Inktlinten
WILT GIJ
Hierdoor berichten wijt dat op
G. HONING Zn,
Firma Gez. v. d. HAAK, Kinderhuisvest 27, Tel. 118, Haarlem, Fijnwasscherij
ons Filiaal te Bloemendaal wordt over
gebracht naar het nieuwe Perceel
In dit nieuwe magazijn zullen vanaf dien
datum dezelfde goederen, welke te Haar
lem verkrijgbaar zijn, verkocht worden.
Opening
nieuwe GracM 34 ei 36.
ZOMERPRIJZEN
Prijsverlaging LINOLEUMS
J. PANDER ZOON
N.Y. P. VAN OOY'S PIANO-HANDEL
S u. namiddags
0. Th. DANTUMA
Zijlstr. 90 Haarlem
Kruisweg 57 HAARLEM - Telef. 1230
Vertegenwoordiging
„EDISON PHONOGRAAF 1922"
Telefoon 255 Haarlem Telefoon 1026
KRUISSTRAAT 22
Prima Wilton Karpetten
Prima Axminster Tapijt
voor Boorden, Overhemden, Blouses, Japonnen enz. Geheel opgemaakte Wasschen. Geen machinale bewerking.
Fragmenten.
Voor de misdeelden op
onderwijsgebied
ZATERDAG 5 MEI
voor elke Schrijfmachine
steeds voorhanden.
Alleen de beste kwaliteit
Prijs f 1.75 per stuk.
SCHRIJFMACH1NEHANDEL
TEL. 1161.
aan Uvv woonkamer een gezellig aanzien
geven? Laat U daar dan in maken een
in een
FIJNE houtsoort uitgevoerde LAMP.
Prijs en teekeningen, eventueel ook zichl-
zending, op aanvrage zonder verbinding.
F. VAN DEN HAAK,
de Genestetstraat No. 38, HAARLEM
Kantoor en Magazijnen Bestelkantoor
Telefoon 230.
Telefoon 1012.
Voor de maanden Mei en Juni bieden wij U aan
Prima Belgische Anthraciet afmeting 20/30 mM.
(No. Ill) a f 3.25 per H.L.
Prima Belgische Anthraciet afmeting 30/50 mM.
(No. II) f 3.50 per H.L.
FRANCO BERGPLAATS
De Anthraciet wordt gegarandeerd gruis- en steenvrij
geleverd.
Coöperatieve Vereenigingen en combinaties leveren
wij tegen nader overeen te komen prijzen.
Bedrukt Linoleum
1.83 M. b'.
van f 3.10-4.95
Graniet inlaid
2.-
625
Houtnerf
2.-
7.-
Gebloemd
L83
8.10
Parket
L83
8.90-13.-
Tegeldessin
L83
9.50-11.-
Per strekkende meter.
2.10 X 3.15 M. f130.— 2.70 X 3.60 M. f200.—
70 cM. breed, per meterf 7.95
Dr. A. de Vletter stelt onder bovenstaanden
titel in de Nieuwe Rotterdamsche Courant de
vraag, hoe te handelen met de leerlingen, die,
door welke omstandigheid dan ook, door een-
zijdigen aanleg, door het onbreken van een of
andere psychische functie, door behoefte aan
langzamer tempo, aan andere werkmethode, het
klassikale onderwijs onzer scholen niet kunnen
volgen-.
„Laten we eerlijk erkennen'', aldus de schrij
ver, wiens opstel wij hier verder overnemen,
„dat er op onze scholen tallooze malen leer
lingen zijn, die niet mee -kunnen loopen in het
klassikale gareel van onze genormaliseerde
Middelbare School. In 't leven bruikbaar ert
gevat, schoolsch dom, of speelsch, of onge
concentreerd, onoplettend,, niet in staat ons
praatonderwijs te vplgen, kunnen ze niet mee,
blijven achter, zijn een ergernis voor sommige
leeraren, soms voor hun ouders, blijven zitten
en missen, door onze rare onderwijsorganisa
tie, daardoor een heel jaar; en verdwijnen
tenslotte uit onzen s-c-hoolgezichtskrin-g, ze ko
men heel vaak goed terecht en worden soms
zeer bruikbare leden der maatschappij. Hun
schooltijd was hun echter een bron van er
gernis en verdriet.
