ngens PLOMP AUSTIN gebakken visch „Edelwerck" Dames Handwerkartikelei Babygoederen Kousen en Handschoenen i th!'"g!'"m aa's Wild en Gevogelte IANSWEG Bezoekt op de a.s. A, I. Stand iillers »sch .AAN 165 Schrijf- ïhoeften ederen DE TWENTSCHE BANK N.V. LIPS' Kluisinrichting en Koiferkluis CL O O O UI vanaf f JEUGDDIENST voor Ouderen Spreker: Ds. G. A. BARGER, Heemstede BRANDEN ZUINIG El VAN OSTADESTRAAT1 Tei. 15583 - Haarlem BINNENLAND ster blijken lari 1934 af vij: altijd goed. HUPKENS ■■■■■■■■na cent, :ijd gereed, r water heet 28e Jaargang. 26 Januari 1934. No. 4. ALGEMEEN WEEKBLAD voor Bloemendaal - Overveen - Aerdenhout - Bentveld - Vogelenzang - Duinlustpark - Santpoort - Haarlem en Westelijk Heemstede Bureau voor Redactie, Administratie en Advertentiën Ged. Oude Gracht 63, Haarlem, Telefoon 11862 Na 6llz uur 22177 - Postgiro 191387 Bijkantoor te Bloemendaal: Bloemendaalscheweg 42 Telefoon van 10—6 uur 22240. VERANTWOORDELIJK REDACTEUR: Mr. P. TIDEMAN O Loopt 16 K.flVL op 1 liter benzine. AGENT: BLOEMENDAAL - TELEF 22276 EERSTE BLAD. KAN EEN VOLGENDE CRISIS VOORKOMEN WORDEN? BUITENLAND Vereen, voos* «Jeugdwerk - Bloemendaal. LI PP ITS' KOLENHANDEL NIET ALLEEN, DOCH ZE ZIJN C. CAS SEE N. VAN BREEMEN'S BRANDSTOFFENHANDEL Stookt onze EERSTE kwaliteiten ARTISTIEK BLOEMWERK BRUIDSWERK - KRANSEN P. VAN DER STAD Sportfosidsenbad en Stoops Bad, xedrijven en vijf ander leiding van l.- plus rechten. [S DE BREE. ;ns als No. 4 van nt. 5 plus rechten. Telefoon 11430. inaiiaRiiai filmspel van ucht der Metro .LIAM HAINES, .A HYAMS en 1TE. kan worden en op de gemakke- afhelpt, ziet U aanvangende 2, rdag 3 voorstel- 7 en 9.15 uur. vondvoorstelling ïsdag MATINEE, tur. n 18 jaar. o. 26236 Gegarandeerde oplage 4000 exemplaren. Het Bloemendaalsch Weekblad ADVERTENTIEN Advertentiën per regel t 0.15 KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels f 0.35, bij vooruitbetaling. Elke regel meer f 0.10. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING. ABONNEMENTEN Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1.— per half jaar. Abonnementen kunnen steeds ingaan, maar zijn verbindend voor het loopende halfjaar. Losse Nummers f 0.05. li 35? BLOEMENDAAL - BLOEMENDAALSCHEWEG 147 O J. BALM ZOON. Bloemendaalscheweg 60. Telef. 23280 (3 lijnen). Bloemendaal. Overname uit dit nummer is verboden overeenkomstig art. 15 der Auteurswet. Met een weinig argwaan heb ik eenigen tijd het artikel gelezen van uitvinder en ook het anwoord van „tegenvoeter". Was bet een grapje om wat geschrijf uit te lokken en zou iemand zich laten verleiden, daarop in te gaan? In zulk geschrijf hoort men toch meestal die spreken, die beter konden zwijgen, terwijl de „ware Jozef" zich In zijn duisternis schuil houdt en anderen de kastanjes uit het vuur laat halen. Br is echter in deze dagen een poging te bemerken, om toch ook andere dingen onder de loupe te nemen, dan alleen de diepe dog matische. Waar men heenziet, bemerkt men een tekort aan richtig uitmeten der gevolgen, die het dogmatisch beginnen in ethische daden moet hebben en dikwijls blijven de laatste dan maar acherwege of worden krom uitgevoerd. We staan angstig, verbaasd over de verre gaande onkunde om den loop der gebeurtenis sen te kunnen beoordeelen en nog meer dat stelselmatig deu leugen wordt uitgebuit om toch maar „verklaring" te kunnen geven, of v.ordt weenschap voor den wagen gespannen. Zwarte kunst en halve wetenschap doen op geld, en er is geen gebied waar die beide niet de hoofdrol houden En „Wijsheid" zwijgt. Als dus nu de gestelde vraag tot ons komt en we zouden