M. J. SMINK-BEUKERS
R.SMINK%™üJ.J.BEUKERS
EMSER'ZOUT
PEDICURE-MAniCURE KIMDERMUISVEST 33 TEL.10441
EERSTE HAARLEMSCHE BEGRAFENIS-ONDERNEMING
HET NATUURLIJK
NEDERL. OOST-INDIË
BEGRAFENISSEN -CREMATIES EN TRANSPORTEN
EIGEN ROUW EN VOLGAUTO'S
KINDERHUISVEST29-31-33 TELEFOON 10441
VOOR DE HUISVROUW
VROUWEN KRONIEK
SOCIALE VOORZORG
EEN BESCHAMEND
GETUIGSCHRIFT
ADVERTENTI
6. KLIMAAT.
Wij willen ditmaal ter afwisseling met de bevol-
kings-belangen bet klimaat bespreken.
Ons eilandenrijk ligt ter weerszijde van den
evenaar, zoodat het voor de hand ligt, dat wij er
een tropisch klimaat hebben.
De kenmerken van zulk een klimaat zijn: veel
zon en groote warmte, veel regen en groote voch
tigheid van den atmosfeer.
Het zal den lezer ook 'bekend zijn, dat men in
het tropengebied spreekt van een drogen en van
een natten moesson.
Nu moet men zich niet voorstellen, dat het in
den drogen moesson totaal niet en in den natten
moesson bijna voortdurend regent. Dit toch is
geenszins het geval. Wel komt het in den drogen
tijd soms voor, dat er in een paar maanden tijds
geen druppel regen valt, waarvan de gevolgen voor
mensch en plant hoogst onaangenaam zijn en waar.
in bijv. vele waterputten geheel opdrogen, maar
meestal valt er toch oo'k in die periode nog wel
eens een enkel buitje. Verder kan het in de natten
moesson veel en zwaar regenen, maar het zijn
„buien" en deze worden afgewisseld door vroolij-
ken zonneschijn, zoodat sombere Hollandsche da
gen, dagen achtereen zonder zon, ginds vrij wel niet
voorkomen. Maar de buien zijn er dan ook echte
„tropische buien".
In ons land valt per jaar gemiddeld ruim 700 mM.
regen en een bui van 30 m.M. is zulk een uitzon
dering, dat men die een „wolkbreuk" noemt. In
Indië echter is 30 m.M, maar een matig buitje; 100
m.M. telt mee, 200 m.M noemt men er een zeer
zware regen, maar plaatselijk zijn zelfs regens
aangeteekenid van 500 m.M. zegge een halve
Meter! in 24 uur tijds.
Men denke niet, dat wij met deze cijfers over
drijven.
Wij hebben hier voor ons liggen de regenwaarne.
mingen van een cultuur-onderneming in Pekalongan
(N. Java). Daar staat vermeld als gemiddelde over
4 jaren:
voor de maand Januari ongeveer 800 m.M.
voor de maand Februari ongeveer 900 m.M.
voor de maand Maart ongeveer 770 m.M.
dat geeft dus voor die 3 maanden een dag-gemid
delde van ruim 27 m.M. regen! Het jaargemiddelde
is daar ter plaatse ruim 6000 m.M. Dat echter dit
gemiddelde voor verschillende deelen van Indië
sterk uiteen loopt, moge hieruit blijken dat 'het
plaatselijk verschilt van 1000 tot 8000 m.M.
Zelfs op zeer kleine afstanden komen groote ver
schillen voor. Op de kale Oostkust van Billitom
(zoo groot als de prov. Noord-Brabant) valt ruim
2600 m.M., op de N. kust, die zeer boschrijk is,
3600 m.M. Trouwens in het oerbosch verdwijnt
soms het verschil tusschen een drogen en natten
moesson. 'Gedurende een jaar vertoevende in de
wouden van Borneo (op 3° N.B.), was daar de
langste periode van droogte slechts 3 dagen.
Wij spraken boven van veel zon en van veel
warmte. Inderdaad kan de zon ginds onbarmhartig
op de hoofden branden en het is niet te verwonde
ren, dat onze soldaten, die zich soms zeer kern
achtig weten uit te drukken, den zon wel eens zeer
oneerbiedig betitelen met den naam van „koperen
ploert".
