TWEEDE BLAD
PARK-HOTEL
rstraat 41
Haarlem
LOEMENDAAL
roa
112
Bloemendaal
en Omstreken
5LEN
Met 2 dagen thuis
3een volmaakt
^KSTERFEEST
!>^0
r>£RCO.HAARLEM.
[kander 112
8 Foto
>TR AAT 112
ilage
elefoon 664
TUINSCHELPEN
- ZAND
)OLASCH, enz.
Jerhuissingel
No. 18.
Bloemendaalsch Weekblad"
Zaterdag 5 Mei '23.
Plaatselijk Nieuws.
Parklaan 94, Haarlem. Tel 433
)NDER ÉÉN ONZER
""J" LICHTINGEN
ALLEEN l« KLASSE.
V «*-»
A tf\ PMND.
TELEf\^l' 3468.
Toonzaal:
ine Houtweg 69.
EUUJE'GRAGfiT
^-HAARLEM.
GT CONDITIËN
'R HUURKOOP,
Geno^KKeutine
TOUNGSVOORUJAARDeN.
G. VERWER
an, Telefoon 3028x
SCHELPEN, GRIND,
Beleefd aanbevelend.
Grootste en
'es:
ier te wachten,
en Kinderfoto's
BLOEMENDAAL.
Dinsdag 1.1. hield de afdeeling Bloemendaal"
van den Vrijheidsbond een openbare vergade
ring, waar als sprekers optraden de heeren
Blankevoort en P. Otto, candidaten voor
den gemeenteraad.
'De heer Quarles van Ufford opende de ver
gadering en dankte de aanwezigen voor de
groote opkomst en zette vervolgens in korte
bewoordingen het doet vajn deze (openbare
vergadering uiteen.
Overal in den lande wordt met den groot
sten ijver getracht naar bezuiniging. In Am
sterdam is onlangs zelfs een bezuinigingscon-
gres gehouden. Daar echter onze tegenwoor
dige gemeenteraad die bezuinigingspolitiek in
't igeheel niet gevolgd heeft, is het, aldus spr.
van groot belang, dat de kiezers daaromtrent
nauwkeurig worden ingelicht. Hiervoor was
deze vergadering belegd. Spr. hoopte op een
vruchtbaar debat.
Hierna werd het woord gegeven aan den heer
Blankevoort, den eersten spreker van dezen
cvond.
De heer Blankevoort wilde zich bepalen tot
,het geven van een schets van den toestand
der gemeentefinanciën en gaf daarbij een. reeks
verbluffende cijfers die in vele gevallen de
aanwezigen ten zeerste verbaasden.
Allereerst zei spr. dat de gemeenteschuld van
1913 tot 1923 geklommen is van f 242000 tot
f 3.618000 eventueel te vermeerderen met l1/,
millioen indien de aankoop van- de gronden langs
den Zeeweg werkelijkheid zou worden. In ver
gelijking met andere plaatsen met hetzelfde
aantal inwoners is dit een schandelijk hoog be
drag. Spr. gaf hiervan eenige voorbeelden. Be
verwijk met 8000 zielen heeft een schuld van
f 724000. Hillegom met 9400 inw. f 614000. Berg
bij Nijmegen met 2 maal zoo groote oppervlak
te en met 10400 inwoners f 161000.
Aan rente en aflossing moet dus jaarlijks be
taald worden1 f 440.000, terwijl de rente van
eigendommen voorschotten enz. f 160,000 be
dragen.
Hierna gaf spr. een scheits van de uitgaven
van verschillende takken van dienst, welke
hieronder volgen.
Publiekewerken.
1917 2 ambtenaren, 25 werklieden.
1922 12 ambtenaren, 46 werklieden.
Ondanks de invoering van den achturen dag
is deze vermeerdering volgens spr. veel te
groot.
Kosten onderhoud Bedrijven.
1917 f 44.000.
1923 f 178.000.
Politie, Veiligheid, Brandweer.
1917 f 35.600.
1923 f 141.000.
Hoofdstukken niet onder de andere begrepen.
1917 f 24.600.
1923 f 162.000.
Kosten toezicht Publieke Werken, enz.
1917 f 5.722.
1923 f 39.000.
Onderhoud Plantsoenen.
