KERK-AGENDA.
Haarlem.
Vereen, van Vrijz. Hervormden.
(Gebouw Protestantenbond),
v.m. 10 ure, Dr. Vorenkamp, vau Leeuwarden.
Eglise Wallonne.
IOV2 heures du matin, Mr. Dupont.
Rsmonstrantsch-Gereformeerden.
v.m. 10 ure, Dr. Beijerman,
Rem. Pred. te Amsterdam.
Lutherscke Kerk.
v.m. 10 ure, Ds. Schade van Westrum.
Kerk der Vereen. Doopsgezinden,
v.m. 10 ure, Ds. Plantenga.
Bloemendaal.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. van Leeuwen.
Heemstede.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Wolters.
Houtrijk en Polanen.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Baljon.
Santpoort.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Bax.
Spaarndam.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Baljon.
Wijk aan Zee en Duin.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Berkelbach v. d. Sprenkel,
limuiden.
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10, ure, Ds. Creutzberg
n.m. 5 ure, Ds. Creutzberg.
Doopsgez. Gem. en Ned. Prot. Bond.
v.m. IOV2 ure. Ds. Attema.
Zandvoort
Ned. Herv. Gemeente,
v.m. 10 ure, Ds. Posthumus Meijjes.
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Eiken Zondag, 's morgens 10 uur. Wekelijksche schiet
oefeningen door „Bloemendaal-Commando".
Dinsdag 3 Juni, Rusthoek te Bloemendaal. De
Tariefwet toegelicht met Lichtbeelden, door de
Vrijzinnige Kiesvereenigingen te Bloemendaal.
Donderdag 5 Juni, Rusthoek te Bloemendaal, spreker
de Heer Mr. L. N. Roodenburg. Onderwerp
Waar het bij de Kamerverkiezing om gaat.
Toegang vrij.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags te half
2 zitting in het gerechtsgebouw aan de Jans
straat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
10—4 ure. Entree f0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 10—5 ure. Toegang 25 cents.
Stads-Bibliotheek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Gr 00 te Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11 3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Schouwburg Jansweg.
Van Zondag I tot Zaterdag 7 Juni, Bioscope Expl.
Herm. Smits Co., Qua Vadis? Kunstfilm
in 5 afdeelingen naar den beroemden roman
van Henry Sienkiwiks.
Dagelijks Bioscoopvoorstellingen, Apollo-Tkeater,
Barteljorisstraat.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Museum van kunstnijverheid.
In het museum van kunstnijverheid te Haarlem,
zal aanstaanden Zondag een verzameling meube
len tentoongesteld worden, die bestemd is voor de
kamer van den president en den secretaris-gene
raal in het vredespaleis te 's-Gravenhage.
De meubelen werden ontworpen door den archi
tect Van der Steur en uitgevoerd door den meu
belmaker Joh. Nederkoorn, te Haarlem.
De verzameling bestaat uit drie boekenkasten,
waarvan één met glazen deuren, een schrijftafel,
een kleine tafel, een boekenstandaard en een type
van de verschillende zitmeubelen.
De uitvoering dezer meubelen, die met inleg
werk en beeldhouwwerk zijn versierd, is onberis
pelijk en doet zoowel den ontwerper als den maker
alle eer aan.
Bijkantoor Nuts-Spaarbank.
Het bestuur der Nuts-Spaarbank heeft besloten,
ook elders dan aan het hoofdkantoor in de Jans
straat, gelegenheid te geven tot inbreng en terug
ontvangen van gelden.
Als plaats van vestiging is gekozen het Scho
terkwartier, een bloeiende, volkrijke wijk, waar
tal van inleggers wonen.
Eenigeu tijd geleden is aangekocht het perceel
Gen.-Joubertstraat 2, tegenover de Gen.-Cronjé-
straat. Inwendig heeft dit perceel al de wijzigin
gen ondergaan, die noodig zijn. Dezer dagen is
men met de verbouwing gereed gekomen en a.s.
Zaterdagavond 31 Mei zal de eerste zitting worden
gehouden.
Voorloopig is het kantoor iederen Zaterdag
avond van 78% uur en iederen Maandagmiddag
van 34 uur geopend.
Indien blijkt, dat het Schotensche publiek den
maatregel waardeert, zal openstelling op meer
dagen en uren volgen.
