TWEEDE blad
1THRACIET
Het Bloemendaalsch Weekblad
ORGIS EN ZOON
IKE STAND
No. 30
ZATERDAG 30 JULI 1927
RAADSVERSLAG
BOEKEN EN TIJDSCHRIFTEN
EENVEGERS.
1 zw. Telefoon 13310.
RLEM.
een prima grond*
en natuurboter
ra steeds vrijen
rijf en magazijnen
f 0.87, soep
f 0.15 extra
plm. 80.000 diners
agelljksch gebruik
t diners naar
aschte menu
iteTs in eiken prijs
rospectus eens
BLOEMENDAAL
Telefoon 22012
stoffen tegen con-
zen en wordt al-
3elsche-, belgische-
ien geleverd, wier
4d staan als de
baarde tb bezitten
I «ZOONHAARLEM
ommissie van Deskundig'1
opdracht zou hebben na
rijkstucht- en Opvoedings-
le bedragen op de doel-
S worden, zulks in verband
aten, en of bezuiniging op
ven geilden mogelijk ware.
vormt geen opwekkende
t in de Commissie prijzen,
omstandigheden haar on-
natie zegenrijk werk wil
Ier Be z utnigings commissie
rozen!
tboschSchoon, 2 z.; A.
H. J. C. Hoekstra—
van der ZonZwetsloot,
Meskers, z.
r Veldt, 68 j., A. M. Zim-
art, Or, Nassaulaan 158,
miners, Rijnegomlaan 56,
itain, Oranjelaan 4, Over-
Openbare vergadering van den
Raad der Gemeente Bloemen-
daal, op Donderdag 28 Juli '27.
Voorzitter: De Burgemeester.
Aiwezig de heeren De Visser en Mollerus.
1, installatie van den heer K. Kooiman als raads
lid.
De heer Kooiman legt de vereischte eed af, waar
na de Voorzitter hem verzoekt, den zetel in te
nemen, vroeger bestemd voor den heer J. G. van
Kessel,
2. Onderzoek geloolsbrieven nieuw gekozen
raadsleden.
De Commissies tot dit onderzoek benoemd, rap
porteeren bij monde van de heeren Bornwater en
De Waal Malefijt, dat de geloofsbrieven in orde
zijn bevonden behoudens een kleine opmerking
van ondergeschikt belang ten opzichte van die
des heeren Nuyens.
3, Verleening eevol ontslag aan E. J. Lange laan
als lid der Commissie van Toezicht M.O,
4. Verleening eervol ontslag aan O, de Groot als
lid van Schoolverzuim L
De ontslagen worden eervol verleend onder dank
betuiging voor de bewezen diensten door beide
heeren in hunne functies aan de Gemeente be-
5. Benoeming leden Commissie van Toezicht
M.O.
Aanbevolen voor:
a. Vacature Mettau:
1. Mr. A. Stoop,
2. Mr. F. J. D. Theijse,.
b. vacature Langelaan:
1. Mr. F. J. D. Theijse,
2. Mr. A. Stoop.
6. Benoeming lid Commissie tot wering van
Schoolverzuim;
Aanbevolen worden;
a. S. A. Wiltson,
b. G. A. v, d. Meij,
7. Benoeming onderwijzeres aan school B,
De voordracht luidt:
No. 1. Mej. K. Dijkstra, te Zwolle,
No. 2. Mej. C. J. van der Hor, te Amsterdam,
No. 3. Mej. E. C. M. P. Wijntjes, te Haarlem.
Benoemd worden respectievelijk de heeren Mr A.
Stoop, Mr. F. J. D. Theijse, S. A. Wiltson en
Mej. E. C. M. P. Wijntjes.
8. Vaststelling balans en winst- en verliesreke
ning van het Waterbedrijf, met voorstel tot al-
lossing van schuld.
