ONAFHANKELIJK ORGAAN
VOOR NEDERLAND.
n
Twee vriendinnen.
5e jaargang.
ZATERDAG, 22 JULI 1911.
No. 29
Het Bloemendaolieh (MblmL
Prijs per
halfjaar f 1.25
toil vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f'0.10
Advertentiëu
10 cents per
regel
bjj herhaalde
plaatsing
korting.
Modedeelingen van allerlei aard aan de hoofdredactie sohriftelijk:
Vijverweg 7 te Bloemendaal
a
Alle mededeelingen de administratie, advertentiön enz. betreffende:
Ged Oude Gracht 03, Haarlem, Telefoon 141. -:-
Het antenrsrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht."
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Onze p r ij s v r a a g.
Wij loven een uitnemend boekwerk
uit voor haar of hem, die in de volgende
zinnen de twee ontbrekende woorden
weet in te vullen. Beide woorden zijn
van vreemden oorsprong.
Het eerste woord (x) heeft 3 letter
grepen en 9 letters, bet tweede (ij) 2
lettergrepen en 5 letters.
Wij noodigen in de eerste plaats onze
438 vermoeide raadskiezers uit aan dit
genoegelijk spel mede te doen.
De antwoorden moeten in gesloten
couvert met opgaaf van naam en adres
van den inzender, vrachtvrij over de
post bezorgd zijn aan ons kantoor, Ged.
Oude Gracht 63 te Haarlem, vóór a.s.
Donderdag 12 uur; van meerdere juiste
antwoorden zal het blijkens den post
stempel ter plaats van afzending vroegst
geposte antwoord bekroond worden.
De bedoelde zinnen zijn deze
Wat is het verschil tusschen een (x)
en een (ij)-mensch.
Een (x) is iemand, wiens eigen ge
noegen het is een ander genoegen te
doen.
Een (ij)-mensch is iemand, wiens eenig
genoegen het is met een ander genoe
gelijk samen te zijn.
Hoedt u voor den ij-mensch, spiegel
u aan den x.
Een belofte.
De uitslag der herstemming heeft ons
niet teleurgesteld.
Met eene vrijwel overweldigende meer
derheid is de heer C. F. de Roo vair
Alderwerelt gekozen. Het is ons een
werkelijk genoegen hem als lid van onzen
gemeenteraad hartelijk welkom te heeten.
Het regeeren is een fijn en edel werk
deel te nemen aan de werkzaamheden
van een regeeringscollege, hoe gering
ook, behoort tot de rechtmatige eerzucht
en verlangens van elk man met gemeen
schapszin, die zijne eigene zaken en
huishouding goed voor elkander heeft.
Anderen behooren in een regeeringscol
lege geene zitting te nemen.
In 1909 werd in eene politieke ver
gadering ergens in de provincie Utrecht
de candidatuur van een sociaal-democraat
die te Haarlem zijne zaken treurig had
achtergelaten, door een propagandist van
onze, de liberale richting, bestreden met
deze vraaghoe zal iemand, die zijne
eigen zaken niet voor elkaar houdt, die
der gemeenschap besturen
Het is kenmerkend voor de neder-
landsche sociaal-democratie van toen, dat
dadelijk uit de vergadering een reeks van
scherpe sociaal-democratische protestkre-
ten losbrakvoor de nederlandsche sociaal
democratie en voor elke andere richting,
die aan partijzucht of zucht tot klasse-
bevoorrechting mank gaat, is regeeren
niet besturen, maar veroveren.
FEUILLETON'.
in.
Lieve Mary!
Lieve vrije vrouw, hail ik bijna gezet. Wel,
wat stond ik te kijken van het bericht van je
„bekeering". Eigenlijk moest ik al lang over dat
standpunt heen zijn van me te verbazen over
eenig doen en laten van jou, je broer zegt terecht
Mary staat voor niets meer. Ik tenminste kan
de keeren niet meer tellen dat je me verraste
met weer een nieuwe gril.
Een gril?
Wees niet boos, lieve, dat ik het kind bij den
naam noem. Dat is een van mijn hebbelijkheden,
die ik tegenover jou maar bot vier als tegenover
een vertrouweling die te diep ziet om kwalijk-
nemend te wezen.
