MIMOSA
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bioemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
Een te eenvoudige oplossing.
Marionetten van het leven
Plaatselijk Nieuws.
CINEMA PALACE
ALEXANDRA.
16e Jaargang.
ZATERDAG 1 JULI 1922.
No. 26.
BL0EMENDA1LSCH WEEKBLAD
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bioemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 2 2 003
Abonnement:
Voor een half jaar 1.75
Redacteur H. Q. CANNEGIETER.
Advertentiën: 15 cent per regel, bij afname van 500 regels of
meer korting. Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en
verkoop, van 1 tot 10 regels 1.elke regel meer 10 cent.
Tusschen den tekst of op een bepaalde plaats speciaal tarief.
Dit Nummer bestaat uit Twee Bladen.
De moedeloosheid is een vergiftigde en te
vens bittere drank.
GELOOFSGETUIGENIS VAN KLOOS.
Maar is er dan geen troost? De troost is deze:
Hij, die der Ruimte oneindigheid bespiedt,
Weet, dat heelallen daar vergaan en ziet
Een nieuw opvlamme' als men die taal kan
lezen:
Maar ééns komt toch 't ontzaglijk uur gerezen,
In der aeonen onbeperkt verschiet,
Dat alles saam vernevelt tot een Niet
En na dien zal er niets meer, niets meer
wezen.
Niets? Ja, toch Eén, het Eenge, wat bestaat,
Dat droomt, zichzelf genoeg en nooit vergaan
de,
Het Absolute, bóven Goed en Kwaad;
Diep in-zich weet het zich 't Alleen-Bestaande,
De wijsgeer noemde 't God, met kalme stem:
Wij voelen, weten, denken niets dan Hém.
Door Kloos ter gedachtenis van Alphons
Diepenbroek geschreven in De Nieuwe Gids.
In de bekende „probleemstukken" pleegt de
roman- of tooneelschrijver de oplossing te
vinden door één slachtoffer te doen sterven.
Door den dood van den lastigen derde komt
het resteerend paar dan tot verademing.
Wanneer twee studenten te opgewonden
aan 't boomen raken en ze kunnen niet tot een
slotsom komen, daagt de één den ander „op 't
stoepje", waar ze, gelijk Van Alphen's kinde
ren, den twist beslechten door eens moedig
saam te vechten. Ook onder sommige groepen
van bootwerkers pleegt de muilpeer het argu
ment te vervangen.
In enkele landen, waarop, God zij dank,
Nederland tot nog toe een uitzondering maakt,
is het gewoonte, den Gordiaanschen knoop van
het misdadigers-vraagstuk in den meest letter
lijken zin door te hakken. Landru is een versch
voorbeeld van deze vlotte methode, die inmid
dels tot een verouderd cultuur-tijdperk be
hoort.
De geweldigste ontdekking van de moderne
cultuur immers is geweest het geloof in de
overmacht van den geest boven het geweld.
Een geweldadige oplossing acht men thans
een blijk van tekort aan geestelijk overwicht.
De onderwijzer, die een iongen de klas uit
stuurt, pleegt een opvoedkundig vergrijp en
een auto-bandiet, die, inplaats van door ar
beidzaamheid of vernuft rijk wordt door een
revolverkogel af te schieten op een bankier,
verwerft door de toepassing van dit eenvou
dige middel geenszins de achting van de voor
gangers der beschaving.
Tegenstrijdig is evenwel de ziel der mensch-
heid. Op het oogenblik, dat zij op het ééne ge
bied de eenvoudigheid van het barbarisme heeft
afgezworen, begint zij dit zelfde barbarisme op
het andere gebied tot methode te verheffen.
De politieke moord is geen uitzondering
meer. Erzberger, Liebknecht, Rathenau in
Duischland; Wilson aan de overzijde van het
Kanaal; en ver weg in Rusland het procces
tegen de revolutionnaire socialisten hoe
dankbaar mogen Wij zijn, dat men ten onzent
althans vooralsnog zijn staatkundige oneenig-
heden uitvecht met het vredig stembusbiljet!
Doch wat niet is kan komen, en onze verant
woordelijkheid reikt tot over de grenzen.
