ALGEMEEN WEEKBLAD
Gedempte Oude Gracht 63.
Telefoon 141. HAARLEM.
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING
UtiTGAAN.
CINEMA PALACE
13e Jaargang Losse nummers IG cents.
ZATERDAG 19 APRIL 1919
No 16.
'-am
Het Bloemendoiilsclt Weekblad.
Prijs per jaar
*-
Prijs
per nummer
10 cents.
Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN'
Kantoor voor redactie en administratie:
Adrertentiën
25 cents per
regel;
bij contract
belangrijke
korting.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
Nationale Bloemendag.
Wij vestigen de aandacht onzer leze
ressen en lezers nog eens op den Natio-
nalen Bloemendag, op Woensdag 23 April
a.s. Dan wordt} de Bmmabloem verkocht
ten bate der zoo sympathieke bestrijding
der tuberculose in Haarlem en omstreken.
Wij wekken allen op, flink in de beurs
te tasten voor dit goede, dit uitnemende
doel. Aller hulp en steun is meer noodig
dan ooit.
BLOEMENDAAL.
Q-estort Kapitaal
Bloemendaalscheweg 113.
f 4,050.000. Reserve ca. f 850.000.
Effectan, Prolongation, Coupons, Vreemde Munt.
Neemt Fondsen in Leendepot, en vergoedt daarop Leengeld.
Open en gesloten Bewaarneming.
Koop, Verkoop en Incasseering van Wissels op Binnen- en Buitenland.
LOKET-KLUIZEN.
UIT DEN RAAD.
Menigeen zal er versteld van hebben ge
staan, aat van B. en W. van Bloemendaal
een voorstel is uitgegaan om zich te wen
den tot de Tweede Kamer met een adres,
waarin vrijheid verzocht wordt den onder
wijzers liooger salaris toe te kennen dan
Bij de w et wordt bepaald. Men is van over
heidswege te weinig gewoon aan salaris
opdrijving om zich over deze gestie niet te
verbazen. En voor die verbazing was te
meer grond, w aar uit niets bleek, dat deze
actie gevoerd werd op aandrijven der on
derwijzers zelf, die anders toch waarlijk
niet in gebreke blijven op behartiging der
belangen van het onderwijsen van de
onderwijzers aan te dringen.
Dat de Wet (.zooals minister De Visser
haar thans wil aangenomen zien), inder
daad onvoordeelig zou zijn voor de Bloe-
mendaalsche onderwijzers, is uitgerekend
door „De Bode'', welk blad becijferde, dat
de 23 onderwijzers te Bloemendaal er
5268,mede zouden achteruit gaan. De
„toelagen", vrijheid tot verstrekking waar
van de Raad thans besloten heeft te ver
zoeken, zullen dus al heel belangrijk moe
ten zijn om het tegenwoordige salaris
niveau zelfs maar op peil te houden. Maar
zij zullen nog belangrijker moeten zijn, in
dien men niet de onderwijzers wil uitsluiten
van toch algemeen voor ambtenaren noo
dig geachte positie-verbetering.
Men mag het er voor houden, dat B. en
W. van de gemeente-ambtenaren, dus ook
van de onderwijzers, zullen verlangen, dat
dezen, wordt de 8-urige werkdag ingevoerd,
zich onthouden van het voor loon werk
verrichten in hunne vrije uren, zich onthou
den zullen ook (zij en hunne huisgenooten)
van het beoefenen van handel of bedrijf. Nu
is het bekend, dat vele onderwijzers hunne
inkomsten plegen te versterken door het
verstrekken van z.g. privaatlessen en door
het in huis nemen van kinderen, wat gezegd
kan worden te vallen onder het pension-
hedrijf. Het is wel zeer quaestieus of eeuig
voorschrift, verordening zelfs, ooit er in zal
slagen aan deze bij-verdiensten een einde
te maken. Het brein van den door zorgen
geplaagden huisvader is vindingrijk en
his house is his castle. Maar reeds het stel
len van dien eisch sluit in het schenken
van de mogelijkheid om er aan te voldoen.
En dezelfde Raad, die met op 1 na alge-
meene stemmen het voorstel-Van Kessel
verwierp, omdat het niet voldoende gedo
cumenteerd was, ging met algemecne stem
men mede met het voorstel "an B. en W.
