ii Smakelijk
BROOD,
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGINfi
Stoom-Wasscherij „Hoek en Vaart", f*. jan klauwers zoon.
HENRI J. CARELS.
JAN-CiIJZEN VAART. Telefoon 523. SANTPOORT.
I
HAARLEM - HILLEGOM - LISSE.
HAARLEMMERMEER (Hoofddorp)
peciale afdeeling Heeren Fijngoederen. Eigen Waterinstallatiën. Hoogst hygiënisch.
N.V. Het Toon
KERK-AGENDA, Zondag 7 Februari.
Haarlem: Jongelieden Kerk (Geb. Protb.) 10-|u.,
Ds. PlantengaRem. Ger. Gem. 10 u., Ds. Beijer-
man, Rem. pred. te Amsterdam; Ev. Lutk. Gem.
10 u., Ds. Schade van Westrum; Ver. Doopsgez.
Gem. 10 u., Ds. Binnerts Sz.
BloemendaalNed. Herv. Gem. 10 u., Ds.
Van Leeuwen, 6J u. Ds. Yan Leeuwen.
Heemstede: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Le Roy,
Pred. te Sloterdijk.
Houtrijk en PolanenNed. Herv. Gem., 10 u.,
Ds. B. Baljon.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. B.
Baljon.
SantpoortNed. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
den Bergh van Eysinga.
limuidenNed. Herv. Gem. 10 u., Ds. Creutz-
berg, 2| u. Ds. Creutzberg. Doopsbediening
Doopsgez. gem. en Ned. Prot. Bond, 10j u., Ds.
Attema.
Zandvoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Talma,
Pred. te Bennebroek.
diezelfde tegenstelling ook in den men-
schengeest wijst. Plato weet zich, weet
den tnensch lid van een geestelijk heelal,
en ziet den menschelijken aard als redelijk
en zedelijk. Hij is de eerste geweest, die de
zedelijke natuur van den mensch begrepen
heeft.
Onze zedelijke natuur is vervat in de eeu
wige orde der idee. Het aangename en het
goede mogen dus niet meer, als voor Plato,
vereenzelvigd worden; neen, niet met het
Welzijn, het aangename, is het Goede èen,
doch met het Schoone. Het Heelal, waar
van het Goede, het Zedelijke de grondidee
is, is tevens schoon om zijn geestelijke har
monie. Schoon noemen we niet slechts wat
esthetisch welbehagen geeft, maar wat ge
schikt is voor zijn doel. (Zoo vinden we b.v.
de slankheid van een renpaard schoon, niet
om de schoone vormen, maar om de ge
schiktheid tnt rennen, welke uit die vormen
tot ons spreekt.) En zoo is diè mensch
schoon, die geschikt is voor de ideale we
reldorde, waartoe hij inderdaad behoort.
Hier valt het goede en schoone saam. Het
zoeken naar het aangename is dwaas, want
de zinnenwereld is veranderlijk; daarin gin
gen verslapte volken en beschavingen ten
onder. Wat wij na te streven hebben, is de
hoogc zedelijke persoonlijkheid; met haat-
leven wij in de wereldharmonie.
Den volgenden keer behandelt dr. Bie-
rens dc Haan „De Gerechtigheid voor den
tnensch en in den staat."
PLAATSELIJK NIEUWS.
O" Donderdag, 11 Februari, des namid
dags ten twee ure vergadert onze raad.
Militie.
Naar wij vernemen, is het aantal inge
schrevenen voor de militie, lichting 1916, in
Bloemendaal 66 man.
Arbeidsbeurs.
Men deelt ons mede:
Bij de arbeidsbeurs Bloemendaal, Over-
veen, Vogelenzang, zijn ingeschreven; 9
grondwerkers, 9 bloemisten, 2 loopknechts,
2 huisknechts, 2 schilders, 1 machine bank
werker. 1 metselaar, 2 losse werklieden, 1
naaister, 1 kookster, 1 werkster.
Landstorm.
