Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
Hypothecaire Beleggingsbank
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING
LOKET-KLUIZEN.
De duurte.
CINEMA PALACE
PROGRAMMA
van 29 Aug. tot en met 4 Sept.
13e Jaargang.
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1919.
No. 35.
BLOEHENDAALSCH WEEKBLAD
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 5003
Abonnement:
Tot 31 December.
Voor een vol jaar.
f 1.75
f 4.-
Losse nummers 10 cent.
Advertentiën.
15 cent de regel, bij afname van 500 regels of meer korting.
Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en verkoop, 50 cent
en f 1.— bij vooruitbetaling.
BLOEMENDAAL.
Bloemendaalscheweg 113
Kapitaal en Reserve c.a. f 5.000.000.
Effecten, Prolongatiën, Coupons. Vreemde Munt.
Neemt Fondsen in Leendepót en vergoedt daarop Leengeld.
Open en gesloten Bewaarneming.
Koop, Verkoop en Incasseering van Wissels op Binnen- en Buitenland.
30
te HAARLEM, Jansstraat 59. -:- Telefoon 3168.
Kapitaal f 1.000.000.— 35
Bankiers: HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING.
Plaatst voor particulieren Kapitaal op
Ie Hypotheek onder hare Borgtocht.
Absoluut veilige belegging, geen koersverlies. Vraagt inlichtingen en condities t/k. der Bank.
ufv.I?
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden
en Klnderbi)voegsel.
Je kunt geen nieuwsblad meer open
vouwen of je oog valt op klachten
over de duurte, die afgrijselijke duurte, die
het leven van vrijwel de heele mensch-
heid hoe langer hoe onmogelijker maakt.
Die duurte is op het oogenblik de
geesel, zooals eens de oorlog en
ziekte het waren. Betrekkelijk zijn wij
dus door den, betrekkelijken, vrede wel
vooruitgegaan. Maar toch, het is nog
lang niet alles.
Die duurte beheerscht ons heele econo
mische levende stakingen, de uit
sluitingen, de geheele stroefheid van
het economisch gedoente is veroorzaakt
door die duurte en veroorzaakt
op haar beurt weer erger duurte nog.
Wij hebben met werklieden gesproken,
die liever hun zooveel lager inkomen
van voor den oorlog terug zouden heb-
hen, mits de prijzen van alles dan ook
dezelfde van toen waren. In werkelijk
heid worden deze menschen van hun
loonsverhooging, waarvan ieder den
mond zoo vol heeft, niets beter. De
eenige, die beter door de wantoestanden
worden, zijn de gewetenlooze woeke
raars, die er misbruik van maken om
zich ten koste van alle anderen mate
loos te verrijken. En hun aantal is veel
grooter dan menigeen maar in de verste
verte vermoedt; men treft ze overal,
die woekeraars, klein en groot in alle
schakeeringen. Hoor je hun praten, dan
is hun heele bedrijf door den oorlog
ontwricht en staan ze zoo goed als op
de keien. Maar klagers hebben geen
nood dit spreekwoord is op hen zeker
wel van toepassing.
Velen hadden gemeend, dat het bij
het einde van den oorlog er beter op
zou worden. Kan je begrijpen Erger
nog. Ja, de schaarschte niet, maar de
vlegelachtige prijsopdrijving. Waar zal
het eind zijn
Hoe weinigen onzer hebben de hoop
op een goede oplossing ook maar een
seconde gekoesterd, toen het bekend
werd, dat er een staatscommissie ter be
strijding van de duurte zou worden in
gesteld. Een staatscommissie, heel aardig
maarenfin, u weet het zoo goed
als wij, met een staatscommissie ben je
er ook nog bij lange na niet. En boven
dien, er moet nu niet getalmd en ge-
commissied en gepraat worden, de nood
nijpt, er dient te worden ingegrepen.
Naar ons oordeel zijn de twee voor
name zaken welke dienen te gebeuren
het streng bestraffen der woekeraars-
overvragers en het verhoogen van de
productie.
Wat het eerste betreft, daar durft de
regeering hier nog niet erg aan. Ja,
gemakkelijk is het ook niet. Ze zullen
wel eens iemand moeten kapittelen of
beboeten of in het kot opsluiten dien
ze liever sparen zouden, maar dat is nu
eenmaal niet anderszij zijn dan. ook
voor de gemeenschap, en waar het in
dividu zich tegen de gemeenschap mis
draagt, dienen wij het tegen dat individu
op te nemen. Het is zoo helder als de
dag, als een mooiweersdag dan. En er
kèn iets gebeuren, meer dan men in
ons land doet althans. Zoo treedt de
Fransche overheid met uiterste gestreng
heid op tegen de levensmiddelenwoe
keraars. Een bekend financier, Stephan,
directeur van de „Banque d'Alsace et
Lorraine", zijn procuratiehouder Ehrhardt
en de vroegere krantenlooper die in den
oorlog met speculaties rijk geworden
was en nu ditecteur van het Théêtre
de l'Union in Straatsburg is, hadden
gemeenschappelijk gespeculeerd in sui
ker. De ex-krantenlooper, Schoenferber
verkocht veertig waggons suiker voor...