De heer Schulz vindt het winstcijfer 31564.64)
vrij belangrijk. Oppervlakkig bekeken zou men
zeggen, dat de prijs van het water voor de af
nemers te hoog is; dit is onjuist, maar om tot een
zuiver inzicht van de finantiëele resultaten van
het 'bedrijf te komen zal men een balans moeten
overleggen met toelichtingen op verschillende pos
ten. Hij had liever een gesplitste opgave gezien
der resultaten van dit bedrijf vóór en na de ver
laging in prijs.
Nu door de annexatie de afname waarschijnlijk
vermindert, is het wenschelijk een bedrag te
reserveeren.
Voorts is het opgevallen, dat er een belangrijk
verlies geweest is aan water in de leiding, op
sommige plaatsen zelfs 15%, zoodat hij Ide vraag
wil stellen, of hierin niet voorzien kan worden.
De heer Nuyens zegt, dat de Vogelenzangers, die
hun water van de Provincie betrekken meer be
talen dan de afnemers van de Gemeente. Hij
vindt dit onbillijk en vraagt, of hier rekening mede
gehouden kan worden.
De heer Hogenbirk zet uiteen, dat de winst hoofd
zakelijk in het aansluitingsrecht zit. De prijs moet
niet verder verlaagd worden.
De heèr Laan; wat de heer 'Nuyens zegt is waar.
De Vogelenzangers betalen veel meer, en ik voel
er daarom voor, ook die wijk in het buizennet
der Gemeente op te nemen.
De heer Luden wil het prijsverschil voor rekening
van de gemeente nemen,
De heer Laan is optimistisch. Als de buizen daar
eenmaal liggen, zal je zien hoeveel aansluitingen
we krijgen: er is geen lekkerder water dan Bloe-
mendaalsch water!
De heer Prinsenberg vraagt of er geen contractu-
eele verplichtingen tegenover 'de Provincie bestaan.
Dij vreest, dat het niet zoo gemakkelijk zal zijn
Bloemendaalsch water naar Vogelenzang te bren
gen.
De heer Schulz ontkent, dat hij een verdere prijs
verlaging wil. Wel verzoekt hij voortaan toelich
ting op de balans, wat de Voorzitter hem toegeeft,
Vaststelling balans en winst- en verliesrekening
van het Gasbedriji, waarbij voorstel tot verlaging
van den gasprifs.
Aangenomen, waardoor de prijs wordt: 12 ct. voor
e eerste 30 M3. en 9 ct. voor het volgende aantal
;3', en de grootverbruikers hij een gegarandeerde
a name van 5000 M3. gas per jaar voor de eerste
2000 M3. te laten betalen 7 ct. per M3. en voor
het meerdere verbruik 6 ct per M3.
10. Wijziging raadsbesluit tot het aangaan eener
tijdelijke kasgeldleening.
Toelichting.
Bij raadsbesluit van 17 Februari 1927 werd aan
Burgemeester en Wethouders machtiging verleend
om ter voorziening in het in den loop van het
jaar 1927 te verwachten gebrek aan kasgeld eene
tijdelijke geldleening aan te gaan van ten hoogste
100.000.tegen eer.e rente van niet meer dan
1% boven het promesse-disconto van de Neder-
landsche Bank.
Zooals toen reeds werd medegedeeld was van het
reservefonds, root 649.000.nog te beschikking
voor het doen van ewone uitgaven een bedrag van
266.000.hetwelk hiervoor echter niet vol
doende werd geacht, o.m. omdat in de maanden
April t/m Juni 1927 een rijksvoorschotten op de
gemeentelijke inkomstenbelasting zoude worden
ontvangen.
Sinds gemeld raadsbesluit is echter in het bedrag
der nog beschikbare reserve een niet onbelangrijke
wijziging gekomen. Thans toch zijn kapitaalsuit
gaven gedaan tot een bedrag van 50.000(kos
ten wegens onteigening grond van den Zeeweg),
welke voorloopig uit 't reservefonds zijn gefinan
cierd, terwijl ondanks, teneinde de gewone uit
gaven over 1926 te dekken, definitief over dit
fonds is beschikt tot een bedrag van 72,000.
en tijdelijk tot een bedrag van 63.000.zoodat
van de reserve voor den gewonen dienst van 1927
slechts ter beschikking bleef een som van 81.000.-
zijnde een zeer onvoldoend bedrag ter bestrijding
van de looper.de uitgaven, tengevolge waarvan dan
ook reeds 70.000.aan kasgeld is moeten wor
den opgenomen.
