OPTISCHE ARTIKELEN
bij DIRK HÜTTER. Opticien.
12 TAKSTEEG 12, AMSTERDAM.
£isclit echt (natuurlijk)
Emser-Zout
lie Jaargang.
ZATERDAG 7 April 1917.
No. 14
Redactie en Administratie
Ged. Oude Gracht 63
Telefoon 141
HAARLEM.
M Bloetnendaalsch Weekblad.
Prijs per jaar f2,60
Advertentiën
10 cents per regel.
Dit nummer bestaat uit twee bladzijden
ONZE PRIJSVRAAG.
Onder de ingekomen antwoorden waren
er verscheidene, waarin Helmers als den
dichter van de ode. Tollens als dien van
het andere vers werd genoemd. Een 3-tal
echter schreef het laatste op rekening van
De Génestet. Een inzender wilde beide
verzen Bilderdijk in de schoenen schuiven;
ook Ter Haar, Bellamy, Van Alphen, Lau-
rillard en Beets werden genoemd. Ge ziet,
verscheidenheid van meening genoeg; dat
de verzen echter door de redactie van dit
weekblad eigenhandig in ongeveer drie
minuten vervaardigd werden, ziedaar de
waarheid, welke niemand bevroeden kon.
Ziedaar, waarop nu letterlijk niemand ons
blijkbaar taxeerde. Onze inteekenaren
zullen zonder twijfel tevreden zijn, en met
nog meer graagte dan ooit „Het Bloemen
daalsch Weekblad" lezen, welks redactie
op poëtisch gebied zich met de meest ver
maarde dichters der Bloemlezingen meten
kan, zooals ge ziet!!!
GRENSVERANDER1NG
VI.
Nog eens (le brandstoffenvoorziening en
de Haarlemsche grensveranderingsplannen.
Men schrijft ons:
Prof. mr. J. T. Buijs zegt in zijne toe
lichting, kritiek op de Grondwet, deel I,
blz. 10 en II, behartigenswaarde woorden,
welke, mits goed gelezen en aan de feiten
getoetst, nagenoeg even zoovele redenen
zijn die pleiten tegen Haarlem's plannen.
Hij stelt o. m., terecht, en zegt met an
dere woorden, dat om een annexatieplan
te doen slagen, het niet voldoende is, dat
beide betrokkene gemeenten toestemmen,
en dat gemis aan toestemming van ééne
van hen op zich zelf niet voldoende is zulk
een plan te doen mislukken, want, zegt
hij: Bij het feit dat elke gemeente hare na
tuurlijke grenzen vinde, zal toch ook wel
iiet algemeene staatsbeleid betrokken zijn,
vooral in een land als het onze. waar de
uitvoering van zoovele wetten aan de bur
gerlijke gemeente wordt opgedragen.
Prof. Buijs bedoelt hier met gemeenten
de gemeenschap (zie blz. 10 aldaar) van
zekere gelijke belangen hebbende ingeze
tenen des rijks en met natuurlijke grenzen
de grenzen van grondgebied.
En nu moet uitdrukkelijk geboekstaafd
worden, dat het wel gemakkelijk is voor
het rijkskolen-distributiekantoor, (den lieer
Erowein), om, zooals is geschied, na voor
overleg met jhr. Sandberg, den burge
meester van Haarlem alleen, de brand-
stoffendistributie van Den Haag uit over
Haarlem te laten loopen en dan rnaar aan
cene aldaar onder Haarlemsche leiding te
stellen commissie over te laten, hoe het
verder zal gaan, maar dat deze nn getrof
fen zoogenaamde regeling, waardoor de
distributie IN BLOEMENDAAL noodzake-
lijk in de WAR moest loopen (tot groote
en Haarlem te schande strekkende schade
vooral van de Bloemendaalsche brandstof-
handelaars) is een kunstmatig uitwisschen
an natuurlijke grenzen. Daarachter moet
o. i. onder meer worden gezocht een opzet
van Haarlem's burgemeester om van een
tijdelijken noodtoestand gebruik te maken
ten einde ten opzichte van onze gemeente
eene stelling in te nemen welke in gewonen
tijd hem ten eenenmale niet zou passen.
Zandvoort ontvangt afzonderlijk brand
stof; met Bloemendaal kon hetzelfde ge
beuren. Het algemeen staatsbeleid bij de
distributie is, dat ieder complex, groot of
klein, behoorlijk geholpen wordt. Niet, dat
de distributie-regeling kunstmatig wordt
verwrongen om daarmede andere doelein
den na te streven.
