Jtt bet Jotel Koyat"
breven. Als student te-
voor poëzie dan voor
;lde zich dichter en wij
studentenwereld geëe
romoveerde Beets te L.,-
>p een proefschrift o\
3aus Pius II". Met zijn
damera Obscura'" heeft
elijk gemaakt; Nederls.d
vergeten. Het is een stuk
dadelijk werd de Came-
Potgieter en anderen te-
want dit boek heeft een
op onze beschaving ve
el gedrukt op de Ne. er-
tt spreektaal,
ns:
is in mijn Cameri
in mijn gedichten
i de Camera heeft hf
egeven en zijn gedic ten
eelden zijner persoo
ning is, en, o, voora «ij
alsjeblieft. Want hei
tusschen gevoelige
t droefgeestigheid t( I
voor de droefgee; gen'
tig. Maar kijk ms dat
bruine, dat zwaarn nde
sns in de zon.
oorbode van den w
lige, dichterlijke gen
dat? Ja, de winter,
spieren van ons liet:
ie hardt, en het za 1
een zware pantser- j
die zijn eindeloozc
steden hangt en c
voningen sierlijk 1
n hebben hun eigenaar-
n zij komen wanneer he
le schreven wij voor een
■eeds over het ophan n
omer beklaagde
alles den goeden kant
et beste er aan eeren, da
nschheid heeft daar
en als de tegenwoordige
rwijl dit blad afgedri c.
onden wordt, het zomer-
volkomen herstellen. f'-a" i
riendelijk deze dichttlijl-
oatting als överboc
U
Pro
taakt
Beu ovr
fcnscl
it het p o 1 i t i e-r a p p o r t.
cesse n-v e r b a a 1 zijn opge-
De nieuwe weg.
onzer lezers geeft ons een plan aan
den nieuwen weg Zandvoort—Bloe-
tal. Hij wil n.l. een breed middenpad
je'auto's en verdere voertuigen zien
legd. en ter weerszijden daarvan een
van rioolvormige buizen van beton,
welke de voetgangers veilig kunnen
quipen.
zou waarlijk een even zegenrijke als
itige oplossing zijn.
De tram.
scherpzinnige lezer zal hebben opge-
dat met de in gebruikneming van
ibbel spoor de trams Bloemendaal—
em nu elke 10 minuten vertrekken.
K ts van, gelijk vroeger, elk- kwartier.
D atste is nog wel op de lijn Haarlem—
•een het geval.
ilp aan Belgische en andere vluch
telingen.
bestaan ter zake twee centrale comi-
oudste is gevestigd te Amsterdam,
rstraat 04, zijn naam is: Ned. Comité
eun van Belgische en andere slacht-
Het telefoonnummer is 2721.
t tweede comiteit is gevestigd in het
aal Bureau voor Vreemdelingenver
te 's-Oravenhage, Voorhout N°. 45.
la J.304 uur, telefoon H 5537.
t eerste comiteit zullen wij A noe-
je het tweede B.
is opgericht in overleg met den cou-
eneraal van België, te Amsterdam:
|c zitter is rar. Th. Stuart; penning
ter mr. O. J. Fabius (Kasvereeniging),
ïeeft onder-afdeelingen, voor Haarlem
eene waarin zitten dr. Broese van
i nau, J. J. Cock, mr. H. J. D. D. En-
I. Jé: het verzamelt geld. bezorgt huis
je ns, aan onvermogende zoowel als an
ti (wie uitgewekenen huisvesten wil,
jr anfft een eenvoudige vragenlijst ter in-
I ig) en steunt ook onvermogenden op
llli lei wijze.
opgericht in overleg met een der
den van departementen, bemoeit zich
n met het bezorgen van huisvesting
|i \ederlandsche gezinnen, aan uitgeweke-
dic daar eene, zij 't ook niet groote
|d deCosstelling kunnen betalen.
er. B. wisten Vrijdag van elkanders
|'i aan nog niet af. Zij zouden na dien
met elkander verstaan,
i Rotterdam en Leiden zijn afzonderlijke
-i plaatselijke comiteiten opgericht,
/oolang de samensmelting van A. en B.
li. heeft plaats gehad, schijnt het ons niet
ie enscht 'plaatselijke afdeelingen op te
cliten. Intusschen kan ieder gezinshoofd
wil steunen, zich wenden tot A. of B.
|iji mededeelingen of steun overeenkomstig
iie bestemming.
