ra.
Twee vriend
5e jaargang.
voor de uitwerking van het door hem
zelf verzamelde materiaal in het labora
torium van het academisch ziekenhuis te
Leiden gezorgd. Gedurende eenige dagen
en ook nachten achtereen is daarbij door
prof. Van Oalcar en zijn personeel bij de
honderden verrichte onderzoekingen een
hoeveelheid arbeid geleverd, die in een
ander land onmiddellijk voor eenige
huldiging van regeeringswege aanleiding
zou zijn. Twee der harde werkers onder
vonden lichamelijk de gevolgen der over
spanning die zij zich ter wille der ge
meente Zandvoort getroostten.
Wij zijn thans midden in de beant
woording geraakt van de door ons onder
3 gestelde vraag: waren of zijn er te
Zandvoort, voorzoover er geen diphterie
was, wel zoogenaamde bacillendragers?
Terwijl de maanden Juni en Juli tezamen,
tot dusver minstens 8 erkende gevallen
van diphterie opleveren, waarvan 4 bij
badgasten, leidde het eerste-schoolonder-
zoek tot de ontdekking van 32 bacillen-
dragende kinderen en 1 bacillendragende
onderwijzereshet daarop gevolgde onder
zoek van wege den Centralen Raad van
de door prof. Van Calcar aangewezene huis
gezinnen bracht de ontdekking van
eenige bacillendragers, waaronder huis
moeders.
Bij het personeel (onderwijzers en
kinderen) der tweede onderzochte school
werden 22 bacillendragers gevonden, bij
de kinderen der bewaarschool, die
aan een onderzoek onderworpen konden
worden (15, bacillendragers of niet,
bleven thuis toen het er op aankwam,
doch zijn later ook onderzocht, gelijk de
burgemeester heeft gemeld), werden er 6
gevonden. In totaal 67.
Voorts is het personeel van verschil
lende hotels en pensions onderzocht
van wege Haarlem's laboratorium en
is door verschillende eigenaren van die
inrichtingen van bacillendragen over
tuigd of verdacht personeel verwijderd
en zorgen verscheidene hunner voor eene
deskundige verklaring, die de zuiverheid
van het door hen behouden personeel
bevestigt.
Dat aldus, zooals de, ook door autori
teiten verbreide mare gaat, wel bijna
V3 van de eigenlijke bevolking van
Zandvoort of ongeveer een 1200-tal
personen onderzocht zou zijn, is niet aan
te nemen.
In het geheel zijn ongeveer 750 per
sonen onderzocht. Verreweg de meeste
bacillendragers werden afgezonderd in
een barak en zijn, op minstens 7 na,
niet vrijgelaten dan na herhaald onder
zoek met negatieve uitkomst.
Het antwoord op vraag 4 is in de
hieraan voorafgaande regelen grooten-
deels vervat, er behoort nog het volgende
aan te worden toegevoegddat de ge
meente Haarlem gedurende ongeveer
11/.2 jaar voor hare rekening tal van
onderzoekingen heeft verricht, misschien
wel eenige honderden, terwijl de des
kundige dier gemeente onophoudelijk
heeft aangedrongen op stelselmatig onder
zoek van alle verdachte gevallen en op
gestrenge afzondering van alle bacillen
dragers, voor de uitvoering van welken
aatsten maatregel vanwege dien deskun
dige geregeld is gezorgd voor beschikbare
ruimte in de haarlemsche ziekenhuizen.
Het is te betreuren, dat zijn advies om
aan de afzondering gestreng de hand te
houden niet beter is opgevolgd.
Naar het oordeel der gezondheids
commissie bestaat het kwaad en hot
gevaar nog; het daarvan afwijkend oor
deel der zandvoortsche doktoren komt
ons voor niet alleen onjuist te zijn, maar
ook lichtvaardig uitgesproken; hun op
treden is daarom zoo te betreuren, omdat
in deze omstandigheden van hen niet
kan worden verwacht, dat zij
1°. de ter hand genomen maatregelen
krachtig zullen doorvoeren
2°. op nieuwe maatregelen ter bestrij
ding zullen zinnen.
