gijvoegsel van „i}et jjloemenöaalsch Weekblad"
van Zaterdag 24 April 1909.
Het is uitgekomen zooals we in ons
Buitenland. vorig nummer omtrent den vermoede-
lijken loop van zaken in Turkije schre
vende jong-turken. geholpen door de hun nog trouw ge
bleven troepen, waarvan de hoofdmacht zich te Saloniki be
vond, hebben zich meester van den toestand gemaakt. Ook
van de vloot in de Dardanellen en van de voor Smyrna liggende
oorlogsschepen hadden zij een verzekering van trouw ont
vangen.
Het heeft er voor den sultan anders slecht uitgezien het
beeft maar een haartje gescheeld of hij was »sultan-af"
geweest.
En nu het blaadje opnieuw weer omgekeerd is, nu de
jong-turken weder de macht* in handen hebben en waar
schijnlijk vaster dan ooit, moet men hun beleid en over-
prijzen. Dezelfde doortastendheid die zij in Juli ten toon
adden gespreid, kon men ook nu weer waarnemen zij heb-
en getoond de eenige te zijn die een goeden toestand in
l'urkije tot stand kunnen brengen. O. m. was het een van
goed doorzicht getuigende maatregel, dat zij niet dadelijk
onstantinopel binnenrukten doch hun hoofdzetel ie Saloniki
vestigden, ten einde bloedvergieten te voorkomen. Ook hun
arzeling om den sultan tot den afstand te dwingen wordt
verklaard uit het verlangen alle gevaar voor bloedvergieten,
at misschien tot tusschenkomst der europeesche mogend-
eden leiden zou, te ontgaan. Echter kan nu spoedig het
nde dezt-r verwikkelingen verwacht worden, die nog beter
afgeloopen dan aanvankelijk was verwacht.
Een oude koe heeft men in Duitschland nog eens uit
ei sloot moeten halen; het proces MoltkeHarden is op-
uieuw in behandeling gekomen. Dinsdag had de zitting
laats, die na voorlezing van tal van stukken, met gesloten
-eren werd voortgezet. In deze besloten zitting werd Har-
verhoord als beklaagde, Moltke als getuige en werden
i pleidooien gehouden. Toen eischte het O. M. een geldboete
600 mark tegen Harden. Dienoverkomstig luidde het von
der rechtbank, waarbij overwogen werd dat Harden
tke inderdaad van perversiteit beschuldigd had, maai
bij niet met oneervolle bedoelingen gesmaad had en dat
verzachtende omstandigheid gelden kan, dat Harden de
versiteit van Eulenburg bewezen had. Harden zal met
vonnis wel genoegen nemen. Voor Eulenburg is de af-
opnieuw een nederlaag, daar nu twee rechtbanken, een
Munchen en een te Berlijn, de tegen hem ingebrachte
chuldigingen als bewezen hebben verklaard.
De publieke belangstelling was thans niet zoo groot als
sger.
Te Berlijn is Zondag een congres van duitsche ambte
en geweest hetwelk het eerste van dien aard was. Een
et aantal plaatselijke vereenigingen had gehoor ge
en aan de uitnoodiging en er waren ruim 1000 afge-
digden aanwezig. De geest dien dit congres ademde
nt ons een bedenkelijk karakter te hebben, daar in een
iraak door den voorzitter van den duitschen ambtenaars-
ud gehouden, gezegd werd, dat de duitsche ambtenaren,
Is tot dusverre, wel getrouw zullen blijven aan den keizer
en het rijk, maardat de hun gedane beloften tot ver
betering van hunne schrale tractementen vervuld moeten
rden. Bedenkelijk niet waar? Na nog verscheidene andere
oespraken in dien geest, werd met algemeene stemmen een
notie aangenomen, waarin de regeering wordt verzocht, ten
uedigste de belofte tot verhooging van tractementen te
vervullen.
De koning van Roemenië heeft deze week zijn zeventigsten
jaardag gevierd, bij welke gelegenheid de duitsche kroon-
ins hem een bezoek bracht. In een artikel aan koning
rol gewijd, herinnert de Nord-deutsche Allgemeine Zeitung
ran de zeer moeitevolle taak tot welker vervulling de rijkbe-
:afde prins in den bloei zijner jeugd geroepen werd en waaraan
ij zich met zoo groote toewijding gegeven heeft. Het blad
eindigt met 1e zeggen dat koning Karol thans aan zijn
-•vensavond met voldoening kan neerzien op de resultaten
van zijn arbeid. Wat door zijn leiding tot stand gekomen
is, wordt in de gansche beschaafde wereld erkend.
