Het BloemendaaSsch Weekblad.
PREDIKBEURTEN.
VAN OVERAL.
Koefra, het wonder dei-
woestijn.
Een wetenschappelijk
jubileum.
VAR1A.
Religieuze Kring Aerdenhout.
V.m. 10% uur: Ds. J. C. van Dijk, Ned. Herv.
Pred., Bloemendaal.
Ned. Herv. Kerkgenootschap
te Santpoort.
V.m. 10 uur: Prol'. Dr. G. A. van den Bergh
van Eysinga.
„De Lijdensschool". (Hebr. 5, vs. 8).
Nederl. Protestantenbond.
Afdeeling Bloemendaal.
V.m. 10Va uur: Spreker: Dr. A. H. Haentjes,
Haarlem.
De Vrjje Katholieke Kerk
Popellaan Kinheimpark.
V.m. 10.30, Gezongen H. Mis.
Woensdag 25 Februari, 8 uur n.m. Vespers en
Lof.
Eglise Wallonne.
Ned. Herv. Kerk.
Dimanche 22 février
9 h. 3010 h.service liturgique.
10 k. 30: service et sermon.
11 b. 45: service pour la jeunesse et les Enfants.
20 h.: service et sermon.
Mardi 24 février.
11 h. 13% h.: Vote décennal: consistoire su men-
bres votants.
Vendredi.
27 a 20 h.service de preparation a la Ste léne.
Pasteur Krafft L'Eglise est ouverté tous les.
jours de 10 h.'16 fc.
Geref. Kerk te Bloemendaal.
V.m. 10 uur Ds. J. C. Brussaard.
N.m. 5 uur Ds. J. C. Brussaard
Ned Herv. Kerk, Bloetnendaa!
V.m. 10 uur Dr. P. J. Kronsigt, Pred. te Am
sterdam.
N.m. 5 uur, de heer F. P. de Haas. Vertegen
woordiger der Egypte Zending, te Heemstede.
Jeugddienst in het Jeugdhuis.
V.m. 10 uur de heer K. H. Kroon, Theol. Cand. te
Hengelo.
Overveen.
V.m. 10 uur de heer Koopman.
Donderdag 28 Febr. 'sav. 8 uur, de hee- K.
Koopman. Bijbellezing.
Ned. Hervormde Evangelisatie
te Santpoort.
V.m. 10 uur, J. Makkelie, Evangelist Zeemans -
zending, Amsterdam.
Naar aanleiding van een vraag tot ons gericht
hoe men komt tot de vertraagde film en de ver
snelde film, ontleenen wij het volgende aan „Het
Lichtbeeld" van Jan. '31:
Wij allen hebben wel eens, in de Bioscoop ge
zeten. mat belangstelling en genoegen gekeken
naar voorstellingen op het witte doek, waarbij de
bewegingen van menschen, dieren en voorwerpen
in een zeer langzaam tempo werden weergege
ven. In den volksmond de lezter vergeve mij
deze populaire uitdrukking heet het dan dan
die beelden zijn „opgenomen" m-at het .lang
zaam werkend apparaat".
Niets is echter minder waar. Integendeel. De ca
mera, waarmede dergelijke beelden worden op
genomen, werkt veel en veel sneller dan die
waarmede in normale gevallen wordt gewerktt.
Dat zit boo.
De normale film wordt zoodanig opgenomen,
dat per seconde een reeks van pl.m. 16 beeldjes
ontstaat Op ieder beeldje is een onderdeeltje
van de beweging of handeling gefotografeerd.
Projecteert men nu deze 16 beteldjes in denzelf
den tijd, dat is dus in één seconde dan ontstaat
het „levende" beeld, waarvan de bewegingen
precies overeenkomen met de bewegingen, welke
het gefotografeerde voorwerp, hetzij mensch of
dier, in werkelijkheid maakte.
