Wijnand Beke
BEKROOND
15TEENEERE PRIJS
VAKWED5TRIJD DER
N.B.V DEN HAAG 1916
KERK-AGENDA, Zondag 16 April,
aarlem: Eglise Wallonne, Pas de Service;
Kem.-Ger. Gem., 10 u., Ds. Haentjens; Ev. Luth.
Gem., 10 u„ Ds. de Meijere; Ver. Doopsgez. Gem.,
10 u., Ds. Hylkema, 7 u„ Ds. A. Binnerts.
Bloemendaal: Ned. Herv. Gemeente 10 u., Ds.
van Leeuwen, 7 u., Ds. van Leeuwen.
Heemstede: Ned. Herv. Gem., 10 Ds. Oberman.
Houtrijk en PolanenNed. Herv. Gem., 10 u.,
Ds. B. Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
den Bergh van Eysinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem., 10 u., Ds. S. A.
Baljon.
IJmuiden: Ned. Herv. Gem., 10 u„ Ds. Creutz-
berg, 5 u., Ds. Creutzberg; Doopsgez. gem. en
Ned. Prot. Bond., lO'/a u., Ds. Luikinga.
ZandvoortNed. Herv. GemL0 u., Ds. Post
humus Meijjes.
AGENDA.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt bet bureau des namiddags ten half-
twee zitting in bet gerechtsgebouw aan de
J ansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure. Tentoonstel
ling De Bazel en Lanooy.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
Stads-Bibliotheek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 23 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11 3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
Schouwburg Jansweg: Zondag 16 April,
8 uur, „Weet je 't al van Scbellevis-Mie"
Woensdag 19 April, 8 uur, „Prulletje".
Verkiezingsvergadering S. D. A. P.
Maandagavond was er, ter aanbeveling der
candidatuur van den heer Klomp voor een
gemeenteraadszetel, in hotel „Vreeburg"
een vrij druk bezochte vergadering.
Na de gebruikelijke inleiding door den
voorzitter, nam de heer Klomp het woord.
Hij wees op vele grieven tegen het ge
meentebestuur, zoo de stelselmatige we
ring van arbeiders uit de gemeente door
de bouwverordening, die het bouwen van
arbeidershuizen vrijwel onmogelijk maakt;
zoo de zaak van den werklieden-woning-
bouw, waarmee men nu zoo ver gevorderd
is, dat er door den raad een commissie
werd benoemd om een onderzoek in te
stellen. Hij stelde Amsterdam ten voor
beeld, dat in financieel moeilijke omstan
digheden, onder leiding van den wethouder
Wibaut, heel wat voor den bouw van ar
beiderswoningen doet. Het is beschamend
voor het rijke Bloemendaal.
Voorts wijst spreker erop, hoe er bij de
belastingheffing in onze gemeente van pro
gressie geen sprake is, waardoor de kleine
man te veel, de gegoede te weinig betaalt.
Het onderwijs ter sprake brengend, stelt
spreker de schoolgeldheffing ten onzent op
de kaak. De M. U. L. O.-school is een
standenschool, door het hooge schoolgeld
onbereikbaar voor arbeiderskinderen.
De heer Kleerekooper, lid der S. D. A. P„
sprak daarna. Hij licht nog eens scherp de
door den heer Klomp geuite grieven toe,
en komt dan tot een bespreking van het
strooibiljet der vrije liberalen en vrijzinni
gen, dat een felle critiek van hem te ver
duren heeft.
De heer mr. Tideman debatteert. Ook
hem zint de samenstelling en het gansche
doen van den gemeenteraad niet; spreker
herinnert aan verscheidene onverstandige
zetten van dien raad, en zegt dat er door
gebrek aan zakenkennis, tonnen gouds van
de gemeente vermorst worden. Wat het
oordeel van den heer Kleerekooper aan
gaat, de debater wijst erop, dat deze spre
ker de Bloemendaalsche toestanden niet
kent. Hij geeft nu zelf een overzicht van
die Bloemendaalsche toestanden, en voegt
eraan toe, dat men gerust zijne mededee-
lingen benutten mag. Hij zegt, niet in een
nauw partijverband van de vrije liberalen
of welke anderen ook, beoordeeld te willen
zijn, hij heeft een eigen oordeel.
