KERK-AGENDA, Zondag 19 September.
Haarlem: Rem.-Ger. Gem. 10 u., Ds. Ilaentjes;
Ev. Luth. Gem. 10 u., Ds. De Meijere; Ver.
Doopsgez. Gem. 10 u., Ds. Hylkema.
BloemendaalNed. Herv. Gem. 10 u., Ds.
Van Leeuwen.
Heemstede: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Aalberts,
Emer. Pred. te Bergen op Zoom. Bevestiging;
2j u., Dr. Oberman. Intrede.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv.' Gem., 10 u„
Ds. B. Baijon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van den
B'ergb van Eijsinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. A.
Baijon.
IJmuidenNed. Herv. Gem. 10 u„ Ds. Creutz-
berg, 7 u., Ds. Creutzberg. H. Avondmaal;
Doopsgez. gem. en Ned. Prot. Bond, 10J u., Ds.
Kielstra, Em. Pred. te Oegstgeest.
Zandvoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Pos
thumus Meijjes.
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Café „Rusthoek" iederen Zondagmiddag eu avond
concert.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in bet gerechtsgebouw aan de
Jansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
Stads-Bibliotbeek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11—3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
Schouwburg Jansweg: Zondag 19 Septem
ber: 8 u. Binnen de Wet; Dinsdag 21 Sep
tember: 8 u. „Cremer"; Woensdag 22 Sep
tember: 8 u. Hooge Politiek.
Ned. Natuurkist. Ver., afd. Haarlem. Zater
dag 18 September, 's avonds 65 u. Bijeenkomst
te Zandvoort.
Ned. Vegetariërsbond. Zondag 19 September,
10^ u. Alg. VergaderingSoe. Vereeniging.
met uitzondering van den Zondag, en de
lange jacht zal alleen op Woensdag en Za
terdag plaats hebben. Voor het Qooi en
omgeving zijn beperkende bepalingen ge
maakt, het betreden van militaire terreinen
enzoovoorts verbiedend.
Gemeente-begrooting. voor 1916. Aan
onze gemeente-begrooting voor 1916 ont-
leenen wij onderstaand ecnige cijfers.
Wat de Inkomsten betreft: De hoofde
lijke omslag wordt geraamd op 100760,85r'
tegen 68478,78r' in 1915; de hondenbe
lasting met 2400,de reinigings-belas-
ting met 6000,—, en het vergunningsrecht
met 1600,komen overeen met de in
1915 daarvoor toegestane sommen. De
schoolgelden zijn begroot op 13100,te
gen 11980,in 1915, de bijdrage van het
rijK in het lager onderwijs op f 14130,
Wat de uitgaven aangaat: Voor de nieu
we begraafplaats werden na de in 1915 uit
getrokken 25.000, nu nog 15.000,uit
getrokken; voor onderhoud van wegen,
pompen, riolen, enz. 23718,voor
jaarwedden onderwijzers 42100,tegen
37600,het vorige jaar; voor kosten van
het armwezen f 5610,tegen 5110,
vorig jaar; voor renten en aflossingen
66717,50 tegen 62990,in 1915; voor
bijdrage aan Haarlem in de kosten van leer
lingen die daar de H. B. S. bezoeken
6400,evenals in 1915; voor kosten van
waterwerken, rioleering, enz. 22000,
voor aankoop van den stoomwals ƒ5000,
voor onvoorziene uitgaven f 2572,50.
In ontvangsten en uitgaven sluit deze be
grooting met 302.000,
Nieuwe zaak. Zooals onze lezers in
de annonce in dit nummer 'zien, opent
Maandag a.s., te Bloemendaal, de Haar-
lemsche Brood- en Meelfabriek een filiaal.
En wel aan den Bloemendaalschen weg op
n". 51, vrijwel midden in het dorp.
De nieuwe begraafplaats. We zijn
eens een kijkje gaan nemen op onze nieuwe
begraafplaats aan den Bergweg. Wan
neer men, dien weg afloopend, aan den
voet der duinen komt, staat ge, een wei
nig naar rechts gaand, pal er voor. Hier
in deze duinpartij is de arbeid in vollen
gang. Links ziet men reeds een huisje van
aangenamen vorm, welks muren al geheel
zijn opgetrokken en waar reeds de hou
ten dakbekapping opstaat. Dat is de dood
graverswoning. Onze lezers vinden hierbij
eene afbeelding van deze woning, zooals
ze eruit zal zien ais ze klaar is. De wo
ning ligt iti de nabijheid van het hek. en
de doodgraver heeft zoo een goed toezicht,
ook op het lijkenhuis, een gebouwtje, dat
niet ver van zijn woning staat. Dit ge
bouwtje heeft een poortvormigen toe
gang, en licht van opzij; bovenin komt er
een luchtververschingstorentje. De bouw
van dit lijkenhuisje is ook reeds een heel
eind gevorderd.
