VICTORIA-WATER cWenny cMüller, Jiorte Jileverlaan 26, tel. 22861, ^Bloemendaal tBruidsbouquetten, ZaalJiamertafelversieringen - Binnenland Buitenland T ooneel A.Q. G.M. G10RCIS &Zn. VERFT-STODMT AGOED-SNEL/ JLOTTGERIHG Ingezonden BIJ BRAND j l i SCHOORSTEENVEGERS Ridderstraat 18azw., Haarlem, Tel. 13310 STGOMERÜ-VERVERU een dervolgende nummersopbellen: I BLOEMENDAAL I T inoCrt OVERVEEN *e*e*oonmimmer 10960 S AERDENHOUT - Telefoonnummer 26103 BENTVELD - - - Telefoonnummer 26017 VOGELENZANG - Telefoonnummer 28129 Een schitterende Paasch! Daarmee is feitelijk alles ge zegd. Nog maar luttele dagen van tevoren had het „gegoten" en het was koud en guur. Maar de „Goede Vrijdag" zette goed in en de groote uittocht uit de steden begon reeds, vóór Paschen was aangebroken. Die aan duizenden en duizenden naar lente- en buiten lucht snakkende stedelingen één groot lentefeest zou bereiden. Er is geprofiteerd. De in vorige jaren zoo schraal bedeelde „buiten-zaken", de autobussen, trams en treinen, ze hebben allen een voorproefje gehad, van hetgeen hen te wachten staat, als het eens werkelijk zomer is, en ieder naar buiten wil. En als dan straks nog duizenden vreemdelingen aankomen Het kan een mooie zomer worden. Natuurlijk bracht de Paasch ook Paaschcongressen. De S.D.A.P. vergaderde eenige dagen. Van de verschil lende, meest met algemeene stemmen aangenomen re soluties van het bestuur vermelden wij die, welke be trekking hebben op het mobilisatie-vraagstuk en waarin wordt uitgesproken, dat de partij en haar vertegen woordigers geen medewerking verleenen aan een po litiek die naar oorlog drijft of oorlogsgevaar oproept; zij zal niet medewerken tot een mobilisatie, indien het bevel daartoe als een drijven naar oorlog zou moeten of kunnen worden aangemerkt of het oorlogsgevaar zou oproepen; zij houdt echter rekening met de moge lijkheid, dat onder bepaalde omstandigheden een mo bilisatie van beperkten omvang, op den voet van een Veiligheidswacht, ook door haar onvermijdelijk kan worden geacht, ter bescherming tegen gevaren, waar aan een oorlog buiten onze grenzen de bevolking van ons land blootstelt, of ter vervulling van Volkenbonds verplichtingen. De beslissing voor een mobilisatie moest echter eerst aan de Kamers worden voorgelegd en daarom eischte zij in overeenstemming hiermee Grond wetswijziging. Natuurlijk was er ook een Communistisch Paaschcon- gres, dat in „Tolhuis", te Amsterdam, werd gehouden, waar men elkaar bezighield met de gebruikelijke leuzen over wereldrevolutie, en „eischen" als „Indonesië los van Holland", Verdediging van de Russische en steun aan de Chineesche revolutie, enz. De heer L. de Visser deelde ons mede, dat „de huidige periode in het kapi talisme, ondanks schijnbaar herstel, een voortschrij ding was van het proces van ondergang van het kapi talisme", terwijl hij de Wijnkoop-groep betitelde als pseudo-communisten. Hetgeen alles bijeen den indruk bevestigde, dat de Communistische Partij-Holland op sterven na dood is. Eenige droeve ongevallen vielen deze week ook voor. Daarvan vermelden wij het ongeluk met het vierjarig dochtertje van een gezin uit Gouda, dat Zondagavond uit den trein viel en door een passeerenden trein ver morzeld werd. Waarschijnlijk heeft het kind met den voet den veiligheidshefboom van het portier omlaag gedrukt, toen het op de bank zat. Toen ze later tegen het portier ging staan, viel ze er uit. Hetgeen voor onvoorzichtige ouders aanleding kan zijn, er zorg vuldig voor te waken, dat hun kinderen in rijdende treinen nooit voor portieren staan. In Amsterdam werd een vrouwelijke kantoorbediende, die 500.aan het giro- en hoofdpostkantoor