J. TH. KORT
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
AA
Fotografisch Atelier fiTPIÏF" Gr- H(mt8traat 169
BEHANGEM
/MEUBELMAKER
JTOFfEERDEfö
P. van der Stad - Poelier
Getemperde tegenstelling.
CINEMA PALACE
TAN-TOOM
17e JAARGANG
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1923.
n 1 Bloemendaal, een mes met
;t bureau van politie te Over-
mkran-s, een grijs kinderhand-
rijwielhandbesehermer, een sleu-
lautel, een motorhandschoen,
open bij: „KI- Kuilenburg", Vo-
gele hond.
omen bij: de Boer, Brederode-
indaal, een zilveren horloge; J.
emerweg 13 Bloemendaal, een
efckn-oop; K. Stoeltje, Brederode-
endaal, een damestascta; Aart-
ïter, Zomerzorgerlaan Bloe-men-
:n; Adams, Aerdenhoutsduinweg
een gouden dasspeld; F. Zeeu-
-dslaan 1 Overveen, een bel; aan
i politie te Overveen, een hui-s-
itorhandschoen, een kinderhand-
larspeld, een glacé 'handschoen,
schoen, een pols handschoen,
open: een groote Duitsche jacht-
Groote Houtstraat 165, Haar-
RKAGENDA.
dag 18 Februari 23.
LOEMENDAAL
[MDE GEMEENTE, v.m. 10 uur,
lier, em. pred. te Haarlem.
[SAMENKOMST in gebouw
i" des voormiddags 10 uur,
ellenberg, te De Cocksdor-p.
[RDE KERK, voorm. 10 uur,
irussaard.
Ds. F. G. Petersen.
IVERVEEN.
INBARE SCHOOL v.m. 10 uur
Koopman te Bloemendaal.
SANTPOORT.
GEMEENTE, voorm. 10 uur,
van den Bergh van Eysinga,
van Christus" (Joh. 13:1.)
n een drietal leerredenen, die
op zichzelf een geheel zullen
Dr. G. A. van den Bergh van
en 25 Febr. en 4 Maart e.1
e spreken over .jde liefde van
voetwassohiinigi); „de liefde tot
nardusdfferende zondares) en
in Christus" (de wereldomvat-
is der gekruisigde Liefde
TE in het gebouw aan den
/.m. 10 -uur Ds. Vund'erink te
[RDE EVANGELISATIE in ge-
hel", t.o. de bewaarschool, Don-
Februari a.s. des avonds 8 uur
t onder leiding van den heer
tli, theol. candidaat.
HAARLEM.
)C. VERBOND in gebouw „de
Spaarne 94, v.m. 10.30 uur
:ring te Rotterdam.
„De revolutie van den gods-
Ie godsdienst der revolutie.
LANGE VEERSTRAAT
Wollen Dekens, uitslui
tend Leidsch fabrikaat.
Fantasie en witte
Molton Dekens
Witte en gekleurde
Spreien met bijpassende
kleedjes
Na 8
1LOEMEIOMLSCH WEEKBLAD
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 2 2 00 3-
BMBBBBB9B3
Abonnement;
Voor een huif jaar
1.75
Redacteur: H. G. CANNEG1ETER.
Advertentiën: 15 cent per regel, bij afname van 500 regels of
meer korting. Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en
verkoop, van 1 tot 10 regels 1.elke regel meer 10 cent.
Tusschen den tekst of op een bepaalde plaats speciaal tarief.
Dit nummer bestaat uit twee bladen,
waarbij een Kindercourant.
Niets is verschrikkelijker dan het stof
ie eten zonder het zelf te weten.
Robertson.
VREESACHTIGHEID.
Een mensch lijdt dikwijls 't meest,
Door 't lijden dat hij vreest,
En dat nooit op komt dagen.
Dan -heeft hij meer te dragen
Dan God te dragen geeft.
Het leed dat is, drukt niet zoo zwaar
Als vrees voor allerlei gevaar,
En komt het eens in huis
Dan helpt Cod altijd mee
En geeft dan kracht naar kruis.
Beets.
Wie te uitsluitend kijkt naar de oppervlak
te meent eert steeds scherper tegenstelling
tusschen menschen en groepen te ontwaren.
Wanneer stonden volkeren en personen feller
tegenover elkander dan nu?
De droom, die bij den aanvang der nieuwe
eeuw de menschheid betooverde, was die van
eenheid. Reeds aanschouwden,- de zieners de
grenzen weggevaagd tusschen volk en volk;
reeds leefden allen tezamen en werkten ge
meenschappelijk aan liet ééne deel. Reeds wa
ren de tollen opgeheven, de pas-poorten af
geschaft en de legers ontbonden.
