ONZIN
„RUSTHOEK"
i! Minimaals iJzaraiapzija f
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING 3
KLUIS»INRICHTING Zf tfVVTRPf
FOTOGRAFISCH ATELIER „RICHE"
DANCIN G
B. PRIJS, GEN. ORONJÉSTR.
Jtïïfir «Xt ia.«=.ïL^s=? s
Kulpers&Davids
JA.&OJKAMtLZN
imrnmti
ilgfmpj
Nachtveiligheidsdienst - Controle
21 ste JAARGANG
ZATERDAG 25 JUNI 1927
No. 25
VOOR BLOEMENDAAL, OVERVEEN, ÜERDENHOUT
VOGELENZANG, SCHOTEN, SANTPOORT, ENZ.
B IJ KANTOOR VOOR ADVERTENTIES: ADVERTENTIEBUREAU D. Y. ALTA, DUVENVOORDESTRAAT 28, HAARLEM
ELEGTR. REPARATIE-INRICHTING
van alle soorten Schoenen en Laarzen
L. FABER ZN.
S GARAGE F. STAFPERS I
Gedempte Oude Gracht 40, Haarlem
S le kl. Reparatie-inrichting. Expertise I
ELITE-AVOND
DAMES-KAPSALONS
BOS-VAN DEN ENDEN
Korte Kleverlaan 22-24
Telefoon 22704
Uw adres voor ALLE SOORTEN
Uereedschappen, - speciaal op Tuin-
bouwgebied. Komt U eens kijken;
11 A, ZETSTRA, timmerman en aannemer
RIJWIELSTALLING
HAARLEM
Nassaulaan 4
Levering van le klas
Maatwerk en prima
ENGELSGHESTOFFER
PLAATSELIJK NIEUWS
BLOEMENDAAL
AERDENHOUT.
oooooooooooooooooooooooooooooooo
Intensieve bewaking
Billijke tarieven
Kantoor Raaks 13, Haarlem, Tel. 13880
HET BLOENIENDAALSCH UIEERBL
ABONNEMENTSPRIJS f 3.50 per jaar, f 1.75 per half
jaar bij vooruitbetaling vóór 1 Januari of 1 Juli, na dien
datum verhooging van f 0.15 incassokosten. Voorlndièen
't Buitenland met verhooging der porto. Losse nummers
71/2 ct. Abonnementen kunnen met elk nummer beginnen
REDACTIE EN ADMINISTRATIE: DRUKKERIJ T. TIMMER, DE GENESTETWEG 23, BLOEMENDAAL
TELEFOON 220O3 POSTGIRO 30785
ADVERTENTIËN: 18 cent per regel, bij contract
belangrijke korting. Kleintjes: Vraag en aanbod, huur
en verhuur, koop en verkoop, van 1 tot 5 regels 60 cent
elke regel meer 12 cent uitsluitend bij vooruitbetaling.
Boven, onder of naast den tekst speciaal tarief
m BIJKANTOOR: BLOEMENDAAL, BLOEMENDAALSCHEWEG 147 S
«■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■a
(Nadruk verboden)
Ontstellend groot in aantal zijn de men-
schen, die het nut van den onzin niet in
zien. Ze gevoelen zich beleedigd, zoo men
hun met dwaasheid aan boord komt. Van
gekscheren willen ze niet weten, omdat ze
geen gekheid verstaan.
Al schijnt hun trouw aan den ernst eer
biedwaardig, te benijden zijn deze schep
selen niet. Ér ontbreekt hun een onmis
baar orgaan. Dit gebrek, waarvan ze zich
zelf niet bewust zijn, verklaart de korze
lige stemming, waarin ze gewoonlijk ver-
keeren; de zure wijze, waarop ze hun plicht
doen; de verdrietige bedilzucht jegens de
genen, die anders geaard zijn dan zij. In
wendig gevoelen ze zich toch misschien
achteruitgezet, omdat ze het lachen ver
leerd hebben of zelfs nooit hebben gekend.