Ik denk, dat alle schooldirecteuren in Ne
derland dit s-oort gevallen bij tientallen) -kunnen
opnoemen. Op zeker oogenblik waren zij, als
rector of directeur, ver-plicht raad te geven
aan de ouders: naar de mulo-school? Maat
schappelijke bezwaren! Naar een kostschool?
Andere bezwaren! Al de praktijk in? „Maar
hij is nog zoo jong, meneer, en -hij wil nog
zoo graag op de school blijven, bij zijn vriend
jes, in de gezellige omgeving van het school
leven! Kan dat nou heusch niet, kan -hij geen
toehoorder zijn voor verscheidene vakken?..
Ziehier het jaarlijks terugkeerende klaaglied
op het droevige spreekuur in Juli, als leer
lingen en leeraren in vacantiestemming zijn
weggetrokken en de directeur op zijn kamer
■in de leege, stille school samen is met de
ouders der blijven-zitters, en met hun smart!
Naar mijn gevoel zien we hier een der fouten
van ons onderwijsstelsel -met zijn klassikaliteit
en zijn ongelukkige ordening van jaarlijksche
bevord-erng of afwijzing (welk een smadelijk,
treurig woord!) Wij roemen vaak ons mo
dern onderwijssysteem, onze moderne goed uit
geruste scholen! Terecht enzeer ten on
rechte! Men luistere eens onbevangen naar
de beschouwingen, de critiek, de resultaten
van het psychologisch onderzoek, der voor
standers van der werkschool, de doeschool, de
activiteitsschool (Dewey, Kerschensteiner, Cla-
parède) en beseffe, wat onze praatschool, onze
luisterschool is! Men denke eens aan de veel
soortigheid van aanleg en interesse, en tempo,
van de menschen, de jonge menschen, en be
seffe, welke dwaasheid er ligt in -onze klassi
kaliteit! Men leze, onbevooroordeeld, de vlij
mende critiek van Maria Montessori op de
kleinkinderschool, en passe die, gesteund door
de resultaten van het bestudeeren van den pu-
berteitsleeftijd, toe op onze middelbare school!
Ik was in de laatste -jaren nog al eens in
de gelegenheid buitenlandische scholen te zien
en met buitenlandsche schoolmannen te spreken
en ik meen te hebben kunnen constateeren, dat
allerwege de fouten van onze huidige stelsels
worden ingezien en dat overal naar vernieuw
ing. wordt gezocht. En ik constateerde, dat
de pogingen tot algemeene vernieuwing op
■sommige -plaatsen worden ingezet met proef
nemingen ten bate van minder normaal -aan-
gelegden. Zoo is het in de geschiedenis der
methodiek en didactiek altijd gegaan, opnieuw
zeer duidelijk in de wording der methode-Mon-
tessori, die, geëxperimenteerd -bij achterlijke
misdeelden,, tenslotte tot ze-gen is geworden van
duizenden andere kinderen. De normaal aange
legde leerling slaat zich door moeilijkheden
van onze foutieve leermethoden makkelijker
heen, ikom-t, om zoo te zeggen, vooruit on
danks de verkeerdheden onzer scholen; aaix
de minder of eenzijdig -aangelegden bemerken
^wij eerder waar de kneep zit, waar de schoen-
wringt. Dit soort leerlingen struikelt ook het
gauwst op onze klassikale middelbare school,
met haar vele verkeerd-heden en tekortkomin
gen. Dit soort leerlingen, waaronder heel res
pectabele jonge menschen, waarvan- de leer
aren soms heel veel houden, zal in de eerste
plaats slachtoffer worden van de vergrootinig
van -liet aantal leerlingen per klasse en het
aantal door de leeraren te geven uren, zooals
die nu aan de orde zijn.
