ijs
Beethoven-avond.
Een VILLA
Huisruiling.
Telefoon 5003
Telefoon 5003
Budapester Strijkkwartet
MEIJER's DUITSCHE
ENCYCLOPEDIE,
Meisje-alleen.
Dagmeisje,
H. G. BOM
Amsterdam
De Boeken
en de Leermiddelen
MAANDAG 29 SEPTEMBER
SCHOUWBURG JANSWEG
J. HENDRIK FORTGENS, Fotograaf,
OPNAMEN AAN HUIS. M
Electro-Vibrator
Te koop aangeboden:
19 deelen. Te bevr. Bureau v. d. blad.
TOONEEL.
N. V. „Het Hollandsche Tooneel" Dir., Louis
de Vries, „Het Duel" tooneelspel van Henri
Lavedan.
Dit stuk, Donderdagavond in den Stadsschouw
burg door ons bijgewoond, heeft zeeraantrek-
lijke hoedanigheden.
Het gegeven is de strijd tusschen twee broers,
de één priester en de ander athëist, om de ziel
van een vrouw, die door een ongelukkig leven
de waarde van het bestaan nog niet heeft kun
nen aanvoelen. De sterk geteekende en in
onderdeelen zoo verzorgde figuur van kapelaan
Daniël, dien de auteur, geheel ongezocht, woor
den van diepe beteekenis doet spreken, be-
heerscht het werk en zijn algeheele overwinning
door weg te gaan, geeft een schitterende
geestelijke oplossing. De athëist, Dr. Morey,
gebruikt de veelal voorkomende gemeenplaatsen
door zijn tegenstander weerlegd. De levenswijze
missionaris, Mgr. Bolène, die door zijn scherp-
zinnigen, psychologischen kijk op de menschen
het geestelijk-evenwicht bij allen weet te her
stellen, wordt ons in zijn volle aantrekkelijkheid
geteekend.
Het spel was goed en niet het minst dat
van den heer Erfman als den Kapelaan.
Spel en spelers vonden dan ook een ver
dienden bijval.
HIIZIEK.
Budapester strijkkwartet. Het
concertbureau Alphenaar te Haarlem, is erin
geslaagd het Budapester strijkkwartet ook te
Haarlem te doen optreden.
Maandag a.s. zal het in den schouwburg aan
den Jansweg een Beethoven-avond geven. Wij
kunnen den muziekvrienden gerust aanbevelen,
naar deze kunstenaars te gaan luisteren. Ze
zijn voortreffelijk.
De opvoeding onzer kinderen.
Aan een artikel, door Frits van Raalte, den
bekenden paedagoog, in het tijdschrift „Panorama'
ontleenen wij hier één en ander, dat velen
onzer lezeressen en lezers zonder twijfel
met belangstelling lezen zullen.
Een van de voorrechten, waartoe de natuur
aanleiding geeft, is het eerst-geboorterecht.
Het eerste kind heeft eenige of veel meerder
heid in jaren en nu zijn er wel eens ouders
die meenen, dat het billijk is, het oudste kind
ook het grootste stuk te geven van een koek
en het jongere kind het kleinste. De konse-
kwentie eischt, dat men een koek verdeelt in
een groot, een middelmatig en een klein stuk,
als men die wil verdeelen onder zijn drie kin
deren en tot welke dwaasheden men door dit
systeem komen kan, is na te gaan, als men
zich afvraagt, wat er wel voor het jongste kind
zou overblijven, als een moeder een koek
onder haar tien kinderen zou willen verdeelen
en rekening met den leeftijd houden.
De kinderen moeten al vroeg leeren, dat ze
niet hun eigen rechter mogen zijn. Als hun door
een ander kind onrecht wordt aangedaan, be-
hooren ze zich daarover te gaan beklagen bij
hun onderwijzer of bij de ouders. Dat is niet
alleen noodig, om de kinderen al vroeg te leeren,
dat alle eigengerechtigheid en alle recht van
persoonlijke weervergelding uit den booze is,
maar ook om gevaren te voorkomen. Meerma
len is het gebeurd, dat een kind, dat zich wreken
wilde over aangedaan onrecht, zijn tegenstan
der ernstig wondde en een tiental jaren geleden
sloeg een schooljongen te Apeldoorn een an
deren jongen, om zich te wreken over een slag
zoodanig met zijn klomp op 't hoofd, dat het
kind een dag later stierf.
