HUMOR IN WOORD EN BEELD
DE BEROEMDE FRANSCHE ZIN
TOT STIL OPPOTTEN EN SPAREN
HAARLEM
I VERR1
BijH*M.'s en Prii
25-jarig Huw<
20ste JAARGANG
VOLKSGEZONDHEID
*ci
UITGAVE DER
hoofdadministrati
de genestetweg 2:
adres van den pla
Bijkantoor BLC
der inspanning in hun waakzamen schoot millioe-
nen toegeworpen krijgen, zonder dat daar eenig
gemeenschapsbelang van beteekenis tegenover
staat. Men begrijpe ons goed. Wij gunnen in het
algemeen niet aan eene hier onbekende speculan
ten-firma van welke nog niemand ons in dit ver
band iets goeds heeft weten te vertellen, maar wel
aan de Erven Van der Vliet, omdat zij nu eenmaal
„van de familie" zijn, alle millioenen welke zij
zich rechtsgeldig kunnen eigen maken. Maar het
geldt hier het belangrijkste zandwoongebied in de
belangrijkste streek van ons overbevolkte land, een
gebied, waarop de gemeenschap reeds lang in een
of anderen vorm beslag had moeten leggen ten be
hoeve van zich zelve, en nu lijkt het ons zelfs in
dezen eigenaardigen tijd er wel een al te ongelijke
verdeeling van lusten en lasten, eenerzijds dit ge
bied reeds bij voorbaat te ontlasten en aldus te
maken tot nog heftiger begeerde prooi van toe
komstige speculatie, anderzijds de meerderheid
van onze menschen, middenstanders en kleine mid
denstanders, een troep ploeteraars, met malaria en
kikkerdril in den modder te laten huizen, waar zij
slapelooze nachten hebben vanwege hun hooge
belastingen. Oudtijds was de overheid zij 't koning
of parlement, daar om te zorgen dat de verdeeling
van lusten en lasten gelijk bleef, in den zooge-
naamden nieuwen tijd die een verslechterde oude
is, heeft de overheid, vooral na den oorlog, haar
stuur verloren. Dat hier particulieren naar het
stuur grijpen om het over te nemen is zeer beden
kelijk. Wat dit belangrijke punt betreft, trouwens
niet alleen op dit punt, wreekt zich het gemis aan
gemeenschapszin bij het college van B. en W- Wie
zegt: „zaken zijn zaken", is geremd in zijn ver
mogen tot onderscheiden van zaken van de ge
meenschap en zaken van particulieren en geroepen
tot behandeling van de eerste zal hij noodzakelijk
eens dupe worden van degenen die zich uitsluitend
op eenzijdig particulier standpunt stellen en daar
door veel scherper zien en die de gemeenschap
slechts beschouwen als een groot lichaam, waarva»
kan worden geprofiteerd.
Misschien vindt de lezer het aangenaam de
concept-overeenkomsten ook nog verder samen
eens door te loopen.
In A a.l. 3 wordt eenigszins zonderling gesproken
van „een zooveel dichtere bebouwing als mogelijk
is" en welke d'e Raad, gehoorzamende aan onzen
nieuwen wetgever (den raadsman der Amsterdam
sche firma) zal hebben toe te laten. Waartoe die
vreemde formule? dichter dan vlak naast elkaar
kunnen huizen niet worden gebouwd, maar laat
men dan ronduit zeggen: de Raad moet zich reeds
bij voorbaat binden aan 't hier toelaten van stede
lijken bouw.
Verderop wordt gesproken van een woning
„slechts bestemd om te worden bewoond door één
gezin"; maar waarborgt dit iets omtrent het ge
bruik?
In art. 2, de Vrijheidsbonders wezen er op en
ook de heer Hogenbirk deed dit reeds in de laatste
raadsvergadering, wordt de bijdrage der Erven Van
der Vliet in de kosten van aanleg van leidingen
tot 80.000 beperkt, ook al moest een en ander
later tonnen blijken te kosten.
Wat beteekent de uitdrukking in datzelfde arti
kel, dat op „enkele" plaatsen de gelegenheid
„besta" voor het maken van putten en riolen (niet
voor faecalien-afvoer!), waartoe de exploitant he-
benoodigde terrein moeten geven?
Wat beduidt de uitdrukking: „minder gunstige ge
meentelijke verordeningen en bepalingen"? Welke
maatstaf is hier aan te leggen? En wat in 's hemels
naam is ,,'n minder gunstige behandeling vanwege
Bloemendaal"? En wie bepaalt dit en alweer naar
welken maatstaf? Een heerlijke bron van chicane's,
klachten, ruzie's heeft de raadsman der Amster
damsche firma hier ter tafel gebracht.