VAN HIER EN DAAR.
Wereldtentoonstelling te Gent.
II.
Het Paleis der Schoone Kunsten.
Om te verdwalen is het er. Wat een machtige
zalen en welk een aantal. Men denkt telkens aan
het eind gekomen te zijn, en telkens vindt men
wederom nieuwe zalen. De afdeelingen der ver
schillende natiën, waarvan elke uit een groot aantal
vertrekken bestaat, loopen in elkaar, en eenvou
dig, weinig opdringerig zijn boven de doorgangen
v.an de eene naar de andere zaal de namen der
landen geschilderd. De aanblik dezer zalen is
voortreffelijk. De boven-belichting goed. De lan--
tarens zijn door zeer doorschijnende gordijnen af
gedekt, en deze gordijnen hangen wijd vanuit de
aan hechtpunten omlaag, te midden van die helder
vroolijke wanden, zoodat, de indruk van deze zalen
bij het betreden niet ongelijk is aan die van blijde-
en-toch-stemmigkleurige veldtenten.
E11 het is er zeer vol in het middaguur. Gast
vrije banken in vriendelijke hoekjes, met waaier-
planten versierd, bieden als zoovele oasen verfris-
scliing en rust aan den vermoeiden reiziger, die in
deze uitgestrekte kunstvelden zich wagen komt.
Eene internationale tentoonstelling van kunst
werken is vanzelf meestal zeer uitgebreid, en
zal voor den vluchtigen bezoeker doorgaans even
veel vermoeienis als genot opleveren. Een groot
museum toch is in omvang en aantal tentoonge
stelde werken niets in vergelijking met eene inter
nationale tentoonstelling van schilderijen en beeld
houwwerken, als deze te Gent.
Wanneer men langs de monumentale trappen en
door den weidschen hoofdingang in de voorhal is
geraakt, is het beste wat men doen kan, heel be
hoedzaam en aandachtig op te wandelen, de zalen
in, de wanden langs, bedenkend dat men geen tijd
zal vinden 011 in eenzelfde zaal nog eens voor een
tweeden keer terug te komen. Het heeft natuur
lijk vele bezwaren, in een betrekkelijk snel tempo
de inzendingen te bezien, maar voor dengene, die
geen tijd heeft 0111 b.y» eenige dagen in deze afdee-
ïing van schoone kunsten door te brengen, en niet
tevreden is met het bezien der hem meest tref
fende stukken, (wat wel het verstandigst ware),
voor hem is het de eenige manier, wil hij eenigs-
zins, hoe oppervlakkig ook. den totaal-indruk der
inzendingen uit de verschillende landen met
elkander vergelijken. En dit laatste is zou men
met eenig reclit kunnen beweren de bedoeling
van zulk een concours van kunstenaars uit alle vol
keren, gelijk ons hier geboden wordt.
Mijn indruk is, dat de Fransclie afdeeling alles
overtreft. Wat hier aan aantal en verscheiden
heid geboden werd, is buitengewoon. Wat hier
aan belangwekkends te zien is, kan met geen en
kele inzending ook maar eenigszins vergeleken
w orden. Hier is een aantal meesterlijke stukken,
en een aantal schitterende, persoonlijke, machtige
pogingen tot meesterstukken. Zeer buitengewone
geesten spreken zich hier uit, en met welk een
kracht, met welk een distinctie, met welk een ont
stellende techniek tevens.
De Belgische afdeeling kan met onderscheiding
genoemd worden; menig belangrijk werk, en van
de grootste der Zuid-Nederlandsche meesters, werd
ingezonden. (Als een eigenaardigheid vermeld ik
een wand vol teekeningen en etsen van de Gravin
van Vlaanderen, waaronder menig aangenaam
aansprekend stuk.) Deze Belgische afdeeling geeft
ons, behoudens enkele leemten, een goed begrip
van de hedendaagsclie schilderschool des lands.
Van de Nederlandsclie afdeeling kan het laatste
niet getuigd worden. Wel is er menige inzending,
waarop wij. Nederlanders, met recht trotscli kun
nen zijn, maar er ontbreekt toch de arbeid van
menigen kunstenaar, dien wij er gaarne gezien
hadden.
