Uitslag der herstemming voor een lid van den raad.
ra
KERK-AOENDA.
Zondag 29 September.
BLOEMENDAAL.
Ned. Ilerv. Gem., voorm. 10 u., Prof. Obbink, van
Utrecht.
„Muranatlia", voorin. 10 uur, Jongeliedensamenk.,
Ds. v. Hoogenbuijzuu, Pred. le Amsterdam.
Gcref. Gem., voorm. 10 u., Dr. A. A. v. Schelven,
Hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam; nam. 5^ u., Dr. A. A. v. Schelven.
Ned. Prot. Bond, afd. Bloemendaal, v.m. 10J u. (in
het gebouw der Bloemend. Schoolvereenigiug),
Ds. A. Klaver, Prid. te Hoorn. Onderwerp:
„Pluk den dag".
SANTPOORT.
Ned. Herv. Gem., voorm. 10 u., Dr. G. A. van den
Bergh van Eijsinga. Onderwerp: Gen. 8: 11
„de Vrede des Geestes".
naar de meening van velen bij wie wij ons
aansluiten, gelijkenis tussclien maatschappij
(of samenleving) en mepscli, tusschen
maatschappelijk lichaam als men 't zoo noe
men wil en menschelijk lichaam, üaat die
gelijkenis eenigermate op, dan zal een ge
zonde maatschappij oi samenleving die
zijn, waar eene harmonische samenwerking
bestaat van alle organen.
Ziedaar de grondslag van onze prijsvraag.
Wij verlangen nu van onze lezers, die wil-
ien mededingen, dat zij zich bezinnen op
de gelijkenis, die wij stelden en dat zij met
behulp van genoemde lezing of van andere
lectuur, die zij bezitten of zich kunnen ver
schaffen, ons vóór 1 November a.s. zen
den een korte schets van een gezonde sa
menleving, waarin dus een harmonische
samenwerking bestaat van alle organen.
Om u nog een beetje op weg te helpen,
merken wij nog het volgende op: onze te
genwoordige samenleving is door en door
ziek. Nagenoeg niemand doet wat behoor
lijk is, en de overheid schrijft honderden
dingen voor, die met geen mogelijkheid
door ieder te volbrengen zijn, en met straf
fen (d. i. langs werktuigelijken weg) denkt
zij ieder tot het verrichten dier onmogelijk
heden te kunnen dwingen. De overheid is
hier en elders als een dokter, die door tel
kens hardhandig opereeren en dreigen met
het mes, een door en door ziek verslapt,
versuft en verzwakt lichaam weer gezond
denkt te kunnen maken. Het lichaam houdt
zich zoo goed en zoo kwaad als het gaat
op de been, maar beter wordt het niet en
liet eerste wat liet verlangt, is dat die dok
ter met dat gedurig opereeren en schermen
met het mes ophoudt. Alleen als een orga
nische harmonie bereikt wordt, is herstel
mogelijk. Tot dat herstel bestaat bij velen
de wil wel, maar wat is de weg daartoe
Dien weg te leeren kennen is ook ons doel
met deze prijsvraag. Het antwoord daarop
zal dus in korte trekken moeten aangeven
welke organische processen zich in het le
ven eener maatschappij voltrekken.
Zie, dit is nu eens een prijsvraag voor
doordenkende arbeiders, burgers en buiten
lui, journalisten, technici, jongelui van H.
B. S. en gymnasium, vrouw of man. Voor
het beste antwoord stellen wij 25,be
schikbaar. Bij de toekenning dier beloo
ning, zal meer op helderheid en bondige
Kortheid van betoog, dan op uitvoerigheid,
meer op gezond verstand dan op geleerd
heid worden gelet. Iedereen dus met ge
zond verstand en een paar heldere kijkem
en de gave om eenvoudige gedachten neer
te schrijven, zal kunnen mededingen. De
antwoorden moeten ongeteekend zijn en
vergezeld gaan van een gesloten briefje,
bevattend de naam van den inzender; dit
briefje wordt eerst geopend als de prijs is
toegekend, en alleen van den winnaar. Wij
behouden ons het recht voor, misschien ook
een premie toe te kennen en de inzendingen
geheel of gedeeltelijk zonder naamsvermel
ding in ons blad af te drukken.