In Frankrijk en Italië heeft de zaligspreking van
de fransche boerendochter Jeanne d'Arc plaats gehad. Meer
dan zestig fransche bisschoppen en twintig duizend fransche
pelgrims konden tijd en geld vinden om naar Rome op te
trekken, ten einde de heiligverklaring door den paus bij te
wonen, Dat de politiek bij al dit gescharrel met de nage
dachtenis van de beroemde maagd de hoofdrol speelt, blijkt
duidelijk uit het antwoord door den paus in het fransch
aan monsieur Touchet gegeven, waarin het hoofd der kat
holieke kerk heel handig de gelegenheid aangreep om een
zoo groot getal Franschen te kunnen toespreken en de
regeering die de scheidingswet van 1905 in Frankrijk toe
past, te veroordeelen.
In Parijs heeft men het onderling weer aan den stok
gehad tijdens het leggen van kransen bij de standbeelden
van Jeanne de d'Arc. Er waren kransen bij met de meest
tegenstrijdige opschriften, bijv.; »Aan de edele heldin Jeanne
d'Arc, verbrand door de papisten," op een andere: »Aan
Jeanne d'Arc, leve de Paus," enz. De politie heeft aan de
opstootjes die hiervan het gevolg waren een einde gemaakt
door de heele kransenrommel te verwijderen.
Het is in het stakingsgebied van Méru in Frankrijk
j.l. Zondag toch tot een botsing gekomen tussehen een
groote macht kurassiers en jagers en een anti-militaristisch
gezinde vergadering, die uiteengedreven werd en met be
bloede koppen afdroop.
In Perzië moet het er ellendig uitzien. De hongers
nood te Tabris heeft onrustbarende afmetingen aangenomen.
Volgens een telegram van j.l. Maandag scholen groote troepen
vrouwen samen voor moskeeën en heilige plaatsen en
schreeuwden om brood. Voor de bakkerijen spelen sinds
weken de droevigste tooneelen zich af. En nog is het einde
van het beleg niet te overzien, al heeft de sjah er in toe
gestemd een wapenstilstand van 6 dagen toe te staan,
waardoor misschien maatregelen kunnen getroffen worden
om de ellende in deze ongelukkige stad wat te verzachten.
Met de nieuwe westersche beschaving heeft Japan ook
enkele andere eigenschappen overgenomen, die opnieuw een
bewijs voor de stelling leveren, dat de menschen feitelijk
overal hetzelfde zijn. Zoo is nu alhier een schandaalzaak aan
het licht gekomen, die zoo europeesch lijkt, dat als men
niet wist waar de geschiedenis was afgespeeld, men zou
Kolonies van het Centraal Genootschap Egmond aan Zee.
denken dat deze in een onzer westersche landen was gebeurd.
Het betreft een suikerfabriek, die bet slecht ging en welks
aandeelen in waarde daalden. Toen werd het plan gevormd,
de fabriek door den staat voor millioen yen te laten
koopen, waardoor de aandeelhouders hun geld gered zouden
hebben. Daarvoor moest echter het parlement zijn goed
keuring verleenen, en om die te verkrijgen, heeft men ver
scheidene parlementsleden omgekocht voor sommen van
50.000 yen. Negen parlementsleden zijn deswege in hechte
nis genomen.
