101
1 tevreden gesteld,
id. Wat zij ontvan-
ele gevallen is het
1 verkieslijker, daar
of het kleedingstuk
een andere keuze
ieeft het koopende
ld, wijl het er op
;en confectieprijzen
len zoo denken en
?e wetenschap zijn
t niet, hun eigen-
uze uit den vooraad
a f 20.kan
geen goed maat-
dit komt? Eenvou-
factoren aanwezig
mzoo voordeelig te
is kleedingstukken
imaakt worden, kan
iid tegelijk besteld
5, indien zooals bij
Snijloon en maak-
omdat elk stuk
•eft te worden,
mogelijk is en
lezelfde werklieden
seizoen bet maat-
3n wanneer we ons
an het gezicht van
kleedingstukken,
ndering bij ons op.
zins naïeve vraag
opgebruikt wordt,
azijnen Amsterdam
burg, van den Brul
gezwegen nog van
ie echter elk voor
dan mogelijk, dat
deze zoldermaga-
lizenden costumes,
ruimten hangen, en
phoudelijk bezig is
het is vferbazi:.z-
den zich de maga-
afgeleverd v,
rende massa. Waar
jkende rollen, alles
eusachtige eenvou-
ok de ateliers aan,
erartikelen.
rpiers en een 6-tal
maatwerk zitten te
lerzelfde verdieping
rs alléén voor con
fectie hun arbeid verrichten. Dat deze ateliers een voorbeeld
zijn van wat een aan de tegenwoordige eischen van hygiëne
beantwoordende werkplaats moet zijn, behoeven we haast
niet te zeggen. Kwistig vallen licht en lucht binnen gezond
en welverzorgd zien de hier werkenden er dan ook uit.
Van hier gaande komen we in de bovenste verkoop-
afdeeling. Hier is alles aanwezig om het kinderhart te ver
rukken, en de ouderbeurs te opereeren. 't Is hier weder
hetzelfde liedje als wat we boven zongenn.l. dat van een
overstelpende verscheidenheid en hoeveelheid. En met hoevee)
smaak zijn al die lieve jongenspakjes vervaardigd! Wat
een massa van onderdeelen, als kragen, petten, dassen, boor
den, bretels, baretten, enz. En welk een smakelijke, verstandig
aangewende luxe is bier aangebracht. Zoo een, die den een-
voudigen werkman niet overbluft of verlegen maakt en dooi
den verwenden salonier niet banaal gevonden wordt. Sierlijk
heid en eenvoud gaan hier als in alle andere lokalen van
het gebouw hand aan hand en getuigen van den goeden
smaak van den ontwerper.
De bediening in deze afdeeling is hoofdzakelijk aan dames
overgelaten, hetgeen met het oog op de eigenaardige kleine
cliënteele dan ook alle aanbeveling verdient, 't Zijn allen
vriendelijke, beschaafde en in hun branche bekwame vrouwen
dis hier de moeders behulpzaam zijn in het altijd door
terugkeerende ontkleeden der kleine kleuters en het hun
aanpassen van nieuwe jasjes, broekjes, blousen en velerlei
van die dingen meer.
Op deze afdeeling zijn ook de kantoren gevestigd.
Zooals boven reeds gezegd, getuigt hier alles van een
goeden kijk op de dingen. De overvloed van spiegels, overal
aangebracht, de practisch geplaatste tafels en indeeling van
het geheel zijn wel waard dat de bezoeker eenigen tijd met
allo aandacht dit alles beschouwt.
Men heeft, langs de prachtige breede trappen omlaag
ziende, van hieruit een interessant gezicht over een gedeelte
van het reusachtige interieur en we kunnen ons best voor
stellen dat menig kooper alvorens te vertrekken nog even
toeft om van dit fraaie gezicht te genieten.
De breede trap afdalend komen we op de maatafdeeling,
waaraan een 7-tal coupeurs hun talenten wijden. En om
nu niet eentonig te worden, zij dan maar in één adem
gezegd dat hier zoowel als in den reuzenwinkel gelijkvloers
gelegen, waar alleen confectie verkocht wordt, steeds de
zelfde gerieflijkheid en degelijkheid in elk onderdeel be
tracht worden als maar mogelijk is. Paskamertjes, spie
gels, vriendelijk, in optima forma geoefend personeel,
prachtig binnnenvallend daglicht en 's avonds een zee
van kunstlicht, zie, alles is het volmaakte nabij en overal,
dan hier, [dan daar, geen trappenklimmen-vermoeienis
tellend, waakt en gaat het alziend oog van den meester,
van den koning van dit kleine rijk, van den vriende
lijken, door zijn personeel bemind wordenden, heer
Kreymborg.
Als we nu nog even de expeditie-lokalen, de machine
kamer en eenige bergplaatsen, alles in het sousterrein ge
legen, een vluchtig bezoek brengen, is onze interessante
tocht geëindigd en hebben we reden om voldaan te zijn.
