9a
Houtsneden
a
Prima Belgische Anthraciet
ffarmoesstr. 2. Haarlem. Tel. 10387
f. I. SMIT
SSTELLING
Collectie
s en Films
AZIJN
JENSEN'S VAKKLEEDING is PRIMA
HENSEN'S PRIJZEN blijven LUG!"
1
WIJNHANDEL
WAARSCHUWING
N. VAN BAKEL
tegen concurreerende prijzen
Tan der Boon Wentholt
Stalling
RLEM
sGravesand,
ie, Steinlen,
Iwitz e. a.
Nu de duurte maar blijft dure
en de loonen zakken gaan
Vraagt de werkman vaak wanhopig
Waar haal 'k Vakkleeding vandaan?
HEN SEN brengt dan waarlijk uitkomst
want hij antwoordt op die vraag:
U
W
CQ
2
O
O
H
rn
echte MONTH NJJ. SCHOENEN
L FABER, Zn, KI. Houtstraat 10, HAARLEM
Brandstoffenhandel van
Automobielen
ORTHOPAEDIE
W, IJSSELMUIDEN
(GRAAF
UTSTRAAT 69
derijen door
in de Voorzaal
KLEURETSEN
eekeningen door
iren van artistieke
ten en het restau-
Schilderijen en
renten
i:n en afdrukken
23a HAARLEM
•ia»W ater
Het Nederlandsche
Actualisme.
Heeft niemand meer plaats?
Let wel op komt slechts naar Hensen
Midden in de Paarlaarsteeg
Want slechts Kensen is de firma
Waar men steeds het beste kreeg
Hensen is alléén gevestigd
Paarlaarsteeg (juist midden in)
Denkt er aan, maakt geen abuizen
Loopt niet bij een ander in.
DE EENIGE ITAL.
IN NEDERLAND
co
PO
alleen bij L FAS ER Zn. - KI. Houtstraat 10
SCHOENENMAGAZIJN - OPGERICHT1898
V olksgezondheid.
HAARLEM
Zomerkade 57 - Tel. 11516
Neem eens proef met mijn
12/15 Anthraciet, zeer ge
schikt voor kleine kachels
en vulhaarden
ElectroTechnisch Bureau
Lood- en Zinkwerkersbedrijf
Ventilatoren in alle prijzen
Electr. Haarden, Strijkijzers
Schemerlampen
1e Klas
Ruime
gelegenheid
STOEL's woninGBUREAU, BioemendaaischG meg I6i, noeieidaa
Concurreerend Adres
voor alle soort Ortho-
paedisch schoenwerk
speciale inrichting voor
schoenen naar maat
PRANKENSTR. 13
HAARLEM -- TEL 13534
luisd naar
nemer Lyceum
FOONNUMMER
?VEEN
ION 10404
iORRAAD
oon 10744
sspannen arbeid
bij vermoeienis,
rICTORIA-WATER
zich dra weer frisch
tafelwaters
t men dan al dra
toon: VICTORIA.
LAHNSTEIN
stemming te komen, willen zij niet opnieuw ge
raken tot inmenging der groote mogendheden.
Jleu schat aan de zijde der tegenstanders van het
tractaat de vermoedelijke kosten door Nederland
te maken om op den duur aan de verdragseischen
van België te voldoen op zeer hooge bedragen.