De Haarlemsche afdeelingen I en II van
den Vrijwilligen Landstorm zijn Woensdag
te Vogelenzang geïnspecteerd door gene-
raal-majoor Ophorst, commandant der stel
ling Amsterdam, die na afloop zijne tevre
denheid aan de commandanten betuigde.
Uit het politie-rapport.
Proces s.e n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: loopen over verboden grond en
stellen van wildstrikken.
Gevonden en terug te bekomen bij
Kramer, Kleverlaan n". 3, te Bloemendaal.
een stuk kinderspeelgoed (aapje)G. A. van
Huider, Hoogewoerdstraat n". 11, te Scho
ten. een langharige herdershond; Voorder-
hake, Zijlstraat n". 10. te Haarlem, een
zweep; W. van Delft, te Aerdenhout, een
gouden broche; J. van Mierlo, Zijlweg, te
Overveen, een zwarte ceintuur; E. Oskam,
Rollandspad n". 19, te Overveen, een zak
mes; aan de pastorie te Overveen, een zil-
\eren armbandje; K. E. Meijer, Maerten-
van-Heemskerkstraat n". 48rood, te Haar
lem, een gouden oorbel; O. Roozen,
Rollandspad n". 37, te Overveen, een
fietsbel en een snonsdoos; aan het bu
reau van politie te Overveen, een voeg
spijker; een tabakspijp; een haarspeldje;
een grijze handschoen.
Verloren: een handschoeneen atlas
een sleutel van de posterijen; een deken;
een schooltasch met inhoud.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 29 Januari tot en met Don
derdag 4 Februari.
Geboren: d. van M. Herben en J. W,
van der Veldt; z. van J. Veen en M. Sarlet;
d. van J. D. Meeuwig en E. Spijkers.
Ondertrouwd: H. C. Kemper en H.
Muis.
Getrouwd: C. Sprokkelenburg en C.
van Been; J. Verdegaal en C. M. Oostdam.
Overleden in li e t gesticht Me e-
renberg: J. H. P. Hoorn, 55 j.; C. H.
Meihuizen, 59 j.; C. L. Kaiser. 83 j.F.
Trauschke, 79 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Lezing dr. Frederik van Heden.
Gisteravond trad Frederik van Eeden
voor den Ned. Bond voor Vrouwenkiesrecht
op met het onderwerp: „De vrouw en de
oorlog." De zaal was meerendeels met
dames bezet.
Spreker wijst erop, dat we bij het beoor-
deelen van groote gebeurtenissen als deze
oorlog, niet moeten stilstaan bij het oogen-
blik, maar we dienen zulke gebeurtenissen
te zien in de ruimte van de eeuwen .Voor
wie klagen, dat het toch maar jammer is,
dat juist zij dit moeten meemaken, dit: men
moet zich onsterfelijk voelen, schakel van
een eeuwigen keten. Voor wie zich niet al
dus gevoelt, is er weinig troost.
Strijd is natuurlijk; hij is in harmonie met
de wereld, en kan niet leelijk zijn, wijl de
wereldharmonie uitteraard schoon is. Is de
strijd der herten om een hinde leelijk? Of
keuren wij den strijd van welke dieren ook
in hun natuurleven af? Ook de strijd der
menschen kan tot verbetering, tot verhef
fing voeren. Wij menschen met ons beperkt
gezichtsvermogen zien maar een klein stuk
je van de groote werkelijkheid, en, de har
monie dus niet vattend, keuren wij af wat
we zien. De kunstenaar slechts is anders,
die ziet het groote, het omvattende, de har
monie, die ziet het schijnbaar leelijke.
schoon boven alles. Denk aan Rembrandt,
Shakespeare, Sophocles en anderen. Spre
ker zegt van zijn standpunt als dichter, deze
voor ons afschuwelijke wereldgebeurtenis is
misschien in het groote wereldconcert een
dissonant, die door den volgenden toon
wordt opgeheven, en dus in de harmonie
hoort.
