EFFECTEN - COUPONS ALGE M.NIEUW5 enADVERTENTIEBLAD VooR KENNEMECLAND en HAARLEM EXPL?%nADMIH?e:DRUKKER V T. TIMMER DE 0ENE5TETWE0.23, BLOEMEND UITGAVE NV HET HIDDEN Crêpe Schoenen Boekhandel „Lectura" De trappen des levens Plaatselijk Nieuws De Vrije Haarlemsche Schildersschool HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING W. G. HOOGESTEIN TELEF. 22003 GIRO 30785 BIJKANTOOR: BLOEMENDAAL, BLOEMENDAALSCHEWEG 147 worden bij ons Vakkundig gerepareerd VOOR RADIOTOESTELLEN Bloemendaalscbeweg 123 - Telef. 2287k L FABER Zn., KL HOUTSTRAAT 10 Telefoon 12896 Opgericht 1898 HUWELIJK EN KAMERAADSCHAP Tentoonstelling van werk der Leerlingen Kampersingel 42 ZATERDAG 15 SEPT. 1928 22e JAARGANG No. 37 Abonnementsprijs 3.50 per jaar, 1.75 per halfjaar bij vooruit betaling vóór 1 Jan. of 1 Juli. Na dien datum verhooging van 0.15 incassokosten. Voor Indië en het Buitenland met verhooging der porto. Losse nummers 0.10. Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan. KBLAD Advertentiën: 18 cent per regel, bij contract belangrijke korting. Kleintjes: Vraag- en Aanbod, Huur en Verhuur, Koop en Verkoop, van 1 tot 5 regels 60 cent, elke regel meer 12 cent uitsluitend bij vooruitbetaling. Boven, onder of naast den tekst dubbel tarief. OOK GEHEEL WISSELSTROOM BOSCHLAAN 43 - BLOEMENDAAL LINDSY EFANS QEB. Fl. 5.00 De in dit blad opgenomen met T. Sr. getitelde bijdragen zijn van de hand van den algemeenen redacteur Mr. P. Tideman. (Nadruk verboden) Nog niet heelemaal vergeten zijn de eeuwenoude pren ten, waarop de „trappen des levens" voorgesteld waren. De „trap der jeugd", de „trap des ouder- doms"In kort bestek was hier het zich einde loos herhalend spel van groeien, bloeien en vergaan afgebeeld, tot leerzame overdenking van kinderen en volwassenen samen. Het valt heden ten dage niet zoo gemakkelijk meer, het leven in zijn verschillende stadiën in te deelen. De overgangen zijn minder scherp en men legt zich buiten dien bij de snelle verwisseling minder gelaten neer. Vroeger duidde de kleeding den leeftijd aan. Een ge huwde vrouw was van een ongehuwd meisje te onder kennen en reeds door haar uiterlijk buitengesloten van het vrije gemeenschapsleven. Zij hoorde in huis, bij kelder, keuken en kinderen. En de man nam met de aan vaarding van zijn maatschappelijk beroep een derge lijke verplichting op zich. De wilde haren waren hem uitgetrokken en zijn zedig habijt belichaamde de def tigheid, welke hem in den vervolge behoorde te ken merken. Men hoefde in den huiselijken kring niet lang te zoeken naar grootvader en grootmoeder; ook deze waren door hun aartsvaderlijke emblemen van de rest te onderscheiden. Zoo had ieder zijn eigen ressort en inderdaad was het leven een huis met verschillende verdiepingen, waarin men zich niet kon vergissen. Trapsgewijze steeg men tot het hoogtepunt van wijsheid, vreugde en kracht en trapsgewijze daalde men meer naar het graf Dit alles is in de moderne wereld veranderd. Men houdt zich niet meer aan de oorspronkelijke, natuur lijke indeeling. Men is volwassen, zoodra men 't ver kiest; men blijft jong, zoolang men maar wil. Kleeding noch levensgedrag verraden den natuurlijken leeftijd; er zijn geen conventioneele voorschriften meer, welke in dezen den eisch der natuur ondersteunen. Zoo hebben soms kinderen de wijsheid in pacht en grijsaards bestendigen het spel en de dwaasheid der jeugd. Men behandelt elkaar op voet van gelijkheid; er heerscht kameraadschap tusschen het opkomend en het verdwijnend geslacht; de afstanden, welke in het verleden de leeftijden jegens elkander in acht namen, zijn tot op het minimum ingekrompen.. Toch verloochent de natuur zich niet. Zij laat zich niet