■vtf&x sf isï'ir.".
ALGEMEEN WEEKBLAD
:ZZ2m, ZnZLTeoZiall'
VOOR
Bloetnettdaal, Jtaarlem, jkctnstedc en omliggende plaatsen.
KANTOREN
Bloemendaalscheweg 49. Tel. 1837. Bloemendaal.
Gedempte Oude Gracht 63. Tel. 141. Haarlem.
'""S" re™™; j-jR-ae
is
SttawKW
«.sarMsaft"-.
b—d
XndeÏÖ
straws «usgfe-
6e Jaargang.
ZATERDAG 22 JUNI 1912.
No. 25.
Het Btaendoolsch (deehblad.
Prijs per
halfjaar f 1.25
by vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f0.10
Advertentiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Dit nummer bestaat uit 4 bladzijden.
Xanr aanleiding van het jongste
M o t u P r o p r i o.
IV.
(Vervolg.)
rsdnllndt oorzaken van dien toenemenden
invloed
Zonder twijfel is de toenemende invloed der
loomseli-kutholieke kerk op het grondgebied van
onzen staat m de laatste jaren ten deele te wijten
an de voortdurende geloofs- of dienstijver en
ottervaardigheid harer leden, aan de steeds dui-
i ij er verwereldlijking harer bedoelingen en de
erm" ,iarei' inrichting, welke zij na 1851
onbelemmerd heeft kunnen ontplooien, doch voor
veil groot deel zal zij ook moeten worden toege-
-t ireven aan toevallige omstandigheden als- de
beroer,ngpn de» tijds op staathuishoudkundig ge-
lued, welke velen doet rust zoeken onder de hoede
itl nt V'1 f'0''1''*' a's boédanig zij de roomscli-
s.itholieke priesterschap beschouwen, als „ok aan
.et gebruik, dal vreemde roomsche uitgewekenen
met hunne vermogens maken van de hier te lande
heerschende gastvrijhhiri; zoo telt ons land thans
ler college s van duitsche paters jezuïeten waar-
',m '"if "let een -.dependentie en buitenplaats"
vu college voor fransclie paters jezuïeten, een
looster met dominicanen der provincie Lyon,
wee kloosters en twee college's van duitsche pa-
"'s franciscanen, een klooster van duitsche pa
os Oblaten en twee kloosteis, waarvan een met
uvenaat van duitsche pateers redemptoristen
•ngeacht de verschillende kloosters en soortgelijke
-lichtingen bewoond door vreemde vrouwen.
11 rlke opvattingen de roomsch-katholieken aan
hangen omtrent de bestemming hunner kerk
er. het gezag van den gans ran Home.
Hoe moeilijk het is voor een roomsch-katholiek
nederlander om 's lands wetten te gehoorzamen
wanneer nare -paiirtgen niet geheel stronken met
de leerstellingen der kerk en de beveien der
priesterschap, blijkt uit de onderlinge vergelijting
van de volgende leerstellingen, welke den ge'loo
ugen roomsch-katholiek worden voorgehouden in
kerkelijk goedgekeurde verklaringen van den
grooteii catechismus of ontvouwingen der christe-
lijke leer:
dat liet de bestemming uitsluitend der ééne
i .lie door Christus zelve,i ingestelde H. roomsch-
s.itliolieke kerk om alle menseken tot de eeu-
W'ift'e zaligheid te brengen
dat de roomseh-katholieke kerk den paus van
home erkent als drager van het hoogste gezag;
Pn paus 18 (le zic'hthare gezaghebber Gods
dat God ook waakt over het behoud van de
kw'iii" 011 Va" mailtschappelijke samen-
Het is in dit verband eigenaardig er op te wij
zen. dat den nederlandsehen roomsch-katholiek
nel wordt voorgeschreven te belijden in zijne
-akte van geloof": „alles wat God hem door de
kerk voorhoudt vast te gelooven", en in zijne „akte
Gin lietde „zijn evennaaste (waarschijnlijk is
daaimede alleen zijn geloofsgenoot bedoeld') uit
liefde tot God te beminnen als ziel, zeiven", maa
tlat noch zijne dagelijksclie gebeden en oefeningen
noch zijn catechismus of christelijke leer eenige
zinspeling, en in het geheel geen voorschrift be
vatten met betrekking tot het gemeenschappelijk
vaderland, veelmin op het volledig waarnemen
urgerphehten of op de eerlijke getrouwheid
■■an grondwet en wetten. Men ontvangt, hos
nauwkeuriger men 't verschijnsel van het roomsch-
Katholidsme bestudeert, integendeel den indruk,
onder in d?el stelt als "tnat in den staat
nalen staalt, at "hooSst« SezaS" den natio-
alen staat te verdringen of overbodig te maken,
katholieken"88 1°°! a"e porii!n met den roomseh-
kathoheken geest te doordringen.
