SPORT
GEMEENTERAAD,
TOONEEL.
(Verkort verslag)
De Raad vergaderde gisteren onder presidium
van den Burgemeester, .Thr Mr. C. J. A.
den Tex.
Afwezig de heer Mr. A. J. Enschede.
Bij de opening der zitting wijdde de voor
zitter eenige woorden van nagedachtenis van
wijlen H. M. de Koningin Moeder.
Punt 1.
Ingekomen Stukken.
O.m. is ingekomen het verslag over 1933 van
het agentschap der arbeidsbemiddeling.
Voor kennisgeving aangenomen.
Punt 2.
Wijziging werkloozenregeling.
B. en W. deelen den Raad mede, dat him Col
lege samen met de Commissie voor Sociale
Zaken verschillende malen heeft vergaderd over
een. herziening van de werkverschaffing in, deze
gemeente, aangezien er bezwaren waren ge
opperd tegen de onafgebroken tewerkstelling
van werkloozen, terwijl ook de loonen te hoog
werden geacht.
Als gevolg van deze besprekingen doen B.
en W. den Raad thans een voorstel. Zij deelen
mede, dat met ingang van 1 Januari 1934 de
tewerkgestelden, die oucer dan 65 jaar zijn. uit
de werkverschaffing zijn genomen en thans
onder een steunregeling vallen.
Voorts werd de billijkheid en de juistheid er
van ingezien, dat een tijdelijke aanstelling worde
gegeven aan ongeveer 25 tewerkgestelden, de
meest geschikte krachten, die ook in normalen
tijd. als er geen werkverschaffingsobjecten zijn,
niet gemist kunnen worden. Alleen de heer Van
Riessen was hiertegen. Het loon voor deze
tijdelijke aangestelden wordt voorgesteld op
f 29.per week minus 10
B .en W. stellen thans voor, de overige te.'
werkgestelden ieder half jaar drie weken aan
hun lot over te laten. Gedurende dien tijd
moeten de betrokkenen trachten, bij particU'
lieren in eigen onderhoud te voorzien. Overi
gens wijzen B. en W. op het nut, dat in deze
gevallen van de werkloozenkassen kan worden
getrokken.
Omtrent de loonen is in de gecombineerde
vergadering geen eenstemmigheid verkregen.
B. en W. stellen voor, de loonen van thans me.t
f 1.— per week te verminderen. De heeren
Bolleman en Noorman wenschen de loonen ge
handhaafd te zien en de heeren Van Riessen
en Enschedé meenen. dat de loonen van thans
(f 22- voor gehuwden en f 13.voor onge-
huwden) moeten gebracht worden op resp.
f 19.— en f 10.—.
B. en W. becijferen, dat hun voorstel een be
zuiniging, beteekent van f 22.000 waar tegen
over staat, dat ongeveer 71000 werkuren min
der gemaakt zullen worden.
Tn hun voorstel wenschen B. en IV. onder
„gezinsinkomen" te verstaan: het volle inkomen
van het gezlnshoGfd plus 75 van liet inkomen
van inwonende gezinsleden plus 25 van de
vergoeding, die inwonende niet-gezinsleden be
talen voor kost en inwoning'.
Dé heeren Noorman, en Bolleman stellen voor
Ce hierboven genoemde 75 te vervangen
door 50
Bfl tewerkstelling aldus het voorstel van
B. en W. mag het totale gezinsinkomen per
week niet meer bedragen dan f 21.indien
het gezin uit 2 personen bestaat, f 21.75 indien
het gezin uit 3 personen bestaat en zoo ver
volgens.
Gehuwden en kostwinnaars genieten boven
het door B. en W. voorgestelde loon van f 21.
per week voor elk kind heneden den leeftijd van
'16 jaar een kindertoelage van f 0.75 tot een
maximum van f 4.50.
De arbeidsduur per week bedraagt 5 X 8%
uur is 421£» uur.
De heeren Noorman, Bolleman en Prinsen-
berg stellen voor. den arbeidsduur per week op
48 uur te bepalen.
Aan tewerkgestelden .die uit eigen beweging
de werkverschaffing voor goed dan wel voor
geruimen tijd verlaten, kunnen B. es W. een
premie toekennen. Ongehuwde tewerkgestel
den, die tijdens hun werkloosheid of hun werk
zaamheid bij de gemeentelijke werkverschaf
fing huwen, zullen na hun huwelijk geen hcoger
loon genieten, dan laatstelijk voor het huwelijk
genoten werd bij de werkverschaffing.
