Fa. Franken Sv.Damme
BIJVOEGSEL
Machine-Oliën
LAMPEKAPPEN
Gez. KOELEVELD, SaBirelasir. 62r„ Haarlem
FORD-AUTO'S
Rolluikenfabriek
H.C.BRAKEL, v.h. giebels
TELEFOONNUMMERS
Luxe Auto-Centrale
T MEUBELHUIS
HUUR- COMMISSIEZAKEN
Belasting en Successiezaken
FirmaJ.H.VAN ANDEL
„Bloemendaalsch Weekblad"
Zaterdag 8 October 1921.
Verandering
Prima kleine Belgische Anthraciet
midd.
Belgische Eierkolen
Kacheikolen
Engelsche Anthraciet
COKES voor Centrale Verwarming
Massief Eiken Buffetten,
Slaapkamer-Ameublementen,.
Moquet- en Trijp-Ameublementen
Electrische Meubelmakerij Jansweg 50
Over den Schouwburg
Boxen-Garage
Banden
Reparatie-Inrichting
Agente der
Simplex Motorrijwielen
Uit voorraad leverbaar
Vraagt prijscourant
,,'t Kleverpark"
Goedkoopste in aanschaffing
Goedkoopste in verbruik!
Goedkoopste in onderhoud
J. H. HOGELAND.
Spaarnwouderstraat 24—26
Kleermakers
Oude Groenmarkt 12r(>od - Haarlem
extra korting van 10 pCt.
Badhuisstraat 9 (voorheen Tybautstr. 6)
Groote sorteering
Haarlem - Jansweg 57 - Tel. 2048
Salon-ameublementen
Leidschestraat 59 - AMSTERDAM
v|h W. HAZEVOET Co.
Wiersma's Aardappelhandel
Aardappelen
Pieter Kiesstraat39 - Tel. 3580
No. 41.
J. W. C. v. d. Veer, Bloemendaalscheweg 73,
thans No. 22164, voorbeen No. 1408.
P. Stins Pz., Boekhandel, Bloemend.weg 78,
thans No. 22045, voorbeen No. 5045.
M. L. v. Holst, Kerkplein 16,
thans No. 22271, voorheen No. 1514.
C. J. Cassee, Bloemendaalscheweg 87,
thans No. 22186, voorheen No. 1107.
Ant. Cassee en Zoon, Kerkplein 12a,
thans No. 22260, voorheen No. 1704.
C. Cassee, Bloemendaalscheweg 14,
thans No. 22265, voorheen No. 1799.
K. Ouwejan Cz., Bloemendaalscheweg 43-45,
Sigarenmagazijn, Tel. 22341.
Vereen. Drukkerijen Eikelenboom Timmer,
De Genestetweg 23,
thans 22003, voorheen 5003.
J. Oifenberg, De Genestetweg 15,
thans 22256, voorheen 1652.
S. H. Brongersma, Bloemendaalschewe
thans No. 22185, voorheen No. 946.
Wed. J. van der Werfl, Rijwielhandel,
K. Kleverl., thans No. 22150, voorh. No. 1176.
TOONEEL.
SPOKEN. Het Zaterdag j.i. door de Rot
terdammers in den Stadsschouwburg, te Haar
lem, opgevoerde „Spoken" van Henrik Ibsen
is evenals de meeste tooneelwerken van Ibsen
een echt probleem stuk.
De problemen, die Ibsen in zijn werken stelt
en behandelt zijn niet zoo gemakkelijk te onder
kennen en vast te stellen, dat men daarover
zoo maar even met zichzelf tot klaarheid kan
komen, wanneer men het werk zonder ernstige
toewijding hoort of leest, Men kan dan ook bij
verschillende beoordeelaars verschillende uit
leggingen vinden, die zoodanig uiteen loopen.
dat men nauwelijks eenig verband tusschen de
onderscheidene uitleggingen kan blijven zien.
Ik wil trachten het probleem, waarom het
in spoken gaat, te determineeren.