dan ten koste van het levensgeluk forceeren. Zij eischt haar rechten, wat ook de toevallige mode van het oogenblik voorschrijft. Verwaarloost men haar, dan wreekt zij zich onmeedoogend. En zoo heeft zij aan elk der verschillende levensstadia haar eigen doel gesteld. Dit doel wil zij bereikt hebben, tot allen prijs. Eerst wanneer elk stadium zijn eigen taak heeft vervuld, kan er sprake zijn van een ge zonde ontwikkeling. Het leven is te vergelijken bij een bouwwerk. Be steedt men niet alle aandacht aan het fundament, dan zullen de muren verzakken. Werkt men de muren niet volkomen af, dan krijgt men last met het dak. Zijn de binten niet stevig, dan waait het torentje, dat het werk bekroont, met den eersten storm scheef. Het leven is een keten. Deugt er een schakel niet en springt deze open, dan doen ook de volgende schakels geen dienst meer. Het leven is een spoorweg. Het blokstelsel laat geen trein een nieuw baanvak berijden, aleer de vorige trein dit baanvak is gepasseerd. Alles heeft zijn volg orde; zoo men deze uit het oog verliest, dreigen er ongevallen. Niemand minder dan de beroemde Fröbel heeft er de opmerkzaamheid op gevestigd, dat de krachtige en volledige ontwikkeling en vorming op eiken volgenden trap des levens op de krachtige, volledige en eigen aardige ontwikkeling van eiken afzonderlijken, voor- afgaanden trap berust. „Evenmin als de jongen jongen en de jongeling daar door jongeling wordt, dat hij den jongens- en jonge lingsleeftijd bereikt heeft, maar alleen daardoor, dat hij de kindsheid en verder den jongensleeftijd getrouw aan de eischen van zijn geest, gemoed en lichaam heeft doorleefd," zegt hij, „evenmin wordt de man, doordat hij den mannelijken leeftijd bereikt heeft, een man, maar alleen daardoor, dat de eischen van zijn kindsheid, jongens- en jongelingsleeftijd getrouw door hem zijn vervuld." Het kind is vader van den man. Wie nooit goed kind is geweest, zal nooit goed man worden. En wie nooit goed man is geweest, wordt nooit goed grijsaard. Het ééne stadium des levens ontwikkelt zich op natuurlijke wijze uit het andere. Loopen wij in onze moderne menschengemeenschap, welke de jeugd reeds zoo spoedig als volwassen be schouwt en haar voortijdig de voorrechten toekent, welke men vroeger voor den rijperen leeftijd bewaarde, geen kans, dat velen onzer tijdgenooten zich eenmaal zullen beklagen, dat ze eigenlijk nooit kind zijn ge weest? Het leven wreekt zich. Wat gebeurt er met hen, die een vroeger levenstijdperk hebben overgeslagen? Wat gebeurt er met een gebouw, waarvan de grondslag niet deugt? Wat met een keten, waarvan een schakel ge sprongen is? Wat met een spoortrein, die door onveilig signaal is gereden? Het gebouw wordt tot den grond afgebroken en er wordt een nieuwe grondslag gelegd. De ontbrekende schakel wordt in den keten gevoegd. De voorbarige trein moet terug rijden. Gelijk een mislukt schoolwerk moet men een mislukt stuk leven overdoen. Men moet, en nu beter, herhalen wat men vroeger verzuimd heeft. Zou het jeugdig doen van volwassen personen niet dikwijls een dergelijke poging beteekenen? Wie niet als een kind gespeeld en gedroomd heeft in zijn kindertijd, is ge doemd als volwassene te spelen en droomen. Wie in zijn jonge jaren het bloed niet heeft laten schuimen en In haar smaakvol verzorgde ruimten, waarin menig goed gekozen detail de aandacht vraagt om te ge tuigen van het aesthetisch inzicht der leiders, biedt de Vrije Haarlemsche Schilderschool den belangstellenden bezoeker een overzicht uit datgene, wat door haar studiosi met veel ernst en ambitie in het afgeloopen jaar werd geproduceerd. We willen daarbij nu eens niet treden in beschouwin gen over het