Oratio en ROSS
Zang- en Spreeklessen
Cursussen
J(. femstra van
Jjeusekom,
J. U. jffoolenaar
De fuxe-Brooilbakkerij "e^^rÖJrh; Smakelijk brood van uitsluitend Drima kwaliteit.
Jb. BREGMANSs
Brandstoffenhandel H. IDING,
P.f
Steenkolen, Cokes, jftnthraciet, enz.
Advertentiën
firma STOEL
te Bloemendaal,
gelukkig Jficuwjaar.
heeft zijne praktijk
hervat.
Huis- eei Decoratieschilder,
BLOEMENDAAL.
Electro=Technisch Bureau
WILLEM1EN
BROM S TRU1CK,
gediplomeerd voor koor- en
solozang,
door de Ned. Toonk. Ver.
BLOEMENDAAL
£everlng vak mhma kwaüiïeit
}(uishouD= cn
industrieschool in
Woning
i& niet G9mpleet
I»
3
ras ue
e be-
n uau-
ersuin.
mieren
o raaien
komen
neester
gedefi-
bid bet,
tig g«-
was
et trap-
kunst-
;eningen
an 1907
■bonden
tentoon-
vverd ge-
tellenden,
n 1907
verbonden
193 boek-
tnijverheid
leerlingen
kunnen
is door
in rij aan
en lichten
ran heeft
te sturen,
dat men de
goed waar
iten op de
trdoor niet
duidelijker
A. Rakker
agent van
Velseroord,
herdenken.
plm. l/2 M.
jte kop enz.,
ht, werd het
sommigen
andere bladen
15 December
beroepsruiling
op
deed toekomen,
om ze allengs
pskeuze, die ge-
20ste levensjaar,
deelen in minder
vereeniging niet
voor hen kan
doch de
rerleg op den
end materieele
le geld worde
waarbij de
,„ak ongelukkig
belang dienen in
cbe geschiktheid,
betrekking zoekt,
edrijf de gezond -
baar beurt het
ve zichzelf, mede
achteruitgang of
"n ontslag ver-
zien
aan ellende en
hun te kiezen
oepskeuze is ge-
ergegoeden, doch
lividueele schom-
eersten door den
poedig mogelijk
te inaken voor
en meer tot ont-
ret gezin zoo niet
len ophouden.
natuurlijk onvol-
eene volledige
vel er het volgende
tleeneu, n.l. «dat
lijk groot is doch
ir den drang te
jjn." Immers we
om ons heen, die
rden en die zoowel
n uchteruitgang in
Lmelijk te zwakken,
de huurkoetsiers
ot. het uiterste op
edige naaimeisjes,
rekjes hun beetje
ideren.
al moeilijk blijken,
jzigen, terwijl de
oud, betrekkingen
zouden bekleeden, overeenkomstig hunne lichamelijke geschikt
heid, hunne wenschen en belangen, eene illusie moet blijven.
Maar dat verbetering van den tegenwoordigen toestand nood
zakelijk en mogelijk is, worde niet betwijfeld
Men kan te dien einde op verschillende wijzen te werk
gaan; ten eerste: «aan ouders en schoolkinderen, alvorens
de laatsten tot kiezen overgaan, een ruimen blik geven in
de verschillende bedrijven, en hun aanraden den huisdokter
advies te vragen omtrent de al of niet geschiktheid der
kinderen voor de door hen gewenschte bedrijven";
ten tweede: «trachten de noodzaak van het spoedig produc
tief zijn terug te brengen tot eene wenschelijkheid".
De mogelijkheid van toepassing, vooral der eerste methode,
lijdt geen twijfel, vooral als degenen, die met het onderwijs
zijn belast, daartoe medewerken.
De tweede methode behoort den economisten toe en zijn
we thans genaderd tot de methode, die de vereeniging aan
het hoofd van dit schrijven vermeld zich voorstelt toe te
passen en die mede een weg aangeeft tot verbetering dei-
beroepskeuze, met dien verstande, dat bedoelde vereeniging
dit uit een gezondheidsoogpunt zal nastreven.
De geneesheer behandelt in zijn praktijk meer kinderen
dan volwassenen en treft bij beiden naast de krachtige
individuen velen aan, wier toekomst bij uit een gezond
heidsoogpunt twijfelend of donker inziet. Noch bet huisgezin
waartoe zij behooren, noch de maatschappij waarin zij hunne
diensten „zullen" piesteeren of „reeds" presteeren, houden
daarmede voldoende rekening Blijken zij op den duur onge
schikt voor het bedrijf, dat zij uitoefenen, dan wordt vaak
op het tijdstip dat hun gezondheid zich niet volkomen
meer kan herstellen en zij ongeschikt zijn geworden voor
vele andere betrekkingen, de dokter ontbodenwiens taak
minder is die van „geneesheer" dan wel van „raadsman".