1917' f 9.000.
1923 f 29.283.
Politie.
1917 f 20.000.
1923 f 97.000.
Op deze post vestigt spr. de speciale aan
dacht. Hij vindt de agenten van Bloemendaal
allemaal' kranige kerels, die er netjes uitzien
maarze zijn te duur. Berg bij Nijmegen
met een 2 maal zoo groote oppervlakte besteedt
f 16000.
(Andere gemeenten moeten o.i. dan ook niet
gunstig over de Bloememdaalers denken, dat
ze een politiecorps van 30 man noodig hebben.
Red.)
De post onderhoud wegen vraagt f90.000 in
een plaats als Bloemendaal, waar geen industrie
is, dus geen druk verkeer. Ook een aarditg
duitje.
't Reinigen dier wagen kost f23.401 tegen
f 7768 in 1917. Alleen de brandweer maakt een
gunstige uitzondering, deze is van f2700 op
f 440Ü gekomen. De doelmatigheid ervan kan
spr. niet 'beoordeelen, daar hij in Bl'daal nog
geien emstiigen brand heeft meegemaakt.
De straatverlichting vraagt f35000 in 1923,
tegen f 6000 in 1917. In Berg bij Nijmegen kost
dat grapje f3510. (Spr. vreest dat het daar
erg donker zal zijn).
De post fietsen maakt aanspraak op een be
drag van f 6000. Iedere gemeentewerkman
krijgt een vergoeding van f 100.— per jaar,
waarvan hij wel een duitje z'al overhouden.
Na de opsomming van deze cijfers komt spr.
tot de vraag, hoe komen' wei nu uit deze mi
sère, zullen we op de verschillende posten
gaan 'beknibbelen. We halen er dan aldus spr.
misschien f 50.000 uit. Neen spr. wil algeheele
reorganisatie en ziet daarbij de groote moeilijk
heden niet over het hoofd. Toch is het z.i. de
eenige weg. Een voorbeeld hiervan geeft spr.
met betrekking tot de politie. Van de 30 agen
ten kunnen er z.i. 15 gemist worden. Laat ons
trachten, aldus spr. deze overtollige en dus
zeer dure krachten aan groote steden over te
doen, b.v. Amsterdam, die geregeld politieagen
ten noodig 'heb'b.
We denken' echter dat een fietstochtje of
wandeling door Bloemendaal' de Bloemendaai-
sche agenten beter zal bevallen dan b.v. een
surveillance op den Zeedijk te Amsterdam Red.)
Desnoods wilde spreker 't oordeel van des
kundigen over de reorganisatie van de finan
ciën. Ook de Minister van financiën laat zich
door een Amerikaan inlichten over de belas
ting invordering. In elk geval moet er gere
organiseerd' worden.
Hiermede besloot de eerste spreker zijn rede.
Na een kleine pauze werd het woord gegeven
aan den tweeden spreker, den heer Otto, die
in een goed geargumenteerde en gedocumen
teerde en vaak geestige rede de verschillende
wantoestanden in ons gemeentebestuur becn-
tiseerde. Hij begon met zijne groote erkente
lijkheid uit te spreken over de groote opkomst.
Dadelijk vestigde hij de aandacht van de
aanwezigen erop dat critiek leveren in de mees
te gevallen gemakkelijker is dan opbouwing,
maar voegde er aanstonds bij dat, wanneer
zijn critiek onjuist mocht 'blijken, 'hij dadelijk
bereid is, zijn houding te corrigeeren.
De groote 'angst van spreker, die een groote
liefde voor Bl'daal heeft, is dat Bl'daal zijn aan
trekkelijkheid gaat verliezen.
Hoewel het belastbaar inkomen verminderde
werden de lasten toch grooter.
Men heeft de tering niet naar de nering ge
zet en volgens spreker zijn de grondbeginselen
van 'n gemeentehuishouding precies dezelfde als
die van een particuliere huishouding. De groote
fout is volgens spr. dat er te veel geleend is
Aan renten en aflossing, moet jaarlijks ruim
f 400.000 betaald worden, terwijl de geheele
hoofdelijke omslag f 649000 bedraagt. Het duide
lijke gevolg hiervan is, dat de beter gesitueerde
inwoners die hier 'hun forensenbelasting be
talen, genoodzaakt zullen worden Bl'daal te
verlaten. Spr. vreest dat de gemeentepolitiek
een groote uittocht van die 'gesitueerden ten
gevolge zal hebben.