Jeugdige werklooze personen zullen zoo
mogelijk in de gelegenheid worden gesteld,
huil beroepsbezigheden uit te oefenen en ach
verder daarin te bekwamen. Zij zullen daarvoor
een vergoeding van f 2.50 per week genieten.
Na uitvoerige behandeling wordt de rege
ling aangenomen, nadat de loonen overeen
komstig het amendement Noorman en Bolle
man op de oude bedragen zijn gehandhaafd.
Punt 4.
Ontheffingen bebouwingsvoorschriften.
B. en W. stellen voor, een aantal ontheffin
gen te verieenen van bepalingen der be-
houwingsvoorschriften. Aangenomen.
Punt 5.
Wijziging der hebouwingsvoorschriften.
Art. 1 der Bebouwingsvoorschriften bepaalt,
dat in de bebouwde kommen slechts gebouwen,
bestemd en ingericht als woning met aan-
hoorigheden mogen worden gesticht. De dis
pensatie-bevoegdheid. die ten aanzien van dit
artikel den Raad ten dienste staat, is echter
gebleken, te beperkt te zijn, waardoor het
strikt genomen, niet mogelijk is, in de be
bouwde kommen scholen, kerken e.d. te
houwen. B. en W. stellen thans voor, de dispen
satie-bepaling zoo te wijzigen, dat de mogelijk
heid van stichting van dergelijke gebouwen
weer bestaat. Aangenomen,
Punt 6.
Verkoop van grond.
B. en W. stellen den Raad voor, aan J. C.
Kramer en andere gegadigden, kleine pereeelen
grond langs de Leïdschevaart te verkoopen.
Aangenomen.
Punt 7.
Aankoop van
B. en W. stellen voor, ter verbreeding van
den Conollyweg te koopen van mej. Ch. A. Zwa
german een strook grond groot 40 M-. voor
f 10.per M2.
f 10.per M-. Aangenomen.
Punt 8.
Onbewoonbaar-verklaring.
B. en W. stellen den Raac' voor, perceel Voge-
lenzangsche Weg 3A, dat alle kenmerken van
verval draagt, onbewoonbaar te verklaren.
Aangenomen.
Punt 9.
Gemeentelijke vergoeding Bijzonder Onderwijs.
B. en W. stellen voor, aan een aantal instel
lingen voor bijzonder onderwijs in deze ge
meente de wettelijke vergoeding uit te keeren
over het jaar 1931. Aangenomen.
Punt 10.
Intrekking openbaar vervolgonderwijs.
Sinds 1928 wordt in Bloemendaal geen open
haar vervolgonderwijs meer gegeven, omdat
zich daarvoor niet voldoende leerlingen meer
hebben aangemeld.
In verband hiermede stellen B. en W. den
Raad voor, de verordening tot regeling van het
openhaar vervolgonderwijs en die tot regeling
van de belooning van het personeel van dit on
derwijs te doen vervallen. Aangenomen.
Punt 11.
Tarieven schoolgeld L. O. en V. L. O.
Naar aanleiding van een verzoek van den
heer Bolleman, om een schoolgeldregeling,
waarbij rekening wordt gehouden met de
grootte van het gezin, deelen B. en W. mede,
een nieuw tarief te hebben ontworpen.
Bij het opmaken van dit tarief heeft het Col
lege geen vrijheid kunnen vinden tot een totale
vermindering van de schoolgelden te geraken.
De tijdsomstandigheden beletten dit. B. en W.
hebben daarom aan den wensch van den heer
Bolleman voldaan, doch een compensatie ge
vonden, door het tarief voor gezinnen met 1
kindi dat als grondslag, geldt voor de tarieven
voor grootere gezinnen met 10 te verhoogen
en het aantal klassen van heffing uit te brei
den, waardoor het maximum schoolgeld tot
f 110.per kind kan worden opgevoerd. Uit
het bij het raadsstuk gevoeg_de concept-tarief
stippen wij aan, dat aldus het schoolgeld wordt:
Belastbaar
inkomen.
