Zit- bi Slaapkamer,
T IS GELOOPEN
Ijs
PENSION
Pakhuis te huur
Een net meisje
nette Werkster
Dagmeisje
groote Matinée
xï&71xusl
De Boeken
en de Leermiddelen
Boekhandel P. STINS Pz.
Betsy van Leeuwen,
Ontvangen een partij
Underwood Schrijfmachines
SCHRIJFMACHINEHANDEL
0. TH. DANTUMA
Een sjofele erfenis. De
boedelberedderaar van Andrew Carne
gie heeft verklaard, dat de beroemde
Staalkoning slechts 50 millioen dollar
nalaat, veel minder dan algemeen ver
wacht werd.
Zoo lezen wij in een der bladenwe
mogen ons echter niet verhelen, dat wij
voor ons het heelemaal niet verwacht
hadden, en het ook nooit verwachten.
Al is het dan ook een poover sommetje.
Een reis om de wereld per
vliegtuig. Kapitein C. J. Qlidden,
die per auto 20.000 mijl heeft afgelegd
door 39 landen, denkt er over per vlieg
tuig de reis om de wereld te maken.
Hij is van plan alle punten aan te doen
welke hij op zijn automobieltoer om de
wereld heeft bezocht, welke 8 jaar in
beslag nam, maar die hij nu in hoogstens
een paar jaar volbrengen kan.
Zee-vuurwerk te Zandvoort.
Hedenavond half tien zal, bij ge
noegzaam toevloeiende gelden een
vuurwerk op zee worden afgestoken
ter herinnering aan dit eerste vredes-
seizoen.
Militaire voorrechten.
In een der laatste Indische bladen treft de
volgende ontboezeming van een inzender:
„Wanneer men in Bandoeng een bezoek brengt
aan dat gedeelte van Bandoeng, waar het
militaire hoofdkwartier zich genesteld heeft,
dan komt men tot de wetenschap, dat zulks op
buitengewoon royale wijze is geschiedVooral
wanneer men in 't oog houdt, hoe duur tegen
woordig de grond in deze plaats is geworden
en hoe de eigenlijke bevolking meer naar de
achterbuurten wordt gedrongen.
De Nederlandsche generaal Snijders, de man
die in de vier moeilijke jaren van Nederland's
geschiedenis de verantwoordelijkheid droeg voor
land- en zeemacht, werd gepensionneerd met
f 3150 per jaar en woonde in een eenvoudig
heerenhuis. Een Nederlandsche generaal of
kolonel woont in een eenvoudige burgermans
woning, soms wel op een étage! En hier in
Bandoeng ziet men voor den legercommandant
(die f 9000 pensioen verdient. een waar
paleis opgetrokken en liet iedere genie-officier
zijn fantasie den vrijen loop bij het bouwen
van torentjes en koepeltjes voor kolonels- en
generaalswoningen, die ieder op zichzelf een
klein paleis vormen. Den betrokken personen
zijn die luxewoningen feitelijk allesbehalve wel
kom, gegeven den korten tijd, dat zij meestal
ter plaatse vertoeven en der dure inrichting
dezer woonkasteelen, die bij overplaatsing tot
financiëele rampen aanleiding geven of, zooals
ik vernam dat plaats heeft gehad bij het vertrek
van generaal De Qreve, tot overneming van
den gedeeltelijken inboedel door het gouverne
ment Vergelijkt men daarbij bv. het logies van
de 17e compagnie artillerie, die met vrouwen
en kinderen vanaf 1914 is ondergebracht in
bamboe-barakken, veel te nauw en on-hygië-
nisch behuisd, dan schudt men onwillekeurig
het hoofd over zoo schrille contrasten.
Het verblijf van die compagnie, vlak in de
buurt van de Pyrotechnische werkplaatsen vol
ratten en ongedierte, levert bovendien gevaar
op (wegens de kans van brand) voor de heele
gemeente Bandoengen ik vernam dat de ge
meenteraad een soort ultimatum zond aan het
legerbestuur om die barakken zoo spoedig mo
gelijk te doen verdwijnen, waarop een uitstel
van twee jaar werd gevraagd en verkregen.
Ziet men dan weer vlak daarbij de royale ma
gazijnen van de intendance, waar conserven
liggen opgestapeld achter stevige muren en
onder prachtdaken, dan zou men tot de con
clusie komen, dat het Indische legerbestuur
meer aandacht besteedt aan het huisvesten
van blikjes, dan aan het logies van soldaten!