De lachende mensch is in hun oogen laak
baar; het genot om een kwinkslag be
schouwen zij als verspilling van den kost
baren tyd.
Het kan niet toevallig zijn, dat niet
slechts de adepten der wetenschap, maar
ook de beoefenaars van de kunst bij de
buitenwereld om hun zotternijen bekend
staan. Een leek zal zich niet wagen in die
middelpunten, waar artisten bijeenkomen
om in de dwaasheid het tegenwicht te
vinden, dat hun ernstige arbeid vereischt.
Mocht hij er toevallig mee worden heen-
getroond, de leek zal met verontwaardi
ging later zijn ervaringen vertellen, die
hem ontgoocheld hebben doen staan jegens
de door hem te voren zoo diep vereerde
priesters der kunst. Hoe is hij het slacht
offer geworden van zijn onbedrevenheid
in gewoonten en omgangstaal, die op de
beginselen van onzin en dwaasheid be
rusten!
Is het, zal men hier mij onderbreken,
niet op zichzelf dwaas, van de beginselen
van den onzin te spreken? Heeft ook on
zin dan zin? Ongetwijfeld kenmerkt ook de
onzin zich door methode en stelsel, al zijn
deze omgekeerd aan methode en stelsel van
het verstand.
Dat men den onzin als vak zelfs beoefenen
GROOTE HOUTSTR. 169
TEL. 13472 - HAARLEM
VERGROOTINGEN EN REPRODUCTIES
OOOOCXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX)
KLEINE HOUTSTRAAT 10, TEL. 12896
Concurr. prijzen en vlugge bediening
oooooooooooooooooooooooooooooooo
BaHsssHnaaaHSHiSÊJESHöaaB.aESöiïaissis
Telefoon 14454
ZATERDAG'S 8-11 UUR
ENTREE 50 CENT
ZONDAG'S 8-11 UUR, ENTREE 25 Ct.
HAARLEM-NOORD
De meest modern ingerichte Kap
salons voor Dames en Heeren
nil rln lflni.ni.lnnM Tnlnf nnn
HAARWERKEN PARFUMERIEËN
DORPSSTRAAT 27 BLOEMENDAAL
BIJ HET POSTKANTOOR, TELEFOON 22386
5
bij de Kleverlaan - Telefoon 14726
TARIEF DAMESSALONS
Wasschen,knippen,onduleeren f 1.25
Wasschen, knippenf 1.00
- 1.00
- 1.00
-0.50
-0.75
-0.30
-2 50
Wasschen, onduleeren
Knippen, onduleeren
Knippen
Onduleeren
Kinderen knippen
Abonnement 5 x onduleeren
Telefonische bespreking gewenscht
veiligheidsklep. Want de dwaasheid biedt
de gelegenheid, om het onder hooge span
ning staande gemoed of de onder sterken
druk werkende gedachte een uitweg te
verschaffen, die het gevaar van uit elkaar
springen voorkomt. Het is misschien hier
om, dat de dwaasheid het sterkst spreekt
op de ontroerendste oogenblikken, waarop
zij in tegenstrijdigheid schijnt met den
ernst van den toestand.
De meesten onzer zullen zich wel eens diep
hebben geschaamd, wijl onder een indruk
wekkend rede, bij een gewichtige plech
tigheid, in hun diepste vernedering of in
hun heftigste smart plotseling iets pot-
heid: de komieken en clowns. Hun domein
is een wetenschap op zichzelf; er zijn on
Ook in dit opzicht dus geen uitblinkende per-
Borneo, van Celebes o£ van Nieuw-Guinea?