Wij veroorloven ons dit bericht te be-
ttlouwen als in het bizonder bestemd voor
l|emet wie wij ons voor Bloemendaal
in r deze zaak mochten onderhouden.
I it in Den Haag ingewonnen inlichting
'sk ons, dat armlastige uitgewekenen
l'-rden geholpen vanwege onze regeering.
hulpschool bij de gevangenis. Dat vele ou
ders uitzien naar de opening der U. L. 0.-
school in het Kleverpark, is te begrijpen.
Zou die houten hulpschool daar niet kunnen
geplaatst worden?
haar burger, die de boek-
i. Een standbeeld va';
taat, zooals ik reeds P'j
Aarkt bij de St. Ba
nderschriften bij zijn Vn'
hem gesproken als van
en het moet gezegd vvor-J
:t hem steeds verdedtC»
i- ook, wel zeker, dat I
lekomt. ofschoon er z^c'j
Coster bestaat. Hoe
rs zijn niet weinig trotse 1
aamd om haar dru ,K
- roem niet kunnen ham'-
bekendheid op tvj
perkt geworden tb I
-. bizonder v an Hebi
te karakters. Op h<s
ital drukkerijen niet
provinciestadje."
Jacobsen Jens<-
wegens-diefstal van perenloo-
-r verboden grondOpenbare ilron-
aji en stellen vam wildst-rikken.
ii >n en t- rug te bekomen bij:
Park Meerenberg N°. 14, te
ral, een huissleutelH. van
- hlaan N 12, te Bloemen-
doublé armband; Mej. Wax-
linwe N°. 2, te Overveen,
n .n g>;oudgevat;
i inlust weg- X 16, te Overveen,
dofzak met inhoud; aan het
I1' u politie te Overveen, een sleu-
I ,i een nummer; een zilveren
en band van een kinderwagen
zwarte handschoen,
orens een gouden broche; een
cdajliori, een witte zakdoek,
'li gulden: een riem van een
gcudei schakelarmband
■oen een "pet en een zWarte
tnsdi.
HilRSHRLIJKE STAND.
g 4 September tot en met
I' 'J<t..: 10 September.
o ren: .z van J Kuné en F. van der
an K. Nieuwenhuis en A. Har
kt van D. Schrama en A. Smit.
- 1 r >uw dCh. van Kessel en
>l - oerakker.
den: P. Hulslbosch, 85 j.; P.
I.G. A. C. Diemei, 13 j.; H.
k, 75 j.
den in bet gesticht Me e-
Inber C. S. M. Sluijier, 70 j.; H. W.
Steun-Comiteit.
Over de maand Augustus is door de open
bare onderwijzers voor f 600,— geteekend
ten behoeve van het Steun-Comiteit.
ov 1.
ERE
GEMEENTEN.
De Schooi.
hendaal flink gezorgd voor
door zijn nieuwe
I .-Oi
park
Harten!ust", Haarlem heeft
g itgezonden klassen in de
Museum van Kunstnijverheid.
In het museum van kunstnijverheid, te
Haarlem, wordt eene tentoonstelling gehou
den van afbeeldingen, betrekking hebbend
op de bouwkunst en de toegepaste kunst
in België.
Wij krijgen een algemeen overzicht der
oude architectuur en van de menigte kunst
werken die in verschillende steden hls Leu
ven, Mechelen, Luik, Bergen. Brussel, Di-
nant, Dendermonde en andere plaatsen ver
spreid zijn.