Burgemeester en Wethouders zijn derhalve nog be
voegd slechts een bedrag van 30.000.op te
nemen. Waar er 'echter nog vele gewone uitgaven
moeten worden betaalbaar gesteld en daarbij bin
nenkort ook weder kapitaalsuitgaven dienen te
geschieden tot een bedrag van pl.m, 55.000.
wegens aankoop van grond bij de Haarlemsche
Waterleiding, zal vermoedelijk voor 1927 met een
kasgeldleening van 100.000.— niet kunnen wor
den volstaan.
'Op grond van het bovenstaande stellen Burgemees
ter en Wethouders mitsdien voor het 'hierboven
aangehaald raadsbesluit zoodanig te wijzigen, dat
in het dictum, sub 1, van dat besluit voor „ten
hoogste Eénhonderd duizend gulden 100.000.
worde gelezen „ten hoogste Tweehonderd duizend
gulden 200.000.door te nemen het volgende
besluit;
De Raad der Gemeente Bloemendaal;
Gelet op zijn besluit van 17 Februari 1927, goed
gekeurd door Gedeputeerde Staten van Noord
holland, bij besluit van 2 Maart 1927, no. 62, waar
bij aan 'Burgemeester en Wethouders machtiging
is verleend om ter voorziening in het in den loop
v in het jaar 1927 te verwachten gebrek aan kas-
g-ld eene tijdelijke geldleening aan te gaan van
ten hoogste 100.000.
Overwegende, dat met gemeld 'bedrag vermoede
lijk in 1927 niet zal kunnen worden volstaan;
Besluit:
het hierboven aangehaalde raadsbesluit zoodanig
te wijzigen, dat in bet dictum, sub 1, van dat be
sluit in plaats van „ten hoogste Eénhonderd dui
zend gulden 100.000.worde gelezen: „ten
hoogste Tweehonderd duizend gulden 000.000.-).
Aangenomen.
11. Ruiling van grond met Jhr, R. Quarles van
Ufford.
.Aangenomen.
12. Aankoop grond van A, J. P. Janssen,
Toelichting:
De Raad der Gemeente Bloemendaal;
Gelet op zijn besluit van 16 September, goedge
keurd door Gedeputeerde Staten van Noordhol
land bij hun besluit van 22 December 1926 no. 108,
waarbij het uitbreidingsplan der gemeente voor
zooveel betreft de doortrekking van den Militairen-
weg naar den Bloemendaalscheweg, werd gewij
zigd;
Overwegende, dat tot uitvoering van dat plan de
gemeente o.m. de beschikking behoeft over dat
deel van sectie A. no. 7248, dat op bijgaande situ
atie in gele kleur is aangegeven en ongeveer 21 M2.
oppervlakte heeft;
Overwegende, dat de eigenaar van dat terrein,
A. J. P, Janssen, bereid is om dat terrein aan de
gemeente te verkoopen;
Overwegende, dat deze aankoop van grond in het
belang der gemeente geacht wordt;
Gelet op de Gemeentewet;
Besluit:
behoudens goedkeuring van Gedeputeerde Staten
van Noordholland, Burgemeester en Wethouders te
machtigen voormelde strook gronds van A. J. P,
Janssen voornoemd aan te koopen voor de som
van een honderd tien gulden, terwijl het maken
van een inrij benevens van een afrastering met
inrij- en loophek voor rekening der gemeente komt.
Aangenomen.