Volstaan we nu volledigheidshalve nog met de vermelding
dat het gebouw een centrale verwarming geniet, welker
machines door de firma Geveke Co. te Amsterdam geleverd
zijn, dat zich overal brandslangen en andere veiligheidsmid
delen bevinden en dat de heer P. A. Weeldenburg architect en
de heeren Vlugt en Dombof de bouwers van dit paleis van
glas en ijzer zijn, dan achten we onze taak als geëindigd
en wenschen alleen nog eenige regelen te wijden aan enkele
algemeene beschouwingen.
Onder de branches, die zich in den loop der jaren sterk
gevormd hebben neemt de heerenkleedingindustrie een eerste
plaats in. Menschen van eenigszins gevorderden leeftijd zullen
zich herinneren, dat een dertigtal jaren geleden nog het algemeen
gebruik bestond voor zijn kleeding een lap stof in een lakenwin
kel te koopen en de vervaardiging van het kleed op te dragen
aan een particulieren kleermaker, die het sneed en verder
afwerkte. Allengs is dit bijna geheel verdwenen. Het in
onzen tijd aan alle mogelijke gemakken verwende publiek
zou het als veel te lastig beschouwen met de stof, voering,
De eenige weg om uw bedrijf vooruit te brengen, ia de
cliënten zóó te bedienen, dat hun eigen belang hen wederom
tot uw zaak terugbrengt.
Eigen reclame hoe frisch en pakkend ook, kan alleen de
voorlooper van den verkoop zijn. De beate reclame, die blijvend
nawerkt, dankt men aan zijne cliënten zelf.
Gezicht in de afdeeling gemaakte heerenkleeding (beneden).
Het richtsnoer der ware voldaanheid is de goedkeuring
van beroemde mannen, die in deze richting een stem hebben.
knoopen, enz. naar een kleermaker te sjouwen. Alleen ten
plattelande komt dit nog wel voor. Men laat eenvoudig zijn
kleeding aanmeten in een magazijn, waar men alleen de stof
heeft uit te zoeken en een enkele maal te passen; de leve
rancier zorgt voor de rest.
Een nog grooter omwenteling is te consta
teeren, wanneer men het gebied betreedt van de
gemaakte kleeding. Door de omstandigheid, dat I
het koopen van deze soort kleeding het aller-
gemakkelijkst is, daarbij goedkoop in prijs en
door de vorderingen der techniek bijna door ieder
zeer goed te dragen, heeft het er als vanzelf toe
geleid, dat het kleedingbedrijf een groot industrie
geworden is.
Waren ons deze feiten in hoofdtrekken be
kend, meer in details kunnen wij thans over een
en ander oordeelen na ons bovenbeschreven bezoek
aan het magazijn der firma A. Kreymborg en
Co., te Amsterdam. Het is nog niet zoo heel lang
geleden, dat aan de Leidschestraat op den hoek van
de Heerengracht werd begonnen met de slooping
van vijf onaanzienlijke oude huizen en den bouw
van dit zeer modern winkelhuis. Het gebouw is
37 Meter boog. heeft zeven verdiepingen en een totaal-
oppervlakte van pl.in. 2800 M2. Wanneer men het Ko
ningsplein opkomt., vanaf den Heiligenweg of van den
Singel, valt het oog met welgevallen op dit prachtige
pand. Men krijgt den indruk alsof het geheel van ijzer
en glas is opgetrokken.
Alleen het feit, dat een gebouw van zeven verdiepingen
en van een omvang als boven omschreven onmiddellijk
wordt in gebruik genomen voor een nog niet te dier plaatse
gevestigd geweest zijnde zaak, dwingt respect af voor de
echt amerikaansche durf der oprichtersdit respect stijgt
echter en gaat over in bewondering voor den helderen
koopmansblik, wanneer wij ervaren, dat het huis reeds te
klein wordt om allen opslag van goederen en het personeel
te herbergen. Is dit een gevolg van onbegrijpelijk snelle
Gezicht op de afdeeling naar maat, le etage.
toename van hare detailverkoop, meer nog en ingrijpender
kwam het door de ontwikkeling barer engrosafdeeling.
Wat men hier onder »engros" verstaat, willen wij met
een enkel woord verklaren. Dit is de levering aan den
winkelier voor den wederverkoop, echter op eenigszins
anderen grondslag dan dit gewoonlijk geschiedt. Gesteld
men wil een confectiezaak beginnen. Een inslag is, wanneer
men de middelen heeft, gemakkelijk te verkrijgen. Men
wendt zich eenvoudig tot een engroszaak (fabriek), die gaarne
de volledige inrichting en verdere leveringen bezorgen wil.