Wel moeten de kinderen al vroegleeren.dat
eenzelfde recht wordt toegepast, maar dat be-
teekent nog geenszins, dat als twee kinderen
hetzelfde doen, de belooning of de straf ook
dezelfde behoort te zijn. Integendeel, rekening
houdende met den leeftijd der kinderen leeren
we hun zoo gauw mogelijk, dat niet de daad
bestraft of beloond wordt, maar de dader.
Als Jan twee sommen van de tien afheeft,
moet hij na twaalf uur blijven rekenen, want
hij staat bekend als een voortreffelijk rekenaar
en heeft dus gebrek aan ijver getoond, maar
als Piet er twee afheeft, mag hij naar huis gaan,
want hij rekent niet goed en heeft zich be
hoorlijk ingespannen om zijn twee sommen af
te krijgen.
Tegen het beginsel der rechtvaardigheid in
de opvoeding wordt op werkelijk schrikwek
kende wijze gezondigd; om maar niet te spreken
van kinderen, die zonder eenige aanleiding de
verschoppeling thuis zijn, wijzen we enkele van
dergelijke gevallen aanMientje is mooi en
strikjes en linten flatteeren haar extra en ze
krijgt die daarom, maar 'Doortje is leelijk en
daarom heeft ze ook geen mooie strikken noo
dig. Wij zouden zeggengeef Doortje de
strikken en beloon het aantrekkelijk uiterlijk
van Mientje niet met versieringen. Een ander
voorbeeld: Klaas kan goed leeren maar hij is
onverschillig. Hij wordt op school verhoogd en
krijgt als belooning daarvoor een mooi boek,
maar Jeanne, die wel haar best doet, maar niet
goed leeren kan, blijft zitten ze krijgt geen
cadeautje en wordt nog berispt bovendien.
Alsof zij het helpen kan, dat ze niet zooveel
aanleg heeft als haar broertje. Een kleine jongen
moet voor zijn moeder een boodschap doen.
Zijn moeder acht er hem toe in staat, maar
het kind verliest onderweg het geld en komt
schreiend thuis. Nu zou men zeggen, dat het
verliezen opzichzelf voor het kind al straf ge
noeg is blijkens zijn verdriet straf, waarvoor
eigenlijk? maar de moeder wreekt haar
overschatting van het kind op het jongetje
zelf, dat met berispingen wordt overladen en
er zelfs ook wel eens een paar klappen bij-
krijgt. Dat is geen recht, het is zelfs geen on
recht meer, het is zuivere tyrannie, misbruik
van overmacht, die de moeder zeker niet zou
durven .toepassen als haar zoon twintig jaar
was, omdat dan zeker het „hebt eerbied voor
uw vader en uw moeder" wel eens in het ge
drang zou kunnen komen. De ouders moeten
al staat het hier wat vreemd eerbied voor
hun kinderen hebben, dat wil zeggen, ze moeten
het kind rechtvaardig behandelen, wel straffen
en ook wel beloonen (in het voorbijgaan worde
hier even opgemerkt, dat de opvoeding, vooral
die in de school, over het algemeen een veel
te royaal gebruik maakt van straffen en een
veel te zuinig van belooningen), ze moeten zoo
tegen hun kinderen optreden als ze, hun maat.
regelen wijzigend naar den leeftijd der kinderen,
ook zouden durven optreden als het kind vol
wassen was. Uit den mond van een ontwikkel
den jongen man, een Indisch officier hoorde
ik eens„Ik kan mijn vader niet uitstaan, nu
is hij aardig, maar toen ik klein was, was hij
een boosaardige tyran". Men kan zich voor
stellen, dat het zulken kinderen, groot geworden,
moeilijk valt, hun ouders te eeren en het beste
dat ouders kunnen doen, is: het hun kinderen
gemakkelijk te maken, eerbied voor hen te
hebben. Dat wil nu niet zeggen, dat men altijd
poeslief en zoetsappig welwillend moet zijn.