13. Vaststelling aanleg wegen op het Naaldenveld.
Bij dit punt der agenda ontspon zich een aange
name discussie, zoo een welke een typisch ken
merk is van den" Bloemendaalschen Raad, hoe de
verhouding der rijwiel- en voetpalden zou zijn. B.
en W. stellen voor: met koolasch van de belt.
Deze snoode plannen droegen geenszins de goed
keuring weg van alle vroede vaderen.
Achtereensvolgens noteeren we de volgende „ad
viezen fietspaden topeca, voetpaden koolasch,
fietspaden tegels, voetpaden koolasch; fietspaden
tegels, voetpaden tegels.
Elk der voorstellers bijgestaan door hen, die het
met hen eens zijn, verdedigen met gloed en vuur
hun vinding.
Van alles komt er bij: de Amsterdamsche Vaart,
waar Laan wielrijders van den rijweg naar het rij
wielpad zag verwijzen; de Brederodeweg, met zijn
voet- en rijwielpad, de „landelijkheid" der om
geving het al of niet Heren van hoornen en
stuiken, reparaties aan buizen van gas- en water
leiding aanvulling politieverordening, etc., etc.
t Slot van de Babylonisch spraakverwarrende aan
bevelingen is, dat de rijwielpaden van tegels ge
maakt worden. Hoe de voetpaden worden, kon
den we niet te weten komen. We gelooven, dat
de belt 't pleit gewonnen heeft, waardoor we vol
gens de heer De Roo van Alderwerelt de mosterd-
potjes, lepels en vorkensresten voor 't oprapen
zullen krijgen.
Nadat op verzoek van den heer Prinsenberg, art.
28, handelende over de bebouwingsvoorwaarden
anders geredigeerd zal worden, wordt ook dit punt
Goedgekeurd.
14. Benaming van wegen.
Toelichting:
De Raad der Gemeente Bloemendaal;
Gelet op het desbetreffende voorstel van Burge
meester en Wethouders;
Besluit:
den naam te~geven van:
Verlengde Rustenburgherweg aan den weg op de
yoormalige buitenplaats Rustenburgh, ioopende van
de Bosch en Duinlaan naar den Bloemendaalsche-
weg;
Leeuwerikenlaan aan den weg, ten Oosten der
Zuidlaan, Ioopende van den Zandvoorterweg in
Zuidelijke richting door het Naaldenveld;
Koekoeksweg aan den weg, Ioopende van het
•kruispunt van Voilenihovenlaan-Zandvoorterweg in
zuidlestelijke hichting naar de Leeuwerikkenlaan;
Nachtegalenlaan aan den weg, Ioopende van den
Koekoeksweg in Zuidelijke richting naar den Boe-
kenrooderweg;
Zwaluwenweg aan den weg, Ioopende van de
Nachtegalenlaan in zuidwestelijke richting door het
Naaldenveld,
Ook dit punt opende de sluizen der welsprekend
heid.
'De heer De Waal Maleiijt wil de verlengde Rus
tenburgherweg liever gedoopt hébben in Rutgers
yan Rozenburgerweg, naar de familie, die Rusten
burgh liet houwen, en het buiten langen tijd be
woonde.
De heer Laan voelt er niets voor. Nooit gehoord
van Rutgers van Rozenburg. Wat blijft er bij
zoo'n naam over van de beteekenis der Dr. Dirk
Ba'kkerlaan, Bispincklaan en Adr. Stoopplein. Dit
waren mensohen, die iets voor Bloemendaal be-
teekend hebben. De eenige concessie welke hij
wil doen, is, dezen weg kortweg dan maar Rusten
burgherweg te noemen. De heer Laan krijgt zijn
zin.
Meer succes had de heer Bornwater. De dokter
vond het dan toch wel op z'n plaats een der wegen
in 't Naaldenveld v. Wickevoort-Crommelinweg te
doopen naar Mejuffrouw v. Wickevoort-Crommelin,
die dit complex voor uitbreiding ter beschikking
stelde.