Opwaarts wandelend, de duinen in, be
treden we het eigenlijke kerkhof. Het ter
rein wordt aangelegd door den heer Leo
nard Springer. Het is een aardig gezicht,
zooals de uitgegraven wegen rondom met
ophoogingen weder zijn aangepast aan de
golvende omgeving, zoodat het werk van
de mensehen en dat der natuur zich als
het ware in elkaar oplost. Een breede laan
voert 11 te midden van glooiende duinrug-
gen naar het hoogste punt van het ter
rein, de plaats waar het hoofdgebouw, de
Aula, komt. Vanaf deze plaats is het uit
zicht naar alle kanten verrukkelijk. T,ot in
verre verten strekken de schilderachtige
duinen zich uit; tusschen het green zien
we ons gemeenzame huizen en kerktorens
opsteken; temidden van donkere zware
bosschages liggen de zachtgroene weiden
uit; heidér roode daakjes glanzen uit rijk
geboomte. De zeewind blaast zijn krach-
tigen zuiveren adem hier over het land,
en de wijde lucht vertoont haar aldoor wis
selend spel van blauw en zilver en grijs
en goud. De eenzaamheid is hier schoon
en nobel, en wij kennen niet veel plekjes
op de wereld, beter geëigend dan dit voor
zoo vredige en rustige bestemming.
Op deze bekoorlijke hooge plek komt,
zooals we zeiden, de Aula. De fundamen
ten staan reeds en de muren worden al
opgetrokken. Dit gebouw, waarvan onze
lezers een afbeelding hierbij vinden, is sta
tig in zijn eenvoud; de stijl is een sober
Louis XIV. De vier pijlers aan den mid
dengevel zijn van Oberkirchner zandsteen
met gebeeldhouwde kapiteelen, de andere
pijlers worden van baksteen opgetrokken
uit zandsteenen voetstukken. Een fraaie
breede trap voert naar den vooringang.
Binnentredend, bevindt men zich in de
groote hal, daarachter ligt de kapel, dat is
de ruimte waar de lijkkist wordt binnenge
bracht door een ruime achterpoort, ter
wijl de familieleden door den vooringang
de hal binnengaan. De rijweg loopt
namelijk rond het gebouw heen, zoo
dat de lijkkoets tot achter het ge-
houw rijden kan, en de volgkoetsen aan
de voorzijde blijven staan. Ter weerszijden
van de hal, in de zijvleugels, zijn gemak-
en wachtkamers ingericht. De hal zelve is
eveneens in ecnvoudigen Louis XIV-stijl.
ze wordt geheel in wit stuc uitgevoerd. De
vloer bestaat uit zwarte en witte tegels.
Het gebouw voert over zijn geheelen om
vang een kroonlijst, waarop een hoog-
opgaand leien dak, door een monumentalen,
met gebeeldhouwde festoenen versierden
schoorsteen bekroond.
De steen, welke voor den bouw wordt
gebruikt, is de Utrechtsche handvorm-bak
steen. een mooi materiaal, vooral ook om
dat zij in verschillende tinten gebezigd
worden zal, wat aan de muren een natuur
lijke levendigheid geeft.
De architecten van dit werk zijn de hee-
ren Mulder Van Asdonk, aannemer is
de heer S. P. Rijnierse, allen plaatsgenoo-
ten. Het beeldhouwwerk wordt vervaar
digd door den heer Louis Vreugde uit
Heemstede.
Het trof ons bij ons bezoek met welk
een behoedzaamheid men waar zulks maar
eenigszins doenlijk is, elk boompje spaart,
want het natuurlijk aanzien van deze mooie
plek dient zooveel mogelijk behouden te
worden.
Uit het p 0 1 i t i e-r a p p 0 r t.
Processen-verbaal zijn opgemaakt
wegens rijden zonder licht en loopen over
verboden grond.