beginsel dat hier voorop staat, n.l. het zich vrij laten uitleven der individueele persoonlijkheid, noch willen we er ons in verdiepen of dit nu wel ligt in den lijn van wat in de huidige kunstbestrevingen als het algemeen geldend beginsel kan worden aange merkt, evenmin of dit alles voor de verdieping van onze moderne kunsten van veel of weinig, van essen- tieel-overwegend of van ondergeschikt belang is. Kortom: we willen in onze waardeering nu eens niet principieel zijn! Want, de Haarlemsche Schilderschool bestaat en blijkens de belangstelling van jong en oud in haar aanwezigheid en de daardoor geschapen gelegenheid tot arbeiden, kan men dus zeggen, dat deze instelling inderdaad in de behoefte voorziet van velen, die zich tot de beoefening der kunst en dan vooralsnog de schilder- en teeken kunst voelen aangetrokken. Of bij die velen nu ook het besef aanwezig is om zich, wat men zou kunnen noemen, „Cum grano satis" eigen te maken, wat door de leiders wordt voorgestaan is een vraag die maar niet zoo direct met ja of neeen valt te beantwoorden. Het beginsel der vrijheid blijkt in ieder geval, terecht of ten onrechte, uit de groote verschei denheid in de keuze van onderwerp van hen die aan de schilderschool studeeren. Het belangrijkste is echter dat de gelegenheid tot ern- stigen en volhardenden arbeid geboden wordt, en hoe wel men bij dergelijke gelegenheden het diletantisch ge vaar, om het willen voor het kunnen te nemen, niet dient te onderschatten, staat daartegenover weer dat juist het scheppen van een gelegenheid tot gezamen- lijken arbeid velen stimuleert tot het uiten van dikwijls 'latent aanwezige eigenschappen of talenten voor de schoone kunst. Laat ons echter eerlijk zijn en erkennen dat in dit alles ook het gevaar schuilt, dat de kunst een lief hebberij en een tijdverdrijf kan worden voor hen, die overigens missen de diepe en ontembare drang tot het kunstenaarschap, waarvoor men tenslotte droog brood zou willen eten. Ik zeg niet dat dit altijd zoo moet zijn, doch waar dit geliefhebber een echt verschijnsel van onzen tijd is, evenals het overschatten van allerlei kleine talenten en talentjes, en dit alles zoo licht kan ontaarden in een soort artistieke beunhazerij, lijkt het voor inrichtingen die geen toelatings eischen stellen en geen diploma's uitreiken dubbel noodzakelijk hiervoor te waken. We constateeren dus dat dit alles z'n voor en tegen heeft, al wil het mij voorkomen, dat de frissche en toch studieuze geest, welke uit het werk der schilder school tot den bezoeker spreekt, voor mij de schaal eer naar het voor dan het tegen doet over hellen. De studieruimten, die men eenvoudig doch smaakvol bruisen, wordt in zijn ouderdom door den drang van het bloed gekweld. Het leven eischt al zijn rechten en laat niet toe, dat een onderdeel wordt overgeslagen. Eerst als het ver zuim is ingehaald, hersteld zich de harmonie. Inhalen is steeds verdrietig, tijdroovend en onteerend werk. Daarom doet men het best, zijn tijd waar te nemen. Vaak echter verhinderen beletselen van in- wendigen en uitwendigen aard het te rechter tijd ver vullen van den levensplicht. Hoeveier kindertijd wordt in armoede en bitterheid doorgebracht! Eerst met de volwassenheid komt de ontworsteling aan den eco- nomischen nood. En dan is 't vaak te laat; de geleden schade heeft in de ziel een te diep lidteeken gekerfd. Is 't niet begrijpelijk, dat vele ouders zich opofferingen getroosten, om hun kinderen te schenken, wat zij zelf in hun jeugd hebben moeten ontberen? Zij hebben aan den lijve ondervonden, dat men niet ongestraft een der trappen des levens kan overslaan. Moeilijk is in onze eeuw, welke alle grenzen vervaagt, de