Hoe heeft de werkelijkheid de droomers be
drogen! De wereldoorlog, te lang onmogelijk
geacht, brak uit en het wederzijds berokkende
leed riep om wraak. Oude veeten. kregen
nieuwe kracht; n-oodl-ottiger -dan ooit liet het
rasgevoel zich gelden- En t-hans, nu de nieuwe
eeuw haar eerste kwartaal bijna af-sluit, be
dreigen de volkeren elkaar als grommende
honden, die slechts wachten op den eersten
snauw.
Er zou een brug komen tusscihen kapitaal
en arbeid. Men droomde van den economi-
schera vrede, die het klassenverschil zou op
heffen en een gemeenschap zou stichten van
één- voor allen en allen voor één. Geen mede
dingers zouden langer elkander het leven
moeilijk maken; geen loonstrijd zou de voort
brenging in den we® staan; stakingen en ge
schillen zouden tot het verleden behooren,
wanneer de nieuwe maatschappij zich zou heb-
ben gevestigd.
Maar tegelijk met de nationale tegenstelling
heeft de economische strijd zich verscherpt.
En is niet hetzelfde verschijnsel op te mer
ken: met de verhouding tusschen de gods
dienstige gezindten? De schoolstrijd moge tot
een eind zijn gebracht, maar zoowel in de
kerk als op het terrein van de staatkunde
stellen richtingen, en kerken beginsel tegen
beginsel, thans met meer felheid dan ooit.
En in het persoonlijk verkeer? Is daar de
eenheidsdroom in vervulling geraakt? Maar
dit geslacht is het juist, dat lijdt onder de
vervreemding tusschen ouders en kinderen,
onder het wederzijdsch wanbegrip tusschen
echtgen-ooten, onder de scheiding tussc-hen
vrienden, die elk op hun zelfstandigheid prat
gaan en gebroken hebben met de ouderwet-
sche neiging, om der wille van -den lieven
vrede toegeeflijk te zijn jegens elkander.
Onder zulke omstandigheden is het een ge
waagde onderneming, de aandacht te vesti
gen op een tempering op het gebied der
tegenstellingen, die ondanks alles een- nieuwe
harmonie belooft. Het zou kunnen zijn, dat de
genoemde verschijnselen aan de oppervlakte
zich vertoonen, terwijl in den grond een omge
keerde werking zich doet geiden- De onder
stroom van het leven gaat dikwijls irr andere
richting dan -de bovenstroom.
Een enkel voorbeeld wijze de tempering van
de tegenstellingen aan. Ik heb het oog op het
onderscheid tusschen man en vrouw. Vroeger
moest een man „een man" zijn en een vrouw
„een vrouw'V Forsch-heid, ongevoeligheid,
Familie- en Bruidsgroepen Billijke condities
heersohzucht, kracht waren mannelijke deug
den; teederheid en meegaandheid het sierraad
der vrouw. De man moest een leeuw zijn; een
lam de vrouw. Schuwde rhen vrouwelijke
ruwheid, een fijnzinnig man werd als ,,een
vrouw" veracht.
Naar een scherpzinnig zielkundige dezer da
gen in een geschrift heeft opgemerkt, nemen
mannelijkheid en vrouwelijkheid van lieverle
de minder scherpe, meer getemperde vormen
aan. Een bruut van een man waardeert men
niet meer, even-min als een lam van een ivrouw.
De omgang tusschen de beide sexen op school
en in 'het beroep, in het landsbestuur en in
het vereenigingsleven heeft van weerszijden
de scherpe -puntjes wat afgeslepen; mannen
hebben vrouwelijke deugden -overgenomen en
vrouwen mannelijke vaardigheden zich toege-
eigend. En al zal een man nooit een vrouw
worden en een vrouw nooit een man, toch
is er door deze getemperde tegenstelling de
mogelijkheid ontstaan tot een harmonischer
samenleving, waarvan wij het allereerste ont
luiken nog slechts aanschou-wen.
Iets dergelijks nemen wij waar in de ver
houding tusschen de „standen". Was er vroe
ger een volstrekt onderscheid tusschen een
„werkman" en een „heer", tusschen een
„vrouw" en.een „dajne", than^ ontwikkelt gich.
Jank z'ij hef meer algemeen toegankelijke on
derwijs en -de aLgemeen-e zucht naar bescha
ving, een zekere eenvormigheid, die zich niet
tot de kleeding en -verdere uiterlijkheden be
perkt, doch zich eveneens openbaart in liet
geestelijk verkeer en -den maatsohap-pelijk-en
omgang.
En zou, zoodra de diplomatieke geschillen
beslecht zijn, de tegenstelling tusschen de vol
keren ook niet minder erg blijken te zijn dan
zij nu schijnt? De verderfelijke diplomatie van
het oogenblik lokt kunstmatig botsingen uit.
