vr%r ALGEMEEN WEEKBLAD
""K Gedempte Oude Gracht 63. Telefoon 141. HAARLEM.
CINEMA PALACE
12e Jaargang. Losse nummers 10 cents.
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1918.
No 39.
Het Bloemendoobch (MM
k
Prijs
per nummer Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN". Kantoor voor redactie en administratie:
p
Advertentiën
25 cents per
regel;
bij contract
belangrijke
korting.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
Advertenties, berichten, enz., worden
aangenomen in den boekhandel van den
heer CORN. M. BLADERGROEN, Bloe-
mendaalsche weg 53, Telefoon 3413,
Bloemendaal. Ook zijn daar steeds afzon
derlijke nummers van ons blad verkrijg
baar.
Jhr BONIFACIUS DE JONGE VAN
CAMPENS NIEUWLAND.
1893 1 October 1918.
Viji-en-twintig jaar gemeente-ontvanger.
t is een warmen gelukwensch waard.
Want dit jubileum is een mijlpaal op een
v\eg, uie niet kon worden atgelegd zonuer
wils- en werkkracht. Het administreeren
eerier gemeente-huishouding vereisehi aller
lei capaciteiten, die niet elks eigendom zijn.
Is accuratesse wel de voornaamste dezer
dualiteiten, zij alleen is het niet, die den
ontvanger recht geeft op waardeering.
Het gemeentebestuur moge al gebaat zijn
bij de nauwgezetheid van den ambtenaar,
de gemeenteleden zoeken, behalve deze
deugd, ook andere eigenschappen bij den
man, met wien ze zoo vaak in aanraking
komen.
Volgens de Gemeentewet is de ontvanger
belast met de invordering van alle de in
komsten en ontvangsten der gemeente en
zorgt hij, dat die behoorlijk geschiede; moe
ten alle betalingen uit de gemeentekas door
hem geschieden; doet hij van de door hem
voor de gemeente gedane ontvangsten en
uitgaven jaarlijks rekening aan burgemees-
oh-wethouders
Aldus regelt de Gemeentewet de plichten
van den ontvanger. Maar een ontvanger,
die niet meer doet dan deze plichten nako
men, neen, zulk een ambtenaar is de ge
meente-ontvanger van Bloemendaal niet.
Jhr. Bonifacius de Jonge van Campens
Nieuwland is den 16en Augustus 1860 te
Middelburg geboren. En nog vindt men aan
hem de goed-Zeeuwsche rondheid tegelijk
inet de voorkomendheid van den geboren
edelman. Neen, men ziet hem zijn adel niet
aan, als hij, weinig verzorgd in de kleeding,
door het dorp fietst met zijn eeuwigen re
genmantel aan. Maar zijn ronde tegemoet
koming doet u terstond den Zeeuw en zijn
groote innemendheid den man van geboorte
herkennen.
Een gang naar den gemeente-ontvanger
doet men gewoonlijk niet voor zijn genoe
gen. Men weet altijd, dat men er iets heelt
achter te laten. En nu is het merkwaardig
om te zien, hoe jhr. De Jonge den belasting
betalers als het ware hun komst weet te
v crzoeten, de bittere pil, die zij slikken moe
ten, weet te vergulden, hen doet vergeten de
eigenlijk onaangename leden, waarom zij
kwamen.
Dit is een gevolg hiervan, dat jhr. De
Jonge meer is mensch dan ambtenaar,
zijn natuurlijke menschenmin stelt boven
zijn ambtsplicht hoe hoog die ook bij
hem staat aangeschreven.
Beminnelijkheid is een kwalijk te defini-
eerci; deugd. En vooral de beminnelijkheid
des heeren De Jonge heeft iets eigens. Ze
is warmer dan beleefdheid, heuscher dan
jovialiteit en iunerliiker dan intimiteit.
En zij is het, die zoovelen heeft saam-
gebracht om jhr. De Jonge aanstaanden
Dinsdag te huldigen, wanneer hij den dag
zal herdenken, waarop hij vóór 25 jaar be
noemd werd tot ontvanger der gemeente
Bloemendaal.
Toen hij die benoeming aanvaardde, was
jhr. De Jonge reeds zes jaar te Bloemen
daal gevestigd. Immers was hij op 1 Octo
ber 1887 opgetreden als volontair ter secre
tarie. Hij werd aangesteld op een jaar
wedde van 375,een loon, dat men nu
aan geen straatveger zou durven bieden.
