ALGEMEEN WEEKBLAD Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN". Gedempte Oude Gracht 63. Kantoor voor redactie en administratie: Telefoon 141. HAARLEM. L 10e Jaargang. ZATERDAG 22 April 1916. No. 17. Het Bloemendaalseh (iMblad. I Prijs per jaar 2,60 Prijs per nummer 25 cents. I Adrertentiën 10 cents per regel; bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 4 bladzijden. REN LAATSTE POGING. Welke dames, vrouwen en meisjes, willen rus nog helpen bij den verkoop op Woens dag 26 April a.s., van het tuberculose- Noempje! Wij komen nog een goede hon- erd bloemenverkoopsters te kort. Wij ontvangen vele briefkaarten van mes, die verhinderd zijn, maar daar- nee zijn we niet gebaat. Wie zijn niet verhinderd en genegen om ar te helpen aan een liefdewerk, dat tot nut strekt van het algemeen? eft u dan p. o. op aan het C. B. d. Oude Gracht 41. Het Bloemencomité. ENGELSCHEN EN HOLLANDERS. 'Wie de Engelschen noemt slechte men- „nkenners en kortzichtige denkers, kan de instemming van duizenden Neder- iders rekenen. Het is de vloek van 's Engelschman's .praktischen geest" dat hij slechts denkt n wat dichtbij, niet verder ziet dan zijn eus lang is. Wij achten zulk een prakti- 'n geest zeer onpraktisch, want ifl zaken raagt niet het begin maar het einde de l, st. Een drenkeling, slecht zwemmer, zal ,,'s hij zenuwachtig is en niet denkt, met alle kracht het hoofd even boven water ■"eten te steken, adem halen, maar dan wegzinken, de denkende drenkeling werkt rich op zijn rug om te drijven, tot hij wordt opgepikt. Maar om te zien en te denken, moet men r-t hebben geleerd; sterker, om te ver- Waan wat men ziet moet men eerst leeren denken; niet de wereld daar vóór mij, naar de wereld in mij bepaalt, wat ik leer, door haar te zien. De Engelschen schijnen noch uit de ge- - hiedenis veel te hebben geleerd, noch van de aardrijkskundige, de economische en staatkundige geschiedenis van het vaste- !und van Europa veel te begrijpen. Hoe kan dit ook anders bij een volk, dat geen vreemde talen kent, dus ook niet den aard, den geest van andere volken verstaat? Met eene onbeschaamdheid, die herin nert aan den tijd van Cromwell, grijpt En geland, ons verwant, gedurende 100 jaren ons bevriend, ons naar de keel. Het „prak tische" wezen heeft zich zelf weder tot half-bulhond en half-mensch gemaakt. Zijn dikke, pezige hand zit om onzen fijneren strot, en de stem bromt tusschen de tan den: „Kies nu heelemaal mijn partij, of ik knijp toe." Knijp toe, John Buil, de Hollan der is, als het moet, verbazend rad, wij zullen nog net ontsnappen en gij zult het u op het eind berouwen. De slagen, die een duldzame uitdeelt zijn krachtiger naar mate/ hij langer is getergd en de Hollander heen een akelig lang geduld. Wij waren juist weer vrij goede vrien den, al hebt gij het er niet naar gemaakt. De minachting, die de Hollander voor u had gekregen in den Boeren-oorlog was vrijwel verdwenen, doordat gij door beschikkingen na dien oorlog de daden daarin bedreven, verloochend hebt. Uw vriendelijke belofte tegenover België, vond hier sympathie; be wondering vond de inzet van uw optreden allerwege ter zee, in België, in Frankrijk, aan de Dardanellen, aan de Arabische Golf. Hoe is dit alles op niets uitgeloopen! Hoe hebt ge opnieuw ons aller sympathie en onze bewondering verbeurd! Ter zee zijt gij zoo weinig de baas, dat gij zelfs uwe eigen handelsschepen niet beschermen kunt. Aan België was uwe hulp niets nut; gij zijt vandaar gevlucht, na stad en land te hebben plat geschoten en -getre den zonder zin. In Frankrijk onderhoudt gij, deels ten koste van dat land, uw