En dus: Indirecte bedrijfskosten7140
Directe 28256
Totale 35396
Tarief-quaestie.
Het zal mijns inziens niet mogelijk zijn meer dan ƒ0,10
te vragen voor 't totale traject, om in concurrentie te kunnen
treden met de eleetrische tram. Wordt nu aangehouden
geen retours en ƒ0,10 voor ieder traject, klein of groot,
dan zouden de 1.121.280 zitplaats enkele reizen maximaal
kunnen opbrengen, indien steeds door alle omnibussen prop
vol zaten: 1.121.280 X ƒ0110 ƒ112.128.hetgeen
natuurlijk geenszins te verwachten valt.
Om de totale bedrijfskosten te dekken zou gemiddeld
35396
il2128 van 'le zitplaatsen bezet moeten zijn.
Om 5 */0 dividend te kunnen uitkeeren moet gemiddeld
35396 2550
33 °/0 van de zitplaatsen bezet zijn.
112128
De groote vraag is nu: »Zal dit 't geval zijn V" .M. i zeer
zeker neen. Immers dit is zelfs bij de eleetrische tram
geenszins 't geval en 't feit dat 2 vervoermiddelen beschik
baar zijn van Haarlem naar Bloemendaal, zij 't dan ook langs
andere wegen, zal ook invloed oefenen.
Bedenken we voorts dat Overveen vroeg of laat toch
zeker eleetrische gemeenschap zal verkrijgendan geloof
ik dat 't particulier kapitaal zich niet in eene dergelijke
onderneming zal wagen.
Een andere vraag is evenwel of 't voor de gemeente
Bloemendaal van belang is een dergelijk verkeersmiddel
reeds nu te bezitten. Die vraag moet mijns inziens beves
tigend beantwoord worden en zou de gemeente, die wegen aan
legt welke per M2 4 kosten, ook best een Y2 f°n kunnen
steken in een ondernemingwelke zóó bij uitstek geschikt
is die wegen te bevolken en indirect een groot voordeel
af kan werpen voor de ingezetenen dier gemeente. Wèl is
waar zijn 't hoofdzakelijk enkele klassen der bevolking,
die hierbij wèl zouden varen doch dat verouderde stand
punt kan toch niet gehandhaafd. Een kinderloos ouderpaar
betaalt evengoed een evenredig deel belasting voor onder
wijs dan een gezin met 12 kinderen.
Ten laatste merk ik nog op, dat voorzichtigheidshalve
door mij geen rekening werd gehouden met de meerdere
inkomsten, voortvloeiende uit 't feit dat meerdere personen
slechts tot Overveen rijden en zoodoende weer een zitplaats
beschikbaar komt van Overveen naar Bloemendaal, als ook
niet het gebruik van 3 bussen geduiende Zon-en feestdagen.
Een volgenden keer een enkel woord over de vergelijking
van dit systeem-Saurer met andere tractie-systemen.
N.B. In afwachting van hetgeen de heer F. A. Smit
Kleine ons nog aan andere lezenswaardige gegevens zal aan
bieden, past het ons reeds nu hem een woord van dank
te brengen voor zijne uitvoerige en zakelijke mededeelingen.
Wij zouden aan zijn woorden alleen willen toevoegendat
de omnibus desgewenseht op 28 plaatsen binnen en 12
bovenop vervaardigd kan worden, de proefritbus gaf slechts
plaats voor hoogstens 18 personen, en dat bij de kosten
sub e o.a. zal moeten gerekend worden op de kosten van
administratie en die voor minstens 2 kleine conducteurtjes.
Voorts is het nog niet zeker, wanneer Overveen
eleetrische tractie verkrijgt, de H.S.M. wil blijkbaar een
eleetrische tram laten loopen van Beverwijk naar Leiden
en terug, in Haarlem door Houtstraat en Gierstraat enz.
aan Overveen schijnt zij nog niet ernstig te denken (zie
onder »Pers«); wat het particuliere kapitaal aangaat, dit
zal zich alleen onthouden wanneer het beoogtdirecte
winst te maken, de tram-omnibus-geschiedenis heeft geleerd,
dat dit beginsel in onze gemeente niet altijd vóórzit. Bij
de inkomsten is ten slotte nog niet gerekend op de op
brengt van bussen, die bij feestelijke gelegenheden rijden
of ter bezichtiging der bloembollenvelden enz. Het aanschaf
fen van een auto-garage met werkbank zou zeker niet
noodig zijn. De heer Beekman is er immers ook nog.