Een gunstig voorjaar is het tot heden
Bijenteelt. voor onze bijenvolken niet geweest, we
hebben nog maar weinig dagen gehad,
dat de diertjes konden uitvliegen. Gelukkig leverde de maand
Januari en ook Februari toch een' enkelen zonnigen dag,
waarop een uitvlucht kon worden gehouden een reinigings
vlucht. Anders zou het er thans nog treuriger uitzien, dan
nu in vele stallen het geval is. Vele imkers toch klagen, dat
hun volken min of meer geteisterd worden door »loop" of
»roer", of gelligheid", zooals men op de Veluwe zegt. Dit
is een gevolg van den langen winter, waardoor de diertjes
niet in de gelegenheid waren zich te ontlasten. Waar het
kwaad niet erg is, komt er beterschap, zoodra een mooie
dag de bijen naar buiten lokt; zij reinigen zich dan, en
dient men ze dan 's avonds wat lauw warmen honig toe en
houdt men den korf of kast warm, dan wordt het volk,
indien het niet bij een' enkelen dag mooi weer blijft weer
spoedig gezond. De enkele zonnige Maart-dagen hebben dan
ook reeds veel weer goed gemaakt. Niet overal echter. Waai
de ziekte lang duurde of hevig optrad, daar werken de
gevolgen lang na of zijn niet te herstellen. Vele koloniën
zullen heel wat bijen verloren hebbenis het aantal nog
groot genoeg, dat men er in den a.s. zomer iets goeds van
verwachten kan, maar zijn raten en wanden sterk bevuild,
dan brengt men het vo k in een andere woning over, welke
men ter verwarming open in een warm vertrek heeft ge
plaatst, of waarin men te voren verwarmde steenen heeft
gelegd. In dat nieuwe verblijf brenge men tevens raten en
honigraten.
Misschien kan men bij lossen bouw n.l. volstaan
met bezoedelde raten weg te nemen en daarvoor goede in
de plaats te brengen. Men kan de vuile raten schoonmaken
met een borstel en lauw water, waarbij men de raten snel
moet laten drogen.
Zijn de volken zeer aangetast door de ziekte, dan moeten
ingrijpender maatregelen worden toegepast. Alsdan toch
hebben de koloniën te veel volk verloren, dan dat ze zich
nog behoorlijk zouden kunnen ontwikkelen. De bijenwoning
is dan ook te zeer verontreinigd en door en door besmet
met faecaliënop de raten en wanden ziet men de bruine
stippen en vlekken o vei al, inzonderheid nabij het vlieggat,
omdat de diertjes hebben getracht naar buiten te gaan,
maar dit niet konden, öf omdat ze daartoe te zwak waren
of onderweg verstijfden, óf omdat de uitgang voor hen ver
sperd was door de lijkjes der reeds gestorven bijen. Een
ondragelijke lucht kan u bij opening van korf of kast te
gemoet komen, op de bodemplank liggen tal van doode
bijen en tussehen de raten ziet ge vele diertjes met de vleu
gels vastgekleefd.
Dat is een droevige toestand. Wat er van gewordt? Mis
schien brengen mooi weer en goede verzorging hier nog ver
betering, maar veel kans is er ook, dat zelfs onder de
gunstigste omstandigheden de nog overige bijen gaandeweg
bezwijken, de geheele kolonie uitsterft. Wordt de ziekte
echter gestuit, dan mag toch het volk gering als het is
in aantal niet op zich zelf blijvenhet moet met een
ander worden vereenigd. Hiermee wacbte men evenwel tot
het weer gezond isnooit mag een ziek volk bij een ander
worden gevoegd.
De verlaten kast of korf moet terdege worden uitgezwa-
veld, alvorens weer in gebruik te worden genomen, en na
de zwaveling worden schoongemaakt.
In een volgend artikeltje willen we zien, hoe de ziekte
het best is te voorkomen.
Bestrijding der werkloosheid.
Diversen. Naar aanleiding van een door het
Sociaal Weekblad geopperd denkbeeld
om eene nationale vereeniging tegen de werkloosheid in het
leven te roepen, heeft zich een commissie gevormd om tot
stichting dezer vereeniging te geraken. Deze commissie bestaat
uit de heeren mr. C. J. baron Van Tuyll van Serooskerken,
dr. Van Gheel Gildemeester, dr. J. R. Slotemaker de Bruine,
mevrouw H. G. MullerLulofs, mr. dr. H. J. Tasman en
mr. E. M. Meyers.
Aanstaanden Maandag 26 April 's namiddags 2 uur, zal
in het gebouw Eensgezindheid, Spui, te Amsterdam, een
vergadering worden gehouden, waartoe ieder die met het
plan sympathiseert, wordt uitgenoodigd deze bij te wonen.
De vereeniging stelt zich ten doel op de bestaande maat
schappelijke grondslagen mede te werken aan de bestrijding
van de werkloosheid en van de nadeelige gevolgen van
werkloosheid, voor de betrokken arbeiders in Nederland.