groote legers, die er niets bereiken; uw French Iwas, had niet Joffre hem gered, met massa's in den pan gehakt. De Dardanellen-expedi- tie hebt gij bloedend moeten staken. Uw ge neraal zit in Mesopotamië nu maandenlang omsingeld, wachtend of uw oude vijand, Rusland, hem bevrijdt. In zuidelijk Afrika zijt ge, alleen door de getrouwe medewer king ónzer stamgenooten, een minderwaar dig en heerschzuchtig doel: „Heel Afrika moet Engelsch zijn", genaderd. De Japan- neezen moesten in het verre oosten uwe boontjes doppen. In een klimaat, voor hen te guur, tegen een vijand hun te sterk, ge bruikt gij, doodt gij aldus, duizenden uit Indië, die gij tehuis niet jegens u vertrou wen kunt. Dat zijn uw groote daden. En dan uw groote woord! Uw edele devies; „Op voor de kleine naties!", wel edel hebt ge 't toe gepast! Uwe koloniën hebt gij meer dan voorheen nog ondergeschikt aan uw cen traal gezag gemaakt. Eerst België, toen Servië in den steek gelaten. Griekenland getrapt, geschonden. Italië met geld en met beloften aan uwe zij gebracht, daarna met dreigen en intrigue Portugal. Wie volgt? Thans zijn wij aan de beurt? Is er ook huichelachtigheid in uw devies Is er ook leugenachtigheid in uw geschet ter tegen Imperialisme, tegen Junkerdom Wat is üw politiek der beide laatste jaren anders dan een politiek van Marinisme, dwingelandij met dit als einddoel: „Engel- sche nijverheid en Engelsche handel over- heerschende over heel de wereld" Wat is deze oorlog aan uw zijde anders dan een rijke-koopmans- of regenten-oorlog Ons leert heel de geschiedenis dat de ont wikkeling gaat nóch naar Regenten- nóch naar Junkerdom, doch daarvan af naar naast elkander gelegen, volgens aard en taal gescheiden volken met een eigen vrije wilsbepaling elk, die zich eens vrij te samen zullen voegen in een wereldorde met een wereldrecht, waarbij nóch Junkers nóch Regenten, maar die vrije volken zelf, in re delijk overleg, de groote lijnen zullen trek ken. Daarbij komt gij met uw Buldog-the orieën niet te pas. En elke vrijheid, die gij knot, verkeert in een verbittering, die den terugkeer van den vrede en het recht steeds meer belet. Niets staat ter wereld stil. Wie niet voor- uitgaat, die gaat achteruit. Wij, die aan niemand kwaad, maar alleen goed doen, en die een ieder diensten bewijzen vrijwillig naar zijne, en onzen aard, wij moeten stof felijk, moreel en geestelijk door dezen we- reldoorlogf winnen. Begrijpt een van de oorlogvoerende partijen dit nu niet, begrijpt hij niet, dat Nederland zoo goed als Zwit serland en Denemarken, als knooppunt van verkeer op stoffelijk en geestelijk gebied onmisbaar is en sterker worden moet, wil niet het net van het staatkundige Europa, zooals dit logisch zich ontwikkelt, scheu ren, hij krijgt ons tegen zich, waarschijnlijk dan als bondgenoot der andere partij. Nog is de toekomst duister. Nog hebben wij naar alle kanten onze stekels op te zetten. Maar als het dan toch moet en Engeland ons in den oorlog sleept, dan tegen Enge land! De Nederlandsche havens rijkelijk voorzien van duikboot en torpedo kunnen ons den Engelschman wellicht tot rede brengen. En dan de toekomst? Liever de spits van een zich na den oorlog democratiseerend groot Duitsch rijk of van een Statenbond van West- Europa, dan de van overig Europa afge broken punt, vazal van Engeland. En En geland èn Duitschland hebben een belang bij een vrij en krachtig Nederland, maar Engeland wel het meest. Degenen die vermeenen dat de wereld aan één spijker hangt, zullen in deze ont boezeming pro-Duitscherigheid zien. Ten onrechte! Of Engeland's geterg ons in de armen van