er dan toch iets op willen ant woorden, dan zouden we willen zeggen, waarde heer, alle berekening faalt by voorbaat, maar je kunt het probeeren met je systeem, het gaat toch zooals het gaan zal". Om nu maar bij enkele feiten te blijven: heeft Duitsehland den oorlog gewonnen, zoo als berekend was; beheerscht het Engelsche Rond nóg het Oosten; is de Dollar, gesteund door de enorme vergoedingen in de beste munt eenheden, nog blijven staan! En om het nu maar kort te zeggen: dezelfde oorzaken, die tegen zijn, zijn vóór. Het komt er maar op aan, wat men tegen of vóór noemt. Hier houdt de berekening op. Een reserve fonds blijkt per slot ook te bestaan uit bezit in stoffelijke dingen, dat ineen valt als de ,,Groote. onzichtbare hand die ineen doet vallen" Wist iemand in 19X8, toen er rumoer was op. den Dam, wéAr zekerheid in de wereld was, voor reserves en ondergingen vele landen 1918 de laatste jaren niet by voortduring? Het meest vaste is dan, om desnoods zonder reserves het leven te leven. Piet kon van f 20.000.per jaar niet rond komen, nu doet hij het rustiger met f 2000. Het" geesteiyke bezit, dat bleef, is gegroeid, naarmate de stof verging. Die goederen ver meerderde, vermeerde smart. We kennen de fabel van de leeuw, die door een muis werd bevrijd van het net waarin hy gevangen was; er zijn honderden bloeiende maatschappijen te niet gegaan en leeg geko men, doordat een kleine zaak de prijzen ver laagde; groote zaken vallen in elkaar nu Japan aan de merkt komt. Heeft dat laatste nu met crisis te maken? Vallen ze niet door gebrek aan tijdig inzicht. Wreekt zich hier niet een sedert eeuwen toe gepast systeem? Er worden zeëen gedempt en bergen in zee geworpen door Radio èn Vlieg tuig. Nu had men klaar moeten zyn; niet met een leger, maar met een opvoeding. Dan profiteerden allen van wat de Schepper in onze aarde legde; dan spraken we niet van crisis, maar genoten van- de groote gaven ons ge schonken en dan was meteen vermeden, dat er golven van goud in het eene land de bron nen van inkomsten verstoppen, golven die toch weer moeten wegvloeien, wil de zee der levens voor elk vlak worden. Het gedichtje van onzen medewerker Xander in dit nummer opgenomen, getuigt niet van een opgewekte stemming. Frankry'k het land der kleine spaarders, is rijk; het volk is leven dig van aard en als levendige menschen vol vertrouwen. Levendige speculanten maken daarvan misbruik en uit dit leven als een oor deel stijgt een vonnis omhoog tegen onze maatschappy. Dat dit vonnis een vèroordee- Hng inhoudt, spreekt van zelf. Maar de ten uitvoerlegging van het vonnis is in handen van den wetgever, die door behooriyke regelen te stellen, door straffen gewaarborgd, zorgt dat waar onrecht wantrouwen en onvrede onte vredenheid stichtten, recht, orde en vertrouwen wederkeeren. Goedschiks of kwaadschiks. Want, zooals prof. W. Moll destijds al in zijne Nederlandsche Kerkgeschiedenis schreef vrede wil eigenlgk zeggen: recht. Een deken der orde van advocaten te Brussel ontving, zoo verhaalt ons de beroemde advocaat en se nator Edmond Picard op 'n avond zijne jongere collega's thuis. Zijn huis was gelegen hoog uitziende over de stad, in de nabijheid van het nog hooger gelegen Paleis van Justitie. Een prachtige sterrenhemel koepelde wijd uit over de stad, die als door dezen Tempel beschermd beneden lag. Daar twinkelden de duizenden lichtjes der Brusselsche straten en huizen, die in onregelmatige ryen, hier en daar de daken beschenen door maanlicht, als verzonken in rust, sliepen onder den donkerblauwen hemel. op Zondag 28 Januari 1934, des