Bij een aanta! tot een gezin
kinderen
behoorende
van
minderjarige
1
2
3
4
5 of meer
bestaand
f
900—
3.30
3—
-
1000.—
3.85
3.30
3.50
-
1200—
4.95
4.40
3.85
3.30
4.50
1500.—
6.60
6.05
5.50
4.95
4.40
6—
-
2100—
11—
9.90
8.80
7.70
6.60
10—
-
2500.—
13.20
12.10
11—
9.90
8.80
12—
-
3100—
16.50
15.40
14.30
13.20
12.10
15—
-
3500—
20.70
18.70
16.50
15.40
14.30
19—
4100—
25.30
23.10
20.90
18.70
16.50
23—
-
5000—
38.50
33—
27.50
25.30
23.10
35—
8000.
66—
60.50
55—
49.50
44—
60—
-
10000.
77—
71.50
66—
60.50
55—
70—
-
15000.
104.50
99—
93.50
88—
82.50
75—
19000—
en hooger
110—
110—
110—
1 10—
110—
75—
De tarieven voor het U.L.O. onderwijs zijn bij
eenzelfde verdeeling ongeveer 50 hooger.
Na eenige discussie verklaart de raad zich
voor de door B. en W. voorgestelde regeling.
Punt 12.
Opcenten.
Nu de raac'< in de jongste hegrootingszitting
besloten heeft tot heffing van 15 opcenten op
de hoofdsom der gemeentefondsbelasting stel
len B. en W. voor, de hiermede samenhangende
verordeningen vast te stellen.
De verordeningen worden vastgesteld.
Na rondvraag wordt de vergadering geslo
ten.
VOETBAL.
Het naspel van seizoen 1933—'34 is thans in
vollen gang. Naast de wedstrijden om het kam
pioenschap van Nederland, waaraan de afdee-
lingskampioenen Ajax, K.F.C., Velocitas, Hera
cles en Willem II deelnemen, is in de verschil
lende districten een aanvang gemaakt met de
promotie-degradatie competities, waarin de kam
pioenen der lagere afdeelingen spelen tegen de
nummers laatst, dar naasthoogere klassen.
Maar daarvoor nog loopt men de kans, nog
het twijfelachtig genoegen van een beslissing-
wedstrijd; te moeten maken. Deze is noodig, wan
neer twee elftallen, met gelijk aantal punten op
de onderste of bovenste plaatsen geëindigd zijn.
Het behoeft geen betoog, dat dit soert ontmoe
tingen onder hoogspanning plaats vindt, en dat
van de zenuwen der spelers het uiterste gevergd
wordt.
Eenige weken geleden woonden vre in het fraaie
Hilversumsche Sportpark (het gemis van een
dergelijk complex sportvelden met accomadatie
wordt in Bloemendaal wel heel sterk gevoeld!)
de beslissingswedstrijd tussclien de eerste klas-
sers Hilversum en Excelsior bij. Na concurree
renden strijd was de stand na. den officieëlen
speeltijd gelijk 2—2. Er moest dus verlengd wor
den. Juist in den laatsten minuut van de eerste
verlenging gelukte het den Rotterdammers het
winnende doelpunt te scoren, waardoor zij him
verblijf in de eerste klas voorloopig weer voor
een jaar gecontinueerd zagen, terwijl Hilversum
aangewezen werd voor het spelen der degradatie
wedstrijden tegen de 2e klas kampioenen R.F.C.
en Overmaas. (De Gooiers zijn inmiddels uitste
kend begonnen, door Zondag 1.1. R.F.C. een 40
nederlaag toe te brengen.
In de tweede klasse A van aföeeling I eindig
den Alcmaria- Victrix en H.R.C. met een gelijk
aantal punten. Deze elftallen gingen elkaar op
het Edo-terrein te lijf om uit- te maken, wie de
finitief hekkesluiter zou zijn.
Er waren veel toeschouwers aanwezig, niet al
leen uit Haarlem en omstreken, maar ook den
Helder en Alkmaar hadden een belangrijk con
tingent geleverd.
Na het zien van dozen wedstrijd is het ons
duidelijk geworden, dat de beide partijen zoo'n
ontmoedigend seizoen achter den rug hebben,
want het vertoonde spel had met den naam van
tweede klas niets gemeen, zelfs al nemen wij de
bijzondere omstandigheden en sfeer in aanmer
king.