Zacht waar het kan, hard waar het moet zij de
leus en op een harden knoest past een scherpe
bijl, de kinderen billijken strengheid als die maar
rechtvaardig wordt uitgeoefend.
De kinderen zelve moeten leeren, elkander
met eerbied en rechtvaardigheid te behandelen,
opdat in de toekomst die we tegemoet gaan,
het recht de wereld beheersche en niet het
recht van den sterkste of de schoone schijn
van een liefde, die voor de meesten te hoog
ligt. Eerst leere het kind rechtvaardigheid be
oefenen, voor de massa is het rechten de besten
uit die massa kunnen zich verheffen tot die
zedelijke hoogte, waarop opofferingsgezindheid
en zichzelfvergetende liefde de plaats van het
recht innemen. Maar dat is niet voor het kleine
of het grootere kind weggelegd en om het
kind te leeren wat recht is, jage men het niet
weg, als het zich komt beklagen, maar men
onderzoeke het onrecht, waarvan het meent,
het slachtoffer te zijn.
Borms en Vlaanderen.
In „Toorts", het aktivistische weekblad vinden
we een uitgebreid verslag van het proces van
den Vlaamschen aktivist Dr. Borms, die, zooals
ge weet, door zijn Brusselsche rechters wegens
„landverraad" ter dood veroordeeld werd. Wij
geven hieronder eenige treffende gedeelten van
Borms' eigen toespraak tot den Advokaat-
Qeneraal
„Men heeft gezegd, dat ik gewerkt heb uit
financiëel belang, doch ik ben een arm man, en
de bladen hebben dat erkend. Men gevoelt dat
men deze beschuldiging niet kan standhouden
en zegt thans ik heb uit eerzucht gehandeld.
Doch mijn leven bewijst dat ik niet eerzuchtig
ben geweest. Ik heb een meisje getrouwd uit
nederigen stand. Eerzucht?
Met mijne ontwikkeling had ik mij zeer goed
als franskiljon kunnen opspelen; ik heb gekozen
mij tot het Vlaamsche volk te houden, met hen
mede te lijden, mede te kampen om het op te
heffen".
Borms staat uitvoerig stil bij de taaltoestanden
in de rechtsspraak, in het leger, in de gevange
nis. Daar geschiedde alles in 't Fransch, de be
stuurder, de rekenplichtige in de gevangenis te
Vorst, kennen geen woord Vlaamsch.
Van zijn jeugd af heeft Borms voor het op
streven van Vlaanderen gewerkt. Als opvoed
kundige kan hij getuigen, dat de ontwikkeling
van het Vlaamsche volk slechts mogelijk is in
zijn eigen taal. Maurice Barrès, de Fransche
schrijver, heeft Metz een tragische plaats ge
noemd, want een volk werd er naar hart en
geest door de Duitschers vermoord. Men zou
met evenveel recht Brussel een tragische plaats
hebben kunnen noemen, went ook daar worden
de geesten vervormd en de harten vermoord.
Borms heeft voor zijn volk hetzelfde gedaan
als de Poolsche of Tsjeeksche leiders voor
hunne volkeren. Het rekwisitorium dat de ad-
vokaat-generaal heeft uitgesproken, zou evenzoo
te Praag of Warschau zijn uitgesproken, zoo
de Habsburgers hadden overwonnen, zoo het
Tsaristische Rusland had blijven bestaan.
Borms doet den geheelen taalstrijd sinds 1830
herleven en wijst op de wonde plekken in
Vlaanderen en België. Nooit is een wet door
de Belgische regeering vrijwillig ingevoerd,
wanneer het verbetering der taaltoestanden be
trof. Zij waren opgedwongen. Aanvankelijk had
Borms vertrouwen in de Belgische regeering,
doch het is dra beschaamd. Zouden de deino-
kratische Walen ooit hebben verdragen wat de
Vlamingen te verduren hebben
De franskiljons hebben van den oorlog willen
gebruik maken om de Vlaamsche beweging te
smoren„Aprés la guerre, on ne pariera plus
le flamant", schreven zij.