Wil men nu de normale beweging in een lang
zaam tempo zien, b.v. van twete boksers, dan zou
men, theoretisch gesproken, niets anders te
dden hebben dan de gemaakte opnamen bij het
projecteeren langzaam af te draaien.
Praktisch gaat dat echter niet. De projectie
apparaten moeten per seconde niet veel minder
dan 16 beeldjes iteproduceeren, omdat anders
géén rustig, maar een flikkerend beeld ont
staat. Om dit nu te voorkomen heeft men wat
anders bedacht. Wil men later vertraagde
werking dfer beelden op het projectie-doek zien,
dan moet men daarmede bij het maken van de
opnamen rekening houden. Men filmt dan b.v.
in plaats van 16 beeldjes. 160 beeldjes per secon
de, die later worden afgedraaid met de normale
snélheid van 16 stuks per seconde. De periode
van beweging vastgelegd in één seconde op
160 beeldjes, duurt dan bij de projectie tien
seconden, hetgeen een tienvoudige vertraging
beteekent.
Van een langzaam werkend apparaat is der
halve geen sprake.
En toch komt dit bij de cinematrografie ook
°Stel u voor dat men inplaats van 16 beeldjes
per seconde er één opneemt en dit later met de
normale snelheid projecteert, dan zegt ons ver
stand ons dadelijk dat hier een 16-voudige ver
snelling ontstaat. Dit is een eenvoudige waar
heid, doch wie zich hitervan even goed reken
schap wil geven, zal zien van welk een ontzag
lijke beteekenis dit is. Want niats belet ons, om
na de belichting van het eerste beeldje een
kwartier en zelfs nog langer te wachten voor we
de tweede opname maken. Doorgaande met op
regelmatige tusschenpoozen beeld na beeld te
belichten, ontstaat ten slotte een film, waarbij
in enkele oogenblikken bewegingen getoond wor
den, welke soms weken geduurd hebben. Denkt
U maar eens aan filmpjes over den levensloop
van planten en bloemen. Het behoeft geen be
toog, dat bij het vervaardigen van dergelijke
„groei"-films het opnametoestel langs automa-
tlschen wfóg bediend wordt.
Welke groote beteekenis de toepassing van de
vertraagde-, zoowel als van de versnelde film
vooi wetenschap en onderwijs heeft, zal den
lezers van c'it blad, naar ik hoop, thans ook dui-
d€Ik%.i':"er aan aan het slot van dit artikel onze
amateur-film-operateurs, voor zooveel noodig
ajthans, nog even voor waarschuwen, dat zij
niet probeeren moeten met gewone opname
apparaten te trachten vertraagde- of versnelde
opnamen te maken. Voor beide categorieën zijn
speciale camera's gebouwd waarbü bijzondere
zorg is bestteed zoowel aan de ovterbrengings-
mechaniek, als aan de optiek, waaraan, vooral
in de toestellen bestemd tot het maken van ver
langzaamde films, zeer hooge eischen moeten
worden gesteld. v. Zw.
FASCISTENBON O „DE BEZEM".
In een bijvoegsel van de St.ct. no. 29 zijn op
genomen de statuten van de in Den Haag op-
richte vereeniging Fascistenbond „De Bezem",
Coöperatief Uitgeversbedrijf U.A. Haar doel is
daarin als volgt omschreven:
a. het drukken, uitgeven en verspreiden, als
ook het in- en verkoopen van geschriften, daar
onder begrepen couranten, periodieken en vlug
schriften;
b. het. verkrijgen, vervreemden en exploitee-
fren van roerende en onroerende goederen:
c. andere financiëele en handelstransacties,
waaronder begrepen het deelnemen in derge
lijke bedrijven,
alles in den ruimsten zin. Zij beoogt niet het
behalen van winsten, doch verbetering van den
stoffelijken en zedelijken toestand harer leden,
middels het onderling aankweeken van de fas
cistisch anima corporativa en sensus corpora-
tivus. Een en ander, teneinde te bevorderen de
doordringing van de beginselen van den orga-
nischen Staat in hét algemeen en meer in het
bijzonder ter verkrijging van wederkeerigen
bijzonder ter verkrijging van wederweerigen
stoffelijken en geestelijken steun van de ieden
der vereeniging in hun streven naar verbreiding-
van de geestesgesteldheid van de gildenmaat
schappij in Nederland en koloniën.