In de lage landen ligt de schaduwtemperatuur
's morgens vroeg reeds nabij 74 graden en loopt
in den namiddag op tot ver boven 90. Mocht als
uitzondering de ochtend-temperatuur eens 65 gr.
bedragen, dan loopt men uit ongewoonte te
rillen van de kou. Onder invloed van den zeewind
kan de avond- en nachttemp. dalen tot ongeveer
70 gr., maar ook hierbij is van veel invloed of men
al of niet in boschrijke omgeving zit. Is het terrein,
waarover de zeewind ons bereikt, onbegroeid en
zandig, dan is dit overdag zoo gloeiend geblaakt,
dat ook de avondzeewind ons sterk verhit om-
wuift. Zoo is in Batavia en Soerabaya in den dro
gen tijd, de nachttemp. veelal ver boven 80 graden.
Om de warmte te ontloopem trekt men zoo mo
gelijk de bergen in, om er „een koude neus" te
halen. Reeds op geringe hoogte is een sterke af
koeling in de eerste avonduren merkbaar. Op
Tosari en op het Diëng-plateau, beide op ruim 6000
voet hoogte, daalt de nachttemp. als regel tot on
geveer 40 gr, en somwijlen vindt men er des mor
gens de plasjes lichtelijk toegevroren.
Dat in een land, waar zóó veel regen valt en
waar de zon zóó brandend gloeit, de lucht sterk
met waterdamp bezwangerd is, ligt wel voor de
hand. Toch voelt men op open terrein niet die
drukkende warmte, die men hier in een broeikas
waarneemt en die men ook ginds voelt in de dichte
oerbosschen, met hun van water doordrenkten mos
bodem.
Gevolgen van de overmatige vochtigheid zijn,
om er eenige te noemen, dat zout in een open
zoutvaatje binnen 24 uur tot pap is geworden, dat
sigaren open bewaard na dien tijd ongeveer tot een
knoop zijn te draaien, dat alle leder snel beschim
melt, dat boekwerken en gelijmd hout (klokken en
schilderijlijsten) spoedig uiteen vallen en dat piano's
niet bijzonder voor Indië gemaakt soms bin
nen enkele maanden onbruikbaar worden.
Ik stip hier aan, dat Tosari den gunstigen roep
heeft, dat het er droog is en dat daar de sigaren wél
goed blijven.
Toch zit men daar, en ook elders in de berg
streken, 's nachts en zelfs overdag vaak in de wol
ken verscholen. Op Tosari moet men niet zelden
het tennisspel enkele minuten onderbreken tot
zoo'n wolk weer .voorbij is. Elders, op een thee-
land op 5000 voet hoogte, kwam het 's middags
ongeveer half 5 vaak voor, dat tijdens de thee op
de veranda, op het signaal ,,'berg je" een ieder iets
van de theetafel mee naar binnen pakte om nog
juist in tijds de opkomende mist te ontvluchten.
Mist in de lage landen behoort tot de groote uit
zonderingen. Toch heb ik op een der rivieren van
Borneo eens een half uur met onze boot stil ge
legen, wijl men door de mist geen hand voor oogen
zien kon.
Ik kom nog even terug op den zon, In de stre
ken langs den evenaar gaat de zon, met verschil
len van slechts eenige minuten, 'het geheele jaar
door op om 6 uur 's morgens en onder om 6 uur
's avonds. Waar de zon zoolang hij aan den he
mel staat zoo onbarmhartig kan branden, is dit
wel als een voordeel te beschouwen en maakt dit
oo'k een groot verschil met een bijzonder warmen
zomerdag in ons land, wanneer de zon zeventien
uren of langer aan het firmament staat. Wanneer op
zoo'n dag hier een tropische hitte heerscht (ook
wij kennen de 96 gr. in de schaduw, die dezer dagen
als uitzonderlijk hooge temp. voor Batavia werd
gemeld) snakken wij naar het uur, dat de zon ein
delijk ter kimme gaat.
De schemering duurt in Indië slechts kort, hoe
wel men niet moet gelooven, dat de heldere dag
plotseling overgaat in de nacht.
Van de nacht sprekende, moet ik nog even roe
men de prachtige Indische maannachten, wanneer
de bijzonder helder schijnende maan in een betrek
kelijk licht gekleurden blauwen hemel, zijn zilve
ren licht doet vallen op de Indische palmboomen,
waarop door de harde, gladde geaardheid der
blaren die stralen honderdvoudig worden weer
spiegeld. Zoo'n tropennacht is schitterend!