het Duitsche rijk werpt, zal de toekomst leeren. Hoe wij dan weer van Duitschen invloed ons bevrijden, is van later orde. M aar iedereen die Engelsche relatie's heeft, waarschuwe hen duidelijk: zooals het nu gaat, gaat het niet. Alleen wie zich aan de geallieerden of aan En geland heeft verkocht, kan anders denken. T. Eet Paaschfeest. Het Paaschfeest vindt zijn oorsprong in de lentefeesten on zer Germaansche voorvaderen. Deze len tefeesten werden gevierd ter eere van de voorjaarsgodin Ostera, en haar naam bleef nog bewaard in de namen, die onze ooste lijke en westelijke buren aan het Paasch feest geven. De viering van Het Christelijk Paasch feest, de herdenking der Verrijzenis van Christus werd nu door de kerk omtrent dienzelfden tijd bepaald, waarbij de over weging gold, dat het volk, eenmaal gfewend omstreeks dien tijd feest te vie ren, daar moeilijk van zou zijn af te bren gen. In het jaar 325 werd op het eerste oecu menische concilie te Nicea bepaald, dat het Paaschfeest gevierd zou worden op den eersten Zondag na de eerste volle maan, d(e volgt op de lentenacht-evening. Den bisschop van Alexandrië werd opgedragen, deze astronomische berekening te maken, en telken jare werd de datum bekend ge- njaakt in een omzendbrief, den „liber Pa- sphalis", die gelijktijdig gebezigd werd tot oplossing van een of andere kerkelijke strijdvraag. Om nu te weten, wanneer het in een ger steld jaar Paschen is, bestaan er verschei dene rekenkunstige formules. Als de een voudigste en gemakkelijkst te onthouden wordt door F. W. Drijver, („Mozaïek", door F. W. Drijver, P. Noordhoff, Gro ningen) die van Karl Friedrich Gausz ge noemd, een Duitsch wiskunstenaar, hoog- lèeraar te Göttingen. Deze formule luidt als volgt: Deel het jaartal, waarvoor ge den datum van het Paaschfeest bepalen wilt, door 19, door 4, door 7, en noem de resten a, b en c. Deel 19a 24 (dit laatste getal wisselt in de verschillende eeuwen) door 30 en noem het overschot d. Tel dan samen 2b 4c 6d 5 (ook dit laatste getal is veranderlijk), deel die som door 7 en voeg bij het overschot het getal d. De laatste verkregen uitkomst wijst aan, op den hoeveelsten dag na 22 Maart het Paaschfeest vallen zal. Nemen wij de proef met 1916: 1916: 19 geeft als rest 16 a. 1916: 4 0 -b. 1916: 7 5 c. 19 a 24 28 d 30 2 b+ 4c 6d 5 geeft als rest 4. 7 4 d 32. Het Paaschfeest valt dus in 1916 32 da gen na 22 Maart, d. i. op 23 April. Dat klopt. KRONIEK DER WEEK. 14 April. Prof. dr. Manuel Straub, hoog leeraar in de oogheelkunde te Amsterdam, overleed. 14 April. In den schouwburg te Utrecht wordt een nieuw Nederlandsch opera- werk opgevoerd, en wel de komische ope ra „De Cid" van Johan Wagenaar. 15 April. Een wetsontwerp, dat ten doel heeft den Amsterdamschen tijd met een uur te vervroegen, verlaat het depar tement van Binnenlandsche Zaken. Of het ontwerp echter nog met 1 Mei in werking zal kunnen treden, zal, in ver band met de stagnatie die de Stille Week brengt, afhangen van de werkwijze der beide Kamers. 15 April. De bladen geven het verslag van een door het Engelsche parlementslid Kellaway gehouden redevoering, waaraan wij het volgende ontleenen: „Alle klassen der maatschappij werken mede aan de uitrusting en munitievoorzie ning der troepen. De broeder van lord Curzon verdient een weekloon als bank werker en dat doen vele leden van het parlement eveneens. In een groote stad werken advocaten, procureurs en rechter lijke ambtenaren op hunne vrije dagen on der leiding van een welbekend rechter om munitie te maken. 