Op eenige punten den heer Kleerekooper
beantwoordend, deelt spreker mee, dat het
sleepen der onderhandelingen omtrent den
woningbouw onder meer veroorzaakt is
doordat de gezondheids-commissie de plan
nen der bouwmeesters Mulder en Van As-
donk had afgekeurd; wat de bouwveror
dening betreft, ach, die zijn elders al even
min goed; en wat de houding van de ge
meente omtrent den weg naar zee aan
gaat, men vergete niet, dat het gemeente
bestuur steeds wordt tegengewerkt door
de familie Van der Vliet, die niet graag
laten raken aan hun duinen. Door gebrek
aan zakenkennis is die zeeweg verkeken;
men had gezegd, dat ze gemaakt zou wor
den om arbeid te verschaffen aan werke-
loozen, goed, maar inzake de verschaffing
van steun werd uit Bloemendaal naar Den
Haag gemeld, dat er hier geen werkeloos
heid was. Ge begrijpt, welk een indruk
deze tegenspraak van zichzelven bij de
regeering heeft gemaakt. Zoo is er meer.
Debater wraakt den hoonenden toon van
den heer Kleerekooper. De heer De
Fouw kent de Bloemendaalsche belangen,
en werd daarom door debater aanbevolen.
Bij een herstemming met den heer Verde-
gaal, zou hij op den heer Klomp gestemd
willen zien, want deze lijkt hem een flinke
persoonlijkheid, die in den raad best we
zen mag.
De heer Kleerekooper beantwoordt den
debater, waarop de vergadering werd ge
sloten.
Bloemendaalsche Amateur-photografen.
Dinsdagavond heeft de Bloemendaalsche
amateur-photografenvereeniging weer een
van haar leerzame en prettige vergaderin
gen gehouden. Een reeks mooie opnamen
was tentoongesteld. Een fraaie verzame
ling lichtbeelden van opnamen, vooral van
bloemen en landschap, vervaardigd door
den heer Geerkens, werden voor de aan
wezige leden vertoond. In de jury voor den
wedstrijd van winterlandschap-opnamen
werden benoemd de heeren Boer, Cool en
Zwartser.
Geen water. - Enkelen, onzer abonnees
beklaagden zich, dat zij zonder vooraf
gaande waarschuwingniet getorpe
deerd, maar van leidingwatertoevoer ver
stoken waren. Het geschiedde dezer dagen
te Overveen.
Ook wij vinden het een maatregel, die
niet dan noodgedwongen mag worden toe
gepast. Hopen wij, dat onze waterleiding-
menschen er zelf ook zoo over denken.
Raadsverkiezing. De verkiezing voor
een lid van den gemeenteraad verliep als
volgt:
C. L. de Fouw (lib.) kreeg te Bloemen
daal 143, te Overveen 69, te Vogelenzang
16, totaal dus 228 stemmen; O. M. Klomp
(S. D. A. P.) kreeg te Bloemendaal 105, te
Overveen 38, te Vogelenzang 8, totaal dus
151 stemmen; P. Verdegaal Rzn. (R.-K.)
kreeg te Bloemendaal 78, te Overveen 183,
te Vogelenzang 90, totaal dus 351 stemmen.
Het aantal geldige stemmen was 326,
290 en 114, totaal 730. Van onwaarde waren
er 16.
Volstrekte meerderheid 366, zoodat een
herstemming moet plaats hebben tusschen
de heeren De Fouw en Verdegaal.
De herstemming heeft plaats op Don
derdag 20 April.
Fietsers. Deze week lantaarns aanste
ken om 7 uur 27 minuten.
Uit het politie-rapport.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: loopen over verboden grond; rij
den zonder licht; twee personen op een
rijwiel vervoeren; openbare dronkenschap.
Gevonden en terug te bekomen bij
J. Richards, Qenestetweg 30, te Bloemen
daal, een zilveren broche; W. Heuvelkamp,
Kennemerstraat 14a, te Haarlem, een vrou
wenhemd; B. Kuneman, Boschlaan 3,
te Bloemendaal, twee telephoon-spreek-
hoorns; B. Stokman, Qeweerstraat 11, te
Heemstede, een duimstok; aan het bureau
van politie te Overveen, een blikken bus
(bagagedrager); een bont schort; een
beursje, inhoudende 33/4 cent.
Verloren: een bos sleutels; een kin
derschoentje; een armband.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 7 tot en met Donderdag
13 April.
Geboren: d. van W. J. van Qaalen en
J. C. van Breemen; z. van J. L. van der
Veldt en M. S. Natrop.
Ondertrouwd: J. H. Kimman en E.