had geïnd, Zaterdag j.l. door een individu gevolgd en in de gang van haar kantoor overvallen. De aanrander wilde haar de tasch met geld ontrukken, terwijl hij haar peper in het gelaat wierp. Zijn aanslag mislukte, doordat het meisje begon te gillen. Tot nog toe is men evenwel zijn spoor bijster. Van de oorspronkelijke plannen tot het laten rijden van nachttrams, tijdens de Olympiade te Amsterdam, van het centrum van de stad naar de buitenwijken, schijnt niets te komen. Wel zal men op eenige lijnen tot 2 uur 's nachts doen rijden (thans vertrekt de laat ste tram om 12 uur van de eindpunten). De Amsterdamsche chauffeurs hebben een actie op touw gezet, om een einde te maken aan het onsym pathieke fooienstelsel. De Centr. Bond van Transport arbeiders heeft de patroons daarom een gegarandeerd weekloon van 35,voorgesteld. Men dringt er op aan, het nieuwe loonstelsel vóór de Olympiade in werking te doen treden. Naar aanleiding van de weigering onzer regeering om aan het verzoek van Frankrijk te voldoen om den zomertijd een maand vroeger te doen ingaan, gelijk met Frankrijk en België, heeft de heer Polak (le Kamer) vragen tot den minister gericht, om te ver nemen, of onze landbouw zóóveel van die van België en Frankrijk verschilde, dat vervroegde invoering niet mogelijk was. Engeland. Bij een tusschentijdsche verkiezing voor het Lagerhuis in Linlithgow leed de regeering weer een nederlaag door de verkiezing van den oud-minister van het Mijnwezen uit het arbeiderskabinet, Shinwell. De econoom Keynes, die te Leningrad aankwam, ver klaarde, dat het ontbreken van normale betrekkingen tusschen Engeland en Rusland de ontwikkeling van den Britschen export belemmert en belet, dat er een sfeer van rust en vrede ontstaat. Volgens Keynes zou den liberalen en arbeiders geen gelegenheid laten voor bijgaan om de onderhandelingen met de Sovjet-Unie te hervatten. Ford, die Engeland bezoekt, gaf als zijn meening te kennen, dat het volk te verstandig wordt om ooit weer een grooten oorlog te voeren. De politici hebben lang niet meer het gezag van jaren geleden en het volk in het algemeen werd thans als vijand van den oorlog opgevoed, door de groote versnelling van het verkeer. Ook toonde Ford zich een sterk voorstander van vrij handel. Frankrijk. Frankrijk en Amerika besloten, de tus schen hen gevoerde diplomatieke correspondentie be treffende een anti-oorlogsverdrag onverwijld voor te leggen aan Engeland, Duitschland, Italië en Japan. Naar verluidt, zou de Britsche regeering met de groot ste welwillende aandacht de voorstellen voor het uit bannen van den oorlog overwegen. In Marokko broeit weer verzet. Een toenemende agi tatie tegen Frankrijk doet zich gevoelen. Posten wer den aangevallen, waarbij eenige soldaten werden ge dood, terwijl uitgezonden werklieden voor het herstellen van doorgesneden telefoonlijnen in een hinderlaag werden gelokt en gedood. Duitschland. Tusschen de Duitsch-Nationalen en de conservatieven is een scheuring ontstaan. Tot nog toe waren ze vereenigd in de Duitsch-Nationale Partij, waarbij de conservatieven de helft van het partij-be stuur bezetten. Thans heeft de Duitsche conservatieve Partij, uit ontevredenheid jegens de ontwikkeling van de D.N. partij, een eigen verkiezingsoproep gepubli ceerd. De conservatieven verklaren zich daarin vóór de langs wettigen weg te herstellen legitieme monar chie. Het huidige stelsel bracht het Duitsche volk in steeds hooger nood. In de Saksische metaalindustrie is, tengevolge van een uitgebroken staking, door de werkgevers een uitslui ting per heden ingaand, uitgeroepen, welke 200.000 arbeiders omvat. Diversen. Rome. De