RECHT EN WET.
Als bijlage bij dit nummer ontvangen
onze lezers een afdruk met korte toe
lichting van den wet, welker lange titel
wij hier niet weder kunnen afdrukken.
Wij stellen ons voor de volgende week
de Beurswet 1914 op g'elijke wijze aan
de vrienden van ons blad aan te bieden.
Dinsdag 1.1., wend voor de rechtbank'te
Haarlem gepleit voor de gemeente Bloe
mendaal tegen Roelof Kuipers, inge
nieur, wiens rekening voor werkzaam
heden in zake de gecombineerde water
leiding nog piet was betaald. Die plei
dooien waren uit juridisch, oogpunt niet
heel belangrijk, eigenaardig was dat de
ingenieur Kuipers zelf ook pleitte,
deels tot toelichting van zijn tarief,
deels tot staving van zijn eisch in het
algemeen. Ons trof daarbij eene min
der juiste mededeeling van. deze partij;
hij gevoelde zich zeer gegriefd, omdat
-deze zaak met Bloemendaal hem zulk
een slechten naam had bezorgd. Wij
weten allen dat dit niet juist is de inge
nieur Roelof Kuipers dankt in onze ge
meente zijn slechten naam aan zijn op
treden in zake de plannen der eigen
gemeentelijke duinwaterleiding aan den
Doodweg, waarin hij van misleiding van
het gemeentebestuur, althans va.n een
gedeelte daarvan is overtuigd.
N eutraal!
Wij drukken voor onze lezers hier het
gedicht Neutraal" van den begaafden,
jongen Hollandsehen lichter Frangois
Pauwels af.
Neutraal? 't Is goed.
maar we zullen het zijn met kracht!!
De lachende, zonnige Hollandsche landen
zijn veilig voor vreemde, begeerige handen,
want ginds aan de grens staat het geuzenkind,
met blozende wangen en recht inden wind
en 'het weet wat het wil, het waakt en wacht
Neutraal? - 't Is goed,
maar neutraal met krachtj!
Neutraal? 't Is goed,
maar we zullen het zijn met vuur! -
We hoeven den vreemden geen gunsten te
[vragen,
we zien met vertrouwen terug op de dagen
toen Holland in bijkans een eeuw van strijd,
den dierbaren grond van geweld had bevrijd,
't Verleden herleeft in dit moeilijk uur:
Neutraal 't, Is goed,
maar neutraal met vuur!
Neutraal? 't Is goed,
maai- we zullen het zijn met lusti!
Klein-Holland, bevochten op polders en
[plassen,
duikt liever in 't nat met zijn bloeiende
[grassen,
dan dat het den vijand zijn poorten ontsluit;
één woord, en geen mensch -die het water
[stuit'!
Wij zijn ter verdediging toegerust
Neutraal? 't is goed,
maar neutraal met lust!
Neutraal? -'t Is goed,
maar we zullen het zijn met trots!
Het land van de vrijheid, het land van den
[vrede,
loopt niet in 't gareel van de machtigen mede,
van allen do vriend, maar van niemand de
[knecht,
was immer zijn streven, een strijd voor het
[recht'!
Neutraal? 't is goed,
maar neutraal met trots!
Neutraal? 't Is goed,
maar met moed, met heldenmoed,!
Hij kome de vijand, we zullen ons weren,
hij kan van de jongens van Holland nog
[leeren,
hoe 't beter is allen te gronde te gaan
dan onder de vuist van een vreemde te staan;
zoo leerde door eeuwen der vaderen bloed,!
Neutraal? 't Is goed,
maar met heldenmoed!
T00NEEL-OVERZICHT.
