ALGEMEEN WEEKBLAD
Kantoor voor redactie, administratie en advertentiën]:
Gedempte Oude Gracht 63. Telephoon 141, HAARLEM.
t).
Je aankondiging.
ZATERDAG 11 JULI 1914.
No. 28
li p*
lemin zeer 1
au; "li „Li.
wa
verdwalea <>t
en, waann; :ie
u hinderen ei+ het
•el-bet'Te „Ksgristfa-
m. téódeoz Heeft: dit
cl, geest, vernuft ui rl-n
olijk toesj>it.seh vin cle
lare bos pot tins: van het
icli het mom van naas-
t„Vrouw" 'e van eetie
veldc'ti 'inheid, none lio.
ociit-' 'laeiïiig, die bijna
11 >or do file
chten -'.iin cv
het Ij. st. en 7.i)lx
hij toch het meest ut
openleren den
te beteoken"
leu het ster1
hij daariUj
assunu ore'
uis Mii.uA
uk, Broedélt
g „De doocle
spelt' in ééi
hevigt-raak <_t
ui sterk de le\
meesfp
kelijke bi rii»
ip en li nu Itei
an Van Wate
veel suöce-
nlijk bedui hl ah
„Eene Florentr
iet onveidienste" .noi
ue de
el eens diritrurt.
nkelijks, iètis eigens ir
Frar.k, ..Fict Rood
a geestig gi iclirevet
tie wel oii'feih.o idene
ander woorden brengt,
n fijnen en geestigfen,
.deugenden •rfcwoön.i
pnkelijkdn 1 I iog, ga.f
goei" handen',
nieren leek utij Broe-
oed" den draaJc steekt
dichten van een ge
en niét ongeestig ze-,
eigen si'itVrt tot-ver-
gezonp a, i 'rsifleert
Elea Majfiis, v. d.
sclie cu riet R-on,
9~
Prijs per
halfjaar f 1. 50
bij vournitbe-
v taling.
Prijs pet
nummer fü.10
p
Advcrtentiën
10 cents per
regel
hij herhaalde
plaatsing
korting.
eo
Sla in
Blij
feii
bestaat uit 6 bladzijden.
ade, nlt
olie p os,
in-ka i er- i
ad
te w
P. J.
de heldh.'ift:.
'l'jke clalden «a
aimne 6 ut
'•n tl lu
ster.
f
de reizendi
h, die arm j
zilt nruu J
meci u V:,
om heir» ec'
igen. Zij re
Jaiui
O" .'laar je
iaizèïi -
kkaii, 'ai!
een elk».ij
met lict-v:
1 i Ik. iii1
on strop i
vuur lii-cih'
la nd. En u
ii moeily
nee 1' u tj
te trekkei
zijn seu i.
[1SV li-, aaj»
am van
ien ui iL,
■ring om
diens be')
aderden m.
3 een piemd
('Ml iièm'"
t' breh r
tt Jiii /iii
3ld, én
[en je re'.u
ion Niuionso'
erstreki
3n h.n
orm.id, en
als pelgric1
le mark te#
zti mtinoc?
'd, alom, ai.
een 'hellen L
ei onbeva'Igi
ren van gelieii
stad, clan têgc
ig, maar spoec
3ig len to waa:
i naar den prins,
ft hjj de st.ou
elke het lof der
versteekt zich
t 1 .'li hoog
is te ren, in een
't ais een der
den haard on-
Hij geraakt er
- Hij kan niel
iin,' pezige, poo
'klila h s
anden plichA
Wel te k,
haar niet
ai: m
1 por
ust.
ecomt,
knap.-
1 aar-
en
her-
lie-
bi
de
spii.
icblad is tijdelijk opgenomen
N", waarvan de eerste afzon-
t is afgesloten met No. 34 van
LI.
iwe jaargang bij Bloemendaal's
jek (HELP U ZELF, 5e jaargang) is
rking. Wij blijven ons beginsel hand
's! meer boekjes te laten drukken
rikt noodig hebben. Onze vorige
c. i in 14 dagen uitverkocht. Ons
3k is voor Bloemendaal zoowel als
arlein onmisbaar gebleken. Het aan-
aatstq boekjes is ieder jaar gestegen,
lus Uwe advertentie gereed, liefst
teckening of kiek.
nt op dezen jaargang reeds nu in.
ld. voor de Indische
beweging.
