goal (70). Nu geluKt het Gooi uit een
vrijen slag een tegenpunt te maken. Met
een daarop maakt Thijsse de Se voor Bloe-
mendaal en hierna scoorden de B. H. C'ers
nog tweemaal (101).
Een aardige overwinning voor Bloemen-
daal dus.
uit andere gemeenten.
H. Oyens Zonen. De firma H. Oyens
Zonen, die sinds meer dan een eeuw
het bedrijf van eommissionnair in effecten
te Amsterdam uitoefent, heeft in de gesta
dige uitbreiding van hare relatiën ook in
deze streek aanleiding gevonden tot de
vestiging van een kantoor te Haarlem aan
den Kruisweg 70.
De dagelijksche leiding der zaken is op
gedragen aan de heeren H. H. Felderhof,
sedert vele jaren algemeen procuratiehou
der van het kantoor te Amsterdam, en C. J.
Hana, tot onlangs leider van het bijkan
toor Bloemendaal der Haarlemsche Bank-
vereeniging.
Haarlem's Zanggenot. Blijkens een ad
vertentie in dit blad geeft Haarlem's Zang
genot a.s. Maandagavond een feestconcert
ter herinnering aan het 50-jarig bestaan
dier Liedertafel. AI ware dit op zich zelf
al aanbeveling genoeg om belangstelling
te toonen, zoo wordt de aantrekkelijkheid
om dit concert bij te wonen, nog verhoogd,
als men weet, dat als solisten medewerken
mevr. Mary Schurée, sopraan te Bloemen
daal en onze zeer begaafde stadgenoot
Willem Andriessen, pianist.
Mevr. Schurée zingt liederen van Van
Brucken Fock en van Hendrik en Willem
Andriessen, terwijl Willem Andriessen wer
ken speelt van Chopin en Liszt.
Het koor vertolkt werken van zijn direc
teur: Hendrik Andriessen, Roeske, P. J.
Jos Vranken en N. H. Andriessen.
Als een bizonderheid kan nog worden
medegedeeld, dat de heer Hendrik Andries
sen met Zanggenot zijn afscheidsconcert
geeft, daar hij op deskundigen raad voor-
loopig moet afzien van het vermoeiende
werk, dat repetitiën hem opleggen. Dat zijn
aftreden een groot verlies is voor Zangge
not, valt niet te betwijfelen.
Moge dit laatste concert met deze Lie
dertafel ook hem tot een feestconcert zijn,
wat belangstelling van het publick betreft.
FEMINISME OF GEMEENSCHAPS
BELANG.
Wij ontvingen net volgende schrijven,
waaraan wij gaarne plaats verleenen:
Hooggeachte heer redacteur,
Met leedwezen las ik in het verslag van
de in den avond van 27 November j.l. in
café „Vreeburg" gehouden rede van me
juffrouw Staats, dat de vrouwen bij de a.s.
gemeenteraadsverkiezingen het best zullen
doen met onafhankelijke, dus zuiver femi
nistische lijsten voor den dag te komen. Als
reden gaf spreekster op, dat de vrouwen
op de lijsten der politieke partijen niet op
nummers geplaatst worden, die ernstige
kans op verkiezing geven. De verkiezing
van mejuffrouw Groeneweg als lid der
Tweede Kamer zou eigenlijk bij ongeluk
hebben plaats gehad. De billijkheid eischt,
er tevens aan te herinneren, dat op de
verkiezing van mevrouw Pothuis te Am
sterdam vast gerekend was. Bij de S. D.
A. P. heeft dus de zeer ernstige bedoeling
bestaan een, ja meer vrouwen, benoemd
te krijgen.
Het zal hier wel niet uiteengezet behoe
ven te worden, dat dc eerste toepassing
van liet stelsel der E. V. een treurig beeld
van de politieke ongeschooldheid van het
Ned. kiezerskorps heeft geleverd. Ieder
ernstig Nederlander, die zich geroepen
acht zijn gemeenschap in deze van raad te
dienen, is eerst en vooral verplicht, onge
acht zijn staatkundige overtuiging, daarop
te wijzen. Het mag er niet om gaan aller
lei particuliere liefhebberijtjes, allerminst
het feminisme, op den voorgrond te bren
gen als zaken waarom het bij bestuur van
stad en land gaat. Wat bij elkaar behoort
moet zich zoo nauw mogelijk aaneenslui
ten, zonder op sexe-onderscheid te letten,
anders stijgen geestelijke verwarring en
beginselverzaking ten toppunt. Op femi
nistische lijsten zal dan ook geen ernstig
niensch zijn (haar) stem kunnen of mogen
uitbrengen, omdat het daarbij evenmin gaat
om de groote algemeene belangen als bij
lijsten van kroeghouders, variétémenschen
boeren of timmerlieden.
