rods.
OOKST
„Jantje
81.
TWEEDE BLAD.
stten, Loop&r
onnegord r
iOOPING
ortimm r
IIZEN,
ner Electriciteit-Maatsckv
FEUILLETOI
n. Telefoon 22
trijkinricl
flevering naar eipr.
N, Langendijkst: aai
Uyt de Vroetschap van Haerlem.
ZATERDAG, 22 JANUARI 1910
No. 3.
Bloemendac Isch Weekblad.
Istraat,
RLE M.
s namiddags te 6 i zu
ÏOUWENS, te BI.
sterdam, ten over-taan
g brengen:
Bergplaatsen en r'
>emendaal, aetei k
ok uit de hand i.e
rldoening aan het U-paai;
!8 van het Wetboek uiX
vordt bekend ge-"a kt, d
17 December 9ti9 oo- - I
eekende. Notaris te P MS!
erled-n, op het omwerp -sg
"te de Koninklijke hewil
nd bij Koninklijk periuit
lecember 1909, No 8. 'jz'
:ijn aangebracht in e j
teBLOEMENDAAI, t vos i
ze vennootschap:
3 acte en van een ii< n;-u
mnootRchap betreffend t
Het oude en nieuwe jaar te Bloemendaal.
(Slot).
25 Sept. Aan de Zomerzorgerlaan is een begin gemaakt met
den bouw van een bijzondere school
26 Sept. ,,Bloemendaal-Commando" houdt op de banen te
g Overveen haren jaarlijkschen ouderlingen schietwedstrijd.
1 Oct. Aan de Korte Kleverlaan zijn door den Alg. Ned.
W ;elrijders Bond 2 waarschuwingsborden geplaatst.
Een 5-tal ingezetenen van Overveen trekken op
een tientje de 100.000 uit de Staatsloterij.
De heer O. A. Houwen, onderwijzer te Bloemen
daal, is benoemd tot hoofd der met 1 Januari 1910 te
openen christelijke school voor M. U. L. O.
De heer P. Vergers herdenkt den dag dat hij
vóór 25 jaren na een vergelijkend examen voor organist,
bij de Ned. Herv. Gemeente te Bloemendaal benoemd
werd.
3 Oct. Matinee in Duin en Daal van „Bloemendaal's Bloei".
4- Oct. De heer P. Sarlet herdenkt den dag dat hij vóór
25 jaren bij den heer J. H. Krul, brandstoffenhandelaar
te Overveen, in dienst trad.
10 Oct. De Natuurhistorische Vereeniging houdt op „Lin-
denheuvel" een excursie.
13 Oct. ,,Bloemendaal-Commando" heeft van den generaal-
majoor, bevelhebber in de le militaire afdeeling, een
schrijven ontvangen inzake kustverdediging in tijd van
oorlog. In een buitengewone algemeene vergadering wordt
dit schrijven behandeld.
14 Oct. De heer D. W. A. Q. Graichen richt aan den
Baad van Haarlem een adres verzoekende nabij de Raaks
aldaar een overdekte zwem- en badinrichting te mogen
- stichten.
20 Oct. Mej. Marie Koopman, leerares in het dansen, ves
tigt zich als zoodanig te Bloemendaal.
25 Oct. Op den hoek van den Bloemendaalschen straatweg
en Tetterodeweg is een boom gerooid, de wegwijzerspaal
terug gezet en het trottoir bij het meterhuisje van de
baarlemsche waterleiding afgerond.
28 Oct. De Raad verstrekt aan de openbare lagere school
t? Bloemendaal een rijwielbergplaats. De Raad stelt 2
wegenplannen vast. De begrooting voor 1910 wordt
- goedgekeurdde post jaarwedden der onderwijzers wordt
n et f 1800 verhoogd; verschillende subsidies aan vereeni-
gngen worden vastgesteld. De Raad besluit de school te
i ogelenzang geheel nieuw op te bouwen naast de be-
aande^ hetgeen f 15,000 kost.
31 Oct. „Bloemendaal-Commando" houdt tot sluiting van
het seizoen een onderlingen wedstrijd.
1 Nov. De afdeeling Bloemendaal van den Volksbond tegen
Drankmisbruik opent een cursus in huisvlijt.