Van de verdere lauden zijn er eveneens zeer
fraaie inzendingen te vermelden: Engeland onder
scheidt zich wederom door distinctie, Italië door
gloed, Duitschland door verscheidene mislukte po
gingen om toch vooral oorspronkelijk te wezen.
Tot zoover onze korte beschouwing van deze
afdeeling; uitteraard kan zij hier niet dan zeer
vluchtig zijn. De wereld is zoo groot en wij zijn
zoo klein, m.a. w. de tentoonstelling te Gent is
zoo groot, en onze kolommen zijn zoo klein.
Een volgende week weer eens over iets anders,
dat ons trof op die groote Gentsche tentoonstel
ling.
Les Bizarreries de la langue Frangaise.
Onder dezen titel vonden wij dezer dagen in de
„Gout Parisien", de volgende aardige opmerkin
gen:
Pourquoi lorsqu'on dit d'un homme: „II est
rond en affaires", est-ce comme si l'on disait de
lui: „II est carré en affaires?" (Dit is ook in het
Nederlandsch zoo.)
Pourquoi dit-on de quelqu'un „Feu un Iti",
alors qu'il est „éteint"?
Pourquoi Faction de cheïöher a prendre du gi-
bier s'appelle-t-elle „cliasser"?
Pourquoi dit-on: „Qui voit ses veines, voit ses
peines", alors que c'est lorsqu'on 11'a pas de veine
qu'011 a des peines?
Pourquoi dit-on indistinctement „embrasser" ou
„épouser" une cause Tout le monde sait que, si
l'on embrasse généralement ce qu'on épouse, on
11'épouse pas toutes les personnes qu'on embrasse.
Vrou w en-schouwbur g.
I11 het najaar zal te Londen een groep vrede
lievende en gegoede kiesreohtdames een schouw
burg oprichten.
Het theater der vrouwen zal gewijd zijn aan
de verdediging van der vrouwen belangen, ook zal
er geen enkele mannelijke beambte aan verbonden
worden. Directeur, orkest, souffleurs, machinisten,
enz. het zullen allen vrouwen zijn.
Het eerste stuk, dat zal worden opgevoerd, is:
La femme Seule, van Brieux. Op het oogenblik
werkt mevrouw Bernard Sliaw aan de vertaling
van dat stuk.
VOOR ONZE DAMES.
Kant wasschen. Sluiers in een pot met ben
zine wasschen, licht drukken, daarna uitstrijken.
Zwarte kant in azijnwater zacht uitdrukken,
dan spannen op een plank.
Kant wordt in Frankrijk als volgt gewasschen:
Eerst strijken, dan samenvouwen en in een
linnen zakje naaien, dit een etmaal in olijfolie
hangen, daarna in zeepsop koken en goed naspoe
len. verder liet zakje in dun stijfselwater doen.
Ten slotte drogen op een strijkplank en uitspan
nen.
Zwarte kant wordt nieuw door ze uit te druk
ken in een mengsel van campèchehout en zeep-
wortel, Daarna afspoelen en opspannen.
Zijde wasschen. Neem ]/2 pond honig, ]/2 pond
zachte zeep en l/2 L. jenever.
Met dit mengsel de zijde borstelen, als ze eerst
in koud water en daarna op een schoone tafel is
gelegd. Dan nog eens afwasschen, drogen en strij
ken aan den verkeerden kant.
Sachets kan men maken, door gedroogde roze-
bladeren in een warmen oven te zetten. Dan er
poeder van maken, dit houdt lang zijn geur.
(Uit het Jaarboekje 1913 van Magazijn
„De Bijenkorf"t Amsterdam.)
ONTVANGEN JAARVERSLAGEN ENZ.
Nog ontvingen wij liet jaarverslag over 1012
van het llaarlcmsche Diakonessenhuis. Uit de
rekening van ontvangsten en uitgaven blijkt,
dat liet afgeloopen boekjaar een voordeelig saldo
bracht van 7521,98.
ONTVANGEN BOEKEN, ENZ
De Wille Wereld, door Di< 'd u.
l)e 'verdwenen portefeuille -• - re? mie»
bijeengebracht door J. Stamp
Beide uitgaven van de firma L. «J. Veen, te Am
sterdam.
T00NEEL.
Woensdagavond woonden wij in den Stads
schouwburg de vertooning bij, door Heyermans' ge
zelschap gegeven van Nina, een tooneelspel in 4
bedrijven van Arthur W. Pi nero.