Wat de autobussen-questie met name de betee
kenis van de wet van 1880 betreft, zijn B. en W.
en hunne raadslieden blijkbaar niet op de hoogte.
Niemand heeft concessie noodig om met een an
der vervoermiddel dan een, dat op spoorstaven
loopt in Nederland te rijden, waar hij wil. Wel
heeft de Hooge Raad, omdat van deze vrijheid op
tal van plaatsen een te ruim gebruik werd gemaakt
er op gevonden, dat de gemeentebesturen 't in-
en uitlaten van reizigers aan banden mochten leg
gen, maar tot dusver heeft nog niemand een auto
busdienst kunnen beletten, waarbij de reizigers in-
en uitgelaten werden op een particulier stukje
grond.
En dat is dn ons geval maar goed ook; want
B. en W. zouden willen dat wanneer de Erven Van
1 der Vliet de concessie wenschen, zij die 3 jaar
kunnen bezitten en ongebruikt laten liggen (zie
artikel 7). In art. 9 is sprake van het verhuren van
het strand d'oor de gemeente Bloemendaal; ook
uit deze bepaling blijkt, dat in dit stuk niet iemand
aan het werk is geweest, die met Noord'hollandsche
toestanden op de hoogte is; men kan alleen iets
verhuren wat men of zelf eigendom of vrucht
gebruik heeft of van een ander in huur of gebruik
heeft met het recht van on'derhuur; dit nu is met
het aan den Staat der Nederlanden behoorende
Noordzeestrand niet het geval. Blijkbaar hebben
bij de raadslieden der Erven Van der Vliit en de
Amsterdamsche firma eigenaardige gedachten ge-
heerscht omtrent de waakzaamheid en de gevat
heid' van den Bloemendaalschen Raad immers
in art. 12 wenschen zij de Raad bij voorbaat ge
noegen te doen nemen met eiken hoe weinig solie-
den bouwexploitant ook, die zich bij de Erven
betrouwbaar en solvabel heeft weten voor te doen.
Of vaststaat dat elke Rechtbank (alleen voor den
kantonrechter is dit, gedeeltelijk althans, wette
lijk gerechtigd) zich laat vinden om desgevraagd
arbiters te benoemen (art. 15) is een open trouwens
zuiver juridische kwestie, waarop wij dus niet in
gaan.
De concept-overeenkomst B is slechts eene
aanvulling van A, en alle bezwaren tegen de eerste
gaan in zekeren zin op tegen deze laatste. Als de
teekenen ons niet bedriegen, is de Burgemeester
ook nu nog een tegenstander van de voorgenomen
transactie, maar is hij den strijd moede, zien de
beide wethouders niet in, dat zij eenvoudig voor
den wagen van eene particuliere combinatie zijn
gespannen waarvóór iemand loopt die met 300
lapjes van 1000 gulden wappert, terwijl achter hen
iets wofdt gemompeld van: wel kracht, maar wei
nig ruggegraat, geen gemeenschapszin en heelemaal
geen bewustzijn van wat geëischt wordt van de
Overheid in het algemeen, en op grond van ons
Staatsrecht in het bizonder. Voor den Raad een
zware verantwoordelijkheid'. De leden van den
Raad zijn gelukkig voor hen nog niet privaat
rechtelijk aansprakelijk voor wat ze als overheids
personen misdoen, al is wel de rechtspraak van
den Hoogen Raad een wijle in die richting gegaan.
De burgerij gaat riskante dagen en een gevaarlijke
onderneming tegemoet. Dat zij op haar beurt zich
niet zal laten lijmen tot stilzwijgen, met het stok
je: „er komen in ieder geval weer meer bewoners
en er moet dus meer geleverd worden" is te
wenschen. De Amsterdamsche firma, de candi-
daat-nieuwe Staat in den Staat, zal wel zorgen
'dat Amsterdam van alles het leeuwendeel krijgt,
overigens is eene behoorlijke exploitatie van de
Zeewegterreinen niet afhankelijk van het door-
gaan van deze transactie. Doch zoover zijn we nu
nog niet.
DE PLANTENDOKTER.