Wij, het Europeesch bestuur, wij beschikken ten soonlijkheden!
minste over een aantal mannen, welke die volken Trouwens economisch is de inlander voorloopig
der hen kunstenaars, die met de groote van nabij kennen. Er zijn bestuursambtenaren, die geenszins aangelegd; de groote massa heeft geen
bouwmeesters, schilders en dichters inder- jaren achtereen onder hen geleefd hebben; er zijn begrip om met geld om te gaan. Komt er door
daad op één lijn staan.
Moeilijk dunkt het mij intusschen, de
beginselen van den onzin te omschrijven.
Het verademende van den onzin is juist,
dat hij Rede en Zede ten eenènmale ver
loochent, en toch een wezenlijk bestand
deel in ons binnenste op afdoende wijze
bevredigt. Zou deze verademing misschien
hieruit zijn te verklaren, dat Rede en Zede,
welke wij als gezaghebbend erkennen,
maar die ons zoo vaak in den steek laten,
aldus blijken tenslotte toch niet het laat.
officieren, die door menige verkenningstocht met bijzondere omstandigheden bij .den doorgaans ar-
rp-I cuuuö uujn.cn Leiiaiucce cucn met neu ia.ui-
sierlijks hen trof. Tegen eigen wil m WOord te bezitten Dat er iets anders
schoten zij in den lach. Eerst later be- s e 00 te Dezitten mt er iets anders,
diepers en geheirnzinnigers nog is, dat
seften zij, dat die lach hun redding ge- Ji ai
weert is, daar anders hun geest de span- redeloos en zedeloos schljnt' maar inder"
ning niet had verdragen.
Bij zulke gelegenheden bemerken wij
het aandeel, dat het lachwekkende in het
leven heeft, wel bizonder duidelijk. Maar
ook onder normale omstandigheden kun
nen wij de dwaasheid niet missen. Zij is
het tegenwicht, dat wij noodig hebben
tegen eigenwijsheid en eigengerechtig
heid.
Het leven, met zijn onoplosbare proble
men, stelt den denker op zware proef.
Nimmer bevredigt hem het antwoord ten
volle, dat hij moeizaam zoekend ten slotte
vond op de groote vraagstukken van goed
e?. kwa.^d, van leven en dood. Hij zou in
zijn mijmeren ondergaan, zoo hem niet
hulp werd geboden door de averechtsche
'■redeneering van den onzin, welke ontspan
ning brengt.
Is de overigens onverklaarbare samen
hang tussehen geleerdheid en zotteklap in
het studentenleven misschien uit een der
gelijke wisselwerking duidelijk te maken?
Buitenstaanders, die de studentenmaat
schappij slechts kennen uit de dartele j -
uitingen van jolijt, welke hun aandacht NEDER La OOST-IN DIE
daad met het wezen der wereld in nauw
verband staat. Pleegt men in verband met
deze gedachte zelfs wel niet van godde
lijke dwaasheid te spreken?
Hoe dit zij, de onzin blijkt een onuit
roeibaar levensbeginsel. Het zonderlinge
spel van kinderen en wilden schijnt de
mensch in volwassen staat toch niet heele-
maal te kunnen ontberen. Terwijl diep
zinnige kernspreuken, overtuigende be-
toogen en geniale gedichten in den schoot
der tijden verzinken, handhaaft zich eeuw
in, eeuw uit de heugenis aan zotte gezeg
den, flauwe aardigheden en onzinnige
rijmpjes, die van geslacht op geslacht
worden overgeleverd tot heil van de aan
het lachwekkende behoefte hebbende ziel.
Men mag het belang van den onzin der
halve erkennen zonder dat men hem een
centrale beteekenis toeschrijft. Een vei
ligheidsklep is slechts een onderdeel van
den stoomketel, maar dit onderdeel is on
misbaar. H. G. Cannegieter
hen in aanraking zijn geweest; er zijn tal van zen
delingen, die hun leven gewijd hebben aan het
naspeuren van het zieleleven dier menschen en
die gaarne raet hunne ervaringen het bestuur t«r
zijde staan.