Wat van dit stuk al dadelijk eene verdienste
lieeten kan, is, dat het Ed. Verkade en Enny Vrede
volop gelegenheid geeft om ons hunne spelers-
hoedanigheden te laten zien en bewonderen.
Beiden waren voortreffelijk: beiden hadden hier
een rol, waaraan hun talent zich goed aan te pas
sen weet. Ook van de verdere medespelenden kan
veel goeds gezegd worden. Het stuk, op zichzelf
reeds heel aantrekkelijk, kwam door de wijze van
spelen dubbel tot zijn recht.
Het was een heel aardige avond. Stuk en spelers
vonden veel bijval.
ZONDER VERANTWOORDELIJKHEID DER
REDACTIE.
De Staten-verkiezing van 13 Juni 1913.
Wij allen begroeten met groote vreugde en waar
deering, dat de lieer jhr. G. C. Quarles van Ufford
van Bloemendaal, dank zij de vrijzinnige
samenwerking in het kiesdistrict Velsen de can
didaat werd voor de Prov. Staten der drie vrijzin
nige fracties.
Deze overeenstemming is liet gevolg van den
ernstigen wil, dat alle vrijzinnige partijen hun
beginselen gemeen hebben, en de punten clie in de
laatste jaren verdeeling brachten achterstellen,
om ons te vereenigen om ditmaal den zetel op den
r.-k. funetionnaris met energie te veroveren.
Op deze basis kan de arbeid goede vruchten
dragen tot heil voor onze provincie.
Het compromis tusschen de samenwerkende frac
ties, zal liet streven bevorderen, dat ditmaal alle
linksclie kiezers elkander zullen aansporen ter
stembus te gaan, maardan ook is de over
winning 011s!
Van het laatste decennium is de tegenwoordige
geest en stemming, die niet alléén de leiders
bezielden doch van alle vrijzinnigen in ons ge-
heele district en vaderland, hoopvoller en opge
wekter dan ooit.
De innige overtuiging heeft zich bij allen vast-
geworteld. dat door trouwe opkomst bij de stem
bus een einde zal komen aan den noodlottigen en
rampzaligen geest van deze regeering, die de econo
mische èn sociale grondvesten van onzen staat
tracht te bederven en te vernietigen.
Door superieure, intellectueele en karakter
eigenschappen, geeft de gekozen candidaat alle
waarborgen, dat de provinciale belangen van
scheepvaart, landbouw, handel, nijverheid en in
dustrie tot meerderen bloei zullen geraken. Aan
liet rechtmatig streven der vrouw naar meerdere
zelfstandigheid, zal hij zijne medewerking verlee
nen, maar in liet bizonder tot verbetering van het
algemeen volksonderwijs, opdat de massa tot meer
dere zeueiijke èn stoffelijke verheffing zal gera
ken Hij is een vijand van verandering in >nze
vrijhandels-politiek. Onverschillig of de bell def
tige n onder de ouden van dagen al dan niet tot do
loonarbeiders behooren, is hij voor uitkeeringen
uit de staatskas.
Laten alle vrijzinnigen thans toonen, dat 't ons
een eer is om voor een dergelijk, waardig candi
daat ter stembus te gaan, èn neme een ieder zich
ernstig voor in zijn kring daartoe op te wekken.
D. W. A. Q. GRAICITEN.
Het Molu Proprio.
Aan De Protestant ontleenen wij het volgende:
Van het Motu Proprio van Pius X, dat den
roomschen geestelijke aan de burgerlijke rechtsple
ging onttrekt, en dat een tijdlang de wereld In
beroering bracht, hoort men niets meer. De be
schaafde staten hebben het ding geweigerd en afge
wezen. Geheel Duitschland laat het koud. In
Nederland en België geldt het niet. In de Itali-
aansche Kamer van Afgevaardigden is het door
den minister van justitie genegeerd. Zelfs in Ier
land wil men er niet van weten. De bisschop van
Killaton heeft zijn geloovigen meegedeeld dat het
GUIDO GEZELLE.
G u i d o G e z e 11 e.
Kort geleden verschenen bij den uitgever L. J.