(Vervolg en Slot.)
idei figuur, die veel belang stelde in de
zaak was de Javaansche desaman, die
onder zijp landgenooten opstond en de
:ondigdf; dat ze geen belastingen hoef-
te brengen zoolang niet bleek, .dat de
n der,g meenschap waarin ze leefden en
lodoence konden overzien, dat noodza-
'ti. Ook had hij er geen vrede mee,
landskinderen verboden was jiout
'T de bosschen waarvan het gouver-
,pvolging van de vroegere Javaan-
i .ch den eigendom toekent. Hij
voor gemeen goed. Het spreekt van
:e primitieve staathuishoudkundige
erd gemaakt. Zoo zijn er vóór de
jhg over Java ging meerdere desa-
arn, die zich geroepen voelden hun
6 vor te lichten, doch die hij gebrek
viklriing dan wel anderszins het rechte
ten. Een regent in de residentie
g bestuursman van doorzicht,
hekend, dat jiij een bepaalde
u had ingesteld om zulke warhoof-
;en nieuwe geest zich baan had ge-
,e sporen. Hij achtte het aanliou-
nen daarvan blijkbaar iets vanzelf
,s. idelijk nam Boedi Oetomo de lei-
ii) |.Qgelvluclit totdat, ten slotte de
I un de groote menigte doelbewust
i h ngaf en afleiding bezorgde. Het
volk noemt zich nu eenmaal met
r-icTti orang slarn (mohammedaan) al
ar* p en Islam er niet door heenge-
cft den Islam als religie doch leeft
'tits.
.n op Java deden bij hun eerste-
lelijk een grooten sprong voor-
t hun de geheime vereenigingen
onden. Ze gedroegen zich echter
en sportief, wat vooral bleek, wpru
eens handelend naar buiten optraden,
'het, dat ongeveer een jaar voordat
oproeren te Soerabaia uitbraken
Chinees werd terechtgesteld voor
onder mijn voorzitterschap, die
Cgekeerd van een uitstapje naar
q Üe zooveelste omvventelingsphase
Nog vol van den nieuwen geest,
hem was gekomen, liad de ener-
1 dadelijk bij zijn terugkomst de
h genomen in de geheime vereeni-
ene vlag" en trok er al spoedig op
uit met een bende medeleden om de landgenoo
ten als het ware te brandschatten. Doordat hij
echter stuitte op een minder meegaand slacht
offer. kwam hij met de justitie in aanraking.
Chineezen als getuigen gehooid verklaarden, dat
de leden van de groene vlag een ommekeer van
zaken voorbereidden en zoodoende geld afper
sten voor wa.pens en dergelijken. Op de ver
gaderingen van de vereeniging werden allerlei
wilde plannen van actie ontworpen, men had
het er over politie, belastingen en wat al niet.
Het maakte echter zoo den indruk, dat die
opwindende vergaderingen de leden steeds meer
zouden verleiden tot het bedrijven van onbezon
nen gewelddadigheden, dat ik niet schroomde in
de Soerabaiasche pers als mijn overtuiging ten
beste te geven, dat het bestuur scherp zoude
hebben toe te zien om te voorkomen, dat het
van kwaad tot erger ging. Men geloofde het
wel I De zaak was immers van de baan, en de
Chineeezen golden nog steeds voor de nijvere
ingezetenen, steunpilaren van het oude regime,
die bovendien bij voorkeur door een artistieken
bril werden bekeken.