agent voor de schadever goedingen, Parker Gilbert, voerde besprekingen met den Italiaanschen minister van financiën over een belangrijke wijziging, in de betaling van de Italiaan- sche oorlogsschulden aan Amerika. De Duitsche minister van financiën, Kohier arriveerde ook in Rome, vermoedelijk o.a. voor besprekingen met Parker Gilbert. Italië moet gunstig staan ten aanzien van vermindering der Duitsche betalingen. Ook bracht Kohier een bezoek aan den Paus. De Poolsche diplomaat Zaleski had een onderhoud met Mussolini waarvan men gelooft, dat een non agressie-verdrag tusschen Polen en Italië het onder werp is geweest. Moskou. Het proces tegen de gearresteerde Duit sche ingenieurs die inmiddels naar Moskou werden overgebracht begint over enkele dagen. Zij worden zeer goed behandeld, naar thans verluidt. De beschul diging luidt: economische en politieke sabotage en economische spionnage. Trotski heeft verlof gevraagd uit zijn ballingschap, om de uitgave van zijn boeken bij de staatsuitgeverij te regelen. Men acht een verzoening met de regeering niet uitgesloten. De sovjetregeering voert thans onderhandelingen met buitenlandsche handelaren over den verkoop van de kroonjuweelen. Voor één der diamanten, den z.g. Orlow-diamant, vroeg zij 8 millioen. Boedapest. Bij een amnestie-besluit werd aan Na- dossy en 5 der andere valsche munters, bekend uit het in Den Haag gevoerde proces tegen de francs- vervalschers, gratie verleend. Nu zouden alleen nog prins Windischgratz en dr. Mankowitsj in de gevange nis zitten. Uit het Programma voor de a.s. Zomercurssusen der Internationale School voor Wijsbegeerte te Amersfoort blijkt, dat dr G. H. van Senden er voordrachten zal houden over: De Kosmische gestalten van het kwaad. Goed en kwaad zijn waardeeringen, zedelijke oor- deelen, die wisselen met de tijden en de menschen. Met het zedelijk oordeel „kwaad", zegt hij, zijn niet temin noodzakelijk zekere gesteldheden verbonden, die hij dan noemt Kosmische gestalten van het kwaad. Als zoodanig wil hij aanwijzen^ het chaotische, het prullige, het geborneerde en het daemonische; in het hollandsch zouden wij kunnen zeggen: het verwarde, het prullige, het bekrompene en het duivelsche. Ons houdende aan die categoriën, omdat zij ons rede lijk gesteld toeschijnen en ze toepassende op de beide tooneelstukken, die wij j.l. Maandag-avond en Dins dagavond in den Stadsschouwburg bijwoonden, twij felen wij niet of de epitheta „prullig" en „geborneerd" komen toe aan het stuk „Adam en Eva", dat onder den soortnaam Amerikaansch blijspel en geschreven door de heeren Guy Bolton en George Middleton, ook, daargelaten den inhoud,, Maandag op minder dan middelmatige wijze immers vrijwel zonder toewijding en zonder enthousiasme door Het Schouwtooneel werd opgevoerd; Het was of het stuk de spelers zeiven verveelde. De intrigue is bizonder weinig spannend; men ziet reeds dadelijk aankomen wat gebeuren gaat. In Amerika schijnt een stuk alleen maar interessant te zijn, als er ten minste één rijke meneer in voorkomt; dus wordt ook in dit stuk een voorname rol vervuld door 'n rijke meneer, die, suggestief, de naam draagt van James King. Deze meneer heeft behalve twee dochters en een schoonzoon nog een oom en een schoonzuster tot z'n last; zijn bedrijfsleider Adam Smith, blijkbaar door de schrijvers zoo genoemd naar den beroemden econoom, heeft een oogje op de jongste dochter. En als de oude heer een poos op reis gaat om wat te bekomen van het dag aan dag geplukt worden, wordt de bedrijfsleider aangesteld als tijdelijk huisvader, die moet zien rond te komen met een vooraf bepaald be drag. Het tweede bedrijf, waarin