Lidmaatschap f2,SO p. jaar. Begunstigers ff,— p. jaar
Voor de afdeeling Zuid-Kennemerland kan men zich
als Lid of Begunstiger opgeven aan het bureau
van ons Blad.
Deze Maatschappij maakt o.m. studie van het Roomsche stelse
en licht, aan de hand van betrouwbare gegevens, de Nederlanden
daaromtrent voor.
PHI—I
ters". (Evang. Zondagsblad, Jaargang
1904.)
18. Uit Berlijn werd destijds bericht,
dat men onder de papieren, nagelaten
door wijlen den minister van financiën
Miguel in Spanje, bescheiden heeft ge
vonden met nauwkeurige opgave van liet
kapitaal in 'I bezit va,n de compagnie
van Jezus. liet bedrag in vaste goede
ren, obligation en klinkende specie, be
droeg zoo maar eventjes 20 milliard.
Ook is uit bescheiden op afdoende wijze
gebleken, -dat een gedeelte van die reus
achtige bezittingen gebruikt wordt om
door de ganselie wereld heen groota han
delshuizen, industrieoio ondernemingen'
financieel te steunen, waarvan er zich
verscheidene bevinden te Herlijn en in
de Rijksprovinciën. Het laat zich begrij
pen, dat ook door deze financieele kracht
de Jezuïeten-orde veel invloed kan uit
oefenen onder cle menschen. Want voor
geld is veel te koop. Meer dan men wel
eens denkt. (Evang-. Zondagsblad 1435.)
19 In de „Christian" deelt Dr. Alex
Robertson te Venetie een merkwaardige
bizonderheid omtrent paus Pius X mecle.
De paus moet nl. de overtuiging koes
teren, dat het getal negen van groo-
ten invloed op zijn leven is. Toen liij
nog te Venetie verblijf hield, placht hij
meermalen hierover te schertsen.
Ik herinner mij nog aldus Dr.
Robertson ,dat toen hij in 19U3
Venetie verliet om deel te nemen aan het
conclave dat den opvolger van Leo XIII
moest verkiezen, iemand hem toe-
wensclite, dat hij niet zou terugkomen
en tot paus zou worden benoemd.
Lachend antwoordde hij toen„Mijn
leven is op een zonderlinge wijze door
het getal negen geregeld. Negen jaar ben
ik op de jongensschool te Riese geweest,
(1841'50)negen jaar was ik pastoor
te Tombolo, (1858'67); negen jaar
priester van de parochie te Silviano
(1867--'76); negen jaar kanunnik te Tre-
viso (1876'85)negen jaar bisschop
van Mantua (1885-94)negen jaar pa
triarch van Venetie (18941903), en zoo
ik paus wordt, zoolang als God het zal
willen, zal dit wellicht weder negen jaar
zijn en zoo vervolgens."
Nu is het den 3™ Augustus van dit jpajr I
negen jaar geleden geweest, dat Pius X
tot paus werd benoemd. Volgens Dr.
Robertson moet deze fatale datum lang
te voren een slechten invloed op 's pau
sen gestel hebben uitgeoefend, daar de
gedachte clat liij moest sterven, zich
geheel van zijn geest had meester ge
maakt, De Italiaansche bladen vertel
den: „Hij vreest spoedig te zullen ster
ven. Zij die hem omringen doen alles wat
zij kunnen om hem van deze gedachte
af te brengen". (N. R. C.)
20. In den jare 1616 werden jezuieti-
sche schriften uitgegeven, welke gevon
den waren oncler papieren van een jezu-
ïetischen pater. Indat boëk („der jesuïe-
l en Negotiatie ofte Koophandel in de
Vereenigde Nederlanden. In druk uit-
glu glieven door Last van de E. M.
1 loeren Gedeputeerde Staten van Vries
land. Gedrukt te Leeuwarden bij Abra
ham van der Rade, Boekdrukker Ordi
narius) staat vooraan: „Hieruyt suit gliy
sien, met wat praektijken en hoe groote
neersticheyt de Jesuyten haren negoti
atie (zoo sij het noemen) drijven in de
Verecnichde Nederlantsche Provinciën:
dat is: hoe zij de paussèlijke religie met
de jesuvtische heerschappije tot oncler-
ganck van de Gereformeerde Kercke en
do Republieke soecken voort te planten.
Gebruyckt dit tot uwen beste ende bidt
Godt om de behoudenis der Neder
landen."
Aan die „Jesuietische schriften" gaat
een register vooraf, waarin wordt aange
wezen. hoe daaruit blijkt, dat vele jtezuïe-
ten werden gezonden om het gelieele
land tot eenigheid des pauselijken ge-
loofs te brengen en dezen het er vooral
op moesten toeleggen om personen van
aanzien en die in de regeering zijn, te
vangen: dat sij „secretelijk" catholyk
mogen zijn, zelfs predikatiën van Gere
formeerden mogen hooren, enz. om te
meer goeds aan het pausdom te doen,
met de Gereformeerden in den
Raad mogen zitten om „de paus-
selijke religie bij alle occasie te [vor
deren"; dat zij met alle vlijt de jeugd
moeten zoeken te verleiden, onderling
een bizonderen geheimen stijl van schrij-
van moeten gebruiken. Zij beloven zich
alom in de Nederlanden een „groten
oogst". (Marnix 1268).
