Beeldende Kunst.
STINIS - Kruisweg 23.
SIEMttN-HELk.
C. TEN BOOM, Barteljorisstraat 19.
Wintercursus
Telef. 1004.
KLOKKEN en REGULATEURS.
LAGE PRIJZE
li cent per stuk. In kistjes a 100 stuks 13.25
Gebruikt
STAANDE KLOKKEN EN
REGULATEURS
A BR. MEIJER,
THEO VAN DOESBURG,
HAARLEM.
VI
van Uitmuntende Kwaliteit, voor
het grootste deel vervaardigd
vóór den oorlog, tegen
DE ZAAK IS HEROPEND.
N.V. HOENDERDOS' Brandstoffenhandel
Reeds vroeger vestig-
onzer lezers op de
Thans komen wij er
van vertellen. Men
lijk maar weinig, nog
weten hoe die foto's
nder hebben eenig in-
t stand komen. Voor
eenzetting maken wij
weekblad „De Haag-
onderwerp meedeelt,
jenvoudig kartonnetje
geplakt is en dat een
zit. Aan dit kantje is
dinieerd celluioïdven-
t nu op het portretje
buigen van het omge-
daarover een weinig
ven kan worden. Zoo-
igint het doode beeld
De mond plooit zich,
:n dan komt de volle
e, geestige glimlach al
poseerende bij de op
zijn, dat zij (iets der-
niet en ook zij alleen
ïr) beide handjes voor
en ze nu wegnemend,
een paar schelmsche
riokkend mondje, dat,
it te lachen,
este menschen zijn als
aag willen zien „hoe
en ik u de moeite wil
veet hoe moeilijk ver-
ontleden, zal ik u uit-
in de steel zit. En om-
wereldburgers er tegen-
vijftig met den furor
met zijn en de andere
een bak met Rodinal
ik niet al te bang te
te worden. De foto
zijn cassette of chassis
Lster, een met verticale
kt glasplaatje vóór zijn
der van die lijntjes, er
per centimeter, is juist
:d als de daartusschen
ge ruimte. Dit raster of
gevoelige laag bij de
ee derde gedeelte daar-
<ing van het licht ont-
:schiedt deze, laten wij
ernstige uitdrukking op
rdt daarna het raster in
zooveel verschoven als
doorzichtige lijntje be
is aan de cassette een
ruwkeurig werkend me-
Nauwkeurig moet het
intjes op een centimeter
huiving slechts één vijf-
De zwarte rasterlijn
s derden van de gevoe-
i; op één derde daarvan
ernstig portret, dat na-
ntjes bestaat en het an-
ïagdelijk. Ook het nu on
gebruikt en daarop foto-
iw glimlach. Een tweede
mechaniek schuift de
voor de twee gemaakte
het nog onbelichte derde
j. Hierop komt uw volle
n.
wij de plaat en zien wij
gst beeld, waarop niets te
an een onduidelijk over-
eeld. Dit negatief wordt
roogd als gewoonlijk en
■uk gemaakt die op het
:hreven carton opgeplakt
ïu het celluloidroostertje
it ook zwarte lijntjes be-
a breed als de doorzich-
usschen, dan zien wij de
Een kleine verschuiving
weede en later het derde
nu het verschuivings-
ïdurig is, zijn er oogen
wee beeldjes door elkaar
s oog een vrij onvolmaakt
elkaar versmelten en het
ivolgende bewegingen van
idere gelaatsuitdrukking,
Aardig is de vinding, dat
rden.
m van postzegels, enz.
;ns in een postkantoor
hebben en hun misschien
lorven zagen door de er-
nge wachten, wisten waar-
it zij de benoodigde post-
;zorgd kunnen krijgen,
or verschaft n.l. kosteloos
let ingevulde biljet wordt
;oor afgegeven of in enve-
ïerd in een brievenbus ge-
de bestelling door „de
itgevoerd. De bezorging
:oor geschiedt alweer kos-
ïder dan vijf gulden wordt
DOOR
Inschrijving en Inlichtingen bij de firma
j, H. DE BOIS, Kruisweg 68, HAARLEM.
op die wijze niet geleverd, maar dat is
natuurlijk voor honderden geen bezwaar,
wijl er aan allerlei postwaarden als post
zegels, postzegelboekjes, briefkaarten, en
veloppen met opdruk-zegel, postbladen,
postwisselformulieren, douaneverklaringen,
arbeidslijsten, enz., enz. al heel gauw voor
vijf gulden benoodigd is.