al die in onnoozele weelde badende menschen zich vervelen, toont hoe veel moeite Smith heeft om de touwtjes bij elkaar te houden; ze ontglippen hem, maar dan bedenkt hij een paardenmiddel, fingeert, dat de afwezige papa-wel doener failliet is, hij steelt zelfs van de dochters de juweelen, waarvan zij 't nog een tijdje hadden kunnen uitzingen en dan gaat de familie, papa uitgezonderd, op de boerderij, die men in het eerste bedrijf uit dien gezichtshoek reeds in de verte zag schemeren, kippen houden. Het derde bedrijf begint met een frisch décor, dat de bewondering van het publiek trok, toont ons dan de metamorfoze der verwende lieden tot werkzame buitenmenschen, papa komt terug, begrijpt er niets van. Smith echter valt ten slotte door de mand en allen zijn dankbaar, rijk en gelukkig, ze hebben leeren werken, maar zullen dit spoedig wel weer verleeren, (al be merken wij toeschouwers dit niet), want de overdaad is dezelfde gebleven. Adam trouwt met Eva, er is zelfs een appel waarin hij bijt in Eva's handen geweest en het gordijn valt. Onnoozel gegeven! Onnoozel echter vooral voor ons, die niet 't geheele eerste bedrijf konden bijwonen, waarin iets van een intrigue werd in elkaar gezet om in het derde te worden afgewikkeld. Leeg van hoofd en hart en dus verveeld verlieten wij den schouwburg, hartelijk hopende dat Ko van Dijk zijn talent en dat zijner vrouw, dat van Hein Harms, en Co Balfoort om van de anderen niet te spreken, niet meer in dergelijke stukken te grabbel gooien zal, wat ongetwijfeld tot afstomping leiden moet en bij hen zelf met de minste innerlijke voldoening kan achterlaten. Zoo werd het een verademing den volgenden dag de voorstelling bij te wonen van „Vier dagen uit het leven van een „Onfatsoenlijk" meisje", komedie in 4 bedrij ven van Rudolf Bernauer en Rudolf Oesterreicher. Het Amsterdamsche Tooneel van Louis de Vries en Kor- laar, heeft naar men uit de dagbladen weet, met de keus van dit stuk een greep gedaan in de beurs van het publiek. En ditmaal heeft o.i. het publiek eens geen ongelijk. Voorop moeten wij stellen, dat de aan- halingsteekens bezijden het woord Onfatsoenlijk be doelen, dat we hier te doen hebben met een meisje, dat alleen voor onfatsoenlijk doorgaat bij lieden als de nette tamme maar wereldsch-ambitieuse leeraar v. Wer- necke en zijn naar zeep en gemeenplaatsen zweemende oom en tante en consorten. De hoofdpersoon, het meisje Lea, zouden we haast zeggen, want aan haar werden we herinnerd, we be doelen natuurlijk Tilly Hasselberger (met tempera ment door Ida Wasserman gegeven) is in wezen een gezond en sterk persoontje, even vurig van aard als gesteld op echt fatsoen; zij komt te zingen in een Variété t „Palais de Paris dat een doorgangsplaats naar een lupanar blijkt te zijn. Het eerste bedrijf brengt ons in dat hol, de onder den beganen grond gelegen kleedkamer, waarin zich de beschamende tooneelen afspelen, die in werkelijkheid deel uitmaken van het leven in alle van schunnige ge legenheden voorziene steden. Wie dergelijke schunnig heden kent, weet dat het tooneel hier zonder eenige overdrijving realististisch juist de werkelijkheid weer geeft. We staan daar even bij stil, om te beweren, dat reeds daarom dit tooneelstuk, dat iets daemonisch in zich heeft, verdient ten tooneele te blijven. Het zal nu misschien tachtig jaar geleden zijn, dat een Rotter- damsch predikant zijn zoon overdag meenam naar een lupanar om hem kalm in het licht van den dag de goorheid van dat oord in het naglimmeren van ontucht en gemeenheid te doen proeven, opdat hij, wat gelukte, van dien indruk een eindelooze walging op zijn levens weg zou medenemen. Zoo