TWEEDE BLAD
„Bioemendaalsch Weekblad"
Plaatselijk Nieuws.
No. 21.
ZATERDAG 24 MEI 1924
ONTVANGENBOEKEN.
Jan Luyken, Bloemlezing door W. Kramer,
uitgave van J. M. Meulenhoff, te Amsterdam.
Tot de faculteiten der menschelijke ziel be
hoort ook het vermogen den band (religie be-
teekent: band) te voelen, die ons met het abso
lute, met den oorsprong van alle-Zijn en van
alle dingen verhindt.
Deze natuurgave is bij den een veel sterker
ontwikkeld dan bij den ander. Er zijn zelfs vele
menschen, bij wie dat vermogen, niet tot hun
eigen geestelijk voordeel, nagenoeg geheel afge
sleten is.
Het laat zich ontwikkelen door het zich ver
diepen in eigen gemoedsleven, door concen
tratie; het wordt verdrukt door het najagen van
ijdelheden ,door zelfverstrooiïng.
Het zijn vooral de mystici, die dezen band
het sterkst gevoeld hebben en die het vurigst
ervan getuigd hebben, zij, die „de ,,unio mys-
tica", de mystieke vereeniging met God kenden.
Jan Luyken, de 17e eeuwsche, Nederlandsche
mystiek' dichter is wel niet de grootmeester
der Nederlandsche dichtkunst, doch hij heeft,
als mystiek dichter, zijn eigen plaats in het
litterair milieu der zeventiende eeuw.
Vondel is machtiger en schijnt hem menig
maal geïnspireerd te hebben. Wie denkt niet
aan de „Rei van Eubëers" uit „Palamedes",
wanneer hij van Jan Luyken leest;
Gelukkig mensch, wien 't is gegeven,
Bij 't vreedzame en onnozele vee,
Dat nooyt noch quaat, noch onrecht dee,
In 't veld zijn dagen af te leven;
De Bloemenkrans braveert de gouden Kroon
Die 's Konings zorg by nacht doet waken;
Geruster zit men onder daken,
Van riet gebout, als op den hogen Troon.
O hoe pleyzierig is 't te kruypen,
Ter kooye, op eene veed'ren zak,
In 't land-huys, onder 't lage dak,
Wanneer de regevlagen druypen,
Een koele wint in hooge beuken ruyst,
De krekel die geen zorg wil dragen,
Voor winter, zingt uit ruygte en hagen,
Tot dat men word in zoeten slaap gesuist,
Daar legt men en ronkt en droomt in vreden,
Niet als den Vorst, die onverwacht
Uyt zyne slaap springt, en by nacht
Het klamme sweet vind op zyn leden,
Om dat hem docht; men stak hem naar het hart;
Maar hoe het veld begint te gelen,
Hoe in 't groen de Gytjes spelen,
Hoe Bloemerts fluyt de Nachtegalen tart.
Den hofhond bast met zyne makker,
Wanneer den Huysman 1) smorgens vroeg,
Vcor dag, met omgekeerden ploeg,
Al zingend', trekkende ten akker,
Op zyne Guyl 2) voorby de hoven ryt;
Dan waaktme, en hoort de wakk're hanen
Die ons tot naarstigheyd vermanen;
Gelukkig mensch, die zoo zyn jaren slyt.
Men opent vensteren en deuren,
Men ziet de starren dun gezaayt,
Men voelt hoe 't westewindje waayt,
Dat met een schat van versche geuren,
Van Vlierblom en Violen zuyker-zoet,
Van Wynruit, Tym, en hage-Rozen,
Die als een root scharlaken blozen,
U in een huys zoo liefelyk begroet.
Daar ziet men 't blode Haasje lopen,
Gins zeylt den Havik in de lucht,
De Klok-hen raast, en is beducht,
Dat hy haar koomt heur kiekens stropen;
De Tortel kort, de swarte Lyster fluyt,
Men hoort langs 't veld de beesten loeyen,
Terwyl de dag begint te gloeyen,
En langs hoe meer haar licht te spreyden uyt.
