Colporteurs gevraagd iTu I N- „VLIEGENDE HOLLANDER" Brandstoffenhandel van N. VAN BAKEL voor Artistieke Fotografie Vergrootingen in Sepia Platinatypie Gordijnen-Wasscherij „Kleverpark" 0. H. VAN DELFT voordeelige aanbieding a. de graaf, lel. 22240 bloemendaal J. WALTER, Btalflaal - FIRMA J. P. STAAL VIOOLLES E. VAN DEN BOSCH A.F.KORS - GARAGE BRAN DSTOFFEN Sloemendaalscli Weekblad BRANDSIOFFENHANDEL IVERBLIJDT UW KINDi MAGAZIJN IGUANA Brandstoffenhandel F. DE GRAAF - OVERVEEN TELEFOOH 10970 J. J. LANSDORP Bioemendaaischeweg 8P Tel. 22387 Fa. HOUTGRAAF BOLSËNBROM Verder Lingeries en Baby-artikelen, Toilet- en Badartikelen S. KOEL, Pieter Kiesstraatl N.V. HOENDERDOS VUNDERINKS IO PR UI MING FIRMA J. H. KRUL Jr. Leveren prima Anthraciet, Eier kolen, Giet-, Brech-, en Gascokes Verhuur- en Reparatie-inrichting Rijwielen - Automobielen Agent der „UNION" RIJWIELEN WYERT VAN ZANEN WÉST* MEVROUW! Laat Uw Gordijnen bij ons behandelen en yPlr y |)en| tevreden. Aflevering met 3 dagen. Billijke prijzen. uil Stock - Michelin Internationaal Meubeltransport onder garantie In KOUSEN en SOKKEN vanal 38 cent Uit de Pers. Muziek. 99 GROOTE HOUTSTR. ADR. KURVERS HAARLEM MET EEN Zomerkade 57 - HAARLEM - Tel. 11516 titt BAAN 17 m—iri Telef. 10131 SANTPOORTERSTRAAT 41 Telef. 10131 DOMPVLOEDSLAAN 35 AANLEG EN ONDERHOUD VAN TUINEN BANKETBAKKERIJ - KOKERIJ Zijlweg hoek Anslijnstr., Haarlem P. H. Brinkman, Fa. Wed. J. de Reiger Verhuur van Luxe Automobielen Stalling en Onderhoud BLOEMENDAAL Stock Michelin HUDSON ESSEX A. F. W. KLEIST wordt gegeven door ORANJE NASSAULAAN 9 - OVERVEEN Herstelplaats van Auto's, Motoren en Rijwielen - Luxe Auto's te huur Fijne Wasch- Glans- en Strijkinrichiing P. J. STEFFENS De vacantle-toeslagen en Ged. Staten van Noord-Holland. Onder het opschrift „Beneden de Maat" schrijft „Ons Weekblad", orgaan van den Ned. Bond van Werklieden in Overheids dienst, o.a. het volgende over het antwoord van Ged. Staten aan mr. Mendels, inzake het niet goedkeuren der begrootingen als er een post voor vacantie-toeslag op voorkomt: „Toen wij dit antwoord gelezen hadden, hebben wij nog eens nagekeken van welk college het afkwam. Wij moeten rondweg verklaren, dat zulk een antwoord beneden de maat is van de bekwaamheid en waardigheid van een college als dat van Noord-Holland. Indien een college van B. en W. van een kleine gemeente dit antwoord had gegeven, dan zouden wij schouderophalend hebben gezegd: bekwaamheid kan niet overal zitten. Waarop komt het antwoord van Ged. Staten nu neer? Dat zij in het eerste gedeelte zeg gen, dat de regeering hen feitelijk genoopt heeft tot het nemen van dit besluit en dat daaruit een algemeene „dispositie" is ont staan, terwijl zij in het tweede gedeelte hierop terugkomen door mede te deelen, dat zij niet hebben geschreven hun goedkeuring aan de gemeente-begrootingen te zullen onthou- d e n, doch dat zij meenden die goedkeuring „niet in uitzicht te kunnen stellen". In elk speciaal geval zal thans blijkens het antwoord van Ged. Staten worden nagegaan of de toe stand van de gemeentefinanciën tot schrap ping van den post vacantietoeslag zou dwin gen en bovendien zal het geval-Amsterdam, naar Ged. Staten nu opmerken, alsnog een punt van speciale beoordeeling uitmaken. Nu mogen Ged. Staten ontzentwege bij hoog en laag beweren, dat zij de gemeentelijke auto nomie niet hebben willen aantasten, uit hun antwoord blijkt overtuigend, dat zij zelf voelen, op den verkeerden weg te zijn geraakt. Er is toch geen sterveling in Nederland te vinden, die uit het optreden van Ged. Staten van Noord-Holland niet heeft afgeleid, dat aan iedere begrooting, waarop de post vacantie toeslag zou voorkomen, de goedkeuring van Ged. Staten zou worden onthouden. In het eerste gedeelte van hun antwoord is het zwart, in het midden is het wit en ten slotte is het weer zwart. Tegen den vacantie toeslag, dan