A. M. de Jong.
Overleden in het gesticht Mee-
renberg: T. Blees, 28 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Nieuwe plannen bii de Kennemer Pad
vinders. Het bestuur der Kennemer Pad
vinders heeft ingezien, dat de methode bij
het padvinden te wenschen heeft overge
laten. Aan de vele eischen van het Tech
nisch Reglement, zooals dit nu door de ver-
eeniging „De Nederlandsche Padvinders" is
vastgesteld, kan alleen dan voldaan wor
den als er vakonderwijzers worden aan 't
werk gesteld. Van geen leider kan worden
gevergd of verwacht, dat hij les kan geven
in padvinderij, rijwiel-herstellen, koken,
zwemmen, gids-zijn, seinen, pionieren,
paardrijden, schermen, schieten, fotografee
ren, lasso werpen, eerste hulp bij ongeluk
ken, tamboer-hoornblazen, brandweerman
nenwerk, timmeren, smeden, electrotech-
niek, schoenmaken, natuurkennis en land
bouw. Het zal ook wel ondoenlijk zijn om
terstond leerkrachten voor al die vakken te
vinden, maar er kan een begin mee worden
gemaakt.
Eerst moeten- er dan echter in de loods
van liet clubgebouw verscheidene verande
ringen plaats hebben. Daarvoor en voor
het koopen van gereedschap is echter
750,noodig.
Het doel is voorwaar sympathiek; de
taak der padvinders ook uitgebreid tot
Onze plaatsgenoot, de heer Hilbrands, -
meldt ons bij de bovenstaande kiek, welke
marsepein-artikelen voorstelt:
Bovenstaande keurige marsepein-artike
len werden op den j.l. gehouden vakwed
strijd der Ned. Banketbakkersvereeniging
in Den Haag ingezonden door den heer
Wijnand Beke uit Haarlem en bekroond
met den lsten eereprijs. De verslaggever
van den wedstrijd zei niets te veel, toen
hij in „Ons Vakorgaan" d.d. 5 April
schreef, dat er met deze inzending zeer
hoogstaand werk was geleverd, zoodat de
jury gemakkelijk kon beslissen aan wien
de eereprijs toekwam; dit werk blonk ver
boven liet andere uit. De kleurschakeering,
rangschikking en afwerking was onberis
pelijk, tot in de kleinste bijzonderheid was
spelenderwijze leeren van nuttige hand
werken. Gaarne wekken wij een ieder
op, het bestuur bij zijn nieuwe plannen te
steunen.
Museum van Kunstnijverheid. De ten
toonstelling van de bouwkundige werken
en meubelkunst in het museum zal de vol
gende week nog voor het laatst te bezich
tigen zijn.
Het museum is geopend van 104 uur.
Mejuffrouw Van Bergen, directrice der
K. N. Kantwerkschool, te 's-Gravenhage,
heeft Woensdagmiddag in het museum van
kunstnijverheid te Haarlem, een belang
wekkende voordracht gehouden over de
ontwikkeling der kantindustrie en hare ar
tistieke beteekenis in verschillende landen
en landstreken.
VAN HIER EN DAAR.
De wereld-roeping der Duitschers.
In „De Toekomstige Vrede" lezen wij een
merkwaardige beschouwing over dat onder
werp, waaraan wij een en ander ontlee-
nen:
„Aangenomen, dat Duitschland een we
reld-roeping te vervullen heeft, zooals uit
en ter na door de Duitsche imperialisten
beweerd is, is dan deze afschuwelijke
oorlog geen streep door de rekening Zal
die wereld-roeping in den vervolge bijkans
niet onmogelijk gemaakt zijn door de uit
putting, welke het Duitsche volk op alle
gebied ondergaat? Is een wereld-roeping,
welke door middel van zulke geweldda
digheid moet trachten haar doel te berei
ken, in zich zelf eigenlijk geen mislukking?
En ten slotte: was misschien die wereld
roeping der Duitschers een andere, dan de
imperialisten zich voorstellen, en had het
doel wellicht op een andere wijze moeten
bereikt worden?
Constantin Frantz, een tijdgenoot van
Bismarck, beantwoordt deze laatste
vraag bevestigend. Hij is, vergeleken met
Treitschke e. d. een onbekende in Duitsch
land en er buiten gebleven. Maar thans,
nu het nationalistisch imperialisme laat
zien wat zijn consequenties zijn, thans
komt Frantz uit de vergetelheid en een
Duitsch professor uit Mtinchen durft mid
den in den oorlog openlijk te beleiden, dat
Fran'z juist gezien heeft.