Onder dit opschrift willen we wekelijks een ar
tikeltje geven, waarin getracht wordt korte raad
gevingen te verstrekken, die de verzorgers van
kamerplanten zoowel als van sierheesters en
vruchtboomen, groenten en bloemplanten kunnen
opvolgen. Natuurlijk zullen er vragen- open blij
ven, want hoe groot is niet het gebied der planten
ziekten geworden? Het is dus niet mogelijk alles
in korten tijd te behandelen, maar er wordt naar
gestreefd telkens datgene te schrijven, wat men
juist noodig heeft. En overigens staat voor alle
abonnees de gelegenheid tot het stellen van vra
gen open. Men zende die tijdig in aan het adres
onzer Drukkerij-Timmer: de Genestetweg 23.
We spreken van plantenziekten en beschadigin
gen en onderscheiden daarbij zulke, die worden
veroorzaakt door plantaardige organismen, n.l.
schimmels of zwammen en bacteriën (bacillen- zegt
men wel), dieren (insecten, mijten, aaltjes) en door
invloeden van anorgani-schen aard, zooals koude,
te groote warmte, te veel en te weinig water,
schadelijke gassen enz.
De plantaardige en de dierlijke parasieten kun
nen we in vele gevallen bestrijden, maar beter is
het haar optreden te voorkomen, waartoe we me
nigmaal in staat zijn. Evenzoo is het bij de zoo
genaamde niet-parasitaire ziekten, die we boven
hebben aangeduid, waarbij voorkoming een der
eerste cultuurzorgen is. We willen dit alles onder
de -oogen zien, opdat zij, die er hun, voordeel mee
willen doen, hiertoe gelegenheid krijgen.
Welke schade plantenparasieten aan dé cultuur
gewassen toebrengen, staat niemand duidelijk voor
oogen. Wij missen statistische gegevens, zooals
die in Canada en in de V-ereenigde Staten worden
verzameld. Voor het eerstgenoemde land becijfert
men een jaarlijksch verlies, door insecten aan cul
tuurgewassen veroorzaakt, op niet minder dan
240.000.000. Voor de Vereeni-gde Staten is dit
cijfer 2.400.000.000. Deze verliezen worden al
leen- door insecten toe-gebracht! Is het wonder, dat
men daar de bestrijding krachtig propageert? Maar
ook voor ons land' is bestrijding van ziekten nood
zakelijk. Hoe iedereen hieraan met voordeel voor
ei-gen -beurs kan medewerken-, zullen we zien.
De stilte, die de jaarwisseling altijd op het groote
politieke schouwtooneel medebrengt, schenkt ons
de gelegenheid', eens dieper te speuren naar de
oorzaken van de groote moeilijkheden, waarin
Frankrijk's regeerders zich in deze dagen bevin
den. Voorloopig is de dreigende kabinetscrisis be
zworen en het kabinet is het eens over het finan-
cieele program van Doumer. De geest van Locarno
had in het kabinet gezegevierd, verklaarde Briand.
Maar daarmede zijn d'e moeilijkheden nog niet op
gelost. Wij hebben reeds eerder betoogd, dat in
Frankrijk op groote schaal belastingontduiking
plaats vindt. De zeer gebrekkige toepassing d r
belastingwetten kan voor een groot deel aanspra
kelijk gesteld worden voor Frankrijk's financieele
impasse. Of de Fransche staatsburger dan zoo
veel minder verantwoordelijkheidsgevoel bezit
dan de burgers van andere landen? Wij gelooven
het niet. Gebrek in belangstelling in het nationa
welzijn? Ook -dat is geen voldoende reden voor de
buitengewoon groote belastingvrees, we ke zich
in Frankrijk openbaart, een vrees, die Frankrijk
zeer nabij den afgrond van een financieele cata
strophe heeft gebracht. We moeten eeuwen in de
historie 'teruggaan, om d'e oorzaak te vinden van
de Fransche belastingvrees. Wat toch was het ge
val? Vóór de Fransche revolutie bestonden in „la
douce France" talrijke zeer verwerpelijke mis
standen. Een daarvan was, dat er een scherp on
derscheid bestond tusschen burgers die vrijdo van
b lasting genoten en zij, die dat niet hadden. De
belastingen waren niet malsch en werden slechts
door een deel van -de natie, gedragen. En het gold
als een bewijs van voornaamheid, wanneer men
behoorde tot de niet-belasting-betalers. In de hoo-
gere kringen bestond dus al heel weinig lust om
belasting te betalen. We zagen dus het onredelijke
gebeuren, -dat -de welgestelden aan den fiscus ont
snapten, terwijl de kleine „luyden" diep bukten
onder !den ijzeren greep van den belastinggaarder.