(Red. „Bloem. Weekblad
Wij wenschen onze lezers opmerkzaam te maken dat de
heer Van Gasteren, die zich in den loop van dezen winter,
niet altijd tot zijn voordeel, geregeld veel moeite heeft ge
troost te Haarlem datgene te geven, wat op de hoogte
was van den tijd in dit seizoen nog eenige voorstellingen
in den Schouwburg Jansweg doet geven, die, alware het
alleen om van den tijdgeest op de hoogte te blijven, de be
langstelling van alle kunstvrienden waard zijnDe Meid en
Feest van Heyermans en Ysbrand van Frederik van Eeden
behoeft men niet in Amsterdam te gaan zien. Hoe meer
Bloemendaal den heer van Gasteren steunt des te meer zeker
heid hebben wij, dat in onze nabijheid steeds meer werke
lijke kunst zal worden gegeven. Allen die den schouwburg
wenschen te bezoeken op naar Haarlem, niet naar Amsterdam
Dit overzicht zoude eigenlijk moeten
Binueulandsch luiden: Nederland en zijne koloniën,
overzicht. dit in antwoord aan sommige lezers
die het onjuist vinden dat onder
„Binnenland" ook onze koloniën worden besproken.
De misplaatste zuinigheid in onze koloniën, speciaal in
Atjeh, dat te veel van troepen is ontbloot geworden, heeft
het treurig gevolg gehad dat wij helaas moeten boekstaven
in Atjeh en aanliggende gewesten steken de ontevredenen
weder meer en meer den kop op, die onze geringe activiteit
toeschrijven aan machteloosheid. De positie van gouverneur
van Daalen schijnt wel degelijk geschokt te zijn geworden
en men zoekt naar een opvolger die den moed zal hebben
ons zijne condities te stellen, hieruit bestaande dat hem
meer troepen worden gegeven. Te lang reeds heeft de
toestand van verzet in Atjeh geduurd, zoodat iedere poging
om voorgoed in dat gewest eens af te rekenen, met vreugde
door ieder weldenkende zal begroet worden, en niet het
minst door de inlandsche hoofden die onze zijde, in ver
trouwen op onze macht, hebben gekozen maar thans in eene
scheeve positie komen als de Companie niet flinker op
treedt. Meer en meer begint men er in Indië op aan te
dringen de verloven der employés bij de diverse culturen
na vijf en zes jaar niet alleen toe te staan, maar zelfs voor te
schrijven. Groote scheepvaartmaatschappijen, o.a. de pakket
vaart, gaven hierin het 0. i. navolgenswaardige voorbeeld en
bevinden er zich goed bij. Zooals men weet, heeft de
Engelsch-Indische regeering reeds lang het bovengenoemd
systeem ingevoerd, en moeten hun ambtenaren hetzij militair
of burgerlijk na een verblijf van vijf jaar naar Europa
gaan. Onze spoorwegen op Java slaan tegenover de Britsch
Indische spoorwegen een goed figuur. De tarieven voor
inlanders in de 3de klasse zijn veel lager dan in Britsch
Indië en in het moederland is het goederenvervoer, de
bevolking in aanmerking genomen, vijfmaal meer. In
Britisch Indië wordt gemiddeld per bouw (3/4 Hectare)
23 pikol suiker gemaakt, op Java 115 a 120 pikol. Be
langwekkend zijn deze cijfers en bemoedigend omdat wij
nederlauders nogal eens geneigd zijn op Engeland te wijzen,
als over het beheeren van koloniën wordt gesproken. Wat
ons nederlanders vooral treft is, dat, waar in de engel-
sche koloniës centra's van europeanen worden gevonden,
de overheid er zeer spoedig voor zorgt, dat goede wegen,
verlichting, watervoorziening enz. gevonden worden, terwijl
bij ons een en ander nogal eens te wenschen overlaat,
met name in onze West, alwaar Paramaribo, vergeleken
met bijv. Georgetown in Demerary, een erbarmelijk figuur
slaat. Uit hetgeen wat ieder dus kan zien en ondervinden,
wordt dan veelal aanleiding gevonden voor de bewering,
dat de engelschen weten te koloniseeren, terwijl wij neder
landers achteraan komen. Gaat men evenwel wat dieper op
de zaak in, dan is het niet alles goud wat in engelands
koloniën blinkt.