'En wat dan. Dan blijft de nering
doende middenstand met groote lasten zitten
enzonder klanten. Spr. wil hier geen
ongeluksprofeet zijn, maar hij meent toch ern
stig te moeten waarschuwen en gaat thans over
tot de bespreking van eenige onderdeelen.
Ie. Het gemeente secretarie zonder publie
ke werken enz. kostte in 1913 f 15000, 1923
f 67000.
Hoewel de rijkswetgever tot soms groote
uitgaven verplichtte, is deze som volgens spr.
toch veel te hoog.
2e Publieke Werken.
Vroeger was een commies teekenaar op een
sa'aris van f 1900, hoofd dezer afdeeling.
Thans is er een gemeente-architect met
f 5000 salaris, verder 1 hulp, 7 ambtenaren en
1 opzichter. De fatale fout is dat Bloemendaal
dreigt te verambtenaren, en het verambtena
ren van een dorp, stad of staat beteekent
zijn ondergang.
Nadat er duizenden guldens voor de wegen
zijn uitgegeven, gaat th'ans onze gemeente
architect naar Engeland ter bestudeering van
den wegenaanleg. Met nadruk zegt spr. dat
hij niet de persoon in kwestie treffen wil, maar
de verantwoordelijke persoon is in dit gevai
't gemeentebestuur. Ook de uitgaven voor de
politie zijn volgens spr. veel te hoog. Een flink
klein corps zal volgens hem betere diensten
bewijzen'. Liever een' aantal op wachtgeld, dan
't heele corps te handhaven.
Hierna geeft spreker eenige vermakelijke
staaltjes van bovengenoemde ambtenarij.
In 1913 kostte het snoeien der boomen f261
en de werkman die daarmede belast was f 800
tezamen f 1000. Thans is die bovengenoem
de snoeier een heerschap met 8 werklieden
onder zich.
£>n de gevaren van die ambtenarij zijn vol
gens spr. niet denkbeedig. Vooral in Bl'daal
krijgt hij den indruk, dat de ambtenaren zich
te veel aanmatigen en niet 't besef hebben
dat zij er terwille van de burgerij zijn.
Een aüervermakelijkst voorval geeft spr. van
den, controleur van .het bevolkingsregister.
Deze ijverige ambtenaar rost op zijn rijwiel
de geheele 'gemeente af, of ook eenig inwoner
zelfs maar den schijn geeft van te willen' ver
huizen-. Zoo gebeurde het ook eenigen tijd ge
leden, dat er voor een huis een verhuiswagen
stond. Dit was voor bovengenoemde ambtenaar
■het onomstootelij-k bewijs dat er bij de bewo
ners plannen tot verhuizing 'bestonden en' ais
plichtsgetrouw ambtenaar vervoegde hij zich
direct bij de betrokken persoon, in dit geval'
een dame, die den controleur mededeelde dat
er absoluut geen plannen tot verhuizing beston
den. Hiermee nam de ambtenaar geen genoe
gen en 's avonds kreeg' de bewuste dame een
brief thuis geteekend door den burgemeester
en gemeentesecretaris waarin zij bedreigd
werd met gevangenisstraf daar zij artikel zoo
veel van 't Koninklijk besluit d'ato zooveel had
overtreden en1 in strijd gehandeld had met ar
tikel zooveel lid zooveel van de wet van den
zooveelsten. Een onderzoek in dezen bracht
aan 't licht, dat, van verzending van een brief
bij den burgemeester niets bekend was. Is het
niet-treurig, 'alzoo spr.? Ook de verhouding van
de ambtenaren onderling is alles behalve goed.
Mexf stelt er een eer en genoegen in elkaar
bij B. en W. zooveelmogelijk af te kammen.
Met deze feiten en cijfers voor oogen, moet
men tot reorganisatie over gaan en spr. spoort
de aanwezigen dan ook aan, mannen in den
raad te brengen die genoeg weerstandsvermo
gen eri kracht bezitten deze buitensporigheden
tegen te gaan.