De Arabieren raakten door al deze actie ook
langzamerliand uit de plooi, vooral .toen de
.Tong-Chineezen, die nog steeds de aanspraak
toe wan (mijnheer) dierven de bevolking demon,
streerden, dat ze niets minder waren d£n de
Arabieren de zoogenaamde toewanan (heer
schappen).
De Indos moesten zich daarbij wel onbehage
lijk gaan voelen. Van alle kanten dreigde steeds
meer aanvechting in den strijd om het bestaan.
Ze sloten zich aaneen en kwamen tot sociaal
denken en voelen, doch geraakten ten slotte
helaas in het zog der demagogie.
Wanneer we dr. jur. L. Spiegel, hoogleeraair te
Praag, mogen nazeggen, dat we in godsdienstig,
ethisch, philosofisch en politiek opzicht de
menschen met vrij grooote duidelijkheid kunnen
onderscheiden in twee groepen, n.l. „solche die
heteronom veranlagt sind, die also die Normen
für ihr ganzes Verhalten und für den Inha.lt
ihres Denkens von auszen, von einer ihnen
selbst gegenüber stellenden Autoritat empfan-
gen und erwarten, und autonom veranlagte Men
schen, die sich die Normen und Anschauungen
selbst zu bilden oder weinigstens zu eigen zu
machen bestrebt sind" dan meen ik te mogen
besluiten, dat de bevolkingsgroepen op Java
vóór de groote beweging ze beving, reeds bezig
waren in politieken zin de grens van de hetero
nome sfeer, waarin ze zich bewogen, te over
schrijden.
f EUILLETON.
mUS VOOR OUDERS.
morgen zonder eten naar school gegaan,
vader thuiskwam den vorigen avond,
hem aldus toegesproken Het is den
ijna ondoenlijk, dat kind te regeeren.
rdt ze ongehoorzamer, en ik ben ten
aareven bij het eten, ik zette haar
rvan ze niet bizonder houdt, heeft
elselmatig geplaagd door haar houding
i'Ti. ik heel boos gewórden ben, haar naar
{ffjaagd, en gezegd, dat zij nu geen eten
r if 'ben zou vóór ze dat vriendelijk vroeg. Zoo
ib near dwingen, zich behoorlijk bij het eten
gfn, en mij door haar overlegde onaange-
"■b' niet meer te verbitteren. Ik geloof, niet
r'jl" w hebben gehandeld, want nu, wederom
n' 'ui' ik nog goed wat ik daareven in bóos-
tricot.
f' lijkt mij zeer goed, had de vader geant-
bet is wellicht het eenige middel, waar-
te hereiken valt. Geduldig, overredend toe-
'ste, tweede en derde les stonden in vorige
an dit blad. l aar deze lessen echter geen
bben, noch met elkaar, noch met iets ter
eenige beteekenis, behoeven wij niet te
'tilke nummers.
nde lessen komen eerstdaagswellicht
gelijk ook voorloopig nog niet, in elk
■oolang er eenigszins degelijke copie voor-
'S wan£ die gaat natuurlijk voor.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Voordracht Onderwijzers.
In de gemeenteraadsvergadering van 16 dezer, zal
de benoeming van onderwijzend personeel aan d*
Lagere en M. U. L. O.scholen plaats hebben. Ten
eerste van een onderwijzer of onderwijzeres ter voor
ziening in de vacature van den heer Hoekstra, aan
de Lagere school.
Op de voordracht staan
1. de heer A. H. Daam, te Zwolle;
2. Mejuffr. Ilarmen Bolt, te Leiden;
3. Mejuffr. Dewes Talsma, te Zwolle;
Ten tweede van een onderwijzeres in de voorbe
reidende klasse der Lagere school.
Op de voordracht staan:
1. Mejuffr. Joh. Maria Goverdina IJzerman, te
Bloemendaal
2. Mejuffr. Anna Maria Gisius, te Amsterdam;
3. Mejuffr. Antonia ITendrika Hempenius, te Am
sterdam.
Ten derde van een onderwijzer in de gymnastiek
aan de M. U. L.-sehool.