De boeren, die beseften dat zij op onredelijke wijze
en zeer zeker op ondragelijke manier belast wer
den, maakten er gewoonte van, alles wat maar op
welstand geleefk, te verbergen. Op deze wijze werd
in Frankrijk een instinct aangekweekt, dat fel ge
richt was tegen alles, wat maar op belasting geleek.
Dit instinct is met de jaren versterkt en is een van
de eigenaardige kenmerken van den Franschman
geworden. Door de revoututie, kwam de Fransch#
boer in een geheel nieuwe positie te staan. De
boeren vormden nu een macht, waarmee ernstig
rekening moest worden gehouden. De regeering be
handelde hen nu met respect. Maar de boer had nu
een-maal geleerd, alle belasting als uit den booze te
beschouwen, een soort berooving, waartegen men
moest zorgen, zich te vrijwaren. Met het optreden
van den Franschen boer als machtsfactor, verbe
terde de positie van den fiscus er dus niet op. De
gewoonte om regelmatig en naar vermogen belas
ting te betalen, werd in Frankrijk du-s in het geheel
niet gecultiveerd, in tegenstelling met andere lan
den, waar men er eenmaal aan gewend was, een
redelijke belasting te 'betalen. Daarbij kwam nog,
dat Frankrijk lang niet zoo sterk geïndustrialiseerd
werd, zooals bijv. Engeland. Dit had ten gevolge,
dat de mentaliteit der boerenbevolking die van
sparen en bewaren hier sterker haar invloed
deed gelden, dan in de geïndustrialiseerde landen,
waar men er aan gewoon raakte, groote bedragen
in ondernemingen te steken, groote sommen uit te
geven, ten einde wellicht eerst in een verre toe
komst winst te kunnen behalen. Daarom valt het
jn een geïndustrialiseerd land niet zoo moeilijk,
belastingen te heffen, als in een land, waar de
eeuwenlang gecultiveerde mentaliteit der boeren
bevolking de overhand heeft. Onder deze omstan
digheden, is he tduidelijk dat de fantastische voor
stellingen, welke aanvankelijk over de Duitsche
schadeloosstelling gemaakt werden, voor Frankrijk
veel meer gevaar opleverden, dan bijv. voor Enge
land. Toen -de eerste overwinningsroes voorbij was,
was het voor Lloyd' George betrekkelijk een een
voudige taak, om de Engelsche natie te vertellen
wat men in werkelijkheid van de Duitsche schade
loosstelling te verwachten 'ha-d. Het Engelsche vol
was gewoon te betalen. Maar Clemenceau had te
doen met een volk, dat wild zou zijn geworden, in
dien men het ronduit had gezegd, dat het de illusie
van „Duitschland zal den heelen oorlog betalen"
moest opgeven. Eerst -den laatsten tijd heeft men
zich in Frankrijk, zij het dan ook heel langzaam en
onwillig, aan die gedachte gewend. En thans is
men wederom een stapje in de goede richting ge
gaan. Het linksche kartel wil d'e inkomstenbelasting
meer in den geest van bet Engelsche systeem
brengen, het wil va-lsche inko-mstenopgaven streng
straffen en de landbouwwinsten scherp doen con
troleeren, ten einde zoo te komen tot een do 1-
treffen-de belastingheffing.
Het Fransche volk gaat dus een nieuwe belas
ting-opvoeding tegemoet.
Het bovenstaande toont overigens weer aan van
hoe groot gewicht op karakter en geest van een
bevolking economische toestanden kunnen zijn.
WETENSWAARDIGHEDEN.
Is het U bekend:
dat men beton tegenwoordig in allerlei kleuren
kan maken, waardoor die eentonige grijze beton-
huizen vermeden worden?
dat County Meath, Ierland, het eenige Engelsche
plaatsje is, waar meer mannen zijn dan vrouwen?
-dat de oude was-portretten, gemaakt van een
speciale harde soort was, weer langzamerhand in
de mode komen?
dat 'de Lond-ensche graafschapsraad vier blinde
typisten in dienst heeft?
dat hun werk uitstekend is en zij een vaste aan
stelling kregen?
dat het rijkste meisje ter wereld is de twaalfjarige
jongedame Duke, dochter van den A-merikaanschen
tabakskoning J. B. Duke?
dat de heer Duke zijn dochtertje een vermogen
naliet van 360 millioen gulden?
dat -een Schot, Davo'd Hatton, een machine uit
vond voor het spinnen van naaigaren, welke ge
dreven werd door een miniatuur tredmolen met
muizen?
dat -die machine te zien is te Dunfermline (Fi-
feshire) maar dat de uitvinding zelf op niets is uit-
geloopen.