Mannen en vrouwen hebben gelijkelijk tot
plicht ervoor te zorgen, dat de bekwaam
ste candidaten zoo hoog mogelijk op de
lijsten komen. Daarbij mag de vraag „man
of vrouw" nooit overwegen. In 't algemeen
genomen zijn zulke regelen bij de jongste
algemeene verkiezingen ook toegepast,
althans van links. Bij de rechterzijde telde
de vrouw nu eenmaal nog niet mee. Daar
is bij mijn weten zelfs geen poging gedaan
om een vrouw te doen verkiezen. Toch
behoeft men geen profeet te zijn om te
voorspellen, dat bij de e. k. algemeene ver
kiezingen verre, verreweg de meeste vrou
welijke stemmen op de kerkelijke candi
daten zullen worden uitgebracht.
Zal men links nu met opzet nog meer
verzwakken, d. w. z. de vrouw er nog die
per onder helpen, door daar de stemming
te helpen vertroebelen en de ernstige kie
zers noodzaken hun stem voor een vrouwe
lijke candidaat bestemd, als zoodanig
waardeloos te maken? Dit zal toch ge
schieden door de voorkeurstemmen op
door politieke partijen gecandideerde vrou
wen door hun klein aantal alleen ten goede
te doen komen aan hooger geplaatste man
nelijke candidaten.
Wie per se een vrouw gekozen wil zien,
brengt zijn voorkeurstem uit op de door
een ernstige politieke partij gestelde vrouw.
Wie dit niet wil, of bij wie hoogere be
weegreden gelden dan het vrouw-zijn van
een candidaat, zal toch zeker niet zijn
(haar) stem op een feministische lijst uit
brengen.
Zoodat mej. Staats' advies geen ander
gevolg kan hebben dan de kans op benoe
ming van vrouwelijke leden in parlement
en gemeenteraden zeer te verzwakken. Po
litieke scholing schijnt hier nog niet vol
doende aanwezig.
„Maar van het totaal aantal stemmen op
een lijst uitgebracht, komt zoo weinig ten
goede aan de vrouw, wanneer zij een lage
plaats op die lijsten bekomt," zal mej.
Staats tegenwerpen.
Dit spreekt vanzelf, doch het zal met
elke verkiezing beter worden. Naarmate de
vrouw haar bruikbaarheid toont, dus bij
de kiezers populairder wordt, bekomt zij
betere kans. Een andere ontwikkeling van
vrouwelijke vertegenwoordiging is nu een
maal niet mogelijk, tenzij de Ned. gemeen
schap in meerderheid feministisch zou wor
den, wat echter niet denkbaar is. Met groot
respect voor wat de vrouwen-beweging tot
dusver heeft gepresteerd: nu zij zakelijke
verantwoordelijkheid te dragen bekomt, zal
zij dan ook het roer moeten omgooien, haar
eenzijdig feminist standpunt moeten verla
ten om niet alleen electoraal, maar ook ze
delijk en verstandelijk als gelijkwaardig en
gelijkberechtigd mee te tellen bij de alge
meene politiek.
Mejuffrouw Groeneweg en haars gelij
ken, die zeer ver staan van al wat naar
feminisme zweemt, zijn de eenigen (dit niet
op te vatten als partij-voorkeur) die ern
stige kans hebben de formeele en feitelijke
achterstelling der vrouw in bet openbare
leven ongedaan te maken. Haar feminis
tische zusters zullen, blijven zij haar een
zijdig standpunt innemen, haar daarbij meer
hinderen dan helpen.
