ïdaal
nderd.
MEN DAAL.
ial 573
OVINCIEN
Denker en bouwer.
ooo-oo"» <r>
ïFOLN 1106
4'
I
4'
4
4
4
C
4
4>
4>
m
m
4
paler of Alpha-
n Klapper.
geograaf Dr. H. Blink,
lidelijke bewerking. De
3 dorpje of gehuchtje te
der Gerechtshoven, de
urendruk is deze Kaart
tIJS: in plano, gedrukt
rt, voorzien van gepoli-
id linnen omslagf2.75
Drenthe, Noord
van elk der Provineie-
0op linnen geplakt,
ppen f 3. op papier
aaat f 2.50.
3t, door F. Bruins.
ok rechtstreeks
emann Jr., Bloemendaal.
.leverlaan, Bloemendaal
peg, Bloemendaal
ie hting (handwerk):
st, Frans Halsstraat 49.
:m.
v. d. Weiden, voorheen
700. Haarlem,
en, Kachels enFor-
t 22, Haarlem, Telef. 408.
Haarlem's sporthandei,
isscherij: C. Hoeing,
lampen, Bloemendaal.
Zijlstraat 47, Haarlem.
1, Haarlem.
Wed. J. Swaanswijk,
horst Jr., Bloemendaal.
voordestraat 12.
loemendaal. Tel. 1106.
k Zoon, Bloemendaal.
iz.M. L. van Holst,
Igymnastiek: Cajsa
Noorder Stationsweg,
2e jaargang
ZATERDAG, 1 AUGUSTUS 1908
No. 31
Het Bloemendoolseh (iMblüd
B IJ VOEGSEL.
Zonder eigen cultuur zijn wij in dezen tijd in Nederland
bezig stof te verzamelen voor een cultuur der toekomst.
Misschien dat het ook in andere landen zoo is, maar wij
kunnen ons tot dit landje bepalen en hebben dan nog ge
noeg te doen, te veel helaas; te veel immers ontbreekt bij
1. Raadhuis te Halfweg,
ons aan wat wij bedoelen met een beschaafde samenleving,
Deze en dergelijke gedachten bezielden ons, toen wij de
door genoemde maatschappij uitgegeven zeven voordrachten
over bouwkunst" doorbladerden om een antwoord te vinden
op de ons warm belang inboezemende vraag wat hebben
wij te denken en te verwachten van onzen buurman-architect,
den te Haarlem ge vestigden bouwer en denker J. London.
Want, verwondert u voorzichtige haarlemmers, die voorwaar
niet weinig aan het bokjes-stelsel en aan den kringetjes-geest
lijdende zijt, ge hebt een jong bouwei
en denker in uw midden.
London is nu 36 jaar oudals kleine
jongen ging hij op de bijzondere school
van den heer Van Dapperen, timmeren
en teekenen leerde hij onder leiding
van Jacques Leyh, »een paleizenbou-
wer," volgens London en die z.i.
in Oostenrijk en vooral in Weenen
waar hij in prijsvragen vele over
winningen behaalde, had moeten
blijven. Het doet goed over Jacques
Leyh zoo te hooren spreken. Jacques
Leyh is ook London's vriend ge
worden. Ook onder den rijksbouw
meester Van Lokhorst is London
werkzaam geweest als teekenaar aan
de verschillende gebouwen van onder
wijs, terwijl hij veel privaatlessen nam;
hij heeft ook in Antwerpen geteekend
en een tijd lang de teekenacademie te
Brussel doorloopen. In Frankrijk en in Engeland heeft hij
gewerkt eveneens als teekenaar, eer hij bij zijn vader in
de aannemerszaak kwamdat overal neuzen, dat in
verschillende omstandigheden werken, het op het werk
omgaan met vaklieden van allerlei landaard, verklaart
London's veelzijdigheid en zijn eerzucht om wat spoediger
is de moeite waard. Onder de meest bekende behoorenhet
gebouw van den Nederlandschen Jongelingsbond, Margare-
thastraat (bekroonde prijsvraag en 2e prijs gevelwedstrijd
1907), het Tehuis voor militairen (bekroonde gevel in den
gevelwedstrijd 2e prijs) aan den Jansweg in oud-hollandsche
renaissance; de bakkerij van den beei Brakenhoff, bekroon
de gevel le prijs aan de Koningstraat; de stallen der Haarlem-
sche Rijtuig-maatschappijhet huis van den heer F.
