F
B
STADSSCHOUWBURG
Demonstratie
PIu set te
MENSCHEN DIE IK GEKEND HEB
Haarlemsche Ijzerhandel R. PAUL P. v. LOOY
L.S..
Groote Houtstraat 136
SPEL VAN LIEFDE EN LIST
BALANS OPRUIMING
DE MENEER VAN 5 UUR
RUSTHUIS VOOR JOURNALISTEN |m
BRUSSE'S UITG. MIJ. ROTTERDAM
ARTISTIEKE DAMESHANDWERKEN
RiviervïschmarkS 1 - Haarlem - TeSefoon 14376
Specialiteit in prima Engelsche en Amerikaansche
GEREEDSCHAPPEN voor elk bedrijf
Groote sorteering - Volle garantie
Lage prijzen - Ziet de Etalages
UITERST LAGE PRIJZEN
a
EHANDELT
ALLE GOEDEREN
GEBR. BEEKMAN
B LO E MENDAAL
Fijne Groenten, Vruchten en Comestibles
C- E* TOESET, Kleverpark
C. E. TOESET, Mr. Cornelisstraat 40
Telefoon 15014 KLEVERPARK
Gebr. Beekman
33
Haarlem - Telefoon 11630
Zondagsavonds van 8 tot 12 uur
Spreek met
Van Leeuwen
J. M. van Leeuwen,
J. Koelma
HAARLEM
VEREENIGD TOONEEL
HET SCHOUWTOONEEL
Wl'n Vader en ik
Over de smaken valt niet te twisten
E. DE REK
Jac. C. Stolwijk, is toch voordeeliger
DE NIEUWE MUZIEKHANDEL
LIEF EN LEED UIT DE TROPEN.^,
GERARD BRANDT
Koopt bij Uw boekhandelaar N. VAN HARPEN
Met 18 illustraties. Prijs f 3.fraai geb. f 4.
Dit boek werd geheel als schenking vervaar
digd. De totale opbrengst vloeit in het fonds:
Rusthuis voor Journalisten te Laren, onder
beheer van den Nederl. Journalisten Kring.
ALI ZIJLSTRA, Wagenweg 1, hoek Plein
O
D
O
IJNWASSCHERIJ
a. GEZ. v. d, HAAK
HAARLEM
KINDERHUIS VEST 27
TELEFOON 10118
p
O
p
p
D
p
p
p
p
RIJWIELEN EN AUTOMOBIELEN
Bloemendaal, 7 Februari 1928
ppppappppppppppppppppppppppppppppppppppppppppp
Versche Pruimen, Fransche Druiven, Amerik.
Peren, Jaffa Appels, Sinaasappelen bij 10 stuks
35, 45, 55 ct. Amerikaansche Appels „Orions"
Wijnsap, Jonathans enz. Goudrenetten 10 pond 1.
Extra Goudrenetten 10 pond 2.—, Bellefleurs 10 pond 1.
Present van Engeland 10 pond 1.50 enz. Fijne Sla, Kropsla
Tomaten enz.
Busgroenten van Hero, Tieleman en Dros, Beverwijk enz.
Spercieboonen en Snijboonen per 2 pondsblik 55 cent
Hiermede hebben wij de eer u mededeeling te
doen, dat zoowel onze Rijwiel- en Automobiel-
afdeeling als kantoor met ingang van 11 Febr. a.s.
ondergebracht worden in perceel No. 52 aan den
Bloemend, Straatweg alhier, waar tot heden alleen
de Garage en Autoherstelplaats waren gevestigd.
De opening der nieuwe Showroom zal plaats
vinden op Zaterdag 11 dezer te 3 uur n.m.
U beleefd tot een bezoek uitnoodigend,
Hoogachtend,
van het nieuwe, gemakkelijke
effectvolle dameshandwerk
99
vanaf 13 Febr. in ons Handwerkmagazijn
HU HAAR OViRViER!
Hotel „Roozendaal"
BUITENGEWOON GEZELLIG
Aanbevelend, A. J. VAM SCHOOTEN
EN HET KOMT iN ORDE
voor 50 cent per week een prima
Wollen Deken, 50 cent per week.
50 cent per week een Pluche Ta
felkleed, 50 cent per week.
ƒ1.— per week, een gegarandeerd
Wol Kleed, l.<per week.
1.'per w., een Heerencostume
1.— per week.
ƒ1.per week, Een Heerencostuum
1.per week.