neeensStvaVn'd het Propri°'
eens van die opvattingen blijkt.
bzfnT vail l,"f Mr™ iUdn,k bij de
sentfa" lr 1>rop,'io ••Q"aatavis Dili-
Dit Moto PrVer verzoebschrift handelt,
volgt1 10 Van 9 Oetober 19» luidt als
adhibeatur in condendis ,l,-i diligentia
„dubitationem praecaveri omnm' 8aep* 7"
„ex eariin, eallida intènlet<,U? de!»ccpS
„tieam decla^tionem. jlssit1' ai,t"e"-
„Id quod videmus contigisse
"tuo Apostolicae Pedis promXata est ('0ÜStl"
„rae latae sententiae limitantur m q
„Scriptores, qui in earn constitution "1 lnter
„taria eonfecerunt, niagum 0 p™".""™"
„Capite VII controversial utrum verL l 'PS1"S
,.legislatores personneque publicae tint O0ent,cs
„an et ia m homines privati sig„ifi'ee„i,',r miTiud"'
„cem la,cum, ad eum provocando actionem^ tart
„tuendo. eogant, ut ad su„m tribunal elerieum
„Quid valeret quidem hoc caput, semel atque
..itf urn Congregatio Sancti Officii declaravit
..Nunc vero in hoe temporum iniquitate cuni
„ecclesiastioae immunitatis adeo nulla solet haher
„ratio, ut non modo Clerici et Presbyteri sed
„Episeop, etiam ipsique S. II. E. Cardinalès in
■s pro.
"|,nt° um 'laTcilacr'ive ^dlll'inarl'lnnnlaeve,
■;r permTss" ad tribunal lalorun, yocent, ib.que
„ratumque esse volumus, contrarns qmbusvts non
"0blltumRomae, apud S. Petrun,die IX mensis
Oetobris MCMXI, Pontificatus n^anno nono.
De vertaling van den tekst.
De vertaling hiervan schijnt aldus te kunnen
"gen welke liter door spitsvondige uitlegging kan
'.'.ontstaan. t/t/lTSug
„dlr'wet tot bun onderzoek koz<in.' oaderhrlf
1 wet never zeiven afkomstige verklaring.
..van den wetgever „itvanrdicing
Dit heeft zich voorgedaan na de uitvaarüiigi 0
"PeMet name is onder de schrijvers, die op deze
„Met nan toelichting hebben gegeven,
m eni^-erlbli gereden omtrent hoofde
tnk TO te weten of met het daar gebezigde
(Zij die dwingen) «ebe^d om
,'hen aan te duiden. die e'on''gewonen
„en of een vordering in te stenen y,"
rechter dwingen over een' geestelijke recht te
"sureken alleen worden bedoeld personen belast
;.r wetting of bestuur, dan wel ook de gewone
"uitgelegd. In dezen tijd vol ongerechtighmd,
g^enHvTn^e'ona^ntastbailheP^der 'geestelij^n,
"dat niet alleen lagere geestelijken en priester
tn «—„hen
orden gebracht, zien wij ons verplicht om hen,
1faïn btïg'iëke" 7.aken!"zonder Vergunning der
'.'.geestelijke overheid eenig persoom dm tot d
"'"wy" willen dat, wat ">et dit schrijven,wordt
„genov^gestel^^voorséhriften'thaïs ook mochten
'^Gegeven te Rome bij Sint-Pieter den 9en Octo-
„b'èr 1911 in bet 9e jaar
(Wordt vervolgd.)