avonds half acht in het JEUGDHUIS Donkerelaan. DOEN DE KOLEN VAN IN HET GEBRUIK ZIJLWEG 314 HAARLEM TELEFOON 15739 Ah, c'est la paix, (oh, dat is nu vrede), riep een der jonge advocaten uit, toen de deken de vergaderden de voordeur uitliet. „Mais non", was zijn antwoord, „c'est le droit" (weineen, dit is het Recht). Vrede en recht behooren bijéén. Die onrecht doet, verstoort den burger vrede, veel meer dan die een opstootje ver oorzaakt of 'n beetje lawaai maakt. En waar wg om ons heen zien, overal is on recht, dat er om vraagt te worden ómgedwon- gen in recht Hoe? Daarover wordt dan veel gekibbeld, geredekaveld, ja getwist. Maar on- noodig. Want in éénzelfden tijd weten in hun binnenste, in het geweten alle tijdgenooten, als behoorende tot éénzelfde beschaving of kui tuur, onmiddeliyk zonder dat zij daarover be hoeven na te denken wat recht en wat on recht is. Of gij het nu omschrijft op de wijze der Romeinen: „recht is eerlyk leven, niemand kwetsen en een ieder het zijne geven" of op de wjjze der Kristenen: „wij zijn allen broe ders, want kinderen van éénen Vader, en allen zijn wij herders over onze schapen, en hoeders over elkander" of dat wg met den apostel en met den indischen keizer Akbar uitroepen: „niets gaat boven de waarheid en de waarneid zal ons vry maken", het zijn alle uitspraken die de gewetensvolle man of vrouw niet noodig heeft te overdenken, als hij de gevoelsvraag aan zgn geweten voorlegt: wat is goed en wat is kwaad? Dat voelt ieder onmiddellijk door een ingeving, een licht, dat schynt in de duisternis van zgn ziel. Maar om te kunnen gevoelen, om te kunnen worden aangedaan, om dit licht te zien, om waardig te zijn te worden aangeraakt door de trillingen, die hun weg «oeken door de diepte van het mensehenhart moet men eerlijk zijn tegenover zichzelf, open staan voor de wereld, zich zelf kunnen weg cijferen voor anderen en los van ijdelheid, los van zucht naar roem of bezit als mensch dur ven te leven, gedragen niet door eigenzinnige vooropzrtsels of onbeheerschte driften, maar door de liefde, die alles doorwoont met warmte en met lichten die allen en alles aaneensmeedt, ook wat uiterlyk hopeloos van elkaar verwyderd schijnt. Want het is maar schyn die ons ver deelt. De schijn van het goud is het die de fran- sche spaarders evenzeer heeft verblind als de nog minder deugende financiers. Het is de schyn, die het volk tot opstand zweepte, zoodat Parijs om deze financieele schandalen dagen lang een stad was vol straatkabaai als in re- volutie-tyd. Maar het is geen schijn, dat ook in Frankrijk de burgers in hun partij-forten bedreigd door het parlementaire socialisme en in hun burgerlijk bestaan door revolutionnair- socialisten en communisten, bezig zijn uiteen te vallen. Het is ook geen schijn, dat ook daar de onmacht der burgerij eerst om de arbeiders te begrijpen, te waardeeren en te leiden, ver volgens om hen met zieh te assimileeren tot een katastrofe voert, waarbij allereerst dat wat aan burgerlijke zijde onecht en onzuiver is door het maatschappelijk organisme wordt uitge3tooten. Want het maatschappelyk orga nisme als geheel verdedigt als levend groeisel zich zelf. En omdat dit een natuurwet is, waaraan alles op aarde onderworpen is, ook de uit levende menschen. dat zijn gevoelende en kiezende wezens, bestaande maatschappij, ook hare instellingen van praktischen aard, kunnen alle abstracte bedenkselen van beroeps staatslieden en politieke vergaderredenaars ons koud laten. Overal ter wereld wordt de door slag gegeven door her. die met zuiver geweten aanvoelen, waarlijk hun land