540 tot 560 francs per 100 K.G. aan
een hoefsmid en aan een muziekhande
laar. Schoenferber heeft bekend aan de
suikertransactie 269,000 francs bruto in
twee weken verdiend te hebben.
De rechtbank te Straatsburg veroor
deelde Stéphan tot zes maanden ge
vangenisstraf en 80,000 francs boete,
Ehrhardt tot 10,000 francs boete en
Schoenferber tot 1 jaar gevangenisstraf
en 60,000 francs boete. De frauduleuze
winsten, tot een gezamelijk bedrag van
enkele honderdduizendtallen francs, zijn
verbeurd verklaard.
Er worden in Frankrijk tegen derge
lijke euvelen meer goede maatregelen
genomen, en dat is meer dan noodig,
zoo goed als elders. Maar individuen
als prijsopdrijvers, woekeraars, en ver
dere gewetenlooze uitvreters van het
volk hebben natuurlijk weer hun streken,
sluwheden en bedenksels om die maat
regelen te doen mislukken.
Zoo lazen wij onlangs het volgende.
Te Bordeaux is een bond van ver
bruikers opgericht, en deze heeft zich
eenige dagen geleden nuttig gemaakt
door een „jacht" op prijsopdrijvers te
organiseeren. Men kwam hierbij tot de
conclusie, dat de tusschenpersonen soms
winsten maakten van meer dan 200 pet.
De verkoopers zijn nu verplicht al hun
waren duidelijk aan te prijzen, en de
leden van den bond hebben op de mark
ten verschillende processen-verbaal laten
opmaken wegens het niet nakomen van
deze verplichting. Sommige kooplieden
pasten vernuftige middelen toe om de
verordening te ontduiken. Zoo voorza
gen zij hun kaarten aan beide zijden
van een prijs. Vóór het bezoek van den
controleur was de kaart met de zijde
waarop de laagste prijs stond naar bo
ven gekeerd, doch niet zoodra liet de
controleur zijn rug zien of de kaart
volgde dit voorbeeld, en dan werd een
heel wat minder schappelijk prijsje zicht
baar.
Met strenger maatregelen wordt in
algemeen gesproken echter wel iets De-
reikt.
Ook is er te Parijs o.a. nog de maat
regel genomener worden vaste nor
male prijzen van levensmiddelen voor
den kleinhandel vastgesteld. Ziehier ee
nige dier prijzen
Wortelen 0.35 0.45 per kilo.
Bloemkolen (naar grootte) 0.90 a 3.25
per stuk.
Kool (naar grootte) 0.15 0.60 p. stuk.
Tomaten 0.25 0.45 per pond.
Uien 1.10 per kilogram.
Aardappelen 0.25 a 0.30 per pond.
Melk 0.75 per liter.
Fijne boter 6.60 per pond.
Gewone boter 4.60 per pond.
Eieren 0.30 0.50 per stuk.
Camembert-kaas 1.20 1.70 per stuk.
Chocolade 5.80 per 250 gram.
Chocolade (in tabletten van 125 gram)
f6.
Azijn 0.45 per liter.
Zout 0.40 per kilo.
Trouwens deze prijzen zijn nóg raak;
maar betrekkelijkerwijze dan toch nog
schappelijk. Ook de „goedkoope win
kels" onder bescherming der regeering
zijn in Frankrijk een groot succes ge
weest.
Het is in zekere kringen mode, alles
wat uit Frankrijk komt op zedelijk ge
bied te veroordeelen, maar uit dezen
maatregel en uit zoovele andere
trouwens, blijkt, dat wij in sommige
opzichten daar, zoo eigengerechtigd als
wij dan zijn, best een lesje kunnen gaan
nemen.
Ook in Engeland geeft men ons, die
steeds met de nachtschuit komen, een
goed voorbeeld, de navolging zeker
waardig. Men gaat uit van het denk
beeld, dat de verkoopsprijzen in de win
kels, al dalen de marktprijzen op een
oogenblik ook nog zoo om de een of
andere reden, heel niet lager worden;
integendeel, desnoods nog stijgen. Nu
de Engelschman dat goed en wel in de
gaten heeft, zal het er wel mee uit zijn,
dunkt ons. Hij is dat n.l. nu gaan be
strijden en dat op meer practische en
afdoende wijze dan door het ingooien
van ramen en leeghalen van winkels.