In zulke gevallen wordt den medicus moreelen steun ge
vraagd, die hij slechts onvoldoende geven kan, waar hij
weet hier te doen te hebben met menschen, die lichamelijk
gesloopt zijn en voor wie geen goede toekomt meer bestaat,
zelfs al blijven zij nog jaren voor hun gezin gespaard.
Verandering en verbetering zou hierin gebracht worden,
wanneer door de geneesheeren bijtijds kon worden geadvi
seerd, dat voor bepaalde individuen, bepaalde bedrijven bij
hunne beroepskeuze dienden te worden uitgesloten, wan
neer het bovendien mogelijk was voor diegenen, wier beroeps
keuze door den geneesheer te veel beperkt werd, zoodat hun
te weinig kans op brood verdienen overblijft, een uitweg
te vinden wanneer het ten slotte door het vinden van dien
uitweg hun mogelijk gemaakt werd, den raad van den
geneesheer op te volgen, werd daarmede voorkomen, dat
velen te gronde gingen op de hierboven beschreven wijze.
Thans worde de beteekenis en de bedoeling der beroepsrui
ling nog met een enkel woord uiteengezet.
Beroeps ruiling zal van toepassing zijn op arbeiders(sters) die
sinds langer of korter tijd een bedrijf uitoefenden en, of ten
gevolge of onafhankelijk van dit bedrijf ziek zijn geworden
of althans in zoodanigen toestand verkeeren, dat zij wat
arbeidsgeschiktheid en levensduur betreft tot de(n) gemid-
delde(n) arbeider (ster) blijven behooren, mits zij tot een bedrijf
kunnen overgaanwaardoor hunne gezondheid niet geschaad wordt.
Utt kans om deze arbeiders aan zulke betrekkingen te
helpen, zal vergroot worden, wanneer bedoelde arbeiders(sters)
met anderen van beroep kunnen ruilen.
Om een stadsarbeider, door ruiling van beroep, b.v. in
te deelen bij den landbouw en de aanverwante bedrijven te
platten lande, kan geprofiteerd worden van de neiging der
dorpsarbeiders, gehuwden zoowel als ongehuwden, om naar
de stad te trekken. Dat in dergelijke gevallen de diamant
slijper en de letterzetter niet kunnen ruilen met den gras
maaier en den diepspitter is duidelijk. Doch dat de sigaren
maker en de voorslaander wel kunnen i-uilende een met
den boonenplukker, wieder, stroodekker enz., de ander met
den delver en boomenhakker, ligt voor de hand.
En ook in de stad zelf zijn onderlinge ruilingen mogelijk
b.v. de rheumatische postbode met den kantoorklerk, voor
wien om welke reden' dan ook, arbeid in de buitenlucht
noodzakelijk wordt geacht.
Hoe meer de arbeid nadert tot de zoogenaamde onge
schoolde, des te grooter de kans van ruiling tusschen zjjne
beoefenaars; terwijl daar waar de technische vaardigheid en
vakkennis zwaar wegen, arbeidersruiling veel moeilijker zal
zijn.
De vereeniging wil bevorderen dat arbeiders(sters), zoo
wel jong als 0U(L die lichamelijk ongeschikt zijn voor
bepaalde bedrijven, betrekkingen krijgen, waaronder hunne
gezondheid niet lijdt en zij hoopt in deze op de krachtige
medewerking der werkgevers.
De vereeniging zal dus preventief optreden en trachten
bij te dragen tot «voorkoming" van volksziekten; haar
programma komt in beginsel op het volgende neer:
Het stichten van een vast kantoor van waaruit de ver
eeniging naar haar doel streeft door:
a. te bewerken, dat het bij de schoolkinderen uit de volks
klasse eenerzijds en die der werkgevers anderzijds ge
woonte worde, bij het dingen naar betrekkingen, reke
ning te houden met de lichamelijke en geestelijke ge
schiktheid dier kinderen (voor de door hen gevraagde
betrekking);
b. het in aanraking brengen der arbeiders(sters) (voor wie
het om gezondheidsredenen noodzakelijk geacht wordt,
dat zij van beroep veranderen) met werkgevers, wier
bedrijf de gezondheid dier arbeiders(sters) zoo niet
bevordert, dan toch in elk geval niet schaadt.