Hoe kan ik nu het toetreden als lid tot den
bond voor vrouwenkiesrecht ruwweg brandmerken
als een gril? „Omdat Mary dat lid is", hoor ik
Kuvper of Troelstra, de Nieuwe Haar-
lemsche Courant of het R. K. Kiescomité
te Overveen zij zijn in dit opzicht aan
elkaar verwant. Niet het belang der ge
meenschap, maar het veroveren van de
macht der gemeenschap om die aan te
wenden in het voordeel van eigen partij,
eigen club, eigen kliek of kerk is hun
doel, en het voeren van de in den laat-
sten tijd herhaaldelijk aan de kaak ge
stelde zoogenaamde „succes-politiek" is
daarbij het middel. Het kiezerscorps te
Bloemendaal heeft op 18 dezer voor het
eerst in de 8 jaar, die achter ons liggen,
en metgelijk wij reeds zeiden, over
weldigende meerderheid uitgesproken
dat het van eene dergelijke politiek niet
is gediend.
Deze uitspraak is niet alleen bemoe
digend voor hen die in het bijzonder
liberale denkbeelden zijn toegedaan, maar
voor al onze protestantsche ingezetenen
als zoodanig, inzonderheid voor die welke
te Overveen en te Vogelenzang woon
achtig zijn.
Een vreemdeling in onze gemeente is
hij, die nog niet wist, hoezeer de cleri-
cale of ultramontaansche druk van de
genen die tot dusver aan de roomschen
in onze gemeente leiding gaven, de pro
testantsche bewoners van die twee room-
sclie wijken benauwde.
Eenige jaren geleden verzekerde een
vogelenzangsche protestant ons in ge-
moede „Mijnheer, wij zijn overtuigd,
„dat als bij ons brand komt, men eerst
„ons boeltje zal laten branden en dan
„ons wellicht zal staan beklagen, maar
„met de bijgedachtehet komt er voor
„zoo'n protestantsch boeltje ook eigenlijk
„niet op aan". Sedert de Nieuwe Haar-
lemsche Courant, dat in onzen modernen,
op liberalen geest geschoeiden staat typisch
revolutionair orgaan, in Haarlem en om
streken aan de roomsche bevolking is
opgedrongen, is de anti-protestantsche
stemming er niet op verbeterd.
Daarom is het zoo toe te juichen, dat
twee groepen van katholieken aan ons
Welslagen met den liberalen candidaat
De Roo van Alderwerelt blijkbaar in
ruime mate hebben medegewerkt. Een
dier twee is de groep van die flinke
katholieke werklieden, die, toen eenige
drijvers onder hunne werkgevers hun den
handschoen toewierpen, niet (gelijk Van
Kessel zelf) die hand gingen kussen
de tweede groep is die van de beschaafde
katholieke Bloemendalers, voor wie het
wonen in Nederland nog iets anders is
dan het wonen in een streek, die ten
koste van den burgervrede op de „anders
denkenden" moet worden veroverd.
Zijn dit verblijdende teekenen, nog lioo-
ger schrijven wij aan de zelfbeheersching
en krachtsinspanning, die door de leden der
beide bloemendaalsche kiesvereenigingen
en hunne besturen gedurende het laatste
jaar tot bereiking van het doel zijn aan
den dag gelegdhet is nu gebleken, dat
ook zonder de ongevraagde hulp van
links de liberale candidaat zou hebben
je met eenige bitterheid zeggen. En als ik daar
nu tegen in beweer, dat het toetreden van de
meeaten dier Kenau's niet veel meer is dan een
bevlieging?
Je vraagt me mijn gedachten over dit onderwerp.
Welnu, ik zal je die geven, onomwonden, on
partijdig, en wel als iemand die er geheel en al
buiten staat.
HoeEen meisje van de twintigste eeuw die heet
te wezen de „Eeuw van de Vrouw", zooals haar
voorgangster was de Eeuw van het Kind; leven
te midden dier brandende vraagstukken als daar
is: het streven naar verbetering in de maat
schappelijke stelling der vrouw, wat betreft haar
rechten als burgeres, als belastingbetalende, als
moeder barer kinderen, zien al de misstanden,
het onrecht, de bekrompenheid, de wandaden
welke gepleegd worden jegens haar, die de
draagster is van het komende geslacht, zien de
grove zelfzucht van de andere sekse waar het
geldt zich rechten toe te eigenen en zich van
verplichtingen te ontslaan, daarbij geruggesteund
door gelijkdenkende man-wetgevers, die hun
moeders, vrouwen, zusters en dochters rang
schikken onder het hoofdkinderen en idioten
lezen van de heldhaftige pogingen van niets en
niemand, ook zichzelf niet, ontziende „suffragettes"
om althans gehoor te verkrijgen, zonder dat haar
andere aandacht wordt gewijd dan die, welke men
gezegevierd. De wijsheid van het besluit
om in het najaar van 1911 den strijd nog
piet aan te binden, ja dit zelfs nu nog
niet te doen, wanneer aan gene zijde
met een beschaafd en gematigd katholiek
'genoegen werd genomen, treedt nu in
Eet volle licht. Het gemoed was vol, de
ontwikkelde kracht heeft nu getoond hoè
ivol; de dwaze en hooghartige afwijzing-
door het r.-k. kiescomité te Overveen
van het dezerzijds voorgestelde compromis
is de druppel geweest, die den emmer
deed overloopen. 48 leden der liberale ver-
eenigingen hebben zich met het huisbezoek
belast, alle persoonlijke verschillen aan
liberale of vrijzinnige zijde werden zon
der dat daarover werd gesproken ter
zijde gesteld en zijn nu door de zekerheid
van het bereikte doel vanzelf vereffend;
uit verschillende andere plaatsen van het
land zijn de liberale kiezers opzettelijk
opgekomenvelen hebben een dag vacan-
tie opgeófferdkiezers, die tot dusver steeds
het vervelende referein deden hooren
van den kat of den kater zorgden op tijd
aanwezig te zijn en degenen, die toch zijn
thuisgebleven voelen in zelfverwijt, hoe
zij eigenlijk den naam van volwassen man
',en hurger niet verdienen.