Dit kwam er door. De Nachtgalenlaan zal die naam
krijgen,, maar dan geen Reinders Volmerweg enz.
zegt Laan. We moeten naast onze hoornen- en
bloemenwijk, nu een vogelenwijk hebben. Dit is
voor oriënteering heel makkelijk.
Bij de kwestie der Verlengde Rustenburgherweg
vergaten we nog te vermelden, dat Kooiman zijn
voorstel, dezen nieuwen weg naar Dorus Rijkers
te noemen, zag vallen,
15. Verieemng vergoedingen ex-art. 100 L.O.-wet
aan de bijzondere scholen.
School der Duin en Daalsche schoolver. 2160,
School der Nederl. Herv. Gem2316.80
School van het St. Jozefgesticht734.40
School van het R.K. Kerkbest. Overveen 1480.
idem, te Vogelenzang 1046,13
idem, te Overveen (Meisjesschool) 1168.
Goedgekeurd.
16. Verleening medewerking inzake beschikbaar
stelling gelden ex art. 72 L.O.-wet 1920 voor uit
breiding St. TheresiaschooL
Dit betreft gelden voor den bouw van een gym
nastieklokaal ten bedrage van 9000 k 10.000.
Goedgekeurd.
17. Verleening voorschot aan op 1 Februari j.L
in vasten dienst zijnde gemeentewerklieden.
De Commissie voor georganiseerd overleg voor
de werklieden stelt voor, aan ide werklieden, die
op 1 F'ebr. 1927 in vasten dienst der gemeente
werkzaam waren, een voorschot te verleenen, ge
lijk aan een halve week loon, hetgeen bij het ver
laten van den dienst of indien andere omstandig
heden daartoe leiden zal worden verrekend.
De heer Nuyens breekt een 'lans voor 3 losse-vaste
arbeiders. Hij maakt er een voorstel van, ook deze
menschen in de regeling te betrekken, maar ziet
dit met 8-5 stemmen verwerpen.
18. Verzoek om schadeloosstelling ingevolge de
z.g, annexatiewet.
Volgens het accountantsbureau Meijer en Hörch-
ner te Amsterdam kunnen door de Gemeente Bloe
mendaal de volgende schadeloosstellingen aan
Haarlem worden gevraagd;
Voor vaste goederen in vollen eigendom 141.273.09
Vaste goederen in erfpacht gegeven 104.623.01
Bezitting in het gasbedrijf 63.522.30
Bezittingen in het waterleidingbedrijf
(nader vast te stellen).
Geldelijk nadeel in de exploitatie uit
komsten van het gasbedrijf 265.056.20
Idem, van het waterleidingbedrijf
(nader vast te stellen).
Kosten van het leggen van een nieuwe
waterleidingbuis ter verbinding van
Aerdenthout c.a. met het overige
deel der Gemeente (nader vast te
stellen).
Totaal met afgeloste gedeelte der
leeningen 73.816.61
Inzake 95 arbeiderswoningen der
woningbouwvereeniging „Bloemen
daal 99.20
Inzake 11 middenstandswoningenvan
dezelfde vereeniging 60.637.17
Inzake 41 woningen der Coöp Bouw-
eeniging „Ons Huis" 116.333,50
De Raad vereenigt zich met dit verzoek.
19. Aanvrage crediet voor uitbreiding van tope-
kawegen.
Toelichting:
Burgemeester en Wethouders vragen den Raad een
ciediet van 25000.voor uitbreiding van topeka-
wegen, wier bestrating thans daarvoor nog ge
schikt is; met dit bedrag kunnen 14000 M2. weg
van een topekalaag worden voorzien en arbeids-
loozen aan het werk gehouden worden.
De heer Luden wijst er op, dat bij de begrooting
de post onderhoud van wegen van 114.000.is
teruggebracht op 100.000.om de begrooting
sluitend te maken, en dat de beer Laan daarmede
accoord ging. Daarom verwondert hij zich over
deze aanvrage, en zal zijn stem niet aan het voor
stel geven.
Evenmin zijn Prinsenberg, De Waal Malefijt en
Schulz er enthousiast over.
