C. E. T0E8ET Feestdagen Radio - Service Protestvergadering Brandstoffeithaniiel Zijlweg 314 - Hi Mes-, Be! w. c. ei A. G. POST. Wï Ridders Verkoop r Kersfi Ql E. DE REK, ADVERTEERT IN DIT BUI Beiangryi Kerstbrood Verl ADVETEER Fijne Groenten- en Vruchtenmagazijn Telefoon S,VP, VROEGTIJDIGE BESTELLING Het Bloemendaafsch Weekblad. 1 PREDIKBEURTEN UIT BOEK EN BLAD. Advertentiën: fi€, SLICHT ftcarLt worden in HAARLEM verkocht de SLIJMPILLEN van de Erven G. F. METZ. In doosjes van 40 stuks 35 cent. GiERSTRAAT 3. N.V. K. VISSER's Autodisnsten „DE SNELLE VISSER" KERSTKRANSEN, WEIHNACHTSTOLLEN, FANTASIE POLONAISEN, TAARTEN, KLEIN GEBAK, PASTEITJES, CROQUETTEN, REGOUT BROODJES. OUDERS! tegen de herziening der L.O.wet OP ZATERDAG 19 DECEMBER 3 uur Sprekers: K. TER LAAN, W. VAN D8ESEN, Vanaf Maand Colbert Costi BRANDST Uilsluitend eei Scherp concum Kwaliteit en ma HET ADRES voor Ha Band TUINBOUWGEE UW ADRES voor h J. PUS - VOOR DE E (Ossen of Varken: OSTADESTRAAT 12. TELEF. 11738, Edisonstraat 1 Er wordt bij ons Hollandsch Vleesc VER. DER NOTAF VERKOOPLOKA/ Tel. 10876 WAGENWEG tOS, Tel. 11633 BOTERMARKT 19, Tel. 12133 der inventaris d inrichting der N.\ THIEL, Groote Eglise wallonne (Begynhof). (Ned. Herv. Kerk) Dimanche 20 déeembre. 10 h. 30. Service, 4e dimanche de l'Avent. 12 h. Service des enfants. 20 h. Soirée de jeunesse. Mardi 22 déeembre. 19 h. Ariore de Noël de l'Ecole du dimanche. Jeudi 24 déeembre. 21 h. 30, Veillée de Noël, collaboration musicals de Melle Jessurun. Service de Sainte Cène. Vendredi 25 déeembre. Noël. 10 h. 30 Service de Noël. Collecte spéciale pour l'Eglise. 11 h. 30, Service de Sainte Cène. Dimanche 27 déeembre. 10 h. 30 Service. 20 h. Service musical. Tous les services sont présidés par le pasteur Krafft. L' Eglise est ouverte tous les jour de 10 h. 17 h. Ned. Herv. Kerk Bloemendaal. V.m. 10 uur, Ds. J. C. van Dgk, Jeugddienst in het Jeugdhuis. V.m. 10 uur, de heer H. Gordeau, Bussum. Overveen. V.m. 10 uur, Ds. J. A. van Leeuwen van Heem stede. Ned. Herv. Kerkgenootschap Santpoort. V.m. 10 uur, Prof. Dr. G. A. van den Bergh van Eysinga. Een Tijdpreek.' (naar aanl. van Mt. 16 vs. 4) Maandag 21 December. Nan. 8 uur, Kerkconcert ten bate van Kerk en Diaconie, te geven door den heer P. Vin cent (orgel), mevr. Jo Vincent (zang). Ned. Hervormde Evangelisatie te Santpoort. V.m. 10 uur, Ds. J. W. Swaan, Umuiden. Geref. Kerk, Bloemendaal. V.m. 10 uur: Ds. J. C. Brussaard. N.m. 5 uur: Ds. J. C. Brussaard. Religieuze Kring, Aerdenhout. V.m. 10% uur: Ds. J. C. Koningsberger, Ned. Herv. Pred., Amsterdam. De Vrije Katholieke Kerk Popellaan, Kinheimpark. V.m. 10.30 uur, Gezongen H. Mis. In den nacht van 24 op 25 December, om 12 uur Gezongen H. Mis, met Praedicatie van Priester Ko Borsten. wintersport. „Wintersport" heet de nieuwe brochure, aan geboden aan reislustige Nederlanders, door den heer E. Ostwait, manager van het Passage- en Reisbureau „Haarlem", Lorentzplein 26. Het is een uitstekend typografisch verzorgd boekje, dat vele mooie reproducties bevat van bekoorlijke sneeuwlandschappen. Het verstrekt den wintersportliefhebber inlichtingen, over wintersport-arrangementen voor Frankrijk, Oos tenrijk, Italië, Zwitserland enz., waarbij uit de goede service van genoemd bureau duidelijk blijkt. kalenders. Van de N.V. Steenkolenhandel vjh. firma J. H. Krui Jr. te Overveen, ontvingen wij een fraaien orayon-kalender voor 1932. Hü bestaat Uit