MET PENSION- EN WONINGGIDS
Nieuwsblad
H voor H
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
FEUILLETON.
3<- jaargang.
ZATERDAG. 9 OCTOBER 1909.
No. 41
Het Bloemêndaobch Weekblad.
,S%,
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f0.10
Dit Nieuwsblad verschijnt wekelijks onder Redactie van Mr. P. TIDEMAN
te Bloemendaal.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk
Bloemendaalsehe weg 227.
Advertentie li
10 cents per
regel;
bij herhaalde
plaatsing
korting.
m
II
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende:
Ged. Oude Gracht 65, Haarlem. Telefoon 141.
r let auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet vau 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
Kil nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Bloemendaal.
Agenda. Zondag 10 October, Excursie der
leden van de afd. Bloemendaal der Neder-
la: sche Natuurhistorische Vereeniging, onder leiding van
den heer Jac. P. Thijsse. Plaats en tijd van samenkomst
om haif 8 's morgens vóór het hek van «Lindenheuvel" in
bet Bloemendaalsehe Park.
Hotel Hartenlust.
Yv oensdag 13 October, 7J uur. Bloemendaal-Com-
Jiiitido. Buitengewone algemeene vergadering.
Voetbal.
Bloemendaal.
Zondag 10 October, 2 uur. B.V.V. IIF. C. Achilles.
Ie", in B.V.V.
A msterdam.
'L ndag 10 October, 2 uur. A VV(Amsterdam)
-fi.Y .V.
Haarlem.
Zondag 10 October, 2 uur. H.F.C.Ajak (Leiden).
Terrein Spanjaardslaan.
Zondag 10 October, 2 uur. Haarlem IIH.V.V.II
(Der Haag). Terrein aan den Schoterweg.
Schouwburg Jansweg.
Dinsdag 12 October, 8 uur. N. V. Het Tooneel, air.
A. itoyaards, 2de opvoering van Adam in Ballingschap.
Donderdag 14 October, 8 uur. Het Nederlandsch
Operette-Ensemble. Dollar Prinzes.
Zaterdag 16 October, 8 uur. 2de opvoering van
I sené Lupin.
Schietgebouw aan de Scbouwtjeslaan.
Woensdag 13 October, 8 uur. Uitreiking der prijzen
Lebaald in den Schietwedstrijd van Zondag 3 October.
f
De Beeveevee vooruit!
j Wie op een voor- of najaars-Zondagmiddag langs den
Aieerenbergschen weg loopt, ziet eene schare jongelieden
|iit de verte gezien aan sprinkhanen niet ongelijk, wel
ngelgk van grootte en kleur, wel ongelijk ook van gang,
pillebeenend of kuitspierend) nog meer de omstanders dan
jlkander vermaken met bun voetbalspel. «Toe dan Jan",
■(lonk het, toen de lange hertog Jan het land nog niet
.erlaten had »pas op Bernard", tegen den kleinen, breed
uitgepletten, met den krijgshaftigen kop, «vooruitjoop Van
jKessel", «houd 'm Van Riessen", klinkt bet nog uit de
|aagen van kijkers in het rond. Mag ik u voorstellen, hier
1 ziet ge de Beeveevee, de Bloemendaalsehe Voetbalvereeni-
gmg, een der zeven schoonheden onzer gemeente. Maar
deze schoonheid heeft, o jammer, geen plek om haar toilet
te maken en het is daarover, dat wij een enkel woord
willen schrijven.
In onze rubriek «Sport" vindt men tal van bijzonder
heden uit de geschiedenis der vereeniging, een, althans wat
betreft het eerste elftal, bijna ongebroken reeks van over
winningen of van praestatiën, die in elk geval op vooruit
gang wijzen. Wij zien daar de club in 1902 opgericht, op
klimmen uit den haarlemschen voetbalbond (H. V. B.) naar
Ontwerp Clubgebouw B.V.V.
den noordhollandschen voetbalbond (N. H. V. B.) om in het
vorige speeljaar in den nederlandschen voetbalbond (N. V. B.)
te worden opgenomen. Die overwinning geeft rechten maar ook
plichten. Zij verplicht de B. V. V. niet alleen om eigen spel
tot den hoogsten graad op te voeren, maar ook om meermalen
gastvrouw te zijn. Daarvoor moet er een gebouwtje wezen.
