Schouwburg Janswcg
Verlpw. JOH. SV11LF, Kruisstraat 43.
Miixe-Brooabakkerij HePti)earSorh.' leVCTl: Smakelijk brood van uitsluitenD prima kwaliteit.
PRINSES LIZZI.
Concert
ALBERTS-Frères
Aischeid lao 'I Reginienl.
CONCERT
nette dienstbode
BRONGEBOUW
m
III
ONDERWIJZERES
N. V. Het Tooneel.
Koninklijke Vereeniging
„Het Nederlandsch Tooneel".
Ned. Operette-Ensemble
Het Vroolijk Tooneel
HOTEL „DUIN EN DAAL"
BLOEMENDAAL.
Amsterdamsch Trio.
Charlotte ]joerlage-Reijers,
B- F- Verhcij,
j
'J|i ui
ij
HI
j|i
handel ouderscheidt en van de verschillende bedrijven, waarvoor
deze verschillende soorten gevraagd worden, om daarna de
vraag te bespreken hoevele kolen van welke soorten wij in
Nederland hebben liggen, wat onze Nederlandsehe mijnindustrie
nu reeds beteekent en wat zij binnen enkele jaren beteekenen zal.
Omtrent den kolenrijkdom in Zuid-Limburg merkte spr. op,
dat deze zeer belangrijk is. Schier overal wijzen de boringen
n mijnwerken op eene dichte opeenvolging van dikke kolen-
lagen, waarvan vele de ongewone dikte van meer dan twee
meter bereiken; op de mijn Laura komt zelfs een laag voor
van meer dan drie meter. De kolenvoorraad is nog niet met
juistheid te ramen, doch wij weten meer dan genoeg om te
verklaren, dat wij hier te doen hebben met een betrekkelijk
zeer ondiep gelegen en grootendeels rijk kolenveld, waar vele
millioenen tonnen, zeker wel niet minder dan een milliard,
voor ontginning gereed liggen; het kolenveld van de Peel liet
lang niet zoo ondiep als in Zuid-Limburg, gemiddeld 7o0 a 750
meter, hoewel er bij Vloodrop plekken zijn waar men reeds
bij 450 M. de kolen bereikt. Verder naar het Noordwesten,
bijv. te Heleuaveen, wordt de diepte grooter. In beide gebieden
bestaan de kolen uit half magere kolen, vetkolen en gaskolen.
Het belangrijkste is het vetkolengebied om Kessel en Helden,
dat door de Maas doorsneden wordt, waar bij circa 700 M.
diepte een groote kolenrijkdom ligt en nog voor men een diepte
van 900 M. heeft te bereiken, niet minder dan 300 millioen
ton kolen gedolven kunnen worden.
Het is dus met de diepte in Noord-Limburg volstrekt niet
zoo vreeselijk gesteld als men nog vrij algemeen aanneemt
er is voor meer dan 100 a 150 jaren steenkool te delven zonder
dat de diepte van 900 M. behoeft te worden overschredenwaarbij
nog komt, dat de kolenrots wel eerst op 650 a 700 M diepte
begint, maar hetgeen daarboven ligt, het zgn. dekterrein,
geenszins drijfzand is, maar in hoofdzaak vaste harde klei,
mergel en krijt.
Wij verwachten, zegt spr., dat bij Helden en Kessel niet
dieper dan plm. 200 M. met de kostbare bevriesraethode be
hoeft gegaan te worden; daaronder werkt men in harden
drogen grond. Het gevaar van het mijngas behoeft men hier,
zooals in Westfalen. niet te duchten. In elk geval worden bet
in de Peel groote kostbare mijnen van hetzelfde soort als de
nieuwste mijnen van het Kuhrkolenveld, mijnen dus, die
berekend zijn op een productie van een millioen ton perjaar
en die in Duitschland plm. 17 millioen mark kosten. Een
voor-ontwerp voor een dergelijke groote mijn bij Kessel, on
middellijk aan de tegen dien tijd, laat ons hopen, bevaarbare
Maas, heeft spr. dan ook reeds in bewerking Het is gebaseerd
op aanlegging van schachten, die volledige garantie voor werken
aanbieden.