De voordeelen zijn in 't oogloopend.
Men bespaart zich zelf of anderen tijd
verlies; men voorkomt het zoekraken van
gdd of zegels; men brengt „zwakkelingen"
ii in verzoeking, zwakkelingen, die wel
r ze aan 't postkantoor zijn een kwartje
o neer „verliezen" men voorkomt dat
li looppersoneel ten onrechte beweert: „ik
hv'i op 't postkantoor zoo lang moeten
v;hten", en zoo den verdanen tijd goed
p -aten.
en proef met deze bestelbiljetten is zeer
g akkelijk te doen. Men vrage er eenige
aan.
uitmuntende jonge Vlaamsche dich-
t Karei van den Oever dicht in „Vrij
Li ië" het volgende aan pastoor Hugo
iest opgedragen vers. „Reveil" noemt
1; liet.
achter, staan de sterren uit?
de hoorn der maan gerezen?
aar is 't licht, waar is de vlam
iloeit geen huis, geen kruin, geen stam
m dat ginds geen dag'raad wezen?
achter, hoort gij geen geluid?
iing daar niet een haan reeds kraaien?
.'iep geen stem langs dezen weg?
riept er niets in haag en heg?
ting geen roep het land doorwaaien?.
'eer, 'k zie glorie Oost en Zuid,
llorie zie 'k op huis en ruit,
laandren's uchtend bloost de paden,
■linkt op heester, struik en hei;
1 enschen roepen zacht en blij
aand'ren heeft zijn lot geraden;
aandren staat vol sterke daden!
vordert de Zondagsrust bij de Post.
i 't algemeen, dat weet werkelijk ie-
i een, is de dienst der posterijen des Zon-
d. s zeer beperkt. Heelemaal stil staan
hij niet en bestelling van brieven b. v.
dt plaats.
it maatschappelijk oogpunt en voor ve-
k ook uit godsdienstig oogpunt, zou er
s voor te zeggen zijn te zorgen, dat zoo-
v mogelijk het personeel der posterijen
v i de Zondagsrust, zooals wij allen die
ne hebben, zou kunnen genieten.
Welnu, er is een zeer eenvoudig en wei
kostbaar middel om de Zondagsrust te
hc.orderen. Sleur doet ons menigmaal op
i terdag een stuk posten, waarvan de be
ing op Zondag niet bepaald dringend
dzakelijk is. Als de afzender wist. dat
door den wensch te kennen te geven
liet stuk niet op Zondag te bezorgen, zou
medewerken aan de beperking van den
Z idagsdienst, dus aan de bevordering van
di Zondagsrust, dan zo'u hij dit zeker in
vele gevallen doen.
Dit kan geschieden. Aan de -postkanto
ren zijn kosteloos etiketten verkrijgbaar
met het opschrift: „Niet bestellen op Zon
dag". Deze worden op de poststukken ge-
Hakt en de zaak is in orde.
VAN ZWEMMEN EN BADEN.
Nu met de opening van Stoop's bad in
het vooruitzicht, de belangstelling voor de
edele zwemsport en wat daarmee verband
houdt in onze streek weer grooter dan ooit
is, meenen wij onzen lezeressen en lezers
een genoegen te doen met over dat onder
werp nu en dan in ons blad wat te schrijven.
"Hieronder volgt een klein overzicht der ge
schiedenis van het baden bij verschillende
volkeren.
f\ I
Men kan niet betwijfelen, dat het gebruik
van baden zeer oud is. Pharao's dochteren
baadden al in den Nijl.
In Egypte was het bij de wet vastgesteld
dat de priesters zich om de drie dagen, het
heele lichaam moesten scheren en twee
maal, overdag en 's nachts, moesten baden.
Zij werden door het blazen in hoorns, hier
voor gewekt. Wat eerst alleen de priesters
deden werd weldra gevolgd door het volk.
De Perzen en Egyptenaren schijnen de
eersten geweest te zijn, die publieke zwem
en badplaatsen hebben opgericht.