In de eerste helft maakte Alcniaria er nog
wat van, en was de 3—1 voorsprong, welke do
kaasstad-menschen zlcli' veroverden wel verdiend
en een afspiegeling der spel verhouding.
Maar wat we na rust te zien kregen was een
aaneenschakeling van tactische en technische
tekortkomingen en gebrek aan voetbal intelli
gentie. Het laatste bleek alleen te bezitten de
middenvoor van H.R.C., de veteraan Beneker, die
ongetwijfeld de beste speler van het veld was.
En het was voor dezen voetballer wel een wan
hopig geval, te moeten spelen met clubgenooten
en speciaal in do voorhoede die niet de
minste notie hadden van spelbegrip, en al zijn
goede werk systematisch te niet deden.
Buitengewoon zwak was ook de middenlinie der
Helderschen, wat vooral gedemonstreerd werd in
de tweede helft, toen Alcmaria, blijkbaar tevre
den met den verkregen voorsprong, zich op ver
dedigen ging toeleggen, maar hierbij een half
slachtig systeem toepaste. Toen kwam de kans
voor den Helder, met een speler in den aanval
als Beneker. Doch geen moment hebben de
H.R.C.ers deze kans begrepen noch aangegrepen.
Him middenlinie bleef zich bepalen tot verde
digen en als ze nog eens met de voorhoede op
trok, deed ze dit zóó onbeholpen (het plaatsen
was'slecht en de bal werd' steeds te hoog ge
speeld) dat de Alcmaria backs het makkelijk af
konden, terwijl in de laatste instantie de keeper,
hoewel opzeker begonnen, zich flink weerde.
Met dit al was het spel nauwelijks het aanzien
waard, en we vreezen dat H.R.C., indien het niet
uit een ander vaatje gaat tappen, een zware
dobber zal krijgen tegen de derde klas kampioe
nen Zaandijk en O.S.V.
Zondag as. speelt Bloemendaal op haar ter-
ein aan den Brederodeweg een vriendschappe-
lijken wedstrijd tegen de Zuidelijke tweede klae-
ser Hero (Breda) 'een vereeniging. gevormd uit
personeel der bekende Herc-fabrieken.
„Herc" heeft en uitstekend seizoen achter den
rug, wat uit onderstaande ranglijst moge blijken.
18
13
1
4
41—28
27
18
12
2
4
62—30
26
T. S. C.
17
8
3
6
34—33
19
17
8
2
7
40—36
18
Vlissingen
16
7
3
6
39—24
17
Dosko
17
7
3
7
37—31
17
R. B. C.
17
7
2
8
11—38
16
15
6
1
8
32—31
13
17
3
3
11
21—54
9
18
4
0
14
27—69
8
Bloemendaal heeft de
opstelling
gewijzigd,
en
probeert eenige jongen krachten.
J. E. Kesting.
C. G. Jonkergouw Pli. Immer
N. J. de Wilde H. Beijk J. Kohier
Ch. de Bock G. v. Gelder P. A. Leemhuis
J. Kammeijer G. Hartman,
LAWMENNIS.
Geen sport heeft, misschien de voetbalsport
daargelaten, de laatste tien jaar, wat aantal
beoefenaars en wat publieke belangstelling be
treft, die vlucht genomen over de geheele we
reld, als de tennissport. Het is uitgegroeid van
een spél, vroeger misschien 60 jaar geleden,
gespeeld door enkelingen, vooral in Engeland
op de schitterende lawns der vorstelijke Engel-
sche kasteelen met lichte rackets en pluimbal
len, tot een sport, met duizenden, neen reeds
millioen beoefenaars in alle werelddeelen. En
niet alleen ais sport op zichzelf, maar ook als
Kijkspel geniet tennis een steeds groeiende be
langstelling. De vroeger ingeburgerde idee, dat
het slechts een spelletje was, waarbij zoo af en
toe tusschen een kopje thee en een flirtation
in, een balletje over het net werd geslagen of
liever geduwd, heeft afgedaan. Het tennisspel
in zijn moderne beoefening, het echte wed-
strijdtennis eischt van de spelers een dermate
physieke geschiktheid, lange intensieve voorbe
reiding en training als bijna hij geen andere
sporten te vinden zijn. Het tegenwoordige ten
nis is, ik zou haast zeggen, een kunst en een
kunde geworden, en er zijn of waren spelers,
kampioenen als de Dokertys, Wilding, Brookes,
Tilden, Lenglen, e.a. op wier onovertroffen spel
spel deze epitheta zeker van toepassing zijn.