Een bezoek aan het militaire kwartier van
Bandoeng, met z'n paleizen, z'n koepeltjes en
torentjes, z'n ruime pleinen en grasvlakten, z'n
royalen en grootschen opzet, is buitengewoon
leerrijk en geeft een duidelijk beeld van de
allesbeheerschende positie, die de militaire au
toriteit hier in deze kolonie inneemt.
TOONEEL.
Langend ij k's wederzijds Huwe
lijksbedrog.
Huwelijksbedrog En dan nog wel „weder-
zijdsch"! 'n mooi begin! Wat denkt dat Schouw-
tooneel wel van ons Haarlemmers dat ze met
zóó-iets hier hun seizoen willen aanvangen
Laat ik degenen die aldus mochten redenee
ren, geruststellen. Het beroemde stuk van den
Haarlemschen tooneeldichter Pieter Langendijk
waarmede het Haarlemsche gezelschap „Het
Schouwtooneel", onder directie van de heeren
Adriaan van der Horst en Jan Musch, Dinsdag
2 September a.s. hoopt te openen, en dat het
heste blijspel is, dat de 18e eeuw heeft opgele
verd 1), heeft met echtbreuk niets temaken. Het
wederzijds bedrog is dan ook eigenlijk een be
drog vóór het huwelijk; een bedrog dat hierin
bestaat, dat beide partijen, het meisje en de
jonkman, zich voordoen als rijk met aardsche
goederen gezegend, terwijl ze inderdaad „geen
kleintje kaal" 2) zijnom met één van de per
sonen van het stuk te spreken.
Dat is het bedrog van het stuken dat soort
bedrog wordt niet alleen door Lodewijk, den
armen, zij het adellijken, vrijer, en Charlotte
het even arme en even adellijke meisje gepleegd,
maar ook Lodewijks' knecht Jan beoefent het;
tegenover de dienstbode van Charlotte en haar
moederterwijl die moeder, Konstance, bij het
mee-manoeuvreeren in deze zaak nog wel de
meeste brutaliteit toont. Zij raadt haar dochter
zelfs aan, zich te laten schaken, omdat zij in
dat geval boos en verontwaardigd kan zijn
zoo verontwaardigd, dat men haar niet om een
bruidschat zal komen vragen!
Het is een goed kind dat naar zijn ouders
aardt. Mevrouw Konstance Adelpoort mag zich
in het bezit van twee zulke goede kinderen
verheugen. jWant ook haar zoon Karei, het
blijkt in het slotbedrijf heeft het meisje zijner
keus op dezelfde manier beet gehad. Men kan
den dichter dus niet verwijten dat hij het „ge
brek, dat al te veel bij onzen landaftrt is inge
kropen, namelijk kaal en groots te zijn, en het
laatste door bedrog staande te houden" 3) met
te weinig voorbeelden demonstreert!
Ik wil een bescheiden gebruik maken van
het verlof dat de redactie van dit blad zoo
vriendelijk was, den dramaturg van „Het Schouw
tooneel" te verleenenhet verlof namelijk om
het stuk met een enkel woord in te leiden. En
zal dus niet meer van den inhoud vertellen
het is immers ook beter dat men niet van te
voren het heele verloop van het stuk kent,
met het oog op de „spanning". Want inderdaad
ook voor een hedendaagsch publiek is „Het
Wederzijds Huwelijksbedrog" in de hoogste
mate boeiend en onderhoudend; het is niet één
van die stukken uit-de-litteratuurgeschiedenis,
die alleen maar belangstelling wekken als curio
siteit. GeenszinsDit blijkt ook wel hieruit,
dat het één van de uiterst weinige tooneelspe-
len is, die van hun ontstaan af voortdurend
zijn gespeeld. Tijdens Langendijk's leven heeft
men het heel vaak vertoondook nog een jaar
of acht na zijn dood. Voorts zijn er gegevens,
waaruit blijkt, dat het in het seizoen 1779
'80 een paar maal te Amsterdam is opgevoerd
te Rotterdam werd het gespeeld in den Schouw
burg, toen die onder directie stond van den
beroemden acteur Punt (in 1773); ook in 1795;
in Leiden is het in 1774 onder regie van Corver
opgevoerdin Amsterdam in 1826, 1830, 1834.