vier smaakvol ingedeelde kwar taalbladen, elk verlucht met een knappe pot- lood-teekening van Ant. Jakma. Bij het feit dat het geheel in een zachten toon is gehouden zal deze kalender in menige huiskamer een wel kome wandversiering zijn. Exenals verdeden jaar heeft de N.V. Mij. tot Exploitatie van de Victoria-Bron, gevestigd te Amsterdam, weer haar practischen maandkalen- der uitgegeven, voorzien van een aantal foto grafische reproducties van de bron te Ober- lahnstein en van het omvangrijke bedrijf van deze bekende Nederlandsche Maatschappij. De duidelijke datumcijfers en een memorandum op elk blad zullen dezen keurig uitgevoerden ka lender een plaats verzekeren op kantoor of werkkamer. In haar rubriek Het Boek van de Week schrijft de Haagsche Post van 12 Dec. j.l. on der den titel „Herinneringen aan de Gevange nis" het volgende: Het ligt allerminst op onzen weg te dezer plaatse een geargumenteerd oordeel te vellen omtrent het nut van het instituut der gevan genissen. Wij kunnen dit vraagstuk gevoegelijk aan juristen, criminalisten, politici, sociologen en wien dit al aangaat, overlaten. Maar al stellen wij ons op onzijdig standpunt ten aan zien van de waardeering van het gevangenis wezen, wel mogen wij verklaren, dat de ge- vangenismémoires van Georg Fuchs ons diep hebben aangegrepen. George Fuchs was professor in de kunstgeschiedenis te Mtinchen, en hg werd wegens een politiek misdrijf tot 12 jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Hier hebben wg dus te doen met iemand van groote intel ligentie en cultureele ontwikkeling, zonder misdadigen aanleg, die gedurende een groot aantal jaren den zwaarsten vorm van gevan genisstraf uit eigen ervaring leerde kennen. Prof. Fuchs heeft daarvan gebruik gemaakt, om in de cel een boek te schrijven, dat in hoofd zaak de biografische en psychologische be schrijving van zgn mede-gevangenen bevat, met het doel daarmede te pleiten voor een in grijpende hervorming van de gansche straf rechtspraak en -praktijk. De herinneringen van Fuchs zijn meer uit een mededoogend dan een wraakzuchtig hart gesproten. Voor de misdaad in het algemeen vindt hij een milde definitie, die wil dat zij „een met verkeerde middelen ondernomen poging is om de verschrikkelijke ellende (waar in tallooze menschen, zonder de minste kans om aan de voordeelen van beschaving en cul tuur ooit ook maar eenigszins deel te hebben, voortvegeteeren moeten) op een of andere wijze, eens, ergens, op te heffen om óók iets aan hun leven te mogen hebben. Zij hebben iets van de bromvlieg, die, in de kamer verdwaald, aldoor maar tegen de vensterglazen opvliegt, in de hoop eindelijk den uitweg te vinden, het groene land van heerlijke geuren, zoete honig en overvloedig voedsel, maar die zoo lang dfen kop stoot, tot zij uitgeput neervalt en op den grond stuiptrekkend sterft en vergaat. Zoo vergaat het millioenen menschen. En zij, die dat altijd weer opnieuw geprobeerd hebben, vormen het gemiddelde type, dat men in een gevangenis aantreft, zooals men ze eens in de middeleeuwen bij de mis der ongelukkigen aan trof". Men ziet het, de professor is niet, wat men gemeenlijk noemt, „crimineel" aangelegd. Daarvan geeft zijn geheele, zéér merkwaardige boek wel blijk en het is misschien wel goed, dat hij, die immers een ontwikkeld en fijnge voelig man is, allen die vrij zijn eens vertelt van het ellendige leven der gevangenen. Om iets van de vele martelingen