Was dat dan wel voldoende gedocumen
teerd? Of zijn de onderwijzers zoo veel
ineer'troetelkind dan de gemeente-werk
lieden
Het komt ons voor, dat het onderscheid
tusschen ambtenaar en beambte uit den tijd
is en dat de Raad wel zeer onbillijk deed
door op één middag de onderwijzers zoo
en de gemeente-werklieden zus te behan
delen. Het ontbrak den heer Van Kessel
dan ook aan slagvaardigheid, toen hij ver
zuimde dit argument te berde te brengen.
Trouwens: ook in ander opzicht bleef hij in
gebreke den wethouder De Waal Malefijt
terecht te wijzen. Nadat de liee- Van Kessel
hel door den Directeur van Gemeentewer
ken opgemaakte arbeidersbudget had ge
noemd met f 26,60. kwam de wethouder
vertellen, dat hij daarbij had moeten noe
men goedkoope visch, giatis of goedkoop
brandhout, volkstuintjes en nog veel meer,
dat Bloemendaal stempelde tot een zoo
royale gemeente als wel nergens elders
wordt gevonden.
Hoe had niet voor de hand gelegen de
opmerking, dat deze „zegeningen geens
zins alleen voor den gemeente-werkman be
stemd waren. Van de visch, het brandhout
en de andere heerlijkheden hebben niet al
leen de gemeente-werklieden geprofiteerd,
maar aile andere werklieden ook en zi.i
niet alleen. Trouwens: zooals de heer De
Waal Malefijt die „royaliteit" voordroeg,
leek het wel een „gave". Maar dit was het
juist niet. En als het er wel een was
wel, dan kon' al niet beter de onvoldoend
heid van het loon worden aangetoond.
Want wie er dan ook voior bedeeling in
aanmerking moeten komen ambtenaren
en beambten (nog eens: dit onderscheid is
uit den tijd) van de Gemeente zeker niet.
Hebben de voordrachten van B. en W. in
den laatsten tijd weinig succes, de aanbe
veling, die de Voorzitter bij de ingekomen
stukken aan de orde stelde, droeg al in het
bizonder de sporen van gebrek aan zorg.
Zoo plompverloren, naar aanleiding van een
verzoek om een bewoner van het noordelijk
deel der gemeente in de schoolcommissie
te benoemen, werd een aanbeveling der
schoolcommissie aan de orde gesteld. Er
gingen dan ook wel stemmen op van twijfel
of die aanbeveling nu wel aan de orde kon
komen. Maar de Burgemeester dreef hare
behandeling door. Toen nu bevreemding
werd uitgesproken over het niet aanbevelen
van een katholiek, zeide de Voorzitter den
indruk te hebben gekregen, dat de katho
lieken geen zitting in de commissie begeer
den. Maar nauwelijks had de heer Bispiuck
zich in het debat gemengd, of de Voor
zitter herinnerde zich ineens diens bestaan,
gooide de heele aanbeveling overboord,
wees feitelijk den heer Bispinck aan en
de katholiek, dien men nergens had kunnen
vinden, verkreeg 10 van de 11 stemmen (het
is niet moeilijk te raden, van wien die eene
op den heer Bijvoet uitgebrachte stem af
komstig was). Wij hebben vollen vrede
met de benoeming van den heer Bispinck en
zouden ons zelfs niet willen bezondigen
aan het hiaat, dat de Voorzitter legde tus
schen den vrijen tijd des heeren Bispinck
en diens capaciteiten. Maar het gebeurde
moet den Raad toch wel wat sceptiscli stem
men in zijn oordeel over de weloverwogen
heid van hem voorgelegde voordrachten of
aanbevelingen. A. L.
IN RONDE CIJFERS.
In ronde cijfers uitgedrukt, zijn er bij de
jongste Staten-verkiczingen uitgebracht
1.223.000 stemmen. Door 9 procent van de
kiezers is niet aan den stemplicht voldaan
en hoewel dit een belangrijk gedeelte moet
genoemd worden stel u eens voor, dat
9 procent der dienst- of leerplichtigen zich
van het vervullen van die verplichting ont
hield toch geven die goede honderddui
zend niet uitgebrachte stemmen geen aanlei
ding om verandering te brengen in de
groote lijnen van het politieke beeld, dat
uit de ons ten dienste staande gegevens valt
te construeeren.