De voornaamste Amsterdamsche rederijkers
kamer „Achilles" gaf in 1849 een voorstelling,
waarbij Mr. Jacob van Lennep de rol van Jan
den knecht, de dichter A. de Bull die van Lo
dewijk vervulde. En last not least, de „Neder
landsche Tooneelvereeniging" maakte in 1902
nog eens een „Serie" met dit, dus nog geens
zins „verouderde", werk.
Van de wordingsgeschiedenis van het stuk
willen we hier alleen even releveeren, dat Lan
gendijk zijn gegeven ontleende aan een in 1698
verschenen roman „Vermakelijke Vryagie van
den kaaien Utrechtsen 4) Edelman en de niet
hebbende Geldersche Juffer", en voorts dat
onze auteur, een innig vereerder van Molière,
behalve dat hij zekere eigenaardige blijspel-
procédé's aan den grooten meester ontleende,
enkele tooneeltjes schreef die sterk aan be
paalde scènes bij Molière herinneren men ver
gelijke het geestige, tweedeelig-parallistisch
gebouwde derde tooneel van het vierde be
drijf, den twist tusschen Hans en Klaar, eens
met de 4de scène van het vierde bedrijf van
„Le Dépit Amoureux" (Gros-René en Marinette).
De personen ten slotte? Welde artisten van
„Het Schouwtooneel" zullen ze voor U doen
leven. Daar hebt ge Jan den knecht, dat malle
mirakelveel minder geldzuchtig dan zijn
meesterheerlijk type vol volkshumorafstam
meling van Crispin en voorvader Figaroeven
wel zeer Hollandsch; en met een bijzondere
neiging om onzinnig-vermakelijke verhalen te
doen, en die in zijn fantasieën tegenover zijn
meer oolijke partner Klaartje ons nog op ty
pische wijze een staaltje van de aloude „leu-
genpoëzie" geeft. 5) En dan Klaar, die zoo'n
beetje voor de grap meezwendelt met haar
meesteres wie het ook aan verdere hulp niet
ontbreekt! tot het haar toch eindelijk zelf
ook naar den kop stijgt.
Het is typisch voor den tijd van het ontstaan
van dit blijspel, dat de dienstboden er zulk een
groote rol in spelen; een rol parallel met die
van hun meesters. Zooals ze later in de 19de
eeuw, met hun meesters mee „gevoelig" worden,
ja hen in „gevoeligheid" evenzeer gaan over
treffen als ze dit in deze jolige dagen van
Langendijk doen op 't gebied van schelmerij.
De verdere personenMaar ik moet toch
iets nieuws overlaten voor Dinsdagavond! En,
hoor ik de redactie van dit blad opmerken op
merken, ook eenige ruimte in onze courant!
Wel ik ben haar zeer dankbaar voor die welke
zij mij wilde afstaan. En hoop eenig belang
stelling te hebben gewekt voor de dingen die
komen zullenDr. J. L. WALCH.
1) Het werd in 1714 voor het eerst uitgegeven
waarschijnlijk in 1712 geschreven.
2) D.i. „niet weinig kaal".
3) Uit de voorrede voor de uitgave van 1720
en die van 1721.
4) Dat speciaal de Utrechtenaars de reputatie
van kaaien groots" hadden, blijkt ook
herhaaldelijk in het stuk.
5) In III, 6.
Vondel weer gespeeld.
Bij „Het Hollandsch Tooneel", dir. Louis de
Vries zal o.a. in studie genomen worden het
Vrede-Landspel„De Leeuwendalers", van
Joost van den Vondel. Waarlijk, een mooi plan,
het met dit edel werk van Vondel eens te
probeeren. Het publiek heeft al zoo vaak zich
bij tien duizenden naar allerlei nonsens-ver-
tooningen laten lokken, waarom zou het ein
delijk ook niet eens, al was het dan maar bij
ongeluk, zich door iets moois laten lijmenDe
wonderen zijn de wereld nog niet uit, en de
aanhouder wint.
Gemeentelijk Distributiebedrijf.
Bonboekjes. Bons geldig van 30 Aug.
t. _e. m. 5 Sept. Bon D. 33. 3V2 ons Suiker.
Kinderbon No. 6. 3V2 ons Suiker. Bons geldig
van 6 t. e. m. 12 Sept. Bon D. 34. 3V2 ons Sui
ker. Kinderbon No. 7. 3Vj ons Suiker.