Nevenstaand gebouwtje, ontworpen door den heer Van Nop
pen, zou in alle opzichten aan de behoeften en wenschen der
B. V. V.ers voldoen.
Nog pl.m. f 300 komt tekort. Wie steunt de flinke, jonge
mannen met een bijdrage?
De penningmeester C. M. van Rietschoten zal gaarne een
bericht omtrent een bijdrage, nog liever de bijdrage zelf
tegemoet zien, opdat de leus zegeviere: de Beeveevee
vooruit
Burgerlijke Stand. Van Vrijdag 1 October tot
J Vrijdag 8 October.
Bevallen: M. BreitensteinHooglandt, z., C. M. Mooije-
kindWassenaar, d., E. C. WarmerdamMense, z.
Getrouwd: H. Hulting en M. Plevier, B. Schneiders
en N. Poot.
Overleden: A. Heemskerk, 64 j., J. J. Vogel, 28 j.
Overleden te Meerenberg: J. L. Schliiter, 49 j.
Eenige cijfers uit de hegrooting en
Gemeentebestuur, uitgaven, zooals die vaststaan of door
B. en W. worden voorgesteld
Jaarwedden: van den burgemeester f 1800; van de 2
wethouders f600; van den secretaris f 1600; van den ont
vanger f1200; van een commies, chef ter secretarie f 875
van 2 adj. commiezen elk f650; van 2 boden f500 met
vrije woning en f 600van 2 ambtenaren van den Bur
gerlijken stand f400 en f50; van den gemeente-architect
f 600 van den gemeente-opzichter f 1200 van 13 werklieden
gemiddeld f 600van den stoomwalsmachinist f 730 weekloo-
nen van losse werklieden f 1500. Jaarwedden van den inspec
teur van politie f 1150 van de 14 agenten van politie f 9300
terwijl 3 hunner bovendien vrije woning genieten en 6 eene
bijdrage in hun woninghuur ontvangen, te zamen tot een
bedrag van f 625 van 2 vaste en van losse nachtwachts
te zamen f2500; van de hooistekers f40; van den com
mandant der brandweer 100 van den 2 lantaaropstekers
f450; jaarwedden der onderwijzers f 14400; vergoedingen
en tegemoetkomingen aan onderwijzers f 1200; wedden
voor het herhalingsonderwgs f 800van de gemeentever-
loskundige f400; van den armendokter in Vogelenzang
f200; toelagen aan de schoolartsen f500; pensioenen
f3000. Uit de gemeentekas van Bloemendaal zal derhalve
over 1910 door verschillende personen voor verleende of
te verleenen diensten worden genoten niet minder dan
ruim vijf en vijftig duizend gulden.
De hervorm ing is de dood voor den nederlandsehen adel geweest.
Bakhuijsen van den Brink.
Gezondheidszorg in vroeger tijd.
Levendig herinneren wij ons de geschiedenis van twee
jonge meisjes, die het zuinig moesten aanleggen en die, om
in haar vacantie tóch van het buitenleven te kunnen ge
nieten, het niet alledaagsche plan ten uitvoer brachten om
in een echt laten we zeggen Zuid-Hollandsch boeren
gezin te gaan «logeeren", m. a. w. een maandje in den
kost te gaan.
Van de vele vermakelijke en leerzame verhalen, die ze na haar
vacantie hebben meegebracht, bleef ons een kenmerkend
trekje bijde joDge dames, die het al een heele concessie
aan de eenvoud vonden om haar bad te moeten missen en
het warme water, dat zij 's avonds bij haar toilet plachten
te gebruiken, door koud te moeten vervangen, waren ten
zeerste verrast, toen haar dit laatste werd toegediend niet
in een tgl of zelfs maar in een kan, doch ineen water
glas. De boerin achtte dit ruim voldoende om te voldoen
aan de haar toch al zoo onbegrijpelijke behoefte der stads
juffers om zich op allerlei ongelegen tijden te wasschen 1
Deze anecdote, voor de waarheid waarvan wjj instaan,
kenschetst een geheele klasse der bevolking en wanneer
men gelijk een Engelschman de beschaving van een volk
wilde afmeten naar bet zeep-verbtuik ons volk, dat toch
zulk een waterland by uitstek bewoont, maar de mate van
zijn waterverbruik ging indeelen, zou menigeen de handen
ineenslaan. Een statistiek b.v. van het aantal gezinnen, waarin
een bad tot de (gebruik wordende) gemeubelte behoort zooals
die, meen ik, eenigen tgd geleden in een Duitsck blad te
vinden was, zou boekdeelen spreken.