De heer Laan verdedigt de aanvrage met warmte.
Er is nu 27500 M. getopecaat voor. 100.000.
Als het werk uitbesteed was zou het minstens
j 150.000.gekost hebben. Dat hij dit crediet tus-
schentijds aanvraagt is niet vreemd. Voor andere
doeleinden gebeurt het wel meer. (Een stem: Laan
js zuinig!).
Gemiddeld kost een M2. 4.50, de nader door
hem te noemen wegen, welke hij nog graag onder
handen zou nemen, zullen slechts 1.70 per M2.
kosten, want het betreft hier wegen, waar geen
nieuwe fundeering in noodig is. 20 mannen zijn
dag aan dag alleen voor de nieuwe wegen aan het
werk. De mengmachine draait onafgebroken door,
(geroep: doordraaier), zoodat per dag 600 M2. klaar
komt. Hij vermoedt, dat de financiën in 1927
ruim zullen vloeien. In Duin en Daal zitten goede
belastingbetalers, die op bun 'beurt vragen: geef
ons ook zoo'n „lekkere" weg.
Wanneer we nu voor 25000.14000 M2. kun
nen maken is dit een „Jodenfooi", een „krats".
Hij heeft tegen De Jong (bedoeld wordt de Ge
meente-architect. Red.) gezegd: 't zal mij verwon
deren of de Raad dit bedrag niet zal voteeren.
De wegen, welke dan opgeknapt worden, zijn:
De Midden Duin en DaaLscheweg,
De Lage Duin en Daalscheweg,
De Parkweg,
De Rijperweg,
De Saxenburgerweg,
De Karmelweg,
De Potgieterweg,
De Vijverweg,
De Joh. Verhulst weg.
't Volgend jaar hebben we onze handen vol aan
den weg van onze troetelkinderen: den Vogelen-
zangscheweg en daarna den Kennemerweg. Ik raad
de heeren sterk aan, het crediet toe te staan, ze
zullen er plezier van hebben!
De heer Kremer feliciteert Laan met de schitte
rende wijze waarop hij Ide aanvrage verdedigd
'heeft, en om de sympathieke wijze waarop hij de
doordraaier uithing, maar schept dit voorstel geen
gevaarlijke precedenten?
Ten slotte 'brengt 'de Voorzitter het in stemming:
Alle raadsleden stemmen tegen. Dan is de beurt
aan de Wethouders. Van Nederhasselt stemt voor,
waarna Laan zijn collega in zeker kleedingstuk
Jaat staan door te zeggen: ik ben er ook tegen,
wat uitbunldige vroolijkheid ten gevolge heeft.
20. Ontheffing bepalingen der Bouwverordening.
In overeenstemming met het advies der Com
missie van Bijstand voor Publieke Werken stellen
Burgemeester en Wethouders den Raad voor:
A. Ontheffing van artikel 7 der Bouwverordening
te verleenen aan:
a. D. Odink voor verbouw van perceel Potgieter-
weg No. 15;
b. F. A. R. Erlings voor bouw eener garage aan
die Hartenlustlaan op Sectie A. no. 5322;
c. J. C. Osieck voor bouw eener garage aan den
Bloemendaalscheweg;
d. J. P. M. Glimmerveen en A. Wijlanld voor
bouw van twee garages aan de Distellaan;
e. Dr. H. F. Bartels voor bouw eener woning aan
den Zandvoorterweg;
f. Dr. J. Th. Bornwater voor bouw eener berg
plaats aan de Zonnebloemlaan;
g. A. van den Berg, voor aanbouw eener serre
aan perceel Langelaan no. 9a.
B. Afwijzend te beschikken op het verzoek om
ontheffing van artikel 7 der Bouwverordening, in
gediend door J. van Eek, voor bouw van een
schuurtje aan den De Genestetweg, 'daar eendeels
Idit gebouwtje daar in de omgeving niet past, an
derdeels de aan dit schuurtje te geven bestemming,
n.l. opslagplaats voor petroleum, gevaarlijk is voor
de omgeving, daar het tusschen twee scholen zou
komen te staan.