In het nederlandsch parlement heett het lid Drucker
eene interpellatie gehouden over het langzame berechten
der aanhangige zaken voor rechtbanken en boven Het is
te hopen dat door het oprichten bijv. van een rechtbank
te Leiden, op een onzalig oogenblik afgeschaft, en door
het versterken van andere rechtbanken aan dit euvel zal
worden tegemoet gekomen. De tegenwoordige minister van
Justitie zal, naar men beweert, de gegeven wenken ter harte
nemen, en met voorstellen voor den dag komen die aan
den onhoudbaren toestand een einde maken. Tevens mag
dan verwacht worden dat eens de traktementen herzien
worden van onze rechtelijke ambtenaren, want deze dateeren
nog zouden wij haast zeggen uit den tijd van Olim. Waar
men veel en goed werk eischt, moet dit werk ook behoorlijk
gesalarieerd worden. De staat loopt bij ons te lande, als
wij het eens plat mogen uitdrukken, steeds klap bij zijne
ambtenaren, dit zoowel in het burgerlijke als in het militaire.
Engeland is in dit opzicht ons verre vooruit, en onze
wetgevers mochten daar wel eens een voorbeeld aan
nemen. In onze aanstaande nieuwe grondwet zoude een
artikel, luidendeom de tien jaren zullen de traktementen
van burgerlijke en militaire ambtenaren herzien worden,
zeer zeker op zijn plaats zijn. Van vele ambtenaren vergt
men dat zij hun stand zullen ophouden en men geeft hun
veelal een tractement, juist genoeg om niet van honger om
te komen, daarbij rekenende op het soms betwistbare feit,
dat zij nog een eigen inkomen hebben.
In Limburg is eene krachtige beweging gaande om de
Maas beter bevaarbaar te maken, vooral noodig nu wij
aan den vooravond staan van de ontginning der rijke
kolenvelden in dat gewest. In alle gemeenten van Limburg
vormen zich comités die zich deze zaak aantrekken.
De vrees voor besmettelijke oesters zit er bij onze bel-
gische naburen nog sterk in, de oesterleveranciers onder
vinden van die vrees zeer nadeelige gevolgen, vooral nu de
prijs zeer gedaald is en de vraag maar altijd door achteruitgaat.
De tabaksinschrijvingen in Amsterdam leveren voor de
Deliplanters over het algemeen teleurstellende resultaten op,
de Javaplanters kunnen zich verheugen in hooge prijzen.
Zouden er na de vette jaren in Deli thans magere jaren
volgen Of zal met een beteren economischen toestand van
de afnemende landen ook deze zaak weder terecht komen
Campbell Bannerman, de eerste minis-
Buitenlandscll ter van Engeland, heeft weeens
overzicht. zijne wankelende gezondheid aan koning
Edward zijn ontslag gevraagd en met
betuigingen van leedwezen van den kant van zijn souverein
dit op de meest eervolle wijze verkregen. Asquith, die
reeds geruimen tijd de betrekking van Bannerman waar
nam, is tot zijn opvolger benoemd. Een woord van lof
komt aan alle bladen in Engeland van de meest ver
schillende richtingen toe, omdat zij Bannerman's loopbaan
met waardeering bespreken, en den nieuwen premier met
symphatieke woorden te gemoet treden. In Engeland is
dit eene usance geworden, maar doet ons vreemdelingen, die
dikwerf zoo geheel anders gewend zijn, weldadig aan
Koning Edward is nog voor zijne gezondheid met de
koningin te Biarritz. Engeland doorleeft thans een groote
crisis in zijn scheepsbouw-industrie. De werkgevers hebben
tot eene uitsluiting besloten, omdat zij moede zijn steeds
met partiëele werkstakingen te kampen te hebben. Groote
plannen hangen in de lucht om Londen's havenwerken en
dokken meer naar de moderne eischen van den tijd in
te richten.