Van de enorme belangstelling voor de ten
nissport krijgt men een vaag idee, als men des
zomers eens een kijkje neemt in het Mekka
der tenniswereld, het beroemde, niet dan fluis
terend uit te spreken „Wimbledon", waar in
Juni ieder jaar gedurende twee weken 128 der
beste spelers elkaar bestrijden om den eere-
palm van het wereldkampioenschap. Meer dan
50 jaar geleden werden deze kampioenschappen
verspeeld met eenige honderden enthousiasten
ls toeschouwers, terwijl tegenwoordig eenige
duizenden bezoekers zich dagelijks rond de
courts verdringen om in spanning, het spel
der kampioenen te volgen. Den geheelen nacht
zitten talrijke menschen op klapstoeltjes voor
de poort te wachten in de hoop den volgenden
oag een plaatsje te kunnen bemachtigen; zjf
laat zich door geen weer of wind afschrikken;
zulk een enthousiasme is in Holland nog onge
kend. Alleen rond het centrecourt in Wimble
don wordt dit jaar het aanta! plaatsen van
12.000 op 18.000 gebracht; dat spreekt boek-
deelen voor de populariteit van het spel.
Namen als Borotra, Cochet, Tilden, Vines
zijn niet alleen meer in tenriiskringen, maar
overal elders bekend; bijna iedereen weet van
het bestaan der Davis-Cup, een beker, waar
alle landen jaarlijks om strijden, waar spelers
reizen voor maken van duizenden kilometers,
van Australië naar Engeland, van Japan naar
Amerika, de Cup, welker verovering ieder land
als de hoogste tenniseer beschouwt.
Ook in ons land is de belangstelling voor
deze prachtige sport steeds groeiende. Het
aantal bij den Nederl. Lawn Tennis Bond
aangesloten clubs, vóór 20 jaar slechts een
paar. is nu reeds 350. Bij de besturen van ge
meenten, bij de leiders van vele scholen dringt
het besef door dat de beoefening van tennis
van belang is voor de physieke ontwikkeling
der jeugd. Het is een gezonde faire open
luchtsport, die als bij geen andere, naast een
snel oog, een snelle reactie van bijna, elke spier
van het lichaam vereischt en aehalve een moei
lijke techniek (het slaan van een hal, die snel
beweegt, in een bepaalde richting in een be
perkte ruimte in een onderdoe: van een secon
de) een veelzijdige taktiek, dus hersenwerk
omvat.
In Engeland, Amerika en Diutschland is ten
nis op verschillende scholen verplichtend ge
steld en ook op eenige Nederiandsche scholen
(o.a. het Kennemer Lyceum te Bloemendaal)
is het reeds als onderdeel der lichamelijke op
voeding ingevoerd en met groot succes. Vele
gemeenten hebben reeds hier te lande den aan
leg van tennisparken ter hand genomen; in
Enschede, Alkmaar, Hoorn, Bussum, Heem
stede en andere plaatsen werden onder deskun
dige leiding teimisbanen aangelegd en het is
te hopen dat nog vele dit voorbeeld zullen vol
gen. Naast het idee om het spel bij het publiek
populair te maken en het de belangstelling te
geven, die het verdient, biedt de exploitatie van
tennisbanen financieel goede mogelijkheden,
omdat een tennisbaan (de moderne gemalen
baksteenbaan wel te verstaan), mits deskundig
gelegd, niet alleen voor tennis in het zomer
seizoen maar absoluut zonder schade, in den
winter voor ijsbaan kan woe'en benut en dit
zelfs reeds na één of 2 dagen vorst. Verschil
lende gemeentelijke en particuliere exploitan
ten hebben dit den afgeloopen winter met succes
toegepast en ik geloof dat door deze exploita
tiemogelijkheid het aantal banen in ons land
zal toenemen. Deze combinatie van de popu
laire ijssport en de tennissport zal deze laat
ste in zjjn ontwikkeling ongetwijfeld ten goede
komen en dit is niet anders dan toe te juichen.