Op de voordracht staan:
1. de heer A. J. Meijerink, te Haarlem;
2- de heer P. A. Kok, te Zaandijk;
3. de lieer Simon Ilooij, te Schoten.
Ten vierde van een onderwijzeres in handwei ken
aan de M. U. L.-scliool.
Op de voordracht staan:
1. Mejuffr. Cornelia Johanna Lamsvelt, te Am
sterdam
2. Mejuffr. TT. J. Kerstens, te Haarlem;
3.. Mejuffr. H. A. Scale, te Alkmaar;
Ten vijfde van een onderwijzer in het tiekenen
a^n de M. U. L.-scliool.
Op de voordracht staan:
1. de lieer Joliann Heinrich Pfersich, te Den
Haag;
2. de heer Jan Karei Christiaan van Brussel, te
Haarlem
3. de lieer Jan Willem Lindeman, te Amsterdam.
Gevat.
De dief van de zilveren kostbaarheden uit villa
„Puinwijck" is gevat. Eenige dagen na den diefstal,
werden door een jonkman bij een uitdrager te Am
sterdam een aantal zilveren gebruiks-voorwerpen
aangeboden. De koopman kwam niet tot zaken, en
nam, argwanend geworden door den wel wat lagen
prijs, door den aanbieder gevraagd, dezen jonkman
eens goed op, en meldde het geval met een uitvoe
rige beschrijving van 's jonkmans uiterlijk, bij de
politie aan. Da Amsterdamsche politie, door de
Bloemendaalsche collega's reeds van liet booze be
drijf in kennis gesteld, meldde op hare beurt een en
ander weer te Bloemendaal. En nu wist onze politie
d^ hand te leggen op den bedrijver, een zekeren, of
lipver gezegd: een onzekeren F,, achttien jaar oud,
en' bellanger van beroep. Hij had in de villa „Duin-
wijck" gewerkt en kende de localiteit blijkbaar uit
muntend. Hij zei uit armoede hij was werkeloos
de slechte daad te hebben volvoerd. Een gedeelte
van den schat was reeds verkocht, het grootste deel
had hij echter, zoodra hij vernam dat de politie hem
op het spoor was, tusschen het riet in een soort
moerasje bij Sloterdijk verstoken. De politie vond
de kostbaarheden daar dan ook terug. De jonkman
is naar do gevangenis te Haarlem overgebracht.
Tentoonstelling.
De tentoonstelling der werkstukjes van de leer
lingen der Bloemendaalsche Schoolvereeniging in het
gebouw dier vereeniging, vindt veel belangstelling.
Zij verdient dat dan ook wel; aardige stukjes liaud-
werk, getuigend van het inzicht, de vaardigheid en
goeden smaak der leerlingen, zijn op aangename wijze
gerangschikt, en maken een zeer goeden indruk.
Het is een aardige tentoonstelling.
spreken baat niet; ik weet dit zoowel als gij door
ervaring; op zulk een oogenblik gedraagt het kind
zich als een boetvaardigst zondaar, schreit, en be
looft, zich te beteren, dóch nauwelijks een uur later
bedrijft het opnieuw hetzelfde, waarmede het ons
gegriefd had. Straf dunkt mij, practisch, het eenige.
waarvan goed gevolg te verwachten is; slaan keur
ik af, doch een straf als deze niet; die zal haar doen
zien dat wij ons niet door een kind laten beheer-
schen; daar we nog nimmer zoo streng tegenover
haar waren, moet het voor zulk een enkelen keer
wel een diepen indruk op haar maken. Ze is vast
houdend, geeft niet spoedig zich gewonnen, doch
honger voelend zal ze wel wat plooibaar worden. Ik
prijs je handelwijze en stem er volkomen mede in.
Aldus gebeurde het, dat Zus dien morgen zonder
te eten naar school ging.
Ik heb nog met gegeten, zei ze in vertrouwen
tot een schoolvriendin, je moet het niet tegen
andere meisjes zeggen, want ik wil niet, dat ze
weten zullen, hoe slecht mijn ouders voor me zijn.