We zijn -dan het nieuwe tooneel-sei-
zoen, zoo goed en zoo 'kwaad als het
gaa,t „in deze slechte tijden" ingesuk-
keld. Want wel slechte tijden zijn het,
ook voor onze tooneel-artisten, die den
oeconomischen druk zullen voelen, meer
dan vele anderen, -die artikelen van di
recte gebruikswaarde en nuttigheid pro-
duceeren, omdat je nu eenmaal kunst
niet kunt eten, omdat kunst weelde
is en we voor weelde nu geen geld heb
ben of geen geld over hebben. En daar
om ben ik bevreesd, dan niet vele too-
neel-directies het kunnen „uitzingen" en
dat vele tooneelspelers door die zwane-
zaugen „op de keien" te staan zullen
komen. Intusschen de directies doen
wat zij kunnen. De N.-V. „Het Neder-
landsch Tooneel" geeft Zondag-, middag
en ook -avond-volksvoorstellingen, waar
van de entrees 27 en 16 cents bedragen.
Gegeven werd het vaderlandsche stuk
„De Stedendwinger" van Huf van Buren,
een stuk, dat ten tijde van prins Fre-
derik Hendrik speelt. Tusschen de be-
drijven door muziek van vaderlandsche
wijsjes. D-eze en de algemeene stem
ming werken meê om zulke stukken met
meer dan gewone aandoening te ge
nieten.
Het „Volkstopneel" van Colnot
Boons doet .ons ook „een blik slaan in
ons roemrijk verleden" door de opvoe
ring van „Die inneming vain den Briel",
oftewel „Die Bruid van den Watergeus",
groot historisch -drama in vijf bedrijven
enapothéose. Die regie is van Barend
Barendse en hij smult van z'n spel en
zou liet stuk wel tweemaal op één avond
willen spelen, om met een geestig dag
blad-criticus, die vóór mij zat bij de
eerste opvoering, te spreken. Die toe
schouwers in de zaal, vooral „op de
lioogere rangen" zijn minstens zjopi held
haftig als de spelers op het tooneel en,
als er geschoten wordt, hoorde men
roepen „de groote- slag".
I)e heer H-eijermans acht het passend
ons voortdurend te herinneren aan de
akeligheden, die er in de wereld gebeu
ren en heeft daar,om een soprt van oor-
logsprogramma, samengesteld. Er wordt
n.l. dooi" sommigen van zijne beste too
neelspelers en -speelsters en nog een
paar buiten zijn kring, onder zijne lei
ding, een „spectacle coupé" gegeven
zang, tooneel, voordrachten, cabaret
liedjes enz. Het begint met het, Wilhel
mus, gega mjd -djojojden heer Aug. v. d.
Hoeck en het eindigt met, Vorstenplicht"
(een anti-oorlogsstuk) djat goed gespeeld
wordt dopr Julia Cuypers en Henri
Brondgeest. Daar tusschen de sobere
voordracht van Gerand Arbpus van „De
Kurassiers van Cauroibert van Pol de
Mont (een gedicht ,o;ver een oorlog), een
goed geschreven „Falklandje" met een
prachtig burgervrouwtje, dooi' mevr.
De Boer -Van Rijk gespeeld, handelende
over -den oorlogstoestand, „een heeren
huis te koop" een satirisch Falklandje,
voorgedragen dooi' Brondgeest in clowns-
costuum. Dut heerenliuis is ge hebt
het al geraden wellicht het vredes
paleis te 's Gravenhage. Lou Saalborn
zing-t liedjes ov-e-r kindertjes, die sol
daatje-spelen en over het moratorium en
over een oud vrouwtje, dat de troop ziet
voorbij trekken en nu aan haar gesneu
velden zoon denkt, 't Is allemaal erg
vroolijkJe komt den Schouwburg ge
drukt in en je gaat e-r geslagen uit. Een
karakter-komiek zou, op het oogen-
blik, zijn gewicht aan goud waard zijn!