Rusland. Onze lezers zullen zeker hebben op
gemerkt, dat waar de vorige week sprake was van een
millioen wat Rusland zoude noodig hebben, moest gelezen
worden een milliard roebels De russische regeering heeft
den landdag in Finland ontbonden en tegen Augustus de
nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Een veeg teeken voor
Finland, dat meer en meer den ijzeren vuist en knoet gaat
gevoelen van den gehaten Rus. De groote finantiëele
Europeesche bladen zwijgen als moffen over het feit dat de
bewering van den oud-minister With geen tegenspraak vindt,
zelfs niet bij den minister van finantiën. Waar blijven nu
toch de snurkende verhalen van Rusland's rijkdom en onuit
puttelijke hulpbronnen?
In Portugal hebben de verkiezingen voor de
Cortes plaats gehad, natuurlijk naar den zin der bestaande
regeeringspartij, zooals de vele republikeinen beweren, die
zeggen, dat er erg geknoeid is met de stemmencijfers.
Dit is zeker dat de jonge koning niet op rozen zit, en
de eerste zitting der Cortes weder een toonbeeld van ver
warring zal opleveren. Er wordt reeds naar een vrouw ge
zocht voor den ongelukkigen erfgenaam van den portu-
geeschen troon.
De vereenigde liberale en conservatieve partijen in
Duitschland, die een regeeringsblok vormen, hebben op
de oppositie partijen, bestaande uit het centrum, polen en
socialen, eene overwinning behaald. De door de Polen,
Denen en Franschen zoo zeer gevreesde taalwetten zijn aan
genomen, zoodat v. Bulow zijn zin heeft gekregen. Of de
kracht van het rijk er door vooruit is gegaan zal de
ondervinding moeten leeren. De finantieele kracht van
het rijk is zeer zeker niet groot, en de nieuwe
minister van finantiën is nog steeds aan het peinzen, waar
hij toch de millioenen vandaan moet halen, om de aan
genomen wetten tot uitvoering te brengen.
In een geheel anderen toestand verkeert Frankrijk,
men berekent dat in dit door de natuur zoo rijk gezegend
land met zijne nijvere, zuinige bevolking, ieder jaar 2
milliard francs ter belegging kan worden besteed. De zoo
zeer gevreesde inkomstenbelasting-wetten zijn nog in behande
ling en de aanneming er van is vrij zeker. Het geval
Rochette, de volgens sommigen ontrouwe bankier en volgens
anderen de dupe van allerlei politieke knoeierijen, is nog niet
opgehelderd, en heeft het geval van den diamantmaker, die
de directeuren der Beers-Compagnie zoo heeft doen bloeden,
geheel op den achtergrond gedrongen. De diamantmaker
is op vrije voeten gesteld, en heeft nu een actie tegen
Werther c. s. ingesteld, wegens laster en vrijheidbeneming.
Natuurlijk zijn er in Frankrijk dan hier en dan daar de
gebruikelijke werkstakingen, deze evenwel zijn niet lang van
duur, en moeten meer beschouwd worden als oen gedwon
gen vacantie voor vele arbeiders, en een poging van eenige
raddraaiers om op kosten van ongelijk te leven. Clemenceau
wordt het kwalijk genomen dat hij aan de macht der syn-
dikaten van arbeiders wil tornen. Een onrustbarend ver
schijnsel is de toenemende tuchteloosheid onder de soldaten,
die zich nu zelfs tot het koloniale leger in Azië uitbreidt.
Minister Picquard laat niet met zich sollen, zoodat wij
vertrouwen dat hij spoedig aan dezen onmogelijken toe
stand een eind zal maken. De politiek speelt in deze tuch
teloosheid een groote rol, en de oude royalisten, nationalisten
beproeven alles om den republikeinschen regeeringsvorm ver
dacht te maken bij de bezittende arbeidende klassen, die
niets anders verlangen dan rustig voort te werken, en niet
wenschen gestoord te worden door allerlei buitensporigheden.
Uit Marocco komen weinig berichten, en die Bi
komen zijn meestal tegenstrijdig. Frankrijk wordt den toe
stand meester, als ten minste de groote mogendheden onder
aanvoering van Duitschland zich er maar niet te veel mede
gaan bemoeien, want opmerkelijk is het hoe spoedig de
Maroccaansche pretendent en de Sultan op de hoogte zijn
van wal er in Europa wordt gesproken en geschreven.