Velen doen zoo. De beginnende winkelier, die zijn vak goed
kent, wenscht echter iets anders. Hij wil kleeding, zooals
de groote zaken die verkoopen, d.w.z. evenzoo afgewerkt,
van de nieuwste stoffen (fantasiestoffen) gemaakt enz. Een
confectiefabriek kan hem echter daarmede niet geheel van
dienst zijn, omdat daar te veel op effen genres en stapel
artikelen gewerkt wordt, en zij geen maatcoupeurs heeft
voor het maken der modellen, het controleeren der goederen,
het invoeren der nieuwe snufjes in de bewerking en zoovele
andere dingen, die de winkelier voor zijn eigen zaken noo-
dig heeft. Dit alles weet de in zijn vak bekwame beginner
en daarom klopt hij aan bij een groote zaak om daarvan
engros-afnemer te worden. Zij hebben dan tevens die voor-
deelen, dat zij van alle nieuwe stoffen van de maatafdeeling
coupons kunnen bekomen, zeer voordeelig inkoopen en van
alles, tot reclame maken toe, op de hoogte gehouden en
desgewenscht geholpen worden. Aldus vat tenminste de firma
A. Kreymborg Co. hare verplichtingen tegenover hare
engros-klanten op. Toont de zaak levensvatbaarheid te kun
nen bezitten, dan krijgt de engros-afnemer den alleenver
koop van de kleeding der firma A. K. Co. voor de plaats,
waar hij gevestigd is, d.w.z. A. K. Co. verplicht zich op
die plaats geen eigen filiaal te vestigen, noch aan een ander
goederen voor den wederverkoop te leveren. Dat de voor-
deelen van dusdanige verbinding duidelijk sprekend zijn,
wordt wel daardoor bewezen, dat deze firma in verscheidene
plaatsen overeenkomsten in dezen geest gesloten heeft en
prachtige resultaten hiermede heeft bereikt.
Voor de firma Kreymborg brengt de engros-afdeeling het
voordeel mede, dat zij o m. groote kwantums stoffen en fourni
turen kan bestellen, waardoor zij de scherpste prijzen en de
voordeeligste conditiën bedingt en daardoor niet alleen in
staat is hare engros-klanten zoo voordeelig te bedienen,
doch ook in ditzelfde verband hare detailverkoopsprijzen
lager zijn dan van eenige andere zaak in ons land zonder
dat dit op bewerking of kwaliteit der stoffen en fournituren
behoeft uitgewonnen te worden.
Hare sedert eenigen tijd ingevoerde tarieven voor abonne-
ments-kleeding, waarvan veel werk wordt gemaakt en een
geheel bijzondere plaats is ingeruimd, kunnen daardoor ook
Verkooppersoneel afdeeling kleeding naar maat.
opvallend voordeelig zijn Wij raden ieder aan deze tarieven,
samengevat in een fraai uitgevoerd boekje van handig for
maat, eens aan te vragen en te raadplegen.
Door deze helderziende en van veel praetisehen zin ge
tuigende opvatting van zaken doen, is dan ook het gecom
bineerde bedrijf aan de spits komen te staan der kleeding-
industrie hier te lande en zien vakgenooten er naar uit
wat dit huis brengen zal. Zonder twijfel heeft hare origineele
en steeds pakkende wijze van reclame maken hier een
woordje in meegesproken.
Men heeft de firma Kreymborg wel eens zijdelings het
verwijt gemaakt, dat zij te openlijk is met het publiceeeren
van dergelijke dingen Zij laat zich echter dit verwijt niet
alleen gaarne aanleunen, doch gaat er met recht trotsch
op dat haar dit treft.
Wat heeft in den loop der jaren het meeste vertrouwen
gewekt en de tegenkanting tegen de groote open maga
zijnen gebroken Dat men zijn winkel ruim en licht maakte,
vasthield aan eenmaal ingevoerde regels en prijzen en in
alles zijn zaken dreef op een wijze, die openbaarheid en
onderzoek kan verdragen. Welk eenigszins ontwikkeld
mensch denkt er nog aan, in die obscure winkels te koopen,
die het licht vreezen en geen regel in hun prijzen hebben
Even schadelijk en verkeerd als het bovengenoemde
bestellen van te goedkoop maatwerk, is het vergelijken
van prijzen zonder onderzoek der kwaliteiten.
Het is lang niet genoeg twee prijzen le vergelijken en
de goedkoopste te kiezen, in dit geval zal goedkoop"
veelal »duurkoop" blijken. In de eerste plaats moet toe
gezien worden wat men voor het betaalde ontvangt.
Zooveel kennis heeft een ieder wel van kleeding, dat
hij eenigszins de kwaliteit van bovenstof, voering en be
werking kan taxeeren. Vooral de afwerking van naden,
knoopsgaten en dergelijke laten vrijwel eene beoordeeling toe,
of de afwerking goed verzorgd is. Men zij dus vooral attent
op de soliditeit der kleeding bij het dragen. Zonder twijfel
zal de bij do hier besproken firma gekochte kleeding glans
rijk uit het vergelijk treden.