Bij de Mohammedanen was evenals bij de
Joden het bad ritueel voorgeschreven. Deze
baden moesten in een zekere hoeveelheid
van nog wel stroomend water genomen
worden. De eerste zorg van iedere
gemeenschap was de „mikweh", zooals dat
genoemd werd, te handhaven. Het reini-
gingsbad, voorgeschreven in Lev. XV, werd
altijd als een van de voornaamste regels ge
houden, groote nadruk werd er op gelegd,
dat deze baden precies nagekomen werden
door de vrouwen, waarbij voor de boven
genoemde gegevens (stroomend water en
een zekere hoeveelheid) werd zorg ge
dragen. Zoo had Mozes wasschingen
van het lichaam tot een godsdienstige han
deling verheven, en zoo burgerden zich de
baden bij de Indiërs, Egyptenaren, Perzen,
Assyriërs en Hebreërs, meestal door een
priester-dokter geleid, spoedig in.
Van Azië verspreidde zich het gebruik
van baden naar Griekenland.
Terwijl men in de eerste eeuwen, de ba
den alleen als een frissche onderdompeling
beschouwd had, leerden de Hellenen ook de
geneeskundige kracht van het water waar-
deeren. Het gebruik van baden nam zoo
toe, dat het'een geheele ommekeer in de
zeden teweeg bracht. De Grieken baadden
vóór het eten, vóór het huwelijk, vóór het
offeren, en vóór dat zij het orakel raad
pleegden.
Bij de baden richtten zij hun gymnasia
op. De priesteressen van Athene, die zich
aan een zeer strengen leefregel onderwier
pen, maakten geen gebruik van de baden.
De baden in Griekenland waren zeer weel
derig ingericht, een weelde, die deze baden
ook nu nog kenmerkt. In Griekenland moest
men na het aanraken van een lijk direkt
een bad nemen, zelfs na het verblijf in een
sterfhuis, was men verplicht te baden.
De Hellenen, dompelden de pasgeborenen
in den vloed. Warme baden werden als tee-
ken van weelde en weekelijkheid niet ge
duld. Met de verandering der zeden kwam
hierin eerst onder de regeering van Alexan
der den Groote verandering.
Hippokrates, de stamvader der genees
kunde en natuurgeneeskunde, erkende
in het bekende „mens sana in cor-
pore sano" het hoofddoel der baden
en gymnasia, waarin zoowel de geest als
het lichaam gesterkt werd, door turnen,
vechten, rennen, speerwerpen, zwemmen,
gymnastiek, enz. Voor en na het baden be
steedde men bizonder veel zorg aan het
oliën, zalven en parfumeeren van het li
chaam. Verscheidene, den God der genees
kunde Asklepios en zijn dochter Hygea ge
wijde tempels, welke door priesters-dokters
verzorgd werden, en aan een geneeskrach
tige bron waren opgericht, dienden als bad
plaatsen, waarbij evenwel het meest in
vloed werd toegeschreven aan de betee-
kenis der droomen, die men in het heilig
dom had. Hippokrates bracht hierin ver
andering door den godsdienst van ae ge
neeskunde te scheiden. Nog gold als een
voorschrift van dezen geneesheer „men
moet geen zwakken baden." Nog lang
spraken de Hellenen van Hippokrates als
„de heiige oude Man".
Een volgende maal iets over het zwem
men en baden der Romeinen.
TOONEEL.
Het Nederlandsche tooneel. Toen de
Koninklijke vereeniging „Het Ned. Too
neel" haar herdenkingsfeest vierde met
Shaw's „Caesar en Cleopatra" en de schrij-
er Bernard Canter, steels het tooneel
opgeglipt, het publiek toeschreeuwde, dat
het een schandaal was, zoo on-Neder-
landsch als een Nederlandsche tooneelin-
stelling met het geld van de koningin van
Nederland omsprong, vond vrijwel een
ieder den man belachelijk. En wij doen er
zooveel bij. Maarja, bij alle dingen
komt een maarafgezien van Canter's
gedoe nu,heelendal ongelijk had hij
nu toch niet. Wij onderschrijven gaarne wat
„De Amsterdammer" er over schreef:
„Het tooneel in Nederland is nimmer
en gelukkig, ook gesloten geweest voor
buitenlandsche kunst.