Daartegenover staat hoogstens een enkel Inland-
sch arts, die onder deze volken eenigen tijd heeft
men inlander wat veel geld in het laadje, dan
wcrdt het met den meesten spoed uitgegeven. Men
ziet dit thans o.a. in Zuid Sumatra, waar de veel
geld verdienende eigenaren van rubber-boomen
zich auto's aanschaffen en op andere wijze "hun
geld vermorsen. Het is waar, dat er tegenover de
verkwisters ook eenige spaarders staan. Maar
gewerkt. Wanneer wij echter het groote Inlandsche waarvoor sparen die? Bijna steeds voor een gang
eenheidsrijk buiten sluiten, komt de vraag naar naar Mekka! Men kan (dit een ideaal doel achten,
voren of niet reeds de tijd is gekomen om enkele I naar |de practijk leert, dat die Mekka-gang sc'hat-
deelen van Indië zelfbestuur te geven. Men weet ten verslindt, tallooze levens kost en dat zij, die
trekken, vergeten wel. eens, hoe deze zelfde
grappenmakers hun roeping vinden in ern-
stigen en zwaren geestesarbeid. Over de
inspanning, welke de studie kost, denkt
men vaak te gering en te weinig beseft
men, hoeveel jonge menschen, wier be
staan men slechts van den éénen kant leert
kennen, in hun uren van studie van zich
zelf vergen.
NAAR ZELFBESTUUR,
In een der vorige hoofdstukken hebben wij ge
sproken over onzen Bestuursvorm in Indië en wij
meenen thans rekening houdende met de stroo
mingen van dezen tijd-ook dë mogelijkheid van
Zelfbestuur, d.w.z. de Inlandsche bevolking zelf
standig Indië besturende, wat wel als het ideale
einddoel onzer kolonisatie beschouwd moet wor
den, onder het oog te mogen zien.
Toen wij in het begin onze besprekingen over
de Indische bevolking schreven, wezen wij op de
verschillende rassen onder de bewoners van ons
uitgestrekt gebied. Grooter dan die verschillen in
ras is thans de verscheidenheid in ontwikkeling dier
volken en zoo staan Javaan en Foradja, of Soen-
danees en Dajak of Menangkabauer en Papoea
reusachtig ver van elkaar!
Van eenige eenheid is geen sprake en het oogen-
blik, waarop die rassen rijp geacht mogen worden
voor zelfbestuur zal vermoedelijk eeuwen uiteen-
liggen.
Van een Inlandsch een'heidsrijk kan waarschijnlijk
nooit sprake zijn. Trouwens wat weet de Javaan,
die het meest ontwikkelde ras vertegenwoordigt,
van zijn bruinen broeder in de binnenlanden van
uit de groote Hollondsche bladen, dat er een
strooming in dien geest in sommige Inlandsche
kringen bestaat en ook, dat er in ons land partijen
zijn, die daarmee instemmen. Maar zoo n stroo
ming op zich zelf zegt niets; de vraag is, bestaat
er eenig deel van Indië, dat voor zelfbestuur rijp
is? Als antwoord hierop verwijzen wij naar een
rede, onlangs door den Regent van Bandoeng ge
houden, die wij in het A. H. bl. afgedrukt vonden
■en die gedeeltelijk luidt als volgt:
„De weg, die achter ons ligt, geeft ons de rich
ting aan, waarin wij ons bewegen. Wij zijn er
het Nederlandsche volk dankbaar voor, dat ons
op dien weg tot leidsman is geweest, dat het
irrigratiewerken en spoorwegen en havens deed
aanleggen, dat het ons onderwijs en ziekenzorg
schonk en juister begrippen over landbouw ver
spreidde, dat het de openbare veiligheid be
vorderde en ons onkreukbare rechters gaf. Naast
en boven de zegeningen der Westersche be
schaving, die ons zoo ruimschoots ten deel vie
len, ontwikkelde zich onmerkbaar eerst, maar
in diepte en omvang toenemende het gevoel
van eigen kracht, van eigen verantwoordelijk
heid en ontwaakte in ons het besef, dat vroeg
of laat het oogenblik moet aamb#eken, waarop
wij op eigen beenen moeten staan; dat de hand,
die eenmaal met zorg onze schreden leidde,
steeds gereed om zich helpende uit te strekken
waar 'wij struikelen - of dreigen te vallen, ons
ten slotte eens zal loslaten.