Wij zijn geen Latijnen, onze Rodenbach heeft
dit ook zoo gloeiend betoogd. En Rodenbach
zal op 15 September zijn standbeeld terugkrijgen
in Roeselaere
Men zegt, wij zijn tegen België. Neen, wij
zijn tegen een verfranscht België, een België
dat meer en meer naar Frankrijk overhelt
en waarop Frankrijk slechts wacht om het als
een rijpe vrucht in zijn schoot te zien vallen.
Wij zijn voor een vrij Vlaanderen, en een vrij
Walenland in een onafhankelijk België. Voor
dit België, Mijnheer de Advokaat-Generaal, wij
ik ook mijn bloed gevenWat zijn wij van
nature VlamingenWij zijn officieel Belgen
doch dat zijn wij slechts sinds 1830.
Vlamingen zijn wij altijd geweest!
Het zijn de franskiljons die in de pers begonnen
zijn en de Vlamingen hebben gelasterd en ge
hoond. Dat is de oorsprong van onze aktie.
En tevens hadden wij tegen de verduitsching
te kampen. Een der zonen van den keizer noem
de het Vlaamsch „Matrosendeutsch". Onze frans
kiljons, die dit zijn voornamelijk uit belang,
hadden zeker later Duitschkiljons geworden. En
daarbij ontkende onze regeering te Havre alle
Vlaamsche rechten. Er kwamen als ministers,
de grootste haters van het VlaamschHijmans,
Goblet d'Alviella, Van der Velde.
Wat wij gedaan hebben, was voor het wel
zijn van ons land en ons volk.
Wij hebben nooit met de Duitsche politiek
samengespannen, aan een groot-Duitschland
medegewerkt, doch steeds, ook tegen de
Duitschers gevochten voor een vrij, onafhankelijk
Vlaanderen.
Oemeentelljk Distributiebedrijf.
Bonboekjes. Bon D 37. 3t/2 ons Suiker
Kinderbon No 10. 3t'2 ons Suiker geldig van
27 Sept. t.e.m. 3 October. Bon D 38. 3'/j ons
Suiker Kinderbon No. 11. 3V2 ons Suiker geldig
van 4 t.e.m. 10 October.
Broodkaart. 111e tijdvak geldig van 28
Sept. t.e.m. 6 October. 112e tijdvak geldig van
7 t.e.m. 15 October.
Voor wittebrood z ij n g e 1 d i'g: 111e
tijdvak de oranje en voor het 112e tijdvak de
grijs gekleurde kaarten.
M a i s g r i e s. Allen, die reeds maisgries
ontvangen hebben, kunnen, zoolang de voor
raad strekt, nog in aanmerking komen voor
71/2 ons maisgries per normaal inargarinekaart.
Voor Overveen, Aerdenhout, Bloemendaal en
Prov. Ziekenhuis in het Levensmiddelenbureau
te Overveen van 29 Sept. t. e. m. 2 Oct. dage
lijks van 9—1 uur.
Voor Vogelenzang op Woensdag 1 Oct. e.k.
van 9—1 uur.
Medegebracht moet worden de rantsoenee-
ringskaart, waarvan vakje 44 geknipt zal
worden.
V i s c h. De prijs der te distribueeren zee-
visch wordt met ingang van 29 Sept. a.s. ge
bracht op 20 cent per pond.
Militaire schoenen. Militaire schoenen
zijn nog tot een beperkt aantal verkrijgbaar
tegen f 8.— per paar. Bons zijn verkrijbaar
aan het Levensmiddelenbureau te Overveen.
Pr ij zen van Tarwebloem. De maxi
mum prijs van tarwebloem, verkocht uit den
winkel, is voor de gemeente vastgesteld op
f 0.47 per K.G., f 0.23V2 per pond.
BURGERLIJKE STAND
Bloemendaal.
Van Vrijdag 19 September
tot en met Donderdag 25 September.
ONDERTROUWD: L. J. Staphorst en C.
Kroon; P. Aalbersberg en F. Klaver; K. Stoeltje
en M. Hornstra; J. Dekker en S. van den
BergJ. P. van den Brink en W. Wildervanck
de Blécourt; W. J. P. Jansen en C. W. Miks.
KERK-AGENDA.
ZONDAQ 28 Sept.
Bloemendaal.