Nu het publiek zich de laatste jaren meer en
meer voor het wedstrijdtenms is gaan interes
seeren (goed tennis is werkelijk een kijkspel
bij uitnemendheid) is ook de dagbladpers aan
de rubriek tennis meer aandacht gaan wijden.
De groote dagbladen in binnen- en buitenland
hebben reeds lang hun vaste, bekende verslag
gevers en in de laatste jaren heeft de pers
enorm veel gedaan om voor het tennisspel in
groote kringen belangstelling te wekken. Al is
Bloemendaal nu niet bepaald een tennis-
centrum, toch geloof ik dat er ook hier vele
inwoners zijn die in deze sport interesse heb
ben en gaarne voldoe ik aan het verzoek van
de redactie van het Bloemer.iaalsch Weekblad
om van tjjd tot tijd eenig tennisnieuws te ver
melden en zoo mogelijk over belangrijke wed-
trijden in het komende seizoen een en ander
te schrijven.
Wat brengt nu de eerste helft van het sei
zoen en
Die eerste helft zij heeft in vroeger jaren
wel de meest belangrijke gebeurtenissen ge
bracht uit onze tennisgeschieaenis. Zij heeft
Mrs. MoodyWills. Tilden, .Davis Cupwedstrij
den en tal van andere ontmoetingen gegeven.
Soms te veel maar steeds belangrijk. En nu
De Davis Cupwedstrijden zijn verschoven naar
de tweede helft, van interlandwedstrijden heb
ben we nog niet veel gehoord en uit Amerika
wordt gemeld dat Tilden en Vines, die ook ons
land zouden bezoeken van een trip naar
Europa in het voorjaar hebben afgezien. Moge
lijk volgt nog een toer in de tweede helft van
het seizoen.
Australische en Japansche spelers komen
naar Europa voor de wedstrijden van de Davis
Cup en in verschillende landen verlangt men
na de winterrust naar oefening. Het initiatief
van den Nederl. Lawn Tarpis Bond inzak?
wetJsd-jjd'enT<3ie'om 'iferi "DaVtl Cup huiten be
schouwing gelaten) is in de laatste jaren voor
namelijk geëndosseerd aan de Internationale
Club (een exclusieve club waarvan slechts de
meest op den voorgrond tredende spelers en
oudspelers in ons land lid zijn).
En het is juist deze Intern. Club die dit
voorjaar wat leven in de brouwerij gaat brengen
met een wedstrijd tegen de Tennisclub de
Flandres, zetelend te Roubaix. Deze Club heeft
zeer sterke Fransche spelers tot leden o.a.
Bernard, Boussus, Merlin (met Borotra mo
menteel de sterkste van Frankrijk) en er is
groote kans dat deze cracks a.s. week-end, dus
14 en 15 April de Fransche kleuren in Den
Haag (op de banen der M.E.T.S.) zullen'verde
digen. Hier zijn eenige zeer belangrijke partijen
tegen onze kampioen Timmer te verwachten.
Timmer sloeg verleden jaar te Roubaix Merlin
in een schitterende partij in 3 straightsets en
ik weet dat de Franschman op revanche ten
zeerste gebrand is.
Met dezen wedstrijd in het verschiet zal
•misschien eenig tennisnieuws uit Amerika U
interesseeren. Het zou te ver voeren om van
de wedstrijdserie, welke Tilden en Vines (Ame
rika) gespeeld hebben tegen Cochet en Plaa
(Frankrijk) een overzicht te geven, maar ik
wil volstaan met de mededeeiing dat Amerika
alle wedstrijden heeft gewonnen, verschillende
met 50, drie met 41 en met 32 (er wer
den steeds 4 enkelspelen en 1 dubbelspel ge
speeld).
Tilden heeft acht keer van Cochet gewon
nen, twee maal verloren, negen maal van Plaa
gewonnen, een maal verloren. Vines heeft
Cochet en Plaa 9 maal geslagen en een keer
van beiden verloren. Als Amerika over Tilden
en Vines in hun huidigen vorm als amateurs
zou kunnen beschikken, zag ik snel de Davis
Cup naar de States terugkeerrn.
Dit is nu ten eene male Uitgesloten, heide
spelers zijn profs geworden en trainen volgens
de laatste berichten de Amerikaansche ploeg.