Dat de betrokken rijksambtenaar daar
geen kijk op had, is begrijpelijk, maar hij
behoorde zooveel rechtsgevoel en zooveel
kennis van Nederlandsche toestanden te
bezitten om te weten, dat men zekere ra
dicale maatregelen in ons land niet kan ne
men, zonder allerlei rechtsbelangen voor
goed te beschadigen, zoodat hij slechts met
instemming van de betrokkene gemeenten,
elk op zich zelf ze tot een belangen-com-
plex mocht vereenigen onder voorzitter
schap van Haarlem.
KRONIEK DER WEEK.
3/ Maart. De Deensch West-Indische
eilanden worden aan de Verecnigde Staten
van Noord-Amerika overgedragen.
1 April. De Eranschen en Engelsehen
maken vorderingen tot dichtbij Sint Quen-
tin.
1 April Het Nederlandsche tankschip
Hestra" wordt door een Duitschen duik
boot in den grond geboord.
3 April. President Wilson houdt een
rede- waarin hij een overzicht van de ver
houding tusschen de Vereenigde Staten en
Duitschland geeft. Hij adviseerde aan het
Congres, den staat van oorlog goed te
keuren.
Wilson verklaarde, dat de Vereenigde
Staten geen enkele twist hebben met het
Duitsche volk. De oorlog is veroorzaakt
door dynastieke belangen. De naties kun
nen een veroveringspolitiek van een nabu-
rigen staat niet dulden.
De Pruisische autocratie kan nooit de
vriend van de republiek der Vereenigde
Staten zijn.
5 April. De Amerikaansche Senaat
neemt met 82 tegen 6 stemmen de motie
aan. waarbij de Vereenigde Staten in oor
log met Duitschland worden verklaard te
zijn.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onze nieuwe begraafplaats. Maan
dag werd onze nieuwe begraafplaats geo
pend. En ofschoon wij in den aanvang
reeds een artikel aan deze mooie inrich
ting, toen in aanbouw, wijdden, zoo moch
ten wij toch niet verzuimen, leek ons, er
nog eens heen te gaan nu zij voltooid was.
Het is daar een al zeer mooie plek
van de wereld; men kan er zich al geen
schooner en plechtiger denken voor een
begraafplaats. Temidden van een grootsch
duinlandschap, naakt en ruig, of ook wel
in de neergiooiende of stijgerende verten
met donkere bosschen begroeid, de einders
blauw omkleed met dorpen en steden. De
zuivere zee blaast haar machtigen adem
over de streek. Er is in deze eenzaamheid
het gevoel van de oneindigheid.
De Bergweg, die van den Meerenbergschen
w eg naar het kerkhof voert, ziet er uit
muntend verzorgd uit. Aan het eind rechts
bereikt men een begrind voorplein; de
aanblik van de begraafplaats is fraai, maar
de vorm van het front ware beter, als de
hoek rechts ook wat was afgerond; dat
stuk moest er eigenlijk ook bij.
De doodgraverswoning een welge
bouwd vriendelijk huiske heeft ook nog
een andere bestemming. Er is n.l. een
spreekkamer in, waar de menschen, die
over begrafenissen komen spreken, ontvan
gen worden. Er is een mooi, ruim trappor
taal, een fiksche keukenkamer en kamer
voor het gezin Kranenburg in.
Achter dit huisje ligt het lijkenhuis; daar
in is ook een bergplaats voor benoodigd-
heden. Daaronder zagen wij o. m. al het
moderne toestel voor het neerlaten der
kist in de groeve. In het voorvertrek komt
nog een sectietafel.
Temidden van aigezande en opgehoogde
duinhellingen, met sparren, dennetjes of
andere struikjes beplant, ligt de oprijlaan.
Bij een bocht staat men ineens voor een
recht opgaand pad, aan welks eind op de
hoogste duin de aula zich verheft.
De aula is een statig sober gebouw. Het
is opgetrokken in allereenvoudigste^
Louis XIV-stijI. Een breede trap voert
naar den vooringang. Binnenkomend, be
vindt men zich in een ruime witte hal;
deze is bestemd voor de familieleden, en
zal worden gestoffeerd met tabouretten
langs de wanden.
Achter de hal ligt de kapel. Dat is dus
de ruimte waar de lijkkist wordt binnen
gebracht. Dit vertrek heeft toegang aan
de achterzijde door een ruime poort. Ter
wijl men uit de volgkoetsen aan de voor-
ziide in de hal uitstapt, rijdt de lijkkoets
langs een pad dat zich rond de aula buigt,
naar die poort aan den achterkant. Die
poort is versierd met beeldhouwwerk in
zandsteen. Op een cartouche zijn Staring's
versregels gehakt:
Uit nacht rijst morgenrood.
Het leven uit den dood.