Maar wien het b.v. «achteriyk" mocht voorkomen, dat
in een stad als de onze eerst de «nieuwe" huize d.w.z.
die in de buitenwgken dadelgk bg den aanbouw van
een badkamer plegen te worden voorzien, hg onderzoeke
eens wat men in vroegere tgden, ja nog niet eens zoo heel
lang geleden, niet achterlgk was op het gebied der gezond
heidsleer.
Een ons onbekende freiherr, Von Fabrice, vertelt er,
in Verhagen und Klasings Meenige zeer krasse staal
tjes van. Van de vuilheid en smerigheid van een b.v.
XlIIe of XlVe eeuwsche stad kunnen wg ons thans alleen
eenig denkbeeld vormen, wanneer wg van den grooten weg
af, in eenig ver van de wereld afgelegen hutje in Romaan-
sche of Slavische landen komen. Maar langs de groote heer
banen en overal waar Engelschen zich voor korteren of
langeren tijd plegen op te houden hebben betere toestanden
het pleit gewonnen.
Tot in de XlIIe eeuw dan, vooral in den tgd der eerste
Renaissance toen in kerk en staat de allereerste pogingen
werden aangewend tot sociale verbetering, was de verzor
ging van het menschelgk lichaam nogal zorgvuldig geweest.
Dat was trouwens het eenig middel om zich te verdedigen
tegeD de alle beschrgving te boven gaande onreinheid en
den voor de gezondheid hóogstgevaarlgken toestand in de
steden in een tgd, toen men in geheel Europa van de meest
elementaire grondbeginselen van openbare en particuliere hy
giëne nog geen flauw begrip had.
De straten waren destgds zonder eenige kanalisatie of
afvoer, nauw, benauwd en soms onbegaanbaar door al het
vuil en de ongerechtigheden. De pest en andere vreeselgke
epidemieën noopten de stedelgke overheden wel tot het
maken van verordeningen, maar die bleven op papier en
werden, ook al door de moeilgkkeden die door kerken,
kloosters, patriciërs en stichtingen gemaakt werden ten aan
zien der particuliere rechtstitels enz. van ieder hunner en
door de kibbelargen welke daaruit weer ontstonden, niet
uitgevoerd. Veeten, opstanden, oorlogen, omwentelingen
droegen er het hunne toe bg om het totstandkomen van
betere toestanden te vertragen.
Wel is waar hadden de oude Duitsche rgkssteden en de
Italiaansche stedenrepublieken al vroeg een soort straat- en
bouwpolitieverordeningen Zoo was Augsburg in de XlVe
eeuw bijna allen Duitsehen steden vooruit door zijn bestrating.
Maar, om een ander voorbeeld te noemen, te Berlgn had
eerst onder den Grooten Keurvorst de reiniging der straten
dagelgks plaats, de tot kleine heuvels aangegroeide mest-
hoopen op de pleinen werden verwgderd, varkens mochten
niet meer vrg rondloopen en zwgnekotten mochten niet
meer op straat worden opgeslagen.
Te Parijs dito dito: tot in de XVIe eeuw liepen daar
nog ganzen, geiten, kongnen en varkens in vrgheid godres-
seerd door de straten rond en in 1674, lezen wg, werd
eindelgk om de hoog noodige, dringend voorziening ver-
eischende hervormingen, waarmee de stedelgke autoriteiten
maar niet opschoten, er door te krggen een koninklgke
politiechef aangesteld, die de straten deed plaveien, voor
waterafvoer zorgde en 5000 lantaarns deed plaatsen.
Want wel waren er -in het Pargs van die dagen al mooie
gebouwen, wonderen van bouwkunst, maar ze stonden nan-
tes in gurgite vasto," verspreid in een zee van krotten,
vuil en armoedig, waarin de groote meerderheid der bevol
king leefde. En nog in de XVIle eeuw, toen Parijs al de
