ONAFHANKELIJK ORGAAN VOOR NEDERLAND. n Twee vriendinnen. 5e jaargang. ZATERDAG, 22 JULI 1911. No. 29 Het Bloemendaolieh (MblmL Prijs per halfjaar f 1.25 toil vooruitbe taling. Prijs per nummer f'0.10 Advertentiëu 10 cents per regel bjj herhaalde plaatsing korting. Modedeelingen van allerlei aard aan de hoofdredactie sohriftelijk: Vijverweg 7 te Bloemendaal a Alle mededeelingen de administratie, advertentiön enz. betreffende: Ged Oude Gracht 03, Haarlem, Telefoon 141. -:- Het antenrsrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht." Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Onze p r ij s v r a a g. Wij loven een uitnemend boekwerk uit voor haar of hem, die in de volgende zinnen de twee ontbrekende woorden weet in te vullen. Beide woorden zijn van vreemden oorsprong. Het eerste woord (x) heeft 3 letter grepen en 9 letters, bet tweede (ij) 2 lettergrepen en 5 letters. Wij noodigen in de eerste plaats onze 438 vermoeide raadskiezers uit aan dit genoegelijk spel mede te doen. De antwoorden moeten in gesloten couvert met opgaaf van naam en adres van den inzender, vrachtvrij over de post bezorgd zijn aan ons kantoor, Ged. Oude Gracht 63 te Haarlem, vóór a.s. Donderdag 12 uur; van meerdere juiste antwoorden zal het blijkens den post stempel ter plaats van afzending vroegst geposte antwoord bekroond worden. De bedoelde zinnen zijn deze Wat is het verschil tusschen een (x) en een (ij)-mensch. Een (x) is iemand, wiens eigen ge noegen het is een ander genoegen te doen. Een (ij)-mensch is iemand, wiens eenig genoegen het is met een ander genoe gelijk samen te zijn. Hoedt u voor den ij-mensch, spiegel u aan den x. Een belofte. De uitslag der herstemming heeft ons niet teleurgesteld. Met eene vrijwel overweldigende meer derheid is de heer C. F. de Roo vair Alderwerelt gekozen. Het is ons een werkelijk genoegen hem als lid van onzen gemeenteraad hartelijk welkom te heeten. Het regeeren is een fijn en edel werk deel te nemen aan de werkzaamheden van een regeeringscollege, hoe gering ook, behoort tot de rechtmatige eerzucht en verlangens van elk man met gemeen schapszin, die zijne eigene zaken en huishouding goed voor elkander heeft. Anderen behooren in een regeeringscol lege geene zitting te nemen. In 1909 werd in eene politieke ver gadering ergens in de provincie Utrecht de candidatuur van een sociaal-democraat die te Haarlem zijne zaken treurig had achtergelaten, door een propagandist van onze, de liberale richting, bestreden met deze vraaghoe zal iemand, die zijne eigen zaken niet voor elkaar houdt, die der gemeenschap besturen Het is kenmerkend voor de neder- landsche sociaal-democratie van toen, dat dadelijk uit de vergadering een reeks van scherpe sociaal-democratische protestkre- ten losbrakvoor de nederlandsche sociaal democratie en voor elke andere richting, die aan partijzucht of zucht tot klasse- bevoorrechting mank gaat, is regeeren niet besturen, maar veroveren. FEUILLETON'. in. Lieve Mary! Lieve vrije vrouw, hail ik bijna gezet. Wel, wat stond ik te kijken van het bericht van je „bekeering". Eigenlijk moest ik al lang over dat standpunt heen zijn van me te verbazen over eenig doen en laten van jou, je broer zegt terecht Mary staat voor niets meer. Ik tenminste kan de keeren niet meer tellen dat je me verraste met weer een nieuwe gril. Een gril? Wees niet boos, lieve, dat ik het kind bij den naam noem. Dat is een van mijn hebbelijkheden, die ik tegenover jou maar bot vier als tegenover een vertrouweling die te diep ziet om kwalijk- nemend te wezen. Hoe kan ik nu het toetreden als lid tot den bond voor vrouwenkiesrecht ruwweg brandmerken als een gril? „Omdat Mary dat lid is", hoor ik Kuvper of Troelstra, de Nieuwe Haar- lemsche Courant of het R. K. Kiescomité te Overveen zij zijn in dit opzicht aan elkaar verwant. Niet het belang der ge meenschap, maar het veroveren van de macht der gemeenschap om die aan te wenden in het voordeel van eigen partij, eigen club, eigen kliek of kerk