J
ALEXANDRA
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
De allernieuwste kanariekooi.
Plaatselijk Nieuws.
CINEMA PALACE
Vanaf Vrijdag 28 Juli
Ons mooi Insulinde
16e Jaargang
ZATERDAG 29 JULI 1922
No. 30.
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 22003
Advertentiën: 15 cent per regel, bij afname van 500 regels oi
meer korting. Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en
verkoop, van 1 tot 10 regels 1.elke regel meer 10 cent.
Tusschen den tekst of op een bepaalde plaats speciaal tarief.
-tij j-iiii Óiji'j -i'iÓ'i.-jj- Oi--
Dit Nummer bestaat uit Twee Bladen,
waarbij een Kindercourant.
VOORJAARSMIDDAG.
Een rieten dak met wilde-wingerd,
Een wegje, dat er henen slingert
Door 't weeke loover, dat al leutert;
Een kleine dreumes, die beteuterd
Naar 'n ietsje en een nietsje ziet;
Een vogeltje van wiedewied!
Een gele zon-verheugde ketel,
Een roode lap bij doovenetel,
Een appel, die te berste bloeit
In 't licht, dat met het windje stoeit
En fladdert in het glanzig veld
En van iets vriendelijks vertelt;
Een beetje stilte en zonnigheid,
Een klein beetje tevredenheid,
En overal die blauwe hemel
Met tintel-ver dat blond gewemel
Een veertje, dat er nederdwerelt
Er is iets heel liefs in de wereld!
Uit: Adama van Scheltema
Van Zon en Zomer.
De mensch wil nu altijd zoo'n beetje leven
oin zich heen. De stilte blijft hinderlijk voor
wie niet gewend is te luisteren naar zichzelf.
En zoo schiep de tot eenzaamheid gedoemde
liet huisdier.
Poesen, honden en kanaries verhoogen de
gezelligheid inzonderheid van kluizenaars en
oude vrijsters. Maar men hoeft geen kluizenaar
of oude vrijster te wezen, om lawaai van huis
dieren op prijs te stellen. Ook in rijk met kin
deren gezegende gezinnen is de vogelkooi in
eere.
Vogels bezitten de hebbelijkheid, harder te
gaan zingen naarmate de drukte rondom hun
kooi toeneemt. En zoo verhoogt het alarm van
spelende en dreinende kinderen tevens het
alann in de kooi. Krijschende kakatoes, kwinke-
leerende sijsjes en vinken, maar bovenal de
rollende kanaries zijn voor menig naar zelf
verlies hunkerend menschenhart onmisbare ge
zellen geworden. En 't gemakkelijkste is, dat
men, zoodra het rumoer gaat vermoeien, een
doek over de kooi kan werpen en daarmee
als een ervaren dirigent plotseling het concert
tot een einde kan brengen. Hetgeen met kin-
dergekraai moeilijk gaat.
De kanarie is uit de mode geraakt. Men
moet al een heel ouderwetsche juffrouw zijn,
om nog een kanarie te houden. Gelijk de mo
derne industrie alle levende wezens door dom
mekrachten weet te vervangen; gelijk het
paard tot een automobiel en de arbeider tot
een machine gemechaniseerd is, heeft men ook
een mechanische kanarie uitgevonden. De piano
kwam op de plaats waar de vogelkooi had
gestaan, en de tingelende dochter des huizes
nam de rol van den Saksischen musicus over.
Steeds verder schrijdt de wetenschap, en,
moest de kanariseerende dochter des huizes
eerst nog les nemen om in staat te worden ge
steld haar melancholieken grootvader op te
vroolijken, van lieverlede werd de piano
automatisch en voor lieden, die voor een
pianola te arm waren, zorgde de grammofoon.
De grammofoon is de vogelkooi van het mo
derne gezin, dat, om de gezelligheid te ver
hoogen, een mopje alarm noodig heeft.
Maar numaar nustaan wij
op het punt, in de geschiedenis van de kana
riekooi een geweldigen ommekeer te beleven.
Zijn wij op het toppunt der beschaving aange
land? Het lijkt er niet op, wij beginnen pas!
Wat is het kenmerk bij uitstek van onze
hedendaagsche beschaving? Is het niet de
krant? De krant en de grammofoon zijn in het
beschaafde binnenhuis, wat daar buiten de film
en de knalpot zijn. Aan de krant en de gram
mofoon zou onze bet-overgrootvader, de on
geciviliseerde Batavier, bemerken dat de tijd
anders is geworden, en dat zijn nazaten het
tot beschaafde menschen hebben gebracht.