Ik heb gisteravond iets, dat mijn moeder mij voor
zette, niet willen eten, en nu heeft ze mij gezegd,
mij geen eten meer te geven voor ik er om vragen
zal. Ik doe dat in geen geval. Wanneer ik straks
thuiskom, zal zijzeive het mij wel aanbieden, zij is
veel te bang, dat ik eens honger hebben mocht.
Ik zou het vragen, raadde het meisje met een
glimlach.
Neen, ik doe dat niet, antwoordde Zus beslist,
dit heb ik me nu eens voorgenomen.
Domme meid, zei de vriendin, ik zou het
maar vragen; je moet dat tóch doen; indien straks
niet, dan toch vanavond. Groote menschen kunnen
ons dwingen te doen wat zij van ons wenschen. Ze
zijn sterker dan wij; wanneer ze eenmaal iets ge
zegd hebben, houden ze zich daaraan.
Denk je dat, onnoozel kind deed Zus hoog-
Ongeval.
Er was Zondagmiddag een groote opschudding in
de Busken-IIuetlaan te midden der aangenaam be
drijvigo Zondagsvreugd.
Een 14-jarige jongen, D. G., uit Amsterdam, was
door links uit te wijken, met zijn fiets onder een
rijtuig geraakt. Hij werd doodelijk gewond, en
overleed na een kwartier in het huis van den heer
Lindeman.
Men kan niet voorzichtig genoeg zijn, vooral des
Zondags, wanneer het verkeer drukker en dus sneller
van tempo is.
Wilt, daaraan denken, vrienden.
Naar wij vernamen, zal Zondagmorgen te 10 uur
ds. Idenburg, predikant te Amsterdam, te Blo:
mendaal optreden.
Hartenlust
De uitslag der veiling van „Hartenlust" in het
Algemeen Verkooplokaal, te Haarlem, op Donderdag
9 Juli 1.1. is als volgt:
1. Een villa met tuin aan de Ilartenlustlaun, te
Bloemendaal.
2. De buitenplaats „Hartenlust" aan de Harten-
lustlaan, te Bloemendaal, bestaande uit heerenhuis,
park, vijvers en aanhooren.
3. Een terrein? grenzende aan perceel 2 aan den
Vijver weg, gediend hebbende voor hertenkamp en als
zoodanig thans in gebruik met hertenkok en vijvers.
4. Een bouwterrein aan den Zuider-Stationsweg,
groot 8 A. 95 cA.
Perceelen 1, 2, 3 en 4 gecombineerd. Opgehou
den 102.105,—.
Gemeenteraad.
Vergadering van den raid op Donderdag 16 Juli,
des namiddags 2 uur.
Agenda:
1. Ingekomen stukken.
2. Verzoeken om ontheffing van bepalingen dei-
bouwverordening.
3. Aanbieding van de gemeente-rekening over
1913.
4. Voorstel tot demping van de sloot achter den
KinheimwegJ
5. Benoeming van onderwijzend personeel aan de
scholen te Bloemendaal.
6. Voorstel tot het verleenen van een toeslag op
het pensioen van den oud-agent, van politie Heid-
weiller.
7. Vaststelling van een gewijzigde bouwverorde
ning.
8. Benoeming van twee zetters voor 's rijks di
recte belastingen.
9. Benoeming van een lid der plaatselijke school
commissie.
10. Benoeming van een accountant ter contro
leering van de gemeente-financiën.
11. Aanbieding van het gemeenteverslag.
12. Voorstel tot beschikking over het batig saldo
der waterleiding.
13. Voorstel tot liet verleenen van concessie voor
gaslevering in Aerdenliout-Bentveld.
14. Voorstel tot het geven van namen aan verschil
lende wegen.
15. Vaststelling van het kohier lioofdelijken om
slag dienst 1914.
Uit het Politie-rapport.
