MAFNZER ZUURKOOL
Banketbakkerij Kokerij le Klasse
PHILIPS PRODUCTEN
F. LOS,
Adverteert in dit blad.
DE ANTHRACIET
m POSTZEGEL» „PHILADELPHIA"
W. JANSEN Jr.,
A. G. POST - WAGENMAKER
W. J. KOELEMIJ
W. C. BERGISCH
HUURKOOP
Radio-Technisch Bureau „IDEAAL"
GRUIS- EN STEENVRII
GROOTE PRIJSVERMINDERING DIVERSE
f195-
37.50
Radio-Technisch Bureau „IDEAAL", Kleverparkweg 21'. Tel. 12324
Uit Boek en Blad.
Gemengd Nieuws.
Centr. Drogisterij „HET GROENE KRUIS"
Agent Simplex Rijwielen.
EERSTE KLAS 'REPARATIE-INRICHTING.
Zoekt U iets extra's
Zandvoortschelaan 159 - Telefoon 26058
NASSAUSTRAAT 12R00D - TELEF. 11288
voor HAARLEM en OMSIREKEH de Alleenverkooper is
JANSSTRAAT 69
TELEFOON 10883
PHILIPS ARTIKELEN
le termijn 1 28.80, verder 17 maanden van i 14.60.
KLEVERPARKWEG 211» - Tel. 12324
ZEER BILLIJKE PRIJZEN.
Ostadestraat 12 - Telefoonnummer 11738
BOTERSPECULAAS.
N.V. STEENKOLENHANDEL v/h FIRMA J. H. KRUL Jr.
Indië en Europa.
Een uitgave van de Leidsche Uitgeversmaat
schappij trekt onze aandacht, n.l. een bundel
causerieën en beschouwingen van Beata van
HelsdingenSchoevers.
Johan Koning vertelt in de inleiding o.a. „De
taak welke de Nederlandsche vrouw heeft in de
nenlanden van Java, maar vooral van de
ouitenbezittingen, wanneer zij de levensgezellin
is van een drager van ons gezag in afgelegen
-treken, is even mooi als moeilijk en van de
offers, welke zij er door brengt, wordt in den
el gezwegen. Maar zonder haar zou menig
tenaar de kracht hebben ontbroken zijn
t te doen op de eenzame posten in een gebied
waai le handhaving van ons gezag aan persoon
n karakter zeer zware eischen stelt."
Wanneer een vrouw bij deze taak ook nog
acht en liefde genoeg bezit om door het ge-
sproken' en geschreven woord levensvreugde te
b oiigen door velen den weg te wijzen naar
mooier en béter, is hét een dankbare taak haar
prestaties aan mogelijke vergetelheid te ont-
ukken, en in boekvorm althans het voornaamste
te redden.
Dr. Zamenhof, een Pool, heeft Esperanto
i samengesteld uit de meest geschikte bestand-
deelen der bestaande talen. Zoo verkreeg hij een
geheel, dat door de Academie van Wetenschap-
pen te Parijs een „Meesterwerk van Logica en
Eenvoud" genoemd werd.
Het aantal talen dat over de geheele wereld
gesproken wordt bedraagt 2000. Zamenhof,
de menschenvriend, was ervan overtuigd, dat
dit evenzooveel struikelblokken zijn, die inter
nationale toenadering in den weg staan. Daar
om besteedde hij zijn geheele leven aan zijn
ideaal: de Wereldhulptaal. Nochtans staat Es
peranto niet tegenover de nationale talen, in
tegendeel, het beschermt de moedertaal, vooral
van kleine naties, tegen onderdrukking en ver
nedering. Esperanto wil uitsluitend gebruikt
worden voor internationale doeleinden.
Esperanto is dus de taal van den vrede. De
Meester is in 1917, temidden van het grootste
oorlogsgeweld, te Warschau overleden. Zijn taal
echter verbreidt zich onweerstaanbaar over de
wereld.