Met een enkel woord herinnerde spr. aan het kolen- en
zoutveld van Winterswijk, waar op een diepte van 450 M.
een enorme steen-zoutmassa aangetroffen is, die milliarden
tonnen zout bevat. Op ruim duizend meter diepte zijn rijke
1 olenlagen onder het zout gevonden, doch tegelijkertijd wezen
gegevens er op, dat in de onmiddellijke nabijheid diezelfde
kolenlagen reeds op ongeveer 600 M. diepte zullen worden
aangetroffen.
Het Volk).
De prijsver laging der metaal-
Handel en draad lam pen.
Industrie. Van niet geringe beteekenis is voor
velen de prijsverlaging welke dezer
dagen door de Pbilips"lamp is aangekondigd, waardoor
ongetwijfeld de gasverlichting meer en meer verdrongen
zal worden. Immers waren tot heden de aanschafïingskosten
der lampen met het oog op de vernieuwing welke van tijd
tot tijd moet plaats hebben betrekkelijk hoog te noemen en
was dit een van de oorzaken dat het gas zich nog op
enkele plaatsen kon handhaven, thans zal eerst recht de
strijd tusschen deze beide verlichtingsmiddelen ontbranden
en zal vermoedelijk het gas hand over hand terrein moeten
verliezen.
Dit was wel de voornaamste factor, dit' de »PhiIips"-
industrie tot deze belangrijke prijsverlaging gebracht heeft.
Bene andere aanleiding daartoe was voor haar de enorme
uitbreiding harer fabrieken in den laatsten tijd, waardoor
zij zich op de massa-productie heeft kunnen inrichten. Naar
verluidt bedraagt hare, productie thans ruim 12000 tot 15000
lampen per dag, terwijl nieuwere grootere fabrieken in aan
bouw zijn, die het productievermogen nog belangrijk zullen
doen toenemen.
Het is o. i. een verblijdend teeken, dat onze vaderland-
sche industrie, niettegenstaande de scherpe buitenlandsche
concurrentie zich zoo goed weet te handhaven en op zoo
uitmuntende wijze op den voorgrond treedt. In het nijvere
stadje Eindhoven werken thans meer dan 2000 hollandsche
arbeiders ter vervaardiging van de Philios"lamp.
De Gooi- en Eemlander bevat onderstaand artikel, hetwelk
wij voor de vele vrienden die dr. Van Beden te Bloemendaal
bezit, wetenswaardig genoeg oordeelen om hier een plaats
te vinden.
Bestaat er nog iets van de kolonie Walden, van dr. Frederik
van Eeden, waarover niet lang geleden nog al veel veel gepraat
en geschreven werd en die zelfs onder de merkwaardigheden
van het Gooi werd genoemd? De meesten onzer lezers zullen
hebben vernomen, dat deze proeve van communisme totaal
mislukt is en dat de stichter er van naar Amerika vertrok,
om aldaar zijn pogingen op beter terrein voort te zetten. Ge
heel in overeenstemming met deze geruchten was het verwaar
loosde aanzien, dat het zoo fraai gelegen, indertijd door den
heer Rutgers van Rozenburg gebouwde landhuis en de om
gevende moestuinen in het afgeloopen jaar opleve den. Maar
ziet! dit voorjaar vertoonde zich nieuwe bedrijvigheid op de
verlaten terreinen, het huis werd opgeknapt en geschilderd,
de tuinen worden bewerkt. was dr. Van Eeden nu toch
weer niet naar Amerika? En wat bestond er nog van Walden?
Ten einde zekerheid te verkrijgen bij de tegenstiijdige be
richten en geruchten, hebben wij ons rechtstreeks tot dr. Van
Eeden gewend. Hij heeft ons de gebouwen en terreinen in
hun tegenwoordigen toestand laten zien en ons het volgende
medegedeeld.
Door de moeilijkheden der groote Amsterdamsehe coöperatie
„de Eendracht,", door hem ten bate der uitgesloten spoorar
beiders van 1903 opgericht, was ook de onderneming Walden
zwaar hypothecair belast geworden. De prachtige nieuwe bak
kerij eu chocolade-fabriek met electrisehe installatie, door hem
voor arbeidersgroepen gebouwd, was door de arbeiders verlaten,
die het geheele bedrijf met de cliënte le meenamen en Van Eeden
met een fabriek zonder arbpiders, zonder afzet en zonder be
drijfskapitaal lieten zitten. Een veiling van het geheele goed
in 1907, het jaar der paniek, leverde zoo weinig op, dat het
werd opgehouden. Daarna begon hij zijn reizen naar Amerika.