Men ziet den hof met vruchten pryken;
Men zayt, of plant, of ent den boom,
Of queelt een deuntjen aen de stroom,
Zo gaat den zomermiddag stryken;
Tot dat de Zon in 't weste aan 't ondergaan,
De schad'we rekt, langs beemde en heyden,
Fr jaagt de beesten uyt de weyden,
Ter kooye, met hun Uyers vol gelaan.
By winter, als de wat'ren sluyten,
Wanneer het snippen 3) van de vorst,
Het land met eenen harden korst
Bedekt, dan blyft men in der muyten 4);
Den avond steekt heel vroeg haar lampen aan'
De deeren zit'er by te spinnen;
Men sluyt de laauwe Zomer binnen,
En laat gerust den Winter buy ten staan.
Dan groeyt het roet in schoorsteen hoeken:
Dan knapt de harde Beuke-stam,
En roost de schenen met zyn vlam,
Terwyl men gaat te gast in boeken;
Men braat in d as Kastanien; of vertelt
Malkander sprookjes: zo met vreden
Verwacht men weer de zoetigheden
Des zomer-zons, die 't koude berg-sneeuw
(smelt.
Dit leven loofden alle wyzen:
Dit haagden, Kats, en Westerbaan;
Die pryzen 't ons met vaarzen aan;
Dit leven zal ik altijd pryzen.
O dat het lot my zulk een leven gaf?
Myn zanglust zou veel schooner bloejen
En met den Wilg aan 't beekjen groeyen;
Gelyk een Swaan lyde ik het leven af.
Gelukkig mensch, wien 't is gegeven,
By 't vreedzame en onnozele vee,
Dat nooyt noch quaad, noch onrecht dee,
In 't veld zyn dagen af te leven:
De bloemekrans braveert de goude-kroon,
Die 's Konings zorg by nacht doet waken,
Geruster zit men onder daken,
Van riet gebout, als op den hogen Troon."
Zuiverder en meer zichzelf is Luyken, wan
neer hij ervan zingt, hoe God zich in zijn ge-
mced openbaart, zooals in:
„De ziele betracht de nabijheid Gods.
Ik meende ook de Godheid woonde verre,
In eenen troon, hoog boven maan en sterre,
En heften menigmaal myn oog,
Met diep verzuchten naar omhoog;
Maar toen gy u beliefden te openbaaren,
Toen zag ik niets van boven nedervaaren;
Maar in den grond van myn gemoed,
Daar wierd het liefelyk en zoet.
Daar kwaamt gy uit der diepten uitwaarts
(dringen,
En, als een bron, myn dorstig hert bespringen,
zo dat ik u, o God! bevond,
Te zyn den grond van mynen grond.
Dies ben ik bly dat gy myn hoog beminden,
My nader zyt dan al myn naaste vrinden.
Was nu alle ongelykheid voort,
En 't herte rein gelyk het hoord,
Geen hoogte, noch geen diepte zouw ons
(scheiden,
Ik smolt in God, myn lief; wy wierden beide
Een geest, een hemels vlees en bloed,
De wezentheid van Gods gemoed,
Dat moet geschiên. Och! help getrouwe Heere,
Dat wy ons gants in uwen wille keeren."
Jan Luyken genoot, in extase, van de schoon
heden der natuur en zag daarin een voorproef,
van hetgeen het hiernamaals bieden zou:
„Alles heeft zyn mond.
Als wy door groene beemden gaan,
Daar veelerhande Bloempjes staan,
Die tot ons al iet willen spreeken,
Met wit, en blaauw, en rood, en geel,
Vermengt, besprengt, zo schoon en eêl,
Hoe wel, hoe nauw, en dicht bekeeken:
Terwyl zy haaren geest van geur,
Door 't aangenaame Lyf van Kleur,
Zo hert-verkwik'lijk van zich geeven,
En 't windje, veegende over 't Hof,
Met bloeisel-reuk, het ruizend lof,
Der hooge Poopelaa-s doet beeven,
De morgen-zon zo heerlijk blinkt,
En koele daauw van kruidjes drinkt
By 't tuit'ren, fluiten, zingen, kweelen,
Van 't luchtig vluchtig pluimgediert,
Dat tussen Aarde en Hemel zwiert,
En door de takjes heen gaat speelen;
Dan denken wy in ons gemoed:
Paradys, wat zyt gy zoet!"