De nieuw gebouwde ambtenaarswoningen in Duin
en Daal worden betrokken.
De Bloemeudaalsche Bond voor Lichamelijke ont
wikkeling opent een gymnastiekeursus voor jongens en
meisjes boven de 10 jaar.
7 Nov. Bloemendaal-Commando" en Haarlem's Volksweer
baarheid houden een propaganda-wandeltocht bij druilig
weder.
Nov. De jaarwedde van de schoonmaakster der school
van den heer IJzerman wordt tot f400.verhoogd.
De Raad machtigt B. en W. om de bekende zaak
met de Zandleverantiemaatschappij te regelen, maar zoo
dat in geen geval de termijn van 1 Maart 1910 wordt
overschreden. Het reorganisatieplan der O. L. S. te
Bloemendaal, zooals het was opgesteld door het hoofd der
school, wordt door den Raad goedgekeurd. (Bedoeld plan
gemeld Koninklijk Besluit ij is in zijn geheel geplaatst in het BI. W. van 4 Dec. '09).
en gei-laatst in het Bijv
Nederlandsehe Staatscoit
ensdag lö.Tannari '0 0 TS
STUMLPHIUS,
r*}
-4
ich aan voor Haar lew
sken, beste ref. staan n
:nste.
n, lett. K, bur. v. bi
De Raad verleent aan B. en W. een crediet van
3000 gulden voor hét doen van boringen en het maken
van voorloopige plannen voor een eigen duinwaterleiding
die, in verbinding met de leiding in Duin en Daal, in
staat is de geheele gemeente (behalve Vogelenzang) van
drinkwater te voorzien.
24 Nov. Concert in hotel „Duin en Daal" door de dames
Marie Warnier en Lizzie Wijsmuller, met medewerking
van mejuffrouw Marie Bies en den heer Willem Andriessen.
27 Nov. 5 Dec. Tentoonstelling van kunstwerken der Gooi-
jjj sche schildevclub „De Tien" in hotel „Hartenlust".
1 Dec. Causerie van mevrouw Boissevain-Pijnappel in
hotel „Hartenlust" over vrouwen-kiesrecht.
2 Dec. Het bovengedeelte van café ,,'t Roomhuis" brandt uit.
Ouderavonden. Opvoeding' in het Huisgezin.
SURINGAR
ons. Wissels. Effee'
aardige firma's.
2)
{Slot).
Is A Langen i
l^/TL stra^ï 3'
ld of gestreker,
In verband met de moreele opvoeding is de eerste voor
waarde voor de gunstige aamenwerking van school en huis,
dat, er eenheid van leiding is en dat daarom ouders en onder
wijzers wederkeerig hun overwicht over de kinderen trachten
te behouden. Zoo deze hoofdzaak niet in het oog wordt ge-
bou'-.en loopt het best verzorgde schoolkind gevaar, minder
goed te worden opgevoed, dan het kind met wiens leiding
s zich niemand willens en wetens heeft ingelaten.
Om deze eenheid van leiding te bevorderen is het gewenscht,
dat, ouders en onderwijzers hun door den verschillenden aard
van huis en school ook verschillende taak kennen en in het
f oog houden. Dit is te meer noodig sinds de leerpichtwet de
school als het ware vijandig plaatste tegenover het oudergezag.
Bovendien heeft de school door deze wet een verantwoordelijk-
beid gekregen tegenover de huisopvoeding, die zij niet bij
machte is te dragenwant mochten de ouders voorheen
we.nschen, dat de school aan alle voorschriften van orde en
netheid beantwoordde, zij mogen dit eischen nu hun kinderen
worden gedwongen naar school te gaan. Toch hangt de hygiëne
en de netheid op school ten nauwste samen met de goede
sb zorgen voor het lichaam die de kinderen thuis genieten't Is
De heer J. M. Groen wordt benoemd tot ambtenaai
ter secretarip.
9 Dec. De Raad verleent B. en W een crediet van f 8.000.
ter voorziening in de behoefte aan rioleering te Overveen.
Bij inschrijving zal worden aangegaan een geldleening
van ten hoogste f60.000.tegen een rente van hoogstens
4 pet.
16 Dec. De algeheele vernieuwing der electrische licht
installatie in het gemeentebuis te Overveen is opgedragen
aan de firma Keiler en Goedvriend.