Daar de omvang, de taak en de wijze van werken der
vereeniging, behalve van de medewerking der arbeidersklasse
eenerzijds en van de werkgevers anderzijds, zal af hangen van
de geldelijke draagkracht der vereeniging, zullen de bijzon
derheden van het werkplan, eerst na de rondzending dei-
lijsten van leden en hunne bijdragen worden vastgesteld
immers de vereeniging mag niet met plannen komen, waar
mede zij het gevaar loopt eene taak te aanvaarden, welke
te zwaar is voor hare draagkracht; zij zou dan zelf tot
werkeloosheid en verkwijning vervallen zonder haar doel ook
zelfs ten deele te bereiken.
Het bestuur is als volgt samengesteld
Jhr Mr. J. W. 6. Boreel van Hogelanden, burgemeester
van Haarlem, eere-voorzitterA. G. W. van Waveren, arts,
voorzitterMr. J. H. Thiel, vice-voorzitterJ. W. A. Beynes;
J. F. Hulswit; E. Levert; A. van RossumC. Sorgdrager
met een raad van advies van 28 leden.
Vrachtrijder Alders v/h Duineveld Sant-
Vrachtl'ijders. poort, Jan Gijzen vaart, Bloemendaal,
Overveen, Haarlem.
Vertrek Bloemendaal lCH/s uur v. m.Overveen liys
uur v. m.Haarlem, Kaasmarkt 4 uur n. m.
Op de navolgende plaatsen zijn busjes geplaatst, die on
geveer op de er achter geplaatste uren geledigd worden.
Bij 't Wapen van Bloemendaal 10 uur, Bloemendaalsche
straatweg over Hartelustlaan 101 3 uur, Parkweg bij de
villa van Mevr. Hnijsser 101/, uur, Bloemendaalsche weg
bij de villa van Mevr. Huijsser Gompertz 11 uur, Over
veen villa Zwaansvliet Zijlweg 12 uur.
Vrachtrijder van Schagen v/h Slebos Santpoort, Bloemen
daal, Overveen, Haarlem.
Vertrek van Bloemendaal v. m. 11 uur, Overveen v. m.
12 uur, Haarlem n. m. 5 uur.
Op de navolgende plaatsen zijn busjes geplaatst.
Bij den heer Staal dorp Bloemendaal, bij den heer Visser
Park Bloemendaal, bij den heer Houtgraaf Kleverlaan Bloe
mendaal, bij den heer Cassee Zijlweg Overveen.
J. Haver, vrachtrijder van het gesticht Meerenberg".
Bestelhuis te Haarlem bij Gebr. van den Berg, stalhouders,
Parklaan 24, dagelijks tusschen '2 en 3 uur. Het vervoer
is uitsluitend voor de bewoners van het gesticht en ge
schiedt kosteloos
Wetenschap en
techniek.
Het ontstaan van de couranthaar ont
wikkeling, technische samenstelling en
haar nut voor de samenleving.
Vervolg.
Vandaar, dat reeds tal van jaren geleden groote onnauw
keurigheden in de couranten werden geplaatst. Gebeurte
nissen van belang werden angstvallig geheim gehouden,
waarom de uitgevers, die vau een of ander de lucht had
den gekregen, om hun lezers te gerieven en ook al om
der concurrentie met andere bladen het hoofd te bieden,
vaak een of ander fantastisch verhaal opdischten. Het
streven trouwens om realistisch of beter gezegd om reëel
dat is waar te zijn, dagteekent eerst van den laatsten
tijd. De letterkunde is omgegaan, de journalistiek is gevolgd.
In de 19e eeuw overheerschte het streven zich zoo mooi
mogelijk voor te doen, een overblijfsel van de romantiek.
Veinzerij, struisvogelpolitiek en bewuste overdrijving is
negentiende-eeuwsche schering en inslag. Deze weg is nu
door alle couranten verlaten, behalve door de uiterste partij
bladen of organen, die het er op toeleggen, uit winstbejag,
hunne lezers beurtelings te prikkelen en te vleien. De goede
Pers, het goede publiek zocht werkelijkheid, bewustwording
van het werkelijke leven, meer niet maar ook niet minder.
Tegenwoordig is men er echter van overheidswege nog
niet genoeg van doordrongen van hoeveel belang het is om
de pers juiste gegevens te verschaffenware het anders,
veel minder onnauwkeurigheden zouden er in de bladen
1 voorkomen.
Het is wel zeker dat het mededeelen van dienstaange
legenheden of voorvallen die voor bekendmaking niet ge
schikt of welker publicatie voor de openbare orde en
veiligheid gevaar zoude kunnen opleveren, ook niet zou
geschieden, indien tusschen overheid en pers de juiste
betrekking bestond van wederkeerige dienstverleening met
het algemeen belang voor oogen welk belang alleen gediend
!S met een kiesch bekend maken van de onopgesmukte waarheid.
De uitgevers zeiven zouden niets liever wenschen dan
op juiste berichten te kunnen rekenen.