Engelsche, Spaansche, Fransche en Duitsche corresponde nten
van de groote bladen kunnen niet te voorzichtig zijn met
hun berichten over Marocco, want gedurig ondervinden de
Franschen van die berichten den terugslag.
De Congo-comedie in België zal nu wel spoedig
hare eerste voorstelling beleven. Onder de acteurs die de
regeering en koning Leopold leveren, zijn er velen die hun
rol maar niet kunnen leeren. Het instudeeren kost veel
hoofdbrekens aan den regisseur Woeste. Koning
Leopold ziet met leede oogen aan dat men zijn geliefd
Ostende, waar hij zoo vele eigendommen heeft, moeilijk
heden in den weg gaat leggen, in zake het roulette- en
baccarat-spel. Het openbaar ministerie in België vindt dat
de wet op kansspel ook op Ostende en Spa van toepassing
is; dit streven ontmoet bij vele Belgen grooten tegenstand.
De firma Seheltema en Holkema zendt
Boek- ons ter beoordeeling No. 14 van haar
beoordeelingen. geillusteerd weekblad Buiten dat reeds
in zijn tweeden jaargang is. Het is voor
al door zijn voortreffelijke foto's een groote aanwinst, op
het zware kunstdrukpapier komen de cliché's volkomen tot
hun recht; trouwens wat de heer Groesbeek en Nijhoft on
dernemen is in den regel wan den eersten snit." Tegen het
zware papier en de foto's kan een niet intensieve pakkende
stijl niet opwij zouden aan den stijl van enkele artikelen
meer zorg besteed willen zien, wij hebben daarbij de bedoeling
in het bijzonder te wijzen op het artikel van den heer R op
de bladzijden 160, 161; zoo schrijft men niet over een zoo
machtig onderwerp. Een voortreffelijke rubriek vormen de
varia, waarin staat het voornaamste wat omtrent de zoogdieren,
vogels, amphibieën, visschen, insekten, middelen tegen scha
delijk gedierte en planten buiten in April te zeggen valt.
Het meest trof onze aandactt een geestige schets van Ber
nard Canter: »Reint.je« getiteld, waarin heel natuurlijk en
schilderachtig een avontuur van een hongerige vos wordt
beschreven, zooals die vos dat zelf zou doen als hij behalve
gevoel ook verstand had en schrijven kon. Wij vragen alleen
aan de uitgevers: geeft gij niet cursief te veel?
Ontvangen boekenShakespeare's uitbeelding van het
zedelijk leven, door F. C. Sharp, (verteld door J. Wuste)
te Amsterdam bij F. N. van Kampen en zoon. Rapport dei-
commissie omtrent het onderzoek naar de billijke wenschen
van de politie in Nederland, ten opzichte van bezoldiging,
pensioenregeling en alles wat daarmede verband houdt, door
G. W, Stroink, E. H. Grefe, A. Maassen, A. J. Roos en K.
Frugte. Wij komen op deze boeken terug.
Raadsvergadering van Donder-
Gemeente bestuur, d ag, 9 April. Aanwezig alle
leden. Voorzitter de burge
meester.
De notulen der vorige vergadering worden ongewijzigd
vastgesteld.
Allereerst kwamen in behandeling twee ingekomen stuk
ken. Een brief van Ged. Staten voorstellende twee wijzi
gingen vast te stellen in het reglement van orde, zoo dat
daaruit evenals uit de gemeentewet blijktdat een lid zijn
stem moet uitbrengen over elk punt, ten aanzien waarvan
hem dit niet uitdrukkelijk is verbodende tweede wijziging
hield verband met het recht van den raad om steeds over
niet op eenige wijze voorbereide punten besluiten te nemen.
Met beide wijzigingen werd het reglement opnieuw vast
gesteld.
Voorts werd aangekondigd als door de commissie voor den
ligger ingezonden, haar rapport. Over de onjuistheid dier
betiteling zullen wij het nog wel eens hebben De voorzitter
stelde voor den gemeentesecretaris (niet de secretaris dei-
commissie) dank te zeggen voor het werk, dat deze daaraan
verricht heeft, terwijl hij voorstelde den ligger te behande
len in afzonderlijk daartoe te beleggen vergaderingen.