Gelooft gij nu, lezer, dat deze beide ken
merken der beschaving, de krant en de gram
mofoon, hun tijd hebben gehad? Wacht ereis
een jaartje, of, bij uitstel door de malaise, mis
schien een paar jaartjes, en de allernieuwste
vinding uit het land van Edison heeft ook ten
onzent krant of grammofoon ouderwetsch ge
maakt. Onze electriciens en hoogeburgerscho-
lieren bereiden de nieuwe mode al voor; spoe
dig zal ieder gezin, dat oudstijds een vogelkooi
luid, draadloos zich opvroolijken.
Over de radiofonie, die in Amerika thans al
even algemeen is als op onze hofjes de kanarie,
schreef men aan de Nieuwe Rotterdamsche
Courant kortgeleden een hoogst merkwaardige
brief.
„Toen ik", aldus de briefschrijver, „van een
afwezigheid buitenslands weer te San Fran
cisco thuis kwam vond ik op den schoorsteen
mantel in de huiskamer een klein mahoniehou
ten kastje, zoo ongeveer van een afmeting 20 bij
20 bij 30 centimeters. En aan drie groenzijden
telefoondraden hingen drie kleine microfonen,
van die ronde toestelletjes zooals sommige
menschen wel extra aan hun telefoontoestel
laten aanbrengen om met twee ooren tege
lijk te kunnen luisteren.
En toen werd ik meegevoerd naar het dak
en wees mijn oudste mij met trots op het
luchtnet, dat van den schoorsteen naar de
kroonlijst liep en dat hij naar hij mij zelfvol
daan vertelde heelemaal alleen had opge
hangen.
En tot slot werd me het dagelijksch program
ma van den dag getoond dat, uit het ochtend
blad geknipt, naast den schoorsteenmantel
hing.
Het dagelijksch radiofoon-program! was ik
nou wakker of niet? was ik heusch maar vier
maanden van huis geweest of daarentegen
een moderne Rip Van Winkel?"
De briefschrijver vertelt, dat vooral kinde
ren zich met radiofonie bezig houden. De kin-
iderkranten geven geregeld voorschriften, op
welke wijze amateurs zoo goedkoop en een
voudig mogelijk zelf een ontvangtoestel in el
kaar kunnen zetten en de boeren klagen steen
en been dat allerwege het ijzerdraad van hun
omheiningen verdwijnt, want daar maakt de
lieve jeugd graag het luchtnet van.
„De toestand is op het oogenblik", aldus de
man uit San Francisco, „dat men ontvangtoe
stellen kan koopen van af 15 tot en met een
paar honderd dollars en dat verder alle nieuws
en muziek, etc. gratis tot u komt.
Het is alsof men een graminofoon gekocht
heeft en nu verder iedereen bereid is om u
gratis platen in de hand te duwen. Ongetwij
feld is dit slechts een overgangs-toestand die
niet duurzaam zal blijken, doch waarvan de
oogenblikkelijke houders van ontvangers kun
nen genieten.
En volgens de statistiek zijn er al over
800.000 stuks door den handel verkocht en
dit sluit niet in de vele duizenden toesteilen
die door amateurs zelf vervaardigd zijn.
De grootste fabrieken van de radiofonen
hebben al aan den handel bekend gemaakt, dat
ze de eerste drie maanden geen orders meer
aan kunnen nemen, omdat ze met het uitvoe
ren der oude orders reeds zoo hopeloos ten
achter zijn. En nieuwe fabrieken komen er da
gelijks bij. En het patentbureau is overstelpt
met nieuwe uitvindingen op dit gebied.
En vooral de boeren op het platte land, vèr
verwijderd van de steden dikwijls, zijn er op
ingegaan. Zij krijgen den dag te voren hun
weersvoorspellingen .waarschuwingen voor
stormen oi overstroomingen, marktberichten
omtrent de prijzen van nuchtere kalveren en
eieren en granen en aardappelen, enz.
De goedkoopere toestellen kunnen alleen ge
bruikt worden door de microphonen aan het
oor te houden, doch de duurdere toestellen
zijn voorzien van een kleine gramophoonhoorn,
een zoogenaamde magnavox of stemversterker.
Men kan ze krijgen waarvan het geluid niet
verder dan een paar meter hoorbaar is en ook
veel duurder, die zóó luid zijn dat een ge-
heele zaal met duizenden personen alles dui
delijk verstaanbaar kunnen volgen.
Verscheidenen hebben die alreeds in hunne
huizen aan laten brengen en hebben nu gratis
dinermuziek en 's avonds dansmuziek van een
uitstekend orkest."