Houdt- dit alles een belofte in, nog
meer doet zulks het feit, dat men zich
dezerzijds allerwege bewust is, dat al het
werk nog beter had kunnen geschieden,
dat er nog minstens een 40-tal aan deze
zijde zijn tehuisgebleven en dat minstens
evenveel van deze zijde rondloopen, die
kiezer hadden kunnen zijn, wanneer zij'
zich tijdig met de besturen der vereeni-
gingen hadden verstaan om op de kiezers
lijst te worden geplaatst.
Waarlijk het flauwe, onvoorzichtige,
zwakke Haarlem mag zich ook ten opzichte
van de achter ons liggende-gemeenteraads
verkiezingen aan zijne -buitengemeenten
spiegelen.
Of is het niet flauw dat haarlemsche
liberalisme, dat geen verzamelen weet te
blazen, dat als een schip met opgeborgen
zeilen en halve vuren zich laat varen
voor wind en stroom? Of is het niet
onvoorzichtig dat vrijzinnig democratische
Haarlem dat een oproerkraaier als Nagt-
zaam zet uit zijn eigenlijke werk, het
onderwijs, maar binnen wil halen in het
bestuur der gemeenschap, en is het niet
zwak dat'berekenend koketteeren met de
sociaal-demokratie, in een tijd dat een
Troelstra oproer preekt en de in
zich zelf verdeelde regeering duizenden
rustige burgers aan het terrorisme van
de door de sociaal-demokraten opge
zweepte laagste volksmassa's overlaat
Met den heer De Roo van Alderwerelt
heeten wij in den raad de heeren Kool
hoven, Teding van Berkhout en Van
Stolk hartelijk welkom, de laatstgenoemde
voor het eerst. Met de heeren Jacometti
en Van Tienhoven zullen deze allen het
zestal vormen, dat de liberale beginselen
heeft hoog te houden. In de eerste plaats
door een eind te maken aan dat voort-
geeft aan dwaze, belachelijke kermismarionetten,
hoogstens wat stoute kindertjes, die de handen
van Baker ontgroeid zijn medemaken al deze
beroeringen, deze troebelen ter wille dier sekse
waartoe ik zelf ook behoor, en dan, trots alles
spreken vaner geheel buiten staan
Je ziet, Marylief'. dat ik zonder de lezing van
je geleerde vrouwelijke Dr. Phil „of zoo iets"
te hebben bijgewoond, toch wel eenigszins op
de hoogte ben van jullie grieven. Ik spreek
gemakshalve maar tot jou als de vertegenwoor
digster van den Bond, al ben ik in mezelf over
tuigd dat jij, zooals ik je ken, waarschijnlijk je
den tijd nog niet hebt gegund van je behoorlijk
in je nieuwen kring, in te werken, vervuld als
je bent van den hedendaagschen stand der hoe
den- en nauwe rokkenmode in het wereldsche
Haagje. Beschouw dezen uitval nu niet als een
hatelijkheid aan jouw of Haagjes adresintegen
deel, ik wenschte wel, dat je je maar hield bij
dat luchtige, lichte, zonnige pretleventje, waar
de goden je in geplaatst hebben, en dat je je
sierlijk gekapt bolletje met zijn tallooze krulletjes
(ik zal maar geen ondeugende toespelingen maken
op de kunst van je „coiffeur") niet vermoeide
met vraagstukken over vrouwenkiesrecht. Ik
houd van je, zooals je bentbontgekleurd rond
fladderend kappelletje, dat fijntjes, bevallig, tip
tip, van de eene bloem naar de andere zweeft.
durende vergaderen met gesloten deuren,
waardoor in het laatste jaar zoo herhaal
delijk inbreuk is gemaakt op een dei-
hoofdbeginselen van ons gemeenterecht:
de openbaarheid van de handelingen van
het bestuur. Het regenten-tijdperk moge
nu voor goed tot het verleden behooren.