TARWE UIT INDIE.
Waar de Nederlandsche bodem
Onvoldoende koren geeft,
Voor het groote aantal monden,
Dat men hier te voeden heeft,
Moeten wij dus telken jare
Door een grooten graan-import
Zorgen, dat niet in ons landje
Hongersnood geleden wordt.
Maar het hedendaagsche Rusland
Is voor ons geen voorraadschuur,
En het graan uit 't verre Westen,
Was den laatsten tijd steeds duur;
Daarom is het ons een vreugde,
Nu de pers ons mededeelt,
Dat men in ons eigen Indië
Móóie tarwe heeft geteeld.
Dit geeft ons de stille hope,
Dat, indien ooit mocht geschiên,
Dat de andre bronnen drogen,
Indië ons hulp kan biën.
Knoopt steeds nauwer dus de banden
Tuschen ons en Indië aan;
'Heerlijk brood, uit Indisch koren,
Zal hier eens op tafel staan.
voudige manier dus om een goed ei van een duf
te onderscheiden.
U kunt Uw zakdoeken veel vlugger, met minder
moeite, wasschen, als U ze een nacht in het water
laat staan, waarin een handvol zout is opgelost.
Gaat U strijken? Veel gesteven goed? Hou dan
een stukje kaars, in een neteldoeksch lapje bij de
hand. Als U daar de bout af en toe over 'haalt,
zal het nooit blijven kleven op het goed.
Een zwartgebrande braadpan moet met koud wa
ter, waarin een flinke hoeveelheid soda, opgezet
worden. Dan langzaam aan de kook brengen.
Heeft U houtasch bij de hand dan kam dit prach
tig helpen om de boel schoon te krijgen.
Gooi nooit Uw aardappelschillen in den win
ter weg. Laat ze goed drogen, dan kunt U ze
uitstekend gebruiken, om de kachel aan te ma
ken, in plaats van houtjes.
Moet U uw linnengoed merken? Maak het dan
nat in koud water, waarin wat stijfsel is opgelost.
Laat het goed drogen en strijk de plek, die U
merken wilt. Op de gladde oppervlakte kunt U
dan makkelijk schijven.
■Linoleum moet niet te veel gedweild worden.
Dat is er niet goed voor. Een theekopje vol petro
leum bij het water, waarmee we dweilen, is een
best imi'del om het linoleum goed te houden. Het
geeft meteen een glans, terwijl we geen geva r
loopent uit te glijden.
Een midel om te voorkomen dat zich stof ach
ter de schilderijen vastzet, is, een klein stukje
kurk achter tegen de 'benedenhoeken van de
schilderij te bevestigen. De schilderij hangt dan vrij
van 'den muur, zoodat er geem stof achter kan
blijven zitten. H u i sv rouw.
draagt geen sluier en heeft dus recht op een mantel
van wit velours de coton, afgezet met wit vossen-
of konijnenbont. Nummer twee draagt een sluier,
geen grove en weinig smaakvolle kanten ulster,
zooals men den laatsten tijd wel ziet, maar een fijne
tulle sluier, die buitengewoon mooi staat bij het
eenvoudige japonnetje van witte mouseline de soie.
De japon is recht, terwijl van voren een ruim stuk,
een z.g. tablier, is opgezet en afgezet, evenals de
bovenmouwen, met
bloemen, als rozen, jasmijn en oranjebloemen. De-
worden dan ook het beste belicht door ter zake
deskundige personen.
Gelukkig, dat op dit terrein deze voorlichting
niet ontbreekt. Zoo heeft eenigen tijd geleden een
commissie, ingesteld door den Nationalen Vrou
wenraad van Nederland, een rapport uitgebracht
over het .vraagstuk van de moederschapszorg.
Wat de wijze van de zorg aangaat, kwam de
commissie in de eerste plaats tot de conclusie, dat
„selfhelp" hier geboden was. „De moederschaps
zorg" aldus 't rapport, „is in eerste instantie een
zaak van het gezin. De steun aan economisch-
zwakke moeders blijve voor zoover noodig
in handen van het particulier initiatief, daarbij ge
steund, gecontroleerd en zoo noodig aangevuld
door de Overheid.
Er home een beter organisatorisch verband tus
schen allen arbeid, door het particulier initiatief
en de Overheid op dit terrein verricht."