Maar onder de volkeren zelf, die elkander op
de slagvelden en in ballingschap van nabij
hebben leeren kennen, die door één gemeen
schappelijk verzet tegen de noodlottige oor
zaken daarvan zijn aaneengesmeed, ontwaakt
het saamhoorigheidsbesef. De groeiende inter.
nationaliteit van kunst en wetenschap en gods
dienst kan door geen di-plomaat worden te
niet gedaan.
En wat de gezindten betreft: beteekenen de
oude benamingen nog wat ze vroeger hebben
betsekend? Veelal vecht men om den vorm,
doch de inhoud heeft zich belangrijk gewijzigd.
Van weerskanten ontdekt men meer geestver
wantschap dan men wel wil erkennen.
Zoo is merkbaar een ommekeer in oude
verhoudingen, die leiden kan tot nieuwe har
monie. C.
DE TERUGWERKENDE KRACHT VAN VER
ORDENINGEN OP SGH00LGELDHEFFING.
Niet allèen in Haarlem maar ook in Leiden
en Delft hebben de gemeenteraden verorde
ningen uitgevaardigd krachtens welke ouders
van op Gymnasium of Hoogere-Burgerschool
gaande kinderen verplicht werden over reeds
afgeloopen schooltijdperken een -hooger sc-hooi-
''ëeld te betalen dan gold toen de kinderen
daar kwamen. De gemeente Leiden heeft het
door de ouders tegen haar daarover gevoerde
proces voor de Rechtbank te 's Gravenhage
verloren; die zaak hangt nu voor het H-of al
daar. Ook de gemeente Haarlem is of wordt
gedagvaard. Te Delft hebben de -betrokken
ouders zich bij request tot den gemeenteraad
gewend met verzoek de verordening terug te
nemen.
Toevallig zijn wij in staat eenige der argu
menten door de Delftsche ouders gebezigd
weer te geven. Daar deze zaak in tal van
rustig levende gezinnen die zich voor de gees
tesontwikkeling der kinderen groote opoffe
ringen getroosten zwarigheden en leed heeft
teweeg gebracht, willen wij haar hier nogmaals
bespreken. Het Delftsche verzoekschrift zegt
o. a.:
dat het zeer onbillijk is wat de gemeente
raad wil;
BIJ DE VERSIERING VAN HET HUIS
NEEMT DE STOFFEERING EEN
ZEER BELANGRIJKE PLAATS IN.
ONZE ERVARING IN PRACTISCHE
SIERKUNST STELT ONS IN STAAT
ADVIEZEN TE GEVEN DIE GOEDE
RESULTATEN WAARBORGEN
OVERVEEN TELEFOON 956
„dat het tocli duidelijk is, dat iemand die een
„leerling laat inschrijven op het Gymnasium oi
',.op de Hoogcre Burgerschool vooraf behoort
„te weten, welk schoolgeld -hij deswege heeft
„te betalen en dat het niet aangaat achteraf
„tiet schoolgeld te verhoogen (welke verhoo-
„ging hier wel bijzonder ongunstig spreekt,
„nu zü werd opgelegd naidat het ge-heele school
jaar was afgeloopen en het deswege ver
schuldigde schoolgeld was betaald)".
Merkwaardig is dat verordeningen van de
zen aard door de Koningin zijn goedgekeurd.
Met enkel billijkheidsargumenten tornt men
daar niet tegenop. Betalingsverplichtingen kun
nen hun grond alleen vinden In de wet. En
de wet (Gemeentewet art. 234 en 235) zegt
nu wel dat de Kroon omtrent het al dan niet
uitvoeren van dergelijke verordeningen beslist
en dat als de gemeenteraad wijziging brengt
in de voorschriften betreffende de invorde
ring, de belasting opnieuw door de Kro'on
moet worden goedgekeurd, alvorens tot de
heffing op de nieuwe wij^e wordt overge
gaan; maar de wet bevat op andere plaatsen
duidelijk uitgesproken gedachten waarmede de
bepalingen der nieuwe verordeningen die aan
haar terugwerkende kraoht geven, in strijd
zijn:
„De wet verbindt alleen voor het t-oekomen-
„de en heeft geen terugwerkende kracht" art.
4 der Wet houdende algemeene bepalingen der
wetgeving van het Koninkrijk).
- „Eene wet kan alleen door eene latere wet
geheel of gedeeltelijk hare kracht verliezen"
(art. 5 aldaar). ,,De rechter moet volgens
de wet rechtspreken" (art. 11 aldaar). „De
plaatselijke verordeningen treden niet in het
geen van algemeen rijks of provinciaal belang
is" (art. 150 Gemeentewet). „De bepalingen
van plaatselijke verordeningen in wier onder
werp door de wet wordt voorzien, houden
van rechtswege op te gelden" (art. 181 al
daar).