Voor de eerste maal zijn benoemd: de heer
J. A. Baars tot bestuurder; de heer (dr.) C.
Alfred A. Haighton tot toeziener, en de heer
Willem H. Haighton tot scheidsrechter.
Tot onze verwondering ontmoeten wij her
haaldelijk personen, zelfs in onze gemeente, die
niets weten aangaande de hollandsche zich tot
dusver actualisten noemende fascisten. Hun
bond een organisatie van duisteren oorsprong,
heeft, gelijk vrij toevallig weten, langen tijd aan
verschillende maatschappelijke mislukkelingen
tot schuilplaats verstrekt, tot loopgraaf zou
men kunnen zeggen om van daar uit de ge
ordende samenleving te bestoken. De zich noe
mende dr. C. Alfred A. Haighton, is een nu
reeds tot middelbaren leeftijd gekomen gesjeesd
gymnasiast, die groote sommen trekt uit de
onderneming Lotisico en een doctorstitel nog
wel in de filosofie van een universiteit in
Canada moet hebben bemachtigd zonder daar
voor eenig ten onzent erkend examen te heb
ben afgelegd. Wie met ons van oordeel is, dat
men in deze richting op zijn hoede moet zijn,
zal het met ons betreuren, dat het Amster-
damsche studenten-weekblad „Propria Cures"
een bezemachtig hoofdartikel bevatte.
U.A. aphter den naam van het nieuwe, ouwe
lijke lichaam wil zeggen uitgesloten is dat de
leden aansprakelijk zijn voor de schulden, die
dit bedrijf maakt. Men zij in dit opzicht dus op
zijn hoede!
EEN UITLATING VAN DR. ECKENEK.
Dr. Eckener heeft te Bremen in een onderhoud
met de pers o.a. gezegd, dat de Duitscne be
volking alle verbindingen met het verleden in
eere dient te houden Het marxisme heeft hij'
nimmer kunnen begrijpen. Het is volgens zijl;
meening verantwoordelijk voor de diepe kloof,
die heden bestaat tusschen arbeiders en
patroons, voor den haat, die er onder de bevol
king heerscht en die de werknemers van de
werkgevers scheidt. Zoolang men er niet in
slaagt, dezen haat uit te roeien en vredelieven
de samenwerking tot stand te doen komen, acht
hij een gunstige ontwikkeling onmogelijk. Het
luchtschip kan bijdragen tot verzoening der vol
ken en het kan het prestige van Duitschland
in de heele wereld verhoogen.
(N.R.Crt.)
GEEN ANNEXATIE MAAR DOKPSHERSTEL
Gisteren sprak prof. dr. I. H. Boeke voor het
Indisch Genootschap te 's-Gravenhage over
.Dorpsherstel". (in Ned. O.-Indië). Hij ontwik
kelde de volgende stellingen:
1. De politiek van de overheid tegenover het
(Indonesische) dorp is overwegend gericht op
de aanpassing van de dorpsorganisatie aan
(Westersche) bestuurseischen.
2. Zoolang de massa van de dorpsbevolking
aan die eischen niet beantwoordt, leidt deze
politiek er toe het dorpsbestuur van de dorps
bevolking te vervreemden en het communaal
verband te verzwakken.