Van zeer bevoegde zijde is er op gewezen, dat
er gedurende de 4 oorlogsjaren van 19141918
volstrekt niets aan de Schelde gedaan is en dat
de stroom om zoo te zeggen zichzelf heeft geholpen
om op diepgang te blijven. Zeeland was vroeger
een reeks vrij kleine eilanden in een soort van
binnenzeedoor kunstmatig „fixeeren" van vaar
water door middel van kribben is de stroomkracht
en daarmede de natuurlijke diepte der Schelde
verder op te voeren, waarhij bovendien land is
aan te winnen, dat alleen Nederland ten goede
komt. Omtrent de kosten van alles wat door Neder
land te maken verbeteringen betreft moet eerst
eensgezindheid tusschen beide landen verkregen
zijn voordat de uitvoering daarvan kan worden
geëischt. Zou de Schelde op den duur verzanden,
dan ware een beroep öf op overmacht öf op den
Volkenbond gerechtvaardigd, welke de partijen
kan uitnoodigen hunne verdragen te herzien
Om de oppositie tegemoet te komen geeft de heer
D. in overweging bij aanvullend tractaat een limiet
van door Nederland te verrichten uitgaven vast
te stellen. Dat de tegenstanders van het verdrag
zich steeds op het standpunt stellen, dat Antwerpen
een „concurreerende haven" is en dat het dwaas
heid mag heeten voor een concurrent iets te doen,
geeft den schrijver deze juiste opmerking in de
pen, dat het verdrag juist is tot stand gekomen
omdat dezerzijds dat standpunt niet meer zou
worden ingenomen. Welk bezwaar is er, van Rotter
dam en Antwerpen op den duur elkander aan
vullende en dus steunende havens te maken, waarbij
rekening is te houden met Antwerpeu's betere
ligging voor het stukgoederenverkeer en Rotter
dam's betere ligging voor dat van massa-goederen
(granen, erts etc.); hij ziet de mogelijkheid in van
een belangengemeenschap. De schrijver eindigt
aldus: „Nederlandsche en Belgische staatslieden
hebben wijsheid aan den dag gelegd toen zij „leven
en laten leven" als liet grondbeginsel hunner poli
tiek aanvaardden. Van hen zal men niet kunnen
zeggen, dat zij de „balkanisatie" van Europa in
hunne landen wilden bevorderen. Nederland moge
doen wat recht is in zijne oogen en de gevolgen
met vertrouwen afwachten."
Tot zoover de heer Dunlop, wien men dankbaar
kan zijn voor zijn duidelijk en rustig betoog. In-
tusschen is het in niet geringe mate beschamend,
dat zulk een betoog hij ons nog nuttig en mis
schien zelfs noodig is. Wat is ten onzent het
roepen om eenheid der natiën, een Volkenbond,
een wereldrecht en dies meer anders dan wat de
Duitschers noemen „Korinthengefasel" (zwetserij
als waardoor bij de oude Grieken de bewoners
van Corinthië befaamd waren), wanneer hij de
eerste gelegenheid de beste dat iets gedaan kan
worden om onzerzijds den goeden wil te toonen,
dadelijk de ooren steil overeind worden gezet.
De vreemdeling is niet meer per se onze vijand,
gelijk in de oudheid werd aangenomen, maar per
se onze medemensch.
In het Handelsbld. van 19 Aug. Avondbl. komt
de heer R. W. J. den Tex tegen deze vingerwijzing
van den heer Dunlop in oppositie, o.i. met on
redelijke argumenten. Immers de heer D. heeft
niet art. 19 van het covenant van den Volkenbond
aangehaald om te betoogen dat de vergadering
van dien Bond zelfstandig tractaten tusschen twee
leden wijzigen kon. Het ev. verzanden van de
Schelde zou een onvoorziene gebeurtenis zijn, op
grond waarvan de Volkenbond ter vermijding van
twist in West-Europa de betrokken landen zou
kunnen uitnoodigen zich opnieuw met elkaar te
verstaan.
Men schrijft ons:
Een beweging zonder ruggegraat.
Deze week zal van „De Vaderlander", weekblad
voor nationaal-staatkundigen en -economischen op
bouw, Orgaan van het Verbond van Actualisten,
het 52ste nummer verschijnen, waarmede dus een
jaargang wordt afgesloten.
Bijna schreven wewaarmede de eerste
jaargang wordt afgesloten. Doch een gerechte
twijfel of de tweede jaargang wel ooit zal ver
schijnen, hield ons hiervan terug.
Hoe dit zij ons dierbaar Vaderland zou er
stellig niets minder wel door varen, als „De Va
derlander" ophield te verschijnen en het Verbond
van Actualisten aanstalten maakte om te verdwij
nen. Het aandeel toch, dat dit blad heeft in den
nationaal-staatkundigen en -economischen opbouw
van ons land, beperkt zich geheel tot den arbeid,
dien het drukken en verzenden ervan oplevert.
