ONZIN „RUSTHOEK" i! Minimaals iJzaraiapzija f ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING 3 KLUIS»INRICHTING Zf tfVVTRPf FOTOGRAFISCH ATELIER „RICHE" DANCIN G B. PRIJS, GEN. ORONJÉSTR. Jtïïfir «Xt ia.«=.ïL^s=? s Kulpers&Davids JA.&OJKAMtLZN imrnmti ilgfmpj Nachtveiligheidsdienst - Controle 21 ste JAARGANG ZATERDAG 25 JUNI 1927 No. 25 VOOR BLOEMENDAAL, OVERVEEN, ÜERDENHOUT VOGELENZANG, SCHOTEN, SANTPOORT, ENZ. B IJ KANTOOR VOOR ADVERTENTIES: ADVERTENTIEBUREAU D. Y. ALTA, DUVENVOORDESTRAAT 28, HAARLEM ELEGTR. REPARATIE-INRICHTING van alle soorten Schoenen en Laarzen L. FABER ZN. S GARAGE F. STAFPERS I Gedempte Oude Gracht 40, Haarlem S le kl. Reparatie-inrichting. Expertise I ELITE-AVOND DAMES-KAPSALONS BOS-VAN DEN ENDEN Korte Kleverlaan 22-24 Telefoon 22704 Uw adres voor ALLE SOORTEN Uereedschappen, - speciaal op Tuin- bouwgebied. Komt U eens kijken; 11 A, ZETSTRA, timmerman en aannemer RIJWIELSTALLING HAARLEM Nassaulaan 4 Levering van le klas Maatwerk en prima ENGELSGHESTOFFER PLAATSELIJK NIEUWS BLOEMENDAAL AERDENHOUT. oooooooooooooooooooooooooooooooo Intensieve bewaking Billijke tarieven Kantoor Raaks 13, Haarlem, Tel. 13880 HET BLOENIENDAALSCH UIEERBL ABONNEMENTSPRIJS f 3.50 per jaar, f 1.75 per half jaar bij vooruitbetaling vóór 1 Januari of 1 Juli, na dien datum verhooging van f 0.15 incassokosten. Voorlndièen 't Buitenland met verhooging der porto. Losse nummers 71/2 ct. Abonnementen kunnen met elk nummer beginnen REDACTIE EN ADMINISTRATIE: DRUKKERIJ T. TIMMER, DE GENESTETWEG 23, BLOEMENDAAL TELEFOON 220O3 POSTGIRO 30785 ADVERTENTIËN: 18 cent per regel, bij contract belangrijke korting. Kleintjes: Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en verkoop, van 1 tot 5 regels 60 cent elke regel meer 12 cent uitsluitend bij vooruitbetaling. Boven, onder of naast den tekst speciaal tarief m BIJKANTOOR: BLOEMENDAAL, BLOEMENDAALSCHEWEG 147 S «■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■a (Nadruk verboden) Ontstellend groot in aantal zijn de men- schen, die het nut van den onzin niet in zien. Ze gevoelen zich beleedigd, zoo men hun met dwaasheid aan boord komt. Van gekscheren willen ze niet weten, omdat ze geen gekheid verstaan. Al schijnt hun trouw aan den ernst eer biedwaardig, te benijden zijn deze schep selen niet. Ér ontbreekt hun een onmis baar orgaan. Dit gebrek, waarvan ze zich zelf niet bewust zijn, verklaart de korze lige stemming, waarin ze gewoonlijk ver- keeren; de zure wijze, waarop ze hun plicht doen; de verdrietige bedilzucht jegens de genen, die anders geaard zijn dan zij. In wendig gevoelen ze zich toch misschien achteruitgezet, omdat ze het lachen ver leerd hebben of zelfs nooit hebben gekend. De lachende mensch is in hun oogen laak baar; het genot om een kwinkslag be schouwen zij als verspilling van den kost baren tyd. Het kan niet toevallig zijn, dat niet slechts de adepten der wetenschap, maar ook de beoefenaars van de kunst bij de buitenwereld om hun zotternijen bekend staan. Een leek zal zich niet wagen in die middelpunten, waar artisten bijeenkomen om in de dwaasheid het tegenwicht te vinden, dat hun ernstige arbeid vereischt. Mocht hij er toevallig mee worden heen- getroond, de leek zal met verontwaardi ging later zijn ervaringen vertellen, die hem ontgoocheld hebben doen staan jegens de door hem te voren zoo diep vereerde priesters der kunst. Hoe is hij het slacht offer geworden van zijn onbedrevenheid in gewoonten en omgangstaal, die op de beginselen van onzin en dwaasheid be rusten! Is het, zal men hier mij onderbreken, niet op zichzelf dwaas, van de beginselen van den onzin te spreken? Heeft ook on zin dan zin? Ongetwijfeld kenmerkt ook de onzin zich door methode en stelsel, al zijn deze omgekeerd aan methode en stelsel van het verstand. Dat men den onzin als vak zelfs beoefenen GROOTE HOUTSTR. 