Broodkaart. 107e tijdvak geldig tot en met
31 Augustus. 108e tijdvak geldig van 1 tot en
met 9 September. 109e tijdvak geldig van 10 tot
en met 18 Sept. 110e tijdvak geldig van 19
tot en met 27 Sept. 111e tijdvak geldig van
28 Sept. tot en met 6 Oct. 112e tijdvak geldig
van 7 Oct. tot en met 15 Oct,
Voor wittebrood zijn geldig:
Voor het 107e tijdv. de groen gekleurde kaarten
108e zwart
109e bruin
]}?e - blauw
1 le oranje
1]2e grijs
Uitreiking broodkaarten. Uitreiking
van broodkaarten zal plaats vinden
Voor Bloemendaal en Prov. Zieken
huis op Donderdag 4 September e.k. van 9—
12 en 13 uur in den politiepost te Bloemend.
N.B. Het Levensmiddelenbureau te Overveen
zal op Donderdag 4 September gesloten zijn.
Voor Vogelenzang op Vrijdag 5 Sept.
e.k van 9—2 uur in het Gymnastieklokaal der
O.L. School.
Voor Overveen op Maandag8September
e.k. van 9—12 en 2—4 uur in het Levensmid
delenbureau.
N.B. Het Levensmiddelenbureau te Overveen
zal op Maandag 8 September voor alle andere
zaken gesloten zijn.
Voor Aerdenhout op Dinsdag 9Septem
ber e.k. van 9—12 uur ten huize van A. M.
Smits, Schulpweg 6.
Per persoon zal worden uitgereikt 4 brood
kaarten. Aan kinderen zullen geen broodkaar
ten verstrekt worden.
Medegebracht moet worden de rantsoenee-
ringskaart, waarvan vakje 12 geknipt zal worden.
M a i s g r i e s. Vroegere houders van kaarten
voor Normaal-Margarine, die hun kaar
ten niet meer in hun bezit hebben, kunnen als
nog in aanmerking komen voor 7'/2 ons mais-
gries per kaart,
Voor Overveen, Bloemendaal en
Prov. Ziekenhuisin het Levensmiddelen
bureau te Overveen van 1 tot en met 4 Sept.
dagelijks van 9—1 uur.
Voor Vogelenzang op Woensdag 3
September e.k. ten huize van W. Lokerse.
Medegebracht moet worden de rantsoenee-
ringskaart, waarvan vakje 45 geknipt zal
worden.
Extra rijst voor zieken en zwak
ken. Door de regeering is een beperkte hoe
veelheid rijst beschikbaar gesteld voor zieken
en zwakken. Aanvragen moeten voor 4 Sept.
e.k. ingediend worden aan het levensmiddelen
bureau te Overveen.
Formulieren zijn dagelijks verkrijgbaar aan
het Levensmiddelenbureau te Overveen, aan
den Politiepost te Bloemendaal en ten huize
van W. Lokerse te Vogelenzang.
KERK-AGENDA.
ZONDAG 31 Aug.
Bloemendaal.
Ned. Herv. Gemeente v.m. 10 uur, Ds. P. J.
de Jong, Pred. te Bennebroek.
Gereformeerde Kerk, v.m. 10 uur, Ds. J. C.
Brussaard, 5 uur n.m. dezelfde.
Nederl. Protestantenbond Afd. Bloemendaal.
In hetgeb. der Bloemendaalsche schoolvereni
ging v.m. 10.30 uur. Dr. H. W. Ph. E. v. d.
Bergh van Eysinga, Zutphen.
Jongel. samenkomst in Maranatha. v.m. 10
uur, Mej. S. Abramsz. van Amsterdam.
SANTPOORT.
Ned. Herv. Gemeente v.m. 10 uur, D». A. le
Gras, uit Egmond a. d. Hoef.
Evangelisatie Santpoort, v.m. 10 uur Ds. de
Pree, van Alkmaar. Collecte voor de zending.
HAARLEM.
Rev. Soc. Verbond. Afd. Haarlem „de Nijver
heid", Jansstraat, 's morgens 10.30 uur, Spreker
Ds. J. Sevenster, te Kollum. OnderwerpAlles
gegeven, alles ontvangen.
BURGERLIJKE STAND
Bloamendaal.
Van Vrijdag 22 tot en met Donderdag 28 Aug.