Wat is een spook?
Een spook is een schim, een wezen, dat
schrik aanjaagt.
Mevrouw Alving zegt tegen dominee Man-
ders: „Ik ben bang en schuw, omdat er in mij
iets van dat spookachtige zit, dat ik nooit ge
heel kan afschudden." Even later zegt ze:
„Maar ik geloof haast, dat wij allemaal spoken
zijn, dominee. Het is niet alleen dat, wat wij
van vader en moeder geërfd hebben, dat in ons
spookt. Het zijn allerhande oude afgestorven
opvattingen en allerlei oud dood geloof en
zulke dingen meer. Het is niet levend in ons,
maar het zit er toch en wij kunnen het niet
kwijtraken.
Wanneer wij in verband met het voorgaande
nu nog citeeren, hetgeen mevrouw Alving
elders zegt n.1.: „En dan zijn wij zoo gods-
jammerlijk lichtschuw allemaal" dan meen ik
wel de richting gewezen te hebben waarin het
probleem van „spoken" te vinden is.
Wij gaan langs den evolutionairen weg uit
de betrekkelijke duisternis naar het licht, doch
in die duisternis worden wij gevoed met bijge
loof aan spoken; wij worden met die schim
men bang gemaakt, zooals kinderen bang ge
maakt en zoet gehouden worden met de Boe
man of met „Zwarte Piet", of met Sint-
Nicolaas.
De mensch is een groot kind en evenals het
kind tot ontwikkeling gekomen, deze schimmen
moet leeren loslaten, evenzoo moet de mensch
tot zelfstandig oordeelen rijp geworden, leeren
af te rekenen met de spoken, die hem eenmaal
op jeugdigen leeftijd behoed hebben voor aller
lei misstappen.
Er zijn menschen, die altijd met die spoken
blijven voortleven, die ze nimmer als spoken
leeren kennen. Zulk 'n mensch is dominee
Manders. Daarom zegt mevrouw Alving tegen
hem: „Ik zeg dat je bent en blijft een groot
kind, Manders".
Maar bij menschen met karakter en met
initiëerend zedelijke kracht begint er een oo-
genblik te komen, waarop het gaat spoken en
waarin het besef begint te groeien dat alles
anders had kunnen en behooren te zijn, dan
het in werkelijkheid is. Dan zien zij de oude
doode hulpmiddeltjes om veilig te gaan, als
spoken, als schimmen, als waanbeelden, die
hun tarten om ze met suggestief gebaar naar
het schimmenrijk te verwijzen.
Daartoe behoort wilskracht en moed, twee
eigenschappen, die bij vele menschen in te ge
ringe hoeveelheid aanwezig zijn.
Ook mevrouw Alving mist de noodige krach
ten daartoe en nu zal het bij haar voortdurend
blijven spoken.
Reeds toen ze den leeftijd der huwbaarheid
bereikt had, heeft zij zich door haar familie
laten suggereeien, dat het „eenvoudig krank
zinnig" zou zijn om zulk een schitterend aan
zoek, als dat van den gefortuneerden luitenant
Alving af te wijzen. Duidelijk laat Ibsen me
vrouw Alving zeggen: „Nu, zooveel is althans
zeker, dat ik met mijzelf niet te rade ging".
Neen, mevrouw Alving heeft zich laten leiden
door de spoken, die onder de menschen rond
sluipen en zij heeft niet den moed en de kracht
gehad om die spoken te verdrijven. Ze roept
dan ook telkenmale uit: „Als ik maar niet zoo
laf was als ik ben".
Wanneer ons geweten en ons zedelijk besef
ons niet plaatsen boven de „verouderde opvat
tingen, die nu eenmaal in de wereld gangbaar
zijn", dan zullen wij gelijk dominee Manders,
gemakkelijk onbewust met de spoken kunnen
blijven leven, ons karakterloos schikkende naar
alle mogelijke omstandigheden.