te noemen: daar is de stilte, de diepe, dreigende, verstikkende stilte, die vooral voor gevangen groote-stadsbe- woners dikwijls in figuurlijken en letterlijken zin doodelijk is. „Zij kunnen zonder dat dag en nacht voort durende, luidruchtige gedoe van duizend, steeds maar op elkander volgende kleinigheden niet meer leven. Ik heb, zoo vertelt Fuchs, gevan genen leeren kennen, onontwikkelden zoowel als menschen met een betere schoolopleiding die de eenzaamheid absoluut niet verdragen konden. Stilte, zwijgen, de hoogste weldaad voor den wijze, den biddende, zijn voor den groote-stadsmensch een marteling. Vaak barst hg in de gevangenis na enkele dagen al in krampachtig huilen uit, eet niet meer en be gint wild te worden, als men hem niet tijdig genoeg uit de afzonderlijke opsluiting naar de gemeenschappelijke cel overbrengt, waar hij samen met anderen slaapt en werkt. Wie op de hartstochtelijke behoefte aan geklets en ge zwets let, niet alleen bij het proletariaat der groote steden, maar ook bij de van daar af komstige intellectueelen een behoefte, welke een scherpe tegenstelling vormt tot de zwijg zaamheid van den boerenstand, wie de onbe dwingbare begeerigheid kent, waarmee de mensch uit de groote stad erop uit is, aldoor maar nieuws, aldoor „het nieuwste" te weten te komen, aan te hebben, te genieten - zal eenigermate kunnen beseffen, welk een kwel ling het voor dezen is, zulke verdoovende mid delen te moeten missen en de ontzettende geestelijke leegte van een leven zonder inhoud met onverminderden druk te moeten door staan. Geen overtreding van de huisregels moet zoo vaak gestraft worden als die van het verbod om te spreken. Wie het niet meegemaakt hoeft, kan zich eenvoudig niet voorstellen met welk een begeerigheid die arme drommels, on danks de verschrikkelijke straffen, erop uit ijn om tenminste een paar woorden haastig met een voorbijgaanden gevangene of met hun voorman op de wandeling te wisselen". En daar is het verbod om te rooken! Niets is zoo een kwelling als het gemis der nicotine- bedwelming. „De sigaret schijnt inderdaad onontbeerlijk te zijn, wil de mensch van het laatste type der civilisatie niet tot wanhoop vervallen. Uit de sigaret zuigt hij het snelst die zachtjes be dwelmende beneveling, die den afgrond der eeuwige leegte voor hem verbergt, waarin de ontwortelde anders reddeloos wegzinkt Het is verschrikkelijk om te zien hoe deze ongelukki gen alles in het werk stellen om toch af en toe zich met dien weldadig alles verhuilenden nevel te omgeven. Snuif- en pruimtabak, het eenige Ersatz voor de sigaret, dat toegestaan is, zijn het hoogste goed voor den gevangene. Meermalen offert hij er zijn laatste brok brood voor op en lijdt dagen lang honger, alleen om door ruil een kleine hoeveelheid van deze heer lijkheden te bemachtigen. Zonder zich te be kommeren om de afschuwelijke arreststraf in de „roofdierenkooi", maken zij zelf sigaretten uit reeds gekauwde pruimtabak, waar zg kran ten- of pakpapier omheenwikkelen en die zij bij gebrek aan lucifers aansteken met behulp van vuur, dat zij, net als de natuurvolken, door stukken hout urenlang tegen elkaar te wrijven, verkrijgen. Niemand, die de toestanden in de gevangenis kent, zal zich verwonderen, als er vroeg of iaat iemand om een sigaret een ander wurgt In de gevangenis komen „incidenten" voor, waarvan hij, die daar nooit is geweest, geen flauw begrip heeft. Fuchs vertelt, hoe hij