Zoo zie ik gaarne de toekomst van het volk
Wij onderstreepen deze laatste woorden, die
toonen hoe een der meest ontwikkelde inlandsche
grooten, dat oogenblik thans nog niet gekomen
achten.Trouwens hoeveel waarlijk hoog ontwikkelde
leden, als, de hiergenoemde Regent, kan de inl.
maatschapij op dit oogenblik aanwijzen? Verschei
dene tientallen van hen1 bezochten de H.B. scholen
ia Indië of in Holland. Ik betwijfel of wij hier reeds
van honderdtallen kunnen spreken. Enkele tiental
len hebben hun wetenschappelijke studies voort
gezet als dokter, rechtskundige, ingenieur of offi
cier. Maar uitblinkende persoonlijkheden, die zich
als wetenschappelijk man op eenig gebied een
naam verwierven, zijn onder hen geloof ik
nog niet opgestaan. Kenschetsend is in dat opzicht
ook wat ik opteekende uit een rede van Mr. J.
Gerritzen (ou/d-lid Tweede Kamer) voor de
Leidsche Universiteit, toen hij sprekende over
een mogelijke inlandsche industrie zeide:
„Van een inlandsche grootindustrie is in afzien-
baren tijd geen sprake om de eenvoudige reden,
dat de inlandsche maatschappij geen onder
nemers noch bedrijfsleiders voortbrengt."
als „hadji" zijn teruggekeerd, veelal hun landge-
nooten, die hoog tegen hen opzien, uitzuigen,
'Na dit alles vraag ik: Zijn dit nu menschen, die
voor zelfbestuur rijp zijn?
De Gouverneur-Generaal der Philippijnen zeide
ginds, 'dat er van blijvende politieke zelfstandigheid
geen sprake kan zijn, zoolang blijkt, dat men niet
rijp is voor economische zelfstandigheid. Welnu, in
ons Indië blijkt de inlander van die economische
zelfstandigheid nog zeer ver verwijderd te zijn.
Wat zou er in ons Indië van alle bloeiende Euro-
peesche bedrijven en ondernemingen men denke
aan de Paketvaart-Mij., aan een Koninkl.-Mij., voor
ontginningen van petroleumbron'nen, aan de bijna
200 suikerfabrieken, aan de honderdtallen cultuur
ondernemingen wat zou er van al deze terecht
komen, zoo ze hun tegenwoordige leiding moesten
missen? Hiermee zouden niet alleen kapitalen van
honderden millioenen guldens gemoeid zijn, maar
ook de werkgelegenheid voor honderd-duizend in
landers!
Men zal misschien zeggen, dat die Europeesche
industrieele leiding ook onder het Inlandsch zelf
bestuur gehandhaafd zou kunnen blijven. Zoo zou
de raad kunnen zijn van een man als de Regent
van Bandoeng, bovengenoemd. Maar zoo denken
de menschen, die nu reeds zelfbestuur wenschen,
er niet over! „Indië voor de Indiërs!" is hun leuze
zelfs al moest htm land er door ten gronde gaan.
'Neen, voorloopig is het oogenblik nog niet ge
komen voor zelfbestuur; daarvoor is het aantal
ontwikkelden nog veel te gering en als men de
groote massa beziet zou men zelfs zeggen, dat
het nog lang zal duren eer die ontwikkeling eenigs-
zins algemeen is. Wel vragen de inlandsche leiders
om meer onderwijs, maar de Direkteur van onder
wijs en eeredienst zeide als antwoord hierop, dat
terwijl de bestaande scholen ruimte boden voor
70% der kinderen uit hun naaste omgeving, slechts
22% daarvan gebruik maakten!