Verder beteekent dat aandeel niets. Absoluut
niets.
Wij lezen „De Vaderlander" geregeld. Maar wij
herinneren ons uit de laatste helft van den jaar
gang geen enkel oorspronkelijk artikel, dat
iets om 't lijf had.
Het aantal oorspronkelijke bijdragen is trouwens
in het laatste half jaar met de week verminderd,
en het gehalte dier bijdragen bovendien nog
met minstens 75gedaald. Voor 90°/0 bestaat de
inhoud tegenwoordig uitknipsels uit Handels
blad, Standaard en andere bladen. Alle knipsels,
waarin „rood" wordt neergehaald öf het Itali-
aansche fascisme wordt opgehemeld. Naar iets
origineels, iets Nederlandsch-actualistisch' zoekt
ge tevergeefs.
In het begin deed de beweging heel wat vree
zen of hopen, al naar ge 't neemt. Het eerste
nummer van „De Vader lander" werd plechtig aan
H.M. de Koningin opgedragen in een door den
Secretaris van den Centralen Raad, W. H. Snijders,
onderteekend artikel. En in de eerste nummers
van het blad kwamen ook wel bijdragen voor,
die waard waren gelezen te worden. Maar ras
verminderden zij zoowel in aantal als in gehalte.
Het peil der geheele beweging daalde snel. Ont
zaglijk snel.
Eerst ging de heer Snijders heen.
Toen de redacteur van „De Vaderlander", de
heer W. Lubberink.
„De Vaderlander" zweeg over heider heengaan.
Waarom
De nieuwe ster aan den actualistischen hemel,
de heer Jan Schouten, die daarna de redactie
van „De Vaderlander" heeft gevoerd en zelfs als
Kamereandidaat heeft gefungeerd, is ook al spoe
dig met de Noorderzon vertrokken uit de re
dactie tenminste en waarschijnlijk ook wel uit
de beweging.
„De Vaderlander" zweeg over zijn heengaan.
Waarom
In de N.R.C. lazen wij voor eenige weken een
berichtje, dat een zekere mijnheer Linzen, die ver
bonden is geweest aan de Nationale Arbeiders-
Organisatie, een stichting van het V. v. A„ naar
wij meenen te weten, een aanklacht had inge
diend tegen den heer Schouten wegens verduis
tering.
„De Vaderlander" heeft er tot dusver het zwij
gen toe gedaan.
De „pittige" actualist, die een tijdlang „De Va
derlander" gevuld heeft met zijn vernuftige bij
dragen over het wezen van het Actualisme en
ons daarin onder meer verteld heeft, dat dit we
zen bestaat in de daad, die jeugdige Redder
des Vaderlands, luisterend naar den schoonen
naam H. A. Sinclair de Rochemont, hij is
ook verdwenen.
„De Vaderlander" heeft er het zwijgen toe ge
daan.
Wie nu de redactie voert, is onbekend. Het
doet er ook weinig toe, nademaal het volstrekt
geen kunst en nog minder een verdienste is, om
een blad met anti socialistische en pro-fascistische
knipsels te vullen. Het speciflek-actualistische in
deze liefhebberij vermogen wij ook niet te ont
dekken. Mogelijk hebben wij de uitleggende arti
kels van monsieur Sinclair de Rochemont toch
nog niet met voldoende aandacht gelezen.
Aan het 51ste nummer van „De Vaderlander"
hebben wij die eer intusschen wèl bewezen. Het
is een onbetaalbaar nummer, dat 51ste.
Het opent met een artikel van een meneer uit
Italiëeen Hollander, die natuurlijk de Italiaansche
fascisten schoonwascht en de Italiaansche socia
listen zwart maakt. Een vrij onschuldige bezig
heid. Maar die daarna aan zijn Hollandsche broe
ders o.a. dit voorhoudt
„Er is moed voor noodig om het „Zwarte
Hemd" te dragen. Maar de Fascist denkt daar
niet aan. Hij trotseert alle gevaren, ziet den
dood kalm onder de oogen, omdat hij zich
bewust is te arbeiden aan de grootheid en
den bloei van het vaderland. Inplaats van
kleinzielig het Fascisme te bekritiseeren en
altijd met dezelfde thema's te komen aandra
gen, moest ieder de dappere fascisten bewon
deren, die hun leven opofferen voor de groote
nationale zaak."