eens op een avond, juist als de cipier hem, na een kort praatje, wil verlaten, een verschrikkelijk lang-gerekt gehuil opvangt. „Het is, of een uitgehongerde wolf door het bergwoud huilt. „Aha! Zengerie" fluistert de cipier. „Arme kerel! Arme kerel! Zwaar ze nuwziek! Was al een paar maal in observatie in de Straubinger psychiatrische inrichting. Maar die sturen hem altijd maar weer met lan ge medische verslagen terug. Helpen kunnen ze hem ook niet. En wij moeten maar zien hoe wg het met hem en nog een stuk of twaalf van die arme drommels klaarspelen. Hij is al haast tien jaar hier.' Een boerenzoon uit het Beiersche woud. Was ter dood veroordeeld, maar is toen begenadigd met levenslang. Wat .vindt u: is dat werkelijk een genade voor zoo iemand?" Voor wij kunnen antwoorden, klinkt een tweede, nog vreeselijker wolfsgehuil een derde antwoordt: een helsch trio de verdoemden in Dante's Inferno zouden geen ontzettender geschrei kunnen aanhefien doet de bal minuten lang trillen. Andere ge vangenen, hierdoor uit him eersten slaap ge wekt, beginnen te schelden en te vloeken, trommelen met vuisten en bezemstelen op de deur en de dienstdoende beambte brult met stentorstem daartusschen: „Stilte! Stilte!" Maar zonder succes. Integendeel: nu komt ook nog uit een cel het ellendige, krakende hoesten van een teringlijder, die met verschrikkelijk, benauwd geschraap de laatste resten van zijn loug schijnt op te geven, en vlak bij ons begint cr opeens een met afzichtelijke, hooge vrouwen slem te krijschen en braakt de afschuwelijkste, weerzinwekkendste scheldwoorden uit: ja, een uitbraken inderdaad van opgekropte ellende, wraakzucht en machtelooze woede! Men merkt en hoort, hoe de schreeuwende met het schuim op den mond wild tegen de deur oprent, alsof hjj zijn schedel te pletter wilde loopen". Twaalf oneindige jaren heeft Georg Fuchs in deze omgeving moeten leven, deze omgeving, die niet door het idealisme van den een of an deren goedwillende een milder aanzien kon krijgen. De Münchener professor in de kunst- gesehienis gelooft nauwelgks aan den verede lenden invloed van de kunst in deze omgeving. Die uitvoeringen, die men met verheerlijkenden tekst in de geïllustreerde bladen afbeeldt en die den bezoekers en de pers als ware heer lijkheden voor oogen worden gesteld, verergeren zijn inziens over het algemeen nog de kwellin gen van de gevangenen, daar zij er hen smar telijk aan herinneren, wat hun alles ontnomen is, hun verlangen naar menschelijk contact met het leven tot in het ondraaglijke doen toe nemen en zoodoende tevens hun innerlgken wrok versterken en daarmede dan weer de nei ging om daaraan op misdadige wijze lucht te vcrscheidenen hadden de kleine, onvoldoende voorziene gevsngenlsbibliotheek al meermalen van achteren naar voren en van voren naar achteren doorgelezen en waren alleen daardoor al met lezen opgehouden sliep hij niet alleen den slaap, dien een gevangene van 's avonds acht uur tot 's morgens zes uur, volgens voorschrift, pleegt te slapen, maar zat ook overdag zoo half te dutten. Professor Fuchs vertelt van vele zijden van het gevangenisleven: de geschiedenissen zijner medegevangenen, him leed en verbeeldingen. Hij beschrijft op treffende wijze de Kerstdagen in het tuchthuis, om ten slotte Ajn verbeel dingskracht te concentreeren op de gevangenis in de toekomst. En in een ontróerenden epiloog verhaalt hij, hoe de gevangenen de vrijheid te gemoet