Komt, nu aan het werk. Een nummer van
„De Hollandsche Lelie" is te bestellen bij
eiken boekhandelaar of bij den uitgever
L. J. Veen, Keizersgracht 458, Amsterdam.
PRIJSVRAAG No. 9.
Daar de officieele uitslag van de Her
stemming voor den Gemeenteraad eerst op
het laatste oogenblik in ons bezit kwam,
konden wij ook nog niet den uitslag van ons
prijsraadsel N°. 9 vermelden. De gelukkige
winner vindt in ons volgend nummer zijn
naam.
URK IN NOOD.
Ons volk verheft zich niet boven andere
modern georganiseerde volken. Het gaat
ook in ons land somtijds bar toe. Mr. Wille-
kes MacDonald moge in een moordzaak ze
keren niet Nederlandschen geest een moord-
geest genoemd hebben, de onzedelijkheid
tiert ook in ons land welig. Maar wat erger
is, in ons land is van overheidswege zoo
vaak gezondigd. Dezer dagen kwam ons
het volgende bijna ongeloofelijk staaltje van
chronische regeerings-zorgeloosheid ter
ooreUrk, het eenzame eiland in de Zuider
zee, wordt vaak geteisterd door typhus-
epidemieën; de bevolking is ouderwetsch
bijgeloovig: drie predikanten betwisten el
kander hun invloed, maar zijn allen van
oordeel, dat de voorzienigheid ook wel zon
der hygiënische en andere overheids-maat-
regelen voor welzijn en ziekte onder de be-
v„living zorgen Zul; dat men uaurtegen niet
iii„ei muimuieereu en uai anes wel recht
Komt, wanneer men maai reent ohjtt in liet
gemot. L>e uevoiKing is uaarmede in zoo-
venc geoaut, uat ze tevreuen zien is en
oooügaat. van volksontwikkeling bij het
icven ueinerkt men niet veel. Alles blijft er
dij net ouue. Nu is uat wel aurüig, watkiee-
uitis en elaers aigescnaite gewoonten beireit
maar de moderne menseh wil toch nog wat
meer en beters.
Z.UO waren ook de Engelsche geïnterneer
den op Urk verleden jaar niet tevreden met
net slechte di inkwater, een der oorzaken der
v aak tei ugkeerende typhus-epidemieën. Aan
wat üe regeering vroeger niet behoefde (of
vanwege de dominéés niet durfde) beden
ken, werd toen plotseling gedacht: dat on
der den.Zuiderzeebodem uitstekende diepe
zoetwaterlagen aanwezig zijn. Men boorde
en verkreeg de gewenschte uitkomst. De
Engelschen althans kregen behoorlijk drink
water. Bereid u er maar op voor, vrienden,
dat ge over eenige jaren in een Londen-
schen tingeltangel een liedje daarover zult
hooren, dat niet malsch zal klinken.
Intusschen staakt de typhus op Urk zijne
bezoeken niet. Dezen zomer plotseling weer
20 gevallen. En geen ziekbedden. Er was
mets. De burgemeester schrijft en seint lier
en derwaarts. Er komt niets. Zelfs de
Noordhollandsche Vereeniging „Het Witte
Kruis" blijft doof en in gebreke. Gelukkig
kwam toevallig een bezoeker van het eiland
op de gedachte den burgervader te advisee-
ren prins Hendrik als baas van het Roode
Kruis, over den benarden toestand te tele-
grafeeren. Zoo geschiedde. En ziet, met
eenige dagen had de burgemeester al wo»
noodig was. Men lacht wel eens om onzen
prins-gemaal, blijkbaar ten onrechte, want
wat honderden verantwoordelijke ambtena
ren in tientallen jaren niet konden, kon deze
geheel onverantwoordelijke niet-ambtenaar
blijkbaar in eenige uren: zorgen dat het
eiland eenige hulp verkreeg. Hulde aan den
prins.
Shame for the dutch. Schande over Ne
derland, dat Urk wel goed genoeg vindt
om er een vischmeelfabriek te stichten;
maar de daar wonende landgenooten
niet goed genoeg om ze van een langzaam
uitsterven te redden.