kan het goed zijn, dat jonge lieden dit tooneeltje rustig van hun stoel af naast vader en moeder gezeten aanschouwen, om te zien, tot welk een laag individu de daemonische man verwordt en hoe er dag aan dag door arme meisjes, die geen andere werkkring dan cabarets of wat dies meer zij kennen, gevochten moet worden om de eenvoudigste praero- gatieven van eer en werkelijk fatsoen te behouden. De „madam door Mathilde Kiel als madame Susz op sprekende wijze uitgebeeld is een wezen zooals er vroeger op het Rokin te Amsterdam en nu waarschijn lijk wel op het Rembrandtsplein en in duistere buur ten van Den Haag meerdere te vinden waren en zijn. Het meisje loopt met de half-fatsoenlijke schoonmaak ster Rosa weg en weet zich op te werken tot een inner lijk nog onbeschaafde maar door haar uiterlijke schoon heid en sprekende eerlijkheid aannemelijke jonge vrouw. Ze gaat door voor een jong freuletje en de wereld van het schijn-fatsoen neemt haar in zich op. Dan komt het conflict tusschen het valsche en het echte fatsoen als de ambitieuse jonge leeraar die met haar in het huwelijk zal treden eerst haar alle betui gingen van eeuwigdurende liefde doet onder alle om standigheden, om tien minuten later haar te verstooten als zij haar verleden vertelt. Als een vulcaan, die uit barst, is zij het dan, die alles weigert wat van die kant nog komt; de bruigom wil om den schijn te redden haar ten slotte toch wel trouwen, immers de Minister van Onderwijs is in aantocht en zal zoo dadelijk de bruiloftszaal betreden. Dan gooit het meisje de reeds opgezette bruidstooi zich van het hoofd, ze verscheurt de bruidsjapon, die voor haar het symbool is geworden van een andere gemeene slavernij en op het oogenblik, dat de Minister in hoogst eigen persoon binnen treedt staat zij juist in haar ondergoed in het midden van de „fatsoenlijke verflenste zielen, die noch met haar noch met hun eigen figuur raad weten. En als een onge- kleede vrouw gepantserd in het echte fatsoen van haar vrije ziel wandelt zij de woning der zgn. aanzienlijken uit, zelf de eenige, uit menschelijk oogpunt waardig om te worden aangezien. Het laatste bedrijf geeft een aardige climax van aanbiedingen aan het nu weer arme kind, uit de wereld, die is 't dan langs kronkel wegen, voor't echte in haar midden toch altijd nog wat over heeft. Een krant biedt duizenden voor haar me moires, een ander weer wat anders, een derde weer wat meer en eindelijk laat zich aandienen Louis de Vries, pardon vorst Ebersmark, de 75-jarige bevende, maar over dit echte ding verrukte roué, en hij biedt haar zijn hand en rijkdom aan; echter onder één voor waarde, zij moet den dag na hun huwelijk op dezelfde wijze gekleed of beter gezegd niet gekleed als bij ge legenheid van haar mislukte bruiloft, ten aanschouwe van zijn bedienden en bekenden trotsch en fatsoenlijk, maar vrij en „onfatsoenlijk den gang doorloopen van zijn paleis. De oom v. Wernecke, het mannetje van ge parfumeerd koekdeeg komt als de vorst is heenge gaan in den bedenktijd haar een kapitaal aanbieden als zij zich schriftelijk verbindt om uit de stad voor goed te verdwijnen, zij teekent, maar verscheurt de chèque en als de oude volstrekt versleten vorstelijke rariteit onovertreffelijk door De Vries gespeeld, weer binnen komt, geeft zij hem 't jawoord, vrij blijft ze als persoon en weldra zal ze weduwe zijn, en de fatsoenlijke wereld staat paf. Gordijn. Waarlijk we behoeven van Amerika geen stukken te leenen, zoolang we in Europa zoo iets hebben. Louis de Vries werd om zijn creatie bij open doek toe gejuicht. Ondanks schunnigheden, ruwheden en over drijving geen verloren avond. Zaterdag 