1) Wij gaven, wat deMstraf aaS
VOOR ONZE DAMES.
Neem on, rustig te slapen de volgendei voor-
"Gebruik niet uw handen a» kass™Sdekens niet
JTl'icd ,tfdtrge -It met
1belandtenge elt danken appej
en zoo het hooki ai kussen
een het land der droomen binnen. Het
wfe"deze voorschriftenin t
met gezondheid, kracht en aantrekkelijkheid,
loond worden.
Het gevaar, dat de uitstekende punten der hoe
denpennen opleveren, brengt|^e JJjJJJ1 vond een
beschadigen. Een practische meuiiigheid,
hier haar weg wel zal vinden.
Weet ge dat uit oude boorden, labels, die boven
dien sterker zijn dan papieren, geknipt kunnen
worden
dat om zeker te zijn dat haken en oogen niet
roesten in de vvasch, zij alvorens aangenaaid te
worden, in sterk sodawater gekookt moeten wor
den
Dat geel geworden ivoren heften van messen,
hun oorspronkelijke blankheid herwinnen, als zij
met een doorgesneden citroen in zout gedipt, ge-
Wreven en daarna met warm water afgespoeld
Worden?
VAN BOEK EN TIJDSCHRIFT.
Van de polders naar de bergendoor M. Mo-
reseo. Uitgave van de nederlandsche reisveree-
niging, 's-Gravenhage 1912.
Een alleraardigst boekje, gewijd aan de feestreis
naar Zwitserland, door een 263-tal leden van de
N. R. V., geschreven door den bekenden journalist,
op verzoek van den president dier vereeniging, den
heer A. Pieters. De ze had hiermede nl. ten doel
een onpartijdig oordeel te hebben over de N. R. V.
yan iemand, liefst behept met eenige vooroordeelen
er tegen en koesterde zulk een onbeperkt vertrou
wen in het welslagen dezer reis, dat hij met volle
gerustheid het geboekstaafde oordeel van den lieer
Moresco tegemoet zag niet alleen, maar liet tevens
wilde laten uitgeven als reclame. Mij dunkt dat
dit doel volkomen is bereikt. De beschrijving van
<Je reis is werkelijk appetijtelijk en zal menigen
liefhebber van „reizen en tiekken" tot lid vrorden
der N. R. V. doen overgaan. De bijgaande foto's
en kiekjes maken liet werkje dat voor de gevre-
zen deelnemers een aardige herinnering zijn zal
dubbel aantrekkelijk Wenschen wij met den
schrijver de N. R. V. alles goeds toe!
Schoonheid en opvoeding, van Mei 1912 geeft
het slot van „Tucht en Schoonheid", door A. v. d.
Willigen; een nieuw schoolgebouw (van de Rotter-
damsehe Schoolvereeniging) met foto's door H. A.
T.: k i p cm atogr a f i sclie voorstelling tot verduidelij
king der meetkunde, door P. J. A. M. H.de ver
eeniging „Museum voor ouders en opvoeders", de
tentoonstelling kind, kunst en school te Rotter
dam, enz.
Neerlands Indië (Elsevier), afl. 22, geeft het
vervolg van het artikel „de protestantsche kerk",
enz., door J. W. Gunning, met een overzicht van
de resultaten der protestantsche zedning in Ned.
Oost-Indië; vervolgens II: „de r.-k. kerkenbare
missie onder de inlanders door P. J. van Santen;
hoofdstuk VIIde voornaamste instellingen van
wetenschap, 1eenige natuurwetenschappelijke
instellingen, door prof. dr. P. J. van Romburgk;
II: andere wetenschappelijke instellingen, door
J. J. R. van Enthoven.
Aflevering 23 vervolgt dit artikel en geeft dan
hoofdstuk VUT: het verkeerswezen; T het ver
keerswezen te water door A. C. Zeeman; het ver
keerswezen te land, door dr. E. B. Kielstra.