Er omheen zijn lijkkleeden en bloem
festoenen gebeiteld. Het beeldhouwwerk
is gemaakt door Louis Vreugde.
Ter weerszijden van de hal vindt men
toiletkamers voor de familieleden en
wachtkamer voor de begrafenisbedienden.
De aula is een fraai en tevens practisch in
gedeeld gebouw.
Architecten zijn de heeren Mulder en
Van Asdonk. aannemer de heer S. P. Rij-
nierse.
De aanleg van de begraafplaats zelve is
het werk van den heer Leonard Springer.
Natuurlijk is alles erop ingericht om wat
er is aangeplant popels, dennen, serin
gen- en andere struiken goed te doen
gedijen, maar meevallen zal het niet, daar
in die woelige winden vanuit de zee.
ZEER RIJKE COLLECTIE
(bij 't SPUI). TEL, 8829
Onze gemeente heeft eer van haar
grootsche plan. Belangstellenden moeten
nog even wachten met te gaan kijken, tot
de meubels en de wandbekleeding gereed
zijn. Hopen wij, dat die spoedig kant en
klaar mag zijn. Bloemendaal heeft dan op
dit gebied een inrichting te toonen, die een
der meest artistieke en statige van den
geheelen omtrek is.
Op initiatief van een aantal moeders had
den de kinderen van de M. U. L. O. geld
bijeengebracht om een geschenk te geven
aan den heer en mevrouw IJzerman, die 14
dezer hun zilveren trouwfeest zuilen vieren.
Woensdagmiddag had de aanbieding van
het geschenk, tafelzilver, in de school
plaats.
Bloemendaal's Bloei hield Woensdag
avond in „Vreeburg' haar jaarvergadering.
Jaarverslag uitgebracht. Rekening en ver
antwoording van den penningmeester. Tot
bestuursleden gekozen de heeren mr. Wes-
.'erwoudt, Dekker en Zeegers Veeckens.
Herkozen de heeren P. H. Bijvoet en F.
Hcckman.
In „De Zondagsbode voor Zandvoort,
Aerdenhout, Bloemendaal en Overveen",
wordt medegedeeld, dat mejuffrouw M. M.
Muller, de onlangs overleden oudste in
woonster onzer gemeente, aan de Ned.
Hervormde Kerk van Bloemendaal 300(1
heeft nagelaten.
„En die steun," schrijft de redactie
verder, „is geen weelde. Onze kerk te
Bloemendaal heeft het noodig. Laat ik het
nog eens zeggen: Onze kerk te Bloemen
daal heeft het noodig. Omdat het kerkge
bouw, en wat verder aan de zorgen van
heeren kerkvoogden is toevertrouwd, er
zoo goed verzorgd uitziet, schijnt wel eens
betwijfeld te worden, of de kerk steun noo
dig heeft. Wie dien twijfel wil zien weg
genomen, kan bij de kerkvoogden terecht.
Met de cijfers van inkomsten en uitgaven
voor oogen, twijfelen zij zeiven niet. Daarom
is een legaat, als van mej. Muller zoo wel
kom, en zoo dankbaar aanvaard."
Baldadigheid. Wij moeten nog eens de
aandacht vestigen op de baldadigheid der
jongens, die de steenhoopen aan den Vijver-
weg maar niet kunnen voorbijgaan zonder
er stcenen van stuk te gooien. Kan de po
litie daar niet eens een oogje in het zeil
houden:
Tot secretaris van den Bond van middel
baar personeel bij de posterij, telegrafie en
telefonie, is benoemd de heer A. Maarssen
te Bloemendaal.
Onze lezers zullen zich herinneren, dat
wij indertijd melding maakten van het wak
kere gedrag van den militair B. L. Groen,
die met levensgevaar een meisje uit de
spoorsloot redde.
„Het Bloemendaalsch Weekblad" liet het
niet bij die vermelding alleen, maar gaf bo
vendien aan het Carnegie-Heldenfonds in
Den Haag een verslag van deze zaak.. En
tot ons groote genoegen vernamen wij nu
dezer dagen, dat het fonds aan Groen voor
zijn flinke gedrag eene belooning van f 25,—
had toegekend. Een aardige genoegdoening
voorwaar, voor „Het Bloemendaalsch
Weekblad", dat er zoo gunstig op die aan
wijzing beschikt is.
Uit het politie-rapport.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: diefstal van zinken pijpen; loo
pen over verboden grond; rijden zonder
licht.
Gevonden en terug te bekomen bij
Sweijen, Zomerzorgerlaan 46. te Bloemen
daal. een kinderbont; A. Kohier, Bloemen-
daalscheweg 110, te Bloemendaal, een por-
temonnaie; Van den Heuvel,Kweekduinweg,
te Overveen, een zijden zakdoek; aan het
bureau van politie te Overveen, een bruine
handschoen.