zelfbepaling ook ten opzichte van den leeftijd. Men schame zich niet een volslagen kind, een volslagen jonkman, een volwassene en een volslagen grijsaard te wezen. Doch dit kan men eerst, als men de klok van het leven, voorzoover deze ten achter was, bijgezet heeft. H. G. Cannegieter en met besef van de ruimtelijke eischen eener moderne interieur-inrichting heeft opgevat, en vooral de situ atie van het complex, afgezonderd van het steedsche rumoer, bieden daardoor reeds een ideale rustige ge legenheid tot intensieven arbeid. Het zou echter onbillijk zijn het geëxposeerde werk van beginners en meergevorderden te beoordeelen naar den maatstaf eener gebruikelijke critische waar deering (voor zoover dan van algemeene en bepaalde eischen kan worden gesproken). We zien er n.l. van alles bijen. Soms zijn het niet meer dan pogingen, soms zijn er onderwerpen ik denk aan enkele model-studies, aan een paar negerkoppen, aan een oude mannenkop in sangiune, aan enkele stil levens die niet meer aan dilettantisme herinneren, doch waarin naast een bewuste uitdrukkingswijze ook gevoel wordt getoond voor vorm- en kleurwaarden, etc. Afzonderlijk te vermelden, om het aardige frissche teeken en schilderwerk met potlood, krijt, pen en inkt en waterverf, is de „kinderhoek". Hiermede is niets oneerbiedigs bedoeld: integendeel! Ik vindt n.l. hier het bewijs hoe, door een soepele leiding en vooral ook door de sfeer, welke het samen arbeiden schept, de jeugdige mensch, in wien alles meer direct reageert op ontvangen indrukken, zich dikwijls verrassend spon taan vermag te uiten, bij wijlen vermag weer te geven soms spelenderwijs de blijde ontroering, welke wij zoo dikwijls te vergeefs zoeken in de werken der kunstenaars van reputatie. In 't bijzonder wil ik mij nog wijzen op de aardige il lustraties, met weliswaar soms misteekende poppetjes, waarin echter een in vele gevallen boeiende en zeer zuivere expressie in de houdingen en het gansche on derlinge beweeg' der figuurtjes werd bereikt. Enkelen die reeds wat meer routine bezitten vonden reeds een uitgever voor hun zwart-wit werk, dat zich gemakke lijk laat reproduceeren. De bezoeker dit dit allees zijn aandacht schenkt, be- kijke b.v. ook eens de smakelijk uitgevoerde Lyceum agenda waarvoor een der leerlingen een geslaagde ornamentaal goed-begrepen omslag-versiering en enkele vlotte penteekeningen vervaardigde. Het onbevangene van dit werk der jongeren mist men natuurlijk bij de uitingen der ouderen, die meer be wust zien en ook meer bewust zich richten naar het voorbeeld der leiders. In vele gevallen kost het weinig moeite om b.v. het werk aan te wijzen dat onder de meer of minder directe invloed van den heer Boot ont stond. Hij stond zelf nog twee doeken af, een portret en een modelstudie, die geheel met het omringende werk vertrouwd zijn, al spreekt er natuurlijk de mees terhand uit. Maar toch ook blijkt al reeds dat er enkelen zijn, die de kracht in zich hebben om onder bepaalde invloeden uit te komen en een zekere eigenheid in de behandeling van het onderwerp toonen. Animo en ambitie is er overigens genoeg. De groote verscheidenheid en het uiteraard minder belangrijk karakter der onderwerpen, die in vrijwel alle gevallen zijn terug te brengen op het directe voor beeld zonder meer, maakt een volledige opsomming van alles, wat geëxposeerd is ondoenlijk en ook over bodig. Bovendien wilde ik met deze bespreking ook meer de aardige maatschappelijke kant der Haarl. Vrije Schil derschool naar voren brengen, die voor ons land werkelijk iets nieuws is, waar b.v. in Parijs en Londen jreeds jaren lang groote ateliers bestaan, waar de kunstenaars (die we hier juist nog