Wanneer wij echter in onszelve een levenden
wegwijzer bezitten, dan zullen wij bijtijds te
luisteren hebben naar diens gebod om af te
rekenen met de spoken of.... het zal ons
vergaan gelijk het mevrouw Alving verging.
Wie nu deze gedachtelijn vasthoudt, zal naar
mijn meening, bij het zien of lezen van Ibsen's
„Spoken" gemakkelijk den schrijver kunnen
volgen.
Zooals ik reeds in het vorige nummer
schreef, is bij den uitgever J. M. Meulenhoff
te Amsterdam een vertaling van Ibsen's
„Spoken" door mevrouw J. Clant van der Meijll
Piepers in tweeden druk verschenen.
HENRI BAKELS.
Onze eerste Voordachtavond.
Om begrijpelijke redenen hebben wij onzen
medewerker, die ons beschouwingen over kunst
afstaat, niet uitgenoodigd, om een bespreking
te verstrekken van de op Donderdag 6 dezer,
door Mevrouw Sophie Spoor gehouden lezing.
Om evenzoo begrijpelijke redenen wenschen
wijzelf de lezing van Mevrouw Spoor, die op
dien avond onze gast was, niet te beoordeelen.
Toch weuschten wij dezen, onzen eersten
voordrachtavond niet onbesproken te laten
en wij hebben daarom de bekende schrijfster
Mevrouw M. C. Kooy-van Zeggelen uitgenoo
digd haar meening over het tooueelspel
„Liefde" en over de lezing ervan door Me
vrouw Spoor te willen geven.
Tot ons groote genoegen heeft Mevrouw
Kooy-van Zeggelen wel aan ons verzoek wil
len voldoen en wij laten haar in de onder
staande regelen dan ook gaarne aan het woord.
„Liefde" mystiek spel In vijf bedrijven
door Henri Bakels.
Mevrouw Sophie Spoor heeft gisterenavond
voor een aandachtig gehoor in Hotel „Vree
burg" met haar welluidende stem dit mystiek
spel voorgedragen.
Laat mij dadelijk zeggen, alvorens iets over
*4* #4» *4» *4» *4» *4* #4» #4» *4* *4* "A*
W. H. van teren
BAKENESSERGRACHT 9
TELEFOON 497 KANTOOR ZAKSTRAAT 8
«V t,., ««r aVaV ,v>y» \Tt«.V
V«t»V4VV4AA»«4AW4{,JÏ?4»Tif?lï»4fï4A»»l»<i»V»4»
enz. in zeer groote keuze voorradig. Ziet onze prijzen'
30 pCt. onder alle winkeliersprijzen. 6 jaar garantie, ook op
het spiegelglas.
BOUVY VAN DE LOO
Binnenweg 73, Heemstede
TEL. INT. 2904
TEL. INT. 2904
ELECTRISCHE WASCH- EN STRIJKINRICHTING
SANTPOORTERSTRAAT 41 - - HAARLEM
Speciaal adres voor het opmaken van fijne goederen
Vraagt prijscourant. Vraagt prijscourant.
Droge en aangemaakte Verven
Hoeksma Co. - Amsterdam
Prins Hendrikkade 24 b/d Martelaarsgracht
Atelier tot het vervaardigen van alle
soorten Lampekappen, Volants, enz.
Draadvormen in elk gewenscht model
Kraalfranje ook per M. verkrijgbaar
het toenemend gebruik der Fordwagens waar
borgt U hun deugdelijkheid.
TOERWAGENS f 2600.—
SEDAN f 3900.—
VRACHTCHASS1S f 2400.—
Uit voorraad. Vraagt proefrit en demonstratie I
Agentschap Telef. 3119
sassassg"- 1 ssss
le klas inrichting voor Dames-
en Heerenkleeding naar maat.
H.H. Rijks-, Spoor- en Gemeente-ambtenaren,
H.H. Onderwijzers, genieten, op vertoon van hun
lidmaatschapbewijs, een
Voor soliede personen ook levering op conditiën.