In dien tijd ging het goed gestadig achteruit en de eigenaar
bad geen andere keuze dan of het goed in cessie aan zijn credi
teuren te laten en zelf naar Amerika te emigreeren, waarbij
vermoedelijk de hypotheken niet afgelost hadden kunnen
worden, of een laatste poging te wagen en Walden, ditmaal
als eigenaar en particulier ondernemer, te bewonen en te ex-
ploiteeren Van Eeden koos het laatste. Het gelukte hem het
oostelijk gedeelte van het terrein voor villaterrein te verkoopen
en met de opbrengst hiervan eti van zijn voordrachten de
crediteuren ten deele te voldoen en huis, tuin en fabrieken
weer in goeden staat te herstellen.
Nu woont hij met zijn gezin in het hoofdgebouw, uitziend
op den boschweg naar Hilversum. In het kleine huisje, dat
hij vroeger bewoonde, woont nu zijn nieuwe administrateur,
de heer Van 't Veer. In de moestuinen en boomgaarden Wer
ken weer vier tuinlieden, aan de bakkerij zijn a -ht man werk
zaam, vier gezinnen wonen weer op de terreinen in de vroe
gere gebouwen der kolonie, Een van deze gezinnen is'van de
oprichting af op Walden gebleven. De geheele organisatie is
op gewone zakelijke wijze ingericht, hoewel het volstrest niet
mogelijk is, zooals dr. v. Eeden ons mededeelde, dat er een
maal weder een coöperatieve vorm aan wordt gegeven en de
werkers in de zaak zelve worden geïnteresseerd. Maar, door
ondervinding geleerd, op voorzichtige wijze, zonder verslapping
van tucht.
Wij zagen de bakkerij en maalderij, waarlijk een keurige
mo lel-inrichting, het werk van den architect De Bazel, die
ook de prachtige melkerij Oud-Bussura heeft gebouwd. Hier
wordt weer de tarwe gemalen en het brood gebakken, dat
vroeger de kolonie door het Gooi beroemd maakte.
Alles zag er keurig en ordelijk uit, nelter, voorspoediger en
ordelijker, zooals de heer v. Eeden zelf erkende, dan ooit in
de communistische dagen.
Volgens hem bewijst dit niet, dat de mensch niet voor een
communistisch samenleven geschikt is, maar wel dat hij, zoo
als hij thans is, niet goed produceeren kan zonder een strikte
leiding, en eerst door een langzame, geduldige en strenge op
voeding tot een beter vorm van organisatie kan komen, waarin
ieder uit eigen beweging zijn uiterste krachten inspant.
„Het strikt opvolgen van maatregelen van zindelijkheid en
hygiëne, die vooral bij 't bakken en behandeh n van brood
zoo gewichtig zijn", zei hij ons: „heb ik nooit kunnen gedaan
krijgen bij de zoogenaamde „vrije arbeiders." Ze voelen zelf
de zindeiijkheidsbehoefte niet en vinden al die voorzorgen
nuttelooze moeite. Eerst nu kan ik doorzetten wat ik weet,
dat noodig is, omdat ik de macht heb onmiddellijk te ontslaan
wie zich niet aan de regels houdt, 't Is juumer dat het nog
niet anders kan, maar de ervaring leert dat gezag voor
sommigen nog onvermijdelijk is. En op dit oogenblik, onder
mijn zware verplichtingen, moeten alle krachten tot het uiterste
word n ingespannen."
„En uw Amerikaansche plannen?" vroegen wij.
„Die gaan geregeld voort. Ik heb goede helpers in Amerika.
Ik kan vooreerst er zelf niet terug gaan, want eerst moet
Walden er weder bovenop zijn Maar ik gebruik mijn tijd
tegelijk om goede kolonisten voor 'het Amerikaansche plan in
North Carolina uit te zoeken. Er zijn er reeds twaalf d.iar
ginds aan 't werk. en gaandeweg, één voor een, breng ik er
meerderen bijeen. Want ook daar wil ik veilig en voorzichtig
bouwen. Een tweede instorting mag ik niet riskeeren."
