Bloemendaal, jtaarlem, jCeemstede en omliggende plaatsen. ALGEMEEN WEEKBLAD Vijverweg 7. Telephoon 938. Bloemendaal. - Gedempte Oude Gracht 63. Tel. 141. Haarlem. VOOR KANTOREN: 7e Jaargang. ZATERDAG 18 OCTOBER 1913. No. 42. Prijs per halfjaar f 1.25 bij vooruitbe taling. Prijs per nummer fü.10 Advertentiën 10 cents per regel bij herhaalde plaatsing korting. Dit nummer bestaat uit 4 bladzijden. Staatsschul (1 b o e k j es. De Staat waarborgt zonder eenig voorbehoud aan de inleggers in de Rijkspostspaarbank, de terug gave hunner inbigen en de betaling der aan hen verschuldigde renten. liet is deze waarborg, die de Rijkspostspaar bank zoo populair heeft doen worden. Wel is waar mag, als men het gemiddelde tegoed in aanmerking Iieeint, twijfel worden uitgesproken aan het wei- dagen dezer onderneming als spaar-instituut. Maar als kassier bewijst de Rijkspostspaarbank den kleinen man belangrijke diensten. Belange loos worden die diensten niet verricht, want eene rente van 2.64 pCt. is niet bepaald unselfish en, al betrachtende de financieele belangen zijner bur gers, doet de Staat door dit instituut zijn eigen belangen geenszins tekort. Voor hetgeen boven 1200,ten name van èën inlegger op een of meer dan één boekje is inge schreven, wordt door de Rijkspostspaarbank tenzij die inlegger een vereeniging, stichting of fonds van maatschappelijk of godsdienstig belang ot tot onderling hulpbetoon is geen rente ver goed. En dus zou in de praktijk de Staat zijne zorgen voor den spaarder niet verder uitstrekken dan tot dit bedrag, wanneer niet bij de wet van 20 Juli 1895 voor alle inleggers bij de Rijkspost spaarbank de gelegenheid ware opengesteld door hare bemiddeling schuldbrieven van den Staat te doen aankoopen. ITet doel van dezen maatregel was om spaarders ter wille te zijn ook nadat zij 1200,hadden vergaard. Toen die maatregel niet voldoende bleek, werd bij de wet van 8 De cember 1906 een nieuwe maatregel ingevoerd, die beter aan het doel beantwoordde. Die nieuwe maatregel was de invoering van staatsschuldboek jes, dat zijn boekjes, door middel waarvan de inlegger bij de Rijkspostspaarbank zich volkomen in don toestand kan brengen van dengene, die een 3 pCt. staatseffect koopt. Noch voor den aankoop van dat effect, noch voor de bewaring, noch voor den eventueelen verkoop behoeft de in legger eenige moeite te doen. En inderdaad is dit groot gewin voor den kleinen man, die niet altijd op de hoogte is van de wijze, waarop hij effecten, moet koopen en verkoopen, en die niet steeds de gelegenheid heeft papieren van waarde te bewaren. De Rijkspostspaarbank treedt, een staatseffect voor den inlegger koopend, op als zijn commis- sionnair en berekent hem dan ook commissieloon. Dit commissieloon bedraagt het ter beurze ook gebruikelijke „aggie", zegge 1/8 pCt. van het nomi nale bedrag der inschrijving. Bij verkoop wordt wederom 1/8 pCt. berekend, voor de bewaring wordt niets gelieven. Doch, zoo min als de com- missionnair in effecten zijn cliënt waarborg geeft, dat, de door zijn bemiddeling gekochte effecten weer zullen kunnen verkocht worden voor den kostenden prijs, zoo min garandeert de Rijkspost spaarbank den houder van een staatsschuldboekje, dat hij, als hij weer contanten terug verlangt, de zelfde som zal ontvangen, die hij heeft uitgege ven Immers zijn de door de Rijkspostspaarbank voor den inlegger gekochte effecten aan beurs koers onderhevig en de kansen op daling en rij zing zijn dus voor risico van den inlegger. Xu zal het voor een goed inzicht der zaak mis schien niet overbodig zijn uiteen te zetten, hoe hot mogelijk is, dat een staatseffect aan beurs koers onderhevig is. Wanneer een staat geld noodig heeft, sluit hij een leening. Ziet een eerzaam burger er gewoon lijk tegen op aan iemand anders eene som gelds ter leen te vragen, staten en gezanten