Al deze gedachten wijzen er op dat volgens
Noderlandsoh recht een gemeenteverordening
niet bindend is voorzooverre zij bepalingen
bevat, die -met de wet in strijd komen. En dit
nu is het geval met een verordening waarbij
terugwerkende kracht wordt verleend aan eene
heffing wegens gebruik van gemeentelijke in
richtingen, wanneer vooraf voor dit gebruik
eene zekere retributie is bepaald en dat ge
bruik is afgeloopen. Want het gaat hier om
eene heffing als bedoeld in art. 238 der ge
meentewet, dat spreekt van weg-, brug- en
kaaigeld, begrafenisrechten en soorgelijke gel
den, geheven voor liet gebruik van gemeente
werken, -inrichtingen of diensten-
Voldoening van deze heffingen en van niets
anders was de voorwaarde waarop de inge
zetenen van de diensten der overheid gebruik
kon-den maken. Hebben de ingezetenen die
voorwaarden eenmaal vervuld, dan is het
GROOTE HOUTSTRAAT 111—113
TELEFOON 671
HAARLEM
Van Vrijdag 23 t/m Maandag 26 Febr,
Journaal
Actueel.
Wereldreizigers
Komische truc-teekening.
Wat niet te koop is
Een dramatisch levensbeeld in 6 acten.
Het Bioscoopgevaar of
O, die oneerlijke loopjongens
Dramatische klucht in 2 acten. Speciaal
opgedragen aan de diepgezonken Haar-
lemsche jeugd.
Van Dinsd. 27 Febr. t/m Donderd. 1 Mrt.
Journaal
Actueel en interessant.
Een zeer bijzonder hoofdnummer:
De ot'ficieele jubileumfilm van den wereld-
beroemden auteur Gerhard Hauptmann.
Zigoto is verliefd
Dolle klucht in 2 acten.
nDoaaaaaaaaaDaaaaaaaaaaaaaciaaa
j=j Kleine Houtstraat 136, HAARLEM, Tel. 188 8
O Opgericht 1870 p
D
D Hazen Poulardes q
g Faisanten Kapoenen D
q Patrijzen Braadkippen
Eendvogels Soepkippen g
g Talingen Gemeste B
0 Watersnippen Eendvogels 5
a Reevleesch Duinkonijnen a
□aaoaDaaDaaaaooaaDDDDODoaaaaDQ
woord aan de overheid, alleen om de volle
dige contraprestatie te geven. Geschiedde net
anders, dan zou van een geregelden omgang
der ingezetenen met de overheid, vooral tegen
woordig, nu deze zoo tal van werken en in
richtingen beschikbaar stelt, geen sprake zijn,
de levenszekerheid ware verdwenen, het recht
dat immers zulke zekerheid te geven heeft,
en- daarmede alle veilig verkeer, ware opge
heven. Om een voorbeeld te noemen:
Welk een verwarring zou worden gesticht in
dien achteraf werd bepaald dat over het ge-
heele land toen de rijkstollen nog bestonden
te weinig tolgeld geheven was en men alsnog
tolgeld zou gaan heffen boven- de" reeds betaal
de; of indien, men bepaalde dat weliswaar in
de muntgasmeters zooveel geld was gestort
als overeen kwam met de vooraf daarvoor be
schikbaar gestelde hoeveelheid gas, maar in
aanmerking genomen de deprecieerinig -der
pasmunt, de gasfabrieken der overheid achter
af gezien, daaraan niet genoeg bleken te hebben
gehad.
Het Delftsche verzoekschrift duidt slechts
eventjes en zeer bescheiden in deze richting.
Meer werk maakt het van de parlementaire
geschiedenis waaruit het ophaalt Handelingen
2e Kamer 1910/11 blz. 2275 ev„ bl-z. 2448 v. en
Bijlage 1917/18 blz. 178 van het voorloopig
verslag op het wetsontwerp van 23 Maart
1918 Staatsbl. 170 tot -wijziging van art. 108
der Registratie Wet. In beide gevallen die
men aldaar kan naslaan, werd in ons parle
ment met kracht opgekomen tegen het geven
van terugwerkende kracht aan een bepaling in
een fiscale wet. Formeel had dit kunnen ge
schieden want door een wet kan terugwerken
de kracht worden verleend aan een vroegere
wet; maar fiscale wetten, die dienen om de
overheid in staat te stellen de vervulling barer
bekende of vooraf te beramen verplichtingen
ten opzichte der ingezetenen te bekostigen,
vallen in den rechtsstaat naar hun karakter
daarbuiten. De overheid is beperkte voorzie
nigheid, tot haar rechtstaak behoort de ver
plichtingen der ingezetenen vooraf aan -dezen
kenbaar te maken en om hun economisch be
staan niet te verstoren geldt dit in het bij
zonder ten aanzien van die verplichtingen wel
ke van hen economische offers vergen.