Stakingen en uitsluitingen in Duitschland in 1908.
In 't afgeloopen jaar hebben in het duitsche rijk, volgens
de voorioopige statistiek van het Kaiserl. Statist. Amt. (Reichs
Arbeitsblatt nr. 2) 1307 stakingen plaats gehad, waardoor
4817 bedrijven getroffen werden met 197,000 arbeiders.
Het grootste aantal van tegelijk stakenden bedroeg 68,000.
Volledig succes hadden 210 stakingen, gedeeltelijk 415, geen
succes 682. Het aantal uitsluitingen ter kennis van het
bureau gebracht, bedroeg 181. Daarbij waren betrokken
1729 bedrijven met 82,000 arbeiders, waarvan 44,461 uit
gesloten werden. Volledig succes hadden 114, gedeeltelijk 56,
geen succes 11 uitsluitingen. Het aantal conflicten is, ver
geleken met 1907, met meer dan de helft verminderd. Ook
de omvang van de geschillen was veel geringer.
Percentsgewjjze hadden de stakingen ongeveer gelijken
uitslag als het vorige jaarde uitsluitingen gingen in suc
ces vooruit.
Men schrijft uit Friesland aan de Af. Crt.
In een dorpje in de gemeente Schoterland zijn nu binnen
6 jaren 6 leden van een arbeidersgezin overleden aan tuber
culose. Eerst 5 kinderen, tussehen de 20 en 30 jaar oud.
En wat wel eigenaardig is was de een overleden,
dan werd de andere aangetast, zoodat nooit twee lijders
tegelijk verpleegd moesten worden. Na die 5 kinderen werd
de vader aangetast, die deze week overleed. Steeds werd het
zelfde beddegoed, dat wel terdege gereinigd werd, gebruikt,
de medici achtten het niet noodig dat te verbranden. Boven
dien het rijk geeft geen schadevergoeding. Nu echter zijn
de dorpsgenooten bijgesprongen om de arme weduwe met
nog twee zoons te helpen. Een flinke som werd in de twee
laatste dagen bijeengebracht om drie nieuwe bedden, gor
dijnen, enz. te koopen en het geheele huis is heden ontsmet.
Op die wijze hoopt men de gevaarlijke ziektekiem te hebben
vernietigd.
Centraal Genootschap voor
Kinderverzorging. Kinderherstellings- en Vacan-
tie-Kolonies.
Verschenen is het verslag over het jaar 1908, hetwelk
dit jaar een lijvig deel vormt. Even als het vorige is het
verlucht met eenige aardige kiekjes, die zeer goed geslaagd
mogen genoemd worden, en waarvan wij, dank zij de welwil
lendheid van het hoofdbestuur, een tweetal hier afdrukken.
Met genoegen wordt melding gemaakt van het feit dat
ook dit jaar het aantal leden en begunstigers stijgende bleef,
ofschoon aanzienlijke uitbreiding van dit aantal niet alleen
zeer gewenscht, doch noodzakelijk is, wil het genootschap in
staat zijn te voldoen aan de steeds hoogere eischen hem gesteld.
Op 31 December 1908 had het Genootschap 3 stichters,
(vereenigingen)38 stichters (personen), 42 leden (vereeni
gingen), 172 leden (personen), 17 begunstigers (vereenigingen)
en 143 begunstigers (personen).
Ook het getal afdeelingen nam toe en steeg in den loop
van 1908 tot 66, terwijl in het begin van 1909 nog een
20-tal bijkwamen, zoodat het thans 86 bedraagt.
Door het genootschap werden in het afgeloopen jaar 861
kinderen verpleegd, tegen 551 in 1907, 261 in 1906 en 31
in 1905. Sprekende cijfers, niet waar?
Het verslag zegt dat het zeker verwondering mag baren
dat onder de 861 verpleegden geen enkel geval van ernstige
of van besmettelijke ziekte voorkwam. Dit feit is meteen
wel een argument ten gunste van gezondheidskoloniën. Im
mers de meeste kinderen zijn zeer zwak, pas hersteld of
lijdende aan chronische kwalen en gebreken. De ziekenkamer
in ïKerdijk» bevatte meestal geen zieken en zelden meer
dan een of twee patiënten. De meeste ongesteldheden be-