liefhebben, durven te handelen, handelen met gezond verstand, aldus ervaring opdoen, die ervaring toetsen aan ■de geschiedenis, aldus iets weten en eerst daarna zoo noodig gaan redeneeren. Belast zich met Begrafenissen en Crematie Telei. Int. No. 22444 Bloemendaal Bloemend, weg 4 Schouwtjeslaan 23. Telefoon 10070. HAARLEM Origineele ontwerpen voor tuinaanleg. Dinfliiipeg Bloemendaal fel. 22338 Bekroond met hoogste onderscheiding. W.BEUNDER Het zou onoprecht zijn te ontkennen, dat de echter belangstelling, in politieke zaken in ons land ïs aangewakkerd door de beweging van het fascisme. We weten allen wel, dat Musso lini het fascisme een Italiaanseh verschijnsel heeft genoemd niet geschikt voor export. Maar als hoofdmoment propageert deze beweging het denkbeeld van een andere dan den consti tutioneel- parlementairen, een „corporatieven" staat. De voor realiseering ontstane vorm in zulk een staat is nog nergens aangewezen, B Techn. Bureau v.h. Stuurman Maas. 88 |CENTRALE VERWARMING® g De Genestetweg 16 g! ga telef. 23639 bloemendaal" Êmmm.mmmmmm POELIER - TELEF. KL. HOUTSTRAAT 136 HAARLEM 1CjfsC» zelfs niet in Italië, waar dit gemakkelijk was omdat de Italiaansche staat als zoodanig nog geen geschiedenis had, veelmin is ergens iets van dien aard gerealiseerd. De bedoeling schijnt te zijn, een staat, waarin adel en bur gerij blijven meedoen te stichten, waarin arbei den en niet genottrekken, recht en plicht zijn der deelgenooten, maar waarin aan de hand arbeiders als vierde stand rechten worden toegekend evenredig aan de hun toegekende beteekenis van uitvceders van den wil van anderen, een beteekenis dus niet veel verschil lend van die der antieke slaven. (Zulks in tegenstelling met het Russisch voorbeeld, waar men poogt niet alleen de arbeiders in de macht maar ook in de leiding te dringen, waartoe voorhands al wat zij niet begrijpen, dus ook niet kunnen beheerschen, eenvoudig vernietigd wordt). Het fascisme in Italië en met wyziging van vorm elders overgenomen is in andere lan den in de eerste plaats een reactionaire bewe ging met name gericht tegen het socialisme als utopie, als wetenschap en als sociale en parlementaire praktijk. Als elke levende eenheid heeft het fascisme zijn onderling samenhangende en toch binnen eigen kring tegenstrijdige deelen een rechter- en een linkervleugel. De rechtervleugel wordt in ons land gevormd door menschen als Ds. Hoogenhuyze, Mr. de Rijke, j. Schotanus uit Aerdenhout en andere gewezen Christelijk His- torischen, door Vlekke, de Haas e.a. (gewe zen?) Roomseh Katholieken, van Anti-Revoiu tionairen die zich aansloten, hebben wij nog niets vernomen, terwijl vroeger politiek niet meelevende personen als Ir. Smit Kleine, Blan kevoort, Tusenius, e.a. gewezen vrijzinnigen (wij noemen maar wat hier in de buurt be kende namen) een overgang vormen tot den linkervleugel, die ook hier bestaat en waartoe naar wij vernemen o.a. behoort de broeder van het Haarlemsch Communistisch raadslid Over- steege, afkomstig uit anarchistischen of com- munistischen kring. Willen de Nederlandsche facsisten van hun party iets maken, dan zullen zij zieh te orienteeren hebben op het Engelsch model: The Sir Oswald Mosley's movement, en niet moeten doorgaan in de richting door Ir. Mussert ingeslagen n.l. instelling op het voor Nederland onbruikbare Hitlerianisme. We vernamen reeds dat „als het er op aankomt" de heer Mussert door een ander zal worden vervangen. De heer Mussert wordt intellectueel gesteund door de dialektisch filosofeerende neo-hegelianen van De Idee (Ir. Wigersma, prof. J. Hessing, Mr. v. Lunteren