Gevonden en terug te bekomen bij'
M. Merens, Noorderstationsweg 9, te Bloe
mendaal, een huissleutel; wed. Van der Pol,
Bloemendaalscheweg 18, te Bloemendaal,
een rozenkrans; J. Wigchert, Kleverlaan
137, te Bloemendaal, een portemonnaie met
inhoud; W. van den Brink, Elswoutslaan 9,
te Overveen, een zilveren dameshorloge;
aan het bureau van politie te Overveen, een
strooien hoed; een potloodhouder; een zil
veren hoedenpenbeschermer; een schaar;
een huissleutel; en een zilveren armband.
Komen aanloopen: bij C. N. J.
Moltzer, Rijperweg 6, te Bloemendaal, een
herdershond.
Verloren: een rekenboekje; een gou
den dameshorloge; een pet; een vragen
boek en een zwarte damestasch.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 10 tot en met Donderdag 16
September.
Geboren; z. van W. J. Havelaar en P.
Mees; levenl. dochter van J. Huisman en A.
M. Cassee; z. van M. Wilson en A. van
Gastele.
Ondertrouwd: G. Bouwhuizen en A.
G. van den Berg.
G e t r 0 u w dJ. A. van Buggenum en M.
Dekker.
Overleden; F. W. Hoeven, 20 j.
Overleden in het gesticht Me e-
renberg: Ch. H. Meijer, 69 j.; A. Stam
mes. 35 j.; G. Vervooren, 75 j.
De Aula onzer nieuwe begraafplaats.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Een aardige reclame. De heer A. Weill
in de Barteljorisstraat, te Haarlem, heeft
het denkbeeld van een alleraardigste re
clame gehad. Hij heeft nameijk zijn bedrijf,
het vervaardigen van bontwerken, cinema
tografisch laten opnemen, en wel door de
Hoilanda-filmfabriek te Haarlem. Vrijdag
middag was het proefdraaien bij de Hol-
landia. E11 de volgende week kan men in
Cinema-Palace in de Groote Houtstraat de
film al zien. Men krijgt dan eens een kijk
op het bontwerkersbedrijf, en wie het nog
niet wist, zal verbaasd staan, zoo goed als
de zaak Weill ingericht is. En niet slechts
het atelier, maar ook de passalon, want de
film vertoont u ook dat vertrek, en een
dame is er aan het passen. Na lang zoe
ken, want de voorraad van modellen is heel
groot, komt de dame den winkel uit; zeer
voldaan, met een prachtigen mantel aan en
een schat van een mof aan de hand. ziet
men de dame het huis Weill verlaten.
De zaak bestaat dit jaar 59 jaar; een oude
firma dus, maar met nieuwe, frissche denk
beelden, zooals ge ziet.
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
Dinsdag had eene ledenvergadering der af-
deeling Haarlem van de Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht plaats, ten huize van
mevrouw ThielWehrbein. Van de behan
delde zaken vermelden wij de regeling van
een winterprogramma met belangwekken
de lezingen en de benoeming van me
vrouw Thiel tot afgevaardigde bij de aan
bieding van het verzoekschrift op 22 Sep
tember a.s. in Den Haag.
Ned. Natuurhistorische Vereeniging.
De afdeeling Haarlem dezer vereeniging
heeft op Zaterdagavond a.s. een tocht uit
geschreven. Het gaat naar Zandvoort om
het lichten van de zee waar te nemen. Bij
eenkomst te half zeven aan de E. S. M. te
Zandvoort.
Ned. Vegetariërsbond. Zondag a.s.
heeft de algemeene vergadering van dezen
bond te Haarlem plaats, en wel te 10.30 in
de sociëteit „Vereeniging". Ten 1.45 trekt
men naar de Groote Kerk om het orgel
concert bij te wonen. Daarna wordt de
vergadering voortgezet. Des avonds te 8
uur is er in de „Vereeniging" een propagan-
da-bijcenkomst, waarbij muziek wordt ge
maakt en de heer D. de Clercq het woord
voert. Verder zijn, ook voor des Maandags,
tochtjes in en buiten Haarlem beraamd.
Teylers Stichting. Tot directeur der
Teylers Stichting in de plaats van den heer
L. P. Zocher is benoemd de heer Vincent
Loosjes.
J. J. Cremer Dinsdag 21 September
des avonds ten 8 uur, geeft de vereeniging
„J. J. Cremer" eene voorstelling in den
schouwburg Jansweg. Men speelt Ibsen's
„Nora" of „Een Poppenhuis".
Weldadigheid naar Vermogen. Welda
digheid naar Vermogen zendt dezer dagen
weder omzendbrieven met verzoek om bij
dragen. Gaarne bevelen wij deze overbe
kende en sympathieke instelling bij onze
lezers aan.
VAN HIER EN DAAR.