14 April wordt in den Stadsschouwburg te Haarlem, door het N. V. Het Schouwtooneel, Directie Adr. v. d. Horst en Jan Musch opgevoerd: Nog altijd Compagnons <tlx^ Potasch en Perlemoer in de auto-branche. Potasch: Jan Musch Perlemoer: Sam de Vries Wij laten hier eenige persberichten volgen: Nieuwe Rotterdamsche Courant: Nu zijn Potasch en Perlemoer in de Autochranche ge gaan, en een eenigszins bedenkelijke uitvinding brengt hen bijna in de gevangenis, waar een nobele gewezen boef. die zijn leven gebeterd heeft, hen nog bij tijds buiten weet te houden. Men zal dit stuk gaan zien om het spel van Jan Musch. Met doorgezakte knieën, een oud mannetje met wel listige oogjes, maar die steeds zich verspreekt en die een goed hart heeft, maar toch zijn nicht, die zich op zijn kosten steeds opereeren laat, het slechtste wenscht, maakt Musch hier een prachtige type van. Er is geen repliek in zijn rol, die niet haar juiste intonatie krijgt, en dit schijn baar rustige spel is tintelend van leven. Rotterdamsch Nieuwsblad: een lachsucces waarbij de eene de andere op de hielen zit. Bram Potasch en Maurits Perlemoer heb ben in Jan Musch en Sam de Vries een stel vertegen woordigers gevonden zooals maar zelden zal kunnen worden samen gebracht. Beide boeien en verbazen door hun virtuositeit. De voorstelling is door een zich dank baar toonend publiek bijgewoond, dat zich gelaten on derwierp aan de zwaarste lachspierbeproevingen. Wel de mooiste belooning voor Potasch en Perlemoer. Dagblad van Rotterdam: Ach, ach, wat hebben de menschen gelachen om dit vervolgblijspel van Potasch en Perlemoer. Men moet Jan Musch zien en hooren als Bram Potasch. Hij geeft dezen Potasch als een groot en waarachtig artiest, en in den luiden lach om zijn grappigheid is ook, als het beste element daarvan, de blij glimlachende bewonde ring om dit groot talent. Dames en Jongedames van Haarlem en Omstreken. Woensdag 25 April a.s. zal wederom gehouden wor den de jaarlijksche Emmabloem-collecte ten bate van den algemeenen strijd tegen de tuberculose. Onderge- teekenden doen een ernstig beroep op U tot het doen slagen van deze collecte. Helpt ons als bloemverkoopster de opbrengst dezer col lecte groot maken en daardoor de groote arbeid van de Vereeniging tot bestrijding der tuberculose steunen. Ieder Uwer zal toch wel bekend zijn met welk een ijver en volharding er door het bestuur der t.b.c.-ver eeniging gewerkt wordt om de bevolking te verlossen van den grootsten volksgeesel „de Tuberculose". Toont daarvoor Uwe belangstelling en helpt ons door een goed geslaagde collecte de arbeid van het bestuur ver lichten. Geeft U zonder dralen op aan het Consultatie bureau, Ged. Oude Gracht 41, Haarlem. Het Emmabloem-Comité voor Haarlem en Omstreken, Mevr. A. Del BaereJiskoot, Alg. Presidente. G. van Waard, Secretaris. Wijkpresidenten: Mevr. L. Heerkens Thyssenv. d. Kun. J. Tademade Breuk. C. HoogGuldensteeden Egeling. J. Maarschalkv. Coppenaal. J. WoltersonPlet. Ozingav. Dusseldorp. Mej. Blooker. Mevr. N. LevenkampPlanten. M. Bootde Ruyter de Wildt. ,f H. v. Riemsdijkde la Bassecour Caan, Aerdenhout. E. Quarles v. UffordArntzenius, Bl'daal. J. BornwaterEldering, Overveen. Dr. W. Smit, Spaarndam. De Ver. tot bestrijding der t.b.c. verspreidt een door de firma Jacobson te Haarlem in 3 kleuren gedrukt vloeiblaadje, met een opwekking om de op Woensdag 25 April a.s. te houden Emmabloem-collecte te steunen. Wij wekken hierbij gaarne onze lezers op, dien dag die collecte te gedenken. In Literschroefflesschen 32 ct. OBERtAHNSTEIN voor huishoudelijk gebruik

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1928 | | pagina 2