3. Neemt men aan, dat de massa der bevol
king voorshands haar (Oosterschen) aard niet
zal afleggen, dan volgt daaruit, dat de dorps
politiek aanvulling behoeft met een politiek, die
er op gericht is de dorpsgemeenschap als eigen
(Oostersche) gemeenschap te herstellen en die
niet uitsluitend, zelfs niet in de eerste plaats,
economisch mag zijn.
4. Laatstgenoemde politiek kan niet uitgaan
van de bestuursorganen, maar vormt wel een
onderdeel van de taak der overheid.
5. De hulp van particuliere organisaties en
personen is bij de vervulling van deze taak on
misbaar.
6. Dit vraagstuk is in Britsch-Indië in zijn
volle beteekenis erkend en men zoekt tier in
stijgende mate en met stijgend succes naar zijn
oplossing.
Wanneer 'men deze stellingen nog eens over
leest zonder de door ons tusschen haakjes ge
plaatste woorden, raakt men punten aan, die
ook voor ons dorp gelden. Door ons opgemerkte
symptonen, dat Haarlem nog niet uit-gean
nexeerd is en in plaats van een flinke haven om
kleine zeeschepen te maken, zich arm voordoet
en tevens weder naar het Westen kijkt, geven
ms aanleiding onze lezers te vragen deze pun
ten te overdenken We moeten niet alleen steeds
nog op onze hoede zijn, maar meer dan dat, we
moeten begrijpen, dat en waarom wij een aparte
gemeenschap vormen cn we moeten die met.
daden bevestigen. Dit heeft niets te maken met
het werken, winkelen en markten in Haarlem;
wij doen dat in Amsterdam ook, maar met sa
menwerking om van Bloemendaal de schoonste
woongemeente, het lustoord bij uitnemendheid
van Kennemarland te maken.
NOG MAAR EEN KLEINIGHEID.
De Brusselsche correspondent van de N.R.Crt.
schrijft:
Er is ernstig sprake van nabij de Panne tus
schen deze badplaats en de Fransche grens,
waar de duinen nog ongeschonden zijn en een
buitengewone verscheidenheid van flora en
fauna vertoonen. een nationaal natuur-reser-
vaat van tweehonderd hectaren in het leven te
roepen. Het initiatief gaat uit van de vereenigin-
gen tot behoud van natuur- en stedenschoon
en de Société royale beige de géographie. De
regeering blijkt geneigd dit initiatief financieel
Ie steunen.
Dit is nog maar een kleinigheid vergeleken
bij wat wij hier zouden kunnen maken als onze
overheid en onze groote particulieren de handen
ineen sloegen. O.i. is het niet noodig- daarbij
van bebouwing van den Zeeweg af te "zien: een
grootsche landelijke bebouwing van den Zeeweg
zou o.i. het landschapsschoon slechts kunnen
verhoogen. Maar, nadat het in grooten stijl be
gonnen is, moet het niet geforceerd worden; dat
behoeft ook niet.
Prof.
door
H. VREDENDAAL.
De Italiaansche troepen hebben de
sprookjesstad Koefra, die 800 K.M.
ten Zuiden van de kust der Middel-
landsche Zee in het eenzaamste deel
van de Sahara ligt, op het opper
hoofd van de Senctesi-secte veroverd.
Ruinen bij Koefra.
wuate propaganda in alle Islamitische landen,
zelfs in Perzië en in het ontoegankelijke Cen-
traal-Afrika. Nu werden de nederzettingen dor
Senoesi's ook meer dan zuiver godsdienstige een
tra, zij werden economische factoren van groot
belang, vooral toen de residentie van het opper
hoofd verplaatst werd van het Noordelijk gelegen
Djagboeb naar Koefra, een groep oasen, die zich
te voren in handen van den rooverstam der
Soeaja's bevond. El Mahdi overmeesterde hen en
het gelukte hem in korten tijd, den oerouden
karavaanweg van de Middellandsche Zee naai
den Soedan, die over Koefra liep, haar ouden
rol te doen spelen. Hij li-at bronnen graven, zoo
dat de lange weg dear de waterlooze woestijn
minder schrikwekkend werd. In 1900 stierf hy
plotseling op een:: ::i .afstand van El Tadsj, de
vesting der Scr. die de groep oasen be-
he-s-schte.