Dat de reactie teruggrijpt naar de middelen,
die in een vorige periode misschien te veront-
schuldige waren, beangstige niemand; de re
actie is een tijdelijk verschijnsel, en het is ver
klaarbaar, dat de plak en de roede, het schavot
en het brandmerk bij de apotheose van het
Verleden nog eens bij wijze van demonstratie
uit de Gevangenispoort voor den dag worden
gehaald. Benauwender is het, wanneer de ver
tegenwoordigers van den stoutsten vooruit
gang het geweld als sleutel voor het Toekom
stig Rijk der Hemelen gaan verheerlijken.
In Engeland maken de chemici zich klaar,
om ter gelegenheid van den volgenden oorlog
den „vijand" door vergiftige gassen uit te roo-
ken, zooals men een wespennest uitrookt. Een
bemoedigend uitzicht, voorwaar!
Wat geeft ontwikkeling, opvoeding, ideaal
met den kogel in 't zicht?
Waartoe zal men het innigste van zijn ge
moed, waartoe het fijnste van zijn inzicht prijs
geven, wanneer de brute knuist aan den trek
ker het laatste woord heeft? Men heeft zich er
bij neergelegd, dat het mechanisme van een ge
weer, in handen van een hersenloozen lummel,
den geest van den denker tot zwijgen bracht,
zoolang dit geweer het verleden vertegenwoor
digde en de denker de toekomst. Maar nu het
stukje lood, dat de weeke hersenen en het teere
hart gemakkelijk doorboort, de baan vrij moet
maken voor de overwinning van de toekomst,
is het begrijpelijk, dat er idealisten zijn, die
liever door dien kogel als verlorenen sterven,
dan krachtens dien kogel zegevierend uit het
strijdperk te treden.
Zoo het geweld slechts bij wijze van over
gang noodzakelijk is, behoort het tot die com
fortabelheden, waarmee de weg naar de hel
is geplaveid.
Kweekt men geheel-onthouders door bij wijze
van overgang drinkgelagen op touw te zetten
en tracteert men bij de intrede van een vege
tarisch hotel op biefstuk? Waar is de geeste-..
lijke, die de kerkgangers, om in de stemming
van vroomheid te komen, in het portaal van
het heiligdom beveelt eerst nog eens krachtig
te vloeken?
Een nieuwe cultuur, met machine-geweren
ingeschoten, zal barbaarscher zijn dan de oude,
wijl de bruutheid van haar grondslag bewuster
is.
Hoe nutteloos bovendien is zulk een „cul
tuur"! Zoowaar immers actie reactie verwekt,
zai de door vuistslagen tot rede gebrachte geest
onder de nieuwe omstandigheden het oogen
blik wachten, waarop zijn vuist de sterkste
zal blijken te zijn.
Men legt zich niet bij de nieuwe orde neer
uit kracht eener overtuiging, maar louter wijl
het geest- en vleeschdoodend mechaniek aan
de zijde harer aanhangers het doeltreffendst is.
Deze oplossing van het sociale cultuur-pro
bleem is even gemakkelijk, maar daarom ook
even verwerpelijk als de beslechting van ge
schillen uit het kindertijdperk der menschheid
„daar eens moedig saam te vechten".
Het doorhakken van knoopen is den tot man
nelijkheid gerijpten hervormer onwaardig. Af
gezien van de paedagogische wanstaltigheid
van dit paardenmiddel is het een vergrijp tegen
het Leven, welks volstrekte onschendbaarheid
door het moderne besef is aanvaard.
't Is al te eenvoudig, den persoon, die de op
lossing in den weg zit, uit het spel te schrap
pen. Met Landru te onthoofden heeft men de
criminaliteit niet overwonnen, evenmin als men
de sociale kwestie oplost door de tegenpartij
tegen den muur te plaatsen. En als men op
grooten schaal levens vernietigt, wreekt zich
de domheid erger. Immers ontleent de samen
leving haar kosmische beteekenis aan de sa
mengesteldheid harer factoren; door één der
beide krachten, welker tegenspel het harmo
nisch evenwicht waarborgt, eenvoudig te eli-
mineeren, verminkt men de wereld.
Elk leven heeft zijn roeping; ook dat onzer
tegenstanders.
Dit is de allerergste fout van het stelsel:
het houdt geen rekening met de samengesteld
heid van de menschengemeenschap, die door
elkaar bestrijdende krachten in evenwicht
wordt gehouden. De menschenziel is inge
wikkeld, maar veel gecompliceerder nog is
het warnet der samenleving, dat millioenvou-
dig bezielde complex van beginselen en be
langen. Er is geduld voor noodig, eindeloos
geduld en onverdroten arbeid om dat kluwen
te ontwarren, en de knal van het ongedul
dige pistool geeft hier geen uitkomst.