Groote geleerden ai» rrofCasimir, en taal
kundigen als Dr. Gerl. Royen e.a. verklaren
thans, dat ^Esperanto een dringende eisch van
den tegenwoordigen tijd" is!
Een oude waarheid, die nieuw^ blijft.
hoogleeraar R. P. van Calcar verraste ons
net een bundeltje beschouwingen over de
roepskeuze arts en onderwijzer.
Ye weten allen dit: geen werk wordt werkelijk
;d verricht, tenzij dat waartoe iemand zich
■oepen voelt, en dat hij daarom met zooveel
'de verricht, dat hij de „revers de medaille"
voelt. Liefde doet begrijpen, liefde doet den
en weg vinden om een zeker doel te bereiken.
iat dit slechts zelden de drijfveer is tot het
en van een beroep weten we. En misschien
ft de maatschappij zelf hier óók schuld. Wat
neestal een der eerste vragen bij een sollici-
ie van een jongere? „Wat doet je vader?"
'e vader onderwijzer, dan wordt de zoon
it onderwijzerskwaliteiten te herbergen,
de zoon van b.v. een koopman geacht wordt
te bezitten.
andaar een misschien onderbewuste angst
r „iets anders". Ook kan een bepaald soort
sser aller" de oorzaak zijn vanhetzelfde als
•er. Het verdwijnen van de levensvreugde is
erste straf voor die gemakzucht en die angst
den strijd om het bestaan.
!n wie worden de dupe? Bij den onderwijzer
kinderen, bij den arts de patiënten, en bij
•n: vrouw en kinderen thuis,
ie niet reeds op zeer jeugdigen leeftijd het
ijls zoo wonderlijk initiatieve kinderspel
gevolgd, trachtend te begrijpen, het wer-
k met het kinderoog te zien, deugt niet voor
mm wijzer al'is vader, grootvader, enz., onder-
mor geweest. Wie niet reeds op jeugdigen
id dadelijk gereed was tot helpen, waar hulp
>dia' was, deugt niet voor arts.
nis is voor den medicus onmisbaar. Stellig.
Maar niyg onmisbaarder is de drang tot helpen,
t ot genezen. Die drang vormt den grondslag voor
rdere studie, voor het oplossen van de soms
losbaar schijnende problemen, waarvoor de
ueesheer komt te staan, deels door de groote
••cheidenheid van ziektegevallen, deels door
niet alle verschijnselen opgemerkt kunnen
rden dooi' verzorgende leeken en dubbele
entie van den kant van den dokter noodig is.
o alléén kan mogelijk worden wat Prof. van
Icar zegt: het peil van het medisch hooger
derwijs verhoogen.
Iet boek is uitgegeven door de N.V. Leidsche
l geversmaatschappij, Leiden.
Herman Poort's roman van Breero.
De hoop, welke de schrijver A. M. de Jong in
ssay van Maart 1.1. geuit heeft, dat Herman
nrt ons een Bredero zou geven gelijk Timmer-
nans een Breughel aan zijn landgenooten heeft
gegeven, gaat in vervulling.-Poort is bezig aan
net schrijven van „Gerbrand" „den roman van
heero's leven", die over enkele weken bij de
N.V. Hollandia-Drukkerij te Baarn zal uit
komen.
Bij de N.V. Hollandia-Drukkerij te Baarn
zullen in dit najaar verder nog verschijnen: P.
'lantenberg-Marres, Doda's Gouden Leed, ro
man uit den tijd van Lodewijk de Vrome; -A.*
M. van de Laar Krafft, Ridder en Heilige. Het
-Leven van Sint Franciscus van Assici (geïllu
streerd) in een nieuwe serie „Groote Levens"
T. Jager-Meursing, De 52 Zondagen op be
zoek bij onze kinderen. Tweede Bundel (ge
ïllustreerd) R. J. Brandenburg, De vrouw
zonder hart, oorspronkelijke Nederlandsche
detective-roman; Het Wijde Land. Nieuw
'•Verk van nieuwe Russische schrijvers;
femple Baily, Muurblö^metjes (vert.)