Voor de komst der Itaiiaansche troepen heb
ben slechts enkele blanken Koefra betreden,
n.l. de beroemde Duitsche ontdekkingsreiziger
Gerhard Rohlfs en een vrouw, n.l. Rosita For
bes.
Voor de poorten van Koefra
DE 50 JAAR DIE SINDS DE PROEF VAN
MICHELSON VERLOOPEN ZIJN.
Door
Prof. Dr. P. KERKHOFF.
heden in het eerste geval de kracht van den
wind bepalen en in het tweede geval de snel
heid, waarmee men zich voortbeweegt.
Michelson dacht nu, evenals alle natuurkun
digen van z(jn tijd, dat het licht zich in den
aether voortbewoog zooals het geluid in de lucht
omdat de geheele wereldruimte met dien aether
gevuld was. Hij vergeleek nu de aarde, die dooi
de wereldruimte voortsnelt, met een mensch,
die door de lucht zich met groote snelheid
voortbeweegt en „tegenwind" voelt. Diezelfde
„aetherwir.d" zou men dus op aarde moeten heb
ben en het licht zou zich sneller voortbewegen
met dien aetherwind mee dan tegen. Uit het
verschil der snelheden hoopte hij te kunnen
berekenen, met welke snelheid de aarde zich
door de wereldruimte voortbewoog.
Deze proef ging echter gepaard met ontzag
lijke moeilijkheden, want de tijden, die het licht
noodig had voor het doorloopen der beide we
gen, waren niet te meten. Men kon ze alleen
met elkaar vergelijken, omdat het licht een
trillende beweging heeft, en bepaalde verande
ringen vertoont, z.g. interferentieverschijnselen,
wanneer het licht, dat oorspronkelijk vereenigd
was, na het afleggen van twee verschillende
wegen in van elkaar verschillende tijden, v.teer
vereenigd wordt. Doch wanneer men twee licht
stralen in tegengestelde richtingen laat loopen.
heeft men niet te doen met oorspronkelijk ver
eenigd en na het geschikter voortgaan, opnieuw
bij elkaar komend licht, waarom vergelijking op
de boven beschreven wijze dus niet mogelijk is.
Toch wist Michelson de moeilijkheden te over
winnen en wel door een zeer vernuftig uitge-
lachte spiegel-constructie, waarvan als motto
het woord van den ouden Moltke zou kunnen
gelden: „afzonderlijk optrekken, gezamenlijk
aanvallen," Hij slaagde er dus in, den lichtstraal
uiteen te doen gaan, de deelen er van met den
veronderstelden aetherwind mee en er tegen in
te doen voortbewegen en ze dan weer met elkaar
te vereenigen. Om aan de proef iets te hebben,
moesten de afstanden, die de verschillende
lichtstralen doorliepen natuurlijk met buitenge
woon groote nauwkeurigheid worden gemeten.
Het resultaat van de beroemde proef was
techter nihil. Er was geen verschil in snelheid
te vinden. Dat beieekende voor Michelson na
tuurlijk een mislukking van zijn proef, doch hij
was gelukkig zoo wetenschappelijk in zijn opvat
tingen, dat hij deze „mislukte" proef publiceerde
evenals hij dat zou hebben gedaan met een ge
slaagde proef.
Ongeveer 20 jaar daarna werd „de mislukte
proef" door onzen beroemden landgenoot Prof.