„Het Volk'' van Dinsdagavond meldt om
trent Urk: Op het eiland Urk woedt de ty
phus op ongekend hevige wijze. Ter ver
pleging heeft men de hulp van een aantal
pleegzusters van den vasten wal ingeroe
pen. Een van dezen is echter ook reeds aan
getast.
VRAGENBUS.
Onze toezegging getrouw, openen wij
thans onze vragenbus. Brieven moeten wor
den ingezonden vóór Dinsdagmiddag lz
uur, aan ons kantoor te Haarlem met het
opschrift: „Vragenbus Bloemendaalsch
Weekblad". De vragen, afkomstig van abon-
nee's worden zóó mogelijk in het eerstvol
gend nummer beantwoord.
Van verschillende zijden kwamen de
volgende vragen op spoorweggebied bij
ons in
V.: Wie is aansprakelijk voor vergoeding
der schade geleden door reizigers bij het
jongste spoorwegongeluk bij Weesp
A.Artikel 1 der spoorwegwet van 9
April 1875, Staatsblad N". 67, luidt: Onder
nemers eener spoorwegdienst zijn verant
woordelijk voor de schade door personen
uf goederen bij de uitoefening der dienst
geleden, ten ware de schade buiten hun
schuld of die hunner beambten of bedienden
zij ontstaan.
Behoudens tegenbewijs wordt dus aan
genomen, dat iedere schade, in de uitoefe
ning van den spoorwegdienst toegebracht,
is toe te schrijven aan de schuld van de
onderneming of hare beambten. Er is met
deze bepaling een vermoeden van schuld
gevestigd ten laste van den ondernemer
van een spoorwegdienst. De „Dienst" in
dit artikel omvat alle werkzaamheden, noo
dig voor de exploitatie.
Het zal in dit geval, naar men verwacht,
•de spoorwegmaatschappij niet moeilijk val
len, hare onschuld te bewijzen. Zij heeft het
Merwedekanaal niet aangelegd; de gelijk
nu blijkt, zoo gevaarlijke verhooging van
den spoorwegdijk, heeft zij niet gewenscht.
krachtens art. 4 derzelfde wet is haar bij
den aanleg van het kanaal bevolen de door
snijding van den spoordijk te dulden.
Krachtens diezelfde wet kon zij daarvoor
geen andere schadevergoeding vorderen,
dan vermeerdering der kosten van onder
houd en dienst die uit den aanleg dier wer
ken voortvloeide. De aanleg der verhoogde
spoordijken is door bekwame lieden bewerk
stelligd, meters diep onder het maaiveld is
het zandlichaam weggezakt, alleen over de
overmatig zware belasting der treinen, met
te veel wagens en te veel passagiers en de
aanschaffing van blijkbaar te zware loco
motieven valt nog wel een en ander te zeg
gen en te onderzoeken. Naar onze mee
ning schuilt voor de Mij. alleen daar het
zwakke punt. De enquête zal ook daar
over licht moeten verspreiden.
V.: Eenigen tijd geleden stopte de trein
van Haarlem 's avonds zoodanig, dat de
laatste wagen nog wel 50 meter vóór het
perron stond. Een juffrouw stapte uit en
kwam in de spoorwegsloot terecht. Kan zij
vergoeding vorderen?
A.: Ja. In 1909 deed zich te Hilversum
een soortgelijk geval voor. De afstap bui
ten het perron was toen voor een juffrouw
te hoog (63 cM.), zoodat zij haar voet on
herstelbaar bezeerde. Zij heeft toen, krach
tens vonnis, een uitkeering gekregen. Men
moet in deze zaken evenwel goed onder
scheiden, dat ook de getroffene schuld kan
hebben, b. v. door op een perron met den
rug vooruit te loopen en dan tegen een lad
der aan te komen, waarvan een schilder
vait, die den verkeerden wandelaar ver
minkt (historisch geval); dan neemt de
rechter zgn. gedeelde schuld aan en moet
een gedeelte der schade door de getroffene
zelf worden gedragen.
V.Hoe staat het in het algemeen met
de veiligheid op de spoorwegen in ons land?