is hun doel, en het voeren van de in den laat- sten tijd herhaaldelijk aan de kaak ge stelde zoogenaamde „succes-politiek" is daarbij het middel. Het kiezerscorps te Bloemendaal heeft op 18 dezer voor het eerst in de 8 jaar, die achter ons liggen, en metgelijk wij reeds zeiden, over weldigende meerderheid uitgesproken dat het van eene dergelijke politiek niet is gediend. Deze uitspraak is niet alleen bemoe digend voor hen die in het bijzonder liberale denkbeelden zijn toegedaan, maar voor al onze protestantsche ingezetenen als zoodanig, inzonderheid voor die welke te Overveen en te Vogelenzang woon achtig zijn. Een vreemdeling in onze gemeente is hij, die nog niet wist, hoezeer de cleri- cale of ultramontaansche druk van de genen die tot dusver aan de roomschen in onze gemeente leiding gaven, de pro testantsche bewoners van die twee room- sclie wijken benauwde. Eenige jaren geleden verzekerde een vogelenzangsche protestant ons in ge- moede „Mijnheer, wij zijn overtuigd, „dat als bij ons brand komt, men eerst „ons boeltje zal laten branden en dan „ons wellicht zal staan beklagen, maar „met de bijgedachtehet komt er voor „zoo'n protestantsch boeltje ook eigenlijk „niet op aan". Sedert de Nieuwe Haar- lemsche Courant, dat in onzen modernen, op liberalen geest geschoeiden staat typisch revolutionair orgaan, in Haarlem en om streken aan de roomsche bevolking is opgedrongen, is de anti-protestantsche stemming er niet op verbeterd. Daarom is het zoo toe te juichen, dat twee groepen van katholieken aan ons Welslagen met den liberalen candidaat De Roo van Alderwerelt blijkbaar in ruime mate hebben medegewerkt. Een dier twee is de groep van die flinke katholieke werklieden, die, toen eenige drijvers onder hunne werkgevers hun den handschoen toewierpen, niet (gelijk Van Kessel zelf) die hand gingen kussen de tweede groep is die van de beschaafde katholieke Bloemendalers, voor wie het wonen in Nederland nog iets anders is dan het wonen in een streek, die ten koste van den burgervrede op de „anders denkenden" moet worden veroverd. Zijn dit verblijdende teekenen, nog lioo- ger schrijven wij aan de zelfbeheersching en krachtsinspanning, die door de leden der beide bloemendaalsche kiesvereenigingen en hunne besturen gedurende het laatste jaar tot bereiking van het doel zijn aan den dag gelegdhet is nu gebleken, dat ook zonder de ongevraagde hulp van links de liberale candidaat zou hebben je met eenige bitterheid zeggen. En als ik daar nu tegen in beweer, dat het toetreden van de meeaten dier Kenau's niet veel meer is dan een bevlieging? Je vraagt me mijn gedachten over dit onderwerp. Welnu, ik zal je die geven, onomwonden, on partijdig, en wel als iemand die er geheel en al buiten staat. HoeEen meisje van de twintigste eeuw die heet te wezen de „Eeuw van de Vrouw", zooals haar voorgangster was de Eeuw van het Kind; leven te midden dier brandende vraagstukken als daar is: het streven naar verbetering in de maat schappelijke stelling der vrouw, wat betreft haar rechten als burgeres, als belastingbetalende, als moeder barer kinderen, zien al de misstanden, het onrecht, de bekrompenheid, de wandaden welke gepleegd worden jegens haar, die de draagster is van het komende geslacht, zien de grove zelfzucht van de andere sekse waar het geldt zich rechten toe te eigenen en zich van verplichtingen te ontslaan, daarbij geruggesteund door gelijkdenkende man-wetgevers, die hun moeders, vrouwen, zusters en dochters rang schikken onder het hoofdkinderen en idioten lezen van de heldhaftige pogingen van niets en niemand, ook zichzelf niet, ontziende „suffragettes" om althans gehoor te verkrijgen, zonder dat haar andere aandacht wordt gewijd dan die, welke men gezegevierd. De wijsheid van het besluit om in het najaar van 1911 den strijd nog piet aan te binden, ja dit zelfs nu nog niet te doen, wanneer aan gene zijde met een beschaafd en gematigd katholiek 'genoegen werd genomen, treedt nu in Eet volle licht. Het gemoed was vol, de ontwikkelde kracht heeft nu getoond hoè ivol; de dwaze en hooghartige afwijzing- door het r.