Volgens Frantz is het Bismarck's groot
ste fout geweest, dat hij de wereld-roe
ping van het Duitsche volk niet heeft be
grepen. Duitschland had en heeft z. i. een
internationale roeping, welke het eerst tot
uiting kwam in het „Heilige Roomsche
Rijk der Duitsche Natie". Het oude Duit
sche keizerschap was niet een intensere
vorm van het nationale Duitsche koning
schap, maar een internationale instelling:
Duitschland was toentertijd de grondslag
voor den wereldlijk-socialen band der ge-
heele christenheid. Daaronder waren niet
alleen de Germanen begrepen, maar ook de
Slavische, Magyaarsche en Romeinsche na
ties. Het verband tusschen de onderdeden
was gevestigd op federatieven grondslag,
d ,w. z. vrijheid der onderdeden met zoo
alles natuurgetrouw weergegeven; de
waarde werd verhoogd door het smaaklijk
aanzien. Nog nimmer hebben wij zulk werk
op onze vakwedstrijden gezien.
Daar deze inzending in vakkringen zeer
besproken wordt, zal m. i„ dank zij de uit
muntende lessen, welke de heer Wijnand
Beke op dit gebied aan de leden der Ned.
Banketbakkersvereeniging geeft, de animo
voor dit artikel meer en meer bij het pu
bliek en collega's op den voorgrond tre
den en het vervaardigen er van in de toe
komst een belangrijke plaats in het banket
bakkersbedrijf innemen.
De artikelen, zullen naar wij vernemen,
voor de ramen van een der bekende Haar-
lemsche zaken worden tentoongesteld.
min mogelijke beperkingen ten einde eei
harmonisch samengaan te behouden. Aldu
vermocht het Duitsche keizerrijk een groote
menigte andere dan Qermaansche natio
naliteiten op staatkundig gebied met elkar.
der te verbinden, zonder dat deze aan ee I
bepaalde nationaliteit als centrale mach
onderworpen waren.
Nadat dit Duitsche Rijk eeuwenlang lx
staan heeft, is het door de kerkhervor
ming, die een scheuring bracht in de chris
tenheid, natuurlijk ook veel in waarde ver
minderd. In de 19e eeuw kwam het str
ven naar Duitsche saamhoorigheid weer
boven, nadat eerst een tijdlang staten als
Pruisen en Oostenrijk in een zelfzuchtig
verlangen naar eigen grootheid hun maci i
en gebied ten koste van andere Duitsche
staten hadden uitgebreid. Daarop trad het
oogenblik in, dat men de enghartighe, 1
van dat egoïstische streven inzag. Toen
wilde men alles liever dan die versplinte
ring in van elkaar jaloersche en voor
elkaar bevreesde staten en staatjes. Bi -
marek kwam als verpersoonlijking van dien
weerzin tegen versplintering en met zijn
machtigen geest heeft hij kortzicht t
naar het oordeel van Frantz het andere
uiterste, de centralisatie, gekozen en in
praktijk gebracht. Met die centralisatie,
welke leidde tot het tegenwoordig nationa
listisch imperialisme, heeft Bismarck de j
karakter-eigenschappen der Duitschers
miskend en bovendien de uitvoering van
de oorspronkelijke Duitsche wereld-roe
ring ontzettend bemoeilijkt. De oorspron
kelijke Duitsche karakter-eigenschappen
waren die der individueele vrijheid. Ze zijn
in de knel geraakt door het Pruisische
systeem. De oorspronkelijke Duitsche we
reld-roeping volgens Frantz, was te vor
men de band der christen-volkeren. Door
het stelsel van het nationalistisch imperi
alisme is ze vrijwel onmogelijk sremaakt.
Frantz meent derhalve, dat Bismarck
den ouden Duitschen Bond niet had moe
ten vervormen tot het hedendaagsche
Duitsche Rijk. Daarmee vervreemdde het
van zich verschillende Midden-Europeeschc
staten. Bovendien was de oorlog van 1866
met Oostenrijk een grove fout, omdat daar
door een deel van het Duitsche element
uitgestooten werd. Ook de oorlog van 1870
komt in een gansch ander licht. In plaats
van een genialen triomf wordt hij een fatale
aanleiding om het Duitsche Rijk onder he
gemonie van het centralistisch Pruisen te I-
stellen, om Duitschland af te brengen van
zijn roeping, de statenbond. Juist het suc
ces van dezen oorlog wordt voor Duitsch
land een groot nadeel, omdat dat succes
hen heeft doen gelooven in de oppervlak
kige theorie van het nationalistische impe
rialisme, waarvan thans de wrange vruch
ten geplukt worden.
r) Bismarcks Werk im Lichte der groszdeut-
schen Kritik, door Prof. Dr. Friedr. Wilhelm
Foerster, in „Die Friedens-Warte", Jan. 1916,
blz. 1 en vlg.
„Neerlandia" bevat, met een hartelijk
gesteld bijschriftje, een portret van den
Qentschen professor Paul Frédéricq, die