Goedgekeurd.
21. Ingekomen stukken.
1°. Bericht van Gedeputeerde Staten, dat zij het
besluit tot verkoop van grond langs de Bosch en
Duinlaan verlaagd hebben.
Voor kennisgeving aangenomen.
2°. Verslag over 1926 van den Keuringsdienst van
Waren.
Voor kennisgeving aangenomen.
3°. Bericht van A. J. Stoel, dat 'hij zijne be
noeming tot lid der schattingscommissie aannemet,
Voor kennisgeving aangenomen.
4°. Procesverbaal van kasopname bij den Ge
meente-Ontvanger.
Voor kennisgeving aangenomen.
5°. Verzoek van den Bond van Christelijke Poli
tieambtenaren in Nederland om van gemeentewege
politiewoningen binnen Bloemendaal ten behoeve
van het geannexeerd personeel te bouwen.
Burgemeester en Wethouders geven in overweging
te berichten, dat te zijner tijd dit vraagstuk onder
de oogen zal worden gezien.
Goedgekeurd.
6°. Verzoek van P. J. B. Maas om voor 14.000.-
de wagenschuur aan het Kerkplein nos. 14 en 15
te mogen koopen.
Burgemeester en Wethouders geven in overweging
afwijzend op dit verzoek te beschikken, daar deze
verkoop voorshands niet aan de orde is.
Goedgekeurd.
7°. Vraag van het raadslid A. F. Kremer: „Be-
staat er ook de mogelijkheid, dat direct of bin
den korten tijd een einde wordt gemaakt aan
„het afzanden van de westelijke helling der
„Spoorbaan."
Antwoord van Burgemeester en Wethouders: „Dit
„is niet te verhinderen, aangezien de afzander, de
„vrachtrijder J. Huybens contractueel tegenover de
„eigenaresse van het terrein, de Ned. Iiraëlietische
„Hoofdsynagoge te Amsterdam, verplicht is het
„door hem gekochte zand binnen drie jaren van
j.de plek verwijderd te hebben op boete voor niet-
„nakoming dier verplichting. Eerst na het slui-
„ten van het contract is de desbetreffende be
maling der Alg. Politieverordening (art. 10 bis) in
„werking getreden, n.l. 31 'December 1926."
De heer Kremer licht deze vraag nader toe, en be
treurt het, dat een zoo geschikte speelplaats ver
dwijnt.
'De heer Laan antwoordt, dat hij onderhandelingen
gevoerd heeft met 'Huybens, en hem voorstelde
tegen vergoeding verder afgraven te staken. Huy
bens wilde dit Idoen tegen betaling van 4000.—,
welk bedrag B. en W. te hoog voorkwam. Boven
dien is 't niet onmogelijk, dat de Ned. Isr. Hoofd
synagoge met een en ander geen genoegen neemt.
Besloten wordt, alsnog de onderhandelingen voort
te zetten en t.z.t. den Raad verslag uit te brengen.
Rondvraag.
De heer Laan zegt iden Raad voor te willen stellen
3500 beschikbaar te stellen voor den aanleg van
een autopark aan 't eind van den Zeeweg, en de
exploitanten der garages daar ter plaatse dit te
verhuren voor 300.'s jaars, maar de heeren
zijn in zoo'n krenterige stemming, dat hij er wel
wat huiverig voor is.
De Voorzitter wil echter het voorstel ondersteunen
omdat met de genoemde verbetering niet langer
gewacht kan worden.
De 'heer Schulz voelt er veel voor, alleen acht hij
't minder wenschelijk, dit autopark weer te ver
pachten, en zoo de menschen straks te verplichten
staangeld voor hun auto's te laten betalen.
De heer Hogenbirk wil wachten tot- de begrooting
-.van het volgend jaar. Voor gratis stallen is hij in
geen geval.