-k. kiescomité te Overveen van het dezerzijds voorgestelde compromis is de druppel geweest, die den emmer deed overloopen. 48 leden der liberale ver- eenigingen hebben zich met het huisbezoek belast, alle persoonlijke verschillen aan liberale of vrijzinnige zijde werden zon der dat daarover werd gesproken ter zijde gesteld en zijn nu door de zekerheid van het bereikte doel vanzelf vereffend; uit verschillende andere plaatsen van het land zijn de liberale kiezers opzettelijk opgekomenvelen hebben een dag vacan- tie opgeófferdkiezers, die tot dusver steeds het vervelende referein deden hooren van den kat of den kater zorgden op tijd aanwezig te zijn en degenen, die toch zijn thuisgebleven voelen in zelfverwijt, hoe zij eigenlijk den naam van volwassen man ',en hurger niet verdienen. Houdt- dit alles een belofte in, nog meer doet zulks het feit, dat men zich dezerzijds allerwege bewust is, dat al het werk nog beter had kunnen geschieden, dat er nog minstens een 40-tal aan deze zijde zijn tehuisgebleven en dat minstens evenveel van deze zijde rondloopen, die kiezer hadden kunnen zijn, wanneer zij' zich tijdig met de besturen der vereeni- gingen hadden verstaan om op de kiezers lijst te worden geplaatst. Waarlijk het flauwe, onvoorzichtige, zwakke Haarlem mag zich ook ten opzichte van de achter ons liggende-gemeenteraads verkiezingen aan zijne -buitengemeenten spiegelen. Of is het niet flauw dat haarlemsche liberalisme, dat geen verzamelen weet te blazen, dat als een schip met opgeborgen zeilen en halve vuren zich laat varen voor wind en stroom? Of is het niet onvoorzichtig dat vrijzinnig democratische Haarlem dat een oproerkraaier als Nagt- zaam zet uit zijn eigenlijke werk, het onderwijs, maar binnen wil halen in het bestuur der gemeenschap, en is het niet zwak dat'berekenend koketteeren met de sociaal-demokratie, in een tijd dat een Troelstra oproer preekt en de in zich zelf verdeelde regeering duizenden rustige burgers aan het terrorisme van de door de sociaal-demokraten opge zweepte laagste volksmassa's overlaat Met den heer De Roo van Alderwerelt heeten wij in den raad de heeren Kool hoven, Teding van Berkhout en Van Stolk hartelijk welkom, de laatstgenoemde voor het eerst. Met de heeren Jacometti en Van Tienhoven zullen deze allen het zestal vormen, dat de liberale beginselen heeft hoog te houden. In de eerste plaats door een eind te maken aan dat voort- geeft aan dwaze, belachelijke kermismarionetten, hoogstens wat stoute kindertjes, die de handen van Baker ontgroeid zijn medemaken al deze beroeringen, deze troebelen ter wille dier sekse waartoe ik zelf ook behoor, en dan, trots alles spreken vaner geheel buiten staan Je ziet, Marylief'. dat ik zonder de lezing van je geleerde vrouwelijke Dr. Phil „of zoo iets" te hebben bijgewoond, toch wel eenigszins op de hoogte ben van jullie grieven. Ik spreek gemakshalve maar tot jou als de vertegenwoor digster van den Bond, al ben ik in mezelf over tuigd dat jij, zooals ik je ken, waarschijnlijk je den tijd nog niet hebt gegund van je behoorlijk in je nieuwen kring, in te werken, vervuld als je bent van den hedendaagschen stand der hoe den- en nauwe rokkenmode in het wereldsche Haagje. Beschouw dezen uitval nu niet als een hatelijkheid aan jouw of Haagjes adresintegen deel, ik wenschte wel, dat je je maar hield bij dat luchtige, lichte, zonnige pretleventje, waar de goden je in geplaatst hebben, en dat je je sierlijk gekapt bolletje met zijn tallooze krulletjes (ik zal maar geen ondeugende toespelingen maken op de kunst van je „coiffeur") niet vermoeide met vraagstukken over vrouwenkiesrecht. Ik houd van je, zooals je bentbontgekleurd rond fladderend kappelletje, dat fijntjes, bevallig, tip tip, van de eene bloem naar de andere zweeft. durende vergaderen met gesloten deuren, waardoor in het laatste jaar zoo herhaal delijk inbreuk is gemaakt op een