Ontwerp van een nieuw raadhuis voor Bloemendaal door J. London.
3. Landhuis in empire-stijl.
Pelten burg in het Haarlemmerhoutpark, waarmede Lon
don den eersten prijs behaalde in een omstreeks 1902 te
Haarlem gehouden gevelwedstrijd, en dat een poging is
in de richting om de zakelijke bedoeling die bij den bur
ger woonhuizen-bouw voorzit, in eenvoud van logischen
samenhang op voor het oog harmonische wijze tot uiting
streven zit voor in 30 werkmanswo-
on- en winkelhuis die de heeren
Ion lieten bouwen aan de Zijlstraat
istraat te Haarlem. Meer naar het
pireerd op hollandsch-fransche motieven
eente Haarlemmerliede en Spaarnwoude
•gsmotief zich uitend in strengheid en
geheel andere bron spruitende lande-
jn daarin op gelukkige wijze gecombi-
oeelding 1. Het huis van jhr. van Riems-
it, sRijnegom", ziet de lezer op onze 2e
met de gebouwen van London niet altijd
ving passend voor het kasteelachtig ge-
n drukke landwegen,terwijl de bijbehoo-
,ls bij andere perceelen in de omstre-
klein is voor het huis. Een twee-
echter de terreinbeschaving nog
acht, toont het landhuis in empire-
rloren weg bij de Zandvoortsche tol
geheel in blank pleisterwerk opge-
als een droompaleisje, een schoon
terugroepend, is van een te intieme
te worden van af den schuin er
en weg vlak bij.
voordracht, de zevende van gemelde
een kunst in haar nood grijpt naar
labijheid vindt, geldt ook voor London.
Ier den nood der Tijden, die het ver-
ide gevoelt, zonder het nieuwe in een
te kunnen uitspreken, bij zoekt en
AANGEBODF N DOOR HET BLOEM ENDAALSCH WEEKBLAD.
Nu ken ik (en dit zal wel met een ieder zoo zijn, die
zich met de opvoeding van het kind bezig houdt) geen
belangrijker periode bij den mensch dan zijne kinderjaren
den tijd waarin hij moet worden voorbereid voor zijn toe
komstig bestaan in de maatschappij.
Van het besteden van dien tijd hangt geheel zijn volgende
loopbaan af. Is hij nuttig bestepd, 't zij in theoretischen of
in practischen zin, dan is het kind ook voldoende bekwaam
gemaakt om te worden opgeleid voor een of ander ambt
of betrekking, waardoor het later in staat gesteld wordt zijn
brood te verdienen.
's Levensdoel is dan in zooverre bereikt en het had dit
te danken aan bet nuttig besteden zijner kinderjaren.
Doch, om zijn tijd nuttig te kunnen besteden, te kunnen
leeren, te studeeren, in welk vak dan ook. moet men
gegevens bezitten en die zijn in één woord vervat in Intelli
gentie. Wij moeten in de eerste plaats de geschiktheid hebben
om te kunnen leeren, zich te kunnen ontwikkelen, op welke
wijze dan ook, om eenmaal een nuttig lid in de maatschappij
te worden, vooral toegerust met de zoo noodige welbe
spraaktheid, om zijne gedachten zonder vrees, met kalmte
en oordeel te kunnen uiten.
Welk eene blijdschap, welk eene verrukking moet het
lus voor de ouders zijn, zoo zij bij de geboorte van hun
ind, van den deskundige vernemendat het normaal naar
(est en lichaam is. Wjj gevoelen het: de melodieën der
choonste opera's wegen niet op tegen dit, dikwijls klankloos
er net keelgeluid of z.g. grog-stem geuit advies.