De uitgever J. M. Meulenhoff, te Amsterdam
heeft een bloemlezing uit Luyken's werken het
licht doen zien, samengesteld door den heer W.
Kiamer, leeraar aan het Christelijk Lyceum te
Almelo. De heer Kramer heeft het boekje voor
zien van een zeer leerzame en vlot geschreven
inleiding.
Tal van reproducties naar etsen van Jan
Luyken versieren den tekst.
Dat Jan Luyken als etser een wereldbe
roemdheid genoot, zal niemand verwonderen, die
maar een oogenblik aandacht schenkt aan de in
deze uitgave voorkomende reproducties.
De hierboven door mij aangehaalde gedichten
van Jan Luyken komen alle voor in de bloem
lezing van den heer Kramer. Wie zich het
boekje aanschaft, leze vooral ook „De Morgen
stond". HENRI BAKELS.
1) Boer.
2) Werkpaard.
3) Snerpen.
4) In z'n schuilhoek, z'n woning.
KUNST.
Expositie in den Kunsthandel de Bois te
Haarlem.
In de zaaltjes van den heer de Bois is een
collectie schilderijen verzameld, vervaardigd
ongever 70 a 80 jaar terug, 't zoogenaamde
„Kunstlooze Tijdperk". Dit wil niet zeggen, dat
er geen kunst geproduceerd werd, doch over 't
geheel stelde men hieraan geen hooge eischen.
De techniek vierde hoogtij. Als men 't werk
uit die dagen beschouwt, dan raakt men niet
in vervoering, 't geeft ons geen schok. Men ziet
direct, dat de bedoeling van den schilder geen
ander was, dan de natuur in al hare onderdee-
len zoo zuiver mogelijk te copieeren en hier
voor is noodig een groote technische vaardig
heid, vooral in stillevens kwam dit sterk tot
uiting. Bezien we eens een stilleven van de
Castro, no. 218, hoe zuiver is hier de kleur en
vcrm weergegeven.
Een landschap van Weissenbruch, no. 201,
Langs de rivier, die frischheid van kleur is een
genot voor de oogen.
Daarnaast een doekje van Meyer de Haan,
no. 203, Weidehoekje, wat mij meer voldoet,
fijn van kleur en meer impressionistisch ge
schilderd.
Een goede aquarel van W. J. J. Nuijen, no.
204, Koopvrouwtje. Van dezen jong gestorven
schilder had men groote verwachtingen. No. 205
van A. Mollinger, Bij Utrecht. Dit is wel 't beste
hier aanwezig. Goed van compositie, voornaam
van kleur, boeit dit door het werkelijk intieme
geval.
Voorts een werk van B. C. Koekkoek, no. 221
Zomerlandschap. Wat is zoo'n oude eik van
eenige eeuwen her, prachtig uitgebeeld. Die
verweerde schors met mos begroeid is een mees
terstuk van techniek.
Nog van Schelfhout no. 203, Een winterland
schap, aquarel, Rochussen, De Vlucht, eenige
losgebroken koeien met verschrikte kinderen.
No. 215, J. W. Bilders, Bij Oisterbeek, een
forsch geschilderd landschap met mooie stem
ming aan den horizon.
A. J. Eimers, Landschap in de buurt van
Haarlem, alles gladjes en fijntjes aangebracht.
Verzamelaars van werken uit dien tijd kan
een bezoek worden aanbevolen, daar er wel
het goede van dat tijdperk is bijeengebracht.
A. O.
Abonnementsconcerten der Hollandsche Con
certdirectie Dr. G. de Koos.
Evenals vorige jaren zal de Hollandsche Con-
certdirectie Dr. G. de Koos dit jaar wederom
een viertal abonnementsconcerten samenstel
len. Genoemde concertdirectie schrijft ons hier
omtrent het volgende:
Daar wij de laatste jaren steeds getracht
hebben iets bijzonders op concertgebied te ge
ven, hebben wij dan ook getracht dit vertrou
wen ook dit jaar niet te beschamen, en geloo-
ven we wel hiermede ten volle geslaagd te
zijn.