hebben dat schaamtegevoel niet en leenen er maar op los, gebruik makend van het vrij algemeen vertrou wen. In hoe verre dat vrij algemeen vertrouwen gerechtvaardigd is, zullen wij in het midden laten. Te constateeren valt evenwel, dat dit vertrouwen niet meer zoo rotsvast is als vroeger. Ten tijde van den Russisch-Japanschen oorlog maakte me nigeen zich ongerust, dat Rusland op den duur zijn schuldrente niet zou kunnen voldoen. Dit bracht er velen toe hunne Russen te verkoopen en nu spreekt het vanzelf dat, waar er veel ver- koopers zijn en weinigen geneigd om te koopen, <le prijs van het artikel daalt onverschillig of dit artikel eenige koopwaar zij of een effect. Turk- selie staatspapieren hebben datzelfde lot onder gaan, Mexicanen weten er ook van mede te pra ten en zoo zouden er nog wel meer voorbeelden te noemen zijn. Echter is het niet alleen de vertrouwens-ther- mometer, die den koers van eenig effect bepaalt. T)e Nederlandsche Staat om nu maar bij honk te blijven sloot indertijd leeningen tegen lage rente. TTij vond altijd beleggers, die met geringe rente genoegen namen, omdat zij zijne soliditeit buiten bedenking achtten en opzagen tegen de verliéskansen bij belegging elders. Maar toen bet hypotheekwezen zich uitbreidde en ook tal van handelslichamen obligatiën uitgaven tegen hooger rente met behoorlijke of althans behoorlijk schijnende garantie, werd den beleggers de ver zoeking toch te sterk. Daarbij kwam, dat de voortdurende stijging van de prijzen der levens middelen en in het algemeen de gestadig opge voerde levensstandaard het den bezitters steeds moeilijker maakte zich tevreden te stellen met een klein inkomen. Wie indertijd een ton gouds be zat en daarvoor kocht 2% procent rentegevende papieren, zoodat hij over een inkomen beschikte van 2500,— per jaar, kon, in eenvoudige levensomstandigheden, rustig „van zijn rente le ven". Tegenwoordig koopt men voor een gulden minder dan vroeger en dus zal men, als men de zelfde behoeften heeft, reeds meer geld noodig hebben. Vermeerderen nu de behoeften ook nog, dan heeft men nog meer geld noodig en daaruit wordt, dan voor den bezitter de noodzaak geboren om naar boogere rente om te zien. Geleidelijk is zoodoende de voorkeur voor laag-rentende staats papieren afgenomen. En telkens wanneer eenig bezitter zich door hypotheek of door aankoop van kandels-obligatiën of door bouwbezit in het genot ging stellen van boogere rente, moest hij, om daarvoor de contanten te kunnen fourneeren, zich ontdoen van zijne staatspapieren. Waar er dan niet velen geneigd waren zich die lager-rentende papieren aan te schaffen, moest de verkooper zich wel met lageren prijs tevreden stellen. En die prijs is geleidelijk een cijfer geworden zoo groot als waardoor tegen lagere rente nominaal toch inderdaad boogere rente kon worden gemaakt. Om dit te verduidelijken nemen wij een Werke lijke Schuld van 2% rente als voorbeeld. Inder tijd kostte eene dergelijke inschrijving 100 procent en waarborgde men zich dus van een bezit van 1000,een jaarlijksch inkomen van 25, Thans biedt men u voor een dergelijk papier 67 procent, dus 670,en de bieder houdt er deze redeneering op naik betaal ƒ670,voor een jaarlijksche rente van 25,en maak dus toch nog een rente van ruim 3.7 pCt. Voor een N. W. S. 3 pCt. is ^le koers pl. m. 78% en dus de werkelijke rente, die de kooper maakt van zijn 782,50, waarmede hij het papier be taalt, is ongeveer 3.S pCt. Voor een N. W. S. 3% pCt. is de koers 90% en dus de werkelijke rente pl. m. 3.8 pCt. Geheel nauwkeurig zijn die berekeningen nie' daar de kooper weet, dat hij voor aankoop en verkoop commissieloon moet betalen en dat bedrag dus telt bij den eigenlijken prijs. Voorts wordt de prijs nog beïnvloed door de verwachtingen, die men heeft van de gemakkelijkheid, waarmede te allen tijde tot verkoop zal worden overgegaan. Politiolro iiivlaotlon /loan zi.clx'"Qö]c HQgl "gGM.