Hallo, gij ex-redacteuren van „De Vaderlander",
mitsgaders gij, vernuftige uitlegger van het wezen
van het Actualisme, waar zijt gij? Is Uw ontzag
gelijke taak tot redding des Vaderlands nu, na
nog geen jaar, al volbracht? Wij zouden U zoo
gaarne bewonderen, „Uw leven opofferend voor
de groote nationale zaak", en dat hebt gij toch
immers in die keurige opdracht in het eerste n°.
van „De Vaderlander" aan H.M. .de Koningin be
loofd ook Waar z ij t ge nu
Ge hebt voortdurend gescholden, in bijna elke
bijdrage die Uw hand voor „De Vaderlander"
schreef, op de „baantjesgasten" in dienst van
S.D.A.P. en N.V.V., op de betaalde partij
leiders. Ge hebt hoog opgegeven van Uw geest
kracht, van wat Uw beweging zou doen; ge
hebt het Parlement bespot, eindeloos, tot verve
lend wordens toe waar zijt ge nu, gij mannen
van de daad, gij leiders van het Nederlandsche
Actualisme?
De een na den ander zijt ge verdwenen, om
onnaspeurlijke redenen. Mogelijk om kleine ruzie
tjes dat is specifiek-Hollandsch, hoor!maar
misschien ook wel ik durf het haast niet hard
op zeggen, maar ik waag het er toch maar op,
misschien ook wel omdat.(ik zeg het heusch
voorzichtig!) het V.v.A. financieel zoo weinig per
spectief meer bood
Er is nog meer moppigs in dat 51ste nummer
van „De Vaderlander".
Iemand die zich J. H. teekent, verheerlijkt op
de eerste pagina Mussolini om diens geweldige
arbeidskracht en -lust.
Best. Dit is tenminste blijkbaar een oorspron
kelijke bijdrage al is ze dan ook niet groot,
vergeleken met wat er dan tot en met pag. 7
aan on-oorspronkelijke volgt. Daar vinden wenög
iets origineels het eenige trouwens in het ge
heele nummer, behoudens dan de gezegde Musso-
lini-verheerlijking en de opwekking tot steun ver
leening aan de getroffenen door de stormramp,
die de geheele 8ste pagina beslaat(hoe actu-
alistisch-filantropisch, nietwaar, zoo maar een
hééle pagina daarvoor af te staan!). Dit tweede
origineele artikel is: een ingezonden stuk van
een Stadskanaalschen actualist. De man is blijk
baar zeer geestdriftig voor de actualistische „be
ginselen", maar even blijkbaar slecht op de hoogte
met de actualistische practijken. Wat geen wonder
ishij woont immers in Stadskanaal.
Deze broeder schrijft o. m.
„Naar aanleiding van een mededeeling op
de laatste bladzijde van „De Vaderlander",
no. 49, d.d. 31-7-'25, waarbij geestverwante
lezers worden uitgenoodigd hunne gedachten
„belangeloos" kenbaar te maken, veroorloof
ik mij, U beleefd het navolgende te doen toe
komen.
„Mogelijk, dat U plaatsing zou kunnen over
wegen.
„Twee dingen treffen mij in genoemde afle
vering le. het woord „belangeloos" in de
mededeeling. Is het dan zóó gesteld met ons
Verbond, dat wij de werkzaamheden, die dien
stig kunnen zijn aan de zaak van het Ver
bond, betaald zouden willen zien?"
Ja, mijnheer de Stadskanaalsche actualist, zóó
is het inderdaad gesteld met Uw verbond. Zoo is
het in ieder geval ermee gesteld geweest. Infor
meer U maar eens nader!