H. A. Lorentz en weer later door Einstein be
studeerd en benut bij het opstellen van de rela
tiviteitstheorie., die eerst slechts een bescheiden
„Ook 'Doeken hebben hun levensloop", zegt een
Met. 8000 kameelen, bijna 300 vrachtauto's en joud Latijnsch spreekwoord, en hetzelfde kan men
een eskader bombardeervliegtuigen zijn de Itali- terecht zeggen vcan wetenschapelijke proeven.
aansche troepen, onder aanvoering van een'*3^ wordt wel zeer ovtertuigend bewezen door de
koninklijken prins en onder het opperbevel van pioef van Michelson om dc snelheid van het .plaats innam, doch later zeer sterk uitgebreid
een veldmaarschalk, -■ -----
Koefra doorgedrongen,
tastische tragedie heor.f.- «gespeeld- terwgi"»«™i is gegaan. (heeft de jonge Amerilcaansche natuurkundige
de mannen optrokken tegen de Italiaanschei natuuronderzoeker neemt met verba- Miller de proef van MicheOscn op veel grooteren
mitrailleurs, vluchtten dte vrouwen en kinderen .zende scherpzinnigheid en met behulp van vele
de woestyn in om te trachten de grenzen van'technische hulpmiddelen een proef, die geheel
Egypte en van de Soedan te bereiken en zoo buiten dA van het wetenschappelijk onder-
veilig te zijn voor den vijand. De Italiaansche
bombardeervliegtuigen volgden hen op de hielen.
Vonden de aanhangers van deze merkwaardige
strenge secte, die reeds twee maanden geleden
door hun godsdienstige leiders verlaten werden,
den dood? Zijn tenminste de vrouwen en kinde
ren ontkomen? Wij weten het nog niet.
Hat staat echter wel vast, dat hun rijk dat
tot voor kort nog' bijna de geneeie Lybische woe
stijn beheerschte, daardoor volkomen ineenge
stort is. Het opperhoofd van deze secte, Sayed
Ahmed, heeft In den wereldoorlog nog een rol
gespeeld. Hij was n.l. op de hand dei- Duit-
schers en deed een aanval op de Westgrens van
Egypte. Hii had echter gteen geluk en moest in
een Dultschen onderzeeër naar Constantinopel
vluchten. De Senoesi-secte, waartoe bijna uit
sluitend Bedoeïnen behooren, heeft ook een be
langrijker. rol gespeeld in de gescheidenis van
den Islam.
Zij werd gesticht door Sayed Ibu Ali El Senoe-
si, een nakomeling van Mohamed, die in 1787
te Algriers geboren werd. Hij werd de leerling
van een beroemd godsdienstleeraar te Mekka
en moest later Algiers verlaten, omdat de oudere
Sjeiks zich kantten tegen zijn Ascetische opvat
tingen. Hij keerde echter spoedig terug en begon
zijn leer te vterbreiden onder de Bedoeïnen. Na
zoek van zijn tijd valt. De proef bewijst juist het
tegendeel van wat men te voren verwachtte,
want men kan er niet de meting mee uitvoeren
waarvoor men haar had genomen. Daardoor
wordt er geen aandacht meer aan gegeven en
20 jaar lang wortd de proef hoogstens nog ter
loops -ermeld. Ban wordt zij echter 'Sfeer opge-
schaal herhaald, waarbij hij aanvankelijk het
resultaat scheen te hebben bereikt, dat ook
Michelson van zijn proef had verwacht. Het zag
er daardoor eenigen tijd slecht uit voor de rela
tiviteitstheorie. Later bleek echiter, dat er teen
vergissing in het spel was, en op het oogenblik
ziin alle natuurkundigen er wel van overtuigd,
dat het onmogelijk is door prcteven op de aarde
zelf, zonder verband met andere hemellichamen,
de snelheid der aarde te meten, en deze onmo-
merkt en juist haar negatief resultaat werdt s-ehjkheid is juist een der kernpunten van de
van positieve waarde geacht. Deze gedachten-relativiteitstheorie.