En nu is mijn vraag; 'bestaat er geen moge
lijkheid om deze leerlingen tegemoet te kom?
Is wat in -het buitenland gebeurt, niet de zgn.
„classes mobiles'", of met zuiver individueelen
arbeid, ook niet bij ons te probeeren? Moeten
wij, op de Lycea 'b.v., de leerlingen, die niet
precies passen in het nauwsluitende, vaa-k te
nauwe, keurslijf van H. B. S.- en Gymnasium-
leerplant de straat opsturen, de -school uit,
hun vriendenkring uit, uit de sfeer, waarin ze
geluklkig waren? Leerlingen, die geen bepaald
diploma begeeren, die een der gewone diplo
ma's waarschijnlijk ook niet halen zullen, moet
men die de deur wijzen, afwijzen?! Ik, meen van
niet. Het gewone klassikale onderwijs zullen
ze niet kunnen en mogen volgen; als toehoor
der sommige lessen bijwonen- heeft nadeelen.
Toch moeten we de oplossing van deze puzzle
vinden. Ten bate bate van de bovengenoemen
en ten bate van de geheele school', de geheele
maatschappij!
Ik -meen de oplossing -te weten. Die ligt in
de richting van individueel onderwijs, zooals
dat in sommige Duitsche en Zwitsersc-he scho
len -gegeven wordt, in de bekertde Montesso-
riaan-sche Daltonschool in Amerika, en ook
ten onzent, voorzichtigerwijze, meer en meer.
Op een conferentie van -moderne-taalleeraren,
bijeengeroepen in Amsterdam, October 1922,
door het Nutsseminarium voor Paedagogiek,
werd door een «der aanwezigen verslag gedaan
van een consequent systeem van individueel
onderwijs in een moderne taal, in den- geest
der „Ar.beitsschule''. In een school hier te lan
de zag ik ernstige pogingen met individuali-
seering ook voor andere leervakken. Wanneer
een schoolbestuur er eenige kosten voor over
heeft, wanneer een leerarencorps zich eeniige
moeite daarvoor getroosten wil. is de eerste
moeilijke stap gezet op den nieuwen weg. Want
dat wij dóór de mechaniseering van ons on
derwijs -heen moeten naar grootere indlvidua-
liseering staat voor mij vast. En dat op de
eerste 'bescheiden, stappen andere zullen volgen
is, gezien de vroegere geschiedenis van onder
wijs- en schoolontwikkeling, vanzelfsprekend.
Onder controle en met steun van modern
psychologisch onderzoek, zooals dat o.a. ver
richt wordt door het Paedagogisch-psycholo-
g.isch Laboratorium van prof. dr. G. Revesz te
Amsterdam, zal moeten worden geëxperimen
teerd in de nieuwe richting, voorzichtig, maar
vastberaden. Echter.... en ziehier de bedoe
ling van- -het schrijven van dit opsteldeze
experimenten -moeten door -de nieuwe Wet op
het M. O. worden mogelijk gemaakt. De minis
ter late aan de bescheiden pogingen tot ver
nieuwing van het middelbaar onderwijs de
zelfde ontwikkelingsmogelijkheid als aan de
proefnemingen met Montessorischolen -bij het
lager onderwijs. Van den tegenwoordi-gen mi
nister is dit te verwachten op grond van den
door hem getoonden zin tot medewerken in
deze richting bij de totstandkoming van de
nieuwe Wet op het L.O. (art. 90 al. 6). Hij houd'e
de mogelijkheid open, dat door het -particu
lier initiatief, een klein nieuw scheepje op sta
pel wordt gezet, dat als -reddingsschuitje uit
gaat op de levenszee, voor de in zekeren zin
mis-deelden op onderwijsgebied.