17 18 Dec. Tentoonstelling in hotel Hartenlust" van
instrumenten der Aeolean Co. door de firma C. C. Bender
te Amsterdam.
20 Dec. Aan de spoorlijn bij den weg naar het Brouwers
kolkje zijn een paar waarschuwingsborden geplaatst.
22 Dec. Dr. A. A. G. Land, te Haarlem, houdt in hotel
»Van Ouds het Raadhuis" voor ltden der N. H. V. »Het
Witte Kruis" afdeeling Bloemendaal, een voordracht over
Tuberculose en hare bestrijding.
24 Dec. Brand in het achterhuis van den heer Grootegoed,
caféhouder.
28 Dee. De wolf" is dood.
In het jaar 1909 viel van geen enkelen diefstal met braak
melding te maken.
Wat het nieuwe jaar brengen zal?
Wij hopen
Ophooging der Korte Kleverlaan.
Rioleering van Hoog- en Laag Hartenlust en der dorps
buurt.
Aanleg van een klarings-bak.
Uitgaaf van een Jaarboekje voor Bloemendaal.
Nadere voorbereiding tot de eindelijke blijde binnenkomst
van H. M. de Koningin in de gemeente, zoo mogelijk
vergezeld van Prinses Juliana; bestijging van het
Koningin Wilhelminaduin.
Het voortzetten der proefnemingen met diepboringen en
inrichting van eene eigen waterleidiug.
Plaatsing (zoodra een goedgeefsch man in de beurs tast)
van een telescoop op het Wilhelminaduin tot overzien
van den omtrek.
Inrichten van een vliegdienst tusschen het Koningin Wil
helminaduin tn Zandvoort (zoodra de daartoe op te
richten Maatschappij over een geschik terrein en vol
doende geld beschikt.)
Oprichting van eene vereeniging tot beoefening der wijs
begeerte voor Haarlem en omstreken.
Vermeerdering van het gezellig verkeer der ingezetenen
van Bloemendaal onderling, (oprichting an een afdeeling
der Vereeniging „Onze Vloot", van en Vereeniging
tot beoefening der Letterkunde, van eene Onderlinge
Reisvereeniging, enz., enz)
VIII.
De roé maekt goê kinde
ren," also schreef Hooft
opten 27 Junij int Jaer
onses Heeren 1632 aen de soete
ende beminlycke Tesselschade
dusdanig dagt de Praeses seer
denckelyek er ooek over toen
hy met synen merekwaerdighen
''ede, om de halft lesende en
om de halft voor de vuyste
weg spreeckende, (welke toe-
spraeck gy in extenso in de
dagblaeden tot Haerlem suit
vinden), den min of meer verbaesden Raedt verquicte. Hij
tog met eenen vasten clemtoon syne woorden onderstreepende,
sprack aen het slot duydelyck ende voor een yegelyck be-
grijpelyck dat synen Raedt ten opsigte syner persoonlycke
gevoelens omtrent de verhouding van Haerlem en omligghende
gemeenten hem zoude volgen, sullende sulks hem seer naer
den ghenoegen zijn. Wijders hoopte hy dat deze mogten
dienen als zynde een rightsnoer voor de toekomst, er op
bouwende dat de Raedt den lust ende tevens de opgeweckt-
heyt soude besitten om in 1910 daertoe meede te wercken.
Wy sullen afwagten water also van teregt comt.
Eilacie, reets sette het begin regt ongeluckig in, aenge-
sien tog d'eerste spreecker nyemant minder nog wel
als de Nestor zelf hoe helder dese oock de voorstelling
in synen geest hadt, op een alderbeschroomtsche wijze eene
interroraptie kreeg, die hem waersehynlyck het vier doofde
en synen vliet van tael tot agter synen tonge terugbragt.
Dog het en liep niet lang aen of de Heere Sneltjes bequam
wederomme het woord, tans segghende dat hy nyets quaeds
in den zin hadt, alleenlyck slegts willende segghen dat hy
den Heere Thiel het puick der Vroedschap vond ende
Haerlem gelyck veele andere steden in ons lant, beschaefd
ende van eenen ruimen bliek sypde. Doe juichte Haer
lem met eene groote kraft. Sela(Om nu cgter
niet in 't malle te loopen, want reijen en omsien
syn twee dinghen, geeft Corbasius synen vernuftighen
leesers den onversochten wenck bel aldergenoechlykste ge
schrift „Lachen", hetwelcke sy by naerstigb soecken aen
de voorzijde deser Courante wel sullen vinden, eens met de
hyerby passende jolijt te leesen, sullende sy alsdan sigselven
van bewonderinghe voor Haerlem niet meer kennen, Sela!)