169 TEL. 13472 - HAARLEM VERGROOTINGEN EN REPRODUCTIES OOOOCXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX) KLEINE HOUTSTRAAT 10, TEL. 12896 Concurr. prijzen en vlugge bediening oooooooooooooooooooooooooooooooo BaHsssHnaaaHSHiSÊJESHöaaB.aESöiïaissis Telefoon 14454 ZATERDAG'S 8-11 UUR ENTREE 50 CENT ZONDAG'S 8-11 UUR, ENTREE 25 Ct. HAARLEM-NOORD De meest modern ingerichte Kap salons voor Dames en Heeren nil rln lflni.ni.lnnM Tnlnf nnn HAARWERKEN PARFUMERIEËN DORPSSTRAAT 27 BLOEMENDAAL BIJ HET POSTKANTOOR, TELEFOON 22386 5 bij de Kleverlaan - Telefoon 14726 TARIEF DAMESSALONS Wasschen,knippen,onduleeren f 1.25 Wasschen, knippenf 1.00 - 1.00 - 1.00 -0.50 -0.75 -0.30 -2 50 Wasschen, onduleeren Knippen, onduleeren Knippen Onduleeren Kinderen knippen Abonnement 5 x onduleeren Telefonische bespreking gewenscht veiligheidsklep. Want de dwaasheid biedt de gelegenheid, om het onder hooge span ning staande gemoed of de onder sterken druk werkende gedachte een uitweg te verschaffen, die het gevaar van uit elkaar springen voorkomt. Het is misschien hier om, dat de dwaasheid het sterkst spreekt op de ontroerendste oogenblikken, waarop zij in tegenstrijdigheid schijnt met den ernst van den toestand. De meesten onzer zullen zich wel eens diep hebben geschaamd, wijl onder een indruk wekkend rede, bij een gewichtige plech tigheid, in hun diepste vernedering of in hun heftigste smart plotseling iets pot- heid: de komieken en clowns. Hun domein is een wetenschap op zichzelf; er zijn on Ook in dit opzicht dus geen uitblinkende per- Borneo, van Celebes o£ van Nieuw-Guinea? Wij, het Europeesch bestuur, wij beschikken ten soonlijkheden! minste over een aantal mannen, welke die volken Trouwens economisch is de inlander voorloopig der hen kunstenaars, die met de groote van nabij kennen. Er zijn bestuursambtenaren, die geenszins aangelegd; de groote massa heeft geen bouwmeesters, schilders en dichters inder- jaren achtereen onder hen geleefd hebben; er zijn begrip om met geld om te gaan. Komt er door daad op één lijn staan. Moeilijk dunkt het mij intusschen, de beginselen van den onzin te omschrijven. Het verademende van den onzin is juist, dat hij Rede en Zede ten eenènmale ver loochent, en toch een wezenlijk bestand deel in ons binnenste op afdoende wijze bevredigt. Zou deze verademing misschien hieruit zijn te verklaren, dat Rede en Zede, welke wij als gezaghebbend erkennen, maar die ons zoo vaak in den steek laten, aldus blijken tenslotte toch niet het laat. officieren, die door menige verkenningstocht met bijzondere omstandigheden bij .den doorgaans ar- rp-I cuuuö uujn.cn Leiiaiucce cucn met neu ia.ui- sierlijks hen trof. Tegen eigen wil m WOord te bezitten Dat er iets anders schoten zij in den lach. Eerst later be- s e 00 te Dezitten mt er iets anders, diepers en geheirnzinnigers nog is, dat seften zij, dat die lach hun redding ge- Ji ai weert is, daar anders hun geest de span- redeloos en zedeloos schljnt' maar inder" ning niet had verdragen. Bij zulke gelegenheden bemerken wij het aandeel, dat het lachwekkende in het leven heeft, wel bizonder duidelijk. Maar ook onder normale omstandigheden kun nen wij de dwaasheid niet missen. Zij is het tegenwicht, dat wij noodig hebben tegen eigenwijsheid en eigengerechtig heid. Het leven, met zijn onoplosbare proble men, stelt den denker op zware proef. Nimmer bevredigt hem het antwoord ten volle, dat hij moeizaam zoekend ten slotte vond op de groote vraagstukken van goed e?. kwa.