Coupeur steeds door geheel Nederland te ontbieden.
Eiken buffetten f 85.—. Eiken linnenkasten f 80.—
Eiken salontafels (vele modellen) f 22.50
Eiken theekasten met los blad f 20.—. Eiken schilderijen per
paar f 16.—.
Stevige uitschuiftafels f 30.—. Zeer solide divans f 27.50
Huiskamer ameublement f 80.—. Salon ameublement met mo
quette f 100.—
Compleet Eiken slaapkamer ameublement met driedeelig bedstel
en spiraalmatras voor f 310.
Zware eiken ledikanten f 35.Groote eiken spiegels f 25.—
Clubfauteuils, Chesterfields. Oud-Hollandsche Meubelen enz.
EIGEN FABRIKAAT. (GEEN WINKEL.)
ECAI/I/CI HI I Oud Ambtenaar der
/\IYIVCLLJIJ I Registratie en Domeinen
4 stoelen, 2 Faut. met pracht pluche f77.50, 4 Stoelen 2 Crap.
moquette voor den spotprijs van f 150.—, Oud Hollandsch
Salon-Ameublement bestaande uit massief Eiken Tafel,Stoe
len, 2 FautSpiegel en Dressoir, voor den spotprijs van f 187.50,
sterke Huiskamerstoelen met leder naar keuze f 31.—.Salon
tafels, achtkant, ovaal, vierkant f 22.50. Groote sterke
Schuiftafels f 25.—, Spiegels zeer groot f 30.—, Schilderijen
f 11,— in goud f 10.50 per paar. Verder Sigarenkastjes, Boe
kenkastjes, krantenhangers, Pijpenrekjes, Lepelrekjes, Borstel
hangers, Bloementafels, Kapstokken in 12 modellen f 10.50,
Tafelkleeden, Kapstokkleeden, Vloerkleeden en Complete
Slaapkamer-Ameublementen voor den spotprijs v. f 190.groote
Buffetten t 75.enz. alles eigen fabrikaat. Concurrentie on
mogelijk. A. ZEGWAART, Mr. Meubelmaker, Klaverstaat 8.
Electrische Fornuizen, Broodovens en Kook
platen (nieuwste systeem), Simplex Electrische
Stofzuiger, compleet f 145.Simplex Electrische
Geyser voor Baden en Huishoudelijk gebruik.
SCHOTEN Ged. Schaikburgergr. 9 Bestelhuis Tel. 22011
Specialiteit in vervaardigen en plaatsen van Rolluiken,
Marquizen. Jalousieën, Zonschermen, Broeikast- en Ser
rebedekking.
□aonoannaaoonnaananoonnDocannDDönnDnnDnn
H. VAN BILDERBEEK
g KLEIN HEILIGLAND 19, HAARLEM, g
Speciale inrichting voor het g
Schilderen van Automobielen en Rijtuigen, n
q Nette en vluggealwerking.Prijsopgaafzonderverplichting. q
aaaaaanaonaaaaoaotjqaaanDannaononnnqnaqqq
GIERSTRAAT 49, HAARLEM.
Is steeds het ruimst voorzien van alle soorten
tegen billijke prijzen. Bezorging ook buiten de Stad
Aanbevelend, A. WIERSMA
Tel. 3211 Tel. 3211.
LOODGIETER GASFITTER ELECTRICIENS
Monsterk. van Baden en Geyzers. Zijde Lampekappen. Concurr. prijzen.
Porcelein, Delftsch Aardewerk, Ivoor, Schildpad, Metalen,
enz. worden door ons onzichibaar en bruikbaar gerestaureerd,
alsook Luxe-, Kunst- en Gebruiksvoorwerpen. Bij verhuizingen
en vertrek in- en verkoop van antieke, onderwetsche en
moderne Meubelen, Porcelein, enz.
Aanbevelend,
A. MUDDE, Kinderhuisvest 37, Haarlem,