En wat er verder dezen zomer, wat de Davis
Cup betreft, zal gaan gebeuren is in den schoot
der goden verborgen. Zal Engeland ze behou
den. maken Australië of Japan een kans. Nous
verrons, maar het belooft zeer interessant te
worden. M. W.
SCHOUWBURG JANSWEG.
IN PVAMA.
Voor de spelers een succes, voor de toe
schouwers een avond van pleizier, voor den
heer Kaart een teleurstelling. Immers beide
avonden is het publiek in 1r' Inen getale op
gekomen. Voor den heer Kaart is dit zeer
teleurstellend, immers in het Grand Theater
te Amsterdam beleefde dit stuk ruim 100 op
voeringen, waarmede tevens gezegd is, dat én
stuk en spelers ruim 100 maal achtereen het
publiek hebben kunnen vermaken.
Hoe het zij, het is niet anders en wij hadden
ruimschoots tijd om nog eens rond te neuzen
in de altijd gezellige „Jansschouwburg", zoo
als men meestal zegt, wij waren als altijd
weer ingenomen met de vlotte wijze waarop
het publiek aldaar ontvangen wordt en wij
hebben een heerlijk kopje koffie gedronken.
Over het stuk zelf kunnen wij kort zijn, een
aardige operette, met origineele vondsten,
kortom een gegeven wat het altijd doet. Een
vlotte vertolking, waarhij vooral Piet Kohier,
als van Driel en Harry Boda als Dobermann
uitblonken. Hun duet Emiel... van Diel kreeg
een open doekje en moest dan ook gebisseerd
worden.
Dit duet was werkelijk kostelijk. Piet Kohier
de oude operette-rot was in zijn element en gaf
zich geheel, Harry Boda was een goede tweede.
Van de dames mogen wij zeker wel de danseres
Elli Ornelli noemen, die een canailleus cabaret
type raak typeerde. De ont- en verkleedscène
in het tweede bedrijf kon ons minder bekoren.
STADSSCHOUWBURG.
NOVA ZEMBLA.
De geschiedenis van Willem Barentsz en de
zijnen aoor het Groot Nederlandsch Tooneel ten
tooneele gevoerd, bleek de kwijnende belangstel
ling om ons Nederlandsch tooneel ook al niet te
kunnen aanmoedigen. De opvoering van Eduarri
Veterman's heldendrama, als „galavoorstelling"
aangekondigd kon slechts een zeer klein aantal,
in hun daagsche pakjes gehulde Haarlemmers
bewegen, hunne huiselijke haarden te verlaten.
En hoewel de aanwezige door enthousiast ap
plaus, blijk gaven, het gebodene op prijs te stel
len, moet hier mij toch van het hart, dat deze
geschiedenis van drie uur lengte, toch wel heel
veel is, zelfs voor een Nederlander, wiens hart
warm voor zijn Vaderland klopt. Voor 't grootste
gedeelte moet dit op rekening worden gesteld
van den auteur van het stuk, die zich te weinig
realiseerde, welke moeilijkheden het ten tooneele
brengen van dit „drama van de poolzee" mede
bracht. Ik zou zelfs zoover willen gaan, dat ik
zou willen spreken van een principieele fout, om
dergelijke onderworpen, die van een régisseur
het onmogelijke eischen, over te brengen van
het witte doek, waar de suggestie veel grooter is
en kan zijn, naar het tooneel. En het beste be
wijs voor deze stelling is het feit, dat Eduard Ve
terman. van de zeven tafreelen, waaruit zijn
drama bestaat, er slechts een op Nova Zembla
laat spelen, terwijl het meerendeel gewijd is aan
de voorbereidingen van den tocht.
Bedenkt men hierbij, dat de inhoud van het
grootste deel dezer tafreelen een breedsprakig
debat is ovier de goede en slechte eigenschappen
van ons lieve vaderland en zijn bewoners, dan is
daarmede de opzet van deze tweede proeve van
Eduard Veterman tot het scheppen van een Na
tionaal Tooneel repertoire veroordeeld. Zijn eerste
schepping de „Vader des Vaderlands" heeft als
gelegenheidsstuk succes mogen oogsten. Nova
Zembla, dat geen herdenking als achtergrond
had, heeft, vrees ik, eens te meer bewezen, dat
wij, Nederlanders, de historie slechts te voor
schijn halen, als wij die nocdig hebben, doch
overigens, na de onvermijdelijke schoolperiode,
deze onder hel stof der eeuwen laten rusten.