^d, van leven en dood. Hij zou in zijn mijmeren ondergaan, zoo hem niet hulp werd geboden door de averechtsche '■redeneering van den onzin, welke ontspan ning brengt. Is de overigens onverklaarbare samen hang tussehen geleerdheid en zotteklap in het studentenleven misschien uit een der gelijke wisselwerking duidelijk te maken? Buitenstaanders, die de studentenmaat schappij slechts kennen uit de dartele j - uitingen van jolijt, welke hun aandacht NEDER La OOST-IN DIE daad met het wezen der wereld in nauw verband staat. Pleegt men in verband met deze gedachte zelfs wel niet van godde lijke dwaasheid te spreken? Hoe dit zij, de onzin blijkt een onuit roeibaar levensbeginsel. Het zonderlinge spel van kinderen en wilden schijnt de mensch in volwassen staat toch niet heele- maal te kunnen ontberen. Terwijl diep zinnige kernspreuken, overtuigende be- toogen en geniale gedichten in den schoot der tijden verzinken, handhaaft zich eeuw in, eeuw uit de heugenis aan zotte gezeg den, flauwe aardigheden en onzinnige rijmpjes, die van geslacht op geslacht worden overgeleverd tot heil van de aan het lachwekkende behoefte hebbende ziel. Men mag het belang van den onzin der halve erkennen zonder dat men hem een centrale beteekenis toeschrijft. Een vei ligheidsklep is slechts een onderdeel van den stoomketel, maar dit onderdeel is on misbaar. H. G. Cannegieter hen in aanraking zijn geweest; er zijn tal van zen delingen, die hun leven gewijd hebben aan het naspeuren van het zieleleven dier menschen en die gaarne raet hunne ervaringen het bestuur t«r zijde staan. Daartegenover staat hoogstens een enkel Inland- sch arts, die onder deze volken eenigen tijd heeft men inlander wat veel geld in het laadje, dan wcrdt het met den meesten spoed uitgegeven. Men ziet dit thans o.a. in Zuid Sumatra, waar de veel geld verdienende eigenaren van rubber-boomen zich auto's aanschaffen en op andere wijze "hun geld vermorsen. Het is waar, dat er tegenover de verkwisters ook eenige spaarders staan. Maar gewerkt. Wanneer wij echter het groote Inlandsche waarvoor sparen die? Bijna steeds voor een gang eenheidsrijk buiten sluiten, komt de vraag naar naar Mekka! Men kan (dit een ideaal doel achten, voren of niet reeds de tijd is gekomen om enkele I naar |de practijk leert, dat die Mekka-gang sc'hat- deelen van Indië zelfbestuur te geven. Men weet ten verslindt, tallooze levens kost en dat zij, die trekken, vergeten wel. eens, hoe deze zelfde grappenmakers hun roeping vinden in ern- stigen en zwaren geestesarbeid. Over de inspanning, welke de studie kost, denkt men vaak te gering en te weinig beseft men, hoeveel jonge menschen, wier be staan men slechts van den éénen kant leert kennen, in hun uren van studie van zich zelf vergen. NAAR ZELFBESTUUR, In een der vorige hoofdstukken hebben wij ge sproken over onzen Bestuursvorm in Indië en wij meenen thans rekening houdende met de stroo mingen van dezen tijd-ook dë mogelijkheid van Zelfbestuur, d.w.z. de Inlandsche bevolking zelf standig Indië besturende, wat wel als het ideale einddoel onzer kolonisatie beschouwd moet wor den, onder het oog te mogen zien. Toen wij in het begin onze besprekingen over de Indische bevolking schreven, wezen wij op de verschillende rassen onder de bewoners van ons uitgestrekt gebied. Grooter dan die verschillen in ras is thans de verscheidenheid in ontwikkeling dier volken en zoo staan Javaan en Foradja, of Soen- danees en Dajak of Menangkabauer en Papoea reusachtig ver van elkaar! Van eenige eenheid is geen sprake en het oogen- blik, waarop die rassen rijp geacht mogen worden voor zelfbestuur zal vermoedelijk eeuwen uiteen- liggen. Van een Inlandsch een'heidsrijk kan waarschijnlijk nooit sprake zijn. Trouwens wat weet de Javaan, die het meest