:t innige verrukking neemt de moeder het krachtig
„,„u,5u wuiuen en einaelgk moeten berusten
in den menigwerf hopeloozen toestand van hun kind, wat
aangaat de verstandelijke vermogens of de spraak.
Vreeselijk is het voor het kind, dat achterlijk van geest
of spraak blijkt te zijn in dezen tijd van toenemende ont
wikkeling en verscherping van den geest 1 Niet alleen dat
het ouderhart daardoor verschrikkelijk lijdt, maar het wordt
ook gefolterd door de gedachte
Wat zal er van ons kind in de toekomst moeten worden,
zwak van geest en hulpeloos als het is, wanneer wij onze
oogen voor altijd zullen gesloten hebben en het geen voldoend
kapitaal kunnen achterlaten
Zij, die bogen kunnen op geestelijk en physiek gezonde
kinderen, kunnen zich van het pijnlijke, van het angstwek
kende dier gedachten bezwaarlijk een denkbeeld vormen. Men
kan het dus vergoêlijken en dit gevoelen wij ook, zoo er
ouders zijn, die de afwijkende toestanden van hun kind, en
vooral als het hun eenigst kind geldt, zooveel mogelijk mas-
keeren of verkleinen en het als normaal kind willen be
handeld zien, al zou dit zelfs zeer ten nadeele van het kind zijn.
Dikwijls aandoenlijk is het om te zien hoe vooral de
moeder alles aangrijpt om dat afwijkende, dat abnormale, dat
achterlijke, om het bij den rechten naam te noemen, in
haar kind te bestrijden door het zich aanschaffen van
allerlei soort van voorwerpen in den vorm van speelgoed
meestal, om nog ontwikkeling aan te brengen.
Verwonderen moe ons dan ook niet, als een dusdanig
kind dikwijls verwend en zeer humeurig wordt en onder
den invloed komt eener min of meer i voeding.
Hierbij komt, dat de moeder soms ook nog tegen den vader
maar niet van zich kan zetten, dat
sen kind toedacht en liever zou gezien
at het kind betreft, op Spartaanschen
d geweest.
duldig als hij is, gewoon zich in den
gen, waarin een ieder hem direct be
an zijn kind, dat hem ten eenemale
niet verstaat niet komt als hij hem roeptniet iets laat,
als hij het verbiedtniet zich stilhoudt als hij rusten wil
enz. enz.
De reeds zware taak der moeder wordt dan nog zwaarder
en zij lijdt zoodoende nog meer. Over zulk een vader echter
spreekt de humaniteit haar doodvonnis uit.
In 1858 reeds werd in ons land naar middelen uitgezien
om de belemmeringen, afwijkingen, zwakke en achterlijke
toestanden, die bij hot kind al kunnen voorkomen, met gunstig
gevolg te kunnen bestrijden.
De behoefte daaraan werd toen al gevoeld en sedert is
die behoefte ontzaglijk grooter geworden, waardoor het
stichten van speciale scholen noodzakelijk werd. Ik cursi
veer speciaal, want het onderwijs aan achterlijken is zoo geheel
anders; het moet in de eerste plaats een aanvullend karakter
dragen, daar de achterlijke zoo ontzaglijk veel te kort
schiet bij de vatbaren en vluggen van geest, die het ons
zoo gemakkelijk maken door hun snelle begrip, waardoor
wij niet zoozeer in herhalingen behoeven te vervallen één
wenk slechts en zij begrijpen veelal. De kracht der aan
schouwing hoeft hier niet zoozeer te domineeren.
In de leekenwereld vormt men zich dikwijls een veel te
vaag begrip van het woord achterlijk en bestempelt men het
dan met den naam van idiotie.
Tusschen achterlijkheid nu en dit laatste ligt nog een
groot gebied, welks grond voot een belangrijk deel met
gunstig gevolg bewerkt kan worden.
Bij deze bewerking echter, en dit is maar al te waar,
moet de paedagoog zijn leerplan geheel wijzigen en inrichten
naar de behoeften der achterlijken.