„Het ware dwaasheid, hier exclusivisme
tc prediken.
.Maar wij mogen er toch aanspraak op
maken, dat ons tooneel in beginsel Neder-
landsch zij, en in de eerste plaats wel:
een tooneel, dat zich bovendien nog „Ne-
derlandsch" noemt.
„Nu moet iemand niet bij wat hij alle
dagen doet, met zijne beginselen en roe
pingen te koop loopen. Doch wanneer hij
verjaart, en plechtig verjaart, en op een
stoel stijgt om iets bizonders te zeggen,
dan mag men verwachten, iets te hoo-
ren klinken van zijne innerlijke beginselen
en op zijn gelaat het ideaal te bespeuren,
dat hem bezielt."
LETTEREN EN KUNST.
Nieuwe Haarlemsche Kunstkring. Ver
scheidene dames en heeren besloten in be
ginsel tot de oprichting van een Nieuwen
Haarlemschen Kunstkring. De vereeniging
heeft ten doel jonge beschaafde kunste
naars in de gelegenheid te stellen in het
openbaar op te treden, en het in elkaar
zetten van tentoonstellingen. Het lidmaat
schap kost f 7,50 per jaar, donateurs be
talen 25,per jaar. Men kan zich op
geven bij den heer J. R. L. J. Koster,
Groote Markt 27, Haarlem.
De heer Theo van Doesburg, kunst
schilder te Haarlem, zal van 15 October
tot 15 April e.k. een leergang over moderne
schilderkunst houden in een der zalen van
den kunsthandel De Bois, Kruisweg 68,
Haarlem. Men kan zich aldaar voor deel
name aanmelden. De toegangsprijs voor
den geheelen leergang is 30,
MUZIEK.
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
op Dinsdag 19 en Donderdag 21
September, door den heer Louis
Robert.
Het begon heden weer met die wonder
mooie „Passacaglia et Fuga" c kl. t. van
J. S. Bach, (Passacaglia een dans, die
eenigszins gelijkenis heeft met de „Cia-
cone". De oorspronkelijke dansmelodie
van 8 maten wordt als „Basso ostinato"
hardnekkige bas zoo breed mogelijk
toegepast. Gewoonlijk heeft deze dans 7«
maat.) Welk een helderheid, welk een
schoone climax aan het slot! In de
„Romanze" van Max Reger waren veel
zangrijke motieven te hooren, toch is er
ook veel gewild en gezocht en vreemd in
die muziek. Het „Pièce Héroïque" van Cé-
sar Franck, verklankt op grootsche manier
een hevigen zielestrijd, die eindigt met een
overwinning en vrede,zooals alleen de „hel
den der toonkunst" die kunnen verklanken,
niet alleen melodisch, maar harmonisch,
rythmisch en door veelzeggende modula
ties. De titel van „Andante grazioso" van
Ch. Déthier geeft den inhoud reeds aan.
Het „Pièce caractéristique dans le mode
phrygien" van Alex. Guilmant, is heel
caractéristique" en slechts begrijpelijk voor
hen, die weten wat het eigenaardige is van
de phrygische toonsoort, want die klinkt
heel verschillend, (n.l. d ef g a b c d), van
de gewone intervallen van de gebruikelijke
toonschalen (gr. en kl. t. en chromatische)
gr. t. z. d e fis gab cis d. kl. t.
d e f g a bes cis d (harmonisch en melo
disch d e f g a b cis d opgaand en d c
bes a g f e d dalend), zoodat dit stuk
voor oningewijden zeker eigenaardig ge
klonken heeft! En tot besluit „Grand
Ghoeur" dans la tonalité grégorienne van
Alex. Guilmant. Ook dit was een merk
waardig leerrijk werk, daar ook de grégo-
riaansche componeerwijze anders was
dan de moderne. Er is in de melodie iets
klagends en door de krachtige rhythmiek
klonk het geheel toch flink en sterk. Als
de „intellectueele" muziekliefhebbers(sters)
eens wat meer doordrongen waren van het
MEVR. G. v. d. BRINK, Cor-
setière, KEIZERSGRACHT 717,
AMSTERDAM.