ontwikkelde ras vertegenwoordigt, van zijn bruinen broeder in de binnenlanden van uit de groote Hollondsche bladen, dat er een strooming in dien geest in sommige Inlandsche kringen bestaat en ook, dat er in ons land partijen zijn, die daarmee instemmen. Maar zoo n stroo ming op zich zelf zegt niets; de vraag is, bestaat er eenig deel van Indië, dat voor zelfbestuur rijp is? Als antwoord hierop verwijzen wij naar een rede, onlangs door den Regent van Bandoeng ge houden, die wij in het A. H. bl. afgedrukt vonden ■en die gedeeltelijk luidt als volgt: „De weg, die achter ons ligt, geeft ons de rich ting aan, waarin wij ons bewegen. Wij zijn er het Nederlandsche volk dankbaar voor, dat ons op dien weg tot leidsman is geweest, dat het irrigratiewerken en spoorwegen en havens deed aanleggen, dat het ons onderwijs en ziekenzorg schonk en juister begrippen over landbouw ver spreidde, dat het de openbare veiligheid be vorderde en ons onkreukbare rechters gaf. Naast en boven de zegeningen der Westersche be schaving, die ons zoo ruimschoots ten deel vie len, ontwikkelde zich onmerkbaar eerst, maar in diepte en omvang toenemende het gevoel van eigen kracht, van eigen verantwoordelijk heid en ontwaakte in ons het besef, dat vroeg of laat het oogenblik moet aamb#eken, waarop wij op eigen beenen moeten staan; dat de hand, die eenmaal met zorg onze schreden leidde, steeds gereed om zich helpende uit te strekken waar 'wij struikelen - of dreigen te vallen, ons ten slotte eens zal loslaten. Zoo zie ik gaarne de toekomst van het volk Wij onderstreepen deze laatste woorden, die toonen hoe een der meest ontwikkelde inlandsche grooten, dat oogenblik thans nog niet gekomen achten.Trouwens hoeveel waarlijk hoog ontwikkelde leden, als, de hiergenoemde Regent, kan de inl. maatschapij op dit oogenblik aanwijzen? Verschei dene tientallen van hen1 bezochten de H.B. scholen ia Indië of in Holland. Ik betwijfel of wij hier reeds van honderdtallen kunnen spreken. Enkele tiental len hebben hun wetenschappelijke studies voort gezet als dokter, rechtskundige, ingenieur of offi cier. Maar uitblinkende persoonlijkheden, die zich als wetenschappelijk man op eenig gebied een naam verwierven, zijn onder hen geloof ik nog niet opgestaan. Kenschetsend is in dat opzicht ook wat ik opteekende uit een rede van Mr. J. Gerritzen (ou/d-lid Tweede Kamer) voor de Leidsche Universiteit, toen hij sprekende over een mogelijke inlandsche industrie zeide: „Van een inlandsche grootindustrie is in afzien- baren tijd geen sprake om de eenvoudige reden, dat de inlandsche maatschappij geen onder nemers noch bedrijfsleiders voortbrengt." als „hadji" zijn teruggekeerd, veelal hun landge- nooten, die hoog tegen hen opzien, uitzuigen, 'Na dit alles vraag ik: Zijn dit nu menschen, die voor zelfbestuur rijp zijn? De Gouverneur-Generaal der Philippijnen zeide ginds, 'dat er van blijvende politieke zelfstandigheid geen sprake kan zijn, zoolang blijkt, dat men niet rijp is voor economische zelfstandigheid. Welnu, in ons Indië blijkt de inlander van die economische zelfstandigheid nog zeer ver verwijderd te zijn. Wat zou er in ons Indië van alle bloeiende Euro- peesche bedrijven en ondernemingen men denke aan de Paketvaart-Mij., aan een Koninkl.-Mij., voor ontginningen van petroleumbron'nen, aan de bijna 200 suikerfabrieken, aan de honderdtallen cultuur ondernemingen wat zou er van al deze terecht komen, zoo ze hun tegenwoordige leiding moesten missen? Hiermee zouden niet alleen kapitalen van honderden millioenen guldens gemoeid zijn, maar ook de werkgelegenheid voor honderd-duizend in landers! Men zal misschien zeggen, dat die Europeesche industrieele leiding ook onder het Inlandsch zelf bestuur gehandhaafd zou kunnen blijven. Zoo zou de raad kunnen zijn van een man als de Regent van Bandoeng, bovengenoemd. Maar zoo denken de menschen, die nu reeds zelfbestuur wenschen, er niet over! „Indië voor de Indiërs!" is hun leuze zelfs al moest htm land er door ten gronde gaan. 