Wij maken hierbij opmerkzaam, dat
dr. Bastiaans alleen des zomers in Zand
voort praktiseert.
Wanneer het publiek naar den stem
der doktoren luistert, en, als ware er
noch kwaad noch gevaar aanwezig, naar
Zandvoort blijft stroomen, wordt de be
strijding tijdens het badseizoen bijkans
onmc
Toch moet dit bijna onmogelijke worden
beproefd. Na te gaan in hoever wet of
verordening daartoe kunnen worden toe
gepast of in het leven moeten geroepen
worden, zon hier te ver voeren. Ter
bestrijding is in ieder geval nog het
volgende te doen
Geregelde voortzetting van het stelselmatig
onderzoek ter opsporing van alle bacillen
dragers
het iveren uit alle hotels en pensions van
bacillendragers of verdacht personeel, of per
soneel afkomstig uit een gezin, waarin bacillen
dragers vertoeven
verbetering van Zandvoort's watervoor
ziening, ook in verband met de bruikbaar
heid der rioleering
onmiddellijk bacteriologisch onderzoek in
ieder geval van keelaandoening, ten, einde te
voorkomen, dat de lichte gevallen van diph
terie over het hoofd worden gezien;
het nalaten van publicatie's, die onjuiste
gegevens behelzen
het verlaten van het stelsel om bacillen
dragers, in de gezinnen waartoe zij behooren
zoogenaamd af te zonderen
het openlijk wijzen van de inwoners van
Zandvoort op het heerschende gevaar en het
belang dat allen er bij hebben om, geregeld,
zij het ook ten koste van opofferingen vaii
allerlei aard, tot de stelselmatige bestrijding
mede te werken.
Wanneer dit alles, maar ook niet
minder wordt ten uitvoer gebracht, en
niet intusschen het ongeluk deze bad
plaats treft, dat, deze betrekkelijk goed
aardige endemie plotseling een kwaad
aardig karakter aanneemt, dan zal
Zandvoort, zij het ook ten koste van
veel arbeid en schade, nog van geluk
mogen spreken en na afloop van het
seizoen weten, dat het zich in het ver
volg in dezelfde aangelegenheden in de
eerste plaats heeft te wachten voor
struisvogelpolitiek.
rnr. P. Tidkmax.
De ondergeteekende verklaart op ver
zoek der redactie bovenstaand stuk nauw
lettend te hebben nagezien en zich met
den inhoud daarvan volkomen te kunnen
vereenigen.
S. H. Brongersma, arts.
I)r. Gerke, door steller dezes daarop opmerk
zaam gemaakt, zond hem daarna het volgend
schrijven, waarin wij de namen door letters
vervangen.
WelEdGestr. Heer!
Naar aanleiding van Uw bezoek en ondervraging
van heden middag, heb ik de eer, U medetedeelen,
dat, na de data van het laatste geval nagezien
te hebben, het mij gebleken is, dat er zelfs 15 dagen
Terloopen waren tusschen het laatste ziektegeval
en het inzenden van het door de beide collega's
en mij ondergeteekende stnk.
De juffrouw bij de familie K. werd den 4en J uli
ziek; den 5en kwam mij de zaak verdacht voor
en nam ik een strijksel uit de keel en zond het
op voor bacteriologisch onderzoekden 6en nam
ontving ik bericht, dat bacillen gevonden waren
enz.
Den 5en werd patiente nog bezocht door Dr. B.
uit Haarlem, een vriend of kennis der familie K.,
en volgens de mededeelingen dezer familie meende
ook de collega B. niet, dat er dipthteritis in 't
spel was, een teeken van den lichten graad dei-
aandoening.
Hoogachtend
(get.) Dr. C. A. Gerke.