Maar dat zijn ijver niet getemperd werd
door deze belachelijke bezoldiging, daarvan
had burgemeester Inmiiuk kunnen getuigen,
die, gemeente-secretaris tevens, de aan die
laatste functie verbonden werkzaamheden
al heel spoedig, nagenoeg geheel, aan den
toen nog jongen De Jonge overliet.
Men dacht destijds heel anders dan nu
over de bezoldiging van gemeente-ambte
naren. Toen werd voorgesteld de jaarweu-
de van J 375,— te brengen op 400,ver
klaarde ziclt de toenmalige notaris Ter Hof-
steede daartegen, zeggende, dat de Ge
meente geen fooien gaf aan hare ambtena
ren. En onder zijn invloed bleef de wedde
J 375,om bij de eerstvolgende verlioo-
ging te worden gebracht opS 500,
Jhr. De Jonge had later even goed secre
tin is als ontvanger kunnen worden. Maar
Hij gaf er de voorkeur aan de belangen van
den fiscus te dienen.
Vóór 1917, toen de ontvanger alleen des
Maandags en des Donderdags zitting hield
de sedert gewijzigde verordening kent
vijf zittingsdagen in de week maakte het
op menigeen den indruk, dat de ontvanger
maar een lekker, lui baantje had. Het was
slechts schijn, want het kantoor van jhr. De
Jonge zou kunnen getuigen van het vele
Yv erk, dat hem vaak wachtte, als de zittingen
waren afgeloopen. Wie nagaat, dat de ont
vanger heeft te zorgen voor inning der
schoolgelden, duinwatergelden, reinigings
belasting, hondenbelasting, hoofdelijken
omslag, voor recognitiën, voor uitbetaling
van vergoedingen voor inkwartiering en
voor zooveel meer wat tot'de competitie
des entvangers behoort, beseft, dat de
werkkring van jhr. De Jonge lang geen
sinecure is. Daarbij komen comptabele be
zigheden en heeft ook de militie hem steeds
meer werk in de hand geschoven.
Jhr. De Jonge behoort echter tot die ge
lukkigen, die, wanneer hunne bezigheden
toenemen, steeds meer tijd weten te vinden.
Als secretaris van „Bloemendaal's Bloei",
als penningmeester van de afdeeling Bloe
mendaal van den Bond van Vrije Liberalen,
als secretaris-penningmeester van het
Steuncomité, hééft hij zich ook op niet- amb
telijke wijze weten verdienstelijk te maken.
En niemand beter dan zijne medebestuur
ders in diverse collegiën weet, hoe goed
en degelijk het werk is, de zorg waarvoor
jhr. De Jonge heeft op zich genomen.
Dat de gemeente-ontvanger in die 25
jaar heel wat geld door zijn vingers heeft
zien gaan, is duidelijk. Hoe tijdens zijn fi-
nantieel beheer de gemeentelijke huishou
ding zich heeft'uitgedijd, moge blijken uit
enkele cijfers, die wij hier ten beste geven.
In 1893, toen we burgemeester Immink
nog hadden, vermeldde de gemeente-reke
ning voor ontvangsten een bedrag van
J 40.625,71, terwijl de uitgaven bedroegen
J 37.178,08'. in 1903 waren deze cijfers
ceds gestegen tot f 87.596,39"' en 83.665,54
In het laatste jaar van het burgemeester-
schap-Immink 1907 waren de ontvang
sten gestegen tot 117.207,47, de uitgaven
tot J 99.506,52\
Onder burgemeester Bas Backer, die 1
Juli 1907 in functie trad, zouden er nog 7
„vette" jaren volgen. Zoo bedroegen in
1908 de ontvangsten 249.993,98', de uitga
ven 230.154,82 en in 1913 waren deze cij
fers J 601.313,84, resp. 567.486,waarbij
wel dient te worden aangeteekend, dat toen
vele buitengewone uitgaven als voor school-
bouw, wegenverbetering e. a. noodzakelijk
waren.
Maar toen was het ook uit met de voor-
deelige saldo's. De ontvangsten in 1914 be
droegen ruim 322.000,de uitgaven
J 50.000,meer. En in het jaar, dat ach
ter ons ligt 1917 werd 612.763,19
uitgegeven en 611.520,90 ontvangen. Hier
bij stippen wij aan, dat, werden in 1914 geen
buitengewone werken uitgevoerd, 1917 vele
crisis-uitgaven vergde.
Om te resumeeren: we zien dus, dat de
huishouding van Bloemendaal vijf-en-twin-
tig jaar geleden 37.000,kostte en nu
612.000,Ongeveer zeventienmual zoo
veel.