'Neen, voorloopig is het oogenblik nog niet ge komen voor zelfbestuur; daarvoor is het aantal ontwikkelden nog veel te gering en als men de groote massa beziet zou men zelfs zeggen, dat het nog lang zal duren eer die ontwikkeling eenigs- zins algemeen is. Wel vragen de inlandsche leiders om meer onderwijs, maar de Direkteur van onder wijs en eeredienst zeide als antwoord hierop, dat terwijl de bestaande scholen ruimte boden voor 70% der kinderen uit hun naaste omgeving, slechts 22% daarvan gebruik maakten! Men ziet, de „eigen drang" naar onderwijs is nog niet erg groot. De gang naar zelfbestuur moet worden voortge zet, maar in.een natuurlijk tempo, hetgeen hier wil zeggen „voorloopig langzaam aan." De opname van inlandsche leden in den Volksraad, in de gemeen telijke en gewestelijke raden, is een bewijs, dat men in die richting werkzaam is. Het is thans aan de inl. bevolking zelve om te toonen wat zij kan. Laten de leiders zich ontwikkelen in een of ander vak, laten zij trachten daarin uit te .blinken; van zelf zal hun dan 'n hunner waardiger plaats in de maatschappij worden aangewezen, waardoor zij grooter nut voor hun volk zullen stichten dan nu reeds voor een onrijp volk zelfbestuur tel eischen. FIRMA DAMES-enHEERENKLEER- MAKERS, BONTWERKERS Naast de Nationale Bank TELEFOON 13309 Concurreerende prijzen Vraagt onze UITGEBREIDE ZOMER-COLLECTIE aan OVERVEEN - TELEF. I09S6 WERKEN NAAR EIGEN EN GEGEVEN ONTWERPEN In den laten avond van Zaterdag hebben een viertal jongelui van 1620 jaar op den De Gene- stetweg uit baldadigheid eenige lampen der elec- trische straatverlichting vernield. Ze werden op 'heeterdaad betrapt 'door den bur ger G. v. B., die de politie er mede in kennis stelde. Deze heeft de zaak onderzocht. Tegen de heeren(?) is proces-verbaal opgemaakt. Het be treft hier jongelui van gegoede huize, waarom wij te meer verwachten, dat zij hun gerechte straf niet ontgaan zullen. Woensdag is de wielrijder J. D., wonende te Zandvoort, rijdende op het fietspad langs den Zandvoorterweg, doordat een voor hem uitgaande auto een zijweg (Sparrenlaan) insloeg, tegen 'deze auto opgereden. Het jongmensch heeft zelf de schuld van dit ongeval, daar hij voor over ge bogen op zijn stuur lag, en dus geen acht gaf op het verkeer. (Hij bekwam een vrij ernstige schedelwonde. Na dat Dr. Dippel hem verbonden had, is D. per tram naar Zandvoort teruggekeerd. Woensdag n.m. omstreeks 11 uur is op de krui sing Zwart ewegtramlijn Amsterdam-Zandvoort een aanrijding geweest tussehen een tram komende van Zandvoort en een vrachtauto der firma P, en D, te Aerdenhout. De chauffeur S. bekwam een vrij ernstige hoofd wonde, welke door een dame met behulp van het trampersoneel werd verbonden. S. is daarna per auto naar bet St. Elizabethsgasthuis te Haarlem vervoerd. De vrachtauto werd zeer ernstig, de tram slechts licht beschadigd. Op dezen overweg zijn geen licht- en belsignalen, wel zijn er waarschuwingsborden geplaats. Het uit zicht daar ter plaatse wordt door 'houtgewas eenigs- zins belemmerd. Uit het getuigenverhoor is gebleken, dat de trambestuurder wel fluitsignalen gegeven heeft, waarop de chauffeur nog bijtijds trachtte te stop pen. Dit lukte hem eerst, toen de voorwielen der auto reeds op de rails stonden, waardoor de aan rijding niet uit kon blijven. OOCOCOOOOOOOOOCCOQOOOOOOOOQOOOOQ

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1927 | | pagina 1