Zijlweg 32 - Haarlem
(GESLOTEN HUIS)
HET ADRES VOOR
Duinkonijnen, Braadkippen,
Poulardes en Soepkippen: is
Santpoorterplein 2 rood
Aan hetzelfde adres mooie
Jonge Hennen te Koop
Zaterdag 11 Februari 8 uur
en Zondag 12 Februari St'/2 uur
Zondag 12 Februari 8 uur
Dir. Verkade en Verbeek
Blijspel In 3 bedrijven van MARIVAUX
Maandag 13 Februari
Het Nieuw Rotterdamsch Tooneel
Dir. F. M, Tartaud
tegn sterk verlaagde prijzen
Dinsdag 14 Febr., Volksvoorstelling
v. d. Horst en Musch
Blijspel uit het Deensch van G. Esmann
Plaatsbespreking dagelijks van 10-3 uur
Per Telefoon 00189) alleen van 12-3 uur
Over den smaak van een taart, gebakken door E. DE REK is nog
nooit twist geweest. Er ts altijd maar één opinieerg lekker. De
taarten zijn leverbaar in vele soorten en bestaan uit de beste grond
stoffen. U kunt ze bestellen vanaf f 1.50 en worden door de geheele
omgeving bezorgd. Beleefd aanbevelend,
Telefoon 11738 - Ostadestraat 12 - Haarlem
Let s.v.p. op No. 12
De tranen schieten de menschen in de oogen als ze
voor onze étalages staan en de opoffering zien die wij
ons getroosten om onze geachte cliënten van goedkoope
en goede muziek te voorzien. Wij danken deze men
schen, daar zij blijk hebben gegeven onze philanthro-
pische opzet te waardeeren en te begrijpen, dat wij niet
op winst uit zijn, doch ieder in de gelegenheid willen
stellen, zich huiselijk genot te verschaffen, door leve
ring van goedkoope muziek.
WIJ ZIJN ABSOLUUT LAGER DAN IEDER ANDER,
Hieronder een kleine greep uit onze aanbieding:
Duitsche Zangalh. 9 ct. Als de zon schijnt 36 ct.
Viool en Pianoalb. 25
Piano-album 25
Studieboeken 25
Slag bij Waterloo 36
Denk om de buren 36
Mammie waar ben je 36
Silver Threads 35
Why don't my
dreams 36
EEN GROOT SUCCES IS ONZE 9 Ct. EDITIE.
STEEDS VOORRADIG DE NIEUWSTE SCHLAGERS.
Ziet onze Etalages en U BLIJFT CLIENT.
ONS ADRES IS ALLÉÉN
JAC. C. STOLWIJK
Korte Wijngaardstraat 4 en 4a, h, Nwe Kruisstr.
HAARLEM.
DOOR
Nadruk verboden
BOEROE ROESSA (HERTENJACHT).
Het was middag. Hoog stond de zon aan den
hemel. Met haar ielle stralen roosterde zij het gol
vende landschap van Boni. Daar het lang droog
was geweest, waren de glagah's (rijstvelden) stof
fig en dor geworden. Alles snakte naar regen.
Tevergeefs hadden de kinderen der Boeginee-
zen elkaar bespat met water uit de kali, in de
hoop, daardoor regen te verwekken. Tevergeefs
hadden de vrouwen feestmaaltijden bereid ter
eere van de sangiangs (goede geesten) en ook
de vuren, die de mannen hadden aangestoken, om
de booze duivelen te verdrijven], die den regen
tegenhielden, hadden geen uitwerking gehad. Nu
was er nog slechts één middel om het land van
misgewas en honger te redden en dat middel
zou thans worden beproefd. Men wilde den bij
stand afsmeeken van Karang Lowe, den god
der vruchtbaarheid. Want schoon de Islam ver
breid is over den ganschen Archipel, hebben de
brave Maleiers in hun hart nog steeds een plaatsje
open gehouden voor de oude voorvaderlijke goden
en geesten. Die wonen daar naast Allah en
Mohammed en in tijden van nood wenden zich
de „geloovigen" eerder tot deze geesten dan tot
Mohammed den profeet, die immers een vreemde
ling is en de toestanden van het land niet kent.
Kaiang Lowe nu wilde men huldigen, door
een hertenjacht te houden. Want de god der
vruchtbaarheid doet niet alleen de padi rijpen op
de sawahs, maar toovert ook statige wouden op
de flanken der bergen en in de vlakten. En hij
bevolkt die wouden met een overvloed van wild
om zijn gunstelingen, de menschen te voeden en
hun het vermaak te schenken van de jacht. Nooit
kan men beter zijn erkentelijkheid daarvoor betui
gen dan door vlijtig te jagen en een deel van
deni jachtbuit te offeren aan God Karang Lowe.