Na de goed-onderhouden westlandsche druivenkas en de
honderden broeirameu bezichtigd te hebben, die bewezen dat
deze Gooische grond wel vruchtbaar te maken is, namen we
afscheid.
Het kan voor de bewoners van 't Gooi niet anders dan aan
genaam zijn, dat dit fraaie gedeelte bij Soanderswoud nu weer
een welonderhouden aanzien heeft gekregen.
„Hoe komt het dat gij vandaag sneller rijdt dan ik?"
„Ja, ziet ge, uw gangmaker heeft weder zijn beroemde wijde
broek aan; de mijne heeft daarom nog extra twee wijde leeren jassen
om zijn broek gebonden." De Auto.
biedt zich aan tot het geven
van HUISONDERWIJS.
Uitstekende referenties.
Br fr. lett. G 233 a d. boelth. J M.
STAP, Haarlem.
ADVERTENTIËN.
HAARLEM.
Maandag 4 April.
(Abonnement!-voorstelling).
Dir. WILLEM ROYAARDS.
OF
Blijspel in 4 bedrijven van
BEAUMARC HAIS.
vertaald door Dr. MARIE LOKE.
Graaf Almavivas
WILLEM ROYAARDS.
Aanvang 8 uur.
9»
„DE KROON
Zaterdag 2, Zondag 3, Maandag 4 April
Extra sensationeel nog nooit vertoond
Programma
VOGELS THUIS.
Prachtvolle gecoloreerde projectie.
Hoe Hollandsche Kaas g-emaakt wordt.
Een dag: In „Lourdes", Zuid-Frankrijk.
Zy is heen gegaan
Prachtvol bewerkt Drama
Voor plezier naar Bruxelles.
JDe wraak van den Schoenlapper.
I rijzen der plaatsen: Frontloge f 0,75,
le Rang f0,50, 2e Rang f0,25.
Zondag van 2 tot 4 uur:
M ATINÉE
Prjjzpn als gewoonlijk.
Plaatsen kunnen niet per tele
foon besteld worden.
Schouwburg Jansweg.
Donderdag 7 April.
(A-bonnementsvoorstellingL
Blijspel in 3 be lrijven naar het Duitsch
van ERNS1' ALBERT,
vertaald door EMMA MOREL.
Regie: W. VAN KORLAAR Jr.
VOORAF:
Drama in één bedrijf naar het Duitsch
van OTTO ERICH HARTLEBEN.
De hoofdrollen worden vervuld door
de dames Emma Morel, Marie Holtrop,
Lena Kley, Wensma Klaasen, en Schwab-
Welman en de heeren De Jong, Reule,
Lobo, Holtrop en Teune.
Aanvang 8 uur
Balconkaarten/' 2.50,per dozijn ƒ24.
Stalles „2.— „21.—
Parket „1.75 18.—
Frontloge „150 „15
Parterre 1 25 „12.—
Zijloge „1— 9.—
Amph. „0 60 6.—
Gaanderij 0.40
Plaatsbespreken dagelijks van 10
12 en van 1—4 uur.
GEVRAAGD tegen I MEI a.s. te
BLOEMENDAAL nabSantpoort in
een klein gezin een'
die goed kan koken. Loon naar be
kwaamheid. Zonder goede getuigen
onnoodig zich aan te melden
Franco brieven onder lett. D. G
Bureau van dit biad.
Schouwburg Jansweg.
Vrijdag 8 April.
Dir. ALP. JANMART Jr.
Operette in 3 bedr van LEO FALL
VVederoptreden van den Heer en
Mevrouw
VAN DER STAPPEN.
Aanvang 8 uur.
Baloon ƒ2.Stalles ƒ1.5 0; Front
loge ƒ1.25; Parterre ƒ1.— Zijloge
ƒ0.75; Amphitheater f 0.50; Gaan
derij f 0.40.
Zondag 3 April.
Van he Bioscopetheater te Amsterdam.
Onder meer het groote succes van
den dag
Aanvang 8 uur.
lste Rang 2de rang ƒ0.50; 3de
rang 0 30.
A bonnee's op den lsten rang ƒ0 50
Plaatsbespreking dagelijks van 10
12 en van 14 uur.
PENSION.