De serie concerten welke wij voor het a.s.
seizoen hebben samengesteld is als volgt:
Nvember: het wereldberoemde Boheemsche
Sevcik Kwartet. December: de alom gevierde
Spaansche pianist José Iturbi.
José Iturbi is in Haarlem geen onbekende
meer. Het succes dat deze Spanjaard deelachtig
werd was overweldigend. In Den Haag speelde
hij dit jaar nog tusschen 21 April en 1 Mei drie
maal voor een uitverkochte zaal.
José Iturbi wordt eenparig door pers en pu
bliek geprezen, het algemeene oordeel is:
„Iturbi Veni Vidi Vici".
Het derde abonnementsconcert wordt in
Januari gegeven door de gevierde zangeres Bir-
git Engell, niet ten onrechte de „Deensche
Nachtegaal" genoemd.
Tot waardig slot van deze schitterende serie
zal in Februari het laatste concert worden ge
geven door de geniale Hongaarsche celliste
Judith Bokor.
Men kan zich vanaf heden al laten inschrij
ven voor deze concerten bij den Boekhandel
A Vernout, Warmoesstraat 10 te Haarlem.
BLOEMEN DAAL.
De heer Aug. Oepkes, alhier, behaalde op de
tiende tentoonstelling van fotowerken te Am
sterdam, een eervolle vermelding.
De heer Adr. Boer zegt van onzen foto
graaf in „Focus":
Van Aug. Oepkes verdienen bijzondere waar
deering „De schilder K. K." en het damespor
tret „Geïnteresseerd", alles mooi, gaaf, smaak
vol werk.
Malversaties door een landstormkapitein.
Het Hoog Militair Gerechtshof heeft in open
bare zitting behandeld de strafzaak tegen den
kapitein, commandant van een landstormkorps,
die in eersten aanleg voor den krijgsraad te
s-Hertogenbosch had terechtgestaan, beschul
digd dat hij als kapitein commandant van een
landstormkorps verschillende malversaties heeft
gepleegd.
De pleidooien in deze zaak zullen op een
nader te bepalen dag worden gehouden.
Donderdagavond gaf de onlangs opgerichte
Chr. Zangvereeniging „Gloria Dei", directeur
de heer J. Booda een uitvoering in de Ger.
Kerk aan den Vijverweg.
De kerk was geheel bezet.
Als solisten traden op mej. Veenenbos uit
Alkmaar, alt en den heer Draaisma uit Haar
lem, viool.
In aanmerking genomen dat deze vereeniging
pas 3 maanden bestaat kon zij op een niet
verwacht succes bogen, immers wanneer men
voor 't eerst voor het voetlicht komt, heeft men
t meestal zwaar te verantwoorden. De z.g.n.
plankenkoorts laat je niet los.
De heer Jan Booda had er echter voor ge
zorgd dat die koorts verre bleef, men kon op
hem rekenen. Dit vertrouwen op hun leider is
dan ook goed uitgekomen. Zoowel als dirigent
als begeleider van de solisten bleek de heer
Booda een uiterst kundig man te zijn, op wien
men ten volle kan vertrouwen.
Zaterdagavond a.s. te 8.30 uur zal prof. Koe
hof een groote billardseance geven in café
„Brederode" (van ouds 't Hemeltje), Bloemen-
daalscheweg 102, Bloemendaal.
Na afloop kunststooten. Voor liefhebbers een
bezoek waard.
OVERVEEN.
Concert. Donderdagavond gaf de muziek-
veieeniging „Euphonia", directeur den heer
Ltfeber op het terras van café-restaurant Roo-
zendaal een concert uit erkentelijkheid tegen
over de ingezetenen van Bloemendaal, die zoo
welwillend waren de vereeniging een vaandel
te schenken. Er was veel publiek.