Bij de N.-V. „Het Nederlands oh Too
neel" zagen we een geestig blijspel„De
derde man" van Sabatino Lopez, de
geschiedenis van een weeuwtje, dat
hertrouwde. Ze werd weer weduwe en
nu komt er een derde man, die wel
„een avontuurtje" met haar wil heb
ben. Zij is niet avontuurlijk, ,wil wel
trouwen op 't stadhuis voor de derde
maal, maar zij ko-mt tot de conclusie,
dat dit avontuurlijker dan avontuurlijk
is en trouwt dus nietvolgens de
wet. Als er kindertjes komen is dat
vroeg genoeg.
't Stuk werd. vlot gespeeld. Het weeuw
tje was mevrouw Gus de- Vo,sPoolman,
de derde man, de jonge Van Kerck-
hoveii. Regie van D|e Vos.
„Het NederlandscM' gaat er hard op
vooruit.
Verder zagen we van -de N.-V. een
naargeestig tooneelspel van Tristan Ber
nard, getiteld: „Jeanne Doré". Het is
een gebeurtenis, die veel lijkt jöp he
„femme X" en „la fille Elisa."een
moord- en rechtbarkgesckiedenis. Hier
is het een 20-jarige jongen, die één
ouden oom doodt om zijne geliefde geld
te verschaffen. Zijne moeder, Jeanne
Doré, komt haar' zoon in den nacht vóór
dat hij geguillotineerd zal worden be
zoeken en hij, in de duisternis, trou
wens in de cel zittend met slechts een
luikje geopend, denkt dat het de
geliefde vrouw is, die hem vaarwel komt
zeggen en vraagt: „Fanny, zeg dat je
me liefhebt!" en de moeder antwoordt,
zich zelf verloochenend, hem in den waan
latend, dat het Fanny is, die bij hem
is, ofschoon z ij Fanny haat.
„Jacques, ik heb- je liefl" -Zooi is Jeanne
Dioré d e zich zelf wegcijferende moeder,
opgaande en verdwijnende in de moeder
liefde zooals „le p-ère Goripit" in iden
roman van De Balza.c de perso-nifieering
is van de vaderliefde. Mevrouw Mann
Bouwmeester speelde Jeann-e Doré, in
één woord onovertrefbaar en de jonge
Jan de Vos (de zoon van Jan C.) gaf,
als de 20-jarige, knap-, schoon natuurlijk
uiet tegen haar opgewassen, tegenspel.
Louis de Vries is aan het hojoifd van
een klein troepje naar Indië vertrokken,
om daar stukken van verschillend soprt
(Hauptmann naast Schnitzler en Bern
stein) te spelen. We wenschen hem ook
succes en een goede, voorspoedige reis.
Edmond Visser.
voorh. „De la Station".
Stationsplein 2 te HAARLEM,
lint ter le/ing: N. Rotterd. Courant, Handels
blad, Telegraaf, De Standaard, De Tijd,
De Maasbode en 't Nieuws van den Dag,
terwijl voor families, welke Haarlem overdag
bezoeken, een Portefeuille ter lezing ligt, welke
bevat The Graphic, 1' Illustration, London
News, Illustrirte Zeitung, Uber Land und
Meer, Punch, Pliegende Blatter, The
Sketch, London Life en Het Leven, alsmede
liet Berliner Tageblatt en The Daily Mail.
VRAGENBUS.
Den heer Q. B,, te N.
in beantwoording van uw schrijven, wij
zen wij u op de bijlage bij ons blad van
lieden. U vindt in deze bijlage antwoord
op de door u gestelde vragen
Den heer A. L. S.
In vervolg op ons vorig antwoord:
Door den minister van binnenlandsche
zaken is aan de voorzitters der verschil
lende examen-commissies bericht gezonden
hem opgaaf te verstrekken van de onder
wijzers, die tengevolge der mobilisatie het
examen, waarvoor zij zich hadden aange
meld, niet konden alfeggen of voleindigen.
De bedoeling schijnt, hen in de gelegen
heid te stellen, hun examen af te leggen
als zij weer tot hun penaten zijn terugge
keerd. Indertijd heeft de heer Juten in de
Tweede Kamer Z. Exc. ook over deze
kwestie geïnterpelleerd.