Ook het andere werk van Michelson vertoont
gang ontwikkelt zich steeds verder en leidt ten-:
slotte tot een volkomen omwenteling in de ge
heele wetenschap die ver uitgaat boven de af
zonderlijke vakken daarvan en sen van de voor
naamste wetenschappelijke feiten van het be
trokken tiJdpferk wordt.
Het doel van de proef van Michelson is op
zichzelf al zeer merkwaardig. Zooals bekend, legt
het licht in een seconde een afstand van 300.000
K.M. af, of nauwkeuriger gezegd: 299.800 K.M.,
dus in één seconde meer dan 7 maal den omtrek
der aarde. Vergeleken met die groote snelheid
zijn de afmetingen van een natuurkundig appa
raat, die slechts enkele meters bedragen, na
tuurlijk onbeduidend kitein. Bovendien laat men
bij deze proef het licht langs twee verschillende
banen loopen en dan wil men vaststellen, of er
niet een uiterst gering verschil In snelheid be-
staait tusschen de beide lichtstralen, waardoor
andere. Waar het licht zoo'n onmeetbaar klein
tydsdeeltje noodig heeft om de wegen door het
toestel te doorloopen, is het natuurlijk onmoge
lijk deze tijden elk afzonderlijk te berekenen;
het komt er dan ook slechts op aan, ze met
elkaar te vergelijken om na te gaan, of er mis
schien een verschil tusschen waargenomen kan
worden.
hem heeft de secte nog drie groote leiders gehad- dc eene baan iets eerder is afgelegd dan de
De waardigheid van het opperhoofd is erfelijk.
Hun werk zou men het beste kunnen omschrij
ven als beschavingswerk op religieusen grond
slag. Hun werkwijze is bij uitstek modern, want
zij htebben cellen, z.g. sauja's. Een sauja is een
huis mgt drie kamers; in de tweede onder
wijst hij de kinderen der Bedoeïnen en in het
derde vinden reizigers volgens de oude wet der
Bedoeïnen gedurende drie dagen een onderko
men als gast. Bij de sauja hfehoort gewoonlijk
een stuk land, dat door den Ikoean bebouwd
wordt en dat alles vindt men alitijd in de nabij
heid van een brom, die in de woestijn de alge-
meene legerplaats vormt, waar ook de reizigers
elkaar ontmoeten.
Een Ikoean is een werkzaam lid van de broe
derschap. Hij heeft de plicht, de grondbeginselen
en voorschriften van den godsdienst te onder
wijzen en den Islam in zijn zuiveren, oorspron-
kelijken vorm te bewaren. Althans de stichter
der orde was vrij van politieke eerzucht. Hij
leerde de zelfkastijding mtet denzelfden ijver,
waarmee hij haar zelf toepaste en had geen
voorkeur voor bepaalde theologische leerstellin
gen. Hassanein Bey, de beste kenner van deze
secte, zegt dat hij niemand ooit bond aan een
geliefkoosd dogma en hij lette meer op de daden
van zijn aanhangers, dan op de bijzonderheden
van him leer. De .Mohammedaansche godsdienst
dankt aan hem slechts een gebed. Hesb ge
naamd, dat door de Senoesi's gebeden wordt.
Zooals hij zelf eens gezegd heeft in een brief,
had hij „de door God gegeven roeping om de
onverschilligen te viermanen, de onwetenden te
onderwijzen en de verdwaalden op den rechten
weg aan te brengen". Elk weelderig genieten
van het leven was zonde, rooken en koffie drin
ken was verboden. Men mocht geen goud of
edelsteenen bezitten, slechts de vrouwen moch
ten ze als sieraad dragen.
Een van de kernpunten van zijn leer was, dat
de omgang met Christenen, Joden of Mohame-
danen, die zijns inziens van de ware leer waren
afgedwaald, als zonde werd aangemerkt. Dit is
dan ook de reden, dat het gebied der Senoesi's
tot voor enkele jaren een der minst bekende
streken der aarde was.