Den lezer zij overgelaten onze verschillende
opgaven met den inhoud van dit schrijven te
vergelijken. Op 7 Juli 1.1. is bedoelde patiënte
uit Zandvoort vervoerd. Toen dr. Bastiaans het
ontwerp voor het door de 3 dokters ingezonden stuk
in De Telegraaf onderteekende, stond daarin, in
plaats van de woorden„in de laatste weken"
op 't moment.
De inspecteur der Vo 1 ksgezond-
heid.
In vroeger tijden vielen zeer in den
smaak van het groote publiek jachttafe-
reelen waarop een hert was afgebeeld of
een wild zwijn aan alle zijden door jagers
en honden omringd en waarvan men
met zekerheid kon zeggen, dat het een
volgend oogenblik zou vallen. Het ver
baast ons, dat nooit een edelmoedig
schilder op de gedachte is gekomen, een
figuur, dat had dan een mensch moeten
zijn, daarbij te teekenen, die de partij
voor het door alle andere bestookte wild
opnam. Het zou zeker romantisch zijn
geweest en niet realistisch. Hoe het zij
wij hebben te zorgen, dat in onze reeds
te veel op een groote jachtpartij gelijkende
maatschappij, een dergelijk jachttafereel
met een medemensch als wild, zich niet
voor onze oogen afspele. Al wordt in
ons hoofdartikel op geenerlei wijze aan
dr. Hamburger eenige hulde gebracht,
wij zien op den inzender in „De Tele-1
graaf" van 24 Juli 1.1. zich teekenendj
Een voorstander van naleving onzer sani
taire wetten, bijna met verachting neerl
In het openbaar het ontslag te eisöhenl
van een ambtenaar, die nog slechts inI
onsamenhangende persberichten is aan-l
gevallen, voor het geval het voor heul
meest bezwarende in die berichten juistl
ware, dit ontslag dus te eischen op eenl
oogenblik, dat die ambtenaar zich tegeil
die beschuldigingen in het openbaar no J
niet kan verweren, en dit alles te doeul
anoniem, wij denken er niet aan, daarvooil
eenige achting te koesteren en zijn daul
ook naar den naam van dezen anonimu J
niet benieuwd.
Wij kunnen tevens mededeelen, dal
van oneenigheid tusschen de gezond!
heidscommissie en den inspecteur derl
volksgezondheid geen sprake is in den zu\
welke het groote publiek daaraan hecht.
De inspecteur zag, waar hij zelf dol
zaak had ter hand genomen, geen nul
in eenige inmenging van of samenwerl
king met de gezondheidscommissie del
gezondheidscommissie kan en kon ziel I
blijkbaar niet voorstellen, hoe die inspeel
teur, met. wien zij in andere gevalleil
niet zonder resultaat had samengewerkt.!
aan dit voor haar zoo weinig vleiemj
inzicht kwam.
Voorts heeft de inspecteur omtreml
hetgeen ter bestrijding wordt en nog kal
worden gedaan een van de meerderheid
der commissie afwijkend oordeelmeel
ningsverschil dus in overvloed, maar|
oneenigheid in den zin van „ruzie"
zpoals het publiek dat helaas graag ziet. I
er is geen spoor van te ontdekken.
Wij zijn er van overtuigd, dat del
gezondheidscommissie, niettegenstaande!
haar ondergeschikte plaats in hetl
staatstoezicht op de volksgezondheid I
van haar recht zelfstandig te onderzoe-l
ken en ongevraagd te adviseerenJ
met kracht zal blijven gebruik maken,
maar zij zelve zal de eerste zijn pml
onder erkenning dat de inspecteur heeftl
gefaald, aan te nemen, dat hij te goedeil
trouw gemeend heeft liet belang deil
betrokken badplaats te mogen dienen dooi I
haar economisch belang voorop te stellen
Alle overdrijving schaadt ook den over-[
drijver, en wie staat en een steen op een
ander wil werpen, zie toe dat hij daarbij
niet valle dooi' een te grooten steen te
nemen, die hij op zich krijgt. Laat men
uit zijn eigen lichaam een orgaan dat I
eenmaal slecht functionneert dadelijk
wegsnijden Zoo niet, waarom dan wel
uit het groote lichaam dér administratie'.'!