De vrouw neemt een eigenaardige plaats
tegenover den oorlog in. Vroeger was zij de
prooi, waarom de mannen vochten; thans
kan zij, zich economisch en politiek ontwik
kelend, mededoen om den oorlog te bekam
pen. Men vrage zich echter wel af, waar
men, ijverend voor den vrede, henen wil,
want niet de leelijke, banale vrede, bloeitijd
van warenhuizen en biosconen. mag bet
doel zijn. Dan nog liever oorlog. Maar een
hoogere, schoonere vrede, als die waar de
Chineesche wijze Confucius van spreekt:
e6n tijd eenmaal, dat er geen rang en stand,
geen soldaten, geen vorsten meer zullen
zijn, en het goede menschelijke overheer-
schen zal in èen gemeenebest. Naar dezen
vrede moet het heen, en het gaat er ook
heen. Spreker is overtuigd dat deze oorlog
de zelfmoord van het imperialisme is; de
vorsten en machthebbenden willen gebieds
uitbreiding, zoogenaamden roem, maar het
volk geeft daar niet omdat wil vrijheid en
recht. En men maakt den volken ook wijs,
dat zij daarom vechten. Nóg gelooven zij
het voor ditmaal, èn zij vechten mee. Eens
zal dit echter niet meer zoo zijn, dan wordt
geen oorlog meer tusschen natiën gevoch
ten, maar de menschheid zal een e'gen-
domsoorlog vechten. En dat is noodig, want
meer dan ooit valt het in onze dagen op als
een afschuwelijk onrecht, dat èen man, die
niets doet, duizenden andere mannen voor
hem kan laten werken. Deze verkapte sla
vernij wordt evenals de openlijke slaver
nij van vroeger uitgevochten; zonder eeni-
gen twijfel komt de oorlog aan de imperia
listische dwingelanden, en dat zal der vol
ken ware oorlog zijn om vrijheid en recht.
Daarna eerst kan er een waarachtige vrede
komen, want tot haar voert slechts èen
weg: die der gerechtigheid.
Lezing „Onze Y 1 o o< t".
De lieer Van Aken, gepensionneerd lui
tenant ter zee zette Vrijdagavond voor
een groot en aandachtig publiek dui
delijk uiteen de waarde van onderzeeërs,
torpedobooten, kruisers, enzoovpiorts en
de diensten, die zij in den tegenwoordi-
gen oorlog verricht hebben. Hij waar
schuwde voor het trekken van slotsom
men uit hetgeen in den laatsten tijd op
zee is geschied, omdat het al of niet
slagen van een beraamde actie voor een
groot deel afhangt van toevallige om
standigheden. Wilde Nederland onafhan-
keljjk blijven, dan achtte spreker noodig
te zorgen vo;or eigen inrichtingen voor
het vervaardigen en onderhouden van
lanceer inrichtingen onder water, tluik-
booten, torpedo's, enzoovoprts.
Een lichtbeeldeuvoorstelling besloot
den leerzamen avond.
Nationale Tentoonstelling van
kunstvoorwerpen.
Hedenmiddag ten ure wordt de natio
nale tentoonstelling van kunstvoorwerpen in
„dc Kroon" geopend. Ter gelegenheid van
deze opening wordt dan ook een matinee
gegeven, waarbij verscheidene kunstenaars
zullen medewerken, als de dames W. L.
BoldinghGoemans, Olive M. Doyle, en de
heeren Johan Hooreman, Charles van dei-
Meer en Vincent Loosjes Jr. De toegangs
prijs is 1,50 per persoon. De opbrengst
komt aan het Nationaal Steuncomité.
VAN HIER EN DAAR.
Niet erg slim, en niet erg behoorlijk.
Wij slaan met onze geïnterneerde een
niet fraai figuur. Nu weer eens door ons
volksgebrek aan tucht en ordezin. Wij
doelen op Bergen waar de 2 officieren van
het Duitsche leger, die hun eerewoord had
den teruggevraagd, er, gelijk van zelf
spreekt, zijn van door gegaan. Gelijk van
zelf spreekt: want een krijgsgevangene of
geïnterneerde vraagt zijn eerewoord terug
om te kunnen ontvluchten zonder eerloos te
worden. Wij vinden het niet erg slim van
de militaire overheid de heeren vrij te laten
rondloopen en vooral tegenover de verbon
denen maken wij hiermede een mal figuur.