Wij gaan verder. Of liever de Stadskanaalsche
broeder gaat verder:
„Zou het ons geen genoegzame voldoening
zijn, indien wij er in mochten slagen, om de
oogen van ons volk te openen voor het steeds
meer dreigende gevaar van Socialisatie? Is
dan in ons Verbond niet vertegenwoordigd
het intellectueele deel van ons Volk, dat de
verdediging van zijn waarachtige belangen
beoogt? Laat toch eindelijk eens kracht uit
gaan van het Verbond!
„Het Nederlandsche Volk wordt niet door
drongen van het feit, dat in zijn midden een
nieuwe geestes-strooming zich baan breekt.
Het Verbond propageert niet en arbeidt niet
om zich uit te breiden; men bewerkt niet de
breede lagen der bevolking."
De Stadskanaler is toch nog zoo dom niet. In
elk geval heeft hij zeer juist opgemerkt, dat het
Verbond niets doet. Maar die opvatting dat
in het V. v. A. vertegenwoordigd zou zijn „het
intellectueele deel van ons Volk", die moet hij
toch nog even herzien. Zij is niet vleiend voor
zijn scherpzinnigheid. En zij getuigt bovendien van
een zekeren hoogmoed, die geen grond vindt in
de feiten. Bijv. niet in dit 51ste nummer van „De
Vaderlander".
Het slot van het ingezonden stuk van den Stads
kanaler is weer beter. Hem „trof de onderteeke-
ning van bijna alle artikelen met „A. v. A." En hij
vraagt: „Hoelang, medeleden, zult gij al dien arbeid
nog op de schouders van één man laten rusten?"
De opmerking is raak. Alleen is A.v.A. geen
man, maar een vrouw, n.l. „Ada van Arkel". Een
der weinige actualisten, voor wie wij na een jaar
lezens van „De Vaderlander" tenminste respect
hebben gekregen, aangezien zij zich v I ij t i g en
trouw heeft betoond.
Maar overigens.
Neen, na dit 51ste nummer is niets meer mo
gelijk. Stuur het aan H.M. de Koningin, Centrale
Raad (als gij tenminste nog bestaat) en vraag
ontheffing van de plechtige belofte, in het eerste
nummer gegeven. En laat het 52ste nummer van
„De Vaderlander" tevens het laatste zijn. Een
jaar, een héél jaarlang een blad te hebben
uitgegeven, 52 nummers, gedeeltelijk van 16, ge
deeltelijk van 8 pagina's druks gevuld te hebben
ten deele met de pen, ten deele (maar dan gróóten-
deels) met schaar en lijmpot, is voor het ruggegraat-
looze Nederlandsche Actualisme al méér dan genoeg.
R.
Wij betwijfelen of een onzer abonnee's het blad
„De Vaderlander" ooit heeft gezien en ook of een
hunner zich voor het lot van het Verbond van Actua
listen interesseert. Niettemin namen wij gaarne
bovenstaande bijdrage in ons blad op, omdat ze
afkomstig is van iemand die blijkbaar gesteld is
op een vreedzaam verloop van zaken in ons land,
eene voorliefde, die wel nagenoeg alle ingezetenen
van onze rustige gemeente met hem gemeen
hebben. Intusschen is het echte fascisme, dat in
Italië, een zoowel belangrijk als gevaarlijk tijds
verschijnsel. In ons land is het jongensachtig en
romantisch begonnen om onbetrouwbaar en fut
loos te sneven. Wij mogen elkander daarmede
gelukwenschen.
(Red. BI. W.)
bieden, die wende zich tot onzen Secretaris,
den heer G. Muys, le Hugo de Grootstraat
8, Amsterdam, die ook gaarne alle inlichtin
gen verschaft.
Het Bestuur van „Vacantia Huilen",
J. Th. F. SCHREUDER, Voorzitter.
H. A. SCHOLTZ, Vice Voorzitter.
G. MUYS, le Secretaris,
le Hug" tie Grootstraat 8.
J. KLOPPER, 2e Secretaris.
Dr. J. H. v. d. BEND, le Penningm.,
Sarphatipark 32.
K. v. d. BERG, 2e Penningmeester.
D. v. VLIET, Alg. Adjunct.
INGEZONDEN.