treden: „Nu was plotseling het geweldige over hen gekomen: de vrijheid! Iets dat zij zich niet kon den voorstellen en dat er nu toch was: de vrg- lieid! Iets dat hen bovenmate gelukkig maakte en hun nu toch schrik inboezemde: de vrij heid! Iels dat zij zeer moesten vreezen en dat toch vreugde schonk: de vrijheid! Iets dat onmogelijk scheen en dat nu, hoe onmogelijk het hun ook voorkwam, toch werkelijkheid werd: de vrijheid! Zij waren geheel in een roes: zij lachten en weenden tegelijk, zij om helsden en kusten elkaar, zg dansten, fanta seerden koortsachtig; sommigen waren als be zeten door een onweerstaanbaren drang tot praten en gesticuleeren, waardoor zij het over weldigende besef plotseling vrijgelaten te zijn aan den gerechtelijken sluipmoord, den „huma- nen" gerechtelgken moord in de tuchthuizen. Hoe dat althans bij benadering te bereiken valt, daarover kan slechts spreken wie, als ik zelf, bijna aan het onmerkbaar verstikkende, onvat bare helsche gif der gevangenisatmosfeer is te gronde gegaan en die drie jaren na zgn bege- nadiging nog zoo alle organen voor de wereld der levenden mis, dat ik slechts langzaam, stap voor stop, als iemand, die van een lange, doo- deljjke ziekte boven verwachting herstelt, weer leeren kan daarin te leven". „Wij achter de tralies", herinneringen van Na. 2911, in de gevangenis geschreven, door Georg Fuchs. Geautoriseerde vertaling van An- thonic Donker, met een inleiding van Dr. p. Bierens de Haan. Uitgave: Van Loghum Sla terus' Uitgevers-Mij., Arnhem 1931. geven. Hoe vaak heb ik, zoo schrijft hij, ver- trachtten lucht te geven, anderen zaten met •»eefs getracht met machteloozen troost, de ingekeerden blik en de armen over elkaar in aanvallen van wanhoop te bedaren, waar lang durig of levenslang opgeslotenen mee te kam pen hadden, wanneer zij na zulke feestelijk heden weer in hun cel terug moesten. In de gevangenis zijn dit spreekt van zelf - vogels van diverse pluimage bijeen. Er zijn geyaarlijke, wreede kerels, waarvan Fuchs tal rijke merkwaardige geschiedenissen en levens beschrijvingen heeft genoteerd; dan zijn er ook de goedaardigen en zachtmoedigen, die auto maten worden in de verschrikkelijke eenzaam- ueid van hun cel. Daar was bijvoorbeeld Jack. Jack was een zeer lange, zeer magere, oude kerel, mét een bruingeel getint kaal hoofd, dat op een van het vleesch ontdanen doodskop geleek. Sinds vele jaren bestond er voor hem niets anders dan zakken verstellen. „Ik kan het slapende", zeide hij; en daar hij nooit las een hoek, alsof zij zichzelf in dit onwerkelijke ook onwezenlijk voorkwamen. Na zeven, na tien, na vijftien, na dertig jaren tuchthuis, plotseling vrij! Het is teveel, het scheurt een mensch uiteen! Ja, bijna allen waren zij als innerlijk verscheurden, die met koortsachtige vingers bun wonden nog verder openwoelden om zich geheel en al uiteen te scheuren en el kaar in de afgronden hunner ziel te laten sta ren, waar hemel en hel in een apokalyptischen chaos dooreen vlamden". Zóó eindigt het prachtige boek van Prof. Fuchs, één grootsehe en meesterlijk uitgespro ken aanklacht tegen ons huidig gevangenisstel sel. Gerechtelijke moorden, zoo zegt hij ergens, wofden dooi het afschaffen van de doodstraf niet verhoed! „Wil men die in vollen ernst ver hoed weten, dan moet men ook een eind maken DUITSCH-HANDBAI» Sedert ongeveer een half jaar bestaat te Haarlem de Gymnastiek- en Handbalclub „Ra- piditas". Benevens