Ten slotte beantwoorde men voor zich
zelf deze vragen: Hoe zal een feministi
sche lijst eruit moeten zien? Zullen anti
revolutionaire of roomsche vrouwen haar
stem moeten uitbrengen op mevrouw Wij-
naendts FranckenDyserinck, mevrouw
Rutgers, juffrouw Ris, of omgekeerd op
een bigot kwezelken, die Heeroom die
over velerlei soort van helpsters beschikt
naar voren schuift
Den vrouwen zij van ganscher harte alle
invloed toegewenscht op de openbare aan
gelegenheden die haar toekomt, desnoods
zelfs meer want de mannen hebben het
over 't algemeen treurig laten liggen. Maar
dan ook naast haar fijner gevoel ook het
zoo onontbeerlijke nuchter verstand om
haar beweging voor verdwazing te behoe
den. Laten zij, om eigen zaak en het alge
meen belang (die inderdaad identiek zijn),
niet te schaden, in 's hemels naam mej.
Staats' raad nergens opvolgen.
Uw dw.
C. van der Pol.
Den Haag, 1 Dec.
van hier en daar.
Het I'sycliisme, zijn voordeelen en geva
ren. Over dit onderwerp zal mevrouw Ros.
Vrijman in „de vrije gemeente" te Amster
dam een 3-tal lezingen houden en wel op
12 December, 14 Januari en 18 Februari
des avonds ten 8K uur. De lezingen gaan
uit van de Amsterdamsche loge der „Theo
sofische vereeniging".
tooneel.
De Haarlemsche Stadsschouwburg blijft
een groote aantrekkelijkheid.
Zondag 1 Dec. '18 gaf Royaards die zelf
medespeelde; „De vrouw in 't spel", Ame-
rikaansch tooneelspel van Clyde Fitch.
Rolfe is pas en gelukkig gehuwd, op hem
wil zich wreken een demi-mondaine; zij
was met Rolfe's vriend bijna getrouwd;
Rolfe kwam tusschen beiden; hij kende zelf
haar van vroeger; de vriend maakt zich
nu van kant en de vrouw spint een net om
den jonggehuwde, zoodat deze van moord
wordt verdacht. Hij wordt opgesloten.
Rolfe's vrouw Margaret, uitgebeeld door
Sophie de Vries, degene die met Thomp
son, Rolfe's pleitbezorger, het stuk draagt,
gaat nu met Marie Forster, de demi-mondai
ne, samenwonen om haar vóór de terecht
zitting het geheim van den dood van haar
minnaar te ontrooven om aldus haar man,
aan wiens onschuld zij vast gelooft, te red
den. Margaret vernedert zich op allerlei
wijzen en weet, in het laatste bedrijf, Claire
dronken te voeren, zoodat deze zich laat
ontvallen: Lamb schoot zich zelf dood, hij
werd niet vermoord. Margaret maakt zich
nu bekend en zij valt op Claire aan, die zij
half wurgt in tegenwoordigheid van Thomp
son en een politieman die zich verdekt had
den opgesteld. Royaards speelde voor mr.
Thompson. Hij was 'n voornaam, krachtig
en pittig advocaat, een goed type, zooals in
de praktijk niet altijd voorkomt. Naast
Magda Janssens, die als Claire de dronken
scène met 'n liederlijkheid in stijl speelde,
blonk Sophie de Vries uit door hartstoch
telijk spel. Aan het einde van het eerste
bedrijf en in het tweede sleepte zij het pu
bliek mede. In de slotscène, waarin ze op
Claire aanvalt, bleef ze echter beneden
zichzelve; als ware ze oververmoeid was
haar aanval mat en kwam de bedoeling van
den schrijver niet tot haar recht. In deze
slotscène in haar aanval komen samen haar
wraak en geluk-gevoelens, haar zich ont
ladende overspanning en de schaamte van
wege haar toch zoo deugdzame daad.
Het was een pittige avond en het publiek
was opgetogen.
letteren en kunst.