Verreweg het grootste aantal stemmen is
uitgebracht door katholieken: .373.000. Wij
zouden ons ongetwijfeld juister uitdrukken
door te zeggen, dat er zooveel stemmen zijn
uitgebracht op katholieke candidaten, daar
het immers denkbaar is, dat ook niet-ka-
tholieken op eenig katholiek candidaat ge
stemd hebben. Maar het aantal diergenen
is toch niet hoog aan te slaan.
Op de katholieke partij volgt die der
S. D. A. P. met 250.000 stemmen. Maar ter
wijl de antirevolutionairen met 179.000
Directies van Tooneelgezelschappen,
Bioscope-Theaters e d. kunnen de aan
dacht op hare inrichtingen vestigen door
geregelde publicatie in deze rubriek.
De bijzondere voorwaarden worden
op aanvraag gaarne medegedeeld.
DE ADMINISTRATIE.
stemmen in aantal slechts de derde plaats
innemen, komt hun verhooging op de rang
lijst toe, wanneer men bedenkt, dat hun het
naast staan de christelijk-historischen met
111.000 stemmen. De protestantsche partij
om h'aar zoo maar eens te noemen --
heeft dus in haar geheel 290.000 stemmen
uitgebracht.
Telt men de stemmen de: liberalen van
alle gading samen, dan komt mén niet ver
tier dan tot 250.000.
Laten we nu even alle andere partijen
onbesproken, dan krijgen W; dus drie kleu
ren:
Roomsch rond 375.000
Protestant 300.000
Socialist 250.000
Liberaal 250.000
Nu is liet denkbaar, dat één scheidings
lijn getrokken wordt tusschen rechts en
links.
Rechts staan dan de roomschen pro
testanten 675.000.
Links staan dan de socialisten libe
ralen 500.000.
Zelfs al schaart men ai wat over is
middenstand, plattelanders, chr. democraten
enz., enz. links, dan nog zal rechts de
overhand behouden.
Nu heeft het eigenlijk weinig zin een
beeld te teekenen en te kleuren met de ge
gevens, die ons verstrekt zijn door den uit-
sia$ der Staken-verkiezingen. Want ten
slotte zijn de Staten-verkiezingen toch niet
meer danStaten-verkiezingen. Men
heeft er niet hard en niet warm voor ge-
loopen. Men heeft vaak meer op persoon
lijke eigenschappen gelet dan op politieke
kleur. Zeker zou het anders, alttians iets
anders zijn geweest, zoo de verkiezingen
het Parlement hadden betroffen.
Mag nu uit de jongste cijfers iets worden
geconcludeerd ten aanzien van de volgende
Kamer-verkiezingen
Deze zullen, zoo niet alle teekenen bedrie
gen, voornamelijk beheerscht worden door
den invloed van het vrouwen-kiesrecht.
Als er nu door mannen 1.223.000 stemmen
zijn uitgebracht, dan zullen er waar er
immers meer vrouwen zijn dan mannen
ook meer dan 1.223.000 stemmen bij komen.
Er zijn geen bewijzen meer voor noodig,
dat het aantal kinderen der roomschen en
protestanten dat der linksen overtreft. Dus
zal ook het aantal kiesgerechtigde dochtc-
ren straks bij rechts grooter zijn dan bij
links. En de voorspelling is dus niet ge
waagd, dat. wordt, na invoering van het
vrouwenkiesrecht, de Kamer ontbonden,
haar nieuwe samenstelling noodwendig in
kleur zwarter zal moeten worden.
Een overwegende rechtsche meerderheid
is dus voor de eerstvolgende Kamer-ver
kiezingen gemakkelijk te voorspellen.
Hoe lang die stand zal houden, is echter
minder gemakkelijk te zeggen.