De beroemdste Groot-Senoesi was Sayed El
Mahdi. Toen hij het bestuur over de orde aan
vaardde, telde deze reeds 2 a 3 millioen aan
hangers. Ouder zijn leiding begon een doelbe-,
jdezelfde verrassende durf en de grootsche lijnen
Ivan zijn jeugdwerk. Hij heeft zich altijd weter
'aangetrokken gevoeld tot het licht en hijjheeft
de snelheid daarvan door steeds vernieuwde
proeven meit steeds groctere nauwkeurigheid ge
meten. Door zijn grootsche proeven zijn wij
thans zoo ver, dat de snelheid van het licht tot
op een paar K.M. pter seconde bekend is. Men
weet reeds, dat het licht meer dan 299791 K.M.
en minder dan 299801 K.M. per seconde aflegt,
een merkwaardig nauwkeurig resultaat, wan
neer men bedenkt, dat daarbij op een afstand
van 1 K.M. slechts een onnauwkeurigheid van
nog geen 2 c.M. overblijft.
Michelson is ook beroemd geworden dear zijn
methode om de schijnbare middellijn der vastte
sterren te bepalen. Deze sterren zijn hoogstens
zoo groot als een speldeprik met een doorsnede
van 1 m.M. zich aan ons oog zou voordoen op
een afstand van 4 K.M. en in verreweg de
meeste gevallen zijn zij nog vteel kleiner. Men
kan deze middellijn natuurlijk evenmin bepalen
door meting en moet daarbij dus eveneens zijn
toevlucht nemen tot zeer ingewikkelde en ver
nuftig bedachte methoden.
Op het oogenblik woont de bejaarde Michel
son in Amerika, waar hij hoog in aanzien is.
Een paar jaar geleden circuleerde door de pers
het bericht van zijn dood, dat techter uit de
De rechte buis van meer dan 1% K.M.. waarvan
Prof. Michtelson zich den laatsten tijd bedient
om de snelheid van het licht te meten.
Bij velen zal zich de vraag voordoen, waartoe
dit alles toch dient. Daarom is het nuttig, een
verschijnsel te beschrijven, dat zich voordoet bij
de voortplanting van het geluid. Het gteluid gaat
nl. niet altijd even snel, want met den wind
mee gaat het sneller dan tegen den wind in.
Dit geldt zoowel van een wind, die in werkelijk
heid waait, als van den tegenwind, die ontstaat
wanneer wij ons zelf met groote snelheid voort
bewegen. Wanneer men de snelheden van het
geluld met den wind me; en tegen den wind in
meet, kan men uit het verschil van deze snel-
VOOR DOMINéE'S.
„De Rotterdam" las ergens:
We lazen ergens van een predikant, die ceu
gemeentelid bij een verzoek vriendelijk ver
zocht, tijdens den dienst niet zoo dikwijls op
zijn horloge te zien, omdat dit hem zoc hinder
de. Het antwoord was:
„Och, dat kén 'k niet late. jou preekje so
augrieseleke vervelend, jou kanne het eind
nooit vienne en zegge altied mar weer het-
zelde".
Tot zoover „De Rotterdammer".
Het antwoord tegen den perdikant was niet
bijster vriendelijk. Maar, mag niemand ver
velend zijn. een dominéé zeker allerminst. Hij
dient de stof der preek zóó te bewerken, dat
zijn gehoor tot luisteren wordt gedwongen. En
het zit 'm niet in het lange preeken.
Gelukkig dat vele predikanten dit in
laatsten tijd inzien,
den
De school des levens kent geen vacantie.
(Brebeck)
Alles begrijpen is alles vergeven
(Madame de Staël)
Wan: de zon blinkt nooit klaarder, dan in de
o: :hsl; ..j der wolken.
(Jan Vos)
Iedere rede schijnt ijdel en nietig, zoolange
haar de daad geen kracht geelt.
(Demosthenes)