Welk een heeflijken zomer hebben wij dit
jaar. Bijna altijd door prachtig weder, zoo
dat kinderen den geheelen dag buiten kun
nen zijn. En toch nimmer heeft „Vacantie
Buiten" zoo weinig kinderen kunnen uit
zenden als dit jaar. Nauwelijks een vijftig
tal families boden zich aan, terwijl er meer
dan vijfhonderd kinderen zijn, die een ver
blijf buiten dringend behoeven. Zou men dit
heerlijke werk van Christelijke barmhartig
heid niet meer willen steunen1? Heeft nu
niemand meer plaats voor één onzer klei
nen? Ons goede land is zoo rijk aan gezonde
streken. Zijn er in Noord of Zuid, Oost of
West geen vriendelijke gastvrije fami
lies meer, die een „Vacantie-Buiten-Kind"
gedurende ten minste vier weken wil
herbergen? Men weet, het zijn alleen
zwakke kinderen, die wij uitzenden; kin
deren, van wie niet alleen de huis
arts op een verblijf buiten aandringt, doch
van wie ook de voor onze vereeniging keu
rende geneesheeren uitzending dringend
noodzakelijk hebben verklaard. Allen zijn
leerlingen van Christelijke Volksscholen in
Amsterdam en Rotterdam, van wie de hoof
den dier scholen een goed getuigenis hebben
gegeven omtrent hun karakter en gedrag
op school. Jaren achtereen heeft „Vacantie
Buiten" honderden van deze kinderen uit
gezonden door heel het land. Dan kwamen
de aanbiedingen in bij tientallen tegelijk.
Zouden we nu dit jaar zoo vele ouders moe
ten teleurstellen? Men bedenke toch hoe
versterking van gezondheid voor de-'.o zwak
ke kinderen beteekent verhooging van het
weerstandsvermogen. De neutrale vereeni
ging met hetzelfde doel zendt jaarV'jks dui
zenden kinderen uit, weliswaar tegen beta
ling, doch blijkt hieruit niet duidelijk hoe
de beteekenis voor het zwakke kind van
goede gezinsverzorging buiten de stad ge
durende eenige weken algemeer wordt ge
voeld? Zou onze Christelijke actie moeten
schipbreuk lijden doordat w:i alleen steunen
op de Christelijke barmhartigheid? Met
aandrang vragen wij: heeft niemand meer
plaats? Wiens hart hem dringt om hulp te
S3
Q OPGERICHT Ao. 1883
H—
Reguliersdwarstraat 74 - Te'efosn 47627
VRAAGT REIZIGERBEZOEK OF ONZE PRIJSCOURANT
Zonder MONTA N. R. V. WANDEL
SCHOENEN gaat men toch niet op
reis? Of lange wandeltochten te
ondernemen? Alsvorens voorzien te
zijn van de
welke verkrijgbaar zijn in hoog, laag, Bruin en Zwart
Let goed op adres en No. 10, wil men
verzekerd zijn de echte MONTA N. R.V. te
ontvangen, daar er een mindere soort in
den handel wordt aangeboden
Beleefd aanbevelend
TELEFOON 2896
Wat te doen om vliegen kwijt te raken
Nu we weer midden in de vliegenplaag zitten,
achten wij het nuttig in ons blad nog eens mede
te deelen, wat er gedaan moet worden om de
vliegen kwijt te raken.
Zorgt in de eerste plaats zooveel mogelijk, dat
ze niet in uwe woniug komen. Zooals gezegd, de
vliegen vermeerderen zich in mest- en vuilnis-
hoopen. Houdt deze daarom, zoo het ueenigszins
mogelijk is, van de omgeving uwer woning ver
wijderd.
En kunt ge een mest- of vuilnishoop niet uit
uwe nabijheid weren, zorgt dan tenminste, hem
elke week op te ruimen, en dekt de hoopen toe,
b.v. met plaggen of zoden. De larven der vliegen
hebben ongeveer tien dagen noodig om tot vlieg
te worden. Worden mest en vuil dus binnen de