Over de opvoering zelf kan ik kort zijn. Het
Groot Nederlandsch Tooneel had veel werk ge-
maak van dit Nationaal drama, en het in een
!zoo gunstig mogelijk licht gesteld. De décors
van Johan de Meester waren meest zeer sugges
tief en speciaal het begin van Barentsz met een
achter* j*nd van schepen was een aardig hol-
lanöscli stadsbeeld.
Frits van Dijk als Barentsz, Hans van Meer-
ten als Dr. Plancius, Paul Huf als Balthazar
de Moncheron en Rob Geraerds als Johan van
Oldenbarnevelt waren de dragers van het stuk
en zij hebben op voortreffelijke wijze de verschil
lende karakters uitgebeeld. Ook de anderen
sloten zich op bevredigende wijze bij dit viertal
aan, en het is dan ook zeker niet aan de opvoe
ring te wijten, dat dit drama wel spoedig het ar
chief zal opzoeken.
J. H.
„DE EERSTE DE BESTE", tooneel-
spel in 3 bedrijven door Monckton
Hoffe. N.V. Amsterdanrsche Too-
neelvereeniging (Van Dalsum en
Defresne). Stadsschouwburg 13 en
14 April j.l.
Wanneer Van Dalsum en Defresne een tooneel-
stuk aannemen, waarin hoofdrollen of rollen van
beteekenis door hen zijn toegedacht aan Cruijs
Voorbergh, Charlotte Kohier, Van Warmelo, de
Sternheims, Louis van Gasteren, Nell Knoop, la
Chapelle, Georgette Hagedoorn en Ben Royaards,
dan heeft dit te beteekenen, dat dit stuk iets is.
Dit stuk is ook inderdaad iets. De titel schijnt
te duiden op het volgende plan: De jonge vrouw,
die flirt met den een en scharrelt met een ander
vindt, wanneer de stille zedelijke verminking,
welke daardoor in haar wordt aangebracht niet
radicaal wordt opgeruimd maar verdrongen, in
de dochter geboren uit haar huwelijk nret één
dier twee een reproductie en verscherpte verper
soonlijking van haar eigen fout weer; haar- doch
ter flirt op dansgelegenheden met een het goed-
meenenöen rijken en beschaafden lobbes maar
geeft zich mtusschen aam een getrouwden huis
vriend harer ouders. De schande, dat het meisje
'n kind 't leven moet geven weet de jonge moeder
die haar innerlijke conflicten nog starder ver
bergt dan de moeder het deed, niet te overleven,
zij wil ze niet overleven en op het hoofd der in
velerlei schijn van welvaart, van rust en van
aanzien verkeerende ouders barst de bom; in
een reeks van onweersslagen en blikseminslagen
breekt hun hoofd en hun hart. Het eenige wat
blijft, ja groeit en stijgt in hen beiden is de zich
gelouterd hebbende liefde voor elkaar, zoodat zij
als twee schaapjes zich aanpassen aan het vee
in den stal die moderne maatschappij heet, om
in een klein hoekje daarvan tegen elkaar aan
gedrukt hun karig' voedsel te nemen, zich ook
dan nog te laten scheren en het einde der din
gen geduldig en gelouterd af te wachten.
De opvoering die tot bij twaalven duurde
maakte diepen indruk op degenen die het stuk
begrepen en de fijne vertolking reeds voor de
pauze ademloos, zij 't ook zonder spanning der
gewone gevoelszenuwen om het zoo eens uit te
drukken, aanhoorden.
Na afloop ontvingen de uitnemende vertolkers
een ovatie. Dit stuk tot zijn recht te doen komen
is zeer moeilijk, vooral in de eerste 7 tafereelen.
Dit gezelschap is daarin uitnemend geslaagd.
Een bijzonder woord van lof hebben wij ditmaal
voor Louis van Gasteren's grime, spel en spreken.
T.
.Vrijdags weer Zondags weer.'
„De eerste dag zegt niets;
De tweede dag- zegt iets;
De derde dag zegt meer;
De vierde zet het weer."