Geboren: d. van G. Klerk en C. Ch. Dietz;
d. van B. J. Baars en J. H. Garvelink; d. van
Th. G. van der Velden en P. Kroonz. van
W. P. Breitenstein en K. Beand. van J. Ba-
rink en C. C. van Erkel.
Ondertrouwd: E. H. de Clercq en W. C.
van Houten; J. C. Schreuder en L. K. C.
Krüger.
Getrouwd: W. E. Hartman en J. M. Vader;
A. A. Geerlings enC. W. Zwart; J. H. Pootera
en A. de Kiviet.
Overleden: T. Vermeer 78 jaarin het
Provinciaal Ziekenhuis nabij SantpoortM. E.
de Laat 56 jaar; C. Brusus 52 jaar.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bijVan Item, Zomerzor-
gerlaan 36 te Bloemendaal, een gouden kin
derringetje; P. E. van der Werft, Bloemen-
daalscheweg 138 Bloemendaal, een ceintuur
met zilveren gesp; A. J. Meijerink, Kleine
Houtweg 2 Haarlem, een schaar; Windhorst,
Bloemendaalscheweg 55 Bloemendaal, een paar
boekjesKrul, Kleverlaan 81 Bloemendaal, een
zakmesje; J. Donselaar, Busken Huetlaan 4
Bloemendaal, een zomerboa; Roozen, Rollands
pad 37 Overveen, een zilveren beursje; Van
Mierlo, Zijlweg 10 Overveen, een fantasie
broche; Koper, Elswoutslaan Overveen, een
zwart lederen taschaan het bureau van po
litie te Overveen, een sleutel en een hand
schoen.
Verloren voorwerpen.
een sleutel, een fittingtang en een paar sleu
tels, een zwarte reticule, een ringetje metroo
den steen, een zakmes, een boodschappenzak
met portemonnaie, een jongenspet, een notitie
boek, portefeuille met inhoud, een witte muts,
een tasch met inhoud, een portemonnaie met
inhoud, een deksel.
ADVERTENTIËN.
Flink Werkmeisje
gevr. van 9-4 uur, netjes kun
nende werken.
AdresZomerzorgerlaan 9,
Bloemendaal. 5
gevraagd tegen 15 Sept.
of 1 October van 's mor
gens 7V2 tot 7Vs 's avonds
Klein gezin, geen kinde
ren. KLEVERLAAN 87. 3
Mevr. DE CLERCQ-STOOP
te Bloemendaal, vraagt een
ook bekend met koken, voor
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag.
Schriftelijke of mondelinge
aanbiedingen vanaf 1 Septem
ber. Midden Duin en Daalsche-
weg 2. 12
Gevraagdnet
van 8—12 uur. Bloemendaalsche
weg 4. 6
Gezocht te Bloemendaal door
Heer, frissche
met volledig pension.
Brieven No. 980 aan Boek
handel Corn. M. Bladergroen
Bloemendaal. 10
Gevraagd begin September
voor 4 pers. god. een week
buitenwijk Haarlem of Omstr.
Br. met prijsopg. ond No. 07
Bureau van dit blad. 8
ook geschikt voor Auto's.
Te bevr. Bloemendaalsche
weg 26a Jan-Gijzenvaart. 7
Schouwburg Jansweg.
Tot en met
Zondag 31 Augustus
iederen avond 8 uur
de groote Succes-Revue
>f]
Enorm succes! Enorm succes!
Uitverkochte zalen.
Bespreekt tijdig uw
plaatsen.
Entrée f 2.00, f 1.75, f 1.50,
f 1.25, f 1.-75 en 50 cent.
ZONDAG 2 UUR
Verminderde prijzen.
Entrée vanaf f 1.50 tot en
met 40 cent. 30
voor da verschillende
verkrijgbaar bij
Telefoon 5045. 15
gedipl. Piano-onderwijzeres,
leerares aan de Muziekschool
en Meisjeskostschool te Bever
wijk, hervat 1 September hare
lessen. 10
Kinheimplein 2, Bloemendaal
Deze worden tegen zeer billijken prijs
met 5 JAREN GARANTIE afgeleverd.
Geheel compleet met plank en kast
ZiJLSTRAAT 90 - HAARLEM - TELEFOON 1161
Tevens ontvangen de
Amerikaansche opvouwbare Reisschrijfmachines
CORONA
Vraagt prijs en inlichtingen
REPARATIE- EN VERHUURINRICHTING 50