Ned. Herv. Gemeente v.m. 10 uur, Prof. Thierry,
Hoogl. te Leiden.
Ned. Protestantenbond, Afd. Bloemendaal. in
het geb. der Bloemendaalsche Schoolver-
eeniging, v.m. 10.30, Dr. A. H. Haentjens te
Haarlem.
Voorm. 10 uur Jongeliedensamenkomst in het
gebouw „Maranatha": Ds. P. Steginga,
Predt. te Amsterdam.
Gereformeerde Kerk, v.m. 10 uur, Ds. J. C.
Brussaard, 5 uur n.m. dezelfde.
SANTPOORT.
Ned. Herv. Gemeente v.m. 10 uur, Dr. G. A.
van den Bergh van Eysinga.
„Het Levenslicht" (Ps. 3610).
Evangelisatie, v. m. 10 uur. Ds. de Pree te
Alkmaar.
HAARLEM.
Rel. Soc. Verbond afd. Haarlem. Bijeenkomst
in „de Nijverheid", half elf. Spreker Prof.
Van Rees te Hilversum. Onderwerp„Plicht
of geweten".
Qevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij: J. Eggink, Krelage-
straat 31 rood te Haarlem, een zakmes; J. Coert
Voorhelmstraat llrood te Haarlem, een zilveren
medaille; B. Jonker, Rampenlaan 9 te Over
veen, een koperen autodop; P. Breemer, Tuin
dorplaan 32 te Overveen, een kindermuts;
Plugge, Verbindingsweg 36 te Bloemendaal,
een hondenhalsband; aan het bureau van politie
te Overveen, een ceintuur en een regenjas, een
heerenhoed en een sleutel.
Komen aanloopen bijVinke, Lombar Petri-
laan 6 te Overveen. een Holl, herdershond en
Ruysdaelweg 1 te Overveen, een keeshondje.
Verloren voorwerpen.
Een handtaschje, een zilveren broche, een
portemonnaie, een huissleutel, een schooltasch
en een gouden schakelarmband.
ADVERTENTIËN.
Mevr. BIERENS DE HAAN
te Santpoort—Station zoekt
met 1 Nov. een
Klein gezin, hulp van werkster,
ruim loon.
Tijdelijk adresMevr. Dudok
de Wit, Lommeroord, Bloemen
daal. 10
Gevraagd te Bloemendaal in
een net Burgergezin een
P. G., v. 9—7. L. f 5 p. w. Adr.
Dorpstr. 106, Bloemendaal. 6
Te koop gevraagd
of HEERENHUIS,
gelegen in de omstreken van
Haarlem.
Prijsopgaaf zonder tusschen-
komst van makelaars wordt
ingewacht onder letter B aan
het Bureau van dit blad. 12
Iemand, wonende op boven
huis, wenscht te ruilen voor een
vrij huis of grooter boven
woning. Huurpriis f 12.niet
te boven gaande. Deze woning
doet f 6.50 per week. Alleen
voor Bloemendalers.
Brieven No. 1275 aan Boek
handel Corn. M. Bladergroen,
Bloemendaal. 12
ln den BOEKHANDEL der
Vereenigde Drukkerijen
De Genestetweg 23
worden Advertenties aan
genomen voor alle binnen
en buitenlandsche bladen,
zonder eenige verhooging.
T IF-WT-TTTT
Warmoesstraat
veiling oude en mod.
schilderijen.
Atelier Dake, oudheden,
zilverwerk, penningen,
munten, postzegels te
zien 27 en 29 Sept.
voor de verschillende
verkrijgbaar bij
Boekhandel P. STINS Pz.
Telefoon 8045.
Plaatsbewijzen f 2.50, f 2.—, f 1.50, f 1.—, plus Sted. bel.
en Auteursrechten aan het Concert Bureau ALPHENAAR,
Kruisweg 49, Tel. 1532. 40
LEIDSCHESTRAAT 49 TELEF. 2827,
BEVEELT ZICH BELEEFD AAN VOOR HET DOEN VAN
voor massage, wegens vertrek TER OVERNAME
AANGEBODEN voor f 100. Absoluut gaven toe
stand. Brieven onder letter C aan het Bureau
van dit blad. 20