Zoowel de uitspattingen van minder be
wuste of pseudo-communisten als de vrij
algemeene onwetendheid ten aanzien van
het bolsjewistisch begrip komen de uitbrei
ding van het nieuwe geloof der prolotariërs
ten kwade. Bij de Staten-verkiezingen heb
ben de communisten het niet verder dan tot
20.000 stemmen gebracht. Dit zegt echter
njet veel. Want men weet wel, dat er com
munisten zijn, die uit protest tegen den
stemplicht heel niet gestemd hebben of blan
co. En bovendien al ware er ook maar
1 communistische stem uitgebracht, de
christelijken mogen niet vergeten, dat het
Christendom ook eenmaal slechts door Eén
gepredikt werd. Die Eéne is gekruisigd.
Waarom zou niet voor Lénin eenmaal
overal het „Hosanna" gezongen worden?
Groote Houtstraat 113 Haarlem.
PROGRAMMA
van 18 tot en met 24 April.
1. AAN DE KUST VAN CORNWALL.
Natuuropname.
2.
rosia het bloemenmeisje.
Comedie in 1 afd.
3. BUFFALO
STERKER ALS MACISTE.
Sensationeel en zeer spannend verhaal in
4 afd.
Heeft men om Maciste gelachen, welnu
Huffalo zal ieder doen schateren van het
lachen door zijn onvervalschteu humor.
4. LES LEEWIS
met hun nieuwste cireussensatie in den
nok van het theater.
PAUZE.
DE DOCHTER VAN DE
MAHARADIA.
Komische klucht in 2 afd.
VRIJDAG a.s. vertoonen wij als Hoofdnummer
ALLEEN op de avondvoorstellingen
WAAR ZIJN MIJN KINDEREN.
De Grootste Tendenz-lilm tot heden uitgebracht.
Deze film is bedoeld als een krachtig
strijdmiddel tegen abortus criminalus.
Geen toegang voor personen beneden
16 jaar. Op de Matinées als hoofdnummer
een zeer interessant nummer
„EEN SCHIJNHUWELIJK"
in 4 afd.
Of weet ge voor Lénin een anderen naam
Er zijn er, die Christus den eersten com
munist noemen. En er zijn er ook, die Zijne
opstanding nog verwachten.
Maar dat is een blik, die over de jaren
heen reikt. Slaan wij voor Nederland het
oog op de naaste toekomst, dan zien we:
2Yi millioen kiezers, waarvan anderhalf
millioen rechts, 1 millioen links.
In ronde cijfers. A. L.
OM 15 ZETELS.
Als niet door verschillende wetswijzigin
gen een nieuwe samenstelling van den Raad
ware noodig geworden, zouden in 1919 al
leen aan de beurt van aftreding zijn ge
weest de heeren Van Kessel, Jacometti,
Bijvoet en De Waal Malefijt. Immers moes
ten volgens rooster aftreden eerst in 1921
de heeren Van Tienhoven, Bornwater, Van
der Vliet en Laan, eerst in 1923 Koolhoven,
Bispinck, De Roo, Teding van Berkhout, en
Verdegaal. Maar nu krijgt, terwijl de Ko
ningin dit jaar den Burgemeester zal heb
ben te (her)benoemen, de Raad volledige
bloedverversching. Al laat het zich ook
aanzien, dat in den nieuwen Raad witte
bloedlichaampjes zullen terugkomen, die wij
er reeds gewoon waren in aan te treffen,
ontegenzeggelijk zullen we er door de uit
spraak, die op 20 Mei van de kiezers ver
wacht wordt, nieuwe roode bloedlichaamp
jes in krijgen. De S. D. A. P. heeft reeds
een garde van 6 candidaten in het vuur ge
zonden. Op de liberale lijsten vinden wij
als nieuwe namen die van mejuffrouw Van
Marken en van de heeren Beunder, Blanke-
vooft, Bonkenburg, W. F. Bijvoet en Hout
graaf. De katholieken komen met hun 4
reeds vroede candidaten en stellen daaren
boven de heeren Nederhasselt, Roozen, El-
dering, Lensen, Prinsenberg en Zomer. De
antirevolutionairen eischen voor den heer
De Waal Malefijt den ouden zetel, voor de
heeren Verloren van Themaat en Van Ries-
sen nieuwe zetels op. En de christelijk-his
torischen stellen naast den veteraan jhr. mr.
P. Teding van Berkhout uit Aerdenhout
diens naamgenoot van Aelbe'rtsbeTg bene
vens den heer Hogenbirk. Ten slotte is
nog dr: Bornwater candidaat gesteld. Van