Cursus Ned. Letterkunde (vervolg), door
W. L. Boldinghüoemans. Werd een
vorige maal de dichter Breeroo behandeld,
thans was Guido Gezelle aan de beurt. Na
de zwakke pogingen tot wederopbloei der
Viaamsche letteren, omstreeks 1830 en na
Conscience te hebben besproken, als de
man die het Viaamsche volk weer had lee-
ren lezen, werd deze geheele avond gewijd
aan den grootenVlaming, die reeds lang aan
het werk was in dat zelide Vlaanderen, en
die bij intuïtie scheen te weten welk een
prachttaal dat Vlaamsch was, welk een
diep mystieke zin er huisde in de schier
nog middeleeuwsche bevolking van Vlaan-
derenland. Guido Gezelle was de dichter
die weer Maerlant's taal sprak en zong
en die in zich vereenigde alle eigenschap
pen van den Vlaming, tot volleaig-mensch-
zijn ontwikkeld. Vlaanderen had een ziel
die sliep en in de middeleeuwen een schoon
en heerlijk verleden, dat nog leefde in de
diepste lagen van het valk; er moest nu
een dichter geboren worden uit dat volk
om de slapende ziel te doen ontwaken en
Guilo Gezelle" nam hem op in zijne mach
tige armen, en kwam op zijne borst die
zielen wakker warmen."
Een korte levenstrek van Guido Gezelle
volgt; taalpracht, rijkdom van rvihrne en
beweging, oplettende liefde omhelzend
alles wat het leven te bieden heeft, zijn
enkele der karakteristieken zijner kunst, en
daaraan gepaard de diepste eenvoud en
ongekunsteldheid. De grootste Nederland-
sche natuurzanger met Vondd. Gezelle
nam tot zingingsstof de wereld daar bui
ten, maar hij doortrok ze van zijn inner
lijke wereld, zijn christelijke ziel voerde
hem steeds nader tot God. Alles bracht
hij terug in dankend opzien tot den Schep
per. Zoo heeft hij kunnen dragen het le
vensleed, dat ook hem niet gespaard werd.
Naast zijn kunstenaarsschap had hij een
groote begeerte tiaar wetenschap, welke
hem in de studie middag en avond deed
vergeten. Hij leefde het liefste in zijn
gedachten verdiept, gevend en zorgend
voor de lijdende menschheid. Hij vereenig
de in zich het edelste wat er bestaat: het
dichterschap en het apostelschap. Indien
ooit iemand onvervalscht en getrouw zijn
ziel in zijn werken heeft veropenbaard,
dan is het wel Guido Gezelle. Zelf heeft hij
bekend in een gedicht:
Het gene ik niet uitgeve en
hebbe ik niet in.
Verzen worden behandeld, besproken
en gezegd uit zijn eersten tijd: de bundels
Kerkhofblommen en Dichtoefeningen.
Volgende week vervolg Gezelle.
Edmond Rostand, t Te Parijs overleed
dezer dagen de bekende Fransche dichter
Edmond Rostand.
Edmond Rostand is zijn schrijversloop
baan in 1890 begonnen met een verzame
ling lyrische gedichten „Les Musardises"
en het gedicht „Pour la Grèce". Deze
dichtwerken trokken weinig de aandacht;
in 1894 echter begon hij met het schrijven
van tooneelstukken in verzen, en zijn eer
steling op dit gebied, „Les Romanesques",
had in de Comédie Frangaise groot succes.
Op dit blijspel volgde in 1895 een drama
in verzen „La Princesse Lointaine" en in
1897 zijn godsdienstig drama „Le Samari-
taine". In datzelfde jaar kwam zijn mees
terwerk, dat hem in de geheele wereld
bekend maakte„Cyrano de Bergerac", het
in alle landen vertaalde heldendicht.
Daarop verscheen nog in 1900 „L'Ai-
glon", met Sarah Bernhardt in de rol van
den hertog van Reichstadt opgevoerd, en
in 1910 het bekende „Chantecler", een sym
bolisch drama uit het dierenrijk.
Edmond Rostand werd in 1868 te Mar
seille geboren.
Zijn werk heeft die groote levendigheid
en kleur, welke aan het tooneelspel, wil het
boeien, eigen dient te zijn. Het vond dan
ook allerwege buitengewonen bijval.
(juillaume Apollinaire. f Ook de jeug
dige Fransche dichter Guillauume Apolli
naire is overleden. Behalve als dichter,
was hij ook bekend door zijn geschriften
over cubisten en andere moderne schil
ders.
Wat wil de Nationale Vereeniging voor
den Volkszang Bevordering van den
volkszang.