„Actie in zake conscientievrijheid"
Er is een comité opgericht met het doel
dienstweigering als gewetenszaak ingang
te doen vinden in het Nederlandsche volk.
Wel is waar doet het comité het voorkomen
alsof zij alleen wil dat dienstweigering op
grond van gewetensbezwaren niet meer
strafbaar wordt gesteld, maar het spreekt
van zelf dat de, zij 't ook onbewuste, strek
king van dit streven die is, welke wij hier
boven aangeven. Behalve ds. De Ligt en
misschien 100 geestverwanten, zullen in ons
land weinig Nederlanders zijn, die zoo zeer
hun land zijn ontvallen, dat zij dat tegen
een gewapend opdringenden geweldenaar,
uit gewetensbezwaar niet zouden verdedi
gen.
Het comité zal dadelijk staan voor eene
vermenging van die principieelen met ge-
makzuchtigen en revolutionnairen, die te
voeren actie zullen gebruiken als hefboom
om tot heel andere doeleinden te geraken
dan het comité thans opgeeft. Wij gevoe
len er dus niets voor om door plaatsing
van idealistisch bedoelde, maar in werke
lijkheid volkskracht ondermijnende uitingen
bestaande verwarringen in hoofden van Ne
derlanders te helpen vermeerderen.
KOLONIËN.
Reclame voor Ned.-lndië. 'In een artikel
„De uitwassen der Politiek" behandelt het
blad „Ons Land" als een dezer uitwassen
een zeker gemis aan practisch inzicht, aan
nuchterheid, dat door de politiek in de hand
schijnt te worden gewerkt. Zoo interesseert
de politiek zich b. v. niet voor het maken
van reclame voor ons Indië. „Er is geen
stembiljet mee te winnen, en dusdoet
men vrijwel niets," zegt schrijver.
En toch, hoe veel en hoe goed werk ware
er in die richting te doen.
„Allen zijn wij het daarover eens. dat 'net
in het belang van Indië en Nederland beiden
is, dat wij ons zooveel, mogelijk inspannen
om Indië tot bloei te brengen. Hoe meer
Nederlanders daar gaan werken, hoe beter.
De beteekenis van dit belang kan niet
overschat worden. Beschouwt men het uit
een nationaal Nederlandsch oogpunt, een
zuiver Indisch oogpunt, een algemeen hu
manitair oogpunt, steeds blijft het een even
groot belang. Hoe men de zaak ook wendt
en keert, het belang blijft reusachtig.
Wil men nu, dat Nederland, dat de Ne
derlandsche kapitalist, de Nederlandsche
industrieel, de Nederlandsche handelaar, ar
beider, bestuurder, organisator, natuurHo-
zoof, litterator, betrekking-zoeker, ethicus
zich voor Indië interesseeren, dan is e:
maar één middel: dat men reclame maakt|
voor Indië, reclame zoo goed, zoo veelzij
dig, zoo smakelijk mogelijk. Reclame
beeld, in geschrift, wetenschappelijk, popu
lair, door tentoonstellingen, kinerhatogrf,
fen, „cultuurbeelden", kortom reclame
den besten en veelzijdigsten geest.
De kosten spelen hier geen rol. De re
clame is dermate staatsbelang en een z.ooj
geweldig staatsbelang, dat hier al heel lidi:|
de zuinigheid de wijsheid zou bedriegen.
En wat is er tot nu toe gebeurd Niets
Door een royaal initiatief van enkele parts
culieren wordt er in één richting in
allerlaatsten tijd iets gedaan. Doch dc rej
ciame is hier bijzaak. En in elk geval ver
zuimt de staat hier zijn plicht in vrijwel alt]
richtingen.
Eenige jaren geleden hebben particulie
ren aan deze reclame iets willen doen. Aar
Koloniën had men er wel ooren naar. a
andere particulieren ook maar mee wilds*
doen. Die anderen hadden het toen te dnfl
met het Koloniaal Instituut. En de zaï'
bloedde dood. En men deed en doet niet
Terwijl Nederland overstroomd mof;
zijn met geïllustreerde boekjes over In*
terwijl de regeering geregeld Nederlau-
sche journalisten moest uitnoodigen hi®
te bereizen, terwijl er hier rondreizende
dische tentoonstellingen en kinematograif
moesten zijn, terwijl althans een „verbef
ding" van Indië, gelijk Canada zoo si
lijk en populair op de laatste Brussel!
tentoonstelling gehad heeft, op tentoonst-
yl ul cv