Edith Wharton, Levensdroesem (vert.)en
E. Bozzano, Psychische verschijnselen in het
Stervensuur (bewerking van A. Sparenburg).
Messiasverwachting-
Messiasverwachting, of hoe de dommen in
Ommen zich vermommen, door Adam Haag.
Zóó is de titel van een geschrift, dat het Uit
geversbedrijf „Randapol" te Leiden ons zendt.
Het handelt over het optreden der leiders van
de Orde van de Ster van het Oosten. Onder
meer wordt er critiek in uitgeoefend op hetgeen
in het kamp te Ommen plaats had en het op
treden van Annie Besant en Krishnamurti.
WAT NIET IEDEREEN WEET.
Esperanto.-
De Centrale Esperanto Propagandacommissie
te.Nijmegen zendt ons een circulaire, waaraan
we het volgende ontleenen over het ontstaan
van esperanto:
HET SUIKERRIET.
Van de firma P. J. van den Berg Co. te
Amsterdam ontvingen we „De Rietsuiker op
Java." Dit exposé behandelt onder meer de ge
schiedenis, de aanplanting en de verzorging van
het suikerriet. Het is verlucht met onderschei
dene afbeeldingen. We nemen er het volgende
uit over:
De kunst om spijzen zoet te maken is veel
ouder dan de suiker. De volkeren der oudheid
gebruikten daarvoor honig. Toch vermeldt reeds
Dioscondes in de eerste eeuw na Christus, dat
men ook honig uit een rietsoort kon bereiden,
die in Indië en „gelukkig" Arabië groeide en
Saccharon heette. De bakermat van de echte
rietsuiker is in Suziana, Zuid-Perzië, te zoeken.
Het moerasachtige gedeelte van deze provincie
kwam voor riet-cultuur in aanmerking, en de
Arabieren waren de eersten, die tot stelsel
matige bereiding overgingen. Deze brachten dan
ook deze bereidingswijze over naar Egypte,
Sialië 703 en Spanje 755. Echter werd de suiker
eerst na de kruistochten, dus na de 13de eeuw,
algemeen bekend. In 1506 kwam de suikercul
tuur naar Amerika, eerst naar West-Indië, Suri
name, Cuba, San-Domingo, Cayenne, Berbice,
Demerara.
Het suikerriet wordt sedert onheugelijke tij
den op Java verbouwd en is waarschijnlijk door
de Hindoes of Arabieren aangebracht. Bij de
komst der Hollanders op Java was er echter nog
geen sprake van een bepaalde nijverheid. Onder
de Compagnie werden te Batavia suikermolens
opgericht, en door chemische fabrikanten be
heerd. Deze cultuur verminderde aanzienlijk
door de Napoleontische oorlogen, maar bloeide
weer op onder het Cultuurstelsel. Toen in het
jaar 1870 werd aangenomen, dat de regeering
zich geleidelijk van het cultuurstelsel zou terug
trekken, trad er een betere toestand in het
leven. In 1891 werden fabrieken, die voorheen
onder Gouvernementscontract hadden gewerkt,
geheel onafhankelijk. Naast deze bestond nog
een aantal vrije fabrieken. Nadat de suikercul
tuur op Java door ziekte der planten en concur
rentie van de beetwortelsuiker menige crisis
had doorstaan, is zij na de Brusselsche Conven
tie van 1903 tot grooten bloei gekomen, en kan
thans tot voorbeeld strekken aan de geheele
wereld. De productie van Java-suiker bedroeg
in tonnen van 1000 K.G. in 1890 399.999 ton, in
1900 744.257 ton, in 1918 1.773.348 ton.
Het suikerriet was oorspronkelijk een voe
dingsgewas, men sneed het riet aan stukken en
kauwde er op als zoethout. Nog heden worden
de „Teboe" (stukken suikerriet) op de Javaan-
sche passers als versnapering ten verkoop aan-'
geboden.