Bloembollenveiling op 21 dezer, onder
directie van de heeren D. D. Swart, J. Valke-
ring en J. W. Roozen. Gewas vrij goed. Afloo-
pende partijen en groote kooplust. E, R. Ger
trude f 0.67; E. R. Pelissier f 0.50; E. R. Garri-
baldi f 0.68; E. R. La Victoire f 0.70; E. R.
Card. Wiseman f 0.47; Etna f 0.47; E. R. Rose
a Merveille f 0.40; E. R, Queen of the Pinks
f 1.- E. R. Lady Derby f 1.E. R. Roi des
Beiges f 0.73; E. R. Pink Perfection f 0.24; E.
W. l'Innocence f 0.50; E. W. Blancheur a Mer
veille f 0.42; E W. Grande Blanche f 0.50; E. B.
Brand Maitre f 0.60; E. B. Marie f 0.43; E. B.
Pieneman f 0.43; E. B. Potgieter f 0.35; E. B.
Pres. Faure f 0.35; E. B. King of the Blues
f 0.65; E. B. La Peyrouse f 0.46; E. B. Johan
f 0.38 ;E. B. Regulus Yellow Hammer f 0.36.
Alles per regel.
Oplichting. Door een bewoner van den
Julianaweg is bij de politie aangifte gedaan,
dat Dinsdagnamiddag tijdens de afwezigheid
van mevrouw een pakje werd bezorgd, inhou
dende glas en aardewerk, waarbij tevens een
kwitantie werd gepresenteerd van f 9.90, die
door de dienstbode is betaald. Het pakket was
keurig verpakt (in het zegel stonden de letters
P. v. V.), geadresseerd aan bovenbedoeld adres.
De aanbieder is een als heer gekleed per
soon van omstreeks 30 jaar. Bij de thuiskomst
van mevrouw bleek zij zich niet bewust van
een pakje; de inhoud bleek te bestaan uit min-
dci waardige kwaliteit.
De commissaris van politie waarschuwt nog
maals tegen dergelijke practijken en verzoekt
dringend bij verdacht voorkomende gevallen,
onmiddellijk bericht.
VOGELENZANG.
Jubileum. Maandag 26 Mei hoopt de heer
J. H. Berends, eerste haltechef te Vogelenzang
Bennebroek zijn 25-jarig ambtsjubileum te vie
ren. Verscheidene jaren was hij stations-ambte
naar te Winterswijk, vervolgens 2 jaar eerste
haltechef te Oostzaan en sedert Juni 1923 is
Vogelenzang-Bennebioek zijn standplaats.
SANTPOORT.
Gen. de Wet. Onze plaatselijke schietver-
eeniging Gen. de Wet, heeft zich in den wed
strijd van den Haarlemschen Schietbond zeer
verdienstelijk getoond.
In de tweede klasse heeft zij haar plaats als
r.o. 1 weten te behouden met 441 punten.
Ook op de vrije baan 2e klasss, wisten twee
onzer schutters een prijs te veroveren en wel
de heeren P. Koning en W. Oorthuisen.
Het gaat dus met deze nog jonge vereeniging
excelsior.
Bijz. Vrijw. Landstorm. De afd. Santpoort
van den Bijz. Vrijw. Landstorm zond Dinsdag
j.l haar drietal korpsschutters ten wedstrijd,
welke gehouden werd in de Infanteriekazerne
te Haarlem.
Deze wedstrijd, welke aanvankelijk zou
plaats hebben te Hoofddorp, als voorspel van
den te houden grooten landdag, moest door om
standigheden plaatselijk gehouden worden en
verdeeld over 3 dagen.
Op den landdag zal de uitslag bekend ge
maakt worden en tevens de prijzen uitgereikt.
De afd. Santpoort behaalde in totaal 270
punten.
Zondagavond concert.
Zondag 25 Mei a.s., des avonds te 8 uur, zal
in den tuin van de lunchroom „Longwood"
tegenover Santpoort-station door het gemengd
zangkoor „Vox Humana" een concert worden
gegeven. Het Spaarndam's Fanfarecorps
„Kunstkring" zal haar medewerking verleenen.