e.a.). Op intelligente wijze en, daarmee willen wij voor ditmaal besluiten, wordt met een beroep op de Geschiedenis en op Hl egel zeiven de Hitleri&ansehe orienteering der genoemde Ne derlandsche fascisten als in stryd met geschie denis en wijsbegeerte bestreden door den Amster- daimscheli rechter Mr. N. de Beneditty, een fijn mensch en groot geleerde, wiens staatkundlg- philosophisóhe studie over onze vrijheidsrechten te vinden is in het laatste nummer van „Den- ken en Leven" het redeiyk d.i. ondogmatisch tijdschrift onder redactie van de heeren J. Flentge en prof. Wattjes, no. 1 van jg. 9, welks verschijning wg tevens hiermede aankondigen. fflgr ECHTE WALES-ANTHRACIET, o.a. a f 2.60. WITTOP KONING, Harmenjansweg 67 A. HAARLEM. TEL. 16100. Vrijdag 1.1. had in Rest. Brinkmann de ver gadering plaats van de spaar-aandeelhouders van de N.V. Sportfondsen, welke vergadering gehouden werd naar aanleiding van de be kende actie welke door Mr. A. Stoop ge voerd is. Aanwezig waren pl.m. 150 spaarders. Mr. A. G. S t e e n d ij k, President-commis saris van de N.V. De Sportfondsen, opende de vergadering en besprak de diverse phasen van de actie, het hoogtepunt van de actie noemde spr. het interview van de Stads-Editie. In het kort behandelde spr. de situatie van de Sport- fondsenbaden in het algemeen. Totaal zgn er 10.500 spaarders, 3 baden worden thans ge ëxploiteerd. (A'dam, Zwolle. Breda), andere zijn in studie. 10 gemeentelijke garanties zijn verkregen, terwijl Dr. A. F. Philips te Eind hoven f 340.000.garantie stortte. Tenslotte deelde spr. mede, dat, volgens hem „anonyme" brieven verstuurd waren, en het geheel, mede het optreden van rechercheur Drenth, hem aanleiding gegeven had, over te gaan tot het instellen van een civiele actie wegens „on rechtmatige daad". Hierna gaf spr. het woord aan Mr. Stoop. Mr. Stoop begon met te verklaren dat zijn actie uitsluitend rustte op loyale overwegingen en wijst er op dat hij zijn'vader, de stichter van Stoop's Bad, waartoe zijn vader f 1.000.000. a fond perdu stortte wilde besparen den onder gang van Stoop's Bad te zien. Spr. gaf toe, dat in de eerste jaren het beleid verkeerd was gevoerd. De eerste directeur is niet tactisch opgetreden en daardoor is de opinie gegroeid, dat Stoop's Bad „ontoeganke lijk' was. Juist dit begrip is oorzaak geweest, eat er een beweging ontstaan is om een „eigen overdekte" te stichten. Thans is dit echter anders. Spr. achtte de stichting van een 2e bad te Haarlem niet verantwoord en zeide over de cijfers te beschikken. Spr. erkende, dat de actie niet geheel en al gelukkig is gevoerd en deelde verder mede dat de „anonyme" stukken niets - anders dan perscommunique's waren. Met blijde afwachting ziet hij de actie wegens „on rechtmatige daad" tegemoet. Mr. S t e e n d ij k, welke thans weder het woord voerde, zeide dat het beantwoorden niet gemakkelijk was. Hij erkende dat, zocals Mr. Stoop naar voren gebracht had, inderdaad in afwijking- van art. 3 der statuten Is gehandeld, doch zegt te gelooven dat velen zich niet op art. 3 zullen beroepen. Statutenwijziging is overigens in bewerking Tevens erkende hij dat in sti-yd met de bepa lingen, welke voor de A-spaarders gelden, alle geiden in de Gemeente-kas gestort worden. Echter zal voor die 25 A-spaarders een speciale garantie gevormd worden. Klj deelde tevens mede, dat in Amersfoort men wel degeiyk getoond heeft te sparen, omdat men voor de zaak voelde. De zaak is daar niet „voor elkaar-"; van de 42a spaarders

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1934 | | pagina 1