Vikingen, Oslo.
Pêle Mêle, Parijs.
Pasquino, Turijn.
Meggendorfer Blatter, München.
II TravasoRome.
Wie van je drie zwagers vind je de
aardigste?
Die zijn hoed niet over het sleutelgat
hangt
Uw hoofd eens onder handen nemen,
meneer?
Neen, dank je. Ik ben laat en moet naar
huis; mijn vrouw zal daar ongetwijfeld wel
voor zorgen
Meggendorfer Blatter, München.
Le RireParijs.
De amerikaansche coupeur: Wilt u een
klein heupzakje voor een pistool?
De amerikaansche klant: Neen dank u!
Een groote heupzak voor een flesch!
Le Rire, Pariis.
Ik zal je leeren om je tong tegen elkaar
uit te steken!
Dat is niet noodig, vader, we kunnen het al.
Blij, dat ik je zie! Leen me even vijftig
gulden
Die heb ik niet bij me!
En thuis?
- O, dank je wel; ze maken 't allemaal
goed, Adieu!
Der Qött, Weenen.
En als wij dan de vasthoudendheid roe
men waarmee u, waarde oom, uw zaken groot
gemaakt hebt, dan spreken mijn vrouw en ik
als deskundige beoordeelaars, die uit onder
vinding weten, hoe moeilijk u het eenmaal
verworvene loslaat
Waarom blijven er zooveel niet-herkozen
afgevaardigden toch zitten?
Ik denk, dat ze aan hun zetels vastge
vroren zijn!
De dokter, na het diner: De patiënt is
hoogst ernstig; hii rilt van koude; ikhoorz'n
gebeente rammelen
De gastheer: Neen, u bent nog met den
Eiffeltoren in verbinding, dieophetoogenblik
de Danse Macabre van Saint-Saens uitzendt
Je vader betaalt den bruidsschat wel erg
langzaam!
Nu ja, hij betaalt in termijnen
Maar ik heb jou toch ook niet in ter
mijnen getrouwd?
'Abonnementsprijs f 3.50
vooruitbetaling aan een de
verhooging van 15 ct. In
Buitenland met verhooging
Abonnementen kunnen me
Boven dier we
Waar alle, op
Welzalig, dat
In Hare stil-b-
Staat kalm Zi<
De Altijd Onl
Wanneer wij thans e
den aan de groote gebei
stelijk gezin wai
wensch, dat deze dag fei
zou voorbijgaan, aai
H. M.'s meening, geen
te vieren, zoo, kort n
waardoor droefheid in
gezinnen werd gebrachi
leen, om met enkele s
getuigen van de geve
van ons in deze voor h
den lande" zoo beteekc
zielen.
H. M.'s huwelijk val!
het tijdperk, dat zij ze
ter over onze lage lam
drie jaar na haar tro
haar huwelijk plaat:
bracht de Staatscoura:
buitengewoon dor-offic
heugelijke tijding vai
Hare Majesteit Wil-heln
Maria, Koningin der
Z. H. Hertog Hendrik
Ernst, Hertog van Mee
den24-jarigen zoon var
Frederik Frans II en
Schwarzburg-Rudolstac
den later, op 7 Febri
huwelijk plaats. Eerst
formaliteiten plaats vi
de Prins-gemaal werd
derlanderschap verlee
rang van generaal-maj
landmacht en van Sc
suite bij de zeemacht,
welijk de Prins-gemaa
Koninklijke Hoogheid
lijkertijd de benoemin.
gevende stem van den
ving.
^Zoo werd op 7 Febi
Koten, waardoor om
we zware taak, al
chiet, aanvaardde
irediker, dr. Van
ike inzegening var
bprgelijke huwelijk
plaats ten overstaan t
gin is ter van Justitie
d&i tot de jonge
„De moeiten des lever
graard; geen jeugd vi
geen macht behoedt
liefde weert de stori
hoofd. Wie zegt U wal
verborgen houdt?.... 1
Davids gebed tot het
Gij over ons het 1:
^Kleer!". Reeds in 1
een zware ziekte gel
doorleefde Nederland,
bleef gespaard. En op
naar een kind gehore:
ses Juliana Louise I
ia. Nu was de zw:
even doelden aang
z°rg voor het nieuwe
wen spruit van den
voor de opvoeding van
kind. In alle opzichte
dig vertegenwoordigs
geslacht. Reeds in
Jacob Spener, een va
heraldiek op weter
grondvestte, omtren'