Tenslotte wordt het crediet verleend zonder de
pachtbepaling.
De heer Prinsenberg vraagt waar het prea-advies
'blijft op 't request der bewoners van de O. Nas
saulaan, welk request in de zitting van 5 Mei be
handeld is.
De heer Laan beantwoordt den heer Prinsenberg.
De heer Schulz vindt het daar een „zwijnenzoodje".
De toestand eischt daar dringend verbetering.
Tevens merkt 'hij op, dat een waarschuwingsbord
(wegkruising) bij 't Provinciaal Ziekenhuis hard
noodig is. Dan zijn de voetpaden van de nieuw
gemaakte wegen te laag. Na regenval moet hij
planken naar zijn woning leggen om droogvoets
thuis te komen.
De heer Laan stelt klager gerust: er is over ge
sproken en 't komt in orde!
Daarna sluiting.
(Tevergeefs wachtten we op een officieel afscheid
van de niet herkozen leden Mollerus en De Roo
van Alderwerelt. Vergat de voorzitter dit? Red.)
Rafael Sabatini: Narrenschande.
Vert, v, P. Bolkesteinvan
Zanten. Uitg, J. Philip Kruse-
man, 's-Gravenhage.
De middeleeuwen met haar geraffineerde folter-
werktuigen, hebben al heel wat schrijvers stof
verschaft voor verhalen zóó gruwelijk, dat we er
ons met weerzin van afwenden.
Ook Sabatini verplaatst ons in dien tijd van schrik
beelden. Zijn werk echter lézen we. Het boeit ons
zelfs zóó, dat we het boek niet dichtslaan, voor
het uit is. En dan vragen we ons af: hoe komt
dat?
Al dadelijk blijkt het ons, dat Sabatini het wereld
gebeuren van bovenaf ziet. Hij staat er niet, als
mensch tusschen menschen, midden in, handelend
en kijkend, zooals een mensch handelt en kijkt.
Hij ziet alles gebeuren, zooals een kenner een
tooneelstuk ziet, en bovendien beeldt hij zijn figuur
uit, met modem, wetenschappelijk en kijk op ka
rakter en gemoedsleven.
Sabatini ziet, achter het masker van wreedheid
van een Ramiro del Orca, de teekenen van een
verstoord gemoedsleven. Hij leest op het gelaat
kwellende wroeging, die blijft achtervolgen en den
geplaagden aanzet tot steeds wreeder daden.
Iedere geestelijk onevenwichtige zoekt de oorzaak
van zijn innerlijk lijden, en zelfs van zijn slecht
heid want er zijn oogenblikken in zijn leven, dat
hij zijn slechtheid inziet! steeds bij anderen. Het
is de schuld van die anderen, indien hij een schurk
is, indien hij zijn rijkdom door afpersing verkreeg.
Het zijn de omstandigheden, die hem noodzaken
zijn minderen onmenschelijk te behandelen. Een
knaapje van twaalf jaar, dat^struikelt en valt,
wordt door Ramiro in den gloeienden haard ge
smakt, en omdat dit kind door die daad het
struikelde schuldig is, dat Ramiro onmenschelijk
handelt want uit het onderbewuste komt tóch
onmiddellijk de beschuldiging: schurk! daarom
moet het brandende kind gestraft worden en boven
dien nog met een degen doorboord!
Als een sneeuwbal, die voortrolt, groeien zijn
gruweldaden aan, tot hij verlost wordt door wat
hij het m'eeste vreest: de dood. '(Hij vreeest de dood,
want hij is laf en heel bang, óók voor lichamelijke
pijnen. Als hij aan den dood denkt, heeft hij de
kracht niet meer zijn overtuiging te dwingen in de
oude hanen. Dan komt uit het onderbewuste het
teruggedrongen besef van slechtheid naar hoven
en is hij UbeTmensch-af.
Zoo wordt in Sabatini's werk onze aandacht in
beslag genomen door elk karakter op zichzelf en
zijn er de gruwelen slechts als toelichting.