A.Goed. Enkele bruggen, o. a. die bij
Zwolle over den IJssel zou versterkt kun
nen worden. De sterkte van spoorwerken
is in zekeren zin een compromis tusschen
duurte en veiligheid. In Amerika en andere
landen, waar ruwer dan bij ons met men-
schenlevens gespeeld wordt, valt het com
promis, vooral bij jonge lijnen ,nog al eens
uit in de richting van goedkoope onveilig
heid. Het is dan dikwijls goedkooper te
rekenen op een vrij groot maar onzeker
percentage ongevallen, waarvoor betaald
moet worden, dan op een vast en hooger
cijfer voor veiligheidswerken en stevige
constructie. Bij den aanleg der dijkvernieu-
wingen, na de jongste overstroomingen,
heeft men op vele plaatsen overmatig
zware werken aangelegd, niet op kosten
ziende. Zoo behoort het.
V.Wanneer wordt de jacht in onze ge
meente geopend
A.De jacht op klein wild, behalve hazen
en fazanten is reeds met 1 September geo
pend, die op hazen en fazanten, wordt a.s.
Dinsdag geopend. Op Zondagen zal geen
korte jacht mogen worden gehouden.
V.Wat is u bekend van toestanden aan
de fabriek der firma Beijnes, welke aanlei
ding zou kunnen geven tot ontevredenheid
A.: Wordt de volgende week beant-
1 woord.
RECHT EN WET.
Professor Ribbius te Rotterdam. De
rede door mr. Ribbius, uitgesproken bij de
aanvaaiding van liet ambt van hoogleeraar
aan de Handelshoogeschool te Rotterdam,
is bij H. D. Tjeenk Willink te Haarlem in
druk verschenen. Alle bladen hebben uit
voerige uittreksels uit dit stuk opgenomen.
Niettemin willen wij er eenige treffende zin
sneden aan ontleenen:
Blz. 7het Romeinsche Recht is in zijn
bloeitijd van allen het meest lenige, het
meest aanpasbare recht geweest.
ib.een gecodificeerd (in wetboeken vast
gelegd) recht deelt zeer weinig mede in de
gestadige ontwikkeling, neemt nieuwe op
vattingen zeer traag, liever niet in zich op.
Blz. 8: Waaruit te verklaren, dat alle
veranderingen in het recht, welke uit
de mederne ontwikkeling voortspruiten, on
danks den algemeenen aandrang, in de
wetten geen uitdrukking hebben gevonden
Aileen uit de omstandigheid dat liet recht
gecodificeerd is, vastgelegd in ijzeren ban
den en daardoor de strekking heeft te ver-
steenen, omdat alle bewegelijkheid is weg
genomen, alle aanpasbaarheid is uitgesloten.
Blz. 9: Het Romeinsche recht stond open
voor en gaf plaats aan alle rechtsverhou
dingen, welke het toenemend verkeer voort
durend voortbracht, doordat de prae.or door
zijn edict het recht steeds op de hoogte van
zijn tijd hield.
Blz. 11: De nieuwe tijd eischt(e) een
nieuw recht.
Blz. 12: Men kan zich gemakkelijker ont
doen van een constitutie (grondwet), welke
niet meer voldoet, dan van een codificatie,
welke verouderd is.
Blz. 16: Wanneer niet de noodzakelijk
heid zoo dringend roept, dat niet gehoor
zamen onmogelijk is, komt er van een wij
ziging en verbetering van onderdeelen eener
coditicatie niets tereclit.
ib.: Dit is een bezwaar dat geldt niet
alleen tegen de Hollandsche wijze van wet
geving, maar tegen iedere codificatie.
De heer Ribbius pleit dan voor liet ge
deeltelijk verbeteren van de coditicutién
in enkele los daarvan slaande wetten, zooals
minister ürt in 't Staatsblad heeft weten te
krijgen met betrekking tot het Handelsregis-
lei^in den Firmanaam.