Met den grondslag van deze hulp zullen de
meesten het wel eens zijn. Door vooral de moe
derschapszorg te maken tot een zorg van het ge
zin, wordt datgene, wat op dit terrein reeds door
het particulier initiatief tot stand gekomen is, uiter
mate versterkt. De hulp van de Overheid, wij
merkten dit reeds meermalen op, moet in de eerste
plaats aanvullend en regelend zijn. Zoolang de
particuliere zorg voldoende in de behoefte voor
ziet, blijve Overheidszorg achterwege.
Als verklaring van het begrip moederschapszorg
zegt de Commissie:
„Onder moederschapszorg in het algemeen wor
den gerekend alle maatregelen, welke ten bate van
de aanstaande moeder worden genomen, d.w.z.
zoowel de verloskundige hulp als alle soorten van
voorlichting en steun, die in het belang van de
moeder en haar kind worden verstrekt, hierbij in
begrepen de directe en indirecte steun in geld."
Als maatregelen om daartoe te geraken geeft de
Commissie een viertal groepen aan. Deze omvat-
ten in de eerste plaats de opvoeding tot moeder,
een ge or uu e ran van <j<jor mjddei van cursussen. Daarnaast de wette-
i lijke maatregelen, die a.s, moeders verbiedt in be-
z bloemenversiering komt op den sluier voor. werkplaats en fabrieken door te
brengen. In bepaalde industrieën zou zelfs 't ar
beiden voor vrouwen geheel verboden moeten
De derde japon is van heel zuiver wit velours de
soies, met witte bontgarneering, bij voorkeur mara- 1
bout, 'dat niet zoo buitensporig duur is. En ten
slctte, voor het trouwcostuumpje, dat men toch
maar eens in het leven hoopt te maken of laten
maken, tast men allicht wat dieper in de beurs (van
vader of moeder). Dat weet uit eigen ondervinding
MADELEINE.
RECEPT.
Voor 6 personen, Deensche rijst.
W'e nemen l1/ 'kan melk, 2 ons rijst, een klein
ons suiker, 1 ei, 11/2 ons bitterkoekjes en wat
zout. Op de gewone wijze koken we eerst rijste
brij. Deze wordt met de suiker, de eierdooier en
het stijfgeklopte eiwit vermengd. Deze massa nu
leggen we, laag om laag, met de bitterkoekjes in
een vuurvast schoteltje, waarbij we zorgen, dat
de onderste laag uit bitterkoekjes bestaat. Daar
na laten we het schoteltje in een matig warmen
oven rijzen en bruin worden. Het moet dadelijk
uit den oven op tafel gebracht worden. Bereidt
men het zonder eieren, dan moet het onderste
laagje uit rijstebrij bestaan.
worden.
In de derde plaats wijst de Commissie op de
medische hulp, het stichten van klinieken, rust
huizen en toevluchten voor kraamvrouwen, de wijk
verpleging, consultatiebureaux voor zuigelingen enz.
Ten laatste wordt gewezen op de noodzakelijk
heid van geldelijken steun ten 'behoeve van aan
staande moeders (en van moeders). Verzekering
zou hier goede diensten bewijzen.
Van economisch standpunt is moederschapszo'g
belangrijker dan wel vermoed wordt. Immers éin
goede zorg van moeders en zuigelingen voorkomt
dikwijls de latere invaliditeit van arbeiders en
komt dus ook aan handel en industrie ten goede.
Kerstgebakjes.