üm op dezen man te koelen de talrijkeI
tekortkomingen van andere deelen del
administratie, die door het publiek well
gevoeld maar niet verklaard kunnen I
worden? Wij huiveren bij de gedachte.I
dat iemand anders dan eene onpartijdigl
boven de zaak gestelde en volkomenl
ingelichte regeering ten deze als rechtei|
optrede.
Heen kennis der waarheid
geeft gerustheid.
Prijs pei
halfjaar f 1
vooruit!
taling.
Prijs pei
nummer t'O
Mededeelinget
Het auteursrecht
Dit nummer bestaat n
Verbeteri:
In liet vorig hoofdartikel:
eep onjuistheid en een ondu
wij noodig achten te verbete
den tweeden kolom luidt:
dat ook zonder de ongevraa;
de liberale candidaat zou h
Hit is een zetfout, in de coj
van links: buiten.
Ken voor sommigen minde
king komt in den tweeden 1
8 van hoven en luidt: „Niet
meenschap, maar het veroi
der gemeenschap om die aai
voordeel van eigen partij, eij
of kerk is hun doel, enz. Om
gevolgtrekking te vermijden,
of eigen kerk; de poging v:
doen gelooven dat onze reda
wilde vereenzelvigen mag nii
Wel wat uit
RECHT EN Iets over
WET. ge vi ng op
III (Slot.,
Wat de gesloten vischtijc
liet volgende bepaald:
Ten aanzien van de soor
verboden te visschen:
a. van 16 Maart tot 30
snoek
b. van 23 April tot 31 Mei
meun, sneep, snoekbaars, wi
c. van 23 April tot 30 Jur
d. van 21 Juni tot 28 I
fint
e. van 1 Juli tot 31 Augui
van 10 October tot 11
forel
g. van 23 November to
houting.
Visschen, die gedurende di
stelden gesloten tijd gëvangi
onmiddellijk nadat zij zijn opg<
zelfde water worden vrijgelat
gevangen gedurende den daa
sloten tijd, worden ook bei
gedurende die tijd worden
bezit van iemand, terwijl hij
of zich te dien einde bevindi
beid van water, waarop liet
van toepassing is.
Ten aanzien van de vischtu
te visschen
a. van 16 Maart tot 30 i
zetlijnen en loop- of sleephei
b. van 23 April tot 31 Mei i
de rivieren;
c. van 1 Maart tot 30 Sep1
zegen en het schrobnet in d
d. van 1 October tot 31 M
e. van 16 Augustus tot
zalm- of elftzegen;
van 1 Juli tot 31 Augu
drijfnet;
g. van 1 Maart tot 31 Oct
spieringnet;
h. van 23 April tot 15 Octc
of alverzegen
i. van 1 April tot 31 Mei a
palingfuiken
k. van 16 October tot 1-
hengel, geaasd met de kunst
l. Van 23 April tot 31 M
vischtuigen, met uitzonderinj
1. den aalkorf, dè aalkub
aalreep, den aaldobber, de
2. bet zalm- of elftdrijfwet,
drijfnet, de zalm- of elftfui
mits alleen in de rivieren.
Verder is liet verboden te
den nacht; maar dit geldt ir
voor het visschen met drijfne
de raampalingfuik, de zalm
schutwant, liet kruisnet en
voor het te water hebben van
Omtrent bet vervoer van
volgende bepaald:
FMUILLEI
IV.
Lieve Keetje!
Wat ben je tocli een oudei
menschAls zij niet al lang
denken dat Betje Wolf en A:
model hadden gekozen vooi
Zelfs je naam „Keetje" is zc
en saaiik ben ook niet van
te noemen, ik zet dan maar C
al is dat ook lang niet bevi
zoo fijn besnaard aestbetisch
Corrie
Wat zeur je toch over dat