Wij begrijpen waarom, maar betreuren
toch dat mr. Ribbius zich niet veel radicaler
heeft uitgesproken. Hij toont aan, dat de
luiheid en de onmacht van den wetgever
eigenlijk alleen in voldoende mate wijkt voor
dwang door de burgers uitgeoefend. Wel
nu dan één van beiden: óf de burgerij, die
van ochtend tot avond wordt geremd in
haar leven door een wanhopig verouderde
wetgeving, veroudert en versteent met hare
codificatie en een nieuwe menschenmassa
moet opkomen om met die burgerij haar
versteende edicten op te ruimen, óf de bur
gerij leeft en dwingt haar overheid tot het
levend houden der wetgeving, desnoods met
geweld. De wetten, van middelen tot zelf-
beheersching en eigen richtsnoer voor het
volk verworden tot zulke afgrijselijke boei
en van den geest, als waaronder wij thans
heeten te leven, maar snakken naar adem
en naar vrije lucht, behooren niet telkens
door andere boeien te worden vervan
gen. Naar nieuwe middelen, naar nieuwe
instellingen moet worden uitgezien, om de
lenigheid der wetgeving te brengen die sinds
de verstarring van het Romeinsch recht
verloren is gegaan. Naar moderne praetuur,
naar bemiddelend vonnis, naar meer volun
taire jurisdictie, vrijer bewijsrecht, naar
opvoeding van het volk tot de rechtsidee,
naar instelling van een permanent college
van herziening, naar een college voor be
houd der samenhang in de wetgeving, daar
moet het heen. Te lang zijn de juristen
(van rechtsgeleerden spreekt men niet eens
meer), terecht, de risee van de andere, van
de levende deelen der moderne natiën.
Waarom dan nog lapmiddelen? Hier ligt
0. i. een prachttaak voor minister Heems
kerk, die een levend man is. T.
De kantonrechter te Haarlem heeft heden
den eisch afgewezen van burgemeester en
wethouders van Schoten om iemand uit
eene door hem, namens de gemeente ver
huurde woning te zetten, omdat volgens de
gemeentewet niet B. en W„ maar de bur
gemeester alleen bevoegd is voor de ge
meente in rechten op te treden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Raadsvergadering. Donderdag 3 Oc
tober des middags ten twee uur vergadert
onze raad. üp de agenda staat:
1. Ingekomen stukken;
2. Voorstel van het uitbreidingsplan nabij
hotel „Zomerzorg".
3. Voorstel tot uitbreiding van het politie
corps met 4 in plaats van met 3 agen
ten;
4. Bespreking van de annexatieplannen
en mededeeling van het antwoord van
burgemeester en wethouders aan Ge
deputeerde Staten.
5. Voorstel tot het gebruik maken van de
bevoegdheid, bedoeld -bij Art. 5 der
Wet van 27 Maart 1915, Stbl. n". 171,
ten aanzien der eigendommen, noodig
voor het aanleggen van den Zeeweg.
De nieuwe gereformeerde kerk aan den
Vijverweg is nog niet ingewijd; het binnen
werk is nog niet geheel gereed en dan is
het wachten op het orgel. Doch dit zal niet
lang meer duren. Intusschen schijnt het nog
niet zeker of in den toren, die daarvoor de
wijzerplaten reeds heeft, nu al een uurwerk
geplaatst wordt; wij vernamen dat men te
gen de kosten nogal opziet. Daar bij een
goed loopend torenuurwerk de gemeen
schap belang heeft, zouden wij het toejui
chen indien de gemeente het kerkbestuur in
deze uitgave tegemoet kwam.
Gemeentebelasting en plaatsing in een
krankzinnigengesticht alhier. Gedepu
teerde Staten hebben beslist, dat een ver
pleegde in het krankzinnigengesticht alhier
niet in onze plaatselijke directe belasting
naar het inkomen kan worden aangeslagen,
Kiezers.
Uitgebrachte
stemmen.
n O
3 S.
3 B:
ff Ti
3 n
Van Kessel.
Rijnierse.
Schulz.
Onwaarde,
Bloemendaal
Stemming
644
357
349
114
144
91
8
Herstemming
375
369
169
200
6
Overveen
Stemming
523
350
349
204
117
28
1
Herstemming
379
378
227
1
Vogelenzang
Stemming
183
120
119
89
21
9
1
Herstemming
132
131
97
34
1
Totaal
Stemming
1350
827
817
407
282
128
10
Herstem ming
886
878
493
385
8
Volstrekte meerder
Stemming
409
heid
Herstemming
440
Gekozen de lieer VAN KESSEL.