Geen groeps of partijbelang, maar het ge
meentebelang vóór alles. Geen uitzien naar
volksgunst, geen' demagogen-spel, maar met
vereende krachten samenwerken tot 'heil der
gemeente.
Thans zien we in onzen raad, aldus spr. een
betrekkelijk kleine groep de andere beheer-
schen. Er zijn echter ook goede raadsleden bij
wie steeds het gemeentebelang voorzit.
Na, nogmaals de vergadering aangespoord te
hebben bij de a.s. verkiezing -een goede keuze
te doen besluit de heer Otto zijn rede.
Luid applaus bewees de .instemming der aan
wezigen.
Van de gelegenheid tot debat werd geen ge
bruik gemaakt.
De heer Bispinck die voor de a.s. verkiezing
voor een candidatuur der R.K. heeft bedankt,
vroeg evenwel 't woord, niet zoo zeer om de
vorige sprekers te bestrijden, dan wel om
eenige persoonlijke mededeelingen te doen. De
heer Otto had in zijn rede gezegd d'at er zelfs
een raadslid was, dat zijn sympathie wilde be
tuigen met 't streven van d'e commissie van
actie tegen den aankoop van de gronden langs
den Zeeweg. De heer Bispinck verklaarde
thans ronduit dat hij de bewuste persoon was.
Hoewel niet kunnende instemmen met al 't
gesprokene verklaarde hij dat .hij tijdens de
tijd dat hij gemeenteraadslid is geweest, het
groeps of partijbelang steeds ondergeschikt
stelde aan 't gemeentebelang,
I,k ben katholiek en dat in den goeden zin
des woords, maar heb steeds samenwerking
met andersdenkenden betracht. Om onder cura-
teele te staan, d'aar heb ik geen zin in, reden
waarom ik ook voor een candidatuur heb be
dankt, aldus spr. Ik wil vrij man blijven.
De zeer sympathieke woorden' van den heer
Bispinck vonden groote instemming bij het
aanwezige publiek en er volgde een luid 'ap
plaus.
'De heer Otto dankt den heer Bispinck voor
de buitengewoon royale en sympathieke hou
ding en ligt den nadruk op 't feit dat de
heer Bispinck juist het gemeentebelang steeds
gediend heeft. Hij vraagt waar nu de anderen
zijn, als de heeren Noorman en Schulz, die
z.i. den moed missen hier van gedachten te
wisselen' en evenals de heer v. Kessel hun heil
Door des Zondags, wanneer Uw personeel
vrij is, onze diners te bestellen bespaart
U zich veel last en moeite.
Onze toespijzen zijn dan steeds iets bij
zonders.
Vraagt telefonisch onze prijzen.
zoeken in minderwaardig partijbelang. Slechts
samenwerking kan uitkomst geven. Qeen
kunstmatig opzetten van arbeider tegen pa
troon. Na de vergadering attent gemaakt te
hebben op het feit, dat er thans gelegenheid
bestaat zich aan te sluiten bij den Vrijheids
bond, besluit de spreker zijn gloedvolle rede,
Een vraag van den heer v. d. Plas of de
studiereis van den gemeente-architect op kos
ten der gemeente geschiedde, wordt door spre
ker in negatieven zin beantwoord. Verder deel
de de Penningm. nog mede dat de volgende
vergaderingen nog belegd zullen worden.
Dinsdag 8 Mei, hotel' Rusthoek, Vrouwen
groep.
11 Mei, O verveen; 12 Mei, Aerdenhout; 14
Mei, Vogelenzang; 15 Mei Bloemendaal.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Dinsdagavond 1 Mei beiegde de afd. Bloe
mendaal van den Vrijheidsbond een openbare
vergadering waar voornamelijk ter sprake zou
komen het besturen der gemeente Bloemendaal.