Heel erg is dat niet, want de verbondenen
slaan, althans sloegen tegenover ons met
hun harceleeren van onze koopvaardijvaart.
met hun in het zweet jagen van onze regee
ring een veel erger dan mal figuur. Boven
dien wanneer het in hun kraam te pas
komt, vallen ze ons plotseling aan, ook
zonder reden. Maar 't was toch beter ge
weest als deze ontvluchting niet had kunnen
plaats hebben. Die twee Duitsche heeren
evenwel zijn, wat ernstiger is, onbehoorlijke
lieden, ze hebben in Bergen tal van schulden
onbetaald gelaten; dat is vrij minnetjes.
Ons dunkt correct ware, dat de Duitsche
regeering deze liet betalen. Toch hopen wij
dat die regeering dit niet doet, en dat in
ieder geval onze regeering daar een stokje
voor steekt. De lust om eerst in Bergen goe
den sier te slaan en er dan tusschen uit te
piepen, zou allicht te zeer worden aange
wakkerd.
Moraalwij zijn veel te goedig, de Engel-
schen zeggen: te sloom, de Duitschers: te
suf.
Laat het nu uit zijn, anders alle geïnter
neerden maar aan strafwerk gezet, er valt
bij ons nog wel het een en ander te doen.
Nieuwe moeilijkheden.
Nadat Engeland de Noordzee tot oorlogs
gebied had verklaard, heeft Duitschland
hetzelfde gedaan ten opzichte van Engt.l
land, Schotland en Ierland, het Engelse!
kanaal inbegrepen'. Het heeft zelfs afgekoJ
digd die landen te willen blokkeeren. Tol
dusver kenmerkte de Duitsche oorlögsactJ
zich niet door grootspraak-zonder-kraclil
Ook op deze grootspraak zal dus krachtig!
actie in dien geest volgen.
Dit een en ander dreigt allengs vervelen!
tc worden voor Nederland.
Neutraal zijn is goed, maar door bei(]tL
tegenpartijen gelijkelijk te worden ingedeulj
werkt zeer onaangenaam en prikkelendl
Men is nu eenmaal iets of men is niets. |J
men iets, dan reageert men op actie,
actie die ingaat tegen een organiek, een onj
misbaar levensbestanddeel, kan een natuur l
lijk persoon antwoorden door zich op
offeren of door geweld te gebruiken;
staat, onze staat in zijne tegenwoordig!
ontwikkeling, kan dit alleen doen door hel
laatste.
Zoowel Engeland, Frankrijk als Duitsdl
land kunnen zich bewust maken, dat, al
moge onze regeering met onvergelijkelijk!
toewijding en bekwaamheid oorlog verhoe!
den, het Nederlandsche volk (papzakken,
kamergeleerden en sociaal-democraten, I
voor zoover deze laatsten niet zijn bete!
dan hunne theorieën uitgezonderd)
noods naar twee kanten van zich zal «/hj!
ten. Die zeëen-geschiedenis van beide hul
ren prikkelt erg; het is volstrekt onverdra.f
gelijk dat vreemde luchtvaartuigen naar
moordend werk snellen door onze lucht;I
met gezonden argwaan leest de Nederlan-1
der, dat van de 2 Fransche vliegofficiereul
op Zuid-Beveland geland, lieden dus die I
de effectiviteit onzer kustverdediging heb!
ben kunnen beloeren, één Nederlandse!
spreekt; met misnoegen leest hij, dat bijl
Bergen op Zoom twee Belgen voorzien van I
vragenlijsten, wegens spionnage zijn opge-|
pakt.
Het Nederlandsche volk heeft zich, in denl
hoek geduwd, als een lam gedragen, heil
heeft zich laten beleedigen zich den zakl
laten rollen, het een door den een, het an-l
dere door de anderen. Maar wanneer een|
van die anderen aan zijne persoonlijkh
komt, roept het: roer mij niet aan." en bij|
herhaling slaat het toe.