Hoeveel heeft toch zoo'n nieuw modische
kanarie voor bij de ouderwetsche! Die zong
maar één wijsje en deze zingt er honderd. En
hoe gemakkelijk is het. dat men de krant niet
meer behoeft om te slaan, doch onder zijn mid
dagdutje het nieuws van den dag zich in 't
oor hoort fluisteren. Hoe prettig, dat men niet
meer voor een concert een sneeuwjacht hoeft
te trotseeren doch rustig op zijn slofjes bij 't
potkacheltje kan blijven zitten om Mengelberg
of Julia Culp te hooren!
Maar het merkwaardigst van de nieuwe
vinding zijn de „Good night stories", de ver
vertellingen voor de kinderen bij het naar bed
gaan. Deze kanarie zingt 's avonds van kwart
over zeven tot acht uur. Zij is dan, gelijk de
Amerikaansche briefschrijver terecht opmerkt,
een soort van mechanische ma of kinderjuf.
„De jeugd zit er al met aandacht op te wach
ten", aldus onze zegsman, „en als je nu maar
een regeling maakt, dat ze niet mogen luiste
ren vóór ze uitgekleed zijn, hebt u geen ge
zeur van „hé, mogen we nog alsjeblieft wat
opblijven?"
Gemakkelijk toch, die steeds verder voort
schrijdende beschaving! Hoe moeilijk maakten
zich het onze barbaarsche voorouders met hun
individueel gepeuter. Elke moeder een eigen
jasje of broekje makend voor ieder van haar
kinderen. Nu: de confectie-fabriek, werkend
volgens de leer van gelijk voor allen. Vroeger:
de ambachtsman, die zijn eigen stempel drukte
op elk werkstuk dat hij afleverde. Thans: de
timmerfabriek.
Waarom zou het massale stelsel ook niet
geschikt zijn voor het vertellen aan kinderen?
Wij zijn in den oorlog gewend geraakt aan
zooveel samenstellingen met „eenheid", dat het
„eenheidsvertelsel" ons niet meer verrast.
En zoo hooren dan de gebenijde kinder
tjes in het wonderland der beschaving eiken
avond een gemeenschappelijk sprookje; en ze
moeten hun duizenderlei stemming en vatbaar
heid, hun verschillende omstandigheden, voor
liefden, herinneringen en fantasiën, hun ang
sten en teederheden, hun overmoed en hun
plaagzucht, al die kleine schakeeringen van
stoutigheidjes en lievigheidjes, welke elk kind
bij 't naar bed gaan zijn eigen beteekenis ge
ven, maar schikken naar de ééne, massale,
mechanische juf, die draadloos hun allen haar
vertelseltje opdreunt.
Binnenkort kunt ge u abonneeren op het
draadloos kindergebedje en den draadloozen
nachtzoen. Dan wordt het nog eens gemak
kelijk, ouders te zijn!
C.
BLOEMENDAAL.
Als wij van den Jan Gijsenvaart af naar
Bloemendaal rijden en thuis zijn gekomen, kun
nen wij altijd goed merken dat wij den Ken-
nemerweg hebben genomen. Voordat we iets
anders gaan doen, onderzoeken we eerst ons
zelf of er binnen niet iets is losgeraakt of ver
schoven. Dan kijken we het rijwiel na en ko
men hierbij tot de ontdekking, dat er eenige
spaken zijn doorgebroken. Geen wonder. Wat
een weg. Het lijkt wel een bevroren zee met
hier en daar eenige wakken. De Kennemerweg
is thans alleen nog maar geschikt voor zware
vrachtauto's, die er niet veel meer aan kunnen
bederven. Thans neemt men tot ons groot ge
noegen maatregelen om den weg weder berijd
baar te maken. Dit geschiedt niet door nieuwe
bestrating. De Kennemerweg wordt precies
eender als de Nieuwe Zeeweg. De materialen
voor de herstelling liggen al gereed langs
genoemden weg. Als alles klaar is, zal het voor
de Jan Gijsenvaarters een waar genot worden
om naar ons dorp te peddelen.
Hoe staat het met de Zomerzorgerlaan? Lan
gen tijd geleden is hieraan gewerkt en er zijn
enkele verbeteringen aangebracht. Een groot
gedeelte echter, van de Chr. M.U.L.O.-school tot
aan de stalhouderij van Gebr. Böttger ligt met
een dikke laag gruis, zand enz. bedekt en ver
oorzaakt bij droog weer een groote hoeveel
heid stof, dat bij regenachtig weer in modder
verandert. Wanneer wordt dit eens verholpen?
Inplaats van in Augustus zal in September
de Openluchtdag van de Bloemendaalsche
Gymnastiekvereeniging plaats hebben.