Het theosophisch Pad van Maart geeft als
hoofdartikel een rede van Katherine Tingley over
de behandeling van gevangenen, de Lorelei, door
Toerist; de betoovering van blijmoedigheid, door
Leerling; 's menschen val uit den geestelijken
staat in het zinneleven en zijn wederopstijging,
door dr. G. Zander (Zweden)theosophie in de le
genden van Wales; Kinker als wijsgeer-dichter,
door W. G. R.; leer den kinderen hun eigen macht,
door Leerling; het theosophisch forum, met ant
woord op de vraag: is de mensch per sé onster
felijk, zooals liet christendom en de spiritualisten
leeren? Of is hij niet onsterfelijk zooals het boed
dhisme wil en blijft enkel zijn Karma, d. i. liet ge
volg van zijn daden bestaan? Voor 't jonge volkje,
enz.
Het Aprilnummer geeft een rede van Katherine
Tingley over de afschaffing van de doodstraf, in
fluenza en ozone, door H. F. Edge; broederschap,
door F. P. C. de H.W. Q. Judge, uit een toe
spraak van C. J. Ryan; eenige indrukken ontvan
gen bij een bezoek aan Point Lorna, door H. Wi
eander, consul te Stockholm, enz:
MorksMagazijn van Mei heeft tot inhoud: de
Pinksterkroon, een Overijselsche schets door Al-
bert Meylink: verzen door J. Ph. van Goethem;
Nearer, my God to Thee, engelsche en liolland-
sche tekst met muziek; uit de geschiedenis van het
hemelsche rijk, door II. J. K„ enz.
Neerlands Damesbladonder redactie van me
vrouw B. de GraaffVan Capelle, uitgave van
E. J. Bosch, Nijverdal, heeft tot inhoud: wat de
mode zegt: pinkstergebruikenBuddliistisclie
kloosters, iets over jonge meisjes, feuilleton; een
sclialksch liedje; grijze haren, enz.
A. VAN DER MEER—BRONDGEEST.
VOLKSGEZONDHEID.
Gezo.ndheids-commissie gezeteld
te Bloemendaal.
Verslag der in Juni gehouden vergadering.
Voorzitterde heer J. Muilemeisterafwezig de
heeren dr. A. Kouwenaar en dr. W. Pauw.
Ben nebroek.
401. Mededeeling wordt gedaan dat door den
gemeente-veldwachter proces-verbaal is opgemaakt
tegen de eigenaren van de perceelen No. 306, 307,
308, 310 en 514, aangezien deze de voorgeschreven
verbeteringen niet aan de woningen hebben aan
gebracht.
D 475. Mededeeling wordt gedaan dat door den
gemeente-veldwachter proces-verbaal is opgemaakt
tegen den eigenaar van de perceelen 49, 51 en 53,
aangezien ook deze de voorgeschreven verbeterin
gen niet aan de woningen heeft aangebracht.
1) 544. Het verzonden advies voor onbewoon-
Laarverklaring van perceel No. 541 wordt goedge
keurd.
B 1 o e m e n d a al.
1) 498. Het advies in zake het uitbreidings
plan van Vogelenzang wordt goedgekeurd en ver
zonden.
D 509. De gevoerde briefwisseling over febris
typlioïdea te Sandpoort, wordt goedgekeurd.
D 517. De gevoerde briefwisseling in zake
diphtheric wordt goedgekeurd en wordt besloten,
na ontvangst van een afschrift van het advies van
dr. Hamburger aan liet gemeentebestuur, eenc ver-
vergadering met den inspecteur aan te vragen.
Staande de vergadering komt eene klacht in,
waarin gewezen wordt op het gevaar voor be
smetting op de school, hoofd de heer IJzerman,
waar thans weer bacillendragers worden toe
gelaten.
D 557. De gevoerde briefwisseling over de
verordening van 19 Augustus 1908, tot wering
van schoolkinderen van de scholeq, wordt goed
gekeurd.
D 559. Besloten wordt naar aanleiding van
cene klacht over stank in het perceel Rustcnbur-
cherweg No. 1, den klager aan te raden zich te
wenden tot het gemeentelijk bouw- en woning
toezicht.