ELKEN VRIJDAG AANWEZIG
IN „HOTEL CENTRAL",
LANGE POTEN, DEN HAAG.
feit dat men bij de orgelbespelingen twee
maal per week gratis zooveel kan leeren
hooren! De getrouwen weten het en zijn
er dankbaar voor.
21 Sept. eerst „Praeludium et Fuga" G
gr. t. van J. S. Bach en als groote tegen
stelling de daaropvolgende „Gavotte" van
J. P. Rameau, bizonder fijn en mooi gere
gistreerd. „Interlude" van Th. Dubois, zeer
lieflijk en zangrijk. N°. 4 „Fantaisie" van
E. Lacroix, opvallend mooie modulaties, en
de vloeiend golvende beweging der bege
leiding p begin, ff einde. N°. 5 Eerste ge
deelte uit de le Sonate van Guilmant,met
langzame inleiding in mineur, dan Alle
gro en afwisselend f en p, weer rustig
middendeel, zeer zangerig en het slot in
mineur, maar toch krachtig. En „Final"
van César Franck een werkelijk hoogst
bevredigend en lichtstralend „Einde" van
dit stichtelijk uur.
De Sirene. Heden-, Zaterdagavond, ten
8 uur zal in de concertzaal van Duwaer
en Naessens, Leidsche boschjes te Amster
dam, een Sirene-avond worden gegeven
voor genoodigden. Er wordt een demon
stratie van dr. Naber's sirene gegeven; er
worden muziekstukken op dit instrument
ten gehoore gebracht, waarna een wedstrijd
in het bespelen der sirene zal plaats heb
ben.
VOOR ONZE DAMES.
De nieuwe mode. Eigenlijk is het mis
dadig om te gaan schrijven van de vele
bekoorlijkheden der nieuwe mode en alom
de verlangens op te wekken naar een nieu
we herfstkleeding, terwijl de prijzen zoo'n
hoogte hebben bereikt, dat menigeen, die
niet over een al te ruime beurs beschikt,
van het bezit van een nieuw kostuum zal
moeten afzien. Werkelijk, de prijzen zijn
ongekend hoog, haast fabelachtig. In ver
gelijking met vorige jaren is ten opzichte
der mantelkostuums b. v. een stijging van-
ruim 100 pCt. waar te nemen. Dat menig
een daarom het verlangen naar wat nieuws
op het lijstje der vrome wenschen moet
gaan boeken, is geen wonder.
Blouses en hoeden zijn niet zoo in prijs
gestegen. De duurte zit speciaal in de
wollen stoffen en alles wat daarvan ver
vaardigd is. Bont is ook niet bizonder op-
geloopen.
Zooals ik voorspeld had, is dit najaar de
mode vrijwat aannemelijker dan een half
jaar geleden. De groote ommekeer van
slank en glad naar breed en bewogen is
nu tot bezadiging gekomen. Er is rust
en.... groote verscheidenheid. Vrijwel
iedere figuur vindt thans iets van haar -
gading. Wie de wijde vormen van een
Biedermeijer-stijl niet mag, die zoekt iets
eenvoudigers, dat slanker maakt, en zal
haar keus vinden. Wie zich niet gaarne
gekroond ziet door het smalle groom-ca-
lotje, die kieze een ouderwetsch wagenrad
en is ook latest fashion.
In de blousemodellen is niet veel veran
dering. Witte zijde blijft tot de bevoorrechte
stoffen behooren, ook pompadour-patronen
zijn gewild.
De duurte der weefsels heeft tengevolge,
dat allerlei kleedingstukken van „lakstof"
in zwang zijn gekomen. Nog nooit heeft
men zooveel lakhoeden gezien. Bovendien
tooit men zich met lakstrikken en doet
lakstof als garneering veel dienst. Mijn be
wondering heeft die lak-manie intusschen
niet. Het heeft iets hards, iets onsoepels,
iets onvrouwelijks; uit een oogpunt van
goeden smaak kan men zeggen, dat deze
lak bij de dameskleeding eigenlijk allemaal
maar lak is.
S
J
ONTVANGEN een groote partij
firma VON SCHNIIT.
Gr. Houtstraat 16. Telefoon 476. HAARLEM.
HAARLEM,
Leidsche plein 15—19.
Telefoon 773.
BLOEMEND AAL,
Bloemendaal8che weg.
Telefoon 2857.