HET LEVEN VAN EEN SPIN.
Zoo heel aantrekkelijk is oogenschijnlijk een
spin niet. Het is dan ook begrijpelijk, dat vele
vrouwen en kinderen van een spin een afschuw
hebben. Maar onverantwoordelijk is het een spin
te dooden. Het beestje toch doet niemand kwaad.
En bovendien, al wat is geschapen, heeft óók
een nuttig bestaan. En de spin is een nijver
diertje. Wie het leven van een spin waarneemt
kan veel merkwaardigs zien.
Aardig is het te zien, als men stukjes hout
in een web werpt, hoe de spin, die er terstond
naar toe komt, deze op vlugge en handige wijze
uit het web werkt. Is zij met dezen arbeid bezig
en komt er een insect in de buurt, dan houdt zij
zich plots doodstil. Raakt het insekt niet in het
web verward, dan gaat zij weder verder
met het stukje hout, raakt het insekt wel in het
web vast, dan worden de werkzaamheden waar
mede juffrouw spin bezig is in den steek gelaten
en wordt de vlieg, de mug of wat het ook is,
zoodanig bewerkt, dat het onmogelijk weer weg
kan, ja zich zelfs niet meer kan bewegen.
Dan wordt de arbeid van tevoren weer ter
hand genomen. Is dit geëindigd, dan keert zij
terug naar den gevangen prooi en zuigt zij wat
Voor haar een lekkernij is geheel er uit en daarna
gebruikt de spin haar siesta. Na gedanen arbeid
is het immers goed rusten!
ONZE TIJD VAN OPPERSTE TECHNIEK.
D. Hans schrijft in zijn Parlementsfilm in
„De Vrijheid" het volgende:
Wij leven in een tijd .van opperste techniek. De
technische wonderen zijn eenvoudig niet van de
lucht.
Welnu
zal het iemand verbazen, zoo men ook in het
parlement de techniek dienstbaar maakt aan de
orde?
Ik las dat men in Frankrijk het volgende wil
doen met sprekers, die te lang aan het woord
blijven. Zij zijn verplicht van het spreekgestoelte
gebruik te maken. Hierin is een beweegbare
bodem gevestigd, die op en neer kan. De voor
zitter heeft een knop in zijn nabijheid en door
daar op te drukken, kan hij den bodem van het
spreekgestoelte laten zakken. Wanneer nu een
spreker te lang aan het woord is, krijgt hij geen
waarschuwing, maar de president drukt een
voudig op den knop en de bodem zakt langzaam
met spreker en al in de diepte.
Echter, als pleister op de wond, zal dat spreek
gestoelte zóó worden opgesteld, dat de afgevaar
digde, die zakt, terecht komt in de onder de
vergaderzaal gelegen koffiekamer, en wel vlak
voor het buffet, waar hij zich dus dadelijk zal
kunnen laven.
Ziedaar.
Is het niet vernuftig gevonden? En zou men
iets dergelijks ook niet in onze Tweede Kamer
kunnen aanbrengen? Het moet een aardig ge
zicht zijn, om een afgevaardigde, die te lang
praat, of die buiten de orde is, plotseling te zien
wegzakken, te zien verdwijnen, terwijl zijn mede
leden hem hartelijk toewuiven ten afscheid.
Wat is er tegen?
HET KOFFIEGEBRUIK.
Van de firma P. J. van den Berg Co. te
Amsterdam ontvingen we een door den oud
planter L. de Koningh geschreven werkje over
,.de koffieboom". Het geeft bijzonderheden onder
meer over de geschiedenis, de wereld-productie
en de cultuur der koffie. We lezen daarin het
volgende, wat denkelijk nog niet algemeen
bekend is:
Nederland is het land waar het verbruik van
koffie per hoofd het grootst is. Per jaar wordt
in Nederland per hoofd ongeveer 1516 pond
koffie genoten, daarna volgen Cuba, Zweden, de
Vereenigde Staten met 1213 pond, alle overige
landen verbruiken tusschen 19 pond, waarvan
Duitschland de grootste en Tunis de kleinste
verbruiker is.