Sluiting Blauwe Week. Omtrent de slui
ting van de a.s. Blauwe Week-actie op Twee
den Pinksterdag, wordt het volgende medege
deeld door „De Geheelonthouder", orgaan van
den A.N.G.O.B.:
De bijeenkomst heeft plaats op het boschrijke
terrein „Het Terras" in de nabijheid van het
station Santpoort en vangt 's midags half drie
aan. Door 10 onthouderskoren worden afzon
derlijk en gezamenlijk liederen ten gehoore ge
bracht .terwijl tevens het symphonie-orkest van
Velsen zal optreden. Ds. Ekering van Amster
dam, ds. A. van der Heide te Britswerd en
Henk Witte uit Den Haag houden korte toe
spraken. De toegangsprijs bedraagt 10 cent.
Op een afzonderlijk terrein in de naaste om
geving worden voor de jeugd spelen en wed
strijden georganiseerd.
Om 1 uur marcheert men van het Kennemer-
plein naar Santpoort. Aan de gemeentebesturen
van Haarlem en Schoten is vergunning ge
vraagd tot het meenemen van vaandels, banie
ren en muziek in den stoet.
's Avonds 7 uur heeft in de St. Bavokerk op
de Groote Markt ie Haarlem een orgelconcert
plaats, waartoe alle meetinggangers toegang
hebben.
Om 5 uur wordt n.l. de buitenbijeenkomst ge
sloten en daarna in „Het Blauwe Kruis" aan de
vrienden gelegenheid gegeven om zich vóór het
kerkconcert te verkwikken.
Serenade. Aan het zilveren echtpaar de
BoerDingerdis, wonende in de Platvoetstraat
alhier, werd Zaterdag j.l. een serenade gebracht
door de harmoniekapel „St. Caecilia" van
Schoten, onder leiding van den dirigent Chr.
Huyboom.
De belangstelling, vooral die der jeugd, was
groot.
SPAARNDAM.
Schoonmaak. Of het mooie weer der
laatste jaren, of de vastgestelde schoonmaak
tijd, of de te verwachten autoriteiten in de for
tificaties, in verband met den plaats gehad heb
benden brand, of tenslotte courantenartikelen
hebben aanleiding gegeven, om de met groote
letters geschilderde anti-militairistische spreu
ken op de betonwerken om het fort te verwij
deren. De anti-oorlogsgedachte is er nog, maar
het zichtbaar aandenken is weg, evenals de
tioepenloods.
HAARLEM.
Heropening Atlanta-Bioscoop. De voor
eenigen tijd gesloten Atlanta-Bioscoop is giste
renavond weer in werking gesteld. Het pro
gramma is rijk voorzien van variaties. Als
hoofdnummer wordt er gespeeld tot en met 29
Mei '24 het groote meesterwerk „Lord Hamil
ton", buitengewoon filmwerk in 5 acten met
Ester Carena in de hoofdrol. Verder bevat het
programma nog tal van andere actueele num
mers, o.a. een prachtig spel van lief en leed
in 6 acten, „Als mannen ontrouw worden" en
een kluchtspel „De tante van Charlie".
Den nieuwen ondernemers wenschen we suc
ces. De bioscoopliefhebbers nemen er maar
eens een kijkje, 't is er gezellig!
Maison Henriëtte. In verband met de ad
vertentie, voorkomend in dit nummer, maken
wij onze lezers opmerkzaam, dat in het perceel
Jansstraat 157 thans is geopend een zaak in
dames- en kinderhoeden. Het inwendige van
der, winkel dat door beschildering en betimme
ring geheel is gemoderniseerd, ziet er keurig en
frisch uit.
Met de eischen van den tegenwoordigen tijd is
in alle opzichten rekening gehouden; 'n groote
keur van hoeden, naar de nieuwste moede,
vindt men hier bijeen. Tevens is aan de zaak
verbonden een inrichting tot verven en vervor
men van dameshoeden. Het perceel dat er den
laatsten tijd zeer onoogelijk uitzag, heeft door
de nieuwe inrichting een geheel ander aanzien
gekregen. Het is een aanwinst voor dat ge
deelte van de Jansstraat.