Een regeering die het anders wilde,
zou liier hebben uitgediend. Want zelfs
al kwam de volksvertegenwoordiging,
die voorspoedig op nonactiviteit is gezet 1
niet uit eigen beweging in het geweer,
het volk zelf zorgde voor zijne zaak.
Het Nederlandsche volk lieoft niet het
moeilijkst bewoonbare plekje van Europa
tot een kunststuk en tot een paradijs
gemaakt, om er zelf van benauwing tr-
stikken of er dood te bloeden, van twee
kanten leeggezogen.
"Wij staan ver af van onzen troon,
maar als niet verschillende teekenen ons
bedriegen, durven wij gerust verzekeren:
onze Koningin heeft dat reeds lang be
grepen.
De neigingen van de sociaal-demoera
ten (zie de uitlatingen van Vliegen en
van Van Kol) gaan naar Frankrijkde
neigingen der r,-katholieken gaan naar
Duitschland, maar de neigingen van
Nederlanders, hoe zij zich verder nog
mogen noemen, - er zijn dank zij lucht,
aarde, water, historie, taal, o,ok men
schen, sociaal-democraat of r.-katho
liek geheeten, die ned.erland.ers zijn, hun
neigingen gaan uit n a a r Nederland.
Aan ons kantoor zijn kosteloos zoo
veel afdrukken te verkrijgen als men
wensclit, ter verzending aan vrienden
en kennissen van ons artikeltje over d
vrijwillige landstorm en „nieuwe moei-1
lijkheden", mits aangevraagd voor a.s
Dinsdag 12 uur. Red.
O n z o P r ij s v r a a g.
In verband met wat wij verleden week
meldden, deelen wij nog mede, dat de
inzendingen niet onderteekend, maar van
een motto voorzien moeten zijn, en ver-1
gezeld van een gesloten enveloppe
inhoudend den naam van den inzender,
terwijl aan de buitenzijde slechts liet
motto moet zijn geschreven.
De inzendingen moeten uiterlijk 1
Maart e.k.. in ons bezit zijn.
iBinii!
hml
TELEFOON 360.
■H
D. MIEZEB.TJS, Kleêrmaker,
Leidsehevaart 92. Telefoon 8X5.
Z ij 1 w e g 87. Telefoon 2016.
TEDING VAN BERKHOUT DE CLERCQ.
Effecten en Coupons. Prolongatie.
Administratie en Bewaring.
Bewaarinricliting (Loketten)
te Haarlem en Hillegom.
Zondag 7 Februari
2 uur.
Wegens het groote succes
opvoering van
fdnerette van Mevr. HORN
KWAST.
Baleon ft—, Stalles
Uontloge en Parterre f 0,t
low f 0,50, Amphith. f 0.2
15 "procent Auteursrecht.
p,- vleugel is uit het M;
I v.,„ 1». VAN OOY, Kruisw
Dir. WILLEM ROYAAl
I Maandag 8 Februari
214e Opvoering vi
'l'ii -ie-Komedie in 4 bed rij
WILLEM SCHiiRMA
Aanvang 8
Donderdag 11 Febri
Tooneelspel in 4 bedrijf
I liet Kngelsch van Hou vi:
T. wluney Pebcyval.
Aanvang f
PrijzenBaleon f 2.50
i f2 Frontloge f 1.50,
f 1,50, Zijloge f 1,25, l
f 0.60. Gaanderij f 0.40
procent Auteursrecht.
Dir. P. 1). v. KI.TSB
Tolieelrpel ill 3 bedrijv
PABRICIUS.
(Groot succes;
Aanvang 8 uur i
Bureau van 104 uui
voor dcii deftigen s
monumentale VI
aan Zeeplaats. Verzoeke
zich liging onder lelt. b
SAAP's Bockhandel, te
TANDARTS te Hai
is VERHUISD 11
(bij de Groote Hout
Spreekuren 13,
Telefoi
Bij eene familie luii
inwonend ongehu
soon of weduwnaai
voor huiselijke bezigl
tevens goed van den bok
en een paard verzorger
met uitvoerige inlichtii
letter II, S. 175, Alg.
D. Y. ALTA, .Den Haa
IN ALLE MATE
PRIJZEN VOOR