voor en ten slotte weer tegen. Uit de bladen is het bericht tot ons geko men, dat mr. Mendels met dit antwoord geen genoegen neemt. Gelukkig! Om twee redenen. Ten eerste omdat daardoor de belangrijke vraag betreffende de gemeentelijke au tonomie nog eens in het licht kan worden ge steld en ten tweede, omdat daardoor zeer waarschijnlijk de vacantie-toeslag voor een of meerdere plaatsen voor de komende perio de gered zal worden." Elsevier's Algemeene Bibliotheek. Het boekje „De muziek in Europa na Wag ner" door Herbert Antcliffe (Elsevier's Alge meene Bibliotheek), dat de redactie van 't „Bloemendaalsch Weekblad" mij zond, is geheel een boekje om den leek, die wat van muziek, zooals ze nu tot ons komt, weten wil, voor te lichten. De muziek van tegenwoordig zet ons voor veel onoplosbare raadselen, en dit boekje pro beert ons te laten zien, hoe na Wagner de opbouw van het verdere muzikale leven in Europa zich logisch zóó voltrekken moest en niet anders. Over 't algemeen kan men zeggen dat in de muziek, zoo als in 't heele menschelijke leven nu een ongebonden-willen-zijn, een va gebondeeren, hoogtij viert. 't Is overal een rustloos zoeken naar schoonheid en volmaking. Vroeger werd een lied, een melodie geboren, zong zich uit en werd vastgeklonken als 'n sonnet, in vaste compositie-regelen. Vaak kwam 't uit een sterk romantisch aangelegd hart (bij Schu bert en Schumann b.v.)nu is alle romantiek uit den booze en vergeet men vaak „dat ro mantiek en een zwak sentiment even ver van elkaar staan als zuiver goud van verguld kar ton." Schubert's muziek met zijn rijkdom van harmonieën en accoorden, is van 'n zeldzaam wijdstrekkende kracht geweest in de muzi kale wereld; Schubert en Schumann „zij wa ren de vormers van de zoogenaamde or kestrale harmonie, van dien stijl van harmo nie, die uit hetzelfde accoord verschillende effekten voortbrengt naar gelang de macht of de toon-kwaliteit van elk der samenstellen de noten gewijzigd wordt." „Vóórdat Schu mann begon met het combineereii van accoor den in de improvisaties, waaraan hij genot vond zich over te geven, door aangehouden accoorden tegen elkaar op te wegen door mid del van het pedaal, was het denkbeeld, dat het harde effekt van verwijderde dissonanten verminderd kon worden door de macht van de harde noten te verzwakken, bij niemand opgekomen." Het hoofdstuk „Classici en Romantici" be handelt ook Chopin, Chopin van wien ge zegd wordt, hoe in de tijden voor hem het ornament niets anders was dan 'n ornament, tot hij, de toovenaar van klankenweelde, „het ornament bracht als een overstrooming van emotie, een glimlach, die een traan verbergt, of een sluier door de kieschheid geweven om over de onweerhoudbare uitbarsting on zer vreugde of smart te werpen." Van Chopin's muziek naar 't nationalisme in de muziek is slechts een kleine stap, want, hoewel in Frankrijk levende, sprak Poolsch nationalisme uit heel zijn werk. Zoo was ook Wagner, van wien Bruneau getuigde: „dat in het innerlijke wezen van zijn werk evenals in hun vorm, hij trouw bleef aan het duitsche ras." Wagner's invloed op de fransche com ponisten, Wagners „leitmotiven" deden zich wel gelden, toch was 't voor de fransche com ponisten een heel ding (zooals b.v. Bruneau en Chabrier deden) de grootheid van den Duitscher Wagner te erkennen en te eerbiedi gen. Ze zijn ons bijzonder sympathiek, die jongere fransche componisten, d'Indy daar ook onder rekenende, d'Indy, „die een heele generatie de schoonheid heeft leeren waardeeren van de gregoriaansche kerkgezangen, daarbij steeds aandringende op deze waarheid: II n'est vraiment, en art, que le coeur pour engendrer de la beauté." Debussy's muziek kennen we allen, hij is 'n fijn ernstig werker; en colorist in d' allereerste plaats, is hij toch doordron gen van de waarheid dat „eigen vrijheid zich eerst gronden kan als men den weg heeft leeren volgen door