Langs de bergpaden en galèngans (dijkjes door
de sawah's) bewogen zich eenige ruiters. Men kon
zien, dat ze de edele rijkunst uitmuntend ver
stonden. Want, ofschoon de paden oneffen waren
(goede wegen komen in de binnenlanden van
Celebes niet voor) en de paarden in gestrekten
draf reden, hielden die mannen één voet op den
rug van hun paard, den ander tegen de flank van
het dier. Ja, enkelen hadden de bèenén onder zich
gekruist net of ze thuis hurkten op hun tikar
(matje). Geen hunner gebruikte zadel of stijgbeu
gels. Zelfs als de rijdieren dwars door de struiken
galoppeerden, bleef hun houding dezelfde. De
ruiters schenen één met hun paard.
De meesten waren gewapend met lansen. Ook
hadden ze een lasso van rotan bij zich. Dilt. ge
voegd bij hun breedgerande hoeden deed hun ge
lijken op Mexikaansche struikroovers.
Wat dunk je, Mas Dangal? vroeg er een.
Zouden er veel herten zijn.
Ik geloof van wel, antwoordde deze. Er is in
twee jaar niet in deze bosschen gejaagd. Het moet
er krioelen van kidangs en herten.
Waarom zouden die Welanda (Hollanders)
zoo weinig komen jagen? Ik begrijp die menschen
niet. Wat is er nu prettiger dan een hertenjacht?
Och, ze vinden het vermoeiend. A 1 s ze mee
gaan komen ze hoogstens kijken, hoe wij de herten
doodjagen.
Vroeger, toen onze Sombanga (vorst) nog
regeerde, was het een andere tijd. Toen jaagden
we vele malen in het jaar.
Ja, wat dat betreft is het jammer, dat de
Wélanda hier gekomen zijn. Maar andersEr
is nu veel minder armoe onder hier.
Behalve bij langdurige droogte, zooals nu.
Daar zullen ze ook wel verbetering in bren
gen. Ze zijn heel knap. Ik zeg maar: het is e e n
geluk, dat de Wélanda's gekomen zijn
Tot recht begrip van het gesprokene moeten we
even iets verhalen uit de geschiedenis van Boni.
Het rijk Boni behoorde tot voor kort thuis onder
de „bevriende staten". In naam was het afhankelijk
van het Nederlandsch gezag, maar in werkelijkheid
stoorde de vorst van dit land zich weinig aan de
Hollanders. Als onbeperkt gebieder heerschte deze
„Sombanga" over zijn onderdanen. Alle grond was
zijn persoonlijk eigendom; de bevolking mocht dien
grond slechts bewerken als leengoed. Naast den
vorst had de adel vele voorrechten. Hij mocht de
menschen oproepen iu heerendienst en allerlei
schatting doen opbrengen. Een groot deel van de
Boegineezen bestond uit pandelingen (hoori-
gen en s 1 a v e n
Eeuwen achtereen heeft het Nederlandsche gou
vernement met den vorst van Boni contracten en
verdragen gesloten. Maar deze verdragen, door
een kruisje onderteekend, omdat Z. M. niet schrij
ven kon, werden nimmer nageleefd. De Sombanga
deed wat hij wou; vorderde pacht en, belasting
zelfs van bewoners in streken, die onder ons recht-
streeksch gezag stonden. Dan zond de Nederland
sche regeering heftige verwijten en bedreigingen
aan den vorst van Boni! En de Sombanga ant
woordde, dat hij eiken Nederlander den nek zou
breken, die het waagde zich in zijn koninkrijk te
vertoonen.
In 1859 meenden we aan ons prestige verplicht
te zijn, een expeditie naar Boni af te vaardigen,
die daar werkelijk even schrik teweeg bracht.
Maar spoedig was deze waarschuwing weer ver
geten,. Men stoorde zich in Boni niet aan de Hol
landers. De vorst beleedigde den Gouverneur van
Celebes en betoonde op allerlei manieren zijn diepe
minachting voor het Nederlandsche gouvernement.
In 1905 besloot men tot annexatie!
Nauwelijks waren onze maréchaussé's geland, of
de vorst en zijn aanhang vluchtten. Weinige dagen
later werden ze met medewerking van het gan-
sche volk gevangen genomen en gedeporteerd. De
slavernij werd afgeschaft en sedert is op Boni de
welvaart op verrassende wijze toegenomen.
Nauw was de zon verrezen,, of een menigte
ruiters vertoonde zich in een open plek in het oer
woud. Die plek besloeg ettelijke vierkante kilo
meters en kon overzien worden vanuit een jacht
huis in het midden. Eenige Hollanders met hun
dames en voorts Aroe's (edelen) en Boegineesche
Hoofden zouden daar getuige zijn van de rijkunst
en behendigheid der jagers.