In de 18e eeuw nam de courant langzamerhand in om
vang en belangrijkheid toe, doch nog altijd bleef men zich
tot de al of niet waarachtige mededeeling van feiten bepalen
van uitvoerige besprekingen der maatschappelijke toestanden
was geen sprake, de bevrediging van de nieuwsgierigheid
van het publiek was blijkbaar het eenig streven.
Dat het publiek echter meer en meer tot het begrip
kwain, dat de roeping der courant een boogere kon zijn,
bewijst het oordeel van tijdgenooten. Er werd door hen geklaagd,
dat de courant zoo weinig beantwoordde aan hetgeen zulk
een nieuwspapier zijn kon.
Vooreerst diende de lezer zich zeer te wachten voor al
die verhalen, die men door overhaasting uit de buiten-
landsche bladen overnam en die men straks weer moest
tegenspreken; heel aardig zeide in 1886 Dr. Lau illard in
zijn boekje «Stekelkruid», uitgegeven bij D. B. Centen te
Amsterdam
Lees uw courant vandaag en morgen,
Lees alle nummers na elkaar,
Dat nimmer u 't bericht ontsnappe
't Bericht van gisteren was niet waar.
Toen in hot jaar 1780 de oorlog met Engeland was
uitgebroken en deze voor de vijandige gezindheid tusschen
patriotten en oranje-gezinden, de courant als 't ware nieuw
bloed in de aderen goot, n.l. door een geheel nieuw element,
de staatkundige polemiek, dat zooals uit onze vorige artikelen
blijkt, nagenoeg nooit in de couranten was voorgekomen
en waarvoor nu ineens een groot gedeelte van de couranten
werd in beslag genomen.
De heerschende strijd waarbij het liberal sine, vertegen
woordigt door de patriotten, het conservatisme vertegen
woordigt door de z.g. oranjeklanten, gaf tevens aanleiding
tot de geboorte van een legio nieuwe couranten.
Bijna direct na het uitbreken van den oorlog had het
liberalisme over verscheidene bladen te beschikken, waarin
de aanhangers van bet conservatisme voortdurend werden
aangevallen.
Zooals wij reeds zeiden werd toen ter tijde de Amster-
damsche Courant door de plaatselijke overheid zelve uitge
geven, een reden waarom het ten strengste verboden was,
daar andere couranten op te richten, omdat zij de bestaande
courant, te veel concurrentie zouden aandoen.
Ten plattelande bestond dat verbod niet, zoo dat destijds
te Buiksloot onder den rook van Amsterdam zekere Koning
de Noord-Hollandsche Courant drukte en uitgaf. Door de
vrije inhoud had deze courant zich spoedig een goed
bestaan verzekerd.
Dat dit blad evenwel voortdurend een steen des aanstoots
bleef van de partij des stadhouders en diens bestuur
spreekt van zelf. In 1783 werd de uitgave door de amster-
damsche overheid verboden en haar drukkerij in beslag
genomen, doordat zij zich over zekere voorvallen wat al
te kras had uitgelaten.
Wordt vervolgd).
wenscht zijn geachte begunstigers een
Arts,
geeft
HAARLEM,
18 Santpoorterstraat,
(Kleverpark.)
voor Dames, Dienstboden en kinderen
aan de
1 Koken (gewone, fijne keuken en
volkspot).
2. Practische huishoudkunde.
3. Strijken en waschbehandeling.
4. Verstellen, naaien, knippen van
ondergoed.
5. Costuumnaaien, patroonteekenen,
knippen.
(Aanvang Begin Januari 1S08).
Spreekuur der Directrice:
Maandagmiddag 2 4 uur.
Woensdagavond 7-9 uur.
RLOEMF.YDAAL, Tel. 1107
I- Aanleg van
i I EÉectrisch Lacht.
ZANDYOORT, Tel. 59.
r, i.-.v -t-Vj vr-zm
Levering van
Eie&tro-Motoren.
SCHELLEN
Ti LP HOON S - BLIKSEMAFLEIDERS.
Zonder Stofzuiger, die Uw longen spaart.
Minlmax 'en Afdaler, die Uw leven redt bij brand.
Pompmotor, die U water voor Tain besproeiing, Bad en Huis
houden geeft.
Lusol of Renoid-verlichtillg, die U van alle last en onaan
genaamheid aan Petroleumverlichting verbonden, verlost.
Week's Sterilisator, die U de ware voeding, ook 's Winters,
verschaft.
Vrar.gt Prospectus aan Bureau voor Technisch en Huishoudel. Nieuws.
Ö-. DE CLERCQ, Bloemendaal VIII M.
Ter voorkoming van abuizen gelieve nauwkeurig op adres te letten.
v A'--- "-r s tmr-am