Verloren: een bankbiljet van 10,—;
een ring met sleutels; een huissleutel; een
doublé armband.
ÖO ct. per vierkante glazen flacon.
Bietsers. Deze week uwe lantarens
ten 7 uur 13 minuten aansteken.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 30 Maart tot en met Don
derdag 5 April.
Geboren: z. van J. P. van Schaagen
en C. van Beusekom; z. van P. J. Rooij en
A. J. van der Steur.
Ondertrouwd: J. W. Bijvoet en
W. P. M. C. Bijvoet.
Getrouwd: J. van Altena en J. H.
Nieuwenhuis.
Overleden: J. J. Heddingh, 89 j.
OverledeninhetgestichtMee-
renberg: M. van Wanrooij, 60 j.J.
Meijer, 29 j.A. van Koperen. 88 j.
De scheppende macht van de maatschap
pij vertoont een ontzaglijken groei en de
„fout" van onzen tijd is, dat niet ieder het
gevoel heeft tot deze groeiende maatschap
pij te behooren en met zijn gevoel erin tc
kunnen opgaan. Maar de werkelijkheid van
deze gemeenschap is er. Zij moet meer en
meer toonen een gemeenschap voor allen te
zijn. De rechtsvorm, die dat bevorderen
kan, is wat wij democratie noemen. De
menschheid moet niet naar een verleden te
rug dat in den vorm, waarin de verbeelding
het schildert, nimmer heeft bestaan en zij
moet evenmin zich een fantasiebeeld maken
van de toekomst. De richting moet zijn
naar een hoogere eenheid der samenleving,
door uitbreiding en versterking van het op
de werkelijkheid gegronde gevoel van
saamhoorigheid, bij allen, die in arbeids
plicht ook het ware arbeidsgenot zullen
vinden. Prof. Is. d e V o o y s.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Museum van Kunstnijverheid. Het mu
seum van kunstnijverheid te Haarlem
werd gedurende de maand Maart bezocht
door 414 belangstellenden. In de aan het
museum verbonden school werden de les
sen gevolgd door 119 vrouwelijke en 108
mannelijke, te zamen 227 leerlingen,
Uit de aan het museum verbonden boe
kerij werden 175 boek- en plaatwerken
naar verschillende plaatsen van ons land
in bruikleen gezonden.
In het museum van kunstnijverheid is
tentoongesteld een reeks teekeningen naar
de natuur door Chris Lebeau, en bouw-
beeldhouwwerk van Willem C. Brouwer.
School-tentoonstelling. In de lokalen
der Doopsgezinde school in de Ripperda-
straat te Haarlem, hoofd de heer Swart,
was Zaterdag en Zondag een tentoonstel
ling van werkstukken der kinderen inge
richt. Natuurlijk zijn wij er eens heen ge
weest, en deelen nu onze bevindingen aan
onze lezeressen en lezers mee.
Welnu dan, wat wij daar vonden, be
hoort tot het aller- allerbeste wat er op dat
gebied in Nederland te zien is. Het zijn niet
slechts de werkstukken, door de kinderen
in de schooluren gemaakt, maar ook die,
welke door hen thuis vervaardigd werden,
nadat het onderwijs op de school hen daar
toe voldoende bekwaamd heeft. Deze
school is volksschool; de kinderen zijn niet
bestemd om later te studeeren, maar om
als handwerkslieden hun brood te verdie
nen. In tegenstelling nu met vele volks
scholen. waar den kinderen nogal eens wat
overbodige kennis, die in het practisch le
ven vaak belemmerende ballast blijkt,wordt
bijgebracht, is het onderwijs op deze school
voornamelijk gericht op het aanbrengen
van practische handigheid, doorzicht; de
geest van aanpakken, van durven-begin-
nen wordt hier gekweekt, en, naar de heer
Swart ons meedeelde, heeft hij de prach
tigste uitkomsten met dit practisch onder
richt bereikt. Probeeren. pogen, aanvat
ten bij het teekenen, boetseeren, karton
en houtbewerken, ja, zelfs bij taal- en ge
schiedenis en ander onderwijs, want de kin
deren maken al luisterend naar het woord
des onderwijzers, notities van het vertel
de en werken dat zelf uit. Zoo gaat het
hier op deze school erom, in elk opzicht
het kind zelfverzekerdheid, flinkheid, nauw
gezetheid, energie, ordelijkheid aan te lee-
ren. Meer dan door spreken wordt im
mers door doen de belangstelling gewekt;
liever dan in uitteraard toch altijd wat
droge rekenboekjes zal het kind in zelf-