Duizende huisvrouwen, in ons landje en daar
buiten, loopen in deze dagen te piekeren over
het feestgerecht, dat zij met Kerstmis zullen be
reiden, om de huisgenooten te verrassen. Mag ik
U een handje helpen? 'Neemt U eens de echte En-
gelsche kerstgebakjes. Daarvoor heeft u in de eer
ste plaats noodig een half pond bloem en bijna
ecm ons boter en wat water. Voor het vulsel moet
men de volgende ingrediënten nemen: een ons
rozijnen, een ons krenten, samen een ons sucade
en snipers (het meeste sucade), een ons niervet,
een pond zure apelen, een klein 'ons suiker, ge
rapte schil van een citroen en het sap van twee
citroenen, 1 theelepeltje gemberpoeder en een
zelfde hoeveelheid gestampte kruidnagelen. Het
meel zeven we in een 'kom, 'doen er de boter bij
en hakken dit door elkaar, tot het zoo fijn als
broodkruim is. Vlug en luchtig roerend doen we
er zooveel water bij, dat het deeg als een stevige
bal aan elkaar hangt. Deze rolen we op een met
meel bestoven plaat tot een dunne lap uit. Dit is
■nu slap geworden, waarom wij het een half uur
onder een vochtigen doek laten rusten. Het nier
vet wordt gewasschen (velletjes er af halen) net
als de krenten en rozijnen en de kii vieren gesne
den zuren appelen. 'Dit ales wordt met de sucade
tot een fijn mengsel door elkaar gehakt, waar
na we er de suiker, het gemberpoeder, de ge
stampte kruidnagelen, 'de citroenschil en het ci
troensap door roeren. Alles is nu voor het bak
ken gereed. Een stuk of 25 zandtaartvormpjes
voeren we met het 'deeg, vullen ze met een
beetje van het vulsel, dekken dit weer toe met
een laagje deeg, waarbij we de randen flink op
elkaar drukken. Dan gaan de vormpjes op een
bakblik in een matig warmen over, waar ze licht
bruin en gaar gebakken worden, hetgeen ongeveer
20 minuten duurt. Dan uitstorten. En heeft U er
de gelegenheid en 'den tijd voor, bewaar ze dan
eerst een paar dagen in een trommel, voor U ze
aan de huisgenooten of vrienden voorzet.
Dingen, die een huivrouw moet weten.
De geraspte schil van citroen of sinaasappel
geeft niet alleen een fijne geur aan alerlei gebak,
maar voorkomt tevens 'het oudbakken worden.
Wil U weten of een ei goed is, voordat U het
kookt? Leg he t dan in het water. Als het dikke
einde boven drijft, is het niet versch. Een een
WINTERBRUIDJES.
Deze week is gewijd aan de wmterbruidjes, de
jonge vrouwtjes, die voor 'den dag, die de geluk
kigste van haar leven moet zijn, een schitterenden
winterdag kozen, als de prikkelende winterlucht
de wangen rood verft, of wanneer de zachte witte
sneeuwvlokken een donzen tapijt legden, waarover
het bruidje den weg naar het huwelijksleven be
treedt. Op 'het eerste gehoor klinkt het vreemd
wanneer iemand beweert, dat de winter een zeer
goed tijdstip is, om in het huwelijksbootje te stap
pen. Immers, over het algemeen hoort men als
ideale huwelijikstijd de lente noemen. 'De lente, niet
waar, als alles groeit en bloeit, enz. Zeker. Maar
voor het vestigen van een eigen haard, een eigen
gezin, een eigen huis, kijk, daar is de koesterende
gemoedelijkheid van den winter toch veel idealer
voor. Want in den winter, dan brandt inderdaad de
eigen haard, dan noodt de gezellige huiskamer, met
'haar gouden lamplicht en zoetjes snorrende kachel
of haard tot thuisblijven, dan wenkt de zoete inti
miteit van het eigen „home". Wanneer men het zoo
bekijkt, dan geloof ik dat velen mijner lezeressen,
ook de oudere, wier „gelukkigste dag des levens"
al eenigen tijd achter haar ligt, het met mij eens
zullen zijn, dat de winter wel een goed tijdstip is,
om den „eigen haard" te bouwen, om het nieuwe
leven, het gezinsleven te beginnen.
En dan komt de vraag, wat zullen de winter-
bruidjes dragen? In de eerste plaats zou ik dit wil
len opmerken ,laat de eenvoud zegevieren. De hu
welijksdag, die, naar wij allen hopen, het begin zal
zijn van vele gelukkige dagen, is toch ook een ern
stige dag. En laten wij ook bedenken, dat de
mooiste versiering, van het 'bruidjebestaat in haar
jonkvrouwelijke frischheid en het gelukkige lachje,
om haar mond. De eerste van de drie jonge meis
jes, die den grooten stap op onze teekening gaan
doen, draagt een eenvoudige japon van witte crêpe
•de c'hine, gegarneerd met zes stukken (voor en
achter drie) witte kant, die ruim zijn aangezet. Zij
MOEDERSCHAPSZORG.
De gecompliceerde samenstelling van ons maat
schappelijk leven brengt noodzakelijkerwijze ook
mede een bescherming van de economisch-zwakke.
ren. De samenstelling toch is nu eenmaal van dien
aard, dat er zoo langzamerhand groepen van per
sonen ontstaan zijn, die economisch nu niet tot de
sterkeren gerekend kunnen worden. Groepen, die
steun of hulp noodig hebben, willen zij maatschap
pelijk staande blijven en in den harden bestaans-
strijd niet ten onder gaan.