Men ziet, de „eigen drang" naar onderwijs is
nog niet erg groot.
De gang naar zelfbestuur moet worden voortge
zet, maar in.een natuurlijk tempo, hetgeen hier wil
zeggen „voorloopig langzaam aan." De opname van
inlandsche leden in den Volksraad, in de gemeen
telijke en gewestelijke raden, is een bewijs, dat
men in die richting werkzaam is. Het is thans aan
de inl. bevolking zelve om te toonen wat zij kan.
Laten de leiders zich ontwikkelen in een of ander
vak, laten zij trachten daarin uit te .blinken; van
zelf zal hun dan 'n hunner waardiger plaats in de
maatschappij worden aangewezen, waardoor zij
grooter nut voor hun volk zullen stichten dan nu
reeds voor een onrijp volk zelfbestuur tel eischen.
FIRMA
DAMES-enHEERENKLEER-
MAKERS, BONTWERKERS
Naast de Nationale Bank
TELEFOON 13309
Concurreerende prijzen
Vraagt onze UITGEBREIDE
ZOMER-COLLECTIE aan
OVERVEEN - TELEF. I09S6
WERKEN NAAR EIGEN EN
GEGEVEN ONTWERPEN
In den laten avond van Zaterdag hebben een
viertal jongelui van 1620 jaar op den De Gene-
stetweg uit baldadigheid eenige lampen der elec-
trische straatverlichting vernield.
Ze werden op 'heeterdaad betrapt 'door den bur
ger G. v. B., die de politie er mede in kennis
stelde. Deze heeft de zaak onderzocht. Tegen de
heeren(?) is proces-verbaal opgemaakt. Het be
treft hier jongelui van gegoede huize, waarom wij
te meer verwachten, dat zij hun gerechte straf niet
ontgaan zullen.
Woensdag is de wielrijder J. D., wonende te
Zandvoort, rijdende op het fietspad langs den
Zandvoorterweg, doordat een voor hem uitgaande
auto een zijweg (Sparrenlaan) insloeg, tegen 'deze
auto opgereden. Het jongmensch heeft zelf de
schuld van dit ongeval, daar hij voor over ge
bogen op zijn stuur lag, en dus geen acht gaf op
het verkeer.
(Hij bekwam een vrij ernstige schedelwonde. Na
dat Dr. Dippel hem verbonden had, is D. per tram
naar Zandvoort teruggekeerd.
Woensdag n.m. omstreeks 11 uur is op de krui
sing Zwart ewegtramlijn Amsterdam-Zandvoort
een aanrijding geweest tussehen een tram komende
van Zandvoort en een vrachtauto der firma P, en
D, te Aerdenhout.
De chauffeur S. bekwam een vrij ernstige hoofd
wonde, welke door een dame met behulp van het
trampersoneel werd verbonden. S. is daarna per
auto naar bet St. Elizabethsgasthuis te Haarlem
vervoerd.
De vrachtauto werd zeer ernstig, de tram slechts
licht beschadigd.
Op dezen overweg zijn geen licht- en belsignalen,
wel zijn er waarschuwingsborden geplaats. Het uit
zicht daar ter plaatse wordt door 'houtgewas eenigs-
zins belemmerd.
Uit het getuigenverhoor is gebleken, dat de
trambestuurder wel fluitsignalen gegeven heeft,
waarop de chauffeur nog bijtijds trachtte te stop
pen. Dit lukte hem eerst, toen de voorwielen der
auto reeds op de rails stonden, waardoor de aan
rijding niet uit kon blijven.
OOCOCOOOOOOOOOCCOQOOOOOOOOQOOOOQ