Ach, een yeder heeft so syn luymen ist niet
Aldus de Raedt, sich toen settende om syn werckstuck
geluckigh uyt te voeren, een yegelyck naer de gesteltenis
syner herssenen, om onghehavent langs de clippen te seylen,
sat nyettemin spoedigh in swytnen neer.
't Was of eenen swaren slag op allen neerplofte, toen
den Heere Rinkema een werek van langen adem aenging
breeckende hij eenen stoeren lans voor den ongeluckighen
bouwer van het Slagthuys. Gelyck een constigh schilder
elck dingh syn eige verf geeft, so noemde hy alles by syn
waeren naem en hoefde nyet telkens eene zelfde saeck te
hersegghen, waermede hij armoede en gebreck aen stoffe
soude te kennen hebben gegheven, hyermede syne toehoorders
aldus verveelt hebbende, neen, immer was bij ï'echtschaepen,
liet hij de stroomen des woorts uit den vollen boezem
uytbruizen. Maer, so vraeg ick, moet de Raedt nu nog
aen stoelen en banken het loopen leeren Waeren al dese
so met kern van waeragtigheit. gesegde dinghen aen de
Vroetschap onbekent? Ick en kan het nyet gelooveu. Den
Heere Rinkema hadt egter de soete voldoeningh dat allen,
oock de Bode, alsof sy sich selven in de moeyte gestoocken
hadden, met open monden aen syn lippen hinghen. Of
geleeck het dat yeder schuld quelde?
Breng ick aen den Heere Rinkema een Eeresaluut; syn
woorden waeren snedigh en geen stomp mes gelyck.
Nu was men 'tzij dan met verhitte koppen, genaedert aen de
nagtmerrie van het breede of smalle spoor. Gans bloet,
welcke vermaledeijde Amadis heeft ons tog desen ladder naer
de galg laeten beclimmen so dagt men in arren moede.
Dog hoe kostelyck mal toonde sig hier de Raedt. d'Een
dagt nog grooter leeck te syn dan d'ander, nyemant wist
vast en veyligh te gaen, tot de Heere Rinkema, die het
niet ontbrack aan vastheyt van stoffe, met goede vonden
quam om dese saeek, die allang met een voegelyek eynde
hadt moeten volstaen, in het goede spoor te brenghen.
Maev de Raedt paert somwylen onkunde aen eygenweysheyt,
'tgeen se dan voorsightigheyt plegen te noemen, of oock wel
een ruyme bliek, 'tselfde waervan de Heere Thiel (die nu weer
tussen de eyeken sat) sprack, die yets keuvelde waeraen
nyemant wat hadt. So gy dus, goetwillighe hals van een
leeser, dagt dat de Raedt met beyde handen eene so schone
gelegenheyt om uyt dit moeras te geraecken, gelyck tans
door den Heere Rinkema geboden, sou aengrypen, eilacie
hoe mis hadt ghy het. De Vroetschap besloot te doen yets
wat allang naer synen ampt agter den rug hadt moeten
syn, te weeten om der saeeke kundigh te worden. Sal de
Raedt nu van den os opten ezel gaen springhen?
Bij de sotte waeterverspillingh van een nalaetigh en straf-
baer Poorter verslickte de Raedt sig aen barmhertighbeyt
gelyck de Heere De Breuk deedt aan trappengeestigheyl, aen-
gesien men den man behalve eene sornme gelds oock het
door hem gebruyekte waeter voor laegen prijs verstreckte.
Omtrent het smeeckschrift van Poorter Gevaerts van
Geervliet e.a., hetwelck de Heere Van der Kamp tot laeter
liet aenhouden, wil Corbasius nog eens herbaelen wat hy
reets vroeger in dese Courante schreefn.l. dat wanneer
de Raedt sig met dit vraegstuck sal besig houden, hy nyet
anders kan dencken alsdat de Vroetschap, onder wier sachte
en voorsiehtighe bestiering yder Burger nog gerust en
veyligh neder sit, en gelyck als onder synen Vijgenboom en
Wijnstok een regtschaepen leven leyden mag, het request
aen de Stille sal toevertrouwen.