Processe n-v erbaal zijn opgemaakt, wegens
rijden zonder licht; loopen over verboden grond;
rijden over verboden grond; openbare dronkenschap.
Gevonden en terug te bekomenbij S. Sikkens,
Ivinheimweg N°. 41, te Bloemendaal, een zijden das.
hartig, dan ken jij mijn vader en mijn moeder
niet; bij hen kan ik altijd mijn wil doorvoeren.
En je zeide daareven, dat ze zoo slecht voor je
zijn, praatte de ander.
Zus werd eenigszins rood. Niet altijd, dat heb
ik niet gezegd, antwoordde ze, bits om haar verle
genheid te verbergen, niet altijd, maar vanmorgen
wel.
Ik zou maar verstandig zijn, en erom vragen,
herhaalde het meisje lachend, dat gebeurt tóch.
Al had ik het willen doen, nu in geen geval,
stoof Zus op.
Een uur voor den tijd, waarop Zus gewoonlijk uit
de school thuiskomt, staat de moeder reeds voor het
venster, en ziet uit naar het kind.
Het is een koude winterdag. Uit den bruin meta
len hemel breekt sneeuw, en wind gaat roepend door
de straat. In een raamkozijn bedelt een magere
vogel.
De moeder doet onrustig, verwijdert zich herhaal
delijk van het venster om haar huiselijke bezigheden
voort te zetten, doch komt daar telkens weer terug,
en blijft met onbestemden blik naar buiten kijken. De
aanblik van het barsche weer verhoogt haar onrust.
Het is nu toch ook werkelijk niet de tijd van het
jaar, praat ze in zichzelve, waarop men een kind
met een ledige maag laat uitgaan. Indien het nog
in den zomer was. Ik hoop, dat ze om eten zal vra
gen, wanneer ze straks thuiskomt; ik geloof, dat ik
het anders uit mijzelve geef.
Geluid van stappen klinkt in de gang; het is de
vader. Zij had dien heel niet zien aankomen in de
straat, hare aandacht alleen gericht op schoolkinde
ren, welke reeds in groepjes voorbijliepen.
Is Zus nog niet thuis? vraagt hij onmiddellijk.
Neen, nog niet, antwoordde ze, heb je haar
niet gezien in de straat
Ik heb haar niet ontmoet, maar de school is
uit; ze zal wel spoedig komen.
Mijn God, jij ziet toch ook niets.
Ik zie toch wel, dat jij spijt hebt van je streng
heid en haar, wanneer ze straks thuiskomt, eten
geven wilt.
Het is, geloof ik, maar het best dat te doen.
Het is koud buiten; het is heel ongezond» met een
ledige maag nu uit te gaan.
Ik zou nog wachten. Wellicht vraagt ze het
zelf.
En zoo ze dat niet doet
We kunnen het eerst eens afzien.
Zus belt. Verheugd zien de vader en de moeder
elkaar aan.
Daar is ze, zegt zij glimlachend.
Ja, daar is ze, doet hij eveneens met een glim
lach, welke echter afneemt naarmate hij de deur
nadert, en wanneer hij die opent, heeft zijn gelaat
een duistere, schier Apocalyptische expressie bereikt.
Het kind groet niet, en stapt, zonder op te zien,
naar binnen.
Je kunt naar boven, naar je kamertje gaan,
beveelt de vader met een zware stem.
Zus hangt rustig hoed en mantel aan den kapstok,
en klimt de trap op; niets aan haar verraadt de
geringste ontroering, haar korte vaste stappen op
de treden mogen eer braveerend heeten. De vader en
de moeder, luisterend in de open kamerdeur, hooren,
hoe ze, boven gekomen, een stoel naar het venster
schuift. Dan is het stil.
Ze zit, fluistert de moeder.
Ja, ze zit, bevestigt de vader met een nauw ver
neembare stem.
Wat moeten we nu doen
Wachten; ze zal wel uit zichzelve komen.
En als ze eens niet komt
Dan zullen we verder zien.