HET NIEUWE LEVEN.
De geschiedenis der
m enschheid.
6) (Vervolg- en slot.)
Nu blijft de vraag- of deze ontwikke
ling in de richting- van de -demokratie
wel geleerd wordt -door wat wij in het
algemeen van evolutie weten. Immers,
als deze is toenemende differentiatie en
integratie, wordt dan niet, ook in het
historisch proces, de cultuurdragend-e
menschheid. meer en meer gedifferen
tieerd tot een begrensden kring? Zoo is
liet. toch ook piet het organische: het
brein is afgezonderd geworden in den
loop der ontwikkeling en vandaar gaan
allerlei initiatieven uit, daar is een cen
trum van bestuur. Men zou dus kunnen
meenen, dat dc strekking' der evolutie
is naar het axistokratische, da,t. ook in
de gemeenschap eenzelfde tendentie zich
zal vertoonen. Maar toch is hier een
oppervlakkige beoordeeling van de fei
ten, want het is niet waar dat, latten
wij zeggen, de groote hersenen albestie-
rend zijnveeleer zijn Je lagere centra
betrekkelijk onafhankelijk, verrichten zij
hun werk zonder dat het brein er zich
onmiddellijk mee bemoeit. En voor zoo
ver liet er zich mee bemoeien zal, mag
het dit enkel doen door den arbeid van
de lagere centra te bevorderen, niet te
belemmeren, op straffe dat anders het
gohcele organisme ondergaat. Op deze
wijze hebben wij ons ook te denken
een redelijke gemeenschap; niet allen,
die er aan deelnemen, zijn gelijk, er is
hooger en lager, maar het lagere is
zelfstandig in zijn eigen sfeer, het hoo-
gere dient het -geheel met z'n superieur
bezit. Dit hoogere is de cultuur-ver
tegenwoordigende minderheid, dit zijn
de denkers en de dichters en de vro
men, niet zooals nu, de Streber; de te
genwoordige beschaving is niet aristo-
kratisch, immers niet werkelijk demo-
kratisch genoeg. Die idee, die de. historie
verwezenlijkt; doet sterk denken aan
anarchie, waarin allen waard zijn
te hoerscben, omdat zij geleerd hebben
te dien-en. Het is een federatieve asso
ciatie, waarin ten slo.te de wijsheid en
de goedheid de meester is. Dus komt
uit de droom der best-en, ais van Plato,
die z'n republiek geregeerd wilde hebben
door philcsophen, als van de profeten
wier verwachten was een Godsrijk dat
vrede brengen zou.
En als dit dan is bereikt, wat dan?
Als de evolutie haar hoogtepunt gevon
den heeft, dan volgt de devolutie. Zoo
is het alóm in de wereld, zoo- is het
met eiken staat, met elk organisme, zoo
is het met ieder atoom, dat de radio
logie leert liet zich op den duur
ontbindt. D-e kracht, die geïntegreerd en
gedifferentieerd heeft wendt zich om, er
heeft plaats een verstrooiing en een ge
lijkwording. De natuurwetenschap ge
waagt in dit verband van een d e p o-
tentieering der energie: een
maal zijn de warmteverschillen uitge-
wif-.cht en de evenwichtigheid van den
dood vei vangt de bewegelijkheid van het
leven. Dioeh ook dit is slechts betrek
kelijk. Op de periode van devolutie der
wereld volgt een nieuwe evolutieware
dit niet liet. geval, dan zo-u men moeten
komen tot het besluit, dat of de te
genwoordige ontwikkeling wel een einde
zal nomen, maar nooit is begonnen, of
dat zij wel is begonnen, maar dan is zij
tocli begonnen uit een der-gelijken toe
stand als waartoe zij eens wederkeert.
In dit tweede geval het eenig denk
bare daagt voor ons op het besef
va,n een we re ld kringloop, zooals
de Indiërs die eeuwen voor Christus