Gedrukte notulen precies als Heemstede
ze reeds lang kent, mogen worden inge
voerd opdat ieder burger niet alleen
kunne te weten komen, waarvoor hij
zijne belasting-en geeft, maar ook wat hij
heeft aan elk lid, dat, met of tegen zijn
wil deel is komen uit te maken van het
besturend college.
Vooral van den heer Van Stolk ver
wachten wij in het vervolg veel. Van
allen, dat zij in dier voege personen zullen
weten te scheiden van zaken, dat de
leden zich als mannen zullen kanten
tegen alles wat het dagelijksch bestuur
wil en huns inziens niet door den beugel
kan, ook al mocht daardoor een persoon
lijke vriendschappelijke verhouding met
een der leden van dat bestuur voor een
oogenblik gevaar loopen. De ware vriend
schap is die welke gebouwd is op achting
en waardeering van elkanders werk, niet
die welke begane fouten bedekt meteen
mantel op zoodanige wijze, dat een derde,
in dit geval de gemeente, daardoor schade
lijdt.
Dat de heer De Waal Malefijt, na zijn
nu algemeen bekend geworden rol in de'
waterleidingzaak, het vertrouwen van
dezen vernieuwden raad zal bezitten,
wenschten wij om zijn goede eigenschap
pen wel, maar gelooven wij niet; geen
schoone speeches van den burgemeester
in September, geen ijverig laten maken
van nieuwe teekeningen, gekleurde of
ongekleurde, geen zuchten noch veronge
lijkt d'oerr, zal kunnen uitwisschen den
smet, dat deze wethouder zijne mede
leden in het dagelijksch bestuur in een
hoogst belangrijke aangelegenheid van
de hem bekende gevaren die de gemeente
liep, onkundig liet, noch deze, dat hij
er zich met een flous van heeft willen
afmaken toen hij in het openbaar over
deze aangelegenheid in staat van beschul
diging werd gesteld.
Geroepen tot het wethouderschap met
het vertrouwen van zijne sterkste tegen
standers, heeft hij dit vertrouwen be
schaamd. Hoe zal hij nieuw vertrouwen
winnen De periode De Waal Malefijt
behoort voor ons, met deze verkiezing,
tot een weldra achter ons te schuiven duur
verleden, op zich zelf tot een donker
tijdperk, als een soort nachtmerrie, die
op den duur slechts de herinnering aan
iets onvasts, iets onwezenlijks en grieze
ligs achterlaat.
Neen dan liever de levenslustige, har
telijke katholiek Van Hooff met zijn
zwaren steni en zijn vierkante manie
ren, in wiens herstel van langdurige
ziekte wij ons hartelijk verheugen. Wij
zijn er zeker van, dat deze man ook in
zijne nieuwe omgeving, want de raad is
om, bemind zal zijn als voorheen, omdat
Laat het honing maken maar over aan de logge,
brommende werkbijen, zooals die Dr. Phil, ge
brild, ge-reformd, stevig-geschoeid, kortharig en
groot-gehand, met van die kloeke beenige vin
gers welke geschapen lijken tot het ballen van
een o, zoo ferme vuist. Het portret is uit mijn
eigen verbeelding, heb ik het mis, vergeef me
dan, maar onwillekeurig rijst voor mijn geestes
oog zulk een beeld van een „vrije vrouw" omdat
m. i. juist die voorvechtsters van de belangen dei-
vrouw zoo vaak bitter weinig echt vrouwelijks
over zich hebben.
Ons leven is een vraagteeken, waar een punt
bij behoort. Elk van die vraagteekens heeft zulk
een (en ook maar één) punt, dat voor elk een
verschillend is. Dat punt is het Doel van je
bestaan op aarde. De eene mensch vindt zijn
punt vroeg, de ander laat; er zijn er die hun
heele leven blijven zoeken, zonder te vinden;
er zijn er, die bijziende, anderen die verziende
zijn en hun punt niet bemerken, die elders
zoekener zijn er ook die zich eeu verkeerd
punt als het hunne hebben eigen gemaakt, en
zich steeds onbehaaglijk, verwonderd afvragen
waarom vind ik geen bevrediging in mijn lot
Tot die laatsten, lieve Mary, zou jij gaan be
hooren wanneer je je wijden gingt aan de groote
zaak die Vrouwenbeweging heet. Tot haar
zou ook ik gaan behooren indien ik mijn