Hoe beknotten wij ons zelf en onze moge
lijkheid tot ontwikkeling door onze tegen
spelers in de velerlei tragedies, waarin de
Schepper ons een rol heeft toebedeeld, een
voudig een kop kleiner te maken! Wat gij
belachelijk vindt in kleinigheden als uw dage-
lijksche bedrijf met zijn concurrentie, gaat
gij tot stelsel verheffen, zoodra gij de
grootschheid eener wereldhervorming begint
na te streven?
Minnaar, die het duel zijt ontgroeid; rech
ter, die den doodstraf hebt afgeschaft; opvoe
der, die het uw eer te na rekent een lastig
kind uit de klas te verwijderen; geneesheer,
die het afmaken van uw patient een onwaar
dige nederlaag uwer wetenschap rekent:
waarom, waarom toch, acht gij de lijfelijke
vernietiging van uw politieken tegenstander
de oplossing van het maatschappelijk-staats-
rechtelijk conflict? Waarom toch is de cultuur
u niet waard, den moeilijken strijd des geestes
te verkiezen boven het gemakkelijk „maak
er een end aan" van het zwaard
Mag in ernst! het hoogste levensgoed
verdedigd worden door het laagste middel?
Maar als de aanvaller dat overmachtig mid
del gebruikt? Is dan de ondergang in weer
loosheid niet nobeler dan de victorie met de
wapenen, die in laatsten aanleg de meest ver
nederende ondergang is?
Het komt mij ongerijmd voor, dat het geloof
in de door den gekruisten en weder opgestanen
Christus gesymboliseerde overwinning van den
geest op het geweld bij de besten en verst
zienden van ons geslacht te loor zou zijn ge
gaan!
GROOTE HOUTSTRAAT 111-113 HAARLEM
TELEFOON 671
Van Vrijdag 30 Juni t/m Maandag 3 Juli
ALS HOOFDNUMMER:
De Bloem v/b Oosten
De levensgeschiedenis van een Geisha.
Schitterende opnamen uit Japan.
De hoofdrol wordt vervuld door de be
kende actrice
ELLEN RICHTER.
Verder afwisselend bij-programma, waar
onder onze Prizina.
Van Dinsdag 4 t/m Donderdag 6 Juli
Het veelbesproken filmwerk:
Levenstragiek in 5 acten van IMRE FRE1
In de hoofdrollen HENNY PORTEN, de
beroemde tragedienne, en ALBERT BAS-
SERMAN, Duitschland's grootste acteur.
VERWACHT:
DE MIDDELBARE SCHOOL VOOR MEISJES
TE BLOEMENDAAL.
In het verslag van de raadsvergadering van
de gemeente Bioemendaal op 22 Juni 1.1. voor
komende in 't Bloemendaalsch Weekblad van
Zaterdag 24 Juni staat een onjuistheid over
,,'t Kopje" die naar men ons meedeelt niet door
de raadsleden is gezegd. Het is begrijpelijk,
dat in zoo'n kort verslag niet alles heel juist
is weer gegeven, maar daar deze opmerkingen
misschien door velen in onze gemeente ge
lezen zijn, meenen we goed te doen, in dit
blad de kwestie even duidelijk te stellen, opdat
er geen verkeerd begrip omtrent den aard van
de M. S. v. M. ontsta of blijft bestaan.
Een der heeren zegt, volgens 't verslag dat
't onderwijs op de inrichtingen van 't M.O.
te Bioemendaal (,,'t Kopje" en 't Lyceum)
toch niet aansluiten op H.B.S. en Gymna
sium".
Een der andere heeren bestrijdt dit en zegt,
„dat 't onderwijs hetwelk aan 't Lyceum
wordt gegeven wordt bedoeld in aanslui
ting aan andere inrichtingen van onder
wijs. Wat de meisjesschool 't Kopje be
treft stemde spreker toe, dat dit onderwijs
thans nog niet aansluit aan H.B.S. of Gym.
nasium".