ëll dan zijn er aan de 'béUrs van invloed op prijzen der effecten nog tal van factoren, waarvar, wij den aard hier niet kunnen nagaan. Al deze invloeden zijn dagelijks rakzaam en soms worden zij nog aanmerkelijk' $>rmeerdei - Een jaar of wat geleden wilde dc Staat er» n nieuwe leening uitgeven. Hij begreep, dat hij gee- gehoor kon vinden bij de bezitters, als hij hun n, meer beloofde dan zij reeds konden maken. Nu konden zij destijds 2% en 3 pCt. staatspapier v koopen tegen een prijs, die het hun mogelijk maakte meer dan 4 pCt. rente van liun geld tv trekken. In die omstandigheden had een leen 'ig tegen 4 pCt. dus minder geen kans van slagen. Daarom werd toen de prijs der oude cer tificaten opgezet. Maar desondanks werd de h-e- ning niet volteekend en natuurlijk zakte, toen <i mislukking een feit was, de prijs der kunstmatiu opgezette papieren weer. Wie in dien tijd een staatsschuldboekje had en zijn kapitaal heeft moeten verzilveren, heeft flink verlies geleden. Nu is het volmaakt juist, dat op het staats- schuldboekje zelf uitdrukkelijk en herhaaldelijk op dit gevaar wordt gewezen. Maar wie een stau sclmldboekje heeft en het daaruit verneemt, Ik hoort het te laat. Evenzeer is het volmaakt ju l, dat alle inlichtingen omtrent den aard van star schuldboekjes aan de postkantoren te verkrijgt zijn. Maar de eenvoudige man houdt niet a hi - vragen om inlichtingen en dan wie ziet k in een eerzame baker of een eenvoudig landarbei .1 al deze dingen aan het verstand te brengen, gewone man snapt van dit alles niets. Hij zegt tot zichzelf: ik wil sparen en bedien mij d* voor van de hulp der posterijen. Verder gaat zijn bevattingsvermogen niet en hij leeft rustig in liet bewustzijn, dat hij ten allen tijde meer zal kui. nen komen halen dan hij gebracht heeft of althans niet minder. Hoe beteuterd staat hij te kijken, als men hem minder ter hand stelt met een explicatie er bij, waarvan hij geen jota snapt. Dit bezwaar van de staatsschuldboekjes is in mijne oogen zoo zwaar, dat de voordeelen er niet tegen kunnen opwegen. Teleurgesteld in zijne na- ieve verwachtingen, zal de eenvoudige belegger geloof gaan slaan aan anderen, die hem op be legging opmerkzaam maken. En zich in nog groo- tere gevaren steken. Mijns erdachtens kon de Staat veel beter bet maxi mum der inlagen op een postspaarboekje uit breiden en al werd dan ook niet meer dan 2.64 pCt. rente vergoed, dan nog zou ik aan dit sy steem de voorkeur geven. Het komt mij echter onbegrijpelijk voor, dat de Staat niet ook tegen boogere rente obligatiën zou kunnen uitgeven met gewaarborgden koers. Er zijn particuliere instel lingen, die dit doen met 4 pCt. en 4% pCt. rente- gevende obligatiën en met geen andere beperking dan ten aanzien van den tijd der inwisselbaar- beid. De Staat, die vergeef gepoogd heeft tegen 4 pCt. geld te leenen, kan toch waarlijk wel tegen 3 pCt. en koerswaarborg geld opnemen, al ware het dan ook misschien noodig een bedrag-mini mum vast te stellen. Het staatsschuldboekje zooals het nu is, zal nood zakelijkerwijze bij liet volk het vertrouwen onder mijnen, dat zijn geld bij den Staat veilig geplaatst is. En dat dient tot eiken prijs te worden voor komen. LANG. GEMEENTEBESTUUR. De raad vergaderde Donderdagmiddag ten 2 ure^ ter behandeling van een kleine agenda. Deze be stond uit de benoeming van een onderwijzeres {jan de school te Vogelenzang, bespreking der plannen van een nieuwe brug over de Delft en liet verleenen van een concessie aan Haarlem 4oor het leveren van gas in Bloemendaal. De heer De Waal Malefijt presideerde en deed dit in den gezwinden pas, want van de ingeko- frien stukken, die alle ter elfder ure waren inge komen en dus nog niet ingezien waren, kreeg de. raad geen mededeeling. Toch kan het