dei- hoofdbeginselen van ons gemeenterecht: de openbaarheid van de handelingen van het bestuur. Het regenten-tijdperk moge nu voor goed tot het verleden behooren. Gedrukte notulen precies als Heemstede ze reeds lang kent, mogen worden inge voerd opdat ieder burger niet alleen kunne te weten komen, waarvoor hij zijne belasting-en geeft, maar ook wat hij heeft aan elk lid, dat, met of tegen zijn wil deel is komen uit te maken van het besturend college. Vooral van den heer Van Stolk ver wachten wij in het vervolg veel. Van allen, dat zij in dier voege personen zullen weten te scheiden van zaken, dat de leden zich als mannen zullen kanten tegen alles wat het dagelijksch bestuur wil en huns inziens niet door den beugel kan, ook al mocht daardoor een persoon lijke vriendschappelijke verhouding met een der leden van dat bestuur voor een oogenblik gevaar loopen. De ware vriend schap is die welke gebouwd is op achting en waardeering van elkanders werk, niet die welke begane fouten bedekt meteen mantel op zoodanige wijze, dat een derde, in dit geval de gemeente, daardoor schade lijdt. Dat de heer De Waal Malefijt, na zijn nu algemeen bekend geworden rol in de' waterleidingzaak, het vertrouwen van dezen vernieuwden raad zal bezitten, wenschten wij om zijn goede eigenschap pen wel, maar gelooven wij niet; geen schoone speeches van den burgemeester in September, geen ijverig laten maken van nieuwe teekeningen, gekleurde of ongekleurde, geen zuchten noch veronge lijkt d'oerr, zal kunnen uitwisschen den smet, dat deze wethouder zijne mede leden in het dagelijksch bestuur in een hoogst belangrijke aangelegenheid van de hem bekende gevaren die de gemeente liep, onkundig liet, noch deze, dat hij er zich met een flous van heeft willen afmaken toen hij in het openbaar over deze aangelegenheid in staat van beschul diging werd gesteld. Geroepen tot het wethouderschap met het vertrouwen van zijne sterkste tegen standers, heeft hij dit vertrouwen be schaamd. Hoe zal hij nieuw vertrouwen winnen De periode De Waal Malefijt behoort voor ons, met deze verkiezing, tot een weldra achter ons te schuiven duur verleden, op zich zelf tot een donker tijdperk, als een soort nachtmerrie, die op den duur slechts de herinnering aan iets onvasts, iets onwezenlijks en grieze ligs achterlaat. Neen dan liever de levenslustige, har telijke katholiek Van Hooff met zijn zwaren steni en zijn vierkante manie ren, in wiens herstel van langdurige ziekte wij ons hartelijk verheugen. Wij zijn er zeker van, dat deze man ook in zijne nieuwe omgeving, want de raad is om, bemind zal zijn als voorheen, omdat Laat het honing maken maar over aan de logge, brommende werkbijen, zooals die Dr. Phil, ge brild, ge-reformd, stevig-geschoeid, kortharig en groot-gehand, met van die kloeke beenige vin gers welke geschapen lijken tot het ballen van een o, zoo ferme vuist. Het portret is uit mijn eigen verbeelding, heb ik het mis, vergeef me dan, maar onwillekeurig rijst voor mijn geestes oog zulk een beeld van een „vrije vrouw" omdat m. i. juist die voorvechtsters van de belangen dei- vrouw zoo vaak bitter weinig echt vrouwelijks over zich hebben. Ons leven is een vraagteeken, waar een punt bij behoort. Elk van die vraagteekens heeft zulk een (en ook maar één) punt, dat voor elk een verschillend is. Dat punt is het Doel van je bestaan op aarde. De eene mensch vindt zijn punt vroeg, de ander laat; er zijn er die hun heele leven blijven zoeken, zonder te vinden; er zijn er, die bijziende, anderen die verziende zijn en hun punt niet bemerken, die elders zoekener zijn er ook die zich eeu verkeerd punt als het hunne hebben eigen gemaakt, en zich steeds onbehaaglijk, verwonderd afvragen waarom vind ik geen bevrediging in mijn lot Tot die laatsten, lieve Mary, zou jij gaan be hooren wanneer je je wijden gingt aan de groote zaak die Vrouwenbeweging heet. Tot haar zou ook ik gaan behooren indien ik mijn

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1911 | | pagina 1