GEVRAAGD voor gezin bestaande
uit 2 volwassenen en 1 kind degelijk,
volledig Pension, te Bloemendaal,
voor eerste helft Aug. a.s.
Br fr lett. P 403 met prijs en in
lichtingen. Boekhandel P, ST1NS Pz
te Bloemendaal.
Dinsdag 12 April I9IO
8 uur
te geven door het
Mej. FANNY GELBART Piano.
NELLA GUNNING viool.
CAT0 v. d. HOEVEN Violoncel
Entrée f 1,50.
De Bechsteinvh ugel is uil het maga
zijn van den Heer P. VAN OOY, Kruis
weg, Haarlem.
Toegangsbewijzen verkrijgbaar dage
lijks bij de firma A. VERNOUT, Con
certbureau, Warmoeestraat 10. Haarlem,
en op 11 en 12 April ook aan Hotel
Duin en Daal te Bloemendaal, waar
tevens een lijst ter inteekening ligt.
Donderdag 7 April I9IO
's-avonds 8 uur
te geven door Mevrouw
Concertzangeres Berlijn.
Pianobegeleiding de Heer
Rotterdam.
Entrée 11.50 en f I.—
Conceitvleugel (Steinway) uit Kett-
ners Piauohandel Amsterdam.
Kaartverkoop en plaatsbespreking
dagelijks van 9—12 en 2—7 uur bij de
Firma A. VERNOUT. Coneerthureau,
Wai moesstraat 10, Haarlem, en vóór
den aanvang aan de zaal.
De Nederlanders hebben over het alge
meen een goeden smaak: althans geen min
der go den dan de Engelschen, Franschen en
Duitschers.
Een echt Nederlandsch product onder
scheidt zich niet zelden van gelijksoortige bui
tenlandsche door een zekere goede maat in
de verhoudingen, die op innerlijke
lijkheid wijst, onder vermijding van
drijving in vorm, kleur en afmetingen
Het FONGERS RIJWIEL is zulk
een Nederlandsch product. Het wordt dan
ook meer en meer gewaardeerd door hen,
die bij de keuze van een rijwiel op eigen
smaak en oordeel afgaan.
dege-
over-
4,. jaargang.
Pi-
li alt'j a
bij V1
ti
Pr
nunin
Medede
Het auteursri
Op Zat<
groote rit in ai
o
afdeeling, aan
eereprijs van ht
vreugde die gei
in onze gemee
als een vroolijk
daar door Bloei
Bij dit numn
Agenda.
Dinsdag 12 April
door het „Amsl
Donderdag 14 A{
Aanwijzing Mai
Zondag 10 April,
vrij.
Zondag 10 April
neeivereeniging
hondschoen getrc
Zondag 10 April,
de Koninklijke
Mechelen." Aar
„Jacob van Ler
Maandag 11—Zati
tentoonstelling.
Maandag 11 Apri
Het Tooneel. 1
stelling.) De bar
Maandag 11 Apri
door den Heer
van Mevrouw J
Dinsdag 12 April
Vergadering va
van Vrije Libei
BLOEI
.j Zondag 10 April -
Concerten Zond;u
j Woensdag 13 Ap
aanwezige gedel
der tuinbouwpi
Vereeniging voi
café Brinkmant
Donderdag 14 A
jury, in de Raa
ingang Paviljoi
zaaraheden 10-
's namiddags IJ
restauratie, aar
Bloembollencul
's avonds 8 uur.
Tuinbouwveree
het Gemeenteb
's avonds 9 uur.
door de Veree:
bevordering vai
Vrijdag 15 Apri
Internationale
tegenover de te
'smorgens 10
tentoonstell
's namiddags 2
Moeder aan
's avonds 6 uur. F
Vereeniging vc
van Tuinbouwi
in Grand Höte'
Zaterdag 16 Api
tocht door Ken
door de afdee
Heemstede, B
Sassenheim, Vi
Iburg, Oegstgees
Vereeniging vo
door het Gemei
Noenmaal te No
's avonds 8J uur
Bloembollenhal
toonstelling.
Int
HAARLEM. Zondi
rein aan de Sp:
Seriewedsi
Zondag 10 April
Haarlem VPi
B. V. V. II e
Nadat wij, volgt
ons bedoelen zoo
onmisbaarheid van
gewezen op de tegi
van dooreenwoelei