Reeds hoorde men in de verte het tong-tong
tong der drijvers. Honderden kampongbewoners
beijverden zich om door slaan en schreeuwen de
arme herten voor zich uit te drijven in de richting
van de open ruimte. Plotseling ontstond er een
geweldig geruisch onder een groepje jagers. De
eerste herten waren te voorschijn gekomen en
werden bliksemsnel vervolgd door de jagers te
paard. Vóór aan zag men Mas Dangkal, die, vóór
over geleund zijn vurig paardje met de knieën tot
grooter spoed aandreef. Hij zette een prachtigen
zes-ender na, die in angstige sprongen zijn ver
volgers trachtte te ontkomen. Tevergeefs. Het leek
wel of de paarden vleugels hadden gekregen, klei
ner werd de afstand tusschen hert en vervolger.
Daar bukte zich de jager voorover. Hij strekte de
lange lans zoo ver mogelijk vooruit. Aan het einde
van die lans hing de verraderlijke strik van rotan.
Nog eenige wilde sprongen daar gelukte het
Dangkal den strik over de takken van het gewei
te werpen. Als bij tooverslag stond het paard stil,
de pooten stevig in den grond geplant. Wild. sprong
het hert omhoog, rukte en trok om zich te bevrij
den. Tevergeefs. De lasso zat stevig vast. Snel
hief de jager zijn lans omhoog en met een welge-
richten stoot velde hij het arme dier ter neer.
De eerste jachtbuit lag bloedend ter aarde. Wel
dra werden meerdere herten op het jachtveld
gedreven. Een wilde hartstocht maakte zich van
de jagers meester. In alle richtingen renden ze hun
prooi achterna. Medelijden kenden ze niet. Nau
welijks was een der dieren achterhaald of de
wreede lans gaf het den dood. Naar de gevallen
dieren zagen de ruiters niet om. Daarvoor waren
de koelies goed, die de stuiptrekkende herten de
pooten bijeenbonden en aan een langen draagstok
naar het jachthuis pikolden. Oorverdoovend was
nu het gejoel en geschreeuw, de hartstocht der
jacht, de zucht tot dooden zweepte de Boegineezen
op tot razernij. Uren aaneen duurde de slachting.
Eerst in den namiddag werd het sein gegeven om
te eindigen.
Vijftig, meerendeels zeer groote herten, waren
in een lange rij rondom het jachthuis op den grond
gelegd en nog van alle zijden kwam men met
nieuwgevelde dieren aansleepen.
En toenvond er een Tweede jachtpartij
plaats. In verschillende richtingen liepen er kleine
hertjes rond, die angstig kermend om hun moeder
riepen! Helaas, de moeders waren gevallen onder
de meedoogenlooze lansstooten der Boegineezen.
Zonder veel moeite werden deze kleintjes gevan
gen en geschonken aan de Toewan Welanda en de
Aroes, die het wel aardig vonden, zoo'n hertje in
hun park of tuin te houden.
En nu werd de buit verdeeld. Van alle kanten
kwamen de ruiters aangestapt, de bezweete paard-
jes aan de leidsels meevoerend. En achter hen ver
schenen de drijvers, alle begeerig naar spijs en
drank.
Voor de Hollanders was het een trotsch gezicht
om zich omrinfS te zien door duizend en meer
Boniërs, tot voor kort hun vijanden thans hun
vrienden.
Manden vol eetwaren werden aangebracht
want elk dessa-hoofd zorgde voor de deelnemers
zijner kampong. In het rond gehurkt smulden de
jagers van de meegebrachte lekkernijen en de gas
ten in het jachthuis lieten zich ook niet onbetuigd
Daarop nam iedere jager en drijver blij zijn deel
van het liertenvleesch in ontvangst. En
nauwelijks had een ruiter het gekregen, of hij
streek wat van het bloed, dat er afdroop, om den
neus van zijn paard! Dat zou daardoor een vol
gende maal des te vuriger worden. Ook de honden
kregen hun buikje vol van den afval. Daarop ging
het huistoe.
Des avonds, toen Dangkal en zijn vriend hun
karppong naderden, liep het gesprek over paarden.
Het mijne, zei hij, is zes jaar oud en een beste
hertenvanger. Al kwam de Toewan Besar uit
Makassar mij 200 ringgit 500) bieden, dan wou ik
het nog niet missen.
Het mijne heeft wel dertig herten doodge-
loopen. Ik wil het houden tot het van ouderdom
sterft.
Ge hebt gelijk. Maar: beste vriend, laten we
niet vergeten tot wiens eer deze jachtpartij werd
gehouden!
Zwijgend reden ze nu naar een eenzaam huisje
even buiten de dessa. Daar legden ze op een offer
steen een gedeelte van het hertenvleeseh neer, ter
wijl ze gebeden opzonden naar Karang Lowe,
opdat hij regen zou zenden over het verzengde
land van Boni.
Overal in de kampong hingen aan stokken ree
pen hertenvleeseh te drogen, zoodat de bevolking
nog weken daarna een smakelijke toespijs had bij
de rijst.