D 565. De klacht over stank in liet raadhuis
vervalt, daar deze zaak reeds door B. en W. zelve
ter hand is genomen.
Eaarlemmerliede c. a.
D 568. Onbewoonbaar verklaren perceel Noor-
derweg No. 345.
D 569. Onbewoonbaar verklaren perceel Sclialk-
wijkerweg No. 8.
D 570. Onbewoonbaar verklaren perceel Sclialk-
wijkerweg No. 45.
Besloten wordt dat deze zaken na ingekomen
rapport door voorzitter en secretaris zullen wor
den afgehandeld, waartoe hun de noodige machti
ging wordt verstrekt.
Heemstede.
D 461. In zake vervuiling Bleekersvaart wordt
de ontvangen brief van B. en W. voor kennisge
ving aangenomen.
I) 558. Besloten wordt B. en W. te verzoeken
den eigenaar aan te schrijven het perceel Voorweg
No. 18 te willen voorzien van eene inrichting tot
het verkrijgen van voor de gezondheid niet scha
delijk drinkwater.
D 563. Het gereedliggend advies in zake het
bouwplan Haarlemmerhoutpark wordt goedge
keurd en verzonden.
D 512. De mededeeling dat met het verbeteren
van de perceelen No. 64, 66 en 68, gelegen aan den
Binnenweg, is aangevangen, wordt voor kennis
geving aangenomen.
Schoten.
D 473. Medegedeeld wordt, dat het slootje ge
legen aan den Rijksstraatweg, gedempt is, hetgeen
voor kennisgeving wordt aangenomen.
D 561. Het ontwerp-bouw- en woningverorde-
ning blijft in handen van den voorzitter ter na
dere bestudeering.
D 564. Besloten wordt de klacht over drink
water Bothastraat No. 131 rood, aan te houden tot
de \olgende vergadering, aangezien geen rapport
ingekomen is.
D 567. Over het ontsmetten van perceel Su-
matrastraat No. 29 is eveneens nog geen rapport
ingekomen, waarom besloten wordt deze zaak aan
te houden tot de volgende vergadering.
Zandvoort.
D 349. De gevoerde briefwisseling in zake
diphtherie wordt voorgelezen eu goedgekeurd.
D 562. De klacht over last van rook van de
bakkerij van gebr. v. d. W. wordt in handen ge
steld van het nieuwbenoemde lid.
Diversen.
D 392. De gevoerde briefwisseling over d3
keuringsdiensten wordt goedgekeurd.
D 503. De mededeeling betreffende de rappor
ten openbare gebouwen wordt voor kennisgeving
aangenomen.
D 560. Naar aanleiding van de gehouden ver
gadering van voorzitters van de gezondheids
commissiën van Noordliolland, doet de voorzitter
verschillende mededeelingen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
„K oninginneda g."
Maandagavond vergaderde „Koninginnedag" in
hotel „Van ouds het Raadhuis". Dr. Bornwater
was voorzitter. De penningmeester, de heer S. P.
Rijnierse, bracht zijn rekening en verantwoording
uit, die nagezien en goedgekeurd werden door de
heeren J. H. Hansen eri J. J. van Kempen. Het
bleek dat de stand der geldmiddelen gelijk geble
ven is aan dien van het vorige jaar.
(Waar de vereeniging echter een crediet opent
van 0,75 per schoolkind en het jaar 1913 onge
twijfeld zware offers der kas zal vragen, worden
de stoffelijke belangen van „Koninginnedag" warm
in aller welwillendheid aanbevolen.)
Eenige aftredende bestuursleden werden lier-
kozen. Aangezien echter dr. Bakker zich niet her
kiesbaar luid gesteld, werd in diens plaats de lieer
A. Koolhoven benoemd, die, afwezig zijnde, van te
voren zich reeds bereid had verklaard een benoe
ming te zullen aanvaarden.
Bij de bespreking der feestelijkheden van dit
jaar d,eelde de voorzitter mede, dat van de veree-