De grens voor deze groepen is niet altijd gemak
kelijk te trekken. Wanneer iemand door eigen
schuld, door luiheid, laksheid, onverschilligheid
enz,, eigen bestaan in den grond boort en dan maar
aanklopt bij particulier of overheid, dan ligt het
voor de hand, dat men eenerzijds wel met een
economisch zwakke te doen heeft, maar ander
zijds toch ook niet verlangen kan, dat zoo iemand
maar vegeteert op kosten van medeburger of Staat.
Als overgangsmaatregel kam zoo iemand dan wel
de helpende hand geboden worden, maar hoofd
zaak zal dan toch moeten zijn, dat zoo iemand in
de eerste plaats leert inzien, dat hij, wil hij eten,
eerst zal moeten ieeren werden. Het a'truisme, ook
op maatschappelijk terrein, zal nimmer mogen lei
den tot het kweeken van luiaards en lediggangers.
Wat een gezond bedrijfsleven noodig heeft, is vóór
alles menschem, die door krachtigen, energieken ar
beid dat bedrijfsleven in stand helpen houden.
Onder economisch zwakkeren verstaan wij dan
ook in de eerste plaats die individuen, die door
omstandigheden', buiten hun wil en wenschen om,
voor korteren of langeren tijd niet in staat zijn
in hun onderhoud te voorzien. Dat dezulken ge
holpen worden is iets wat vanzelf spreekt. De
groote vraag is nu maar, moeten zij zelf, door ver
zekering, daarin voorzien, of moeten particulieren
of zoo noodig de overheid daarin voorzien. Een
vraag waarover veel getwist wordt en waarover
wij ook reeds een enkele maal schreven.
Onder de economisch-zwakkerea worden in den
laatsten tijd ook gerekend de vrouwen, die door
handen- of geestesarbeid in hun levensonderhoud
helpen voorzien en die daarin onderbroken worden
door het moeder worden.
Dit vraagstuk is nog van betrekkelijk recenten
datum. Een tiental jaren geleden b.v. was deze
kwestie nog niet aam de orde en was het een zeld
zaamheid in tijdschriften daarover een artikel aan
te treffen. Maar in de laatste jaren is dit sterk ver
anderd en thans treft men niet alleen im tal van
bladen artikelen over deze aangelegenheid aan,
maar is dit vraagstuk zelfs een programmapunt ge
worden van verschillende politieke partijen.
Een gevolg daarvan is, 'dat deze kwestie wel
een weinig vertroebeld is, daar zooals het met
veel algemeene en politieke aangelegenheden gaat,
tal van z.g. deskundigen opdoemen, die over de
zaak eeni eigen oordeel hebben, doch wier be
voegdheden om te oordeelen vaak beneden die
van een kwakzalver blijven. Vraagstukken als dit,
tot zulke excessen komt de overheid
De „goede oude tijd" is voorbij, toen im een be
drijf de patroon al zijn arbeiders 'bij name kende
en op de hoogte was van hun familieomstandig
heden. Met de vlucht, die de industrie nam, kwa
men de zorgen van de specialisatie em het gemoe
delijke in de onderlinge betrekkingen moest w<l
verdwijnen. Voorts werden de arbeiders naar men
het noemde: bewust en hierin lag de kiem opge
sloten van de latere verhouding, gelijk wij deze
thans kennen, van in den grond der zaak eigenlijk
eenigszins vijandig tegenover elkaar staande par-
tijen. Gelijkgerechtigd heetten ze nog niet dadelijk,
maar wel voelde men al spoedig een tegenstelling
van belangen, alsof de eene partij slechts alles naar
Zich wilde toehalen en de andere voortdurend het
slachtoffer was van sluwe berekening. In vele ge
vallen was dit inderdaad 'het geval en ook nog
heden ten dage zouden er voorbeelden van aange
haald 'kunnen worden maar daarnaast zijn er ilch-
tende uitzonderingen op dezen met te groot genot
als algemeen gestelden regel.