Het deedt Corbasius genoeghen den Wethouder Vincent
Loosjes eens van agter de taefel der- eicken te hebben ge-
hoort. Hij bleeck bequaem tot dencken te syn, betoonde
sig gants niet opgeblasen of ijdel, maer had eene flickeringh
in syn ooghen, alsof hy wilde segghencomt maer op, ick
en hou nyet van snacken.
Ende hyermede eenighe grepen gedaen hebbende, waerin
ick myne sinnen uyt en in heb laeten vliegen, sal ick voor
ditmaal het maer hyerby laeten oock.
Corbasius.
daarom licht te begrijpen, hoe inmenging van den onderwijzer
in de huisopvoeding menigmaal onvermijdelijk moet worden.
In de tekortkomingen van de ouders in dit opzicht mag
zeker wel een van de grootste hinderpalen voor een goede
grondbepaling van huis en school worden gezien, en zou de
stof voor menig ouderavondje te vinden zijn. Maar zelfs zoo
de onderwijzer het goede standpunt inneemt door de ouders
op den ernst van hun verantwoordelijkheid te wijzen, dan zou
hij toch niet met lessen alleen het enorme tekort kunnen
aanvullen, dat in tallooze gezinnen in de huisopvoeding bestaat.
Evenwel is het jammer, dat niet juist op deze wijze krach
tiger wordt voortgewerkt Wanneer eerst maar de noodige
inrichtingen aanwezig waren om de onvermogende ouders bij
te staan in het vervullen van hun plichten jegens de kinderen,
dan zou het gemakkelijker zijn de veerkracht van de overigen
op te wekken, die als er geen onderscheid gemaakt wordt,
slechts al te zeer door gemakzucht worden gedreven hun taak
aan de school af te staan.
Nu begint de school in vele plaatsen o a. ook Den Haag
de taak van de ouder over te r.: men.
Schijnbaar is het ni kinderen
door de school ook li< ha telijl verkelijk-
heid is niet uitgemaa an ouders
en kinderen onuood: pijderen, wanneer
gemakzucht aan den i anderen
kant niet getemperd worden.
Mag ook in menig geval de invloed ,n ito o >ers op de
kinderen van weinig waarde worden geacht, 't is verkeerd te
meenen, dat het kind van den gewonen oppassenden arbeider
in dit opzicht niets te verliezen heeft.
Niettemin zijn er die door middel van genoemde zorgen
aan minvermogenden tot schooluitbreiding willen geraken,
uie zelfs naar staatsopvoeding drijven. Zij droomen van een
Spartaansche opvoeding, van vrijheid en gelijkheid.
Rousseau, die door zijn onverholen bewondering voor de
Grieksche staatsinstellingen misschien veel heeft bijgedragen
om deze droombeelden op te wekken, waarschuwt herhaaldelijk
ze niet voorbarig te willen verwezenlijken.
Leerzaam is het wellicht hier zijn beschouwing over de
vrijheid van den Spartaanschen staatsburger te herhalen:
„II y a telles positions malheureuses oü 1'on ne peut
conserver sa liberté qu'aux dépens de celle d'autrui, et
oü le citoyen ne peut être parfaitement libre que l'esclave
ne soit extrêmement esclave. Telle était la position de
Sparte. Pour vous, peuples modernes, vous n'avez point
d'esclaves, mais vous l'êtes; vous payez leur liberté de la
vötre." (Du Contrat Social. Livre III, Chapitre XV.)
Uit deze enkele woorden kunnen wij deze les trekken, dat
de zoogenaamde vrijheid van den Spartaanschen staatsburger
voor ons al even onbereikbaar is als die van den natuurmensch
en dat het nutteloos zou zijn daarop onze opvoeding te richten.
Trouwens in het zachtere klimaat van Sparta vertoefden de
Spartanen meer geregeld op straat; intellectueele ontwikkeling
had voor hen weiug aantrekkelijks en de weerbaarheid vormde
het hoofdmotief van de opvoeding. Hieruit mogen wij terecht