zijn nut hebben deze hier te vermelden. Eenige bewoners van den Vogelenzangscheweg ën eigenaren van daar ter plaatse staande wonin gen, verzoeken den raad dat ook zij mogen deelen [il de straatverlichting, welke aldaar is aange bracht. De weg, waar zij wonen, is donker en levert 's avonds werkelijk gevaar op. De heer D. II. Benjamins, makelaar te Am sterdam, verzoekt ontheffing van het bepaalde bij art. 10bis der bouwverordening. Het hoofdbestuur van den Algemeenen Neder- (andschen Politiebond verzoekt in een gedrukt fidres, om het volgende in overweging te nemen 1°. op de tegenwoordige gemeentelijke politie ambtenaren niet., te verhalen wegens inkoop van pensioen '2°. We/ i ra >oi gen pensioen en voor het weduue-.i- en weezen-nensioen, op jicgen woor&ige ditio-ambtenaren in elk geval minder te verlaaR u dan op de toekomstige; 3°. de bes'lissilig omtrent deze punten .'.oodv ptogelijk te nemen. Deze verzoeken gingen alle naar B. e.n W. om fte<"en?>lHAude zulks niet aam iijk me. drang tv verzoeken op dit besluiv. terug komen en herhalen wij ous verzoek, gedaao. m, ons adres van 2 Juni j.l. voornoemde concessie aan de Eerste Nederlandsche Eleetrische Tram- maatscliappij niet te willen verleenen alvorens vast staat, dat de aanleg van de ons geeohcessioneerde lijn langs den Zijlweg zal zijn verzekerd, opdat mocht deze aanleg onverhoopt niet mogelijk blijken aan onze Maatschappij de gelegenheid geboden kunne worden, hare lijn naar de Juliana laan te verleggen." Het Bestuur: (w. g.) W. F. v. d. WIJCK, (w. g.) W. J. BURGERSDIJK. Het eerst nam de heer Koolhovei. het woord, die tegen den inhoud van dit schrjven protes teerde, omdat van een verleggen van de lijn over de Julianalaan nimmer in den raad iprake is ge weest. Dit wist hij zich nog goed tt herinneren uit den tijd dat hij tijdelijk wetlioiuer was. Ook de voorzitter deelde deze meeniig en zeide dat B. en W. een verklaring op sclirft hadden gesteld die-hij wilde voorlezen en waarloor, naar zij hoopten, een einde zou worden gema-kt aan de vele verkeerde denkbeelden die over leze zaak vooral in de bladen waren geuit, Dit schrijven was het volgende: In de plaats gehad hebbende besprekingen op 9 Januari en 3 April 1913 van het geheele col lege van burgemeester en wethoudeis en den secretaris met het bestuur van de Noord-Zuid- ITollandséhe Tramweg-Maatschappij, werd de mo- o-elijkheid besproken om de tramlijn van Haarlem te leggen over de Julianalaan. Ook het eventueel rijden met de z.g. „lus" in den Zijlweg, over de Julianalaan en door liet dorp Overveen, is uit drukkelijk door den wethouder Van Tienhoven ter sprake gebracht en als een eventueele oplossing aan de hand gedaan. Met beide voorstellen kon (iet bestuur van de Noord-Zuid-Ilollandsche zich niet vereenigen en weigerde uitdrukkelijk om de tramlijn zoo om te leggen. Door den lieer Van der Wijck werd o. m. nog opgemerkt, dat de Maatschappij toch geen tram kan aanleggen over een weg, waar geene menschen wonen. De kosten waren veel te hoog en eene rentabiliteit uitgesloten. Door deze positieve uitlatingen, dat de Maat schappij geen anderen verbindingsweg met het dorp Overveen wensciite te overwegen, heeft het college van burgemeester en wethouders van Bloemendaal zich, wat een tramlijn over de Julianalaan betreft, geheel vrij beschouwd ten opzichte van de Noord-Zuid-IIollandsehe. Toen dus op 7 Mei 1913 van de E. N. T. ii aanvrage inkwam om de Julianalaan met een tram te berijden, zonder dat deze aanleg aan de gemeente geld behoefde te kosten, hebben burge meester en wethouders deze aanvrage met belang stelling overwogen, om later bij den raad een voorstel tot. liet verleenen der concessie te kunnen doen. De geheel nieuwe concessie-aanvrage van de E. N. E. T., die zeer zeker van het grootste be lang' is voor de nog onbebouwde, terreinen in het