Veen, te Amsterdam, nog twee bundels van Gezelle,
waarmede de uitgave der werken van dezen groo-
ten dichter compleet is. De uitgever heeft met-
deze complete uitgave een zeer verdienstelijke daad
bestaan voor de Nederlandsclie letterkunde. Wij
vernemen dat de heer Veen thans weder een
prachtuitgave ter perse heeft viin Gezelle's' dicht
werken in 2 deelen.
Indien wij zeggen, dat de uitgaven van Gezelle's
werken een verdienstelijke daad voor de Neder
landsclie letterkunde is, dan moet daaruit niet
verstaan worden: voor de letterkundigen, de ken
ners, de lettrés alleen; neen, wij bedoelenvoor de
letterkunde in den meest uitgebreiden zin, en voor
een groote groep van lezende menschen. Want
een groote groep is het, die Gezelle lezen kan
zeer-velen zijn zij, voor wie Gezelle een geluk en
een troost en een groot, heerlijk bezit kan wezen,
nu eens om zoo te spreken buiten de enger
genomen letterkundige waarde om. Want deze
Gezelle, deze schoone, eenvoudige natuur moét wel
zeer velen menschen het gemoed verrijken, en te
midden van den ruwen dagelijkschen kamp om
liet bestaan, waarbij zoo menigmaal te zeer het
oog omlaag gericht blijft, den blik naar het wij
dere, het blije, het gelukgevende doen henen
wenden.
Wij leven in een wereld, die wij nauwelijks zien;
het jachtende leven neemt onze gansclie aandacht
in beslag voor zijne zakelijke eischen. Wij zien
het dadelijk nuttige, en dit is goed, maar hoe wei
nigen zien nog iets anders dan dat. En zulks is
niet goed. Den blik te richten naar het blijvende,
schoone, dat er dan toch is, een ontvankelijk ge
moed te hebben voor het blijvende zeer schoone:
het leven der natuur de hemel met zijn feilen
brand of met zijn stille sterren, de landschappen
met hunne volkeren van geboomte en menschen
en dieren, de geweldige grootschheid van wat om
ons en boven ons leeft ziedaar wat deze ver
rukkelijke dichter ons leert. En in alles ziet hij
de hand des scheppers. Zoo wordt de aanschou
wing van der wereld pracht hem een dubbele
vreugd, wijl zij hem ook nog het geluk biedt, zijnen
god telkens en telkens te prijzen.
Liefelijk en weidsch ziet hij de wereld, met vele
diepe kleuren; niet, naar de mode 'onzer dagen, in
GEBOORTEHUIS VAN GEZELLE.
valen grijzen toon of zwart, niet zonder een hori
zon, die licht uitschijnt. Er is leed, er is zorg,
doch zie eens om u henen, er is troostend geluk in
het aanzien der schoonheid van alles. E11 wat liem,
den vromen man bovenal tot deze visie van het
leven noopt: in zijn geloof meent hij de verkla
ring der levensverschijnselen te vinden. Als er
leed geleden wordt, welnu, bij God zal liet. eens
worden vergoed.
Ziehier een vers van Gezelle, dat 111. i. meer dan
eenig ander dit geloof weergeeft. Zie den werken
den man. kommervol, maar dit alles duurt, hoe
moeizaam ook, slechts kort; dit leven is een mi
nuut, gezien naast de. hem blijde, eeuwigheid.
Spaman.
Voorover, naar den grond gegroeid,
die haast hem hebben zal,
traag-traagskenS met zijn spade spoeit
en delft, in 't diepe dal,
de moegemoeide, ontmergde man,
die schaars zijn hoofd nog heffen kan.
Hij werkt nochtans, en delft en doet
zijn beste, tot der dood,
die wacht naar hem en elders spoedt,
totdat in heuren schoot
hij vallen zal, en willekom
bij God zijn, recht en sterk weerom.
O, sterkheid, die veel sterker als
de dood, op God betrouwt;
die stadig ook dien slavenhals
zijn eigen woonstee bouwt,
daar, vrij en blij hij wezeu zal
bij u, o hope en troost van al!
Dit kort beschouwinkje moge,
zoo hoop ik uw aandacht
voor dezen zeldzamen dichter
levend of levender maken, een
aandacht, die, naarmate gij hem
beter en beter kennen leert, tot
diepe bewoudering worden zal.
Den uitgever wenschen wij, inet
al wat hij van Gezelle openbaar
maakt, een goed en blijvend succes.