de voorgangers gebaand: „l'ame d'autrui est une forêt obscure oü il faut marcher avec précaution." Daarom is in zijn werken zoo'n verblij dend evenwicht, „eerst veilige wegen volgend, gaat hij later over tot experimenteeren, nooit slaat hij over tot den schreeuwerigen onzin van 't ongerijmde." En juist dat „zoeken" brengt zoo vaak tot on gerijmdheid, tot onklaarheid en onevenwich tigheid; wil iets doordringen, dan moet 't als 't licht kristalhelder en 't hart verwarmend zijn. Antcliffe bespreekt verder de programma muziek, die muziek waar de concertbezoekers nog vaak zoo vreemd tegenover staan. „Tod und Verklarung, „Till Eulenspiegel", „Also spraeh Zarathustra" van Strauss, zijn heel duidelijk voor zichzelf sprekende programma muziek. „Sterk Duitsch is Strauss, prachtig bouwt bij climax op climax, maar later, als hij afdaalt tot louter beschrijving van gelui den, die geen ander doel, hebben dan een in druk te geven van uiterlijke dingen", is hij bezig zijn eigen roem te overleven. Impressionist wordt men, modern compo nist zijnde, vanzelf. Voor den componist, die de impressie beleeft en haar uitzegt in klan ken, is de eenheid duidelijk; maar o, wij schamele buitenstaanders, wij hooren de ge luidsgolvingen en staan als vreemdelingen in 'n zeer donkere straat, niet wetende waar '11 weg is! Als de titel is „Nuit a la Cóte d'Azur", vragen we van den componist in klanken beeld heel de schoonheid van '11 Zuidelijken zomerschen nacht aan zee, niets meer, maar ook niets minder. Zoo gansch anders, geboren uit 'n zuivere kern, gezond en krachtig zijn de volksliederen; zooals de wilde pracht van natuurbloemen, zoo zijn ze, en hoeveel componisten door alle eeu wen heen, hebben zich niet gebukt naar zoo'n wilde vanzelf opgekomen bloem, hebben haar met eerbiedige handen geplukt, er hun schoonste melodieën omheen gevlochten. Niets heeft ook zoo'n sterke kiemkracht, denk aan de prachtige Russische volksliede ren. Spreekt uit het eentonige, droefgees tige niet heel de Russische ziel, niet heel hun eindelooze sneeuwvlakten en kleine vergeten levens? En wat wij Hollanders het beste ken nen en waardeeren, waaraan wij ons het zuiverst verwant voelen, de Hollandsche volksliederen, de Geuzenliederen en Valerius- zangen, staat daarop niet ons eigen leven, voelen wij daarin niet onzen hartslag? De laatste hoofdstukken van Anteliffe's boekje behandelen de experimentalisten, hen van wie gezegd wordt: „Ze hebben een soort muzikaal laborato rium opgericht, waar zij de samenstellende deelen van de muziek aan het analyseeren en reconstrueeren zijn en ze opnieuw vereenigen om te ontdekken welke nieuwe geluiden en combinaties van geluiden mogelijk zijn en welke de meest werkzame methoden zijn, om zulke geluiden voort te brengen." Eenigen brachten, ondanks dien krachttoer toch nog werken van schoonheid voort, wat wel „sterk pleit voor hun muzikaal instinkt". Vele componisten gaan ons in dit boekje met korter of langer omschrijving voorbij en 't allerlaatste vertelt Herbert Antcliffe ons iets over de muzikale interpretatie, „de denk beelden en gevoelens die elk kunstenaar heeft over een werk", iets zeer individueels, 't Stelt de kunst van dirigeeren, die vroeger bestond in maatslaan en trouw partituur-volgen, in 'n gansch ander licht. „Arthur Nikisch b.v. bracht de spelers zoodanig onder den indruk van zijn eigen persoonlijkheid, dat veel wer ken, onder zijn leiding voortgebracht, heel anders klonken, dan wanneer ze geprodu ceerd werden onder andere dirigenten." Een typisch voorbeeld hiervan was voor de Bach-gangers in Haarlem de Wals van Ravel, door hem zelf gedirigeerd of door Willem Mengelberg. Hoe verdiepte en ver fijnde Ravel niet voor ons dit meesterstukje. Zoo is in dit turbulente streven der mu ziek, waarvan Herbert Anteliffe's boekje getuigenis geeft, veel wat onze warme be langstelling wakker roept. M. S. K. Alphom