Julianakwartier, kon door de E. N. E. T. gemak kelijk aangevraagd worden, daar deze maat schappij zich reeds den financieelen steun van de Binnenlandsche Exploitatie-Maatschappij had ver zekerd. Het tot stand komen van de verbinding met Haarlem zal zeer zeker niets afdoen op de ver leende concessie over den Zijlweg. Eerst toen de concessie-aanvrage van de E. N. E. T. was ingekomen, heeft de Noord-Zuid- IIollandsche Tramweg-Maatschappij begrepen, dat door eyentueele verleenyi^ van deze concessie aan dé 'E. N. E. T., de •uitsluitende verbinding van O ver veem. en TC.weekil.il in. «vet T-Laarlem., «iet in baar geheel bij haar zou berusten. Het was dan ook, dat zij op 2 Juni d.a.v. een brief aan den raad schreef met mededeeling, dat eene verlegging der lijn naar de Julianalaan zou worden overwogen. Eenige overweging omtrent deze verlegging heeft de Maatschappij vóór dien 2 Juni nooit willen doen en zooals reeds mede gedeeld, bepaald geweigerd. Nogmaals herhaalt liet college van burgemeester en wethouders dat genoemde concessie geheel af zonderlijk werd aangevraagd door de E. N. E. T. en daar deze maatschappij de eerste aanvraagster was, hebben burgemeester en wethouders gemeend deze aanvrage als een nieuw te verleenen con cessie te moeten beschouwen. Als zoodanig heb ben burgemeester en wethouders bij den raad hun voorstel ingediend. Met nadruk wenscht het college van burgemees ter en wethouders nog te verklaren, dat de mede- deelingen van de Noord-Zuid-Hollandsche Tram weg-Maatschappij in hun schrijven van 2 Juni j.l. niet in overeenstemming zijn met de gehouden besprekingen. Het was begrijpelijk, dat hierover nog wat werd nagepraat. De heer Van Stolk meende dat de raad met deze quaestie al heel spoedig gereed kon zijn. Geen der leden toch, zelfs de heer Bij voet niet, had er ooit aan gedacht, aan de N. Z. TI. een concessie over de Julianalaan te -verleenen, die zooveel geld aan de gemeente zou kosten, waai de E. N. E. T. deze gratis aanbood. Hij vond het derhalve 't meest gewensclit, het schrijven der N. Z. H. voor kennisgeving aan te nemen en over te gaan tot de orde van den dag. Ook de heer De Roo van Alderwerelt was van deze meening. De heer Bijvoet zei dat liet tramvraagstuk reeds gedurende een 25-tal jaren in een zeer geheim zinnig waas is gehuld. En dit is het op dit oogenblik nog'. Men wist nooit goed waar men was. Van het wel en het niet weigeren heeft spreker nooit veel begrepen. Aan den eenen kant heeft men het dagelijksch bestuur van Bloemen daal; aan de anderen kant de directie der tram. De lieer Van der Wijck is tocli ook de eerste de beste niet en spr. vindt het onbegrijpelijk dat IA zijn naam onder dit stuk heeft geplaatst. Doch hij vermoedt, dat alles op een misverstand be rust en om dit op te helderen wil spr. den raad in overweging geven den heer v. d. Wijck in de gelegenheid te stellen zijn standpunt in den raad uiteen te zetten. De voorzitter merkte op, dat wanneer de N. Z. H. een voorstel had gedaan om een lijn over de Julianalaan te leggen en zulks vóór dat de E. N. E. T. een concessie had aangevraagd, dit de heele zaak ongetwijfeld sterk zou hebben ver anderd. Maar het spreekt van zelf, dat nu de E. N. E. T. de eerste was, zij ook de voorrang- had. En wat een conferentie met de directie der N. Z. TT. betreft, B. en W. zijn op elk uur van den dag bereid dit te houden. De heer Jacommetti meende echter dat de zaak niet mag eindigen gelijk de heer Van Stolk voor stelde. B. en W. moeten hunne verklaring zoo veel mogelijk piiblieeeren, want elke gedachte aan minder goede handelingen van den raad moet Wij hebben in liet, van gemeentewege ver strekte stuk, in dezen volzin eenige wijziging ge bracht overeenkomstig de bedoeling, welke niet duidelijk was uitgedrukt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1913 | | pagina 1