Doch nu van deze cijfers genoeg. En
aandacht alleen voor het zilveren cijfer, dat
op het jubileum van jhr. De Jonge betrek
king heeft.
Jhr. De Jonge verklaarde ons dezer da
gen, toen wij het genoegen hadden hem de
hand te drukken, dat hij al die vijf-en-
twintig jaren prettig heeft samengewerkt
met zijne mede-ambtenaren. Wij houden
ons overtuigd, dat dezen- die aangename
samenwerking vooral zuilen toeschrijven
aan zijne innemende eigenschappen. Onge
twijfeld zal daarvan aanstaanden Dinsdag,
wanneer onze gemeente-ontvanger jubi
leert, op hartelijke wijze worden getuigenis
afgelegd. Wij mogen niet verraden wat er
is voorbereid. Maar wij zijn niet onbeschei
den, wanneer wij mededeelen, dat zeer ve
len gereed staan op de hartelijkste wijze
uiting te geven aan hunne gevoelens van
vriendschap en waardeering voor den
nauwgezetterr ambtenaar, den vriendelijken
man, den achtenswaardigen medeburger.
Jhr. De Jonge van Campens Nieuwland
moge zich overtuigd houden van de warme
belangstelling der gansche gemeente en
van de hartelijke sympathie van alle inge
zetenen.
GEMEENTERAAD.
De Gemeenteraad wordt bijeengeroepen
op Donderdag 3 October ter behandeling
o. m. van de quaestie van den Zeeweg.
Men deelt ons mede, dat bij meerderen
ontstemming bestaat over de geheimzinnig
heid, waarmede tot nog toe dit vraagstuk
telkens weer is behandeld in vergadermgen
met gesloten deuren. Men vertrouwt, dat
met dat geheimzinnig-doen nu eindelijk zal
gebroken worden, opdat ook de burgerij
Piecies wete, wat er aan de hand is. Ook
in Bloemendaal is de tijd voorbij, dat men
maar zal hebben te prijzen wat de heeren
wijzen. En de ingezetenen verlangen, dat
hunne zaken behandeld worden door de
door hen aangewezen vertegenwoordigers
in openbare vergadering, in het volle dag-
licht
Het heeft de aandacht getrokken, dat
deze Raadsvergadering is uitgeschreven op
een dag, waarop de door de herstemming
van gisteren voor het lidmaatschap van den
Raad aangewezen heer Van Kessel nog
niet aan de beraadslagingen kan deelnemen.
Immers is wel niet doenlijk, dat tusscheu 27
September en 3 October de gekozene af
schrift krijgt van het proces-verbaal, waar
uit zijne benoeming blijkt, al de papieren
overlegt, die genoemd worden in art. 17
der Uemeentewet en voldaan heeft aan alle
andere eischen voor toelating.
Gezien het belang van het Zeeweg-vraag
stuk, gelet op de bekende verdeeldheid dei
opinies in den Raad en in aanmerking ne
mende het bekende standpunt, dat de heer
Van Kessel inneemt ten opzichte van deze
quaestie, mogen ook voorstanders van de
totstandkoming van den Zeeweg de vraag
niet achterhouden of het wel van de uoodige
deferentie tegenover den nog niet geïnstal-
leerden gekozene getuigt, dat men nu deze
zaak zonder hem behandelt.
Wij, die aanleg van den Zeeweg in het
belang der gemeente achten, zouden het be
treuren, zoo Bloemendaal in gebreke bleef
gebruik te maken van de gelegenheid, welke
het gekregen heeft om een bres te schieten
in de feodale rechten der groote landhee-
ren, die het gemeentelijk grondgebied met
hunne jachtvelden omkneld hielden.
Maar dat neemt niet weg, dat wij het
weinig kunnen loven, zoo men nu op deze
wijze den tegenstand breekt of liever: ont
loopt.
Men heeft bij de verkiezing te duidelijk
doen uitkomen, dat het ging immers tus-
schen twee katholieken om het vóór of
tegen den Zeeweg, dan dat nu de Zeeweg-
quaestie mag worden afgehandeld zonder
de medewerking van een onder die leuze
gekozene.
Vox populi vox dei!
DISTRIBUTIE-VERBETERINGEN.
Het is de plicht der critiek om dankbaar
te erkennen wat naar hare aanwijzingen
verbeterd is. Daarom maken wij er ook
met genoegen melding van, dat bij de jong
ste distributie van gemeentevisch rekening
is gehouden met de gezinstalrijkheid.