missen!) voor een knip van hun „tienrittenkaart" toegang hebben om zich op allerlei wijze te oefenen. In ieder geval blijkt het wel ware het slechts door de toenemende be langstelling der leerlingen dat een inrichting als deze schilderschool voor slapend Haarlem een taak heeft te vervullen. Zij bewijst dat trouwens ook door haar bescheiden, en uiteraard eenzijdig gerichte, werkzaamheid gedurende de twee jaren van haar be staan. En ook de leiders zien zich hier voor een be langrijke taak geplaatst naast hun eigen produceerende werkzaamheid. Immers het leiderschap dwingt den kunstenaar zich allerlei dingen bewust te maken, waardoor een voort durende uitwisseling van gedachten mogelijk is. Dik wijls wordt hij voor problemen geplaatst die anders aan zijn aandacht zouden ontsnappen, en zoo kan dit alles bij elkaar genomen den grondslag vormen voor een vruchtbare werkzaamheid der Vrije Schilderschool, vooral als men door de zoo begeerde mogelijkheid tot meerdere expansie en daarmee beoogde uitbreiding der te beoefenen kunsttechnieken den waren grond slag zal kunnen vinden om zich meer volledig te ont plooien. A. VAN DER BOOM. Met ingang van 1 Nov. wordt te Vogelenzang het nieuw in te richten postkantoor aan de Leidschevaart te Vogelenzang in gebruik genomen. Het wordt nu een volwassen postkantoor met een kantoorhouder en twee bestellers. Een deel der Schapenduinen is verkocht aan Mr. J. Bie- rens de Haan, gedurende vele jaren bewoner van Caprera. Mevr. de Wed. Van der WijckTeding van Berkhout zal zelve Caprera gaan bewonen. De heer Bierens de Haan zal een nieuw landhuis laten bouwen. Het wordt in de Schapenduinen binnenkort verboden wandeling. De Algem. Ned. Geheel-Onthouders Bond hield j.l. Zondag hier een zeer geslaagden landdag van zijne afdeelingen in Noordholland. Kennemerkring van „Volksonderwijs". Evenals verleden jaar zal de „Kennemerkring" van Volksonderwijs een landdag organiseeren en wel op Zondag 23 September a.s. Werd deze de vorige maal in IJmuiden gehouden, thans zal Santpoort de meeting- gangers ontvangen. Op een der mooiste gedeelten van het landgoed „Spaarnberg", ingang aan de Wustelaan te Santpoort, hiervoor welwillend afgestaan door Mr. C. H. Guépin, zal de meeting plaats vinden. De namen der sprekers kunnen nog niet met zekerheid worden medegedeeld. De muziekvereeniging „Wilhelmina" en de Turnvereeniging „Santpoort" zullen hare mede werking verleenen. De meeting zal aanvangen des na middags 2 uur en eindigen om plm. 5 uur. Het landgoed is vanaf het station Santpoort in plm. 10 minuten te bereiken; In een keuken van een woonhuis aan den Zuider Sta tionsweg is uit een lade 25.ontvreemd. Wie is de dader? De politie probeert het raadsel op te lossen. Een fietsrijder, die met zijn fiets aan de hand liep, werd op den Militairenweg door een auto aangereden. Fiets en man tuimelden over de straat. Het rijwiel werd licht beschadigd terwijl de man een paar schrammen opliep. Autobestuurders schijnen wandelaars te willen uit roeien, want de aanrijdingen zijn niet van de lucht. Donderdag- op Vrijdagnacht heeft een onbekend ge bleven persoon, de automaat staande in den tuin van de uitspanning Kraantje Lek gelicht. Hij wist er op handige wijze 10.aan dubbeltjes uit te halen. Een goede leer voor den gérant van Kraantje Lek om zijn brandkast in het vervolg 's avonds naar binnen te balen, of te ledigen. Een paardrijder viel van zijn paard doordat de leidsels van het beest verward raakten om een „been" van zijn metgezel (het paard dat naast hem liep). De ruiter kreeg een lichte hoofdwonde en kon na verbonden te zijn, zijn weg vervolgen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1928 | | pagina 1