15 April. De afgevaardigde Von Zedlitz betoogt in de „Tag", dat de Duitsche re geering zich niet mag, en ook niet zal, laten leiden door de overweging, of het oordeel over de Duitsche oorlogvoering later voor den rechterstoel der geschie denis wel gunstig zal wezen. 15 April. Het Panamakanaal dat zeven maanden voor de scheepvaart gesloten was, wordt heden heropend. 15 April. Het Rijkslandbouwproefstation te Wagem'ngen deelt de uitkomst van haar onderzoek in zake de bebouwbaarheid van het overstroomde gebied mede. Die uit komst stelt voor vele gewassen nog de kans op een redelijke oogst in uitzicht. li*?- m 15 April. Door den minister van land bouw, nijverheid en handel worden in con ferentie ontvangen de directies van stoom bootmaatschappijen, die mededeelden, dat voor het bunkeren in Engeland of in En gelsche kolenstations door de Britsche re geering geëischt werd 30 pCt. van de scheepsruimte ten behoeve van de vaart op Engeland. De minister geeft den direc ties duidelijk te verstaan, dat de Neder landsche scheepsruimte beschikbaar moet blijven voor de Nederlandsche regeering. 16 April. Het kunstgenootschap „Arti" opent haar voorjaarstentoonstelling. 16 April. Een kennisgeving van het de partement van Landbouw, dat ons volk na Paschen voorloopig geen wittebrood zal eten, wordt druk in de pers besproken. 16 April. De correspondent van „De Tijd" te Keulen bericht: Aan de katholieke kerkelijke overheden in Duitschland is van bevoegde zijde uit het katholieke missiegebied de volstrekt betrouwbare mededeeling toegekomen dat meer dan een millioen Armeniërs door de Turken zijn vermoord, door uithongering en mishandeling. 18 April. Reuter seint uit Londen: Het ministerie van buitenlandsche zaken deelt mede: „Ten einde misverstand te voorkomen, waarschuwt H. M.'s regeering de neutrale reeders, dat alle kolen van Duitsche herkomst, hetzij in lading of in bunkers, aan boord van neutrale schepen onderhevig zijn aan inbeslagneming en vast houdingen op dezelfde wijze als de andere goederen volgens de bepalingen van den „Order in Council" van 11 Maart 1915 De kapiteins van neutrale schepen zullen er dus wel aan doen zich in het vervolg ervan te verzekeren, dat de kolen, die hun als bunkerkolen zijn geleverd, niet van Duitsche herkomst zijn en zich te voor zien van certificaten van Engelsche con sulaire ambtenaren. 18 April. „Het Handelsblad" geeft een overzicht van een artikel in „Münchener Post", waarin het befaamde, officieuze Duitsche, nieuwsbureau Wolff op zijn plaats gezet wordt. Dit bureau ontleent zijn on verstandigheden, aldus de „M. P." aan de groote Duitsche pers, die alles op neemt wat Wolff hun maar voor zotheid belieft te seinen. Het blad schrijft: Want het is zeker, dat wanneer het „Ber- ner Intelligenz"-blaadje zich uit -Londen seinen liet, dat Asquith en Grey in het ge heim Duitsch geleerd hebben, en iederen ochtend bij het ontbijt vóór de eerste sand wich „Heil dir im Siegerkranz" zingen, of, wanneer het prulblaadje uit Zürich van bi zonder goed ingelichte zijde uit Rome het bericht ontving, dat de vrijmetselaars den paus vermoord hebben en dat de Heilige Vader, die thans te Rome zetelt, een loge- broeder is, die sprekend op den overleden Benedictus lijkt, zou de groote Duitsche pers, de „leermeesteres van het volk" het nieuws vet en opvallend afdrukken. Wij zijn immers ook wat onze wereldpers be treft,, een onovertreffelijk denkersvolk 18 April. De Russen nemen de Turksche haven Trebizonde. 18 April. Een Havas-bericht uit Madrid luidt, dat in Spanje de strijd tegen de Duit sche spionnage aldaar krachtig ter hand genomen is.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1916 | | pagina 1