Diepenbrock. De letterkundige Frans Mijnssen heeft er in het „Hbld." op gewezen, dat Diepenbrock's naam wel aan den opgeknapten wand van de zaal van het Concertgebouw komt te prijken, maar men zijne werken zelden op de program ma's van het Concertgebouw-orkest vermeld vindt. Daarna heeft de dichter Balthazar Verhagen, directeur der tooneelschool, als secretaris van het Alphons Diepenbrock- fonds er op gewezen, op hoe spontane en royale wijze in 1921 gemeld fonds in staat werd gesteld de vele door den Componist in manuscript nagelaten werken in druk te doen verschijnen; hij herinnert er aan dat op de programma's van het Utreehtsch Stedelijk Orkest de naam Diepenbrock geregeld voor komt en zijn muziek in Utrecht geregeld bij val vindt. In Weenen worden op 't oogenblik krachtige pogingen gedaan zijn muziek te doen uitvoeren. Om Amsterdam met zijn ongetwijfeld voor aanstaand orkest er toe te brengen Diepen brock's werk geregeld op te voeren, zullen de tegenwerkende krachen te niet gedaan moeten worden; dit zal alleen kunnen geschieden doorj het publiek in Amsterdam geregeld naar zijn werk te doen verlangen; en dit is weer alleen te bereiken door het publiek zijn werk te leeren kennen. Zoo zou te Amsterdam alles in een cirkel ronddraaien zonder op te schie ten. Gelukkig ligt Amsterdam dicht bij Haar lem zoowel als bij Utrecht. Ook de musici te Haarlem kunnen dus het hunne doen om Diepenbrock's werk meer bekend te maken. Amsterdam zal dan op den duur wel moeten volgen. Het Bestuur der Haarlemsche Afdeeling van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst deelt mede, dat in het as. seizoen vijf Kamermuziek avonden zonder verhooging van abonnementsprijs in den Stadsschouwburg Wilsonsplein zullen wor den gegeven, o.a. met medewerking van het Capet Kwartet met een Beethoven-programma en als noviteit het beroemde tweetal Aranyi-Grosz met een „Wiener Abend"-programma. De datums zijn als volgt vastgesteld: Woensdag 4 November 1925Het Parijsche Trio. Maandag 30 November 1925: Alma Moodie, Viool. Maandag 14 December 1925Aranyi-Grosz, Viool en Piano. Donderdag 4 Februari 1926: Capet Kwartet. Maandag 8 Maart 1926: Mevrouw Chailley, Piano. voor het winnen van nieuwe abonné's op het Schriftelijke aanbiedingen aan de ADMINISTRATIE OUDE RIJN 39, LEIDEN Telefoon 10773 Stoelen Banken Tafels Rustbanken Wandelstoelen v 0 üw stoelen Stkandstoelen Ligstoelen Badstoelen Nog maanden lang kan men In de vrife natuur genieten van onze algemeen bekende ge* makkelijke, sterke en sierlijke modellen. Billijke prijzen. Grootste keuze in Haarlem en verren omtrek. Spoedige aanschaffing aan bevolen wegens groote vraag. Dag. geopend van 8-12 uur en 1.30—8 uur. Zaterdags tot 9 uur. HOT Alle Tuinbenoooigdheden in voorraadBest en Billijk. KUNST- EN PLAATHANDEL LIJSTENMAKER VERGULDER ENCADREUR SMEDESTRAAT13 TEL.12072 SPECIAAL ADRES ZIJLSTRAAT 53 TEL. 11439 OVERVEEN Telef. 1617 BLOEMENDAAL Telefoon 22012 Streng concurreerende prijzen Voor de maanden MEI geef Ik 30 cent reductie JUNI 20 JULI 10 i1 per H.L. franco bergplaats LEVERING VAN ALLE SOORTEN HEESTERS AANLEG EN ONDERHOUD VAN TENNISBANEN Bloemendaalsche Straatweg 1, BLOEMENDAAL - Tel. 22242 OPGERICHT 1845 - COMESTIBLES - FIJNE VLEESCHWAREN VERWULFT 7 Opgericht 1819 - TELEF. 12155 Groote sorteering FIJN MANDENWERK - TUIN- EN SERRE-MEUBELEN N.B. Specialiteit in eigen gemaakte Reis- en Waschmanden, Fietsmanden, enz., enz. REPARATIE-INRICHTING Automobielen - Motorrijwielen Pension voor alle soorten huisdieren. Verschillende rashonden te koop HOUTVAARTPAD 206 post OVERVEEN Werkpl. Schapenplein, Woonpl. Rustenburgerl !4r Nassaulaan 60 HAARLEM Korte Xleverlaan 23 - Tel. 22299 - Boschlaan 7 AANBEVELEND, BESTELHUIZEN KLEVERLAAN 139, BLOEMENDAAL, Tel. 22444 BLOEMENDAALSCHEN WEG 265, OVERVEEN, TELEFOON 3816

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1925 | | pagina 4