Wij nemen aan, dat de uitdrukkingen niet
aansluiten aan H.B.S. of Gymnasium, en wordt
bedoeld in aansluiting aan andere Inrichtingen
van onderwijs beteekenen; ze staan er niet of
wél mee gelijk. Ouders die hun kinderen een
H.B.S. of Gymnasium willen laten volgen kun
nen dus met dezelfde resultaten hun kinderen
naar een Lyceum zenden, zooals door laatstge
noemden spreker uitvoerig in den Raad is uit
eengezet. Maar die zelfde spreker stemt tevens
toe, dat de meisjesschool ,,'t Kopje" thans nog
niet aansluit aan H.B.S. of Gymnasium. En
toch wordt aan de leerlingen, die deze inrich
ting van onderwijs bezoeken ook de bedoelde
bijslag verleend. Hoe zit dat eigenlijk?
Lezers of lezeressen, zou het U niet dwaas
klinken, als iemand tegen U zei: de H.B.S.
sluit niet aan bij 't gymnasium of 't gymna
sium niet bij de Handelsschool? Dat zijn im
mers zeer verschillende inrichtingen elk met
een eigen type en met een verschillend doel?
Zoo is 't ook met ,,'t Kopje", ,,'t Kopje" is
een H.B.S. met 5-jarigen cursus voor meisjes,
of, zooals de nieuwe wet op 't M. O. deze
scholen genoemd wil zien ter onderscheiding
van de H.B.S. voor meisjes met 6-jarigen cur
sus, een Middelbare School voor meisjes.
Deze M. S. v. M. hebben evengoed haar ei
gen type en haar eigen programma als H.B.S.
of gymnasium of Handelsschool, en als zoo
danig moet ,,'t K°Pie" dus niet met deze in
richtingen vergeleken worden, maar moet het
op één lijn gesteld worden met de meisjes
H.B.S. te Haarlem. Waar het Kennemer Lyce
um na uitvoerig betoog gelijk berechtigd is met
Gymnasium en H.B.S. in Haarlem, daar behoeft
het geen betoog, dat 't Kopje op dezelfde wijze
behandeld moet worden als de M.S.v.M. te
Haarlem en dat op dien grond de gemeente
Bioemendaal bijslag verleent aan leerlingen
uit de gemeente, die den 5-jarigen cursus van
't Kopje volgen een besluit, waarover wij
ons zeer verheugen.
Intusschen hopen wij van ganscher harte,
dat de sterke drang van onzen tijd, die de
H.B.S. en 't Gymnasium als de meestgewensch-
te meisjes opleiding gaat beschouwen, niet
het programma van de M.S.v.M. zal beinvloe-
den om deze school de meer wiskundige rich
ting uit te drijven, maar dat zij ook in de moei
lijke tijden, die ze nu doormaakt, haar zeer
speciaal karakter zal weten te behouden.
Want de woorden van den meer genoem
den spreker „thans nog niet" zijn niet zonder
beteekenis gezegd. Ze bedoelen ons inziens: de
M. S. v. M. behoort wél tot 't M. O., maar ze
neemt daar de plaats nog niet in, die haar toe
komt en die zij binnenkort zal innemen. En dat
is zeer juist. Aan de M. S. v. M. ontbreekt een
zeer belangrijk iets, waardoor zij in de schat
ting van velen niet naast H.B.S. en Gymnasium
genoemd kan worden en dat is een eind
examen, dat rechten geeft in de maatschappij
en dat den weg tot de universiteit niet afsnijdt.
Alle Middelbaar en gymnasiaal onderwijs is
ook een voorbereiding voor hooger onderwijs.
Tot op heden zijn de universitaire examens ge
sloten voor meisjes, die het einddiploma M S.
v. M; hebben. En daar zal in de naaste toe
komst verandering in gebracht worden, hopen
we. In de nieuwe wet op 't M. O. worden aan
het eindexamen der M. S. v. M. rechten toege
kend, waardoor het practisch nut van deze
scholen zeer zal stijgen. Wel worden in die
wet zelve deze rechten nog niet nader om
schreven, maar de Vereeniging van Direc
trices van 't M. O. voor meisjes heeft deze
rechten geformuleerd en we hebben goede ver
wachting, dat de Tweede Kamer de opne
ming dezer rechten zal goedkeuren. Wij hopen
daarom zeer, dat bij de a.s. verkiezingen veel
leden zullen gekozen worden, die warme voor
standers zijn van 't M. O. aan meisjes.
Waar binnen kort de M. S. v. M. een waarde
vol einddiploma zal hebben en waar deRaad
van Bioemendaal het bezwaar van hoog school
geld heeft weggenomen, daar hopen we, dat
't mag blijken, dat óók 't bestaan van ,,'t
Kopje" een Bloemendaalsch belang zal zijn.
A. GR AT AM A.
H. J. M. A. BARGER,