Er is een beweging ontstaan, die men
de anti-profiteerbeweging noemt. In ver
schillende deelen van Londen en ge
heel Engeland beginnen de groenten
en vruchtenkweekers de eigenaars van
vischtrawlers etc., hun waren zelf aan
de markt te brengen, of liever gezegd,
wèèr maar plaats voor eenige kar
retjes of stalletjes te vinden is. De vis-
schers zien in, dat zij in het belang van
het publiek ook moeten gaan optreden
als detailverkoopers. De groenten- of
vruchtenkweekers doen hetzelfde, en
als ze er nog niet direct toe in staat
zijn, dan schakelen zij, waar maar mo
gelijk, de oude tusschenhandeiaren uit
en geven hun waren aan menschen die
met kleiner winsten of een dagloon
tevreden zijn.
Het is de eenige radicale oplossing
van het duurtevraagstuk, de uitschake
ling der oude tusschenpersonen, die door
de oorlogswinsten verwend, niet meer
voor behoorlijke vredeswinsten willen
werken. Men behoeft slechts de hulp
en steun van autoriteiten, die alles in
het werk willen stellen om die nieuwe
markten, waar maar mogelijk, toe te
Qroote Houtstraat 111—113 Haarlem.
1.
EEN DAG IN DALOM.
Natuuropname.
2.
HUN GOUDEN BRUILOFT
Comedie in 1 afd.
3.
EEN VREEMD AVONTUUR.
Detective Drama in 5 acten.
In de hoofdrol de beroemde acteur
WALLACE REID.
4.
VARIÉTÉ-NUMMER
BILLY RAC American Exentriek.
10 minuten lachen.
PAUZE. -
5.
FATTY ALS SLAGERSJONGEN.
Amusante Klucht in 2 afd. 30
laten en te bevorderen, en die der po
litie, die op de nieuw ontstane markt
plaatsen in het publiek belang eenige
oude bepalingen door de vingers ziet
(bijv. het stilstaan van karren om te
verkoopen, en het toestaan van het op
slaan van stalletjes waar het vroeger
verboden was.) Het gevolg van dit stel
sel is, dat overal in het land aanmerke
lijke prijsdalingen plaats hebben, tot op
meer dan de helft.
Ook in andere landen worden ver
schillende maatregelen genomenbij
ons echter loopt de bestrijding der duur
te zoo'n vaart niet. En toch is zij meer
dan noodig. Zouden als een ander het
dan niet doet, ook de arbeiders zeiven
door een flinke actie die kunstmatige
duurte, duurte tengevolge van de
ongemotiveerde winzucht van talrijke fa
brikanten, reeders en handelaren, niet
kunnen opheffen Zouden de arbeiders
zich zeiven daarmede niet een duurza
mer, grooter dienst bewijzen dan door
loonsverhooging, die niets dan een schijn-
middel is voor deze ernstige kwaal.
En hoe moet verder die niet-noodza-
kelijke duurte bestreden worden In de
eerste plaats door het scheppen van een
atmosfeer, waarin geen overvrager of
woekeraar meer rustig ademen kan. Zoo
gaat het buitenland ons voor en zoo
zullen wij, zij het dan ook weer te laat,
ten slotte moeten volgen.
Het andere middel om een beteren
toestand te scheppen is verhooging der
productie. Want de kunstmatige prijsop
drijving moge ernstig zijn, een grond
oorzaak der narigheid is de zooveel ge
ringere productie na den oorlog.
De bekende deskundige Amerikaan
Hoover heeft zich bij zijn terugkeer
naar Parijs zeer pessimistisch uitgelaten
over den toestand in Midden-Europa,
dat zich naar zijn meening op weg be
vindt naar een volkomen economische
ineenstorting, als de productieve krach
ten niet in allerijl vermeerderd worden.
„Wij kunnen Midden-Europa niet ten
gronde laten gaan", zoo verklaarde
Hoover, „want in den afgrond, die daar
door ontstaat, zouden ook wij storten".
De ernstige vermaning van Hoover
heeft reeds hier en daar de menschen
wakker geschud, zoo o.a. in Engeland,
waar men het vraagstuk in handen wil
stellen der groote arbeidsleiders zeiven.
Men koestert er de hoop, en zoo doen
wij ook, dat een ingaande bespreking
tusschen werkgevers en werknemers
tot een betere verstandhouding, weder-
zijdsch begrijpen en tot een uitredding
uit dezen warwinkel leiden mag. Want
zooals de toestand nu is, kan hij niet
blijven. Er moet uitkomst komen op de
een of andere wijze.