We hebben mooie Nederlandsche liede
ren gehad, we hebben er nog, maar ze zijn
niet voldoende algemeen bekend.
Door het uitgeven en verspreiden van
losse liederen en liederbundels, door de
medewerking van zangvereenigingen en
van de scholen, en door het houden van
zangavonden voor kinderen en volwasse
nen is dat doel te bereiken.
Een ieder kan dit doel helpen bevorde
ren, hetzij door eene geldelijken steun, hetzij
door eene daadwerkelijken op zangavonden
of door het helpen verspreiden van liede
ren.
Penningmeester is de heer C. J. H. van
den Broek, Eindenhoutstraat 24, Heem
stede.
Tentoonstelling C. Spoor. in de ge
noeglijke zaal van het Haarlemsche schil
dersgenootschap „Kunst zij ons Doel" in
het Waaggebouw aan het Spaarne is heden
een tentoonstelling van schilderijen en tee-
keningen geopend van den kunstschilder
C. Spoor.
De aanblik dezer zaal inet het werk van
Spoor aan de wanden treft bij het binnen
treden door een zekere voornaamheid en
tegelijk door prettige intimiteit. Dit zaaltje
heeft de eigenaardigheid dat het en als
tentoonstellingslokaal een goed figuur
maakt, èn tevens de pleizierig aandoende
huiselijkheid van een woonvertrek heeft.
Men voelt er zich dadelijk thuis.
Het is niet de eerste maal, dat wij het
werk van den heer Spoor zagen, en wij er
kennen gaarne, dat het bij opnieuw-bezien
in menigerlei opzicht al wederom wint; iets
wat men alleen maar van waarlijk goede
kunst kan zeggen.
Spoor is een knap schilder; hij verstaat
zijn métier bizonder goed, en hij is een
ernstig werker, die er zich niet gemakkelijk
vanaf maakt. Zelfs de vluchtige krabbels,
die wij van hem zagen, getuigen van dien
degelijken werktrant. Er zijn hier kinder
en andere portretten, dier- en boomstudies.
Zonder van de waarde van het andere ook
maar iets te willen afdoen, zien wij Spoor's
kracht toch voornamelijk als schilder van
kinderportretten. Daarin is hij werkelijk een
meester. Die kinderportretten zijn verre
weg het voornaamste deel dezer tentoon
stelling; nu eens een heel luchtig en vaar
dig opgezette krijtteekening, dan een mooi
blank en gaaf geschilderd doek; nu eens
op de karakteristiek van een gezichtje toe
gelegd, op de uitdrukking van het oogen-
blik verbazing, aandacht, schrik, dan
weder de weergave van 'n mooi en lief jon
gensgelaat in al zijn openheid en naïveteit.
En daarbij nooit geposeerd, nooit naar bij
komstigheden gezocht, maar de nadruk
steeds gelegd op het levende, het dadelijk en
waarlijk boeiende van zoo'n jeugdig gezicht.
Men vindt hier portretten van kinderen op
alle leeftijden, vanaf den kleinen kleuter, die
zijn wonderlijk mondje scheef trekt van
matelooze verbazing om de nieuwe groote
wereld, tot den poëtischen knaap, in wiens
wijze oogappels die wereld zich reeds van
eene zijde weerspiegelt. Ja, de oogen, voor
al de oogen van Spoors' kinderportretten
zijn vol van uitdrukking; daar is werkelijk
vaak de onzegbare bekoring van kinder-
oogen in.
Met belangstelling en bewondering heb
ben wij van deze echte kinderportretten
weer genoten; wij kunnen onzen lezeressen
en lezers raden, ook spoedig op „Kunst zij
ons doel", een kijkje te gaan nemen. Zij
zullen het zich niet beklagen. De tentoon
stelling is dagelijks geopend van 10 tot 5
uur.
Wegens plaatsgebrek moesten wij het
vervolg van „Verweer van B. en W. van
Heemstede", naar een volgend nummer
verschuiven.
OUDE LIEDEREN.
De vierjarige oorlog, waarvan we nu het
slotbedrijf beleven als er geen naspel
komt, dat nóg verschrikkelijker is schijnt
in de oude kaart van Europa en ook in die
van andere werelddeelen geheel andere
teekening te brengen. De oude droom der
Israëlieten ten opzichte van Jeruzalem is