de gymnastiekavonden, die Woensdagavonds van 8 uur tot uur worden gehouden, heeft deze vereemging tot doel de Duitsch-Handbalsport hier in te voeren en te propageeren, en met succes. Rapiditas telt thans twee elftallen, een heeren- en een dames- elftal, terwijl binnenkort het 2e dameselftal wel op 't veld zal verschijnen. Op initiatief van „Rapiditas" wordt er thans te Haarlem reeds een competitie gespeeld, waarin 6 elf tallen meespelen, waarvoor de animo héél groot is. De medespelenden zijn G.V. Concordia, A H. C. I, A.H.C. H, G.V. LtJnden I en H en ten slotte Rapiditas. (Misschien is dit ook Iets voor de B. V.G.?) Voor liefhebbers deelt het Bestuur van Rapi ditas mede, dat de contributie f 5 per jaar be draagt en dat het secretariaat gevestigd is bjj mej. T. Bruyn, Crayenesterlaan 46, Tel 10765. Verder worden er door „Rapiditas" afstands- marschen georganiseerd, terwijl voor den zo mer athletiek op het programma staat, dus wel „elck wat wils". Hoogachtend, M. C. POL, Voorzitter van „Rapiditas", Aelbertsbergstr, 46. JONGE DAME, bekend met huish. ziekenverpl. g. k. chauffeuren zoekt omtr. Haarlem pass. werkkring bg beschaafde fam. besch, vergoeding. Brieven no. 310 Bureau Blad. MAGAZIIN VAN UURWERKEN Kle ne Houtstr. 97 - Haarlem Reparation spoedig en billijk. Ho logemaker - Goudsmid S Got-*-*-** KP 5 MSBBBmnnmRM ZIJ ZIJN BEKEND ALS EEN ZACHT EN UITSTEKEND WERKEND LA XEER-MIDDEL. „DE SNELLE VISSER" heeft geen last van glibberige wegen Hij brengt Uw goederen veilig thuis ook ondanks wind en regen. WARMOESSTRAAT 15-17. TEL. 12400-11700 HAARLEM. MR. CORNELÏSSTRAAT 40. TELEFOON 15014. WENSCHT U MET DE EEN NET VOORZIENE TAFEL, WENDT U DAN TOT ONS, WIJ BEDIENEN U HET BEST, TEGEN LAGE PRIJZEN. GOUDREINEITEN per 10 pond f 1.— GOUDREINETTEN, le soort per 10 pond f 1.50 GOUDREINErrTEN, extra per 10 pond f 2.— BELLEFLEURS per 10 pond f 0.80 BELLEFLEURS, extra per 10 pond f 1.— JONATHANS per 10 pond f 1.90 ZOETE SINAASAPPELEN 10 stuks 35 ct. ZOETE MANDARIJNEN 10 stuks 25 ct. Fjjne peren, druiven, tomaten, kropsla, radijs, enz. PRIMA FRANSCHE NOTEN 40 ct. per pond, HAZELNOTEN, PARANOTEN, AMANDELEN, enz. Prima SPERCIEBOONEN 40 ct. per 2 ponds blik. „BIJ ONS KOOPEN BETEEKENT KWALITEIT ONTVANGEN". Mr. CORNELÏSSTRAAT 40 TELEFOON 15014. jPF"* Speciaal voor bezitters van Philips Radio-toestellen. December met al zijn feest dagen is voor radio-lielhebbers de maand bij uitnemendheid. EEN GOEDE RAAD' Laat uw toestel bijtijds controleeren, zoodat U met de feestdagen van een goede ontvangst verzekerd bent. IETS NIET IN ORDE? Bel op Heemstede 28688, en ik kom direct. Aanbevelend, H. HA. EGGERS, Oud-Inspecteur Philips-Radio. Telefoon 2860® Heemstede 0 Postiaan 1© IN DEN PROTESTANTENBOND HAARLEM (Vestastraat) Burgemeester van Zaandam, lid der 2e Kamer St. Generaal. Administrateur van Volksonderwijs. NIEMAND BLIJVE THUIS! HET COMITé VAN ACTIE' Beleefd aanbevelend, 'zOMERZORGERLAAN 17—19, levering van alle soor Brechcokes voor cent LIPPITS' I op het gebied van CORSETT BANDEN en ELASTIEKEN NIEUWE GRACHT 33, tussch HAARLEM. VERBINDINGSWEG SPECIALE AANBIEDING: BLOEMIST-KRUIWAGENS SCHERP CONCURI Wij leveren voor de Kei BRAADKIPPEN, tevens V EIGEN GEMESTE GANZEfi Verder alls soorten Dagelijks versch Aanl TELEF TELEl Directeur; BILDERDIJKSTRAAT la OP 22 EN 23 DE van MIT ZONEN KIJKDAGEN: Zaterdag Maandag

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1931 | | pagina 4