Onze kerkklok is van de week weer eens
leelijk van streek. Het uurwerk is voor
de zooveelste maal stil blijven staan, zoodat
de omwoners den juisten tijd niet konden na
gaan. Het uurwerk dat thans in den toren zit
is oud en versleten en vernieuwing hiervan is
noodzakelijk. Voor hetzelfde geld dat de klok
kenmaker aan deze klok moet besteden, zou
men een nieuw uurwerk kunnen aanschaffen.
GROOTE HOUTSTRAAT 111-113 HAARLEM
TELEFOON 671
Een buitengewoon elite programma
Het groote Nederlandsche filmwerk:
Regie: THEO FRENKEL Sr.
Naar de roman, welke deze week ver
schijnt van Jhr. A. W. G VAN RIEMSDIJK,
schrijver van „Pro Domo", „Silvia Silombra",
„Mea Culpa", enz.
In de hoofdrollen: COEN HISSINK, PAUL
DE GROOT, MARGIT BARNAY e.a.
Een Hollandsche film, die de vergelijking
met buitenlandsche producten glansrijk kan
doorstaan.
Als buitengewone attractie stellen wij voor
iedere 200e bezoeker gratis beschikbaar het met
foto's uit de liim fraai geïllustreerde boekwerk,
dat tevens aan onze theatercassa te koop is
tegen den prijs van f 2 50.
De beroemde Prizma-film.
Deze week vertoonen wij u hiervan
Het eiland Bali.
Verder onze buiten- en binnenlandsche
actualiteiten, o.a. een schitterende opname
van
De Zaansche Zeilweek.
Plaatsbespreken dringend aanbevolen.
GROOT ORCHEST.
Zangavond Openbare MuloschooL De leerlin
gen der Mulo-school konden, na aftrek van
noodzakelijke onkosten, als opbrengst van hun
zangavond op 13 Juli 1.1. f50 afdragen aan de
afd. Bloemendaal van het Centraal Genoot
schap voor Kinder-Vacantie-kolonies en f50
aan de Wijkverpleging der afd. Bloemendaal
van de N.H. Vereeniging „Het Witte Kruis".
Zooals men weet, was de opzet van den
zangavond volstrekt niet het geven van een
liefdadigheids-uitvoering.
We kunnen evenwel met te meer voldoening
constateeren, dat er toch nog een dergelijk
bedrag kon worden afgedragen.
Vrijdagavond 1.1. werd in hotel Vreeburg
alhier een voorloopige vergadering gehouden
ter bespreking der plannen tot oprichting van
een gemengde neutrale zangvereeniging te
Bloetneudaal. In principe werd tot oprichting
besloten. De heeren R. Slot, A. van der Ham
en A. Cassee werd opgedragen de plannen
nader uit te werken. Dan zal wederom een
vergadering belegd worden, waar definitief de
vereeniging, die gezien het aantal toezeggin
gen (een 40-tal) zeker levensvatbaarheid zal
hebben, gestatueerd zal worden.
Voor belangstellenden zullen genoemde hee
ren gaarne nadere inlichtingen verstrekken.
Onze plaatselijke voetbalvereeniging „Bloe
mendaal" die ingeschreven heeft voor de serie
wedstrijden van E.D.O. te Haarlem, speelde
Zondag haar eersten wedstrijd tegen een der
sterkste, zoo niet de sterkste concurrent harer
afdeeling (de eerste).
Zij had geloot tegen de reserves der Haar-
lemsche eerste klassers R.C.H. De wedstrijd,
die de laatste was van den dag, was verreweg
de mooiste.
Hoewel ongeoefendspeelde ons elftal een
vlug, vlottend spel. Slechts in het laatste
kwartier werd de tegenpartij, die geregeld in
training is sterker, zonder echter direct ge
vaarlijk te worden. Bloemendaal won den wed
strijd met 21, en is dus geplaatst in de vol
gende ronde, die 20 Augustus gespeeld wordt.
Op de j.l. Zaterdagavond gehouden vergade
ring der S.D.A.P. in hotel „Vreeburg" alhier
deelde de heer Kees Meijer mede dat is opge
richt een afdeeling van de Ned. Vereen. „De
Nieuwe Gedachte". Deze vereeniging stelt zich
ten doel de geestelijke en wetenschappelijke
ontwikkeling op een hooger peil te brengen.
De bijeenkomsten zullen waarschijnlijk op Zon
dagmiddagen worden gehouden in Haarlem op
een nader te bepalen plaats.
Men kan zich opgeven voor het lidmaatschap
a f 5.bij de heeren Kees Meijer en C. Schulz
alhier.