21. In den „Katechismus" van den
liaarlemschen bisschop Bottemanne werd
den kinderen geleerd, hoe zij zich te
gedragen hebben tegenover ons, protes
tanten, in het algemeen tegenover alle
„pnkatholieken". Op pag. 20 wordt liefde
en gebed bevolen, maar tevens gezegd
„Wij mogen met hen geen al te gemeenen
omgang hebben." (Marnix XI: 10.)
22. In den „Catechismus van Gusta-
vus Josephus Waffelaert voor 't bisdom
Brugge 1898" lezen we Les XXI, Vraag
en Antwoord 9: „Hoe moeten wij ons
tot de ketters gedragen?" „Wij moe
ten hunne verkeering altijd neerstiglijk
schuwen, maar allermeest in kerkelijke
of geestelijke zaken." (Marnix XI: 10).
23. Bisschop Benzier heeft in een
brochure, „Metzer Hirtenbrief und Evan-
gelischer Bund", getracht zich te ver
dedigen tegen 't verwijt van onverdraag
zaamheid. Hij zegt dat de afschuw van
de protestantsclie dwaling te verklaren
is als do negatieve zijde van de liefde
tot de katholieke waarheid. Hij zou de
katholieke kerk verlaten, indien mildere
opvattingen in haar hcerschcnde werden.
Hij raadt de ouders de kinderen vroeg
te waarschuwen tegen 't aangaan van
kennismaking met andersgeloovigen't
beste is dat er zoo weinig mogelijk aan
raking is tusschen roomschen en prote
stanten. (Marnix XI: 223.)
24. „Over het gemende huwelijk", door
Christianus, r.k-, priester (een boekje,
dat in 1905 in Utrecht en elders verspreid
is). Bladz. 18: „Vertrouwelijk omgaan
met protestanten is vervolgens de vriend
schap niet lien. Vermijdt die vriend
schap; onze jongens en meisjes moeten
geen protestantsclie vrienden of vrien
dinnetjes hebben. Geen vriendschap met
andersdenkenden. Zij is zoo gevaarlijk.
- Ouders, gij moogt geen vriendschap
dulden, welke gevaarlijk is voor uw kin
deren, voor uw gezin. Als uw kinde
ren hunne eerste II. Communie gedaan
hebben.moet gij ze niet meer met onka-
tholieken laten spelen en bevriend zijn.
"Yv at voor de kinderen van kracht is,
geldt ook voor de ouders. Als de kin
deren geen vertrouwclijken omgang met
protestanten mogen hebben en geen
vriendschap sluiten met hen, dan m
het ook de ouders niet. Ja, zij meer
hun kinderen voorgaan en daarom m
protestantsclie 'kennissen en vrienden
zich aan huis toelaten, noch bij d. u
ken bezoeken afleggen en mocht er
een gevaarlijke vriendschapsbetrek kin
bestaan, ze dan zoo spoedig m<
gel (ik af broke n.'-'
25. In Frankrijk laat men zich a
over de protestanten hooren, b v.
„een oproep aan katholieken" in tl
Clairon 'du Midi van Nimes van 18 Maai
van het jaar der uitgave van Marni
waaraan dit is ontleend. „Ziet in
prefecturen, do mairie! Overal zie:
dit lastige ras kruipen, om ons den v.
'te versperren. De protestanten zijn ovei
al; in alle boeken verkondigen zij hui
hatelijke sprookjes. Er op los, trapt
de gemcene zonen van Luther. Lat
wij toonen, wij. katholieken en koning:
getrouwe burgers van Nimes, dat onz
van oudsher geloovige stad, aan .n
beginselc n getrouw, de katholieke e
royalistische blijft, aan paus en ko i
toegewijd. Maakt op, gij katholie
ook gij, die tot nu toe hebt gesla
en strijdt met ons, om de protestant,
volkomen uit al onze bezittingen te ve
drijven, deze lafhartige en scheurm
kende protestanten,, die een ieder
het aangezicht moet spuwen! Weg u
dat hongerige gezelschap van ro,ovc:
„Gij, eerlijke lieden, oprecht en k<
ningstrouw, laat ons onze heerlijke r
ligir en onze redelijkheid tegen de Hug'
nootsche leugen en bedrog hooghouiic.n
Het protestantisme bederft en vergif
tigt allesvertrappen wij het daarom
ongedierte. Met vuil worde het gewo"
en ter dood gebracht! Wij willen leven
wij katholieken, buiten deze Judas en
buiten dit uitvaagsel der menschh
zij zijn smerige joden en maagdenv.
leiders. Oorlog tegen deze vrijmt
laren, tegen deze huichelaars, tc g.
deze GodloochenaarsVooruit, gij le
den gij baanbrekers van Rome, m;
u gereed tot den strijd tegen de v< i
derlgke gereformeerde religie(Ma
IV: 308.)
Word! Lid van de
Evangelische Maatschappij
Aangiften voor liet lidmaatschap wordei
aangenomen aan het Prot. Centr. Bureau,
Keizersgracht 300, Amsterdam.