Groote gezinnen kregen meer dan kleine
en zoo behoort het ook te zijn. Ook het
bonnetjes-systeem houdt rekening met het
aantal monden en waarom zou ditzelfde sy
steem niet van toepassing zijn bij de distri
butie van die levensmiddelen, waarvoor
geen bons zijn uitgegeven?
Bij de vleeschdistributie hebben wij met
genoegen waargenomen, dat geen bestellin-
UITGAAN.
Directies van Tooneelgezelschappen,
Bioscope-Theaters e d. kunnen de aan
dacht op hare inrichtingen vestigen door
geregelde publicatie in deze rubriek.
De bijzondere voorwaarden worden
op aanvraag gaarne medegedeeld.
DB ADMINISTRATIE.
Sraote Houtstraat 113Haarlsm.
Programma van 28 September
tot en met 4 October.
T. OORLOOS-JOURNAAL Actueel.
2. Hoofdnummer.
DE WEDREN NAAR DEN DOOD.
Groot Sensationeel Drama in 5 afdeelingen.
3. Optreden van
Mejuffrouw HENRIETTE BLAZER.
l)e gevierde HoUandsclie Soubrette
met haar nieuw repertoir.
4. Jack's Papegaai maakt ruzie
met de buren. Komisch.
5. DE KLEINE VLEGEL. Komisch.
gen meer werden aangenomen en dat er
geen vleesch meer bezorgd wordt Het
moge zijne keerzijde hebben die heeft
elke medaille maar het voorkomt veel
willekeur en bevoorrechting. Trouwens ligt
het in den geest der ministerieele beschik
kingen, dat distributie plaats heeit op eene
wijze, die controle mogelijk maakt.
De slagers zelf hadden bovendien genoeg
van dat aan huis bezorgen. Het bracht al
lerlei lasten en onkosten mede en het is
ook geen pretje om in toch al drukke dagen
zoo n paar honderd maal aan de telefoon
te worden geroepen.
Een goed humeur is ook wat waard!
Vooral in deze tijden, nu de provisie-kast
zoo schraal, de tafel vaak zoo sober voor
zien is.
Niet minder reden tot tevredenheid gaf
de omstandigheid, dat thans werkelijk zeven
beesten voor distributie werden beschikbaar
gesteld. Er was voor vele monden goed
koop vleesch, voor nog meer monden duur
vleesch maar, goedkoop of duur, aftrek
had het. En daar het vleesch nu ook bij
meerdere slagers te koop was, kon de dis
tributie ook geregelder plaats hebben.
Niet de geringste verbetering was ten
slotte, dat er inderdaad nu levend vee was
betrokken, dat door de gezamenlijke sla
gers geslacht werd in de slachtplaats van
één hunner te Overveen.
Dit is der qualiteit niet weinig ten goede
gekomen.
En zoo moeten we erkennen, dat we thans
op den goeden weg zijn.
Er valt nog veel meer te verbeteren,
maar een mensch kan niet alles tegelijk
verwachten.
PRIJSVRAAG.
25,—.
in „De Hollandsch Lelie", onder redactie
van mevr. M. C. KooijVan Zeggelen te
tiaarlem, van 17 Juli 1918 N". 3, komt een
hoofdartikel voor, getiteld: „Iets over onze
voeding", lezing door J. Luining, arts, in de
vrijmetselaarsloge te Haarlem.
Deze lezing bevat een vluchtig, maar zeer
helder overzicht van de werking onzei
stofwisseling en van de voedingsleer. Het
is een zeer bevattelijk stuk, kort én opge
wekt geschreven.
Op blz. 3 lezen we: Bij het gezonde li
chaam, dat is bij een lichaam, waar een
harmonische samenwerking bestaat van
alle organen, krijgt elk orgaan wat het noo-
dig heeft en wordt nog bovendien een voor
raad gevormd, die verbruikt kan worden,
wanneer tijdelijk de toevoer onvoldoende is.
Let nu eens goed op!
De lezing van dit artikel, dat de opbouw
en afbraak van het menschelijk lichaam
schetst in de processen van werktuigelij
ken, scheikundigen en opslorpenden aard,
welke zich in ons lichaam afspelen, heeft ons
een prijsvraag aan de hand gedaan. Er is
sprake van ondervoeding en overvoeding,
van verteerbare en onverteerbare stoffen,
de stofwisseling wordt genoemd een ver
brandingsproces, enz. En nu bestaat er