Sprookjes.
Moeder, vroeg kleine Hans, beginnen
alle sprookjes met „Er was eens
Niet altijd jongen, zei moeder, met een
veelbeteekenenden blik op haar man, dikwijls
beginnen zij ook met „Lieve schat, ik moet van
daag twee uur langer op kantoor blijven
Troef.
Heer: Mag ik u om dezen dans verzoeken?
Dame: Neen, dank u, ik dans nooit met den
eerste den beste.
Heer: Zooals u ziet, ben ik niet zoo preten
tieus.
OVERVEEN. Telefoon 14297.
4
Drogerijen, Chemicaliën, Verbandstoffen.
Toiletartikelen en Foto-Artikelen.
GOED EN GOEDKOOP.
RIJWIELHANDEL,
Zandvoortschelaan 138 (bij Spoorwegovergang]
Telefoon 26455.
(v Alle onderdeelen steeds voorradig.
ANTIEKE MEUBELEN!!!
Groote keuze gebogen wortelnoten Kabinetten,
Bureaux, mooie gebogen Commodes, wortelnoten
Poreeleinkasten, Hoekkasten, eiken antieke Poort-
kast, antieke Doeken, enz.
Antiekmagazijn „DE HERTEKOP"
ZIJLVEST 3, Haarlem.
OP ALLES GARANTIE.
op 't gebied van TUIN DECORATIE
of wenscht U solide tuinaanleg of beplanting
van border of rotspartij?
Bezoekt dan eens de Kweokerij van
J. F. KROONE - llonipvloedslaan te Overveen
TEL 14423.
Laat U daar vakkundig voorlichten en vraagt offerte.
Verbindingsweg 53 - BLOEM EN DAAL
beveelt zich beleefd aan voor
ALLE VOORKOMENDE WERKZAAMHEDEN.
VERHUURINRICHTING van 3-wielige
BAKFIETSEN en HANDWAGENS.
10 ct. per pond.
OVERHEERLIJK!
Indien U lijdende is aan "n breuk, en bezwaar liebt
tegen 'n operatie, is de beste breukband Uw beste
hulp. De beste breukband is zonder genigen twijfel de
gepatent. MEYRIGNAC BREUKBAN D, waarvan
U moet vooral geen andere BREUKBAND koopen
zoolang U de voordeelen van de MEYRIGNAC
BREUKBAND niet kent -
DAM ES KAPPER
HAARWER KER
3 LAMPS TOESTEL 2514 totaal
LUIDSPREKER 200?
EDELGAS 4382 f 277.-
Voor nadere inlichtingen wende men zich tot
JANSWEG 31
HAARLEM
GROOTE VOORRAAD OP IEDERS GEBIEI)
3 a 4 ct. per franc.
Manco lijsten worden met de meeste zorg
uitgevoerd. Aanbevelend,
J. M. GOSSE.
OPGERICHT 1909
Beleefd aanbevelend,
E. DE REK.
^)lll!llll!l!!llllllllllll!!llllll!!llllllll!!llllllllllllllllllllll!llllll!!llllllll!llllll!lllllll!!!lll!lllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII!llllllllllllllllllllllllll^
BEWERKT IN ONZE MAGAZIJNEN, WORDT
AFGELEVERD, IN DE AFMETINGEN
- l0/20- 2%o. 30/50 EN »/80 m.M.
DF. KWALITEIT ZAL UW GOEDKEURING ERLANGEN.
Telefoon 11617 OVERVEEN.
Na 6 uur Telefoon 22012
3 lamps wisselstroom toestel van
f 230.— thans C
Plaatstroómapparaat 372 van
f 47.50 thans
Plaatstroómapparaat 3002 van Jt yt PA
f 55.— met dubt. gelijkrichting thans I TT «Ow
Druppclgclijkrichter 1016 thans „12.50
VRIJBLIJVENDE DEMONSTRATIE