Tevens werd er gelegenheid gegeven tot de
bat. Nu lezen we in ,het verslag over die ver
gadering dat de heer Otto zijn spijt er -over
.had uitgedrukt dat noch de heer Schulz, noch
de heer Noorman ter vergadering aanwezig
was. Gaarne had de heer Otto d'an met hen
van gedachten gewisseld. Het komt ons ge-
wenscht voor hier even te verklaren dat het
voor de hand ligt dat op 1 Mei, den arbei
dersfeestdag, geen sociaal democraat zal ver
schijnen op een vergadering van een andere
politieke partij. Dat wij echter niet tegen een
debat met den heer Otto opzien, kan -blijken
uit 't feit diat wij den heer P. Otto hebben
uit'gen-oodigd tot debat op een door ons te
houden openbare vergadering op Dinsdag 8
Mei 's avonds half negen in Hotel Vreeburg
(v. Holst.) De heer Otto zal daar ruimschoots
de gelegenheid worden -geboden om met de
heeren Schulz en Noorman inzake het beleid
van het huidig gemeentebestuur, van .gedachten
te wisselen.
Voor het bestuur der S. D. A. P.
afd. Bloemendaal,
Q. v. Raaltenv. d. Bosch, secr.
Zoo zijn onze (verkiezlngs) manieren.
In het nummer van 28 April j.l. van Bloe
mendaalsch Weekblad1' uitte een bloemen
daalsch ingezetene'' z'n (of haar) verwonde
ring, dat, niettegenstaande alle raadsleden,, door
de Commissie inzake den aankoop van gronden
langs den Zeeweg, ter vergadering op 19 April
waren uitgenoodigd, geen enkel Raadslid aan
wezig was. Verder schrijft hij (of zij) ,,gij
vertegenwoordigers van onze burgerij, wanneer
die burgerij U oproept ter verdediging, ter
verantwoording van hetgeen gij deedt, dan
moet gij die geven''.
Laat mij „ingezeten^" U geruststellen, U
bent bepaald verkeerd „ingelicht", noch de heer
Schulz, noch ondergeteekende hebben ooit een
uitnoodiging voor die vergadering ontvangen.
Uw verwijten in het Bloemendaalsch Week
blad van 28 April kunnen ons dus niet tref
fen.
Ons standpunt inzake grondaankoop zal ik
hier niet uiteen zetten, de Commissie heeft
haar adres immers toch reeds klaar.
Wel bereikte ons een uitnoodiging voor een
vergadering van den Vrijheidsbond op Dins
dag 1 Mei. Het was ons echter, in verband
met de 1 Mei-dag viering niet mogelijk op deze
vergadering aanwezig te zijn.
De afdeeling Bloemendaal van de SD.A.P.
heeft een vergadering uitgeschreven op Dinsdag
8 Mei, 's avonds 8.30 uur in „Vreeburg", waar
wij gaarne „ingezetene" en anderen zullen zien.
Met beleefden dank voor de plaatsing,
W. Noorman,
lid van den gemeenteraad.
Naar aanleiding van bovenstaand ingezon
den stuk hebben wij ons gewend tot „den
Bloemendaalschen ingezetene" die ons het vol
gende mededeelde.
Aan alle raadsleden is door de commissie
inzake den aankoop van gronden langs den
Zeeweg een schriftelijke uitnoodiging gericht
voor de vergadering van 19 Apr., vergezeld
van de afgedrukte agenda van die vergadering.
De heer Laan heeft die oproepingsbrief in
ons blad ook beantwoord.
Ook in de vergadering is van verscheidene
andere raadsleden het antwoord op de door hen
ontvangen uitnoodiging voorgelezen.
T O O N E E L.
De Duivel. ,.De Haghespelers".
Een -mooi stuk, goed spel, doch weinig toe
schouwers. De Stadsschouwburg was Woens
dagavond nog niet half gevuld.
Deze duivel van Franz Molnar, is een prach
tige schepping van diens rijke fantaisie. Boeiend
is de figuur van het begin tot het einde en
nergens verliest men 't besef, dat dit boeiende
verhaal, dit sprookje voor groote menschen, de
dichterlijke vertolking is van hetgeen er omgaat
in het gemoed van den zinnelijk begeerenden
mensch.
Het is knap (ik bedoel verstandelijk knap) en
tevens dichterlijk werk van den1 eersten rang,
waaraan Verkade, als de Duivel, nog geeft, wat
in het vermogen van een acteur gelegen is.
Stellig is deze een der beste creaties van
Eduard Verkade. Met houding, gebaar, mimiek
„itlü-,-;.-.