Het gebruik van machines in de nijverheid, de
steeds verder voortschrijdende industrialisatie heb
ben gezamenlijk met de politiek ontwakende drif
ten de groote wijziging gebracht, waarop in de
eerste regels is gezinspeeld. Men kan zulks be
treuren, maar het feit moet aanvaard worden als
niet meer te veranderen en misschien is het ook
wel beter zoo: de azbeiders'bescherming liet in
dienzelfden „goeden ouden tijd" al zeer veel te
wenschen over. De machinale vervolmaking der
bedrijven deed steeds dringender de behoefte ge
voelen aan een macht, welke regelend kon optre
den en wetten voorschrijven ter bescherming van
den arbeider tegen de gevaren, waaraan zijn arbeid
hem bloot stelt. De inmenging van den staat in
arbeidsvraagstukken werd een noodzakelijkheid,
waarvan thans wel een ieder overtuigd kan heeten.
Maar al wordt dit grif toegegeven, met de aan
vaarding van dit mensc'hkundig alleszins toe te
is alleon verkrijgbaar
in vierkante glazen fla
cons. Prijs per flacon
F 1.20
beginsel was tevens de d
koor te ver gedreven bemoeizuch
ieleidelijkheid eerst breidde de
erkgever op sociaal terrein
fveneroenten daarna gingen er e
meepraten en weldra kwam
er dat met volkomen negatie
lamenteele beginselen van een
het bedrijf 'de staat Zich i
hoor te schrijven, waarnaar de 1
gedragen. Hebben wij het n
ergste crisis-periode na den
s bij de beoordeeling van
fverwerkvergunning de ministe
zulks te weigeren, met de:
verkregen order (veroverd
nzicht en gebruikmaking van
naar verdeeld moest worden o
genten, die veel werkloozen oi
hadden? Overigens moreel nog
Het is een booze herinnering
[tijden, maar tot zulke excessen
vanneer zij door welk mot
venhaar eersten en uitsluite:
gn het arbeidsvraagstuk slecht
[lijnen te trekken, voorzorgen 1
deugdelijke arbeidsprestatie ii
digheden en alleen uitwassen
Lijn voor ons land, gelukkig, a
l'bleven voor proefnemingen a,
Ibeerde, 'dat de staat het zelf r
bedrijven niet van operib
hebben ook nu nog van die h<
de practijk nog niet hun
krachtig protesteerden. Natui
niet de arbeidswet, want deze 1
onbuigzame bepalingen ge
lieverd, welke een 'herleving v
Idustrie ernstig belemmerde. VI
[blik voor den geest staat, is c
|wet.
Ook hier verdient de grol
[stemming. Het moet inderdaad
[men, dat hetzij door werkstal
[sluiting het economisch e
[wordt, het sociale leven uit zij
I bemiddeling, welke de wet voi
[gevaren voor de gemeenschap
al neemt men den kring van de
[trokkenen klein, de ellende n
Izulk een conflict wettigt het i
j lenden z'in van een buitenst:
doende macht is bekleed om
te verleenen, als zijn persoo
I trouwen inboezemt. De wet e
en aangenomen in een period
wen heel weinig sprake was,
gezindheid van den werkgev
in een ethischen zwijmel, w;
18 cent per regel, bij contract t
Irijke korting. Kleintjes: Vraag en a
Huur en Verhuur, Koop en Verkot
11—5 regels 60 ct., elke regel meei
uitsluitend bij vooruitbetaling,
onder of naast den tekst speciaal
REDACTIE van
„Het Bloemendaalsch Week
p.f.
DE LEIDSCHE UlTGEVf
MAATSCHAPPIJ
Exploitante van
„Het Bloemendaalsch Week
p.f.
DRUKKERIJ T. TIMM1
Drukker van
„Het Bloemendaalsch Weel
p.f.
De VERSLAGGEVERS
MEDEWERKERS va
.Het Bloemendaalsch Weel
p.f.
De COLPORTEURS
REIZIGERS van
„Het Bloemendaalsch Wee
p.f.
Fa. GRAS SPOO
v.h. Joh. J. van Kemp
Behangers en Stoffeer
A. G. POST
Wagenmaker en Carouss
Verbindingsweg 53
wenscht zijn geachte Cliër
Gelukkig Nieuwjaar.
Bloemendaal, 1 Januari
KENZEN'S RIJWIELHA
wenscht zijn geachte Clië
Begunstigers een Gelukkij
Bloemendaal, 1 Januari
O - wuuilUVI
Met dankzegging voor I
kende zijn geachte Cliëi
